ZUIDHOLLANDSCH DAGBLAD
waarin opgenomenDE LEIDSCHE COURANT, NIEUWE DELFTSCHE GÖURANT en DE WESTERBODE
KantoorPapengr. 32, Giro 103003 LElDSCfrSE EDITIE Tel. Adm. 20935, Tel. Red. 20015
LICHT IN DEN NACHT.
y
Jan van Ruusbroec, de groote,
Nederlandsche mysticus, heeft ge
zegd, dat het licht het schoonste
sieraad van Gods schepping is
Maar Augustinus, zijn groote leer
meester, zegt in zijnv machtig werk
over den Godsstaat, dat de schoon
heid dezer wereld uit tegenstel
lingen wordt opgebouwd. Dan moet
het licht wel een zeer bijzondere
aantrekkelijkheid bezitten, wanneer
het in den nacht verschijnt, ieder
een heeft dat trouwens wel eens
ondervonden, als hij laat in den
avond ronddoolde over duistere
velden, en dan plotseling het vriende
lijke, vertrouwelijke stralen ontdekte
van een lamp, die uit een boeren
hoeve naar buiten scheen. Misschien
hebben wij nimmer zoo goed ge
weten als juist in deze sombere
dagen wat licht in den nacht eigen
lijk zeggen wil.
Maar de stoffelijke dingen van
dit leven bezitten wij bovenal als
symbolen eener geestelijke werke
lijkheid. Het stoffelijke licht zou
ons tenslotte weinig zeggen, als het
leven geen geestelijken inhoud had.
Daarom heeft Gods wijsheid het
zoo beschikt, dat Hij de groote,
geestelijke gebeurtenissen, die de
geschiedenis van de menschheid
beheerschen, gekleed heeft in een
mantel van symboliek. Toen Jezus
aan het kruis te sterven hing, viel
drie uren lang een beangstigende
duisternis oVer de aarde. Maar,
toen.de gezegende Maagd hem in
een stal ter wereld bracht, ver-
scheèn het licht in den nacht.
De evangelist Lucas he eft het
ons opgeteekencj. Herders hielden
nachtwake bij nun kudde, toen
plotseling de hemel als een licht
feest openging. Een zuivere, ver
blindende droom! Engelen traden
uit het licht naar buiten en meldden
dat Hij ter wereld kwam, die zich
later het Licht der wereld noemen
zqu.
De Kerk heeft vroeg reeds de
beteekenis van dit nachtelijke licht-
festijn begrepen. Een oude traditie
wil zelfs, dat men al onder paus
Telesphorus, in de eerste helft van
de tweede eeuw, in Rome op 25
December Pannuchis, de heilige
nachtwake, vierde. Dit gebruik van
de kerstnachtviering heeft zich later
over heel de westersche Christen
heid verspreid. En wij kunnen ons
Kerstmis zonder nachtmis niet meer
voorstellen. Zij gaf de groote aan
trekkingskracht aan het kerstfeest.
Door de donkere nachtstraten trek
ken wij naar onze kerken, waar wij
het Kind en Zijn Moeder vinden
zullea in een stralende* zee van
licht. Wij vinden er iets terug van
den hemelschen droom der herders
op het veld, en, als wij weer naar
huis' gaan, blijft het nog lang als
een stille bron van zuiver geluk na
glanzen in onzen geest.
Wij zullen het stoffelijk licht
feest dit jaar wel moeten missen:
ook de kerken zagen zich de voor
de verlichting onmisbare stroom
ontzegd.
Maar meer dan ook hebben wij
er juist nu behoefte aan, hei geeste
lijke lichtfeest te vieren. Als wij
zeggen, dat de wereld op het oogen-
blik donker is, dan is de materiele
duisternis toch wel het minste,
waarover wij mogen klagen. Want
dit stoffelijk donker vlucht lederen
morgen weg, als de verlossende dag
weer aan de kim verschijnt en de
eerste tintelende zonnestralen door
onze ruiten prikken.
Er is een andere duisternis over
de wereld gevallen, een zwarte,
hittere nacht, die onzegbaar erger
is. Zij wordt ons beschreven in de
geladen proloog van het St. Jans
evangelie
Het waarachtig Licht,
dat alle menschen verlicht,
kwam in de wereld,
was in de wereld.
De wereld was door Hem ontstaan
En de wereld erkende Hem niet
Hij kwam in zijn eigen bezit,
en de zijnen ontvingen Hem niet.
De nacht van dezefi tijcLis de
verloochening van Jezus Christus:
het werd zoo beangstigend donker
in de menscheüjke zielen, dat nie
mand een uitweg ziet De menschen
zijn als verscheurende diezen tegen
elkander opgestaan en men vraagt
zich werkelijk in ernst af, of wij ons
niet geplaatst zien voor de volkomen
ondergang der oude, Europeesche
cultuur.
Vrijdag 22 Dqc. 1944. 1e Jaargang 275
Juist daarom moeten wij, die ons
Christenen noemen, met de groot
ste vurigheid het innerlijke lichtfeest
vieren. Want laat buiten ons duis
ter zijn, diep in onze zielen bezit
ten we het allesoverweldigende
licht van Jezus Christus en wij weten,
dat alleen dat licht de wereld
redden kan.
Ons lichtfeest is ons Geloof.
Machtig straalt het de duisternis in
en jaagt het dpn nacht voor zich uit.
Ons lichtfeest is onze Hoop. Zij
staat te flonkeren en te wenken als
een ster in den nacht.
a Ons lichtfeest is bovenal onze
Liefde. Als een breed, flakkerend
haardvuur vervult zijons geestelijk
huis met haar gouden, feestelijken
gloed en schept er die sfeer van
warmte en geluk, die ons ondanks
alles rust en zalig vertrouwen schenkt.
Hetzijn dit Geloof en deze Liefde,
waaraan de wereld van vandaag be
hoefte heeft. Zij zullen echter slechts
dan voor de verdoolde menscheid
een vuurbaak worden, wanneer ze
in ons zeif breed en ho~g en alom
vattend zijn opgevlamd. Wij moeten
lichtrnenschen worden, om zoo weer
het licht der wereld te zijn.
Ga?m wij dan naar' den stal, naar
de zuivere Moeder, die ons Jezus,
het goddelijk Lichr der wereld,
schenkt. Gaan. we met ootmoed,
met weifelloos vertrouwen en met
volstrekte overgave. Dan mag de
wereld donker zijn door oorlogswee
en alle rampen, dié daaruit voort
vloeien, voor ons is Kerstmis ook
dit jaar weer, stralend, vervoerend
en zuiver, het Licht in den nacht.
Zalig Kerstfeest!
Dr. Henri van Rooyen
Kruisheer
O, Kerstfeest, schooner dan de%
dagen,
Hoe kan Herodes 't licht ver
dragen,
Dat in uw duisternisse blinkt,
En wordt gevierd en aangebeden
Zijn hoogmoed luistert naar geen
rede,
Hoe schel, die in zijn ooren
klinkt.
Vondel.