L
PANi
WEB-OM
Glutens
T~
JAN IN DE ZAK'
maa hl
jptv, Ho«Ui«L( f. V. 4% Viks, Dca Haag
Red. BoHeoUodf Ma. H. Gciac, Leiden j R«L
^aAeolaoi Stad ca Sport? M. Zoaderop, Leiden.
Bed. Omgeving; L. R00ten Leiden. Veraatwoor-
ddS)V voor de adv.C. de Heiden Leiden. K 1669
Abonnemcntapr^'n i voor Leiden, per kwartee'
j J.63; per week 20 oent. Per agent, per kwartaa
12.73; par weok 21 cent. Franco per povt i31.10
1I CVBt<
VERDUISTERINGSTIJDEN
Van 3 tot en met 9 Sept. van
20.15 tot 7 uur.
Zon od en onder:
Zat. 9.9: 7.04 op. 20.10 onder.
Zond. 10.9: 7.06 op, 20.07 onder.
Maand. 11.9: 7.07 op, 20.07 onder
MAANSTANDEN:
Zat. 9.9: 15.21 onder, 24.op
<L. K.).
Zond. 10.9: 0.op. 16.26 onder
Maand. 11.9: 0.42 op, 17.21 onder
aasist9i3S9n
taklU/xtp
beste met
Ptfa producten
SUl&^>
win<; kan het niet
laten als h'jdenkt,
dat moeder het
niet ziet.steekt
n'j£jluwz"n
vtr^ér in de jampot.
"ohjy snoept!"
roept wiepje. wint,
kft'jcteen kleur als vuur!
"ja.die simon de
wit's jam is ook
zóó lekker.he?"
Weel u, dat u een staafbrand-
bon, zoolang die vuur uit de zij-
delingsche gaatjes spuit, aan één
van de einden kunt opnemen en
naar buiten werpen?
DE TOTALE OORLOGS
INSPANNING IN
DUITSCHLAND.
De Rijksgevolmachtigde voor
de totale oorlogsinspanning.
Rijksminister dr. Goebbels, deelt
mede:
1) Het Pruisische ministerie
van financiën wordt met onmid
dellijke ingang opgeheven. De
totdusver door dit ministerie
waargenomen zaken worden door
de desbetreffende Rijksministe
ries overgenomen.
2) Tot uitvoering van de reeds
bekend gemaakte beperkende en
opheffingsmaatregelen op het ge
bied van de opvoeding heeft de
Rijksminister voor Wetenschap.
Opvoeding en Volksontwikkeling
fundamenteele beschikkingen
getroffen. Deze bepalen welke
studeerenden hun studie moeten
opgeven en wie een studie mo
gen beginnen. Na uitvoering van
deze maatregelen kunnen een
aantal hoogescholen of faculteiten
samengevoegd of opgeheven wor
den. Verder regelen de beschik
kingen wat er met scholieren van
de achtste klasse van hoogere on
derwijsinrichtingen en met leer
lingen van de achtste en zeven
de klasse der Oberschulen voor
meisjes zal geschieden.
3) Op het gebied van de tijd
schriften zijn vergaande beper
kingen en opheffingen inge
voerd. Het grootste deel van'-de
totdusver in Duitschland nog
verschijnende ongeveer 1500 tijd
schriften zal niet meer uitkomen.
Slechts werkelijk voor den oor
log belangrijke tijdschriften blij
ven verschijnen, doch worden in
omvarrg beperkt. Op het gebied
der vaktijdschriften blijft voor
elk groot vakgebied een blad be
staan. Door deze maatregelen
worden maandelijks groote hoe
veelheden papier bespaard. De
vrijkomende arbeidskrachten van
uitgeverijen, drukkerijen en tal
rijke nevenbedrijven kunnen
slechts geraamd worden, doch
bedragen vele duizenden.
4) Alle ambulante tentoonstel-
lings bedrijven worden opgehe
ven en de daarbij werkzame ar
beidskrachten tot voor den oor
log belangrijk werk gebruikt.
5) Het Duitsche Roode Kruis
heeft zijn uitgebreide organisatie
nagegaan wat betreft de bespa
ring van arbeidskrachten en
maatregelen getroffen, waardoor
tienduizenden arbeidskrachten
vrijkomen voor de bewapening
en bovendien tienduizenden sol
daten voor het front. De presi
dent van het D. R. K. heeft be
paalde uitvoerende beschikkin
gen bekend gemaakt.
6) Teneinde de bevolking de
mogelijkheid tol het afdoen van
haar persoonlijke zaken te ge
ven worden de diensturen der
overheidsinstellingen. die voo'
de arbeidende be miking van bij
zonder belang zijn v-or het pu-
bt>k op een of twee cagen van
de week, overeenkomstig de
plaatselijke verhoudingen, zoo
noodig tot 21 uur verlengd. Bo
vendien worden deze bureaux
ook op Zondagen minstens drie
tot vier uur voor de bevolking
open gehouden.
Op soortgelijke .wijze kunnen de
verkoopstijden der winkels al
nSar gelang van de Plaatselijke
noodzakelijkheden door de be
voegde plaatselijke politieautori
teiten opnieuw geregeld worden,
teneinde aldus rekening te hou
den met de behoeften van de
zwaar arbeidende bevolking.
DE SOVJET-TROEPEN
TREKKEN BULGARIJE
BINNEN.
Het binnenrukken der bols
jewisten in Bulgarije geschiedde
op drie plaatsen tegelijk. De ten
Noorden van de Donau verza
melde bolsjewistische pantser
wagens en gemotoriseerde
strijdkrachten trokken over .de
Donau in de omgeving van Girir-
gu en Russe. Hun algemeen e
opmarschrichting is naar de
Egeische kust. Naar verlmhaen
wordt hebben voorhoeden
reeds het Demoticagebied bereikt
en is een andere pantsercolonne
op weg naar Sofia. Als gevolg
van de verwarde politieke ver-
het nergens tot noemensw—ar-
dig verzet te ziin gekomen. Naar
houdingen in Bulgarije schijnt
verluidt zou de nieuwe linksehe
Bulgaarsche regeering besloten
hebben het Bulgaarsche grond
gebied zonder strijd aan de
bolsjewisten over te laten.
In W«itfrl*»land li da oogst van hal
blauwmsanzaad te volian gang. Da
ollahoudanda koppan van kat ga was
wofdan gemaaid
CNf/Kuipar/Paa m
Bulgarije breekt met Italië.
Kroatië en Slowakije.
De Bulgaarsche regeering
heeft besloten, zoo meldt het
Bulgaarsche telegraafagent-
schap, de diplomatieke betrek-
kringen te verbreken met de
sociaal-fascistische republiek Ita
lië, Kroatië en Slowakije. Deze
beslissing is den diplomatieken
vertegenwoordigers van deze
landen te Sofia officieel mede
gedeeld.
HONGAARSCH-ROEMEENSCH
CONFLICT.
De chef van den generalen
staf van het Hongaarsche leger
deelt mede: „Wegens de her
haalde schendingen van de Hon
gaarsche grens door Roemenen
is het Hongaarsche leger ter
verdediging van de grens en ter
verdrijving van de Roemeensche
aanvallers overgegaan tot den te
genaanval op de Roemeensche
strijdkrachten, die bij Klausen-
burg waren opgemarcheerd. De
Roemenen werden deels vernie
tigd, deels gevangen genomen.
De rest der Roemeensche troe
pen werd over Torda terugge
worpen. Ouder de gevangenen
bevindt zich ook de Roemeen-
- oommandeerende gene
raal."
BINNENLAND
LEIDENDE FUNCTIONARIS
SEN DER N.S.B. BLIJVEN OP
HUN POST.
Van de zijde der N.S.B. deelt
men ons mede:
Naar aanleiding van een publi
catie in een Haagsch blad. waar
in de indruk wordt gewekt, dat
alle leden der N.S.B. het hazen
pad gekozen hebben, kan worden
verklaard, dat de leidende func
tionarissen der beweging op hun
post zijn gebleven en ook zullen
blijven.
Het evacueeren van vrouwen
en kinderen van vele leden der
N.S.B. is een begrijpelijke voor
zorgsmaatregel. welke er op ge
richt is, hun veiligheid zooveel
mogelijk te verzekeren
Met uitzondering van enkelen,
die tegen den huidigen toestand
geen geestelijk overwicht konden
behouden, bieven de mannelijke
leden tusschen 16 en 60 jaar op
hun post en volgen de bevelen
van een Leider, rond wien zij
zich juist thans in onverbrekelij
ke trouw scharen.
DE WEEKSTAAT VAN DE
NEDERLANDSCHE BANK EN
DE KASPOSITIE VAN HET
RIJK.
In de afgeloopën week heeft
de agent van het ministerie van
financiën op vrij ruime wijze
promessen geplaatst. Flinke be
dragen aan schatkistpapier
werden hernieuwd en bovendien
moest de financiering van de
maandwisseling onder de oogen
worden gezien. Naar marktra-
ming heeft de agent voor om
streeks 50.000.000 promessen
verkocht ter verkrijging van
nieuw geld. De laatste dagen
echter houden de gebruikelijke
gegadigden voor schatkistpapier
zich afzijdig. Ter bestrijding van
de dageïijksche behoeften van
het Rijk kan de agent in de eer
ste plaats gebruik maken van
de gewone faciliteiten van de
Nederlandsche Bank en dat dit
reeds is geschied, wordt weer
spiegeld door den weekstaat, op
gemaakt per 4 September, vol
gens welke het rentelooze vóor-
schot. dat per 28 Augustus
ƒ3.450.081 beliep, tot ƒ14.903.140
istopgeloopen, dus bijna "tot het
maximaal getolereerde voor
schot. Wanneer de vraag naar
schatpapier stagneert, dan le
vert dit anderzijds geen bezwaar
op daar de agent thans terug
kan grijpen op de van de Ne
derlandsche Bank overgenomen
'buitenlandscbe wissels. De ver
meerdering van de vorderin
gen op het buitenland met niet
minder dan circa 94.000.000 tot
4.015.006.796 houdt hiermede
hoogstwaarschijnlijk gedeelte
lijk verband. De geldverruimen-
de invloed van een en ander
komt tot uiting in de stijging van
de rekening-courant saido's van
derden met ©mtreeks 38.000.000
tot 348.245.870. De toeneming
van de beleeningen met ruim
ƒ9.000.000 tot ƒ138.282.082 moe
ten worden toegeschreven aan
de ultimo invloeden. In de voor
raden munt- en muntmateriaal
is nagenoeg geen verandering
gekomen en deze staan te hoek
met ƒ931.654.383. De diverse re
keningen aan de debetziide van
de balans zijn gestegen met om
streeks 5.000.000 tot 17.322.479,
terwijl de diverse rekeningen
aan de creditzijde van de balans
een accres vertoonen van ruim
ƒ8.000.000 tot 78.394.588. De
relatie van bovengenoemde mu-.
taties met de biljettencirculatie
heeft per saldo aanleiding gege
ven tot een uiteenzetting van de
in omloop zijnde bankbiljetten
met circa 73.000.000 tot
4.546.522.930.
DE RIJKSCOMMISSARIS TE
ROTTERDAM.
Naar wij vernemen heeft de
Rijkscommissaris dr. .Seyss-In-
quart Donderdag te Rotterdam
uitvoerige besprekingen gevoerd
met burgemeester Müller en den
gevolmachtigde voor de stad
Rotterdam, dr Volkers, alsmede,
in aansluiting daarop, ïnet den
Leider Mussert. De besprekingen
hadden in hoofdzaak betrekking
op de positie der voorziening van
de stad en van land en het uit
den weg ruimen van de uit den
gespannen verkeerstoestand
voortvloeiende moeilijkheden.
OPROEP TOT LANDBOUWERS,
VERVOERDERS EN ANDEREN.
D provinciale voedselcommis-
saris voor Zuid-Holland, ir. T. P.
Huisman, richt den volgenden
oproep tot landbouwers, vervoer
ders enz. in Zuid-Holland:
Ik doe een beroep op de land
bouwers in Zuid-Holland, hun
uiterste best te doen, de voedsel
voorziening van onze steden, nu
de aanvoer van elders moeilijk
heden ondervindt, te waarborgen.
Daarvoor is noodig. en ik reken
op actieve medewerking van al
len. dat er flink aardappelen ge
rooid en uitsluitend afgeleverd
wordt via de V-B.N.A., dat de
dorsehingen van broodgraan
doorgaan, dat de melk aan de
normale afnemers wordt afge
leverd, de veelevering zooveel
mogelijk vodrtgang vindt enz.
Ook op de vervoerders van
melk, de schippers, die aardap
pelen vervoeren, en anderen, die
bij het vervoer betrokken zijn,
doe ik een beroep
Neem risico, nu de voedsel
voorziening onzer bevolkings
centra uw medewerking noodig
heeft. Help de plaatselijke bu
reauhouders en andere instanties
bij hun werk.
Geen melk in flesschen. De
persdienst van de departementen
van Handel, Nijverheid en
Scheepvaart en van Landbouw
en Visseherij deelt mede:
Teneinde tot besparing op het
kolengebruik te komen, is het
aan de melkinrichtingen mei in
gang van heden verboden fles-
schenmelk te bereiden. Derhalve
zal du«- slechts losse melk in con
sumptie worden gebracht; deze
losse melk zal in vele gevallen
niet gepasteuriseerd zijn.
Waar het innormale tijden
reeds noodzakelijk is de losse
melk te koken, is dit in de hui
dige omstandigheden ee.n eerste
vereischte. Alle melk dient dus
voor het gebruik te worden ge
kookt
Rijksmuseum gesloten. Op
last van het departement van
Opvoeding, 'Wetenschap en Kul-
tuurbescherming zal het Rijks
museum te Amsterdam van Vrij
dag 8 September af zijn gesloten.
Huishoudelijke voorn i
gezinsleiding, In
gen en mededeelinge^go
fende de VolksgezorK^
MeiJuni is opgenonuf
slag van de werkzaarjf-,
de Commissie inzakeT?
lijke voorlichting e?i,+
ding over 1943. Niette;
de vele belemmeringtj'i
voorlichtingswerk a
van de huidige tijdLh,
heden ondervindt. zTt
missie er in geslaagd^:
ten behoeve van de!~~
en het gezin te verdir0
te breiden. Aan de hF11
ten dienste staande Ps
gegevens zijn de volg11
fers betreffende diiaa
tingscursussen vast#!1®
kookcursussen met ÏFe
neemsters; 144 naPef
met 8376 deelneerf»
waschcursussen met P-
neemsters: 54 K. en ÓP 1
verzorging en opvoedde:
sussen met 1139 de^Ü
Ten opzichte van het frs
slagjaar is het aantalen
sussen eenigszins teritoo
de deelnemers stegeiow
gen van 12.288 tot lh
vrouwen. Tengevolge de:
aan materiaal is de rru
ling voer de naaicursilg:
merkelijk verminderd^
toenemende behoefte i
voorlichting komt tot!
het aantal waschcurs
is gestegen tot het t\ÉU
Het verslag vermef
dat met medewerkii
voorlichtingsbureau
Voedingsraad het v
werk op het gebied
ding op breedere ba:
den ter hand genome'
monstraties. lezingen.r
debijeenkomsten en fir
lingen werden resp b
471. 1239 en 13.618
zoodat hierdoor in toF>
personen met het voPK
werk in aanraking kw
aantal demonstratieski
zoo wordt gezegd. L
aandacht, aangezien djN
dert 1942 is toegenoj—
1647. Dit is o.a. een j j
de moeilijkheden metgi
niseeren van cursuss v
volge waarvan vele iei
commissies hun toevk
men tot het organisetoi
demonstraties op het i
koken en wasschen. Ha:
spreekt het verslagh
ding van sociale hujij
pen te Arnhem. Deg<
commissie heeft voorjcl
ken van huisvroujei
moeilijk voor cursussê
winnen, gezocht naar le<
gen en tracht in verin
mede te bevorderen.
nen, die ambtelijk k
doen, inzicht krijgen
derne methoden van 'd
reiding. waschbehanda.
en de noodzakeliikheida
middel van cursusix
monstraties ingang te tb
den bii de huisvrouwrit
streeft men eenerzij dsn
tact met organisaties re
«-bied, terwijl anderzht
besloten in samenweff
het niiverheidsonden
meisjes opleidingen irjzi
te roepen voor sociale!]
hulpen. De eerste opis
bij wiize van nroef ia
te Arnhem wwerd
heeft een gunstig
had.
LITURGI
Z on d a g 10 Sept.
Zondag na Pinkstere:
clina. Gloria. 2e gebi
Nicolaas van Tolentij
3e voor den vrede. Cr<
tie v. d. Allerheiligsi
heid. Kleur: Groen.
Maandag 11 Sept.
H.H. Protus en Hyacin
telaren: Salus autem.
gebde A Cunctis (onu
bede van alle Heiligen®
keuze v. d. priester):
vrede. Geen Credo. Geti
fatie. Kleur: Rood
In de kerken v. d. 1 i
Franciscanen
Zondag, 2e gebed
Apollinaris en Gezel]e:
ren; 3e v. d. H. Nicola:
lentijn; 4e voor den vi
Maandag. Mis v. y
ventura van Barcelona^
Justus. 2e gebed v. d.
tus en Hyacinthus; 3e
vrede. Kleur: Wit.
