ZUIDHOLLANDSCH DAGBLAD
Ie 'JAARGANG
No. 157
VRIJDAG
4 AUGUSTUS 1944
waarin opgenomen: DE LEIDSCHE COURANT, NIEUWE DELFTSCHE COURANT en DE WESTERBODE
Kantoor: Papengracht 32 - Giro 103003 Leidsche Editie Telel. Adm. 20935 Telef. Red. 20015
HEVIGE AANVALLEN
IN NORMANDIË
DUITSCH
WEERMACHTSBERICHT.
„In Normandië zette de vijand
gesteund door heftig artillerie
vuur cn talrijke jachtbommen
werpers zijn hevige aanvallen
in het centrale en het Westelijke
deel van het landingshoofd den
geheelen dag voort. Hij werd op
de meeste plaatsen met aan
zienlijke verliezen, maar in
zware gevechten afgeslagen en
kon slechts op enkele punten
successen behalen. Daar zijn on
ze troepen tot den tegenaanval
overgegaan. Zuid-Oostelijk van
Villedieu bevinden eigen pant
serformaties zich in een zich
ontwikkelden aanval naar het
Westen. De over Avranches
naar hei Zuiden en Westen op
gedrongen vijandelijke strijd
krachten vielen met haar pant-
eervoorhoeden Rennes en Dinan
aan, waar zij werden afgeslagen.
Slagvliegtuigen verstrooiden
vijandelijke marschcolonnes in
hét gebied ten Zuiden van
Avranches en vernielden een vrij
groot aantal tanks, kanonnen en
voertuigen. Boven Normandië en
het bezette gebied in het Wes
ten werden 18 vijandelijke vlieg
tuigen neergeschoten.
In het Fransche gebied wer
den 118 terroristen in den strijd
vernietigd. Bij deze zuiverings
operatie hebben de bandieten
sedert 6 Juni ongeveer 7300 doo.
den en 4700 gevangenen verlo
ren.
Het gebied van Grot-Londen
ligt nog steeds onder zwaar ver-
geldingsvuur van de V I.
In Italië hebben onze troepen
ook gisteren alle vandelijke
doorbraakpogingen in de rich
ting van Florence met zware ver
liezen verijdeld. Zij blijven den
vijand Westelijk en enkele kilo
meters Zuidelijk van de stad
hardnekkigen tegenstand bieden
Op de Noordelijke helling der
Karpathen mislukten talrijke
door tanks gesteunde Sovjetaan-
vallen. Door tegenaanvallen,
vooral Oostelijk van den Bes-ki-
denpas, werd de vijand verder
teruggeworpen.
In de groote bocht van den
Weichsel werd de vijandelijke
druk Westelijk van Baranof ster
ker. Verder naar het Noord-Oos
ten stortten talrijke aanvallen
der bolsjewisten met zware ver
liezen ineen. Verscheidene po
gingen om de rivier over te ste
ken werden verijdeld. Noord-
Oostelijk van Warschau kwam
het tot zware heen en weer gol
vende gevechten. De stad Radzy-
min werd in een tegenaanval
door onze tanks heroverd.
Terwijl aan den Midden-Boeg
en ten Zuiden van Augustow
herhaalde vijandelijke aanvallen
mislukten, zijn in den sector
SeinenWilkowisj en bij Mi-
tau verbitterde gevechten
gaande. In het gebied van Bir-
sen namen onze grenadiers bij
TURKIJE'S HOUDING
REDE VAN SARADJOGLOE.
De Turksche minister-presi
dent Saradzjogloe heeft in zijn
rede voor de groote Nationale
Vergadering, welke voorafging
aan Turkije's besluit om de be
trekkingen met Duitschland te
verbreken, o.m. verklaard:
De Turksche buitenlandsche
politiek is steeds vreedzaam ge
weest. Turkije was van opvat
ting met vreedzaam overleg al
les te kunnen bereiken. De ge
beurtenissen in de wereld heb
ben hierin wijziging gebracht.
Spr. vermeldde in dit verband
den Italiaanschen oorlog tegen
Abessinië, dien hij het uitgangs
punt voor het Turfesch-Engelsche
verdrag noemde. Voorts noemde
hij alle wijzigingen op de kaart
van Europa zooals de aanslui
ting van Oostenrijk enz. „drei
gende wolken aan den politieken
horizont". Ten aanzien van den
Duitschen opmarsch in het vroe
gere Zuid-Slavië en in Grieken
land sprak Saradzjogloe de mee
ning uit, dat Turkije ieder of
fensief op den Balkan als een
gevaar aanvoelt". Op 12 Mei 1939
is Turkije zoo ging de spr.
verder reeds uit zijn neutrali
teit getreden, door het pact met
Engeland te onderteekenen,
waarop in Juni een overeen
komst met Frankrijk volgde,
waarna, bij het uitbreken van
den oorlog het Driemogendhe-
denverdrag met Engeland en
Frankrijk werd gesloten. Duitsch
land is toen tot een overeen
stemming gekomen met Roeme
nië en begon „den Balkan te be
dreigen". Turkije stond plotse
ling alleen tegenover de Duit-
schers. Duitschland heeft ge
vraagd, of Turkije oorlog tegen
Duitschland wilde voeren. Tur
kije heeft daarop geantwoord,
dat dit van de Duitschers afhing.
Daarop heeft Duitschland zijn
troepen van de Turksch-Bulgaar-
sche grens teruggetrokken. Aan
het vriendschaps- en niet-aan-
valsverdrag met Duitschland is
voorafgegaan, dat. Turkije zich
tot de geallieerden heeft gewend
en de uitdrukkelijke voorwaarde
gekregen heeft, dat het verdrag
niet in tegenstelling mocht staan
tot het bondgenootschap van het
Drielandenpact. Thans is Tur
kije door de geallieerden uitge-
noodigd de diplomatieke betrek
kingen met Duitschland af te
breken. De geallieerden hebben
den Turken beloofd hen met alle
financieele en militaire hulp
schadeloos te stellen. Turkije
heeft den geallieerden dus me
degedeeld, dat het de diploma
tieke betrekkingen met Duitsch
land vanaf 24 uur in den nacht
van Woensdag op Donderdag als
verbroken beschouwt. Dit be
sluit. is geen besluit tot oorlog.
De beslissing over oorlog en vre
de is afhankelijk van de houding,
die de tegenpartij zal aannemen.
De scheeva toren van Pisa, welk be
roemd bouwwerk, zooalt het weer-
machtsberleht meldde, door Amert-
kaantch artillerievuur beschadigd is
Atlantie/Holland/Pa* m
tegenaanvallen verscheidene
plaatsen. Oostelijk van de Du-
na en op de landengte van Nar-
\va werden krachtige door
braakpogingen der Sovjets in
zware gevechten verijdeld.
In den grooten afweerslag
j tusschen de Karpathen en de
Finsche Golf zijn in de maand
Juli alleen al door troepen van
het. leger en de Waffen-SS 3908
vijandelijke tanks stuk gescho
ten: 250 andere vijandelijke
tanks werden door de lucht-
macht vernield. In dezelfde
periode verloren de Soviets in
luchtgevechten en door afweer-
1 geschut der luchtmacht 1329
vliegtuigen."
Ter aanvulling op het weer-
machtsbericht wordt meegedeeld
dat de tweede pantserdivisie on
der leiding van haar comman-
I deur, luitenant-generaal Frei-
herr von Luettwitz van 13 Juni
tot 30 Juli de volgende successen
heeft behaald: 180 tanks vernie
tigd, een tank buitgemaakt, 28
Vliegtuigen neergeschoten, 27
pantserauto's vernietigd, 52 pant-
serafweerkanonnen vernietigd,
20 vrachtauto's buitgemaakt en
668 gevangenen binnengebracht.
MAARSCHALK GRAZIANI
COMMANDANT VAN
DUITSCH-ITALIAANSCHE
LEGER.
Uit het Italiaansche hoofd
kwartier wordt gemeld: De mi
nister van oorlog, maarschalk
Graziani, heeft het bevel over
een Duitsch-Italiaansch leger op
zich genomen en naar aanleiding
daarvan een dagorder tot de
troepen gericht, waarin hij zich
tot de Duitsche en Italiaansche
kameraden richt.
Hij neemt, naar in de dagorder
wordt gezegd, het bevel over
het leger op zich, dat volgens den
wil van den Fuehrer en van den
Duce uit Duitsche en Italiaan
sche eenheden is gevormd voor
den strijd aan het front tegen
den gemeenschappelijken vijand.
De opstelling van dit leger sym
boliseert de wapenbroederschap
en kameraadschap der beide vol
ken en is van groote ideëele en
geestelijke beteekenis.
Het léger, dat onder het opper
bevel van veldmaarschalk Kes-
selring en onder diens recht-
streeksche commando staat, zal
de geheele wereld bewijzen, dat
de Italianen der socialistische
republiek getrouw aan het pact,
dat beide volken vereenigt, thans
aan de zijde van den Duitschen
bondgenoot den strijd tot aan de
zekere overwinning beginnen.
De vorming van een Duitsch-
Italiaansch leger en het aanvaar
den van het commando daarover
door maarschalk Graziani ver
oorzaakt in alle kringen der Ita
liaansche socialistische republiek
zeer groote voldoening. De pers
publiceert in grooten opmaak de
dagorder van maarschalk Gra
ziani en een dagorder van gene-
raal-veldmaarschalk Kesseiring
en wijst er op, dat thans in het
teeken der oude wapenbroeder
schap de soldaten van de in
Duitschland opgeleide derde en
vierde divisie strijden aan de
zijde van den Duitschen bondge
noot, ten einde de smaad van het
Badoglio-verraad uit te wisschen.
„Een nieuwe faze begint" zoo
verklaart ^eneraal-veldmaar-
schalk Kesseiring o.a. in zijn dag
order, „op het moment, waarop
de nieuwe Italiaansche divisies
schouder aan schouder met mijn
Duitsche troepen onder het bevel
van maarschalk Graziani in den
strijd gaan en aldus de on ver
breekbare verbondenheid der bei
de volkeren symbolisch tot uit
drukking brengen. Soldaten der
derde en vierde divisie, de oogen
van Italië en Duitschland, ja, die
der wereld richten zich op u. On
verbrekelijk verbonden zullen
wij in den strijd voor Italië, voör
Duitschland en voor ons Europa
de overwinning bevechten".
HET WEKELIJKSCHE
ARTIKEL VAN
DR. GOEBBELS.
Rijksminister dr. Goebbels
verklaart in zijn artikel van deze
week in „Das Reich", dat het
Duitsche volk op 20 Juli en de
daarop volgende dagen groote
besluiten heeft genomen en dat
zijn leiding dralen kon noch
wilde om die zoo snel mogelijk
te verwezenlijken. Geen enkele
van deze besluiten, zoo schrijft
de minister onder meer, kwam
neer oo een verzwakking. Alle
hadden zij slechte een concen
tratie en versterking der Duit
sche oorlogsinspanningen ten
gevolge. Een welsprekender tee
ken voor het hooge peil van het
Duitsch oorlogsmoreel kan men
zich niet voorstellen. Een volk,
dat aan het einde van het vijfde
jaar van zoo'n oorlog geen an
dere gedachte voedt, dan nog
vlijtiger te werken er. nog dap
perder te strijden dan tot dus
verre, en dat zoo'n aanslag op
het leven van zijn Fuehrer en J
daarmede op zijn eigen leven
met zoo'n golf van vertrouwen
en geloof beantwoordt, is er toe
voorbestemd de overwinning te
behalen. Dr. Goebbels wijst dan
op een heele reeks maatregelen,
die betrekking hebben op de
reorganisatie van het staatsap
paraat en van het geheele open
bare leven. Men kan niet ver
wachten. zoo zei hij, dat deze
maatregelen in een handom
draaien getroffen worden, en
dat de vaak becritiseerde mis
standen morgen reeds zijn ver
dwenen. Tiet geheele reorgani
satieproces moet weliswaar snel,
maar organisch voltrokken wor
den. Met één woord, zoo besluit
de minister, wij allen willen
zonder eenige uitzondering den
oorlog als een gegeven en voor
eerst onveranderlijk feit erken
nen en iedere poging achterwege
laten om hem te ontwijken. Zoo
zullen vrij dan ook alle moei
lijkheden, die in den loop van
den oorlog voor ons zullen op
komen. meester worden.
UIT HET FINSCHE
VVEERMACHTSBERICHT.
In het Finsche weermachtsbe-
richt van Donderdag wordt ge
meld: Op de Karelische land
engte het gewone storingsvuur
der zware wapenen. Bij Vuosal-
mi vernielde de artillerie een
vijandelijk munitiedepot.
De Finsche stoottroepen in de
richting van Ilomantsi, die in
den rug van den vijand operee-
ren, raakten op eenige plaatsen
in hevige gevechten met vijan
delijke afdeelingen. Daarbij leed
de vijand zware verliezen aan
menschen, terwijl hij drie tanks
verloor.
In de richting van Rukajaervi
zijn de gevechten tegen een vij
andelijke afdeeling, die een wa
terlinie heeft overschreden, nog
gaande.
SAUCKELS PROGRAM VOOR
DE TEWERKSTELLING.
De „Voelkischer Beobachter"
bespreekt een program van 15
punten voor de tewerkstelling,
dat door gouwleider Sauckel is
opgesteld. Dit program behelst
o.a. het opnieuw overbrengen
van talrijke werkkrachten uit
bedrijven der civiele productie
naar de wapenproductie volgens
de z.g. uitkamming (niet de
stillegging,. Om een tegenwicht
te verkrijgen tegenover de werk
krachten. die als reserves voor
de weermacht gebruikt worden,
is bepaald, dat o.a. in een korte
maar intensieve opleiding be
gaafde werkkrachten tot vak
werklieden voor de voornaamste
takken der wapenindustrie zul
len worden opgeleid. Vooral zal
hierbij gestreefd worden naar het
gebruik van oorlogsslachtoffers.
Daarnaast loopen de reeds be
kende maatregelen, die behalve
tot het verwerven van nieuwe
werkkrachten vooral dienen tot
het bereiken van een grooter
economisch prestatie-effect. Een
derde groep van maatregelen
omvat de nog sterkere inschake
ling van het ambacht in op
drachten, die voor de oorlogvoe
ring van belang zijn. het inten
siever betrekken van jeugdige
personen bij dringende opdrach
ten dei- oorlogseconomie en de
uitbreiding van de maatregelen
der loonordening, die reeds zijn
toegepa t in den mijnbouw en de
groep ijzer en metaal, tot de
bouwbedrijven. Met de hiermede
omschreven maatregelen is het
program echter nog volstrekt
niet uitgeput.
PLEGERS VAN AANSLAG OP
v. PAPEN VRIJGELATEN.
De B-correspondent van het
A.N.P. meldt:
Uit Ankara wordt gemeld, dat
de Sovjet-Russen, die indertijd
een moordaanslag op den Duit
schen gezant von Papen onder
namen en daarna door een Turk
sche rechtbank tot gevangenis
straffen werden veroordeeld, op
staanden voet in vrijheid zijn
gesteld.
In Berlijn karakteriseert men
deze handeling der Turksche
regeering als veelbeteekenend
voor de toekomst.
SCHEEPS VEELIEZEN IN DE
SEINE-BAAI.
De geallieerden hebben in de
vroege ochtenduren van 3 Aug.
door strijdmiddelen van de Duit
sche marine de volgende scheeps-
verliezen geleden: Tot zinken ge
bracht werden 1 kruiser van de
Fiji-klasse, een torpedojager van
dt Ashanti-klasse en twee ande
re torcedojagers van onbekend
Type, voorts twee korvetten,
alsmede 7 transportschepen,
vrachtschepen of landingssche
pen met een gezamenlijken in
houd van 40 tot 50.000 br. Over
het lot van zes andere eveneens
getroffen schepen, die alle zwa
re ontploffingsverschijnselen ver
toonden, is nog geen definitief
rapport ontvangen.
DE FRACTIEVERGADERING
DER TURKSCHE VOLKS
PARTIJ.
De fractievergadering van de
Turksche Volkspartij is Dinsdag
om 17 uur begonnen en heeft
met een onderbreking van een
uur geduurd tot Woensdagmor
gen vier uur. President Ineunu
verbleef verscheidene uren in
zijn werkkamer in het parle
mentsgebouw en hoorde de de
batten door middel van een mi
crofoon aan. Ongeveer midder
nacht verliet de staatschef het
parlement, terwijl de discussies
over de uiteenzettingen van den
president nog voortduurden.
In Ankara en Istanboei is se
dert verscheidene dagen in het
zakenleven een bijna volkomen
stilte ingetreden, In het koopen
van levensmiddelen heerscht
evenwel een hausse. Tegelijker
tijd vragen de menschen con
tant geld op hij de banken.
MYRON TAYLOR BIJ DEN
PAUS
Z H. paus Pius XII heeft gis
teren, naar de zender van het
Vaticaan meldt, den persoonlij
ken ambassadeur van den pre
sident der Vereenigde Staten,
Myron Taylor, in bijzondere
audiëntie ontvangen.
Op da centrale markthallen te Am
sterdam werd de heer Ruckert ter
gelegenheid van zijn 60 jarig jubileum
als koopman op deza markt gehuldigd
CNF/De Haan/Pax m
BINNENLAND
Postverzending naar Frankrijk.
Poststukken en pakjes boven
20 gram zijn niet meer toegela
ten naar een aantal departemen
ten aan de Fransche westkust.
Nadere inlichtingen verstrekken
de postkantoren.
Enorme voorraad goederen in
beslag genomen. De econ.
dienst heeft, in samenwerking
met de landwacht, bij den win
kelier Meerten Luursema in Ap-
pingedam een grooten voorraad
levensmiddelen, welke was ach
tergehouden, inbeslaggenomen.
Deze goederen, welke of zeer
schaarsch of in het geheel niet
meer te krijgen zijn, betroffen
o.m. vruchten, vleesch in fles-
schen of blik, gecondenseerde
melk en melkpap, wijnen, likeu-
ren, limonades, custard- en pud-
I dingpoeder en bouillonblokjes,
alles van vooroorlogsche kwali
teit. Vijf groote vrachtauto's
moesten worden gerequireerd
om ze te vervoeren. Thans zijn
al deze levensmiddelen onder
toezicht van de politie ver
kocht. Luursema zal zich dezer
dagen voor den inspecteur van
de prijsbeheersching moeten ver
antwoorden.