Plv. Hoofdrtd.t T. w. ót Vrit*. Den Kaag:
Red, Buitenland: M». H. Geise, Leiden; Red.
Binnenland. Stad ea Sport: M. Zond erop. Leiden.
Red. Omgeving: L. Rooien. Leiden Verantwoor
delijk voor de adv.C. de Heiden. Leiden. K 1669
AboJLv jKitsprïje voor Leiden, "pe* kwartaal
2.63; pe* week 2i) cent. Per agent, per kwartaa
.2.73; per week 21 cent. Franco per poet f3.1'0
Losao nummer® 5 cent.
VERD U1STER1N GSTIJDEN-
Van 9 tot en. met 15 Juli van
22.00 tot 5.45 uur.
Zor, od en onaer
Dinsd. 11.7: 5.30 od. 22.©nd.
Wnsd. 12.7: 5.31 op, 21.59 ond.
MAANSTANDEN.
Dinsd. 11.7: 0.42 on, 12.07 ond.
Wnsd. 12.7: 1.05 od, 13 27 ond.
(L.K.)
OPROEP TOT HET DUITSCHE
VOLK.
Rijksminister dr. Goebbels
heeft het woord gevoerd op een
groote bijeenkomst in een gouw-
hoofdstad in het Oosten van bet
Duitsche Rijk. Hij heeft weder
om het Duitsche volk opgeroepen
alle krachten voor het behalen
van een beslissende overwinning
in te spannen en zonder onder
breking de Wapens te leveren,
welke de soldaten aan het front,
die den stormloop van drie we-
relddeelen moeten trotseeren,
noodig hebben.
In dit stadium der ontwikke
ling, nu de vijand zijn algemee-
nen stormloop op Europop is be
gonnen, zoo verklaarde dr. Goeb
bels, verder, is de eiseh van het
oogenblik totale oorlogsinspan
ning van elk individu en van het
geheele volk met alle materieele
en geestelijke reserves, die het
ter beschikking staan. Het Duit
sche volk bevindt zich in gevaar.
Onverbloemd stelt de Duitsche
pers vast, aldus de A.N.P.-corres
pondent te Berlijn, dat de vijan
den van Duitschland een abso
luut overwicht aan menschen en
materiaal bezitten, waartegen
een rotsvast, geloof en fanatisme
alleen niets uitrichten kunnen.
Daarom is het goed. dat de Duit
sche wapenfabrieken in staat zijn
den frontsoldaat de noodige wa
pens en munitie te leveren en
daarom is het ook goed, dat
Duitschland de beschikking heeft
over uitvinders, die in de toe
komst met volkomen nieuwe wa
pens hun opwachting zullen ma
ken.
Ook dr. Goebbels zinspeelde
hierop in zijn rede, door te zeg
gen, dat binnen afzienbaren tijd
meer en zwaardere vergeldings
wapens te verwachten zijn.
Daarnaast richt de Duitsche
pers een appèl tot iederen Duit-
scher persoonlijk. Zij eischt, dat
hij thans absoluut breekt met zijn
oude gewoonten, zijn egoïsme,
zijn persoonlijke comfort, privi
leges, die niet meer in den tijd
passen en dat hij zijn gemakzucht
overboord werpt nu volk en land
in een groot gevaar verkeeren.
NIEEWE DUITSCHE WAPENS.
Uit Berlijn wordt gemeld: Se
dert eenige dagen meldt het
Duitsche weermachtsbericht. dat
in d«i strijd tegen de Anglo-
Amerikaansche invasievloot ge
bruik gemaakt wordt van „strijd
middelen der oorlogsmarine",
welke niet onbelangrijke succes
sen geboekt hebben. Van goed
ingelichte Duitsche zijde is men
niet geneigd mededeeiingen over
deze strijdmiddelen te doen, hoe
wel men niet ontkent, dat het
hier nieuwe wapens betreft.
De Engèlschen berichten, dat
de Duitschers gebruik maken van
nieuwe duikbooten, die ih staat
zijn een groot aantal torpedo's
in een snel tempo af te vuren.
Een dezer booten zou met tien
torpedo's, volgens een Engelsch
bericht, tien schepen vernietigd
hebben. In Duitsche stafkringen
wordt dit bericht niet bevestigd,
doch evenmin tegengesproken.
MISSIONARISSEN OP DE
PHILIPPIJNEN
GEÏNTERNEERD.
Daar gebleken is aldus heeft
de woordvoerder van het bureau
van voorlichting op de perscon
ferentie te Tokio medegedeeld
dat Engelsche, Amerikaansche en
Nederlandsche priesters en mis
sionarissen op de Philippijnen
spionr.age dreven en andere on-
gewenschte actie voerden, heb
ben de Japansche militaire auto
riteiten op de Philippijnen zich
genoodzaakt gezien alle burgers
van vijandelijke staten, die zich
bezig houden met religieuze
aangelegenheden, Zaterdag 1.1.
opnieuw te interneeren.
BINNENLAND
Vergoeding bon „algfcmjeen
154" hij ontslag uit ziekenhuis.
Personen, die wegens verblijf in
eert, ziekenhuis, gevangenis, den
N. A D. e. d. niet in het bezit
waren van hun distributiebe
scheiden voor de 7e periode '44
en daardoor niet in de gelegen
heid zijn geweest den voorin-
leveringsbon „Algemeen 154",
welke van 2 Juli tot en met 5
Augustus a.s. recht geeft op het
koe-pen van 100 gram kaas. in te
leveren, zullen tot en met 19
Augustus a..s. b-i.i wfcderuitrei-
king door de distributiediensten
hunner distributiebescheiden we
gens ontslag uit genoemde in
stellingen tevens een rantsoen
bon ka-as ontvangen. Hetzelfde
geldt voor personen, aan wie
bijv. wegens geboorte of wegens
vestiging uit het buitenland voor
het eerst hier te lande distribu
tiebescheiden worden uitgereikt.
Op „losse" suikerbonnen moet
worden geleverd. Blijkens
ingekomen klachten komt het
voor, dan winkeliers, hetzij op
eigen initiatief, hetzij in samen
werking met collega's, bepalen,
dat slechts dan suiker aan de
klanten wordt afgeleverd, wan-
ineer deze de geheele bonkaart,
waaraan zich. de suikerbon nog
bevindt, aan den winkelier over
leggen. Dit zou geschieden om
de mogelijkheid, dat er valsche
suikerbonn-en. worden aangebo
den, zooveel mogelijk te beper
ken. Van bevoegde zijde wordt
medegedeeld, dat op grond van
de bestaande distributiebepalin
gen een dergelijke handelwijze
verboden is. Op de voor suiker
aangewezen bonnen, die los wor
den aangeboden, moet suiker
worden gèleverd.
De zeepton en de wasscherij.
De waschpoederbonnen .Alge
meen 153" en „Reserve C50. D50
en E50". waarvan de geldig
heidsduur is verlengd tot en met
5 Augustus a.s. en welke thans
recht geven op waschpoeder of
eenheidstoiletzeep naar keuze,
geven, evenals de nieuwe voor
eenheids toiletzeep aangewezen
bormen „.Algemeen 179" en de
voor waschpoeder of eenheids-
toiletzeep aangewezen bonnen
„Algemeen 180" en „Reserve C58.
D'58 en E58" recht op het doen
wasschen van zeven kilogram
droge vuile waseh. Deze wijzi
ging houdt verband met de om
standigheid. dat zoowel de bon
nen .Algemeen 153" en „Reserve
C59. D50 en E50" als de bonnen
„Algemeen 18D" en „Reserve
C58, D58 en E58" recht geven op
waschpoeder of eenheidszeep
naar keuze.
Achterstand postcheque, en
girodienst. De achterstand op
het centrale postgirokantoor te
's-Gravenhage in het afwikkelen
van opdrachten "bedraagt thans
bijna twee dagdiensten. Daar
sinds 1 Juli het aantal opdrach
ten sterk stijgt is waarschijnlijk
nog eenige toeneming van dien
achterstand te verwachten. On-
noodige aanvragen door het pu
bliek belemmeren een vlotte
dienstuitvoering.
Politiek weekpraatje. Het
politiek weekpraatje van Max
Blokzijl uit te zenden heden
avond over Hilversum 1 o-m
18.45 uur. is getiteld: „Een hard
nekkig misverstand".
LITURGIE
Woensdag 12 Juli. Mis v.
d. H. Joannes Gualbertus. Abt:
Os Justi. Gloria. 2de gebed v. d.
H.H. Nabor en Felix, Martela
ren; 3e voor den vrede. Geen
Credo. Gewone Prefatie. Kleur:
Wit.
In da bloembollenstreken h men thans
begonnen met het rooien van de
bloembollen CNF/Kulper/Pex ra
KASTEEL „DE SYPESTEYN"
TE LOOSDRECHT WEER
OPENGESTELD.
Na geruimen tijd gesloten te
zün geweest is hei oude kasteel-
museuim „De Sypesteyn" te Loos-
drecht, dat een befaamd aantal
historische kunstschatten bezit,
met ingang" van de Pinksterda
gen weer voor het publiek open
gesteld.
Dit traaie kasteel met zijn kost
baren en Kunstrijken inhoud
heeft een belangwekkend ver
lenen. Het gebouw, nat met zijn
begroeiae, schlltieracntige geveis
een eind van den weg af ligt, is
niet zoo oud ais imen op het eer
ste gezicht denken zou. in zijn
tegenwoordigen vorm is het eerst
in 1918 gebouwd. Hei oudste kas
teel echter, op welks gaaf geble
ven fundamenten het huidige
werd opgetrokken, werd- in 1238
gesticht. Graaf kloris V het het
als een wachtpost op de gren
zen van het door hem in bezit
genomen Gooiland bouwen. Wil
lem Haliink, de edelman, die er
het eerst woonde en van wien
het oude geslacht der Sype-
steyns afstamde, woonde er tot
1343. Het slot werd in den loop
der tijden hevig bestookt en het
is verschillende malen door
vijandelijke legers vernield. Dit
geschiedde het eerst in 14Q0,
toen Cornells Ascanius van Sy
pesteyn na een zwaar gevecht
door heer Wouter van Mijnden
van hof en haard verdreven was.
In 1433 keerde hij terug en kon
het doen herbouwen. Nog eenige
malen ging het kasteel in de
vlamimen op en eenige malen
ook kwam het bezit in andere
handen, totdat omstreeks 19<10
jhr. C. H. C. A van Sypesteyn
de gronden weer voor het oude
geslacht terugkocht.
In 1911 werden de fundamen
ten van het oude kasteel volle
dig opgegraven, gefotografeerd,
deskundig opgemeten en in tee-
kening gebracht. Gp deze prac
tised complete fundamenten werd
met behulp "van oude prenten
het kasteel in zijn oude saber-
dieiid weer opgetrokken. Voor
de buitenmuren werden oude
..keien" gebruikt zooals die in
de fundamenten en de grachten
werden gevonden. Van elite de
coratie onthield men zich en al
les werd zooveel mogelijk oud
gehouden. Dit alles geschiedde
onder leiding van jhr. van Sype
steyn zelf.
Ook de tuinen om het kasteel
zijn om hun historische betee-
kenis merkwaardig. De indee
ling der terreinen heeft nog de
lijnen van de middeleeuwsche
verkaveling. Er is een rozen
tuin, omsloten door de binnen
gracht en de singels en in den
grooten tuin is behalve een
doolhof een buitengewone col
lectie bloemen, planten, heesters
en hoornen aangeplaW welke op
zichzelf reeds beroemd is.
Het meest belangwekkende
van Sypesteyn is echter het in
terieur met zijn verzameling
crude kunstschatten, welke eenig
is in haar soort en tot verschil
lende belangrijke historische
ontdekkingen heeft geleid. Ook
dit interieur is in den rustieken.
ouden stijl gehouden. Er hangt
in de rustige "vertrekken een
warme sfeer, een sfeer van
eeuwen. De' historie krijgt een
anderen, levenden zin in deze
omgeving: zij spreekt sterker
tot hart en verbeelding. Zij is
herleefd in de vele fraaie kunst
en gebruiksvoorwerpen en zij
wordt versterkt door de stem
mige kamers, waar het licht hel
der door de glas-in-lood venster
naar binnen valt. In de verschil
lende zalen is een boeiende col
lectie prachtige oude meubelen
en siervoorwerpen bijeenge
bracht, een waardevolle collec
tie oude kerkelijke kunst treft
men voorts in de z.g. gothische
kamer en elders prachtige bewij
zen van oude amibaebtskunst o.a,.
ook in de wapenkamer. Behalve
een interessante galerij met ge
schilderde familieportretten en
andere oude schilderijen, kan
men in een der bovenzalen o.a.
behalve fraaie Louis XVI-meu-
belen, een unieke collectie pen
dules bewonderen. Hier bevindt
zich ook de zeldzame en kost
bare collectie met o.a. Loos-
drechtsch en Weesper porcelein.
die ook voor het Gooi in het bij
zonder van groot historisch be
lang is. Tot deze eenige collec
tie behoort o.a. een kast met
Ghineesch porselein, dat in het
gouden tijdperk onzer vader-
landsehe geschiedenis in opdracht
van de Oost-Indische Compagnie
werd gemaakt. Belangwekken
der uit kunsthistorisch oogpunt
wat betreft eigen bodem is ze
ker nog deelcollectie Weesper en
Loosdrechter porselein.
De geschiedenis hiervan is
van te groote beteekenis om de
ze niet even te releveeren.
Het Weesper porselein is het
oudste. De groote opbloei der
Saksische porselein-industrie in
de achttiende eeuw had ten ge
volge, dat men zieh ook elders
ep het vervaardigen van dit
aardewerk ging toeleggen, wat
over het algemeen zeer bezwaar
lijk ging. Men kon alleen hard
porselein verkrijgen door het ge
bruik van koalin en deze onont
beerlijke grondstof was moeilijk
te betrekken. De graaf van
Gronsfeld Diepenbroick, o.a.
Baljuw en dijkgraaf van Naar-
den en Gooiland, hoofdschout
van Weesp en Weespercarspel,
vond echter zelf een mengsel
van andere samenstelling uit,
waarmede zeer fraaie resultaten
te verkrijgen waren. Hij ge
bruikte daartoe de witte kwarts
keitjes, welke hij op de Gooische
heide liet verzamelen. In. 1757 liet
deze edelman een verzoek in
dienen bij burgemeester en
vroedschappen van Weesp om
vrijdom van accijns voor turf,
kolen en brandhout, voor een op
te richten porseleinfabriek, in te
gaan op 1 Augustus 1758. Hoe
wel de resultaten der fabriek uit
technisch en artistiek oogpunt
zeer bevredigend waren, ging
het met de financieele belangen
niet zoo best. Het porselein werd
meer door het buitenland dan in
eigen land gewaardeerd een
bekende kwaal! en het ging
tenslotte zoo slecht, dat de
graaf probeerde zijn fabrieksge
heim naar Frankrijk te verkoo-
pen. Door tegenwerking uit Sè
vres mislukte dit. Dit beteeken-
de de ondergang der fabriek en
van het vermogen van den graaf.
Iri 1771 verliet hij onder vreem
den naam het land, een faillie
ten boedel achterlatend.
Inmiddels had zich te Loos-
drecht een zeer merkwaardig
mensch gevestigd: de predikant
ds. J. de Mol. Hij was in 1753
in het arme, tusschen de plas
sen verloren dorp gekomen en
wilde het welvaart verschaffen
door een nieuwe industrie. Hij
nam eerst proeven met het ver
vaardigen van porselein, die niet
al te best slaagden, doch het ging
beter, toen hij in 1771 het ma
teriaal van den graaf van Grons
feld' had gekocht. Hij richtte in
1774 een fabriek op, welke ech
ter slechts tot 1782 heeft be
staan. De roem van bet Loos-
örechtsch porselein drong tot ver
over de grenzen door, doch de
verkoop in het binnenland was
zoo slecht, dat de industrie
een belangrijke overigens, daar
zij omstreeks honderd man per
soneel had in 1777 niet loo-
nend was. In 1782 stierf ds. de
Mol verarmd en verlaten. Het is
tragisch, dat de beide pioniers
der .porselein-industrie in deze
streken hun leven en rijkdom
hebben moeten offeren, maar
hoe dit ook zij, de graaf van
Gronsveld en vooral ds. de Mol
hebben ons land in de 18de eeuw
een kunstnijverheid met wereld
reputatie bezorgd. Het porselein
was van uitmuntende, alge
meen bewonderde kwaliteit
prachtig wit, glanzend en hard.
Dat bewijzen ook de collecties,
die in kasteel de Sypesteyn nog
te bewonderen zijn. De stijl er
van was niet altijd even origi
neel: te Weesp en Loosdrecht
werden veel modellen in Louis
XV-stijl vervaardigd. De Fran-
sche kunstenaars die er werk
ten, schilderden natuurlijk op
Fransche \v ij?e, maar later kwam
men tot een nieuwen, eigen
vorm, die veel van dien uit an
dere landen afweek.
Zoo kan men in kasteel de Sy
pesteyn veel schoons en belang
wekkends bewonderen. En dit
alles is samengesteld met dén
buitengewoon ontwikkelden
smaak en den scherpen speur
zin van den waren collection-
neur, door geduld en door al
tijd waakzaam gebleven liefde
voor het schoone. dat onder
kunstzinnige mensehenhanden in
vervlogen tijden groeide.
Het is daarom verheugend, dat
de. van Sypesteyn-stichting
thans het kasteel met zijn prach-
tigen inventaris weer voor het
publiek heeft opengesteld. Me
nige minnaar van het schoone en
het historische zal hier in den
a.s. zomer eenige heerlijke uren
beleven.
Gemengde Berichten
MER DOODEN DOOR
ROEKELOOSHEID.
Onvoorzichtigheid met een pro-
jactiel heeft te Middelburg vier
slachtoffers geëischt. Hoewel de
juiste toedracht moeilijk valt na
te gaan. daar alle erbij betrokke
nen gedood zijn, is het toch waar
schijnlijk, dat het gebeurde zich
als volgt heeft toegedragen:
Een Middelburgesciie jonge
man bad blijkbaar een projec
tiel gevonden. Op de stoep van
een woning in de Zandstraat
heeft hij met nog twee andere
mannen, de onvoorzichtigheid
begaan dit projectiel te demon-
teeren of is er althans zeer on
voorzichtig mee te werk gegaan.
Op een gegeven moment heeft
men blijkbaar, het gevaar in
ziende, het projectiel op de straat
geworpen. Met een hevigen knal
ontplofte het. De 23-jarige E.
Vroonland en de 49-jarige L.
Burgs waren op slag dood, de
derde, de 26-jarige M. Coppe-
jans, is eenige uren later in het
gasthuis overleden.
Een wielrijdster mevr. R .C.
Boone-Le Due, 49 jaar. oud, die
op het oogenblik van de ontplof
fing passeerde, werd eveneens
doodelijk getroffen. Voorts wer
den zwaar gewond, een 61-jarige
en een 32-jarige vrouw, alsmede
een negenjarig meisje dat op den
hoek van de straat stond. Zeven
tien woningen liepen zware scha
de op, o.a. werden veel ruiten
vernield; ook interieuren bescha
digd.
Tragisch ongeval. Het ne
gen maanden oude kindje van de
fam S. te Tilburg, dat eenige da
gen geleden bij het voeden de
flesch brak, en glasdeeltjes naar
binne.i kreeg is thans,in het zie
kenhuis overleden.
Verdronken. Zondagmiddag
is de 23-jarige mej. T. Oerlemans,
wonende aan de Bergschegrint-
weg te Steenbergen, bij het
zwemmen nabij de Blauwesluis
aldaar, verdronken.
Vrijdagmiddag is het twee
jarig zoontje van den heer J. K.
te Assen, dat aan den Hoofd-
vaartsweg aan het spelen was,
te water geraakt en verdronken.
Vrijdagavond is de 19-jarige
zoon van den veehouder J. A.
Koopman uit Delfstrahuizen
(•Fr.) bij het zwemmen ip de
Tjonger verdronken.
SPORT
CRICKET, LMCC-De Fla
mingo. Gewonnen door de
Flamingo's met 20 runs. Flamin
go's 82, waarvan jhr. H. van
Tets 12,,W H. Gallois 29 mr. H.
van Manen 23.
Bowlingcijfers: H. Coudebergh
4 voor 35, A. Harmsen 4 voor 36,
P. Niks 2 voor 10. LMCC 62,
waarvan H. Coebergh 10 en P.
Niks 17. Bowlingcijfers: mr. H.
van Manen 3 voor 15, F. Wunder
4 voor 24 en F. Laboyrie 1
voor 16.
De competitie. HBS-Excel-
sior. Gew. door H.B.S. met 106
runs en nog. 6 wickets in handen.
HAARLEM-V.R.A.. Gew. door
V.R.A. mét 86 runs met nog 5
wickets in handen.
V.O.C.-H.-D.V.S. H.-D.V.S. wint
met 5 runs V.O.C. 59.
SPARTA-S.C.H.C. Sparta wint
met 28 runs en 1 wicket. S.C.H.C.
122.
A.C.C.-V.V.V.. Gew. door V.V.V.
met 5 wickets. A.C.C. le innings;
108, V.V.V. le innings: 118 voor
■5 (gestopt).
GYMNASTIEK. Turnkring
Leiden en Omstreken. Het
bestuur van den Turnkring voor
Leiden en Omstreken organi
seerde Zaterdag wedstrijden
voor bij. dien kring aangesloten
vereenigingen.
De volgende vereenigingen be
haalden daarbij prijzen: D a-
mes, driekamp: le prijs:
Groen Wit Leiden, Groep I
(2721 14 punt); HBS, Oegstgeest,
groep II (270 p.). 2e prijs: Brun-
hilde Leiden, groep II (263 3/4
p.). H.B.S., groep I (26211 p.);
Bruhhilde. groep I (262 1/4 p.).
D.O.S., Aïphen, (25514 p.): een
datnesgroep, buiten mededin
ging (254)i p). 3e pr''s: De Sleu
tels (Leiden 249)4 p.). b. Knots
oefening, le prijs: Groen
Wit (62 p.). He er en: Drie
kamp. 2e priis: Excelsior Leiden
(260 p.); De Sleutels (255 pnt.).