Plv. Hoofdrtd.i W. <Se Vritï, Deo Haag: Rtd. Buiunt.ndi Mr. H. Gcise, Leiden: Red Binnenland, Stad en SportM. Zondcrop, Leiden. I Red. Omgeving: L. Rooien, Lelden. Verantwoor- tJeiiJie voor de adv.i C. de Keiden. Leiden. K 16d° VERDUISTERINGSTIJDEN. i Van 28 Mei t.m. 3 Juni van 21.45 i tot 5.30 uur. Zon op en onder: Zond. 28.5: 5.27 op. 21,48 onder. Maand. 29.5: 5,26 op, 21.49 onder Dinsd. 30.5: 5.2a op. 21.50 onder. Woensd. 31.5: 5.24 op, 21.52 onder MAANSTANDEN. I Zor.d. 28 5: 2.05 onder, 11.18 op. 1 Maand. 29.5: 2.33 onder. 12.21 op i Dinsd. 30.5: 2.5fi onder, 13.26 op. (E.K.). j Woensd. 31.5: 3.16 onder, 14.31 op VIER JAREN RIJKSCOMMISSARIAAT IN NEDERLAND. Op 29 Mei a.s. zal het vier jaar geleden zijn, dat rijksminister dr. A. Seyss-Inquart als rijkscom missaris voor het bezette Neder- landsche gebied zijn ambt aan vaardde. Naar aanleiding hier van heeft dr. Seyss-Inquart aan den vertegenwoordiger van het D.N.B. te 's-Gravenhage, Otto Raible, een interview toegestaan, waarin hij vragen over de ont wikkeling in zijn arbeidsressort beantwoordde. Vraag: De Führer heeft op 18 Mei 1940, dus reeds drie dagen na de capitulatie van Nederland, last gegeven tot de oprichting van het rijkscommissariaat in het bezette Nederlandsche gebied en daarmede tot de invoering van een burgerlijk bestuur hier te lande, in onderscheid tot de na burige westelijke gebieden. Toen u. mijnheer de rijksminister, door den Führer tot rijkscommissaris werd benoemd en u dit ambt nu vier jaar geleden aanvaard de, voor welke taak zag u zich toen geplaatst? Antwoord: Ik had een dubbele taak: eerst moest gezorgd wor den voor de orde en veiligheid van het openbare leven in het Nederlandsche gebied en voorts ging het erom, er voor te zorgen, dat de eischen die de bezettende macht stelde, werden nagekomen en dat het in dit gebied aanwezi ge potentieel zooveel mogelijk voor de oorlogvoering zou wor den gebruikt, uitgaande van de toen wellicht nog niet duidelijk aangevoelde, maar reeds vermoe de totaliteit van dezen oorlog. Algemeen ging het er echter om. rekening te houden met die geestelijke en politieke ontwik keling, die met het oog op aen toestand die ontstaan was dooi de gebeurtenissen van het voor jaar van 1940 en met hef oog op de verdere ontwikkeling van den oorlog te verwachten was. Thans weten wij. dat deze ontwikkeling streeft naar de vorming van een Europeesch gemeenschappelijk gebied dat zich naar het oosten en naar het westen moet hand haven en waarin de Nederlan ders de rol moeten spelen die hun toekomt krachtens hun lig ging en krachtens hun bijzondere eigenschappen. Het op zichzelf goede bestuur, hoewel dit volkomen was inge steld op het eigen karakter van de vroegere Nederlandsche sa menleving en van de autonomie der gemeenten, werd in hoofd zaak overgenomen. De sefcreta- rissen-generaal naar ons be grip staatssecretarissen wer den gehandhaafd. Voor zoover zij inmiddels zijn afgetreden, ge schiedde dit op eigen wensch. Waar bij de burgemeesters en in andere functies mutaties noodig waren, werden deze posten be zet door vakkundig geschikt en politiek betrouwbare Nederlan ders. dus in feite door nationaal- socialisten. •Vraag: Bij de opdracht, die u, mijnheer de rijksminister, te ver vullen hebt. gaat het dus buiten het bestuurskarakter, om het be trekken van de in Nederland aan wezige krachten bij de oorlog voering. m.a.w. het gaat er om te bereiken, dat Nederland een zoo hoog mogelijke bijdrage le vert voor den strijd om een Nieuw Europa. Hoe kan men het resultaat van dit streven om schrijven? Antwoord: Het resultaat is be vredigend. Afgezien van de Ne derlandsche vrijwilligers aan de fronten levert Nederland vooral op ecopomisch gebied, zoowel ab- i soluut als in vergelijking met an- «jere bezette gebieden een - zeer hooge bijdrage. Bijzonder erken telijk zijn wij voor de prestatie van den Nederlandse-hen land bouw, die circa 280 menschen per vierkante kilometer moet voe den, en die de prestaties geleverd heeft die voortvloeien uit den be zettingstoestand, n.l. het afstaan van totdusver zes tot acht pro cent van de geheele productie. In het bijzonder onderscheidt zich verder het Nederlandsche be drijfsleven door den grooten om. vang van zijn deelneming aan overhevelingsorders en door de zonder moeite gepaard gaande zelfstandige financiering van zijn prestaties. Ook in de tewerkstelling wordt door de Nederlanders een aan zienlijke prestatie geleverd. Vraag: Het problem van de ..onderduikers'' in Nederland wordt veel besproken. Hoe beoor deelt u, mijnheer de Rijksminis ter, dit verschijnsel en zijn uit werkingen? Antwoord: Voor Duitschlar.d en de bezettende macht is de schade slechts gelegen in een ze ker verlies van werkkrachten, welk verlies echter niet zoo zwaar weegt. Werkelijk zorgwekkend echter is dit verschijnsel voor de Nederlanders zelf. Óm in het le ven te blijven wijden de onder duikers zich grooten deels aan den zwarten handel in levensmid delen en verstoren daarmee de gewone toch reeds uiterst moei lijke ravitailleering. Een ander gevaar is daarin gelegen, dat de onderduikers in toenemende ma te in handen vallen i*an de thans bijna uitsluitend onder leiding van communisten staande orga nisaties van verzet en sabotage, zooals den laatsten tijd steeds veelvuldiger is gebleken. Vraag: In dit verband is van belang de houding der Neder landers in het algemeen. De be zoeker krijgt hier den indruk van betrekkelijk groote rust. Bij - na overal wordt hij hoffelijk en vriendelijk bejegend en in het openbare leven van de steden hoort en ziet hij over het .alge meen zeer weinig van politieke dingen. Welke ervaringen hebt u, mijnheer de Rijksminister op gedaan ten aanzien van het standpunt der bevolking tegen over de nieuwe ontwikkeling? Antwoord: De bevolking heeft vele groote lasten, die uit den al- gemeenen oorlogstoestand en uit de bezetting zijn voortgevloeid, kalm en verstandig aanvaard. Ook de omvangrijke evacuaties, die onlangs noodig zijn gewor den in verband met de inunda ties zijn zonder een-ig bezwaar met berging van alle voorraden uitgevoerd. Ook stellen de Ne derlanders zich zonder beklag beschikbaar voor de tewerkstel ling ten behoeve van de "lands verdediging bij het verrichten van werkzaamheden aan dijken enz. Vraag: Hoe stelt zich wel de Nederlander, voorzoover hij po sitief staat tegenover een toekom stige Europeesche gemeenschap zijn positie en zijn aandeel in het Nieuwe Europa voor? Antwoord: De Nederlander kan en wil zijn blik beperkt houden tot de nauwe ruimte. Hij had goed bestuurde eigen overzee- sche gebieden en een levendig verkeer met de geheele wereld Dientengevolge zoii hii. hoezeer ook overtuigd van de noodzake lijkheid zijner oriënteering naar Duiischland en Europa, toch den blik over de verre zee niet willen verliezen en ziet hij zijn taak in een toekomstig Europa in het handhaven van het contact en het verkeer met de rest van de wereld. Vraag: Vier jaar geleden bood het politieke beeld van Neder land de veelvuldigheid van het parlementaire stelsel met talloo- ze partijen en groepen. Thans staat in de binnenlandsche poli tiek de nat.-socialistische bewe ging in de Nederlanden (N.S.B.) onder leiding van den leider A. A. Mussert op den voorgrond. Hoe hebben deze dingen zich ont wikkeld en welke positie neemt de N.S.B. in? Antwoord: Vier jaar geleden werd aanvankelijk alleen de com munistische partii opgeheven en werd de sociaal-democratische partij onder controle geplaatst. Door andere partijen, vooral door de pas opgerichte „Unie'' werd de poging gedaan, met ons tot een nieuwe verhouding te gera ken, hetgeen evenwel uiteinde lijk mislukte door hun gebrek aan vastberadenheid om de con sequenties uit den nieuwen toe stand te trekken. De maand Juni 1941 bracht een opheldering in het politieke leven. De groepen, die niet tot een anti-bolsjewisti sche houding konden besluiten, werden geleidelijk ontbonden, daarentegen ontstond aan natio- naal-so'cialistische zijde een een wording, daar de N.S.N.A.P. tot ontbinding overging en haar le den werdén opgenomen in de N.S.B. of op andere wijze positie ve medewerking verleenden. De N.S.B., die thans 13 jaar bestaat, werd door ons aangetroffen en is dus een door en door Neder landsche aangelegenheid. Zij heeft in de afgeloopen jaren zich zelf meer en meer gericht naar de doelstellingen van het natio- naal-socialisme zooals deze reeds vroeger in Duitschland beston den. De vraag is wel eens ge steld ,of aan de N.S.B. de leiding over den staat moet worden op gedragen. Wij kunnen ons ech ter niet onttrekken aan de ver antwoordelijkheid, die wij dooi de bezetting op ons hebben geno men, zoolang de toestanden hier bepaald, worden door de oorlog voering. Vraag: Tenslotte moet ik de vraag stellen waaraan men op bet oogenblik nergens kan ont komen: hoe ziet u, mijnheer de Rijksminister den toestand ten aanzien van de te verwachten in vasie? Antwoord: Uiteraard verkeert men ook hier in gespannnen ver wachting ten aanzien van de ko mende ontwikkeling. Maar ook hier verloopt de zenuwoorlog ten nadeele van onze tegenstanders. Ook zij hier in dit gebied zijn vaak over hun zenuwen heen. De Nederlandsche bevolking, hoewel de vernietigende gevolgen van een ernstigen strijd voor land en menschen haar duidelijk voor oogen staat, is over het alge meen kalm. Zij ziet. hoe krachtig dit gebied beschermd is en on dergaat de gelatendheid van de Duitsche bezetting. Het kan zijn dat er bij een invasie hier of daar storingen zullen komen, maar tot een uit de bevolking zelf voort spruitende crisis zal het niet ko men. Wij Duitschers zijn even wel vol vertrouwen, dat wij de taak zullen vervullen, die onze Führer in dit gebied gesteld heeft, met het wapen in de hand wanneer de vijand zal komen, en in orde en arbeid wanneer wij den vrede tegemeetgaan. Gemengde Berichten Twee meisjes door den trein overreden. Gisteravond onge veer half negen stonden twee 15- jarige meisjes E. en S. voor een onbewaakten overweg te wach ten om een trein, komende uit de richting. Amersfoort, te laten passeeren. Toen deze voorbij was, staken zij met haar fietsen den overweg over en werden ge grepen door een trein, die van de tegenovergestelde richting kwam. Hét meisje E. was op slag dood. Het meisje S. overleed kort na aankomst in het ziekenhuis. RECHTSZAKEN Handelaren in kaarten voor voet balwedstrijden staan terecht. Voor den kantonrechter te Am sterdam mr. Engelsman hebben ongeveer twintig mannen te rechtgestaan wegens het verkoo- pen op den openbaren weg 'van toegangskaarten voor voetbal wedstrijden. hetgeen krachtens politieverordening verboden is. Zij waren aangehouden bij den onlangs gespeeiden wedstrijd De Volewijckei-s-V.U.C., toen zij in de nabijheid van het stadion plaatskaarten verkochten. Hoe wel enkelen hunner deze kaar ten tegen de normale prijzen van de hand deden winkeliers, die met enkele kaarten waren blijven zitten had het meereiKjgel der aangehoudenen getracht, van de publieke belangstelling eens ex tra te profiteeren. Zij hadden de plaatsbewijzen aangeboden voor prijzen, varieerende tussehen 10 en 40 per stuk. De boeten, welke de kanton rechter oplegde,luidden van 100 tot 200. subs, resp.'l week en 1 maand hechtenis. Degenen, die de normale prijzen hadden berekend, kwamen er met ge ringere boeten af. Als de zolder ontruimd is, is het brandgevaar geringer. Zorg er voor, dat hoeken en muren be reikbaar zijn. SPORT VOETBAL. Foreholte. Op 2en Pinksterdag organiseert Fo reholte een wisselbeker-tburnooi waarvan dan de -2e Ronde plaats vindt. In 1942 won VVSB dezen beker. Thans is het volgende programma vastgesteld: 12 uur: Foreholte 1-CNV 1; 1.15 uur: WSB-Docos; 2.30 uur: Verlie zersronde en om 3.45 uur: de Fi nale of winnaarsronde. Zilveren jubileum „Alphia". De Alphensche voetbal vereeni- ging „Alphia" herdenkt heden haar 25-jarig bestaan. Bij deze gelegenheid wordt Zondag een wedstrijd gespeeld tussehen de Alphia- en Alphen-veteranen, terwijl 2en Pinksterdag op het Alphia-terrein een wedstrijd plaats vindt tussehen de eerste klassers ADO, Den Haag, en V. S. V., uit Velsen. ATHLETTEK. Wedstrijden „Brunhilde". Zondag 4 Juni geeft „Brunhilde" Nat. öames- athletiekwedstiijden op de sin- telbaan in de Leidsche Hout. De sterkste ploegen uit Noord- en Zuid-Holland hebben ingeschre ven. als Sagitta, Zeeuburg, Mi nerva, Victoria en nog vele an deren. De dames, welke Hemel vaartsdag een nieuw wereld-re cord hebben gevestigd, waarbij Fanyy Blatjkers-Koen. verschij nen aan den start. Niet minder da.n 160 dames hebben inge schreven, Verder 15 ploegen 4 x 100 M. estafette waarnder de kampioenen 100 M. vèrspringen, hoogspringen speer- en discus werpen. Verder bekampen el kaar 15 ploegen 4 x 100 M. esta fette 10 ploegen 4 x 80 M. en 5 ploegen 4 x 60 M. estafette, een programma, dat de volle belang stelling verdient. ZWEMMEN. Nieuw wereld record op de 100 meter borst- crawl. Uit New York wordt vernomen, dat de Amerikaansche student Alan Ford, die reeds hou der van het wereldrecord op de 100 yards borstcrawl is. ook het wereldrecord 100 meter borst crawl heeft verbeterd en ge bracht op 55.9 sec. Het oude re cord stond sedert 1936 op naam van Peter Fielt (V.S.) met 56,5 s. DAMMEN. Om het club kampioenschap van D.C.L. Deze.en vorige week konden nog volgende uitslagen genoteerd worden: Groep A: Koree-W. F. Olivier 2-0, .ToJ-Stavleu 0-2. F. Laterveer-E. Wassenaar 2-0. Tol- V/. F. Olivier 0-2, Vink-Vavier 0-2 Groep B: Schild-Ouwerkerk 1-1, v. d. Berg-Schooner woord den Bezemer 0-2, Franken- Ouwerkerk 0-2, Brandt-Fran- ken 0-2. Bosch-N. Wassenaar 0-2, Schild-v. Wezel 2-0. N. Wasse- naar-Redegeld 2-0. Zeilstra-van Wezel 0-2. In beide groépen zit de span ning er nog steeds in. In groep A werd deze nog verhoogd doordat Koree van W. F. Olivier wist te winnen. De partij Stavleu-P. Oli vier, die volgende week zal wor den gespeeld, is nu zeer belang rijk 'geworden. Wint P Olivier, dan behaalt hij daarmede het clubkampioenschap. Loopt de partij remise, dan is er een mo gelijkheid dat 4 deelnemers ge lijk. als eersten, aankomen t.w. Koree, 'Laterveer en de gebrs. Olivier. Theoretisch heeft ook Stavleu nog een kansje, doch dan zal hij zijn 4 uitgestelae partijen alle moeten winnen. Weliswaar heeft in groep B. v. Wezel zich vrijwel onbedreigd als eerste geplaatst, doch om de 2e plaats, die promotie naar de le klasse mogelijk maakt, wordt nog fel gestreden. Ouwerkerk en Schild zijn de favorieten. OMGEVING ALPHEN AAN DEN RIJN. Op 2 Juni herdenkt de heer W. R. Groos, stationsambtenaar den dag waarop hij 25 jaren geleden in dienst trad 'bij de Ned. Spoor wegen. Deze week herdacht de heer J. van Schaik zijn 25-jarig jubileum als stoker aan de gem. gasfabriek. De -jubilaris werd ten kantore der fabriek op waar- deerende wijze toegesproken door den boekhouder, den heer Beck, die hem daarbij de gebrui kelijke enveloppe met inhoud overhandigde. Het personeel deed van zijn belangstelling blij ken door de aanbieding van een fraaie schemerlamp. Aan de Hoorn-wasscl kj. van den heer J. S. werden giA. geid lingerieën en lijfgoede us vermist. In verband hierrn fdc werden door de politie gear: E teerd de gezusters B. die er _{j verdacht werdende goede in te hebben onn-ieemd. Bij j, ingesteld onderzoek bleken er) nog een aanzienlijke hoeveelh.^ kleedingstukken in hun bezit j hebben. jag OEGSTGEEST. Donderi soo 1 Juni a.s. herdenkt de heer irte v. Kampen, poetser bij de N.Ze' T.M. alhier, den dag, dat dr. vóór 40 jaar bij de N.Z.H.T.M. ris dienst trad. nal SASSENHEÏM. -Gcbor F Cornelis, zn. van C. Blijleven tt N Molema. Arie zn. van J. io' Heijns en A. Keijzer. Janny ijsn zabeth, dr. van J. Bette en Verhoef. Dirk Gerard, zn. van J. van der Steen en J. Pi.i p<i Cornelia Theodora Maria Anto 'P d. van Th. C.P. Rotteveel en pel A Baak. Gijsbertus Karei Joh; nes zn. van Th. J. Lindaard P.de Groot. Getrouwd: J. A. Voorn, 30 j. en M. M. Efh geest 30 j. 1 VOORSCHOTEN. Gister^ was het 25 jaar geleden dat heer H. Koenders, adjunct-co mies alhjer, in dienst trad bij Ned. Spoorwegen. Des morge werd hij door een deputatie v het stationspersoneel ten zijn huize gehuldigd waar de statioi chef. de heer B. Keizer, hem hartelijke bewoordingen name de directie gelukwenschte. Hi< na bood hij den jubilaris het g bruikelijk geschenk onder co vert aan benevens een fraai vc teeker.de oorkonde voor 25 ja je gen trouwen dienst. Door het p l\ soneel werd hem een mooie scl meilamp aangeboden beneveia B :nl tc LITURGIE N.B. Dagelijks Credo, Pref 1 tie van Pinksteren met eigi sn Communicantes en Kanc igitiia Zondag 28 Mei: Hoogfet :n van Pinksteren met octaaf. Mjó Spiritus. M a a n da g 29 Mei: 2e Pin sterdag. Mis Ci'bavit. Dinsdag 30 Mei: 3e Pinljt sterdag. Mis Accipite. STADSNIEUWS ir t r Konijnententoonstelling. Morgen en Maandag houdt Koni.inensportvereeniging „LEC een tentoonstelling in de Stadfi gehoorzaal, welke hedenavond half acht officieel wordt geopen met een lezing van den heer Wa§y; sink, alleen toegankelijk voor leden-inzenders en genoodigdefc Voor het publiek is de tentoonsn geopend op len en 2en Pinkstei dag van 9 uur v.m. tot 8 uur nuii Er zijn 1000 prachtige diereijo waaronder voedsters met jonge! Er zijn konijnen van 8 K.G. en zijn konijnen van 200 gr. De b< oordeeling en toekenning dal prijzen is geschied door de best t keurmeesters hier te lande, o. i de heeren Schippers, Graauman :i Wassink, de Jong. Dekkers, va i: Maanen, enz. De hoofd-eerepri; E zen zijn gewonnen door de fol kers H. Peter, Anton de Groot, 1 Belt, L. M. v. Santen, en A. Wesl j dijk. Peter, de Groot en Belt zij L.E.O.-leden. Ned. Herv. Gemeente. Voc de te bouwen kerkgebouive met daarbij hoorende wijklo kalen in verschillende wijken ii de stad, ten dienste van de Ned Herv. Gem. alhier, zal een bouw fondscommissie gevormd wor den. bestaande uit 3 leden val de Gemeentecommissie en 3 le den uit elk der daarbij betrok ken wijkbesturen. Examen Ned. Ver. E. H. B. O. afd. Leiden. Voor het examei ter verkrijging van het Een heidsüiploma E.H.B.O. zijn ge slaagd de dames: v. Dijk, Hak Hotze. K. Dreef, M. F. Dreef God dijn. H. van Kimmenaede W. v. Kimmenaede, A. Kraay Kraay-Tigehelaar, Masurel, v. d Meyden, Mieog. Montagne. Phi lipse, E. de la Roe, G. de la Rie Scheffers-Marks, Selier. Stigter Overbeek, de Vries-Reinek, Wob ben, ViSser. Vosters, v. d. Wijn gaard en de heeren: Blansjaar Bokern, Buitendijk, Elzenaar, jhr. v. d. Does de Ëije, Hendrik- sen, v. Hooidonk, Kop, H. v. d, Linden. E. J. v. d. Lindene. Pee- ters. de Vries, Wagemaker, Zwart en Zwarts. Het examen werd afgenomen door den directeur der G. G. ei)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Zuidhollandsch Dagblad | 1944 | | pagina 2