Snellere herkenning hartinfarct Tekening van een lezer Winkelpersoneel met de politie op dieven jacht ouw Tin Aardenne voelt niets lor strenger prijsbeleid Dl I (rankpr'JS minder omhoog) een plasje onder de kerstboom Commentaar ionale snipperdag Rotterdamse universiteit gaat huisartsen helpen 6la; ÜL' (OLKER STEVItsl) (olvo) Aansprakelijkheid roestige pacemaker wordt onderzocht krachtpatser casa materna beloning bos van liefde auto ruilen *G 23 DECEMBER 1980 BINNENLAND TROUW/KWARTET 5" ie^ i daar nu achter? Een slecht en, hardleersheid, kortzich- In elk geval had premier 'Mgt beter moeten weten toen m d ige opnieuw het begrip u ee nale snipperdag" in Neder- neth produceerde. >e u t va as een protest tegen een be- in het toenmalige kabinet- Dat had laten weten dat het ^ei els welletjes was met de jJ se viering van de vijfde mei zu ionale feestdag, dat wil zeg- it en vrije dag voor iedereen •rfti!zover de diensl dal toe'aal n a dan ;t u ran. eet D jep ïtll it door Henny de Lange jtdrukking „nationale snip- dateert van 1954 en is toen t door de redacties van een wat literaire maandlbaden, mei van dat jaar één dik en inlijk nummer uitbrachten de naam „Nationale Snip- itkjrlijk. zo zei Drees of een woordvoerder van het kabi- indertijd; natuurlijk is er »b ik°P ,e8en a's individuen die mei wel in een feestelijke en nen sfeer willen vieren, dan moet men daar wel een rdag voor opnemen. gden protesten, boosheid en otte een compromis-oplos- arbij in elk geval elke vijf vijfde mei een nationale werd. leven. Vandaar ook dat vorige week het kabinet-Van Agt zich opnieuw over het probleem moest buigen met het inmiddels bekende resul taat: iedereen vrij, mits iedereen het ook maar zelf betaalt Ontactisch in de eerste plaats, maar bovendien ook erg onpraktisch. Zo mag dat resultaat van het beraad in de ministerraad wel gekarakteri seerd worden. Hoe denkt de minis terraad als werkgever van heel wat ministeries en rijksdiensten (en dat als trendsetter voor nog veel meer provinciale en gemeentelijke dien sten) een dergelijk besluit uit te voeren? Zijn bijvoorbeeld de minis teries en de provincie- en gemeente huizen volgend jaar op de vijfde mei gesloten? Zo ja, hoe staat het dan met de vrijwilligheid van de- ambtenaren in het opnemen van hun vrije dag? Zo nee, is er dan garantie dat alle diensten normaal kunnen functioneren, iedere wer kende bijvoorbeeld zijn post op tijd krijgt? Praktische vragen, die om een ant- Hulpdienst woord vragen en die tegen de achtergrond van het slechte geheu gen en de kortzichtigheid van het kabinet het beste beantwoord kunnen worden met het doorhak ken van een knoop: elk jaar de vijfde mei een vrije dag voor ieder een „op kosten van het gemeen." ROTTERDAM Vijftig procent van de hartinfarcten waarmee de huisartsen in ons land worden geconfronteerd, wordt bij het eerste contact niet als zodanig herkend. De vaagheid van de klachten, die nogal eens afwijken van het klassieke klachtenpatroon, leidt ertoe dat de huisarts in de helft van alle gevallen van hartinfarcten waarmee hij te maken krijgt, niet de Juiste diagnose stelt. „Nogal hoog" noemt de Rotterdamse cardioloog In opleiding Ritzo Brons dit percentage en het wordt dan ook hoog tijd, zegt hij, om een nieuw wapen ln te zetten ln de strijd voor het tljdlg(er) onderkennen van hart en vaatziekten, nog altijd doodsoor zaak nummer één ln ons land. Dat nieuwe wapen komt eraan. Begin volgend Jaar gaat voorlopig alleen ln Rotterdam bij wijze van experi ment het zogenoemde TRACE-pro- Ject van start. TRACE, een afkorting van Town of Rotterdam Acute Coro nary Events, Is een experiment van de afdeling huisartsgeneeskunde vèn de medische faculteit van de Erasmu- suniversltelt, van het thorax-centrum (de gespecialiseerde hartafdeling van de universiteit), de OO en GD ln Rotterdam en het klinisch chemisch laboratorium in de Maasstad. isheid ebde wat weg, maar rlaèurstelling is bij velen blijven Een „Natinale Snipperdag" klinkt te krenterig voor het feest dat wij die dag en elk jaar weer opnieuw dienen te vieren p »nze Haagse redactie HAAG Minister Van Aardenne (economische zaken) niets voor een strenger prijsbeleid. De benarde financlê- n tluatie. waarin een belangrijk deel van het bedrijfsleven Kostbsdr 8" ert, laat een „verstrakking van het prijsbeleid" niet toe, t de minister Ritzo Brons is de coördinator van het TRACE-project dat, kortweg gezegd, een „hulpdienst" moet worden voor hulsartsen, een instituut dat de huls arts ln staat stelt op korte termijn (binnen twee uur) een gerichte actie te ondernemen. Een snel werkend team van artsen en laboranten levert op verzoek van de huisarts een beoor deeld elektrocardiogram (ECO) en doet een bloedonderzoek. Aangevuld met de gegevens die de huisarts zelf kan verzamelen (bloeddruk, klach ten. etcetera) kan snel een indruk verkregen worden van de toestand van de patiënt en kan bekeken wor den wat er gedaan moet worden. Ritzo Brons wijst er met nadruk op dat de hulpdienst niet bedoeld is voor mensen met typische klachten waar bij de hulsarts in eerste instantie denkt aan een hartinfarct. „Deze mensen moeten meteen worden opge nomen op de hart bewaking BIJ dit project gaat het ons echter om de mensen die vage klachten hebben of hebben gehad, waarbij de huisarts werkelijk niet weet of het gaat om een hartinfarct Het TRACE-project zorgt ervoor dat de hulsarts binnen twee uur weet of hij met een acute hartziekte te maken heeft." no !Cti! Ier deze maand had het Konsu- Kontakt Juist bij de be winds- aangedrongen op een stringen cies. De gedeeltelijke loonmaat- vc van minister Albeda (sociale ha i) zal de loonontwikkeling vol- lt Jaar aan banden leggen, daarom tjre zijn collega Van Aardenne de Q| n beteugelen, zo redeneerde de mentenorganlsatle. Het Konsu- a. tn Kontakt voorspelde dat, bij lnt rijzigd beleid, de prijzen vol- .eb Jaar sterker stijgen „dan offici al wrspeld wordt". thi Van Aardenne heeft gisteren .n- tard dat het prijsbeleid noch 0q fer, noch soepeler wordt. Hij zei a het „prijzenoverleg" met ver- woordlgers van ondermeer de trie en het midden- en klelnbe- De bewindsman zal zeer blnnen- Jta een brief aan de Tweede Ka- uiteenzetten, welke kosten de |ven volgend Jaar in hun prijzen n doorberekenen. Het gaat in rijsbeschlkkingen om gestegen osten, de kosten van grondstof- "Iq halffabrikaten en rentelasten. iter gaat er daarbij van uit, stijging van de loonkosten Jaar beperkt blijft tot vijf nt. Vanuit de industrie werd de ster gewezen op ramingen, die j 1981 uitkomen op acht procent. vai, icu wn. Aardenne vond die verwijzing, in men met Zljn collega De Ruiter (justi- telljke organisatie) had gehoopt op een soepeler beleid. De organisatie vreest dat het gunstig effect van de loonmaatregel op de winsten in het midden- en kleinbedrijf teniet ge daan wordt. Er is volgens het NCOV geen enkele noodzaak voor een nieu we prijzenbeschikking. omdat „de strijd om de gulden van de consu ment" toch wel z'n weerslag zal heb ben op de prijzen. Het KNOV, de grotere organisatie van midden- en kleinbedrijf, klaagde dat de minister maar „zeer geringe" mogelijkheden biedt om de loonkos ten door te berekenen. Dat kan ten koste van de inkomens van zelfstan digen. vreesde het KNOV Vlucht Minister Van Aardenne zal met zijn collega Wiegel (binnenlandse zaken) gaan praten over de „vlucht van ta rieven naar belastingen" bij de lagere overheid. Van Aardenne heeft als „prijzenminister" geen Invloed op die belastingen. Worden bijvoorbeeld rei nigingsrechten als belasting be schouwd. dan staat hij met zijn prijs beleid bulten spel, omdat er dan niet meer gesproken kan worden van overheidstarieven. Van Aardenne zal ook contact opne- Doordat ln de praktijk blijkt dat hartinfarcten erg moeilijk te herken nen zijn, kan het gebeuren dat men sen noodzakelijke hulp niet krijgen of dat mensen op de hart be waking wor den opgenomen, terwijl ze daar niet thuis horen. In de helft van alle geval len blijkt achteraf dat zo'n opname niet nodig was geweest, omdat er geen sprake was van een hartinfarct. „Als je bedenkt dat één dag verple ging in een hartbewaklngseenheld 2200 tot 2500 gulden kost, dan zou Je toch wensen dat het gebruik van hart bewakingsbedden efficiënter wordt. De hulsarts wil echter te recht, natuurlijk voor zekerheid kiezen." aldus Brons. Ritzo Brons hoopt dat het TRACE- project leidt tot een efficiënter en gerichter verwijsbeleid. Het percen tage van onterecht opgenomen pa tiënten op de hartbewaklng zou bij voorbeeld teruggedrongen kunnen worden van vijftig naar veertig, ver onderstelt hij. Daar staat echter te genover dat door dit project ook men sen opgespoord worden, die normali ter op grond van hun (vage) klachten patroon nooit als hartpatiënt beoor deeld zouden zijn. Behoefte Het plan een dergeljike hulpdienst voor de huisartsen op te zetten, ls een direct gevolg van het promotie-on derzoek van prof. dr. E. van der Does en dr. J. Lubsen uit Rotterdam naar de verhoogde risicofactoren die kun nen lelden tot een hartinfarct. Zij gingen na of het mogelijk is al voor dat iemand een acuut Infarct krijgt, vast te stellen of hij tot een groep mensen behoort die op grond van een aantal kenmerken een verhoogd risls- co loopt. Uit dit onderzoek werti duidelijk dat bij de hulsartsen grote behoefte be staat aan een soort hulpdienst die op erzoek bepaalde onderzoeken (ECG, bloedonderzoek) ln korte tijd kan doen. De uiteindelijke resultaten van dit promotie-onderzoek zullen overi gens bij het TRACE-project ook ln de praktijk worden toegepast. Behalve de mogelijkheid sneller te beslissen over een eventuele opname krijgt de huisarts dus ook een betere Indruk van het risico dat zijn patiënt loopt om een hartinfarct te krijgen. Van een nieuwe voorziening is vol gens Brons geen sprake, wel van een uitbouwen van bestaande voorzienin gen. Van het experiment in Rotter- Ritzo Brons: 'Nogal hoog' dam, dat een Jaar zal duren, kunnen in principe bijna driehonderd huis artsen (uit Rotterdam, Capelle en Krimpen aan den IJssel) gebruik ma ken. Het aantal potentiële patiënten ligt tussen de zes- en tienduizend. Het Preventiefonds steunt het experi ment met ruim vijfhonderdduizend gulden. Er wordt nog onderhandeld met de ziekenfondsen over een ver goeding van het bloedonderzoek en het maken van een ECO Preventie Volgens Brons past het TRACE-pro ject ook prima ln het streven naar versterking van de gezondheidszorg ln de eerste lijn (huisartsen, wijkver pleging, fysiotherapie, etcetera). Met name de hulsarts wordt Immers door het TRACE-project in staat gesteld zijn werk beter te doen, zegt Brons. „Los daarvan kunnen we uiteraard veel beter preventieve maatregelen nemen dan wachten tot we klachten krijgen," besluit hij. „En dan bedoel lk vooral het roken van sigaretten. De relatie tussen sigaretten roken en hart- en vaatziekten ls duidelijk aan getoond. Ook hier ls voorkomen beter dan genezen." Tekeningen, bij voorkeur in liggend for maat, sturen aan Trouw, jury politieke prent, postbus 859, 1000 AW Amster dam. Naam en adres aan de achterzijde vermelden Voor geplaatste prenten is er een boekenbon. LEVE HET VRSJE ONDERNEMEN «dies it van de voorgenomen loon- echter niet steekhoudend. lit het midden- en kleinbedrijf £CI nen gisteravond teleurgestelde aal les op prijsbeleid, dat de nainis- sot nor ogen heeft Het NCOV (Chris tie) over het vervolgen van bedrijven die de prijsvoorschriften aan hun laars lappen. De economische contro ledienst, belast met de opsporing van zulke overtredingen, is uitgebreid, maakte de minister bekend. Vooral het Konsumenten Kontakt heeft de noodzaak van uitbreiding herhaalde lijk genoemd. Van een onzer verslaggevers UTRECHT In Utrecht heeft het personeel van acht winkelvestigingen meege werkt aan een actie van de Utrechtse politie tegen zak kenrollerij en winkeldiefstal len. De actie heeft geleid tot 45 arrestaties. Van de 45 ar- UTRECHT (ANP) De Nederland se hartpatiëntenvereniging heeft hartpatiënten, die in verband met een roestige pacemaker tiaar het zie kenhuis moeten, opgeroepen om con tact op te nemen met haar juridische afdeling. De vereniging wil onderzoe ken of er van aansprakelijkheid kan worden gesproken met betrekking tot patiënten die in verband met de operatieve ingreep die nodig ls angst, pijn of werk verlet ondervinden. Vltatron Medical in Dieren liet weten, dat ln verband met geconstateerde roestvorming ln de pacemaker van 628 hartpatiënten (onder wie 41 in Nederland) nieuwe pacemakers moe ten worden Ingeplant. Het gaat daar bij om de vervanging van pacema kers die kunnen worden aangesloten op een sonde. Die sonde wordt niet door Vltatron maar door de Ameri kaanse onderneming Medtronic ge maakt De sonde leidt naar het hart en aan het eind zit de elektrode die de prikkels op het hart overbrengt Bij proeven ln de fabriek met pacema kers in waterbaden is gebleken, dat de draad die de doorvoer met het aansluitblokje verbindt, na verloop van tijd tekenen van corrosie kan gaan vertonen. Voor de vervanging van de pacema kers is geen ingrijpende operatie no dig. Ze zijn vlak onder de huid Inge plant en vervanging is mogelijk met alleen plaatselijke verdoving. restanten komen er 35 voor op een lijst van „bekende" ver dachten, die de Utrechtse po litie had opgesteld. De actie begon woensdag en concen treerde zich op het Utrechtse winkel centrum Hoog Catharijne. In acht winkelvestigingen werden koppels gevormd, bestaande uit winkelperso neel en vrouwelijke agenten, die drie dagen lang door de winkels patrouil leerden. OOk vorig Jaar hield de Utrechtse politie een dergelijke actie in samen werking met het winkelpersoneel Volgens een woordvoerder is een der gelijke opzet gekozen om te profite ren van de bekendheid van het perso neel met de situatie in hun winkel Daarnaast kampt de Utrechtse poli tie met een tekort aan mankracht. Uit het feit dat er in die dagen dat de politie met de actie bezig was nauwe lijks aangiften van winkeldiefstallen zijn binnengekomen. leidt de Utrechtse politie af dat een dergelijke actie zinvol is. Toeneming Het project is een initiatief van de afdeling kleine criminaliteit van de Utrechtse politie. Aanleiding is het enorm gestegen aantal winkeldief stallen en zakkenrollerij. In de perio de van 1 september tot begin decem ber werden 407 winkeldiefstallen en 245 gerolde portemonnees geregis treerd. Opvallend hierbij is dat in de eerste week van december al dubbel zoveel gestolen werd als in de hele maand september De leeftijd van de verdachten vari eert van vijf tot veertig jaar. De mees ten zijn tussen de zestien en dertig jaar. Van de 45 arrestanten bleken er 30 aan heroïne verslaafd te zijn De waarde van het ontvreemde be draagt volgens een woordvoerder en kele duizenden guldens. Het ging daarbij om kleding, schoenen, levens middelen, radio's, een kleurentelevi sle en een stofzuiger. Een plassend hondje, dat ls wel een stompzinnigste dat Je een kind met Kerst kunt geven. Al dus het vernietigende oordeel van een consumentenorganisatie ln de Verenigde Staten over een nieuw Amerikaans stuk speel goed, geen echte hond dus. Was dat maar waar, want een echte doet tenminste nog wat. Deze ook wel, maar dan ook niet meer dan alleen maar plassen. Het ls een plastic hondje dat van het beagle-ras moet zijn, de omvang heeft van een schoen ln een flinke mannenmaat en bovendien een fraaie naam: ,,my puppy Pudd les". Er hoort een rode plastic drinkbak bij, waaruit Puddles kan „drinken" ais Je zijn snuit in het water dwut. Vervolgens zet Je 'm terug op zijn plateau, precies op de pen die in het plastic hon delijfje drukt, en hup. daar komt het ingenomen water ln een straal terug. Kinderen die het nieuwe speelgoedje mochten pro beren vonden er niks aan. Eén keer plassen en de lol ls er af De consumentenvereniging die elk Jaar het nieuwe speelgoed be kijkt en beoordeelt, vindt het wa terige hondje volkomen onzinnig en onnuttig. Ook niet leuk trou wens. als zo'n ding per ongeluk onder de kerstboom begint. Duur ls zo'n ding natuurlijk ook. In Amerika kopen de mensen graag van postorderbedrijven, die in deze decembermaand spe ciale. dikke folders beschikbaar hebben. Niet gratis, maar soms peperduur. Er zijn er dit Jaar wel 67 ln omloop, waarvan de duurste 80 kost. Wie alle 67 brochures ln huls wil hebben, moet zo'n 550 neertellen, en heeft dan feitelijk nog niets gekocht. Maar keus heeft hij wel. Een van de verzend huizen biedt bijvoorbeeld een no tenhouten pijpenkast aan met 366 pijpen één voor elke dag, ook geschikt voor schrikkeljaren- Inclusief een leren handkoffer voor het vervoer. Dat moet met de nodige voorzichtigheid gebeu ren, want het zijn een paar kost bare pijpen: het geheel komt op 300.000. Niet het duurste artikel overigens. Een heus hefschroef- v li eg tuig is het prljzlgste onder de kerstcadeaus: ƒ400.000. Echt vliegen doet het niet meer, maar er ls een aardige ontspannings ruimte voor zes personen van ge maakt, een soort besloten club dus. Weer eens wat anders dan een zwembad ln de tuin. Per post order kun je ook Iemand verras sen met een weekend voor hon derd personen inclusief Jezelf natuurlijk op een boerderij ln Texas: 120.000, ln twee dagen op dus. Het kan wel wat goedko per ook: helemaal ln ls, om. een .«ouden" (vergulde) tand van Je zelf of van een vreemde om Je nek te dragen. Die kost maar ƒ50, maar het ls dan ook gsen gezicht. Zoals ln de Verenigde 8taten wordt het kerstfeest hier nog niet gevierd, hoewel de gewoonte om elkaar ook dan cadeaus te geven hand over hand toeneemt Het zijn weliswaar nog geen helicop ters of weekendjes met z'n bon derden, maar wat we ln een ver- rassingsmap van een Nederlands warenhuis ln luxe artikelen aan troffen liegt er toch ook niet om: een preaee-papier van 188,50, een vUfarpólge kandelaar van ƒ538, een boodschappeowagen- tje van 115, een karaf Je van 290, een cognacwanner van 195, een secretaire van 2795. een porseleinen adelaar van ƒ2850 en een servies van bijna ƒ3000 Zo'n bedrijf koopt dit soort luxe artikelen natuurlijk niet ln om ze alleen maar uit te stallen, maar omdat het weet dat het publiek ze wil hebben. Met Kerst bijvoorbeeld. Oeen circusvoorstelling, maar een gevangen krachtpatser, of een krachtpatoerige gevangene die zijn verblijfplaats ln een ge vangenis ln Teheran een paar uur mocht verwisselen voor een mos kee in de Iraanae hoofdstad om mee te kunnen doen aan de jaar lijkse sportmanifestatie voor ge vangenen. Deze oude man kwam als een van de besten uit de bus. HIJ ziet er dan ook bepaald niet oodervoed uit en bovendien ls niet bekend of de gewichten met lood of veren gevuld zijn. Tot dusver heeft de Stichting Ca sa Materna Nederland ruim ƒ25.000 ontvangen naar aanlei ding van een oproep ln Trouw, gepubliceerd terstond na de aardbeving ln Zuld-Itallê. Casa Materna, het 75 Jaar oude pro testants-christelijke kinderdorp aan de baal van Napels, ln Porti- cl, dat bij d ramp gespaard ls gebleven, heeft op verzoek van de Italiaanse regering vijftig kinde ren (vluchtelingetjes) gastvrij op genomen. Dat betekent een extra belasting voor dit centrum, waar tachtig kinderen intern verblij ven en dagelijks ruim vierhon derd Jongeren naar school ko men; behalve les krijgen zij er ook een warme maaltijd. De pen- ningmeesteresse van Casa Mater- na-Nederland heeft Inmiddels een bedrag van 25.000 aan het Jeugddorp overgemaakt. De Ne derlandse Stichting zegt de le zerskring van Trouw hartelijk dank voor de verleende steun. Voor wie ds Emanuéle Sant! dr. Teofilo Santl en Llvia Santl ver der willen helpen: postgiro 655777, Casa Materna. Meeuwen laan 20, Rotterdam. Fietsers ln Denemarken krijgen geen bekeuring meer als hun flets niet in orde ls, maar een beloning als ze een goed onderhouden rij wiel kunnen tonen. Een idee van de Deense verkeerspolitie, dat voortreffelijk werkt Sinds de fletser op een cheque van onge veer achttien gulden kan rekenen als bij een verkeerscontrole ver lichting, remmen, banden, bel en andere vitale onderdelen in goe de staat zijn, rijden de meeste mensen op uitstekende, goed ver lichte fietsen rond, en zijn de wrakken onder de rijwielen als bij toverslag van de weg verdwe nen. Belonen blijkt effectiever dan bekeuren, zegt de politie vol daan. Bovendien is de politie met sprongen in populariteit geste gen. De campagne levert de over heid natuurlijk wel wat minder op, kost zelfs een hoop geld, maar we moeten aannemen dat er aan verdienen nooit de bedoeling van het uitschrijven van bekeuringen kan zijn geweest. In de Westdultse stad Paderborn heeft het gemeentebestuur een speciaal stuk bos voor verliefden gereserveerd. Verliefden kunnen er een boom kopen, waarop een metalen bordje met hun namen wordt vastgezet. Het is niet al leen uit aardigheid dat het stads bestuur tot deze maatregel is overgegaan, eerder uit bittere noodzaak: zoveel bomen in de gemeente zijn „doodgebloed", doordat verliefde jongelui er hun namen in kerfden, dat men hoopt op deze manier de negenduizend overlevende er zijn er evenveel doodgegaan te kunnen sparen Wie ln de Kaukasus zijn auto voor iets anders wil rollen, kan uit heel wat kiezen. Personenau to's zijn daar fel begeerde artike len, maar blijkbaar is er zo moei lijk aan te komen, dat de bezitter er makkelijk een grote bestelwa gen voor kan krijgen, een hele bouwkraan of zelfs een bedrijfs klare boortoren. Volgens het blad Sowjetskaja Rosslja is een van de gegadigden volgaarne bereid voor degene die hem een personenauto kan leveren, per soonlijk wit marmeren grafste nen uit te hakken, geheel naar wens van de toekomstige gebrui ker. Natuurlijk kan geen particu lier met bouwkranen of boorto rens smijten; de ruilaanbiedin- gen zijn volgens de krant (die dit soort transacties sterk afkeurt) dan ook afkomstig van bedrij ven, waarvan de chefs ook wel eens zakelijk èn privé ln een heuse auto gezien willen worden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 5