Rien ne va plus, een
kaleidoscopische show
Bijbelse verhalen in
fantasierijke prenten
Jeugdjournaal is
niet kinderachtig
Gave Dansproduktie van Pauline Daniels
adero?,
7ngujn|
>L
Voorlopig afscheid van Pip Simmons
Kerstverhaal-Beeldverhaal
En dan nog
Antiquariaat „Merlijn"
fotoreportage
z
cc
zelfportretten
GALERIE LAVERMAN
schilderijen
19e en 20e eeuw
Piet Ouborg di
Inlichtingen omtrent deze rubriek.
Mevr. J. W. te Winkel-van 't Riet.
Tel.: 020-5622716.
VRIJDAG 19 DECEMBER 1900
KUNST/RADIO/TELEVISIE
4
loor André Rutten
AMSTERDAM ..Rien ne va plus
van de Pip Siïhmon* Theatre Group
slechts tot en mét 20 deóèmber in
MicWery brengt iets in bééld van de
geschiedenis van het befaamde sjïéël
paieis in het Casino aan de Boulevard
des Anglais in Mice Maar de ütèi
heeft een dubbeie betekenis; ha hei
beëindigen vafi deze produktié wórdt
de groep opgeheven Na jarenlang
vrijwel continu theater maken wil
Pip Simmons even afstand hérrtén
Zulk een. naderhand vruchtbaar ge
bleken; pauze heeft hij al eenfc ëérdér
genomen. Zijn eerste, in 1668 begon
nen. groep ontbond hij in 16*73. ha èen
periode van met heel krappe middè
ten theater maken en dag iri dag uit
met elkaar optrekken. De basis voor
de groep, die nu uit elkaar gaaf. legde
MJ met Children of the Night, die tn
het seizoen 1974/1975 in Rotterdam
„Dracula" en ..An die Musik" maak
te. Terug in Londen werd zij weer de
Pip Simmons Theatre Group met
voorstellingen als ..The dream of a
ridiculous man ..The masque of the
red death". ..We" ..Towards a nuclear
state"
Mickery heeft, van 1968 m Loeners
loot af. bijna alle producties van Pip
Simmons laten zien. sommige ervan
zijn voor of in nauwe samenwerking
rnet Mickery gemaakt. Hij heeft daar
ook een eigen publiek, dat onmiddel
lijk toestroomt als zijn groep weer
verschijnt
Machinaties
Het voorlopige sluitstuk ..Rien ne va
plusheeft karakteristieke gelijke
nissen met vroegere prudukties.
maar is tegelijkertijd ook heel an
ders. Het idee ervoor is ontstaan, toen
de groep op een van haar Franse
tournees in het Casino van Nice
speelde, en daar geruchten vernam
óver duistere machinaties achter de
schermen, die naderhand waar ble
ken te zijn
De voorstelling werd in Engeland
ontwikkeld - de première ging in
september j.l. in het Birmingham
Arts Lab en lijkt Engelser dan
vorige produkties
Die indruk wordt gewekt door de
fraaie Engelse zelfspot, waarmee in
het eerste van de drie delen de Èngel-
se upper ten. die de Boulevard des
Anglais In Nice in de jaren 30-30 be
heerste, in beeld wordt gebracht. In
het „rijke" toneelbeeld. in de kos
tuums. in het spel. in alle drie de
betere Engelse omgangsstijl puntig-
komisch aangezet. Het wit over
heerst. Maar Engels is ongetwijfeld
ook de kijk op de Maffia-Corsicanen.
die in het tweede deel in zwarte smo
kings en met zwarte gleufhoeden.
met breed glimlachende maar siniste
re vriendelijkheid de bank laten
springen om het Casino in handen te
krijgen. En zeker ook Engels de ma
nier waarop in het derde deel de
Franse croupiers worden uitgebeeld,
die 931 dagen als leden van de com
munistische vakbond het Casino be
zet houden om de werkgelegenheid in
stand te houden. Met tegenwerking
van M. Ie Merdre (een verbastering
van mr le Maire. ontleend aan de
uitdagende uitroep, waarmee Jarry's
Ubu roi begint)
Het is ook een kaleidoscopische weer
spiegeling van het Europa tussen
1930 en 1980. door twee actrices en
vier acteurs, die even gemakkelijk
van kleding als van komische speel
stijl wisselen, zich pratend, zingend,
vele instrumenten bespelend, telkens
uitdagend tot het publiek richten,
feilloos uitgevoerd. Toch zit het wat
ingewikkeld in elkaar, raak je de
draad nogal eens kwijt, ook omdat de
gezonden teksten niet altijd gemak
kelijk te volgen zijn Pip Simmons
confronteert je. als gewoonlijk, met
een aantal bedenkelijke realiteiten
en daagt je uit daar een eigen mening
over te maken. Voor zover dat lukt
Rien ne va plus: de Engelse periode in Nice in de jaren 20-30.
Foto Bolt van Dantic
door Ger Kruis
NOS start programma op 5 januari
door Riet Diemer
HILVERSUM Je ziet het toch nog niet gebeuren dat Hugo
van Rijn bij een reportage over schoolzwemmen in het Jour
naal het water wordt Ingeduwd. Een duidelijk verschil dus
met het toekomstige Jeugdjournaal waar dat wel kan. Ver
slaggeefster Marga van Praag werd tijdens haar interview
over het zogenaamde overlevingszwemmen (dat is jezelf uit
het water zien te redden als je kleren aanhebt) pardoes in het
water gegooid.
ROTTERDAM De tentoon
stelling „Kerstverhaal-Beeld
verhaal" die momenteel in
het Rotterdamse Museum
Boymans-Van Beuningen ge
houden wordt is zeker geen
spectaculaire gebeurtenis. De
prenten en tekeningen zijn
niet van heinde en verre aan
gevoerd. maar de liefhebbers
van de grafiek zullen er uren
kunnen doorbrengen
En voor de mensen dat zijh er
trouwens heel wat die meestal aan
de prentenkabinetten van de musei
voorbijgaan, is dit een goede gelegen
heid Zich eens wat meer in deze „gro
te kunst op klein formaat" te verdie
pen. De „mededeelzaamheid" vali dé
hier getoonde bladen, zal het hen niet
moeilijk maken
'n Groepje tekeningen, maar meer
prenten. Die tekeningen zijn vooral
studies, ontwerpen voor schilderijen,
ze werden eigenlijk niet gemaakt om
te verkopen. Met de prenten lag het
anders, omgekeerd. Vaak werden ze.
in hout gesneden, geëtst of gegra
veerd naar voorbeelden (schilderijen)
van andere kunstenaars
t Ging dus 1 ti hoofdzaak om de ver
spreiding. De prent was de voorloper
van de krant, van de volksuniversi
teit, van de cursus Openbaar Kunst
bezit. van het geestelijke en politieke
traktaat, van de hedendaagse repro-
duktie vooral ook. In de tijd, dat er
nog geen musea waren, was zo n
prent voor een groot deel van het volk
het enige contact dat men bulten
de kerk om met de beeldende
kunst had.
Het Jeugdjournaal dat maandag 5
januari begint, wordt een nieuwspro
gramma voor kinderen van 10 tot 13
jaar
Het nieuws wordt geselecteerd
iodat het aanbod aansluit bij de bele
vingswereld van dé kinderen. De re
dactie zal naast het brengen van fei
ten uit het dagelijkse algemene
nieuwsaanbod een of meer gebeurte
nissen die specifiek kinderen aan
gaan. toevoegen
Gisteren werd vooraf verteld hoe een
pitzending van afgelopen woensdag
eruit zou hebben gezien; zigeuners op
het Binnenhof, schoolzwemmen, de
toestand in Polen, de kerstboom in
Gouda en het weer. voorzien van een
tekening Korte onderwerpen, een
voudig taalgebruik, zonder kinder
achtig te zijn
Vakantiemaanden
De uitzendingen zijn van maandag
tot en met vrijdag van half zeven tot
zes minuten over half zeven op Neder
land I, met uitzondering van de va
kantiemaanden juli en augustus. De
zendtijd moet uit de totale zendtijd
van het NOS-Joumaal komen en dat
betekent dat met Ingang van 5 Janua
11 het bulletin op Nederland 1 komt te
vervallen en dat op Nederland 2 al
leen nog van 18.57 tot 18.59 uur een
kort bulletin met hoofdpunten wordt
uitgezonden
Bet Jeugdjournaal is een afdeling
van het NOS-Joumaal en valt onder
Verantwoordelijkheid van de hoofd
redacteur, Ed van Westerloo. De re
dactie van het jeugdjournaal <staat
onder dagelijkse leiding van een ei
gen eindredacteur. Arno Wamsteker
Fr zal gebruik worden gemaakt van
voorzieningen van het NOS-journaal,
evenals van verslaggevers en corres
pondenten uit het buitenland. Vaste
presentatrice ia Leon tien Ceulemans
Correspondenten
Öm te onderzoeken hoe het nieuws
overkomt en om tevens een uitge
breid correspondentennet te hebben
heeft de redactie van het Jeugdjour
naai rechtstreeks contact gezocht
Speciaal vandaag
met zesendertig vijfde-klassen van
verschillende soorten basisscholen in
heel Nederland
Zij worden gepolst over vragen als;
wat willen ze weten van het nieuws,
welk nieuws uit hun omgeving vinden
ze belangrijk voor de rest van de
kinderen van Nederland en ze zullen
weekagenda's uit hun omgeving toe
zenden. Aan eenzelfde vijfde klas zal
steeds worden gevraagd hoe bij hen
de uitzending van het Jeugdjournaal
gedurende één week is overgekomen
Na de zomervakantie van 1981 zal de
Nederlandse Onderwijs Televisie
(NOT) beginnen met een wekelijks
nieuws-magazine voor kinderen,
waarin onderwerpen die in het jeugd
journaal aan de orde zijn geweest,
zullen worden uitgediept
Hoewel het aanvankelijk de bedoe
ling was daar eerder mee te beginnen,
heeft de minister van CRM nog
steeds niet de aangevraagde 1,9 mil
joen gulden beschikbaar gesteld voor
het nleuwsmagazlne. Het Jeugdjour
naal kost één miljoen per jaar
De rubriek Te Kijk' staat van
daag elders in de krant.
Een (onvoltooide) gravure Hendrtck Goltzius: Aanbidding der
herders. Goltzius geldt als een der grootste grafici uit het einde van
de 16e, begin 17e eeuw.
De expositie in Rotterdam geeft een
Indruk van de nogal uiteenlopende
visie, die een aantal kunstenaars, van
de middeleeuwen tot ongeveer 1800.
van Martin Schongauer tot Frangois
Boucher, op het kerstgebeuren had.
Soms worden de ln de bijbel verstrek
te gegevens op de voet gevolgd. Zo is
er een heel verstilde „Presentatie"
van Albrecht Dürer en een zeer realis
tische „Besnijdenis" van Hendrik
Goltzius
Kind-engeltjes
Maar meestal fantaseerden de kun
stenaars er verrukkelijk óp los 't Is
bijvoorbeeld kostelijk te zien hoe een
toch uiterst serieus kunstenaar als
Düfer de mollige kind-engeltjes die Je
altijd op die oude prenten aantreft,
niet zomaar wat laat rondfladderen
(toals onder andere Boucher doet),
maèr 2e aan 't werk zet. als hulpjes
van Jozef, de timmerman Als krul
lenjongens dus
Op de vlucht naar Egypte van Schon
gauer zijn se ook zeer behulpzaam en
zelfs nog op een prent van Paulus
Pontlus (haar Jordaens) sjouwen ze
met huisraad
Overigens was Juist zo n onderwerp
als de Vlucht naar Egypte of. een
verzonnen situatie zoals De Rust op
de vlucht naar Egypte, vooral aanlei
ding zich eens heerlijk over te geven
aan prachtige gefantaseerde land
schappen.
Ik zag eens een schilderij. Ik weet niet
meer van wie het was dat ook de
Vlucht naar Egypte als titel droeg:
een woest romantisch landschap
waarin Je de Heilige Familie en het
ezeltje nauwelijks terug kon vinden.
Zo ging het ook met de geboortescène
en de aanbidding. Aan de omgeving
waar ln Zich alles afspeelde werd
vaak meer aandacht besteed dan aan
het gebeuren zelf: het Interieur van
de stal. de ruige herderskoppen, de
dieren.
Bij de grootsten ging dat alles samen.
Rembrandts Verkondiging en Tiepo-
lo*s Aanbidding bijvoorbeeld zijn bla
den. die je zo intens bepalen bij de
essentie van de door hen als onder
werp gekozen momenten, dat alle
verband met tijd en mode daardoor
volkomen onbelangrijk wordt.
^Kerstverhaal-Beeldverhaal". Pren
ten en tekeningen uit de elfen collec
ties. Tot 12 Janarl 1981 in het Mu-
seam Boymans-Van Beuningen, Ma-
theneskerlaan 18-20, Rotterdam.
Maandag t/m saterdag van 10-17 uur.
sondag en beide Kerstdagen van 11-
17 uur, oudejaarsdag van 10 tot 1<
uur. Nieuwjaarsdag gesloten.
De sfeer waarin de burgers
in de DDR leven is te zien in
Ander Nieuws. Straatinter
views. gesprek met bisschop
Krusche en commentaar van
dr. Hebly van de Theologische
Faculteit van de Rijksuniver
siteit in Utrecht.
Ned. 1/20.30
De afgelopen week weer on
der schot: Maart je van Weegen
en Aad van den Heuvel in Op
de vglreep.
Hilv. 1/16.02
door Eefje van Schaik
AMSTERDAM - Na bet collectieve
werkstuk Lopen van vorig seizoen
komt de Stichting Dans Produktié
(een moderne dansgroep van vijf dan
seressen-choreografen) nu uit met
een vijfde programma. Circuit 5 ge
naamd. dat afgelopen dinsdag in het
Shaffytheater in première ging en uit
drie choreografieën van Pauline Da-
niëls bestaat. Twee van deze dansen
(Gasten en Comè out) maakte zij al in
1978 en toen bleek reeds dat Daniëls
een heel, eigen en zuivere interpreta
tie van de minimalistische dans heeft
en haar programma's tot in de punt-
jes verzorgd en esthetisch veranb
woord Iaat zijn
In Gasten gebeurt dat bij voorbeeld
door de perfecte aankleding van de
vijf dansers, die zich onder andere
detailleren door de variaties in hun
schoeisel en kostuums en enkele mar
kante bewegingen, die steeds terug
keren. In Come out gebeurt dat door
de Streng doorgevoerde beperking die
de combinatie van muziek (Steve
Reich), ruimte en bewegingsgebruik
opleggen. Deze keer werd Come out
door Truus Bronkhorst gedanst en
het resultaat was ronduit schitte
rend. Bronkhorst heeft een intense,
tevens ondoorgrondelijke blik én
houding en weet dat ook ononderbro
ken vol te houden in deze dans. die
begint met roerloos stilstaan en ein
digt in ronddraaien om eigen as met
zwiepende armen. (Invloed van de
Spinning-léchnlék van Laura Dean.)
Daarmee werd door haar een zeer
gaaf produkt afgeleverd ln een pronk
stuk onder de Nederlandse moderne
choreografieën
In haar nieuwste dans. Duet, dat Da
niëls dankzij een opdracht van de
gemeente Amsterdam kon maken op
muziek van Loek Dikker, is zij veel
rustelozer, explosiever en ingwikkel-.
der te werk gegaan. Na afloop blijft
de indruk hangen dat haar onstuimi
ge. heftige en ook humorvolle zoeken
naar een mogelijke rust de danseres
sen (Patrice Kennedy en Daniëls zelf)
en de musici (Loek Dikker en Leo van
Oosterum) verzeild deed raken in een
chaotisch spel van geluiden, kracht
en ruimtegebrek
Rondjes
Hét eerste deel begint in bet duister;
óvqr de zwartspiegelende dansvloer
huppelen de twee vrouwen achteloos
voor en langs elkaar, meestal in rond
jes rond de pianist en saxofonist. Ze
zijn daarbij gekleed in sobere jurken
en gaan op witte kousevoetjes. In
déél twee worden hun sprongen hefti
ger en driftiger. Ze zwiepen elkaar als
net ware op van kleine hinkelpasjes
tot enorme sprongen. In hun bewe
gingsexplosie worden de twee muzi
kanten opgenomen en bétrokken, in
die zin dat de piano letterlijk onder
de handen van Loek Dikker wordt
weggëduwd en Leo van Oosterom
van plaats verandert via de vier mu
ziekstandaarden die rond de zwarte
vloer zijn opgesteld Ondertussen
worden ook de jurken verwisseld voor
simpele kniebroeken met t-shirts
Na hét uitputtende deel vólgt een
langzamer ultgerekter stuk. waarin
Vanaf dit moment in stilte raken de
bewegingen van de twee ook veel
meer op elkaar afgestemd: de spron
gen, pasjes en armzwaaien gaan ge
lijk en er lijkt een periode van harmo
nieuze rust in te kunnen treden. Dat
gebeurt echter niet, want juist het
vijfde, laatste deel van deze iets te
lange dans is erg rusteloos en geldt
als een ware uitputtingsslag voor zo
wel dansers als muzikanten On
danks het gaan liggen slapen van
beide vrouwen en het uitknippen van
het licht boven de laatste muziek
standaard is de rust, waar Daniëls
ogenschijnlijk vanaf het eerste begin
op uit is. beslist niet bereikt. Wel het
einde van een opmerkelijke choreo
grafie, die zeker een aanwinst voor
Stichting Dansproduktie is
Paaliné Daniëls en Patrick Kennedy
in „Duet" uitgebracht door de Stich
ting Dans Produktié.
de vrouwen er niet voor terugdeinzen
een tijdje stilstaand af te wachten en
soms langere lijnen in balanshoudin
gen te maken. In het onvermijdelijke
deel zonder muziek vinden de twee
vrouwen elkaar tenslotte, zozeer »lfs
dat zij aan elkaar vastgeklonken ra
ken. als twee giebelende vriendinnet
jes op de grond liggen en Daniëls
haar jasje over de armen van Kenne
dy heen trekt
De Spaanstalige romonschrijver
Juan Carlos Onetti is onderscheiden
met de literatuurprijs Miguel de Cer
vantes. Aan deze onderscheiding is
het hoogste bedrag van een litera
tuurprijs verbonden, namelijk ruim
250 duizend gulden. Onetti is in de
Urugayaanse hoofdstad Montevideo
geboren, maar woont thans in Ma
drid
Hij krijgt de prijs volgend jaar
april uit handen van koning Juan
Carlos Van Onetti is onder meer in
Nederlandse vertaling de roman De
werf verschenen Zijn werk speelt
zich ln Zuld-Amerlka af
Galerie de Telloor
St Annastr. 27 - Alkmaar
19/1/81 t/m 14/2/81
olieverfschilderijen, en tekeningen
Cecile Nordegg (Wenen)
Bosweg Galerie
Bosweg 160 - Oisterwijk
i/m 31/1/81
jazzfoto's - Ernest Potters
Zon 2-5
dag v 9-6
UiMiéSetingsprogramma an
Galerie Coninck jj e
Stewart Galerie Daiia A r
h esp t/m 11 jan x
Victoria Scoft, Lau Óhun J
Charies Campbell. Arie v Zr cn -
ié Kerstdag en nieuwjaar sd* L
gesloten |j
m
kdi
«r
Getoverd wordt er niet bi)
„Merlijn",
u vindt er wel en keur van oude
geïllustreerde boeken voor grote
ook kleine bëur26n.
Damplein 23
Middelburg 01180-16233
Kunsl- én vellingzdül
makelaars-veilinghouders in.
roerende goederen
régeimalrg vèmngen van kuns! antiék én inbóe
de'? voor dtire chénfèl* /oe*eH wt| cOjetten v«o»
goed gehate vemórfpcontfi** or aAnvfsag do*
voor a' uw ta>at>es "vaM terrefcenngen
PM ate -
lel 00^04271
Nassau Oirifftbu/0strait 2
OefCjtasg
Gaiene
„Vijverzicht"
s Gravelandseweg 60
Bussum - 02150-14042
Hei Loo - Erf
(evt cenlr v. blinden)
Wl-n Rieksen - houtdraali
José Graria "- houtsculpturi
en
Frank Cooler - foto's
27/12 lot eind ian 81
irs
c
I
oe<
nli
tjk
LIJ
LU
CC
LU
I
O
Hooge der A4 open:
GRONINGEN di t/m za 13-18 uur
050-141329 do tot 21 uur
expositie
tot 18 januan 1981
pauluS kamp
Jan van loon
clary maslanbroek
rtkus van dar maar
wout muller
barend blanken
lammert boerme
jan da bruin
gerard druiven
hans van dokkum
nci
ic
rei
jantje schut
ger slks
dick stapet
willeke van tljn
hanny van da va
sjoerd
dan wi
KUNSTHANDEL EN GALERIE
De Witte Sunen b.u
Alfons van Dijck
Olieverfschilderijen, aquarellen
van 29/11 t/m 31/12
verder eigen collectie
Geopend, dinsdag t/m
.-flterdag 12-1730 uur
Damplein 30-32 4331 GD Mid
delburg tel 01180-16010
Galerie SREF1DENSI
Keizersgracht 757,
1017 EA Amsterdam (bij de Amstel)
tel. (020) 22.37 25. t. 28
voo/ Surinaamse, Antilliaanse
en Caraibische kunst
Zalérdafl 20 december '80
f/m zondag 12 januari 1981
IBRAHIMA FATE
..TABLEAUX EN SABLE
(..8CHILDERUEN IN ZAND")
figuratief an symbollech
uit Senegal, Afrika
Geopend maandag t/m zondaq
13.00-17.00 uur
spul 235a, dan haag.
tel. 070 - 463242.
Bonnefanten
Museum
Limburgs Museum voor Kunsl en
Oudheden
Expositie 750 jaar Stadsontwikkeling
Maastricht
Open: ms. en vrij. 13-17 u.
Za.. ion. en feestdag 14-17
geslotsn op 25 dec. en 1 jan.
Dominittsnerpl. 5. 043-51655
Galerie Cricri
Alex Bóersstr 4 Adam
020-798401
lot 4 jan 81
open dag 12-17 u. Don 12-21
Zond. en maand qesl
Galerie Hoogstra f
Prinsengracht 575
1018 HT Amsterdam
Tel 020-234704
Van 14 dec t/m 17 jan
Albert in 't Veld
Lichtobjeklen
Etsen-Zeefdrukken I®
In stock; werken van o a Wil Kia
Ger Lageman. Jan Srertiuis Dk* di
wi|k. John Verberk Peter Vos. i m
Paul Vröóm
Geopend dagelijks van 13-18 ul{Ri
Maandags gesloten
LAMBERT TEGEN
HEUSDEN. 04162-27
va*!/ &e< F
FJ*- vSL, A/a i
I Open di im 20 van 2-6 'lol
23 jan. 81
aillllliMllllllllllllllllIHlIHHtlMIIIIIHIIIIIIill
Rijksmuseum
Meermanno
Westreenianum
Prinsesaegrachl 30 s Graved
1/m 14/3 1981
tentoonstelling
Schatten van de
Koninklijke Bibliotheek
(8 eeuwen verluchte handschri
Open ma t/m za. 13-17
Zon- en feestdag geslote*