'andarts geeft aan rouwen voorrang let de fiets van Paramaribo naar Cura$ao weekblad niw •VII dubbelnummer Commissie bepleit verkleining kabinet VN-rapport vernietigt gangbare vredesstrategie 1» 'Schaf ministers zonder portefeuille af' Personeel tegen inkrimping van schakelaarfabriek Gestrand vliegtuig uit klei getrokken DE WEEKBLADEN Helmut Gphvitza"gdooJ>als springstof Jem Te>ioii\v:de winst van Dho Jan van Küsdoiik: zpleeft de student van W NeelieSniit-Kives: lk wil steeds méér' Louisleftoy-'detuiiwuui isiiietdood Jules deCorte:lk haat kerstims Exclusief: koi1 verhaalvaitMaartenWart De Keulse Donvpolitiek in.steen Negen scfuipeis overfamgeboortehuis Feministische\isie op Maria Overal te koop: f3,- BON voor In Oostvoorne onderzoek naar driedubbeldik kankergevallen De Nieuwe Linie blijft. Ook in 1981. ■RDAG 16 DECEMBER 1980 BINNENLAND TROUW/KWARTET PR 13 - H 17 - S 15 {BERGEN De behan- per van tandarts Diet pr (37) uit Driebergen is Se andere. De set boren unit, de verstelbare "aan het plafond, het wa- lervoir en het schrijfbu- pet „de kaartjes voor de nde afspraak". Tandarts Pranger onderscheidt vél van de meeste tand- n: zij behandelt bij voor vrouwen. mdeerde af ln 1968. werd tand- Doorn en opende begin dit praktijk ln Driebergen. De ig was een feestelijke gebeurte- lendlnnen uit de vrouwenbewe- tposeerden kunst op de bene- dleplng van haar huls terwijl boven in de behandelkamer, over de manier waarop ze ln komst zou gaan werken: „Ik ouwen een voorkeursbehande- ndat zij ln de samenleving te «gelijkwaardig worden behan- Daarom wil lk hun voorrang lo mijn praktijk". ilndt dat vrouwen, ook bij de rts. recht hebben op veiligheid orgenheld. En dat ze, veel meer lannen, behoefte hebben aan itlge behandeling ln plaats van leverd te worden aan -de ge- tandarts die maar weinig tijd Om deze reden en omdat ze laar zeggen veel aan de vrou- reglng te danken heeft, ls het et Pranger bij voorkeur vrou- I haar praktijk behandelt wte vrouwen die als patient bij taan Ingeschreven kwamen bij ran we ge hun angst voor de Diet Pranger: „Ik ben van mening dat Je Iets aan die angst kunt doen, als Je maar laat blijken dat het heel gewoon ls en de tijd ervoor neemt. Van het allergrootste belang ls de vertrouwensrelatie die Je schept. De meeste vrouwen die hier komen voelen zich niet op hun gemak. Om de tandarts heeft altijd een aureool van angst gezweefd. Vrouwen zijn zich naar mijn mening niet bewust genoeg van dat plekje van hun li chaam. Verder zijn ze bang én verle gen én machteloos. Daar houd lk re kening mee. Wij zijn gelijkwaardig, zeg ik altijd, er ls geen autorlteltsver- schil omdat lk de tandarts ben en JIJ de patient. We gaan dan eerst uitge breid praten over wat zij van haar mond vindt, of ze bang ls en wat we daaraan kunnen doen. Het kan heel lang duren eer die vertrouwensrelatie ls ontstaan maar als die eenmaal ge groeid ls dan zijn alle handelingen ook niet zo erg en beangstigend meer. De mond is trouwens ook een heel kwetsbare plaats en daar wil lk heel attent op zijn". Problemen „Er komen hier ook aardig wat vrou wen die echt problemen hebben met hun gebit. Soms zijn ze Jaren niet naar de tandarts geweest. Dan bekijk lk hun mond en ga lk eerst opnoemen wat er allemaal goed aan ls en daarna wat er allemaal mogelijk ls". Zowel lichamelijk als psychisch ls het volgens Diet Pranger belangrijk om een goed gebit te hebben. Diet Pranger houdt van haar werk, van techniek en mooie apparatuur. Maar Diet wil wel vermijden dat haar werk slechts uit technische handelin gen bestaat. „De relatie vrouw-tand arts ls net zo belangrijk als het afleve ren van goede kwaliteit". Haar patiënten komen overal van daan. „Het is belangrijk dat ze zich hier veilig voelen, net zo veilig als bijvoorbeeld ln een vrouwencafé waar geen mannen zijn". Over haar vakgenoten wil Diet Pran ger niet oordelen. Wel vindt ze dat tandartsen ln het algemeen meer aandacht moeten besteden aan de verhouding arts-patiënt, maar con stateert wel dat dat al meer en meer gebeurt. „Tijdens mijn studietijd ls het nooit ter sprake gekomen dat het een mens ls die Je behandelt". Toch heeft Diet Pranger ook mannen onder haar patiënten. „Maar lk kan beter met de emoties van vrouwen omgaan. Mannen zitten in die stoel en laten eigenlijk nooit emoties zien. Die redden zich wel, denk Je dan. Er ls sprake van een andere werkverhou ding. Het ls doodnormaal als een vrouw bang ls en gaat hullen maar dat heb lk een man nog nooit zien doen". „Ik beschouw mijn werk als creatief bezig zijn. Ik praat er veel over met degene die ik behandeL Ik merk dat de vrouwen daardoor ook steeds meer belangstelling krijgen voor wat er met hun gebit gebeurt. De laat zien hoe lk werk, hoe lk aan het knutselen ben. En bovenal laat ik zien dat lk het fijn vind om dit werk te doen". Oproep Diet Pranger plaatste onlangs een oproep ln het feministisch maand blad OPZIJ, waarin zij de lezeressen van de speciale „tandartsenvrouwen- praktijk" op de hoogte stelde. Diet Pranger hoopt dat ze vla deze oproep ook ln contact kan komen met vrou welijke collega's die op dezelfde ma nier willen gaan werken en die even tueel patTmten kunnen overnemen. „Ik zou zelf ook graag zo behandeld willen worden, maar lk kan niemand vinden", zegt Diet Pranger. Diet Pranger, tandarts in Driebergen die bij voorkeur vrouwen behandelt vertrouwensrelatie tussen tandarts en patiënt heel belangrijk DEN HAAG Het kabinet moet ln omvang worden ver kleind. Hiermee kan een begin worden gemaakt door de ministers zonder portefeuille af te schaffen. Dit ls een van de aanbevelingen die de commissle-Vonhoff doet ter verbetering van de organisatie van het rijksoverheldsbeleld. Het rapport van de commissie, dat gisteren werd gepubliceerd, zal aan de toekomstige kabinetsformateur worden verstrekt. Het kabinet-Van Agt telt, evenals het functie van staatssecretaris meer ge- vorige. zestien ministers, van wie wicht te geven. Deze zou een algeme- twee zonder portefeuille. Dit zijn De ne ondersteunende rol van onderml- Koning van ontwlkkellngssamenwer- nister moeten krijgen, waarbij hij de king en Van Trier van wetenschaps- minister zowel binnen als buiten het beleid. ZIJ zijn 'ondergeschoven' bij kabinet kan vervangen. De staatsse- respectlevelljk de ministers van bui- cretaris maakt thans geen deel uit tenlandse zaken en onderwijs. van het kabinet. Staatssecretaris De aanbevelingen van de commissie Daarentegen bepleit de commissie de strekken ertoe meer samenhang aan te brengen ln het overheidsbeleid, meer ruimte te scheppen voor een evenwichtige afweging van de belan gen en de organisatie van het beleid te versoepelen. Hiertoe wordt onder meer voorge steld het overheidsbeleid te verdelen ln vijf beleidsgebieden met elk een minister als spil. De verdeling zou er als volgt moeten uitzien: bestuurlijke zaken rond de minister van binnen landse zaken. Sociaal-economische zaken rond de minister van economi sche zaken, ruimtelijke zaken rond de minister van volkshuisvesting en ruimtelijke ordening, sociaal-culture le zaken rond de minister van CRM en Internationale zaken rond de mi nister van buitenlandse zaken. UTRECHT (ANP) Het personeel van de schakelaarfabriek Coq in Utrecht, onderdeel van de Holec- groep, ls het niet eens met de conclu sie van een bedrijfsonderzoek, dat zeventig van de 430 werknemers er zo snel mogelijk uit moeten. Dit zou met name de hoogwaardige research afdeling treffen, waardoor Coq op ter mijn ter dood zou worden veroor- deeld. Het bedrijf heeft tot nog toe op de technische ontwikkelingen vooruit gelopen ln de gespecialiseerde sector hoogspanningsschakelaars. Het per soneel heeft hooggespannen ver wachtingen van een gloednieuw pro- dukt, waarvan overigens de ontwik keling, de afgelopen drie Jaar, het bedrijf ln de rode cijfers hielp. Er werd vijftien miljoen gulden ln gesto ken; de balans staat nu vijf miljoen negatief. De directie wilde ln april van dit Jaar het personeelsbestand met zo'n twee honderd mensen Inkrimpen. Na ac ties van het personeel kreeg het bu reau Bakkenist, Spits en Co. op dracht om Coq door te lichten, en alternatieven te zoeken om het be drijf door de moeilijke periode heen te helpen. Volgens bestuurder J. Ley- ten van de Centrale van hoger perso neel ls daarvan in het rapport weinig terug te vinden. Hij zal de directie vragen, het bureau opnieuw aan het werk te zetten. Het bureau geeft vandaag een toe lichting op het rapport, waarna de directie bekend maakt wat er gaat gebeuren. SCHIPHOL - Het vliegtuig van de Engelse luchtvaartmaatschappij Bri tish Caledonian, dat dinsdag na de landing op Schiphol van de baan raakte, is gisteren uit de klei getrok ken. De wielen van het toestel waren een halve meter ln de grond gezakt. ICo Weigraven de weekbladen deze ip elkaar legt, dan krijg Indrukwekkend stapel- zijn dan ook bedoeld twee weken. De kerstda- louden een normale ver ing volgende week onmo- I maken. Alleen Else- Magazine komt dan g in de week nog met een imer. De Nieuwe Linie is* daarentegen moet zelfs drie weken meegaan. De opzet van het „dubbelnummer" houdt ln, dat de weekbladen op ge paste wijze wat afstand nemen van de harde actualiteit, wat niet wil zeg gen, dat die geheel ontbreekt. De meeste ruimte echter wordt inge ruimd voor speciale bijdragen. Som mige bladen zijn gewijd aan een be paald thema. Deze rubriek ls dit keer dan ook Iets anders van opzet De Oroene Amsterdammer heeft zo'n themanummer: van de 32 bladzijden worden er 25 Ingeruimd voor het ra cisme ln Nederland onder de titel ADVERTENTIE. deTijd Voor de feestdagen een dubbeldik nummer met tien vai sP®ciale bijdragen: Volgende week zal de Tijd niet verschijnen Het nummer van deze week moet dus twee weken 'meegaan'. Geen kunst, met zo'n feestelijk dik Verder: Ontwapening 1Joop den Uyl: 'Er zijn grenzen aan de omvang van onze eenzijdigheid' Ontwapening 2, H.J. Neuman: 'Verstandige taal van de Engelse kerk' Ontwapening 3, Ton Oostveen: 'Voor christenen gaat het om méér dan een politieke discussie' Kernenergie: het laatste offensief van de ondernemers Jan Mulder: de toekomst van Wim Jansen Herman Pièter de Boer: de avonturen van meneer Jansen Geheime opdracht: grote kerstprijsvraag voor de jeugd proefabonnement 6 woken de Tijd voor 7% gulden Naam: Adres: Postcode en woonplaats Tel.: Zonder postzegel zenden aan de Tijd, Antwoordnummer 6 1000 PA Amsterdam Betaling na ontvangst acceptgiro jr Abonnementen (dag en nacht, oov in het weekend): 020-462062 „Vreemde eenden ln de bijt". Blij kens een commentaar van de redac tie wil de Groene de problemen die met discriminatie en vreemdelingen haat samenhangen iets duidelijker maken en niet blijven steken in de opmerking: „racisme ls slecht en daarmee uit". Er wordt veel Informa tie gegeven: onder andere over de rol van de overheid, de problemen die buitenlandse kinderen hebben op school, de moeilijkheden ln Rotter dam, de achtergronden van de opvat ting van „twee Nederlandse burgers die vervuld zijn van vooroordelen over mensen die tot etnische minder heidsgroepen behoren" en de toe komst van de „kansloze kinderen van All Minimaal". De motor van racisme en discrimina tie ls angst, zegt de redactie van De Groene. Dat er ln Nederland ook een gebrek aan kennis ls over de landen van herkomst bewijst de ervaring van de Surinaamse schrijver Edgar Cairo. HIJ had vla zijn broer een kamertje gevonden bij een hospita, die dat volgens Cairo wel aan een Surinamer wilde verhuren, omdat ze een schoon zoon had die uit CuraCao kwam. Toen Egard Cairo een keer bij haar op kofflebezoek was, vroeg zij hem: „Flets Je wel eens van Paramaribo naar Curaëao?" Herinneringen Edgar Cairo ls ook te vinden ln De Ttjd. De redactie van dit blad heeft aan enkele schrijvers gevraagd de herinneringen aan hun geboortehuls op schrift te stellen. De kortste bij drage ls die van Bob den Uyl. Het spijt hem, maar hij moet de lezers teleurstellen: hij heeft helemaal geen herinneringen aan zijn geboortehuls. Anderhalf Jaar na zijn geboorte ver huisde het gezin, „omdat het er te vochtig was en ledereen bronchitis kreeg". Tn De Tijd staat ook een prachtig verhaal van Maarten 't Hart, ln de vorm van een brief van J. H. Verlaat aan het kantongerecht ln Schiedam. Onderwerp van de brief ls een merk waardig fietsongeval. Heel leesbaar ls verder een artikel van de Amster damse studentenpastor Van Kils- donk over zijn ervaringen; „Een snoer van verhalen van Uef en leed in de studentenflat." Rob Vermaas vraagt zich af, hoe het succes van D'66 te verklaren ls. Par tijvoorzitter Zeevalklng denkt dat veel aanhangers van WD, PvdA en CDA teleurgesteld zijn ln hun partij en nu bij hun tweede keus terecht komen. D'66. PvdA-fractleleider Den Uyl, heeft in het vliegtuig van Was hington naar Schiphol voor De Tijd geschreven, hoe hij denkt over de opstelling van Pax Christi en de her vormde synode over de kwestie van de kernwapens. Nog meer politiek, want staatssecretaris Smit-Kroes wordt uitvoerig geportretteerd. Am bities kunnen haar niet worden ont zegd: ze zou graag minister worden ln een nieuw kabinet. Interview Het sleutelwoord ln het kerstnummer van Elseviers Magazine ls het Inter view. Vele bekenden lilt kunst en politiek zijn aan een vraaggesprek onderworpen. Zo ls daar bij voor beeld Ronald Reagan, dje volgens dit weekblad voor het eerst sinds zijn verkiezing tot Amerikafins president spreekt over zijn plannen en ver wachtingen. ReagEin gelooft dat er sprake ls van een politieke omme keer: „De kwakzalvers, die zich libe ralen noemden ln de vorige regering, hebben gefaald in de uitoefening van hun taak." De bekende Amerikaanse ADVERTENTIE- In tal van gemeenten verdiept men zich hoe joods Nederland er in de jaren tachtig uit moet zien. Daarover het Keizersgracht 117 - 1015 CJ AMSTERDAM Neem een abonnement ad 28,10 per kwar taal of 103 - per jaar. Brieven portvrij in open envelop: Antwoordnummer 7050, 1000 RA Amsterdam of tel. 020-235584-237763. Losse nrs. 2,30. tv-commentator Walter Cronkite, ook geïnterviewd, vindt Reagan een aardige vent „bij wie ik, als hij mij vraagt, graag te dineren zal gaan." Elseviers Weekblad heeft „voor de feestelijke, donkere dagen rond Kerst en Nieuwjaar" gepeild hoe er ln den lande wordt gedacht over de demo cratie. die blijkens de titel van deze bijlage onder druk zou staan. Veel Interviews en beschouwingen gaan over de relatie tussen kernenergie en democratie. „Het lijkt er op, dat de kernenergie de toetsteen van de de mocratie zal worden", concludeert de redactie. Een tegenstander van ker nenergie, die betrokken was bij de actie in Dodewaard, zegt: „Het parle ment kan nauwelijks een democrati sche beslissing nemen over kernener gie als Je kijkt naar de enorme mach ten die achter kernenergie zitten." Het scheldend PvdA-Kamerlld Voogd vindt actie- of pressiegroepen een goeie, welkome aanvulling van het parlementair gebeuren: „Ik vind. acties wel buitenparlementair, maar niet antiparlementair." Geweten Het omslagverhaal van Hervormd Nederland ls een interview met de 88- Jarige Martin Nlemöller, „het gewe ten van Duitsland". Nlemöller ls nog tot opmerkelijke uitspraken ln staat: „Ik ken geen politicus die voor de waarheid gestorven ls. Al duizenden Jaren l^ven ze van de leugen. Daarom kon lk geen politicus worden". Okke Jager doet een oproep om het kerst- feest het begin te laten zijn van een kritische consumentenbeweging: „Wij moeten elkaar leren hoe wij weerstand kunnen bieden aan de druk van de reclame. WIJ moeten ons menu niet laten samenstellen door de voedselindustrie, maar ons laten lel-, den door goede voorlichting". De Nieuwe Linie (voor drie weken dus) ls gewijd aan de islam. De redac tie noemt vele redenen om daar aan dacht aan te schenken: de Islam is in Nederland de vierde godsdienstige stroming geworden, deze wereldgods dienst maakt een krachtig reveil door en de islamitische landen spelen een belangrijke rol ln het OPEC-kartel. De geschiedenis van de Islam wordt behandeld, de positie van de vrouw ln de Islam, en de Koran. In het artikel over de Islam en het christendom wordt gepleit voor een diepergaande ontmoeting" tussen deze godsdien sten. „Dat ls een levensnoodzaak in vele delen van de wereld. Dat wordt ook steeds belangrijker ln ons land met zijn groeiende Islamitische be volking". ADVERTENTIE Deze week in Hervormd Nederland: Vredesbeweging krijgt gelijk van Verenigde Naties: Gangbare strategieën fataal Interview: Het geheim van Martin Nlemöller: 'Ik laat me door niemand imponeren' Gerard de Haas: John Lennon vereenzelvigde zich met Jezus Logeren in een klooster: De stilte van de trappisten Feministische theologe Ineke Bakker: 'Alleen aan de rand van de kerk kan ik als vrouw mezelf zijn' Serie de oudere ongehuwde man: 'Vijftig jaar geleden heb ik m'n laatste 2'oën gehad' Het gevaarlijke wonder In Polen Wat Nederlandse artsen in Afrika kunnen leren De luisterrijke wereld van bet bakkie: 'Kom er es uit Kikkerbilletje' Persoonsregistratie: De eenheidsmens in een risicoloze samenleving Namen: Aan de voornamen zie je dat het feodale tijdperk afloopt Serie: Universiteit in de crisis Daniel Ellsberg in Nederland Kerst '80: Paul van der Haar: Kerstgeschiedenis is nog niet af Harry Zeldenrust: Ongehoorzaamheid Okke Jager: Bekering in culinaire sfeer Verhaal: De Gast van Elisabeth Hauptmann Kerst en literatuur. O Ik neem een proefabonnement van twee maanden voor 6,- O Ik weet al voldoende van HN. Ik abonneer me 36,50 per half jaar g Naam «1' Adres Code/plaats Bon sturen naar Antwoordnr. 1776, 2500 XJ Den Haag (in open envelop, geen postzegel). Of bel: 070-512111. ■MHMi Overal in de losse verkoop 1,85 De Haagse Post heeft een ultneem- baar boekje met een verhaal van Remco Cam pert: De Tijden. Interes sant is het omslagverhaal over „De gesel van de creativiteit", handelend over de teleurstellingen van „goed opgeleide twintigers" die „gedreven door de verwachtingen van de Jaren zestig" moeten ontdekken dat de meeste „leuke, creatieve banen" al lang bezet zijn. Vermakelijk ls een verhaal over „De ideologie van het kerstpakket": „We moeten niet den ken dat het een kwestie ls van het hup-ln-een-doosje-kieperen-van-wat- flessen en roef-roef-weg-ermee. Wat sterk telt ls de zorg die aan het pak ket wordt besteed. En die zorg wordt er aan besteed". HJA Hofland analyseert „Het jaar van de krakers" en Ton van Dijk (het enige CPN- redactielld) schrijft over zijn ervarin gen van een jaar partij-lidmaatschap. Het meest opmerkelijk ln Vrij Neder land ls een artikel van de hand van Martin van Amerongen. Hij onthult dat de oud-rector-magnificus van de Nijmeegse universiteit, prof. dr. J. P. M. van der Ploeg, in 1940 een boek heeft geschreven van een zeer beden kelijk niveau: gezien de inhoud kan het zonder meer een antisemitisch boek genoemd worden. Toch ls deze hoogleraar vorig Jaar benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederland se Leeuw. Van Amerongen heeft mi nister Pais gevraagd of er ln de acade mische wereld geen betere kandida ten waren voor een dergelijke onder scheiding. Het antwoord van de mi nister: „Ik betreur het dat niet eerder mijn aandacht op dit aspect is geves tigd, want dat zou vermoedelijk tot een ander resultaat hebben geleid". Drankentest Vrij Nederland ls er op uit getrokken om te kijken hoe het met het Neder landse jeugdvoetbal ls gesteld en hoe het staat met de ober en de dienst baarheid. De redactie van dit week blad moet trouwens drukke weken hebben gehad; vooral „De Grote Vrij Nederland-drankentest" moet in spannend geweest zijn. Drie redac teuren hebben een onderzoek gedaan naar de kwaliteit van oude en jonge jenevers, beerenburgers en „diverse andere bitters". Aan de onderzochte dranken konden cijfers van één tot tien worden gegeven, waarbij één ge lijk stond met vergif. Bij de categorie „diverse andere bitters" achtte één keurder deze kwalificatie bij een drank van toepassing. Een tweede redacteur, blijkbaar ook niet zo onder de indruk, had echter een wat minder harde omschrijving ln huis: „De af dronk duurt aanmerkelijk langer dan mij lief ls". ADVERTENTIE. El Salvador Een ooggetuigeverslag Christendom-socialisme Hoe revolutionair is het doperdom Defensiebelasting Waarom Loes Wesseis niet betaalde Een blauwe plek Een herinnering komt pijnlijk terug Gedachtenvoer De kerstboodschap van de popgroep UB 40 ROTTERDAM (ANP) Staatssecre taris Veder-Smit van volksgezond heid heeft de inspectie voor de volks gezondheid in Zuid-Holland opgedra gen acht gevallen van kanker te on derzoeken in het dorp Oost-Voorne op Voome-Putten. In enkele jaren tijds zijn in dit dorp acht mensen gestorven aan deze ziekte. Een bewo ner van Oostvoorne heeft dit bij het ministerie aanhangig gemaakt. De inspectie gaat samen met de milieuinspectie een enquête houden onder de plaatseijke artsen en milieu technische gegevens verzamelen om de oorzaak van de sterfgevallen te achterhalen. Alle acht woonden aan de Valweg, niet ver van een land bouwgebied aan de ene kant en de industrie van het Europoortgebied aan de andere kant Het ls mogelijk dat de bewoners zijn gestorven aan een teveel aan land- bouwbestrij dings middelen, maar hierover zou een langdurig epidemio logisch onderzoek uitsluitsel moeten geven. In ieder geval wordt bij fabrie ken gevraagd naar de samenstelling van de ln de buurt gebruikte sproei middelen. Ook worden daken en grond van de betrokken woningen op chemische stoffen onderzocht De vierde godsdienstige stroming in Nederland uitvoerig belicht OPEN BOEK Horst Bienek Josephs Mendels Beurskens, Dedinsky, Eyckmans Benedictus Tucholsky tel. 020-23343! losse nummers f2,75

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 17