kleine
krant
ABN Bank
Behoud koopkracht niet meer mogelijk
Volledige opening van zaken
hard nodig bij Volker
1
Trouw de
Volvo-fabriek
ontslaat 900 man
L
'Bonte
Reus
Wasdag'
Ex-mijnwerkers twee keer de dupe
Kinderhart
DINSDAG 16 DECEMBER 1980
TROUW/KWARTET P 10 - RH 14.
16 DECEMBER 1980
Do kleine krant
Medewerkenden
Piet Hagen
Manneke Wijgh
Johanneke Leestemaker
Rob Foppema
Brieven en reacties naar
Trouw, postbus 859
1000 AW Amsterdam
Oe truc van Albeda
Twaalf jongerenorganisa
ties verzetten zich vandaag
tegen de verlaging van het
minimum-jeugdloon. In
Den Haag vindt vanavond
een grote demonstratie
plaats, waar vele duizen
den Jongeren aan mee sul
len doen. De demonstratie
is niet toevallig. De Twee
de Kamer houdt vandaag
een hoorzitting. Dat bete
kent dat vakbonden en jon
gerenorganisaties hun me
ning kunnen vertellen aan
de leden van de Tweede
Kamer. Zij zijn faliekant
tegen verlaging van het mi
nimum-jeugdloon.
Als de plannen van minis
ter Albeda doorgaan, ver
dient een zestienjarige het
volgend jaar ongeveer 110
gulden per maand. Nu is
dat bedrag nog 160 gulden.
Dat scheelt nog al wat, vin
den de jongerenorganisa*;
ties. Ook de zeventienjarig
gen tot drieëntwintig-jari
gen gaan er op achteruit.
Albeda heeft ondertussen
iets bedacht om de pijn te
verzachten. Jongeren, die
nu al werk hebben, hoeven
geen tiemprocent in te leve
ren. Hun loon wordt „twee
jaar lang" bevroren, dat
wil «eggen even laag.
Soms zie je het op een muur
staan: „Hitier." of „SS". Of
een hakenkruis. Misschien
hebben die muurschrijvers
er nauwelijks over nage
dacht. Gewoon leuk. Je weet
dat oudere mensen ervan
schrikken. Dat ze het fout
vinden dat je zoiets opkalkt.
En dus doe je het stiekem
toch.
Een paar dagen geleden heb
ben groepen jongens en meis
jes in Amsterdam grote
schoonmaak gehouden. Ze
hebben net zo lang gepoetst
tot al die Hitiers en haken
kruisen van de muur af wa
ren. En ook als er stond „Weg
met de Turken" gingen ze er
met hun schoonmaakspullen
tegenaan. „Bonte Reus Was
dag" noemden ze dat
Op een grote demonstratie
heeft de Joodse rabbijn Soe-
tendorp gezegd, dat scholen
meer moesten doen om kin
deren duidelijk te maken
wat fascisme is. Iedereen
moet weten wat de gevolgen
zijn als je blindelings ie
mand als Hitier volgt of als
je anderen mensen (Joden,
turken, homo's, noem maar
op) minderwaardig vindt
Dat eindigt in haat en moord
en oorlog.
Hoe moet dat dan op school?
We hebben het gevraagd aan
de Anne Frank Stichting in
Amsterdam. Daar hebben ze
nu een oa. project voor tech
nisch' scholen en huishoud
scholen. Eerst geven leraren
in hun les informatie over
„fascisme". Over vroeger (de
Tweede Wereldoorlog), maar
ook over nu (Haat tegen bui
tenlanders bij voorbeeld). En
na een paar lessen komt dan
de Groningse toneelgroep
„Werk in uitvoering" om een
stuk te spelen waarover de
Van onze verslaggeefster
BORN Voor de negenhonderd ex-mijnwerkers
in dienst bij de Volvo-fabriek in Born komt het
nieuws hard aan, dat hun autofabriek binnenkort
negenhonderd arbeiders wil ontslaan. Voor de
tweede keer binnen tien Jaar komen ze op straat te
staan, als de regering niet bijspringt.
Een van de negenhonderd ex-
mljnwerkerks, nu in dienst
bij Volvo-Car zegt: „Ik heb
zelf eenentwintig Jaar in de
mijn gewerkt. Eerst werden
we als oud vuil aan de kant
gezet. Daarna ben ik bij Vol
vo binnengehaald. Nu zou ik
klas verder kan praten. Er
zijn ook wel eens scholen die
iemand uit het verzet uit de
Tweede Wereldoorlog uitno
digen.
Zo kun je nog wel meer be
denken. Ook voor jullie ei
gen school.
dus voor de tweede keer naar
bulten worden geschopt. Dat
kun Je mensen niet aandoen."
In Born in Zuid-Limburg
staat een autofabriek, die in
de moeilijkheden zit. Door de
oliecrisis en door de grote
werkloosheid kopen minder
mensen een auto. Volvo-Car
produceert te veel auto's, die-
onverkocht op het fabrieks
terrein blijven staan. De di
rectie wil daar een einde aan
maken. Zij wil 800 man ont
slaan en nog eens driehon
derd mensen, die met pensi
oen gaan niet vervangen. Op
deze manier hoopt Volvo uit
de zorgen te komen.
Welvarend
Voor Zuid-Limburg komt de
klap hard aan. Tot tien Jaar
terug was Limburg een wel
varend gebied dank zij de ko
lenmijnen. Toen die gesloten
werden, stonden veel ex-
mijnwerkers op straat. De re
gering heeft toen samen met
Volvo, een fabriek uit Zwe
den. een fabriek in Born op
gezet. Juist om de ex-mljn-
werkers aan een boterham te
helpen.
De regering heeft wel een ex
tra order geplaatst voor vol
gend jaar. De fabriek mag
honderd auto's leveren aan
de politie. Of dit genoeg is,
valt echter te betwijfelen.
Stel Je voor dat bij jullie op
school portretten van konin
gin Beatrix en premier van
Agt boven het bord hingen.
En als Van Agt dan gewipt
werd en opgevolgd werd door
Den Uyl, dan kwam de con
ciërge de volgende dag een
nieuwe foto ophangen.
Zo gaat dat in China. De laat
ste Jaren hingen er twee grote
portretten in de klas: dat van
Mao en dat van Hua Guo-
feng. Of Je nu op een kleuter
school kwam of op een mid
delbare school, overal keken
die twee mannen Je aan. Alsof
ze wilden zeggen: doe maar
goed je best, dan zal China
eens het sterkste land van de
wereld zijn.
Dat Mao aan de muur hing.
was niet zo gek. HIJ was de
bevrijder van het land, de
stichter van het nieuwe, com
munistische China. Ook na
zijn dood werd hij vereerd als
„de grote roerganger". En
Hua Ouofeng was zijn opvol
ger, dus die mocht daar best
naast hangen.
Een paar Jaar na Mao's dood
liggen de zaken wel een beet
je anders. De vrouw van Mao
wordt samen met drie ande
ren berecht voor alle misda
den dat zij tussen 1866 en
1876 hebben bedreven. Mao
zelf wordt ook niet meer ver
eerd. Zijn portret is bijna
overal verdwenen. En nu is
Mao's opvolger Hua Ouofeng
aan de beurt. Eerst hebben ze
hem zijn functie als premier
al afgepakt. Binnenkort mag
hij ook geen partijvoorzitter
meer zijn.
Nog niet zo lang geleden zon-
gen kinderen op Chinese
kleuterscholen: „Mijn hartje
is bij voorzitter Hua Ouofeng.
Als Je over een poosje in Chi
na komt, zal het kinderhartje
weer van iemand anders
houden.
1 Behalve hoofdpijn en een zere keel kan Je
van spaanplaat ook nog kanker krijgen.
Dat was de boodschap die de meest be-
I zorgde mensen overhielden van het
nieuws dat formaldehyde bij ratten kan
ker veroorzaakt. Waarschijnlijk loopt het
niet zo'n vaart. Maar we moeten wel even
op een rijtje zetten, wat er aan de hand is.
I Formaldehyde is een scherp ruikende
I vloeistof, waarvan de damp ongezond is.
Het wordt in de chemische industrie veel
gebruikt. Onder andere is het een be
standdeel van de lijm die in spaanplaat de
houtvezels aan elkaar plakt. Als het niet
zorgvuldig gemaakt is, kan er te veel for
maldehyde in spaanplaat zitten, dat wa
semt langzaam uit. In huizen en scholen
I waarin zulke platen zaten, heeft dat
klachten veroorzaakt. Daardoor weet nu
bijna iedereen dat in spaanplaat formal
dehyde kan zitten.
En dus was het flink schrikken toen Ame
rikaanse onderzoekers ontdekten dat rat
ten van formaldehyde-damp ook kanker
konden krijgen. Prompt vroegen mensen
zich af of ze hun keukenkastjes maar
moesten uitbreken als ze gezond wilden
blijven. En of de spaanplaatfabrieken die
met formaldehyde werken, niet helemaal
opgedoekt moeten worden.
Kleinere hoeveelheden hebben natuurlijk
minder gevolgen. Dat zegt natuurlijk niet
alles. Ook als „maar" een paar mensen
van slechte spaanplaat kanker zouden
krijgen, moet er natuurlijk iets aan wor
den gedaan. Geruststellend is wel dat bij
mensen die op hun werk vrij veel formal
dehyde tegenkomen, nooit iets bijzonders
is opgevallen. Er wordt nog gericht verder
onderzoek naar gedaan.
Maar voorlopig kunnen keukenkastjes
waar Je geen zere keel of hoofdpijn van
krijgt, best blijven zitten.
C
org
«ld
nvo
O
Er zijn een paar redenen om niet meteen
in paniek te raken. Die ratten kregen een
hoeveelheid formaldehyde in te ademen
waar een mens kermend bij zou weglopen.
FINANCIEN EN ECONOMIE
ADVERTENTIE
9,757.
Met einddatum in '85, '86 en '87.
Waardepapier aan toonder.
Vrij overdraagbaar.
Keuze uit vijf vaste einddata.
Elk met een vaste rente.
Bij de aankoopprijs is de aangegroeide
rente inbegrepen.
einddatum
aankoopprijs op
rente
16 december'80
1 maart '83
f830,91
8,75%
1 maart '84
f 747,39
9,50%
1 maart '85
f676,03
9,75%
1 maart '86
f615,97
9,75%
1 maart '87
f 561,25
9,75%
Rente op basis van samengestelde
interest
Verzilverbaar na het verstrijken van
de looptijd.
Eindwaarde f 1.000,-.
Ook verkrijgbaar met eindwaarde
f 10.000,-.
Viditel369.
BRUSSEL (ANP) Ontwikkelings
landen die bij bedrijven in de EG
produkten willen kopen kunnen
daarvoor geld lenen tegen een rente
van minimaal 8,3 procent. Die rente
was 7,5 procent. Het wordt dus voor
de derde wereld moeilijker vanuit de
industrielanden te importeren.
Het besluit is gisteren genomen door
de ministers van financiën van de
negen EG-landen. „Tegen onze (Ne
derlandse) zin in," aldus de Neder
landse bewindsman, Van der Stee.
Hij heeft zich tot het laatst toe tegen
het besluit verzet, maar toen bleek
dat hij met verder verzet de besluit
vorming zou blokkeren heeft hij toe
gegeven. Ook Groot-Brittannië en
Italië waren eerst tegen, maar die
landen gaven hun verzet nog eerder
op.
Van onze sociaal-economische redactie
DRIEBERGEN „De ontwikkeling van loonkosten zal gedurende een lange reeks van Jaren
sterk onder druk moeten staan. Deze druk zal evenwichtig moeten worden verdeeld, maar
behoud van koopkracht behoort niet meer tot de reële mogelijkheden. De keus voor geld ol
werk kan slechts ten voordele van werk uitvallen en dat zal Ingrijpende consequenties
hebben."
Aldus voorzitter Leo Ester van de
Industriebond CNV gisteren tijdens
een studieconferentie van het Chris
telijk Nationaal Vakverbond te Drie
bergen. Centraal stond tijdens de stu
diedag het rapport van de Weten
schappelijke Raad voor het Rege
ringsbeleid (WRR) over de plaats en
de toekomst van de Nederlandse in
dustrie.
Het gaat economisch slecht met ons
land, benadrukte Ester gisteren nog
maals. „Een blijvende discrepantie
tussen de economische groei, de jaar
lijkse toename van het aantal inko
mentrekkers en de groei van de col
lectieve sector is maatschappelijk
volstrekt onaanvaardbaar."
In het kader van de heroriëntatie van
het toekomstig industrieel beleid
speelt, volgens Ester, de inhoud van
het WRR-rapport een belangrijke rol.
„De WRR legt terecht de vinger op de
terreinen waarop het huidige indu
striële beleid van de overheid faalt."
De omvangrijke bezuinigingsopera
ties, zo stelt voorzitter Ester, die wer
den en worden doorgevoerd, hebben
nauwelijks enig positief effect gehad
op de arbeidsmarkt. „Een nieuwe
aanpak van een gericht industrieel
beleid wordt alleszins door een falend
kabinetsbeleid gemotiveerd.
Heroriëntatie van het Industriebeleid
moet gepasu-d gaan met aanzienlijke
financiële steun. BIJ deze heroriënta
tie hoort de mens (werkgelegenheid/
centraal te staan en niet een of ander
economisch standpunt," aldus Ester.
Namens de WRR sprak tijdens de
studiedag drs K. Vijlbrief, secretaris
van de WRR-commlssie die de nota
tot stand bracht. Tijdens zijn inlei
ding gaf Vijlbrief de belangrijkste
punten van het WRR-rapport aan.
Via een regeringscommissie met on
afhankelijke deskundigen zou per be
drijfstak moeten worden bekeken
welke sector in aanmerking kan ko
men voor overheidssteun. De WRR
stelt in haar rapport voor een jaarlijk
se investering van twee miljard, be
taald door de overheid.
De WRR West voor een onafhankelij
ke commissie omdat zij van mening
is dat het tripartite overleg, (het over
leg tussen vakbeweging,'werkgevers
en overheid) niet of nauwelijks meer
werkt en de laatste jaren meer tot
vervaging heeft geleld, dan tot het
maken van duidelijke keuzes en af
spraken. „De vakbeweging komt
door het overleg in de knoei met zijn
achterban. Werkgevers kunnen in een
dergelijk overleg over overheidssteun
aan bedrijven, niet spreken over een
totale achterban, omdat in deze zaak
ondernemers nu eenmaal te maken
hebben met concurrentie", aldus Vijl
brief.
Ook politiek Den Haag heeft zich
verschillend uitgesproken over het
WRR-rapport. Dat bleek gistermid
dag weer eens tijdens de discussie
tussen woordvoerders van de fracties
van WD, CDA, D'66 en PvdA.
De WD'er mr Bolkesteln had zo zijn
bedenkingen over het WRR-rapport.
„Geld geven aan noodlijdende bedrij
ven die bij banken niet meer hoeven
aan te kloppen, is in feite niets anders
dan het overhevelen van geld van de
renderende naar de niet-renderende
bedrijven en dat houdt in een verder
gaande nationale verarming". Vol
gens hem doet het WRR-rapport the
oretisch aan en zal het in praktijk
moeilijk uitvoerbaar zijn. „In de
WRR-commissie zaten geen onderne
mers. Voorzitter Van der 5
de enige econoom en die he^
ik, gewoon zijn zin door*
dus Bolkesteln. m
Volgens drs. Engwüda (E
het rapport duidelijk aanl
kabinet moet kiezen voor
bedrijfstakgewijze steun,
het kabinet de afgelopen J
gedaan; het kiest voor i
matigings- en kostendruk
wat voor het Nederlandse t
ven weinig effect heeft opi
Van der Hek (PvdA) benad
in een aantal sectoren
van het risicodragend
noodzakelijk is. Die best*
nancieringsplannen moete
gedecentraliseerd naar de
toe, waar werkgevers en
moeten beslissen over hoe
besteed moet worden.
Ten slotte CDA'er Van Houl
Hij noemde het rapport
rijke bijdrage om te kom
nieuw industriebeleid. Van B
gen bleef vasthouden aan li
niemodel. Volgens hem bli;"
partijen-overleg noodzaf
door Noud van Iperen
De raad van commissarissen van het
aannemingsbedrijf Volker Stevln
heeft met het op non-actief stellen Onbegrijpelijk
van vier van de zes leden van de raad
van bestuur nog maar de eerste stap
gezet. De tweede stap zal moeten zijn,
dat morgen ln de buitengewone ver
gadering van aandeelhouders volledi
ge opening van zaken over de calami
teiten en de gevolgen daarvan wordt
gegeven.
in Oman, Engeland en Amerika zullen de fi
nanciële armslag en daarmee de mogelijkheid
tot het inschrijven op en het accepteren van
interessante opdrachten strerk beperken.
In het belang van vooral de ruim twintig
duizend werknemers moet duidelijk uit de
doeken worden gedaan, welke gevolgen de
stroppen op het pijpleidingproject in Oman en
op de bruggen in Engeland en Amerika voor de
toekomst en toekomstmogelijkheden hebben.
DaEtrblJ zal óók duidelijk moeten worden, of er
mogelijk nog met méér verliezen op deze of
andere opdrachten rekening moet worden ge
houden. In dit verband zullen met name ook
aan de orde moeten komen de problemen met
de financiële afwikkeling van een haven pro
ject in Algerije (waarbij het schijnt te gaan om
veertig tot vijftig miljoen gulden) en de vertra
ging in de bouw van het drijvend baggerelland
Simon Stevln (een investering van ongeveer
160 miljoen gulden).
Weliswaar is de vermogenspositie van het con
cern nog sterk te achten, maar stroppen zoals
Intussen is het onbegrijpelijk dat niet alleen de
projecten in Oman, Engeland en Amerika zo
sterk zijn onderschat, maar ook dat in de
informatie over de gang van zaken van deze
werken zulke ernstige tekortkomingen in de
communicatie hebben plaatsgehad. In het
jaarverslag (begin mei dit jaar) wordt het „niet
uitgesloten" geacht, dat het resultaat over
1980 niet het niveau zal halen van dat over
1979, toen netto ruim tachtig miljoen gulden
werd verdiend. Nog geen twee maariden later
(eind juni) wordt medegedeeld dat een aan
zienlijk grotere daling van de winst te verwach
ten is dan eerder was aangenomen en daarmee
lager dan zestig miljoen gulden zal zijn.
Onder druk van een „lek" dat op de effecten
beurs tot een koersval van de aandelen leidde,
wordt midden september een bericht gepubli
ceerd met de mededeling dat het eindresultaat
over 1980 vermoedelijk negatief zal worden.
Een week daarna komt het halfjaar-bericht,
waarin wordt gezegd dat, onvoorziene omstan
digheden voorbehouden, over geheel 1980 een
verlies wordt verwacht van achtentwintig mil
joen gulden. Eind november tenslotte wordt
gepubliceerd, dat vier van de zes topmensen
aan de kant zijn geschoven en dat uit intern
onderzoek is gebleken, dat het eerder verwach
te negatieve resultaat „aanzienlijk" is ver
slechterd.
Het is intussen de vraag, of de opzienbarende
ingreep van de raad van commissarissen (de
zelfde commissarissen die enkele Jaren geleden
achter de fusie en achter de nu deels wegge
stuurde top van Volker Stevln stonden) de
organisatie in balans heeft gebracht.
Concreet betekent dat de vraag, of de harde
ingreep tot resultaat heeft dat de calculatie en
de communicatie zijn gestroomlijnd. Want de
oorzaken van de wel erg laat vastgestelde
problemen, zijn immers het onderschatten van
een aantal opdrachten en ernstige tekortko
mingen in de informatie over de uitvoering van
werkzaamheden.
Vooralsnog moet worden gevreesd, dat dit niet
het geval zal zijn. Want (ook?) op andere ni
veaus binnen het concern zal, zo moet worden
gevreesd, soms meer naar het eigen belang en
de eigen positie zijn gekeken, dan naar het
belang en de positie van het eigen bedrijf. De
op zichzelf goede regeling, dat er tot vijf Jaar
na de fusie geen ontslagen mochten vallen,
heeft wellicht toch als schaduwzijde dat er
intern stevige robbertjes zijn gevochten om
een „goede" stoel te bemachtigen of te be
houden.
Concurrentie
Aangenomen dat alle interne problemen op
korte termijn kunnen worden opgelost, dan
nóg moet worden gevreesd dat Volker Stevin
moeilijke jaren voor de boeg heeft. In het
bouwbedrijf heerst een keiharde concurrentie
slag. waarbij orders alleen tegen scherpe prij
zen en onder gunstige leveringsvoorwaarden
zijn te krijgen.
- >-,H
Mr ir J. K. J. Kokje: succes.
8cherpe prijzen leggen een druk op
marge en gunstige leveringsvi
vaak alleen maar te bieden door een'
dat over ruime fintmciële middelen b
En de financiële armslag bij Volker S
door het verlies van tientallen miljoen
dens hopelijk zal ln de vergaderini
doeken worden gedaan hoe groot
wérkelijk is sterk verminderd.
Het is geen wonder, dat werknemers,
den en aandeelhouders, zich grote zon
ken om de toekomst van het concern. <1
omzet gerekend de tweede plaats
bouwondernemingen in ons land inne«
nam) na de Hollandsche Beton Groep
In het belang van al deze mensen
nieuwe voorzitter van het tijdelijk eP
bestuur, mr ir J. Kokje, en de Ie#
Roelofsz en drs A. Smit. alle succ«'
gewenst.
