'Minister moet met
oliereuzen praten'
Poolse boeren staken als
vakbond niet wordt erkend
Kïesuwkado
i
Van Riel
overleden
Stroomverbruik lager
Oranje
naar
Uruguay
[Nieuwe Haagse/Nieuwe Leidse Courant
Trouw
Storm
HET WEER
e Mug
t terug
raad
CDA zet Van Aardenne verder onder druk.
Joordierse
ngerstaker
sterven
'Technici Philips
verbouwden huizen
van bestuursleden'
Tussen-CAO voor de bouw
Van Agt opnieuw
'Man van het jaar'
Massale
alcoholcontrole
I Bezorg Trottw een nieuwe abonnee
Lees een krant met overtuiging: TfOUWt
I
I
I
I
I
I
rouw
38STE JAARGANG NR 11122 - MAANDAG 15 DECEMBER 1980
TT
Enkele opklaringen, ook af en foe een bui en minimumtemperaturen omstreeks
acht graden. Harde tot stormachtige wind, windkracht zeven tot acht, draaiend van
zuidwest tot noordwest.
Morgen en overmorgen: Opklaringen en eerst winterse buien. Lagere temperaturen
en later 's nachts lichte vorst.
Morgen: Zon op: 08.42, onder: 16.26. Maan op: 13.58, onder: 01.24.
Bel 020-5626262
L In-reikt méér met een MI.NL
LOSSE NUMMERS 65 CENT
PAGINA 2:
Kerk en kernwapens
PAGINA 3:
Miljoenenorder
voor Volvo
PAGINA 4:
KUNST:
De Revisor - Bacchanten - Ma-
hagonny - Moderne dans - La
tijns-Amerikaans concert
PAGINA 5:
Niets te kiezen
in Guyana
PAGINA 7:
Mink van Rijsdijk
over onze taal
PAGINA SERVICE:
Mes goed tneneer? - feuilleton -
rtv-programma's - strips - puz
zel - weeroverzicht
PAGINA 3:
Elf kilo 'Cruydt-boek'
fit
[n onzer verslaggevers
ERDAM De terugkeer van
ilug als fractieleider van de
ln de Amsterdamse gemeente-
s onwaarschijnlijk. De PvdA-
heeft zich gistermiddag en
langdurig beraden naar aan-
van de bevindingen van een
j commissie, die zich met
handel en wandel met onroe-
oed heeft beziggehouden.
pport van deze commissie en
iclusies van de fractie zuilen
vandaag worden bekendge-
In augustus raakte Mug, die
rijwel zeker was van zijn benoe-
ot wethouder van financiën, in
kheden doordat de gemeente-
ienst herhuisvesting onregel-
ïeden had geconstateerd bij
van Mugs pand aan de Lijn-
gracht.. Mug schortte zijn werk
gemeenteraad op in afwachting
ten onderzoek door enkele par-
tn. Door deze kwestie is het
uderschap aan hem voorbijge-
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Het CDA ln de Tweede Kamer wil nog deze
week weten, welke stappen minister Van Aardenne (economi
sche zaken) neemt om een groter deel van de aardgaswinsten
in de schatkist te laten vloeien. De minister moet zich bereid
verklaren met de oliemaatschappijen te onderhandelen over
een groter aandeel van de staat in de miljardenwinsten.
Oh [duur van het fractleberaad van
valt af te lelden, dat de posi-
Pelle Mug na het onderzoek
er moeilijk is. Er waren aanwij-
nogfcdat een meerderheid van de
het definitieve vertrek van
nbCgpste.
)OQ
nee
29 AST (AP. APP, Reuter) De
röi k» poll e is gisternacht
geraakt met ongeveer honderd
tts tegen het beleid van de au-
ineet""1 inzake de hongerstakers in
•gevangenis. De verloven van
alle achtduizend politieman
vierduizend reservisten zijn
;en toen bekend werd dat
de hongerstakers op de rand
dood zweeft.
iteiten gaven gisteren voor
it toe dat de 26-jarige Sean
zijn gezichtsvermogen
verloren en binnen enkele da-
overlijden. Hij heeft al 49
n niet gegeten en weigert nu
r medicijn McKenna, die een
A/331 van twintig jaar uitzit in ver-
I met poging tot moord op een
ieman, eist net als zijn lotgeno-
eSG' de status van politieke gevange-
Hc p fan de groep die nu het langst in
[erstaking is behoren zes tot het
loden IRA en een tot het kleinere
luee1
gevangenis van Armagh zijn
vrouwelijke guerrillastrijders
tien dagen geleden een honger
ing begonnen. Afgelopen vrijdag
IZGl't?" acht Protestantse gevangenen
van de paramilitaire organisatie
i - tot een soortgelijke actie
ppf Ook zij wilden de politieke sta-
en eisen dat zij gescheiden wor-
gehouden van katholieke repu-
einse gevangenen. De autoritei-
zijn zeer bezorgd over de ontwik -
Men rond de Maze-gevangenen
elIJKgat de IRA heeft gedreigd met
geweld als een van de hongersta-
zou overlijden.
izen
Volgens de laagste schat
ting hebben twaalfduizend
mensen gisteren deelgeno
men aan een manifestatie
tegen fascisme, racisme en
andere uitingen van onver
draagzaamheid en vreem
delingenhaat. Vanaf het
standbeeld van de Dokwer
ker trok de stoet naar de
Jaap Edenhal in Amster
dam voor een massa-bij
eenkomst.
Meer nieuws op pag. 6.
„Voordat de Kamer op reces gaat
moet de minister duidelijk maken,
dat hij opnieuw gaat onderhande
len", aldus CDA-woordvoerder Van
Houwelingcn dit weekeinde. Vanuit
de grootste regeringspartij wordt
druk uitgeoefend op de minister over
de drempel te helpen." Een Kamer
meerderheid, inclusief CDA, verlangt
dat de minister in elk geval hogere
opbrengsten loskrijgt bij de olie
maatschappijen, die bij de exploita
tie van kleinere aardgasvelden be
trokken zijn. De nationale aardolie
mij (NAM), een volle dochter van
Shell en Esso, mag daarbij niet bui
ten schot blijven. Van Aardenne wil
echter de bestaande winstdelings-re-
gelingen niet wijzigen ten nadele van
deze twee maatschappijen. Hij ver
wacht dat zij verreweg het grootste
deel van de aardgaswinsten investe
ren ten behoeve van de Nederlandse
energievoorziening. Die winsten ko
men voornamelijk uit het Slochteren-
veld, de grootste aardgasvoorraad
van Nederland.
Investeringen
De minister vertrouwt erop, dat de
WARSCHAU (Reuter. AP, AFP) De Poolse boeren dreigen met een staking rond de
jaarwisseling als de rechter him onofficiële vakbond „Landelijke solidariteit" niet erkent
Mr. Eric Vllé
Van onze sportredactie
AMSTERDAM Het Neder
lands voetbalelftal zal rond de
Jaarwisseling normaal deelne
men aan het zogenaamde mini-
wereldkampioenschap ln Uru
guay. Tijdens de bondsverga
dering van de KNVB in Zeist
bestond er tegen deze uit
spraak van het bondsbestuur
nauwelijks oppositie. Slechts
vier afgevaardigden stemden
tegen.
De beslissing van de KNVB
tóch naar Uruguay te gaan Is in
strijd met de uitspraak van de
Tweede Kamer, eerder vorige
week. Ed van Thijn, PvdA-ka-
merlid en voorzitter van het
Comité Olympische Spelen en
mensenrechten, toonde zich te
leurgesteld over deze beslis
sing. Staatssecretaris Wallis de
Vries vond dat de bond vanuit
haar eigen verantwoordelijk
heid had gehandeld en op de
mocratische wijze tot een be
sluit was gekomen. De regering
wilde vorige week de door de
kamer met grote meerderheid
aangenomen motie niet onder
steunen. Mr. Eric Vlié, de vice-
voorzitter van de KNVB en de
ivooizitter van de sectie betaald
voetbal noemde het feit, dat in
het geval van de schending van
de mensenrechten in Uruguay
de sportwereld een speerpunt
functie moest vervullen, terwijl
vele andere officiële en offici
euze betrekkingen ongemoeid
blijven, de belangrijkste ach
tergrond van het KNVB-stand-
punt. Overigens werd dit week
einde zowel in Zeist als op een
aantal velden tegen het deelne
men van Oranje aan het mini-
WK in Uruguay geprotesteerd.
Een groep van ongeveer tweeduizend
boeren, die zelden 600.000 particulie
re boeren en 1 andbouwarbeiders op
staatsboerderijen te vertegenwoordi
gen eisten hun rechten op een ge
spannen bijeenkomst in Warschau.
De boeren wilden hun zaak bena
drukken omdat de officiële media er
volgens hen niets over vermelden.
De boeren werden toegesproken door
een priester en zei dat ze moeten
vechten voor hun eigen grond. Hij
eiste ook verandering van de manier
waarop geschiedenis wordt gegeven
op de scholen. In resoluties vroegen
de boeren om afschaffing van an de
perscensuur. herinvoering van het
godsdienstonderwijs op de staats
scholen, beëindiging van de subsidies
voor staatscoöperaties en betere ou
dedagsvoorzieningen voor particulie
re boeren. De vakbond Solidariteit
probeerde de boeren gisteren te kal
meren maar stelde wel dat ze recht
hebben op een erkende eigen bond.
In de Poolse kerken is gisteren een
herderlijke brief van het episcopaat
voorgelezen waarin wordt opgeroe
pen tot nationale eenheid en waarin
wordt gewaarschuwd dat de soeverei
niteit en het bestaan zelf van het land
op het spel staan. De bisschoppen
vragen alle geledingen van de maat
schappij „de noodzakelijke stabiliteit
te herstellen". De tijd eist eenheid
van allen ter verzekering van de in
stellingen van de staat en het onge
schonden bestaan van het vaderland,
aldus het schrijven.
De Poolse dissidentenleider Kuron
heeft in een gisteren gepubliceerd
vraaggesprek gezegd dat de Sowjets
niet in Polen zullen binnenvallen ten
zij de Polen de macht van de staat
breken. Hij beschuldigde het westen
ervan de spanning in Polen op te
voeren met de bewering dat Moskou
een inval zal doen. De Russen weten
dat dat oorlog betekent en dat het
zowel militair als politiek een moeilij
ke oorlog zou worden, aldus Kuron ln
het Westduitse weekblad Der
Spiegel.
De Engelstalige dienst van Radio
Moskou gaf Poolse en Oostduitse be
richten door waarin het westen wordt
Van onze correspondent
EINDHOVEN Leden van de raad
van bestuur van Philips hebben hun
woningen laten verbouwen en beveili
gen door personeel van de technische
bedrijven en het woning- en grondbe
drijf van Philips. Dat staat in het
blad 'Philips te kijk' van de industrie
bond FNV.
Een bestuurslid zou zijn villa in Eind
hoven hebben laten opknappen voor
anderhalf miljoen gulden. Een ander
lid van de raad van bestuur zou de
verbouwing van zijn huis in Waalre
hebben laten uitvoeren door Philips-
technici. Volgens het blad heeft dit
bestuurslid ook nog tegen de bouw
voorschriften in een zwembad laten
aanleggen.
beschuldigd van het voeren van een
zenuwoorlog tegen Polen met het
doel het land weer van de communis
tische gemeenschap af te scheiden.
De radio doelde duidelijk op de be
schuldigingen van de Amerikaanse
regering dat de Sowjet-Unie de voor
bereidingen voor een mogelijk mili
tair ingrijpen had voltooid en op de
waarschuwing van de NAVO dat een
dergelijke actie de ontspanning te
niet zou doen en het westen zou dwin
gen zijn defensie te versterken. Radio,
Moskou verwierp de „westerse opvat
ting" over Solidariteit, die nu tien
miljoen leden telt, wat erop schijnt te
wijzen dat Moskou de huidige beheer
ste politiek van de bond erkent. Vori
ge week werd nog gesproken van
„contra-revolutionaire activiteiten".
Van onze redactie economie
AMSTERDAM Op initiatief van de
Hout- en Bouwbond CNV zal een tus-,
sen-CAO in de bouw tot stand
komen.
De belangrijkste punten hieruit zijn:
verwerking van de prijscompensa
tie per 1 Januari, waarvan rekening
gehouden met de loonmaatregel, 0,7
procent overblijft;
bij vorstverlet een extra uitkering
van 1,25 per uur;
een verhoging van de onkosten
vergoedingen, waaronder de autover
goeding die met vijf tot zes cent per
kilometer omhoog gaat;
voortaan zullen bij ziekte geen
wachtdagen meer gelden.
Over een definitieve CAO voor 1981
zal eind januari volgend jaar verder
worden gepraat.
ADVERTENTIE
HILVERSUM (ANP) Minister-presi
dent Dries van Agt is voor de derde keer
als „Man van het jaar" uit de bus geko
men in een onderzoek van het bureau
Lagendijk in opdracht van de Avro. De
eerste minister, die ook in 1978 en 1979 op
de eerste plaats beslag legde, kreeg ze
ventien procent van de stemmen (dertien
procent in 1979).
Tweede werd koningin Beatrix met acht
procent en derde Joop Zoetemelk met
vier procent.
twee oiiereuzen ook ln de tweede
helft van de jaren tachtig omvangrij
ke investeringsprogramma's op sta
pel zetten. Hij beschikt over weinig
meer dan schattingen van Shell en
Esso, voor wat betreft hun plannen
na 1985. Toch ziet de minister in die
schattingen „een voldoende basis om
op de Ingeslagen weg voort te gaan",
zo staat in brieven aan Shell en Esso.
Dat kan niets anders betekenen, dan
dat de minister het staatsaandeel
over een veel langere termijn onge
moeid wil laten. Zijn opvatting is
immers, dat verhoging van het
staatsaandeel ten koste van de twee
concerns ongewenst is, zolang zij de
miljardenwinsten gebruiken voor in
vesteringen in ons land.
Meer over de brieven aan Esso en
Shell op pagina 6.
Politie hield 35.000 auto's aan
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Bij landelijke alcohol
acties zijn in de nacht van vrijdag op
zaterdag bijna 35.000 automobilisten
gecontroleerd. Ruim duizend be
stuurders kregen een proces-verba al
of werden verboden verder te rijden.
De helft van het aantal aanhoudin
gen werd door de Amsterdamse poli
tie verricht, die 17.500 automobilisten
op drankgebruik controleerde. Van
hen kregen er 147 een proces-verbaal.
Volgens een woordvoerder van de
Centrale Politie Verkeerscommissie
bevestigen de cijfers de zorg, die de
politie heeft over de verkeersonveilig
heid als gevolg van drankmisbruik.
„In ons land gebeuren nog steeds
dagelijks vijftien ongevallen met do
den en gewonden. Door een efficiën
tere aanpak proberen we dit trieste
resultaat terug te dringen. Hiertoe
zullen binnenkort nieuwe initiatieven
worden ontplooid," aldus de woord
voerder.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG In zijn woon
plaats Den Haag is zaterdag
ochtend op 73-jarige leeftijd
oud-VVD-senator Harm van
Riel overleden. Mr. Van Riel
was van 1956 tot 1976 lid van
de Eerste Kamer, sinds 1958
trad hij op als fractievoorzit
ter. Hij bedankte in 1976 voor
het Kamerlidmaatschap om
dat hij geen parlementaire
verantwoordelijkheid wenste
te dragen voor de initiatieven
vanuit zijn partij om abortus
te legaliseren.
Van Riel deed in 1928 doctoraal exa-
men rechten aan de Leidse universi
teit, een jaar later werd hij adjunct
secretaris van de Kamer van Koop
handel van Dordrecht. Van 1930 tot
1954 was hij werkzaam bij bankiers
Mees en Zonen.
Na de tweede wereldoorlog werd hij
lid van de „partij voor de vrijheid".
Naast lid van de Eerste Kamer was
Van Riel lid van de Provinciale Sta
ten van Zuid-Holland (1946-1970) en
van het college van Gedeputeerde
Staten (1956-1970).
Na zijn vertrek uit de Eerste Kamer
werkte hij aan een boek over de ge
schiedenis van de Staten van Zuid-
Holland van 1850 tot 1914.
Hij is vice-voorzitter van de WD ge
weest. De partij benoemde hem in
1977 tot ere-lid. Van Riel was com
mandeur in de Orde van de Nede-
landse Leeuw en commandeur in de
Orde van Leopold n.
WD-voorzitter mr Korthals Altes zei
zaterdag, dat Van Riel van 1945 af 35
jaar lang een duidelijk stempel op de
Nederlandse politiek heeft gedrukt.
„Direct na de bevrijding is hij zijn
geweldige werkkracht en zijn grote
verstand gaan inzetten ten behoeve
van het liberalisme. Hij was een libe
raal in hart en nieren. Dat laatste
kwam vooral tot uiting in de jaren,
dat hij voorzitter was van de Eerste
Kamer-fractie. Wij hebben iemand
verloren aan wie wij veel te danken
hebben," aldus Korthals Altes.
Een in memoriam staat op pag. 3.
STAAT DER NEDERLANDEN
lOI LENING 1SBO
PER 10BB/100 5
tweede uitgifte
Inschrijving volgens het tendersysteem op
16 december a.s. van 9 tot 15 uur vla
banken en commissionairs
HILVERSUM (ANP) Voor het eerst in jaren, is er dit jaar geen groei en
mogelijk xelfs een daling van het huishoudelijk stroomverbruik. Vorig jaar
steeg het elektriciteitsverbruik nog met zeven procent.
Dit zei ir W. Wiechers van de Vereniging van Exploitanten van Electrici-
teitscentrales zaterdag in een televisie-uitzending.
De afgelopen Jaren steeg het huishoudelijk stroomverbruik met gemiddeld
tien procent per jaar. Dat deze ontwikkeling is doorbroken wordt toege
schreven aan de campagne voor een zuiniger energieverbruik, een groter
prijsbesef en de verbetering van de huishoudelijke apparatuur.
•- 1
- - (j
V->|
11
t 7 - :'v V
ï\-H
kx;; .V
KaartcnmapEaropa(A) Twee Dick Brona poppetjes (B)
De kaarten van alle landen van Europa
in een handig formaat boekje.
Donkerbruine kunstlederen omslag.
Authentiek Slavisch kleedje (C)
met fraai diermotief.
Als overlegger of voor de sier.
Twee leuke hangpoppetjes van stof.
Origineel Dick Bruna
ontwerp.
4 Houten
eierdopjes (Dj
op sierlijk
blank houten
hangplankje
plus een
zandlopertje
als garantie
voor zacht
gekookte
eieren.
Maak iemand abonnee op Trouw, het ochtendblad met een over-
Maak iemand abonnee op Trouw, het ochtendblad met een over
tuiging. Uit erkentelijkheid ontvangt u één van deze kadoos naar
keuze.
Naam nieuwe abonnee:
Adres nieuwe abonnee:
Postcode en plaats:
Uw naam:
Uw adres-,
_Giro:
Postcode en plaats:
_Tel.:_
Voor het kwartaalabonnement geldt voor de eerste betaalperiode
een velkomstkorting van f7.50
Kado naar keuze: DA. DB. DC. DD. (aankruisen a.u.b.)
Bon in een open envelop zonder postzegel zenden aan Trouw.
Antwoordnummer 2792.1000 PA Amsterdam.
Of bel 020-659388 (uitsluitend voor opgaven).
Voor bezorginformatie 020-5626264
