[es goed, meneer?'
J§i%>t.
Radio- en televisieprogramma's
[ElZER EN DE NIEUWE GOD
ren puzzelen
HET WEER door Hans de
Weerrapporten
Winterstormen
NDAG 15 DECEMBER 1980
VARIA
TROUW/KWARTET
13
„goed, meneer?" Dat is
uitdrukking die alleen
leren eigenlijk nog
Het is een kappers-
;king die vroeger een
jeld woord werd,
elke kapper schoor
klanten „nat" met de
it en het scheermes,
ook tegenwoordig is er
/erandering in de ma-
van scheren te zien.
scheren is aan mode
Hevig. Steeds meer
landse mannen laten
Metrisch scheerappa-
voor wat het is. Ze
•elen over op het oude
scheren. Toch heeft
inlek ook op het ge-
van het scheren grote
leringen gemaakt.
b bij voorbeeld het ap
paraat met de „meedraaien
de kop", de „tandenmes-
Jes", scheerschuim uit een
spuitbus en nog meer. Even
een paar cijfers: in 1976
werd er in ons land voor
dertien miljoen gulden aan
scheerzeep en schuim ver
kocht. In 1980 was dat 20,4
miljoen consumentengul
dens die aan deze produk-
ten werden besteed. Dus er
kwamen meer „natscheer-
ders".
Scheren, zo wordt beweerd,
is ouder dan de weg naar
Rome. Al op prehistorische
tekeningen waren mannen
zonder baard afgebeeld. Ze
moeten zich met scherpe
dleretanden of schelpen ge
schoren hebben. Zonder af
ter shave, zeep en mes be
paald geen klusje voor elke
dag. De gezichtshuid had na
elke scheerbeurt veel tijd
nodig om te genezen. Toch
had de man uit de prehisto
rie het er voor over. Een
baard associeerde men ken
nelijk met ouderdom of met
de dood. Of zat misschien
de gezichtsbeharing de
mannen gewoon in de weg
bij het eten en drinken?
Sprongetje
Als we even een sprongetje
maken komen we ln het Jaar
5000 voor Christus terecht.
De Egyptenaren schoren
zich toen om praktische re
denen glad: zo kon de vij
and ze niet ln de baard grij
pen. Zij perfectioneerden
hun scheergerei. Zij gingen
van steen naar koper, brons
en later naar ijzer. Niets is
veranderlijker dan mode en
de betekenis die men aan
uiterlijkheden toekent. Zo
beschouwden vier eeuwen
voor Christus de Grieken en
Romeinen aanvankelijk de
baard als een teken van
wijsheid. Maar Alexander
de Grote liet plotseling zijn
baard afscheren. Hij was al
net zo bang als de Egypte
naren dat een vijand hem
bij zijn baard zou pakken en
hem een kopje kleiner zou
maken. De „eerste barbier"
(zegt men) was een Romein.
Sciplo Africanus heette hij.
Bij de Romeinen werd de
barbier gauw zeer geliefd.
Romeinse officieren namen
hem zelfs mee op veld
tochten.
Kruisvaarders
De kruisvaarders zorgden
voor een keerpunt ln de his
torie van het scheren. De
kwaliteit van het ijzer werd
namelijk verhoogd voor
de zwaarden en voor de
scheermessen. Toen werd
de „baardloze Jonkman" en
de „baardloze minnaar" de
ideale figuur ln menige mid
deleeuwse ballade. Maar
daarna ging het met de
baard erop en eronder. Het
beeld wisselde nogal eens.
De Engelsen en de Franse
koningen gaven de toon aan
wat baarden en ook pruiken
betreft Toch gingen de
meeste mannen hooguit
twee keer per week naar de
barbier. Het was namelijk
Zelf scheren
gevaarlijk dat mes. Een
Russisch spreekwoord uit
die tijd zegt: „Het is gemak
kelijker elk Jaar een kind te
baren dan Je elke dag te
scheren". Of de mannen
toen zo kleinzerig geweest
zijn? Omdat er bij de kap
per nogal eens wat bloed
vloeide begon men zichzelf
te scheren. De Amerikaanse
staatsman Benjamin Fran
klin was deze kunst zeer
goed meester.
Burgeroorlog
Maar de Amerikaanse bur
geroorlog zorgde ervoor dat
de baard weer welig groeide,
want de soldaten voelden er
niets voor zich in de strijd
ook nog eens te scheren.
Zelden was er aan het einde
van deze oorlog zo'n varia
tie aan baarden en snorren
te zien, maar die mode
duurde ook weer niet lang.
De jongeren wilden als pro
testhouding „clean sha
ven", dus met een glad ge
zicht erbij lopen. Het duur
de nog tot 1895 voor King C.
Gilette zijn veiligheids-
scheermes uitvond. Daarna
werden de mesjes voortdu
rend verbeterd.
Onze tijd
Dit is natuurlijk nog lang
niet alles wat er over „het
scheren" te vertellen valt.
Maar terug naar onze tijd:
in 1975 kwam het wegwerp
scheerapparaat op de
markt. In 1978 kwam het
scheermes met de draaien
de scheerkop en kijk eens
aan, het natscheren won
toch aan populariteit. Maar
toch, vijf procent van de Ne
derlandse mannen scheert
zich nooit. Marktonderzoek
heeft uitgewezen dat Je
kunt zeggen dat 85 procent
in drie groepen te verdelen
is. Ten eerste de groep die
zich „nat" scheert alleen
met scheermes en zeep. De
„grijze groep" (de ouderen
dus) scheert zich zowel nat
als droog. Verder zijn er
mannen die zich in het
weekeinde nat scheren en
door de week met een elek
trisch scheerapparaat. De
Consumentenbond weet
het: met een droogscheer-
apparaat duurt een scheer
beurt 4-5 minuten. Een er
varen natscheerder, die zich
éénmaal inzeept doet daar
niet langer over. Scheerge
rei, mesjes, zeep en schuim
Zijn allemaal belangrijke at
tributen bij het natscheren.
Maar vergeet niet de after
shave, die meestal een ge
liefd cadeau is („Wat moet
Je zo'n man toch geven?").
Aftershave is goed voor de
„natten" en de „drogen".
Maar liefst 60 procent van
de Nederlandse mannen ge
bruikt aftershave.
JD DURFT Ncgat HET een houd op
JÉ Keec,
je Nee ITT 2£ NA4R MEE DT 2UN DE WILDSTE
TeNSWONDEN VAN het land. r
G'32 (JE. WIL Er DREIGEND GEÖLAF b'jJ
Zalsik kcaar. ben, k rugje*
zb meieen vje6r terug «fl
cpïxchlby ZAL5CHRIK*EN)
2UN
X WEL ujpt STIL ,20 ZONDEK
rj OREIGEND gbblap.
QftN^PieK EXTRA/>^
FERD'NAND
door Jelie Wytzes
■J M. Kok n.v. Kar
gen beginnen te flikkeren. HIJ
i mannen met zijn blikken, tot
de hoek van het gebouw ver-
iojd. De mannen blijven bijeen-
l staan zodra ze aan de glftl-
ken van hun aartsvijand zijn
ondersecretaris oosterse
onder wiens leiding de gehel-
omst heeft plaats gehad,
•rend zijn broeders weer
te spreken, maar de mannen
ontdekt en gaan met lo-
>nen naar de paradeplaats,
btshalve aanwezig moeten
ien zich symbolisch met
Iwater moeten laten relnl-
degenen, die nog maar
tt Christendom zijn bekeerd,
moeilijk hebben. Hoe ge-
kunnen ze weer onder de
>men van de heidense ma-
ze zich nog niet geheel
•ld hebben,
jn ls de paleispoort, die alleen
t keizer betreden mag worden,
'aatd. Een rood baldakijn is
men boven de donkere gaping
Een lange rode loper leidt
f spoort naar de troontribune op
*Vt arsveld. Aan drie zijden omrln-
e machtige legioenen dit po-
ïlllge ruimte tussen paleis en
staan dertig altaren opgericht.
Alle leden van het priestercollege
staan reeds op hun post. Daar blaast
een trompetter het signaal: De keizer.
Iedere beweging verstijft; alle ge
rucht verstomt.
Diocletian us schrijdt naar bulten in
het volle zonlicht. HIJ is gehuld in
zijden gewaden, van de voorhoofd
band tot de schoengespen toe be
zaaid met edelstenen, die vonken
schieten in de morgenzon.
Terwijl de duizenden de adem Inhou
den, schrijdt hij tot voor de troon,
waar hij zich opstelt. Alle zwaarden
vliegen uit de scheden, de dragonders
steken hun lansen met de draken-
vaantjes omhoog. Met gestrekte rech
terarm brengen de priesters het teken
der aanbidding. Gejuich gaat op. Het
zwelt aan tot een orkaan van geluld.
Het gezicht van de keizer straalt.
Kennelijk geniet hij van de aanblik
zijner legioenen. Dit is de stem van
het oude Imperium... dit is macht.
Zijn geheven rechterhand brengt de
militaire groet en dan barst opnieuw
de donderende Jubel los: „Augustus-
Augustus. Verhevene."
Zodra de keizer ls gezeten, treedt
Eugenlus naar voren. De gloed van de
zonnegod ls nog op hem, de geest der
goden straalt van zijn gelaat.
Zijn grote ogenblik is aangebroken.
Langzaam heft hij belde handen en
roept bezwerend over de hoofden der
duizenden af: „Heilige stilte. Heilige
Stilte." De soldaten staan roerloos.
Er valt een beklemmend zwijgen.
Ieder weet, dat alleen in deze stllte-
vol-eerbled de goden tot de mensen
afdalen. Voor de tweede maal, en nog
dringender dan de eerste keer, kon
digt de hoofdpriester de heilige stilte
af. En na enkele indrukwekkende se
conden een derde maal. Al die ruwe
kerels staan nu stram onder de ban
van de magie. Hun gedachten staan
stil. Ze weten, dat één onheilige ge
dachte de betovering kan verbreken
en de indaling der goden verhinderen.
Zelfs de morgenwind schijnt de adem
in te houden.
Een slepende litanie klinkt op, bege
leid door het schurende gejammer
van een paar fluiten. In gespannen
concentratie staat Eugenlus voor het
altaar.
Hij weet zich het middelpunt van
aller blikken. Plotseling krijgt hij de
ingeving zijn gebed slechts te preve
len, om voor aller ogen te demonstre
ren dat hij alleen in vertrouwd con
tact met de goden leeft.
Zolang hij daar staat met bewegende
lippen en geheven handen voor het
altaar, durft niemand zich te verroe
ren. Zelfs de Jonge Christenen komen
onder de indruk. Een enkele voelt
zich reeds meegesleept en maakt be
smuikt het teken des krulses om de
boze invloeden te weren.
Het gebaar wordt echter opgemerkt.
Nu treedt de tweede fase ln. De offer
dieren worden voorgeleid. Ze waren
veilig op gehoorsafstand gehouden
om hen te verhinderen door hun ge-
bulk het effect der verhevenheid in
een komisch te veranderen. Het is een
hele kudde: Stieren, schapen, var
kens. Een bekranste witte stier is
voor het hoofdaltaar bestemd. Met
één slag van zijn bijl klieft de offerk
necht het machtige dier de halswer
vels. Het gaat zonder geluld te geven
door de knieén. Nu schieten meerdere
knechten toe, om de buik van het
slachtoffer te openen, en de wiche
laars ln de gelegenheid te stellen, uit
de vorm van de lever of de ligging der
rokende Ingewandkronkels de wil der
goden af te lezen.
Wordt vervolgd
Radio vandaag
HILVERSUM 1 (298 m) TROS 07.03 (S)
Een goede morgen met Ties Kruize. (met
om 8 03 Aktua.). 09.03 (S) Continu Muziek.
10.30 (S) Te gast bij John Woodhouse en
Herman Emmink. 11.02 (S) Tunes van
toen. 12.03 (S) De Heer en Mevrouw de Bok
met Nederlands Fabrikaat. 13.03 (S) Ak
tua. 13.20 (S) Raad eens een lied - of niet.
14.02 (S) Gerard de Vries draait op ver
zoek. 16.02 (S) De tien om kindershow.
16.30 (S) Café-chantant. 17.02 (S) Toerja-
Toernee. 18.11 (S) Aktua. 18.25 (S) De ver
halen van Virgilius van Tuil. 18.30 (S) De
Kinderplatenbak. 18.45 (S) Hel zesde conti
nent, hoorspel serie. 19.02 TROS-Country.
20.02 (S) Voorzichtig breekbaar. 20.30 P
Peekei: Ongezouten. 21.02 (S) Nederdand-
se artiesten parade 22.02 (S) Aktua- Sport-
café. NOS: 23.00-24 00 (S) Met het oog op
morgen. AVRO: 0.02 (S) Pim Jacob's Pla
ten scala. 01.02 (S) In the still of the night
02.02 (S) AVRO's Service Station.
HILVERSUM II (402 m) NCRV: 7.00
Nieuws 7.10 Ochtendgymnastiek. 7.20 Het
levende Woord. 7.30 Nieuws. 7.36 Hier en
nu. 8.00 Nieuws. 8.11 Te Deum Laudamus.
8.30 Nieuws. 8.36 Hier en nu. 9.00 Gymnas
tiek voor de vrouw. 9.10 Waterstanden. 9.15
NCRV's scheepsradio. 9.20 Journaal voor
de Scholen met Kinderpanel. 9.30 Plein
publiek. 11.00 Horen, zien en doen: school
radio. 11.10 De wereld zingt Gods lof: ge
wijde muziek. 12.00 Boer en tuinder.
OVERHEIDSVOORLICHTING: 12 16 BI-
ZASCOOP: een uitzending van het minis
terie van Binnenlandse Zaken. NCRV:
12.26 Mededelingen voor land- en tuin
bouw. 12.30 Nieuws. 12.36 Hier en nu. 13.00
Nieuws. 13.11 Kerk vandaag. 13.30 In be
weging. 13.45 Onder schooltijd. NOS: 14.30
Prenten kijken in een kabinet. NCRV:
15.15 Woord in de middag. 15.30 In 't zilver.
16.30 Focus. 17.00 (S) Tempo giusto. 17.24
Mededelingen. 17.30 Nieuws. 17.36 Hier en
nu. 18.00 (S) Muziek in vrije tijd. P.P.: 18.50
Uitzending van D.S.'70. NCRV: 19.00 (S)
Steen in de vijver: theologische rubriek.
20.00 (S) Noordelijk Filharmonisch Or
kest: klassieke muziek. 20.45 (S) Eigentijd
se kamermuziek. 21.30 (S) Literama-maan-
dag. BOND ZONDER NAAM: 22.25 Praat
je. NOS: 22.30 Nieuws. 22.40 De zon heeft
ons verkocht moeder, documentaire.
NCRV: (S) Muziek van eigen tijd. 23.55-
24.00 Nieuws.
HILVERSUM III (444 m.) AVRO. 7 02 (S)
Vol gas. (7.30 Radiojournaal.) 8.30 Radio
journaal. 8.35 (S) Bingo. 10.03 (S) Arbeids
vitaminen. 11.03 (S) Hollands glorie 12.03
(S) 'n Rondje voor Nederland. (12.30 Radio
journaal.) 13.57 Beursplein 5. 14.03 (S)
Showparade. 15.03 (S) De Avondspits met
de Nationale Hitparade. AVRO: 19.02 (S)
Praatpaal 15. 20.02 (S) Het Steenen Tijd
perk. 21.02 (S) Blues, Ballads Beat. 22.02
(S) Music gallery. 23.02-24.00 (S) Candle-
leight,
HILVERSUM IV (FM-kanalen.) KRO: 7.00
Nieuws. 7.02 Aubade. 9.00 Nieuws. 9.02 (S)
Aan woorden voorbij... 9.10 (S) Laudate.
10.00 (S) Radio Filharmonisch Orkest met
piano: moderne muziek. 11.25 (S) Klassie
ke pianomuziek. 12.00 Nieuws. 12.02 (S)
Interval. 14.00 Nieuws. 14.02 (S) Spektakel
Magazine. 14.30 (S) Kollage van alledaags
en zeldzaam. 15.30-17.00 (s) Van hoog naar
laag en omgekeerd.
TV vandaag
NEDERLAND I:
21.37 NOS: Journaal
21.55 AVRO: Een kijkje in de studio
22.02 Music Gallery (1)
23.05 NOS: Journaal
23.10 Nieuws voor doven en slechthorenden
NEDERLAND II:
18.25
Idem
18.30
Sesamstraat
13,00 NOS: Nieuws voor doven en
slechthorenden
18.45
Straatje om...
18.25 TELEAC: Sociale verzekering. 1e cyclus,
les 10
18.50
Staatsloterij
18.55
Journaal
18.55 NOS: Journaal
18.50
AVRO: Heidi
18.59 TROS: De TROS top
19.25
Hier Parijs, hier Jan Brusse
19.27 Angie. serie
19.40
Wie van de drie
20.00 NOS: Journaal
20.15
Tell me my name. „Zeg me, hoe ik heet".
tv-film
20.27 TROS: Gekke mensen?, blijspel
22.50 Aktua TV
23.30 NOS: Journaal
23.35 Nieuws voor doven en slechthorenden
DUITSLAND I: 10.00 Journaal. 10.05 Ak-
tualiteiten. 10.40 Parlementair overzicht.
11.00 Reportage. 12.30 Persoverzicht. 12.40-
13.20 Buitenlandse reportages. 16.10 Jour
naal. 16.15 Familieverhaal. 17.00 Kinder
programma. 17.50-18.00 Journaal. (Regio
naal programma NDR: 9.30-10.00 Kleuter-
programma. 18.00 Sport. 18.33 Aktualitei-
ten. 18.45 Kleuterserie. 18.55 Achtung Zoll,
tv-serie. 19.25 Cultureel magazine. 19.59
Programmaoverzicht. WDR: 8.10 t/m 11.55
Schooltelevisie. (9.30-10.00 Kleuterpro
gramma). 18.00 St. Pauli Landungsbrüc-
ken, tv-serie. 18.30 Des Marchens neue
kleider, tv-serie. 18.40 Achtung Zoll, tv-
serie. 19.15 Aktualiteiten. 19.45 Licht pro
gramma). 20.00 Journaal. 20.15 Liebe ist
doof, tv-serie. 20.45 Cultureel magazine.
21.30 Berlin Alexanderplatz, tv-serie. 22.30
Aktualiteiten. 23.00 (ZW) Die Unbefrien-
digten (Les bonnes femmes), speelfilm.
0.30-0.35 Journaal
DUITSLAND II: 18.00 Amusementspro
gramma. 17.00 Journaal. 17.10 (ZW) Lassie,
tv-serie. 17.40 Gevarieerd programma.
18.20 SOKO 5113, tv-serie. 19.00 Journaal.
19.30 Popmuziek. 20.15 Opvoedingsmaga
zine. 21.00 Aktualiteiten 21.20 Die Faust in
der Tasche, tv-film. 23.00 Journaal.
D'land NDR: 7.55-8.05 Gymnastiek. 8.05 v
m 13.05 Schooltelevisie. 18.00 Kleuterpro
gramma. 18.30 Filmreportage. 19.15 We
tenschappelijk programma. 20.00 Jour
naal. 20.15 Filmmagazine. 21.15 Verhaal.
22.30-23.00 Filmreportage.
D'land WDR: 8.00 Gymnastiek 8.10 t/m
11.55 Schooltelevisie. (9.30 Kleuter pro
gramma). 18.00 Kleuterprogramma. 18.30
Cursus Duits. 19.00 Filmreportage. 19.45
Journaal 3. 20.00 Journaal. 20.15 Gavari-
eerd programma 21.45 (ZW) Antonio
Gramsci Die Jahre im kerker (Antonio
Gramsci - i giorni del carcere). speelfilm.
23.35 Journaal.
BELGIË NEDERLANDS: 14.00-16.00
Schooltelevisie. 18.00 Poppenfilmserie.
18.05 Tekenfilmserie. 18.30 Informatief
programma. 19.00 Informatief program
ma. 19.35 Mededelingen en Morgen. 19.45
Journaal. 20.10 Weerbericht. 20.15 Infor
matief programma. 21.05 De Mallens, tv-
serie. 21.55 Informatief programma. 22.35-
22 50 Journaal.
BELGIË FRANS: 17.30 Aankondigingen
van de ONEM. 17.45 Tekenfilms.
Jong
proi i°ntaal- 1.troefkaart, 4.aard-
1e!)! 9.zangstuk. 11.zijtak Elbe,
5>ag op schepen, lö.europeaan,
*oora, 18.roven, 21.duw, 22.ten-
jrt "J". 23.hekeldlcht, 25.oude leng-
sai 27.bloelwiJze, 28.flink, 31.ma-
van kleden, 32.onbegroeid,
I ungodln, 35. aansporing.
I «al: l.Natriumfafk.), 2.roem,
7st« grens. S.voorzetsel. 6.1and-
"^-jongensnaam, 8.1ed-
Zu w 10 bekwaam, 13.oorlogs-
jenden, lö.plaats ln Drente,
°°8. lö.ogenbllk, 20.voeg,
>roi nrover' 24.opgegeven werk,
ori !h^rne' 28-heks, 29.kippenloop.
loot 3l per5 Voornaamw' 33.mu-
rn.«
■'c' ssing vorige puzzel:
mt K 2-ogief, 3.alert, 4.grens, 5.pa-
1 Wren, 7,reden. S.stoet. 9.tabel,
"-belet, 12.kreek, 13.sober
ier' ïnt pedel teler
Het is sinds gisteren erg onveilig ge
worden op de Noordzee. Een uitzon
derlijk sterk uitdiepende randstorlng
trok vla de Hebriden ln de richting
van Jutland. Uit de gegevens van tien
uur gistermorgen kon worden vastge
steld dat de sterkste luchtdrukdaling
aan de voorkant van deze depressie
vijftien millibar in drie uur bedroeg.
Dat was zonder meer alarmerend. De
gegevens van één uur gaven de sterk
ste luchtdrukdallngen van tien tot
twaalf millibar aan. Aan de achterzij
de van de depressie liepen de barome
ters gisterenavond boven Noord-Ier-
land op met negen millibar in drie uur
tijd. Dit ls toch wel het grote werk. De
wind loog er dan ook niet om. Al voor
één uur gistermiddag werd er uit
Noord-Ierland (station Malin Head)
een wlndultschleter van 79 knopen
gemeld, overeenkomend met een
windsnelheid van 142 kilometer per
uur, windkracht twaalf Beaufort, of
tewel orkaan. Deze hoge windsnelhe
den in zeer sterke rukken deden zich
voor tijdens de passage van een kou
front. Het koufront trok naar de
Noordzee waar vandaag windkracht
tien en plaatselijk zelfs elf mogelijk
moet worden geacht.
Overigens, daarbij bleven de gemid
delde windsnelheden bij deze torm
vooral ln de meer zuidelijk gelegen
gebieden nogal wat achter Dat nam
niet weg dat de veerdiensten in de
Ierse zee, ondermeer vanaf het eiland
Man, gisteravond gestaakt moesten
worden. Vla de radio werd gewaar
schuwd voor schade aan gebouwen.
BIJ ons zal het weertype ook zeer
onrustig zijn met stormachtige wind
ln het binnenland zowel als aan de
kust uit de richting zuidwest tot west,
terwijl ln de zeegebieden windstoten
tot kracht negen of tien (storm tot
zware storm) niet geheel uitgesloten
moeten worden geacht, zij het dat ze
zich slechts tijdelijk zal voordoen.
Achter het koufront komt het tot
buien afgewisseld door opklaringen.
Een enkele bui kan ook met onweer
gepaard gaan. De buien zullen naar
mate de week vordert winters wor
den, dat wil zeggen hagel en natte
sneeuw geven. Dat zal vooral in de
loop van morgen en aanvankelijk op
woensdag zo zijn, maar tegen die tijd
passeert er ook een snelle rug van
hogedruk waardoor het tijdelijk dro
ger en rustiger wordt. Wat lichte vorst
ln de nacht is niet uitgesloten. Uit de
rapporten van gisteravond konden
we enkele maxima van twaalf graden
opdiepen gemeten ln Amsterdam en
Rotterdam. Tezelfdertijd werd uit
Ivalo ln Noord-Finland min tweeën
dertig graden gemeld en dezelfde
waarde gold ook als maximum giste
ren overdag. Om zeven uur gister
avond gaf een ander station nog zelfs
min drieëndertig graden op.
Als in de wintermaanden de depres
sies de weerleverantie in handen heb
ben is het op de Noordzee vaak onrus
tig. De randstoringen diepen dan
soms flink uit en de ene stormwaar-
schuwing na de andere gaat uit. Het
ligt voor de hand dat stormwinden
een grote invloed op de waterstand
van de Noordzee hebben. Vooral als
er eerst enkele dagen een zuidwester
storm heeft gewaaid, die veel water
naar de noordelijke gebieden heeft
gevoerd (de Noordzee komt dan
scheef te staan) en vervolgens de
wind uit het noordwesten gaat bulde
ren. Dan kan er tussen de Ingang van
de Noordzee bij Schotland en onze
kust over een afstand van negenhon
derd kilometer wel een verschil in
waterhoogte van drie meter ontstaan.
In december 1954 deed zich een twee
lingstormvloed voor. De Duitser M. P.
H. Weenink toonde aan dat die effec
ten van de drieëntwintigste decem
ber verband hielden met het feit dat
de Noordzee na de voorafgaande
stormvloed van 21 december extra
hoog werd zodat resonantie kon op
treden. De waterstanden in Harlin-
gen en op Schiermonnikoog waren
toen hoger dan in de nacht van 1
februari van 1953.
Nog een paar bijzonderheden over
het zware weer van toen; de eerste
storm van 21 tot 22 december, de
zogenaamde Sint Thomasstorm werd
opgewekt door een depressie die van
Groenland langs Usiand naar het
noordelijk deel van de Noordzee trok
om daar verder te gaan naar zuid-
Zweden. Er vond een sterke uitdie
ping plaats en een activering van het
koufront. Dat passeerde het noorden
tussen zeven en acht uur 's avonds
met een stoot van 144 kilometer per
uur in Leeuwarden, 150 per uur op de
Waddeneilanden en 173 kilometer per
uur op Borkum. Vooral ln noordoost-
Groningen en noordwest-Duitsland
werd veel schade aangericht. Het on
weerde alsof het zomer was en er
waren legio hagelbuien. Op 23 decem
ber kwam er een nieuwe zware storm
opzetten. Langs de dijken in het hele
land heerst een alarmtoestand. De
Biesbosch overstroomde. Een brede
trog langs de achterzijde van een 960-
millibar diepe depressie ten westen
van Jutland (dus net zo'n diep mini
mum als van gisteren) bracht de hele
dag storm. Op de lichtschepen ten
noorden en noordwesten van Neder
land werd de gehele dag een gemid
delde windsnelheid gemeten van 108
kilometer per uur. In de voet van de
zeedijk bij Wierum (noord-Friesland)
ontstond een scheur. De stormen van
21 tot 23 december 1954 eisten in
Europa 150 slachtoffers.
Amsterdam
regen
12
4
De Bilt
regen
11
3
Deelen
motregen
11
3
Eelde
regen
10
4
Eindhoven
motregen
12
2
Den Helder
regen
9
4
Rotterdam
regen
12
6
Twente
regen
10
•1
Vllssingen
regen
11
2
Zd. Limburg
regen
11
1
Aberdeen
regen
7
14
Athene
onbewolkt
15
Barcelona
onbewolkt
14
Berlijn
regen
10
0*1
Bordeaux
zwaar bew.
16
.0
Brussel
regen
12
.2
Frankfort
regen
9
0.5
Oenève
zwaar bew.
9
0.1
Helsinki
zwaar bew.
2
7
Innsbruck
mist
4
■0
Klagenburt
zwaar bew.
2
'0
Kopenhagen
geheel bew.
8
0
Lissabon
onbewolkt
14
0
Locamo
halt bewolkt
5
'0
Londen
onbewolkt
13
'3
Luxemburg
regen
10
|2
Madrid
onbewolkt
13
.0
Malaga
onbewolkt
18
.0
Mallorca
licht bew.
15
.0
München
zwaar bew
10
.0
Nice
zwaar bew.
11
0
Oslo
mist
1
>0
Parijs
geheel bew
13
•2
Rome
half bewolkt
14
•0
Spilt
half bewolkt
12
'0
Stockholm
motregen
4
'2
Wenen
half bewolkt
10
'0
Zürlch
zwaar bew
10
HOOGWATER: 16 dec. Vllssingen 8.19-21.08. Ra-
ringvlietslulzen 8.31-21.21, Rotterdam 10.33-23,02,
Scheveningen 9.31-21.56, IJmuiden 10.10-22.48,
Den Helder 1.08-13.13, Harlingen 3.20-15.34, Delf-
aljl 5.29-18.21.
