Stijgende gasprijs drukt 't
waarst op lagere inkomens
Ondernemingsraad
AVEBE ontwerpt
alternatiefplan
Havenbedrijven moeten samen
ieleid gaan uitstippelen
Pessimisme over
economie groot
Werkgelegenheid groeit
in grafische industrie
Pensioenfondsen meer
in sociale woningbouw
Olievoorraad maakt
benzine en gas duurder
Overdrachtsbelasting verlagen of afschaffen
De ABN Aandelen
beleggingsrekening:
een vorm van
automatisch beleggen.
ABN Bank
auwelijks verband tussen inkomen en gasverbruik
ABN verhoogt
hypotheekrente
J NV in Stukgoednota:
Nog chronisch tekort aan personeel
Door huurverhoging en politieke druk:
Staat leent
opnieuw
Goud lager,
dollar hoger
Pleidooi werkgeversvoorzitter:
IIJDAG 12 DECEMBER 1980
FINANCIEN EN ECONOMIE
TROUW/KWARTET P 15 - RH 19 - S 17
3' |ven h
ft lat
rl nog ongeveer een dubbeltje duur
der zijn geworden - red.)
Politiek
ghn onze redactie economie
pELDOORN Er bestaat nauwelijks verband tussen het inkomen en het gasverbruik van
zinnen. Dit blijkt uit een onderzoek dat het bureau Centrum in opdracht van de Vegin heeft
ij daan. Voorzitter A. J. Kaland van de Vegin trekt hieruit de conclusie, dat de steeds
jgende gasprijzen het zwaarst op de lagere inkomens drukken en zelfs bij volledige
jscompensatie in driekwart van de gevallen onvoldoende wordt gecompenseerd.
de vraag of de stijgingen van de
<«4tarieven voor gezinnen dénlvelle-
7® )d uitwerken, antwoordde de heer
i3 land gisteren tijdens de bekend-
king van de resultaten van het
fj, derzoek met een volmondig: „Ja, Gezien de uitkomsten van dit onder-
hot.zoek, waaruit dus blijkt dat de men-
i t J sen met een laag Inkomen ernstiger
reden dat de Vegin de Vereni- door tariefsverhogingen worden ge-
ïs ig van Exploitanten van Gasbe- troffen dan mensen met een hoog
In Nederland dit onderzoek Inkomen, hopen de gasbedrijven dat
deze uitkomst van invloed zal zijn op
het sociaal-economisch beleid en met
name ten aanzien van het „Inkomens
plaatje".
In elke inkomensklasse is het verschil
In gasverbruik zo groot, dat een pro
gressief aardgastarief waarin de
«•tod, regelmatig tegen de minister DrtJs per kuhleke meter stijgt, naar-
i Economische Zaken gezegd: ff', verbruik groter la - niet
- geschikt is voor het voeren van een
Daarmee zal het gemiddeld aardgas
verbruik in elke inkomensgroep dui
delijk blijven stijgen. Waarmee het
nu nog bestaande lichte verband tus
sen gemiddeld gasverbruik en inko
mens, langzaam maar zeker geheel
zal verdwijnen.
Van onze redactie economie
FOXHOL De ondernemingsraad van de AVEBE-vestiging
in het Groningse Foxhol heeft een „overlevingsplan" gepre
senteerd, dat volgens de ondernemingsraad betere perspectie
ven biedt voor het voortbestaan van AVEBE dan het bestaan
de plan van de raad van bestuur (Plan Nieuwenhuijse).
laten doen ls, dat tot dusverre
gens cijfers bestonden over een
ntuele relatie tussen inkomen en
verbruik. Wèl was er bij de gasbe-
9J40I |ven het gevoel, dat er amper een
"»wi band kon bestaan.
hebben wij, aldus de heer
I, regelmatig tegen de minister
Economische Zaken gezegd:
ees voorzichtig met prijsverhogin-
doe het in etappes en ook trager
23 j i u voorstaat." (De minister wil de
-tt? prijs liefst koppelen aan de prijs
utyj i huisbrandolie en als dat zou zijn
<28j leurd zou de aardgasprljs in Janua-
inkomensbeleid. Het verbruik vari
eert van minder dan 1.350 kubieke
meter per Jaar tot ruim 4.300 kubieke
meter.
Tot een bruto-inkomen van vijftig
duizend gulden per Jaar, ls er immers
nauwelijks verband tussen de hoogte
van het inkomen en de omvang van
het gasverbruik. Hierbij gaat het over
tachtig procent van de gezinshuis
houdingen.
Verbruik
Het gasverbruik wordt in veel sterke
re mate bepaald door het al dan niet
hebben van een centrale verwarming.
Vergeleken met een gashaard, ge
bruikt een centrale verwarming in elk
geval 1.000 kubieke meter gas per
Jaar méér.
Het bezit van een (eigen) centrale
verwarmingsinstallatie ls in de lagere
inkomensgroepen veel lager dan ln de
hogere inkomensgroepen. Te ver
wachten is, dat juist in de lagere
Inkomensgroepen de aanleg van de
cv-verwarming zal toenemen. Daar
om zal Juist ln deze (laagste) inko
mensgroep, het verbruik van aardgas
in de toekomst het sterkst toenemen.
Belang
Van veel meer belang voor het gas
verbruik zijn het type woning en de
grootte van de woning, alsmede de
temperatuurverschillen. In de drie
grote steden (met veel flatgebouwen)
ls het gemiddeld gasverbruik 1.550
kubieke meter per Jaar; in de drie
noordelijke provincies (met veel al
leenstaande en vaak grotere wonin
gen) is het gasverbruik gemiddeld per
Jaar 3.200 kubieke meter. Dat ls twee
keer zo hoog.
Uit het ondeizoek blijkt voorts, be
halve dat ln Groningen, Friesland en
Drente het gasverbruik het hoogst is,
het gemiddeld inkomen hier het
laagst ligt. Voor de provincie Zuid-
Holland Rotterdam en Den Haag
niet meegerekend geldt precies het
tegenovergestelde.
Compensatie
Zou een volledige prljscompoensatie
Kaland: denivellerend
worden gegeven, dan zou elke cent
stijging van de gasprijs theoretisch
leiden tot een loonstijging van netto
12,50 per Jaar voor de laagste inko
mens, 20 voor modale inkomens en
ƒ30 voor inkomens boven de 57.000
gulden.
De prijsverhoging van 9,3 cent, die op
1 Januari ingaat, betekent echter, dat
de meeste gezinnen er op te kort
komen. Vijfenzeventig procent van
de gezinshuishoudingen krijgen te
weinig gecompenseerd; vijfentwintig
procent krijgt voldoende of overcom
pensatie. Uitgedrukt in bedragen be
tekent dit dat gezinnen met een inko
men tot 18.000 gulden gemiddeld
125 erop toeleggen, gezinnen met
een modaal inkomen er 67,50 op
toeleggen.
Het huishoudelijk gasverbruik in ons
land bedraagt ongeveer dertien mil
jard kubieke meter Bijna negentig
procent hiervan wordt gebruikt voor
verwarming.
Het herstructureringsplan van de
door de overheid aan het bedrijf toe
gewezen bestuurder Nieuwenhuijse,
biedt volgens de ondernemingsraad
te weinig garanties voor het uitblij
ven van een nieuwe afslanking, nadat
de eerste fase (sluiting van vier be
drijven) zal zijn afgerond.
Een van de belangrijkste punten die
de ondernemingsraad in zijn plan
naar voren brengt, is de uitbreiding
van het huidige produktiepakket, en
wel met het produkt ehtanol, dat
volgens de raad zonder extra Investe
ringen kön worden gewonnen uit
aardappelen. Door de produktie hier
van wordt bovendien de campagne
structuur doorbroken (tijd waarin ge
rooid wordt), hetgeen grote voordelen
voor de boeren met zich meebrengt.
BIJ verwerking tot ethanol zou het
niet meer nodig zijn de aardappels op
te slaan: volgens de ondernemings
raad kunnen ze gewoon tot verwer
king op het land blijven liggen.
De industriebond van de FNV zegt
het plan nog nader te bestuderen.
Enkele economen lichten het plan
momenteel door. Overigens is de
FNV het met de ondernemingsraad
eens, dat het plan Nieuwenhuijse
geen garanties biedt tegen een vol
gende afslanking van AVEBE. „Maar
daar was het plan ook niet voor be
doeld" aldus districhtsbestuurder
Kuperus van de FNV.
Begin volgende week zullen de indu
striebonden FNV en CNV hun defini
tief standpunt met betrekking tot de
herstructurering van het bedrijf aan
de regering meedelen. Volgens de on
dernemingsraad van AVEBE heeft de
regering het bedrijf reeds toegezegd,
de nieuwe plannen aan een nader
onderzoek te onderwerpen.
AMSTERDAM De Algemene Bank
Nederland heeft de tarieven voor de
hypotheekrente met een kwart pro
cent verhoogd. De vijf jaar vaste ren
te met gemeentegarantie gaat van 11
naar ll'/« procent, vijf jaar vast zon
der gemeentegarantie wordt ll'A pro
cent. Eén jaar vaste rente zonder ge
meentegarantie tenslotte stijgt van
10% naar 11 procent.
[RECHT (ANP) In de Rotterdamse haven moeten geen beleldsovereenkomsten per
W M maar per sector worden gesloten. Daarvoor moet de verwachte overslagcapaciteit op
oo> Ce deelmarkt als basis worden gebruikt. Alleen dan kunnen de ondernemers gedwongen
m' prden hun beleid ln eenzelfde sector op elkaar af te stemmen en kan kunstmatig gecreeërde
ipacitelt met als gevolg dreigende ontslagen worden voorkomen.
li het belangrijkste voorstel ln de
iota „gaat het 8tuk Ooed
die de bedrijfsgroep havens
dè vervoersbonden FNV donder-
in Utrecht heeft gepresenteerd.
L len willen voorkomen, dat le-
fairijf ln de havens van niet
Rotterdam, maar ook Amster-
Ifzonderlijk zijn gang kan gaan
reorganisatieplannen.
to so muit deze sectorplannen moeten
9i a r bedrijf zoals ook de gemeente
Kterdam wil beleidsplannen
na orden opgesteld, zo menen de bon-
gg* n De sectorplannen moeten zich
9o so wel richten op de economische als
99 n clale gevolgen ln deze sectoren. De
rtgelegenheid ln de Rotterdamse
9« m iven (nu 12.000 mensen) dreigt zien-
33g rogen af te nenem.
56 93
io vervoersbonden FNV willen geza-
"5 snlljk met de werkgevers ln belde
99 so pens en met de gemeente deze sec-
beleidsplannen van de grond til-
Ook de gemeente Rotterdam is
voorstander van nauwere samen-
üng tussen de partijen ln de ha-
i De gemeente heeft dit najaar
met een stukgoednota daarvoor het
voortouw genomen. Ook het actieco
mité in de Rotterdamse haven, dat in
het najaar van 1977 een staking orga
niseerde, bracht een stukgoednota
uit. Alleen de werkgevers hebben tot
op heden volstaan met reacties.
Vacaturebank
Uitgangspunt rond alle verwikkelin
gen blijft voor de vervoersbonden
FNV behoud van de werkgelegen
heid. Wanneer een bedrijf niet aan
inkrimpen toekomt, dienen de over
tollige werknemers elders ln de haven
terecht te kunnen. Het gebeurt nu
veel te vaak dat havenwerkers niet
bij andere havenbedrijven meer te
recht kunnen, en dat havenmensen
van buiten het havengebeuren wor
den aangenomen, aldus de regiobes
tuurders van de vervoersbonden
FNV.
Daarom pleiten de bonden ook voor
het instellen van een vacaturebank
voor de haven, die naast het geweste
lijk arbeidsbureau zou moeten
werken.
De vervoersbonden willen tevens een
fonds Instellen waarin de overwin
sten door voortschrijdende mechani
satie en automatisering, terechtko
men. Daaruit zal arbeidstijdverkor
ting voor de gehele haven gefinan
cierd moeten worden. Een dergelijke
strategie is volgens de bonden nodig
voor het behoud van de werkgelegen
heid. ZIJ verwachten dat de overwinst
ook daadwerkelijk aan te tonen zal
zijn.
83 00
HHEM (ANP) De tweede rap-
Tage van de Adviesgroep strategi-
i besluitvorming van de in moei-
70 mi kheden geraakte vee- en vleescoö-
ratie Coveco ls uitgesteld tot begin
ë«5|bruari 1981. Deze rapportage werd
Iden december verwacht. Bestuur
hoofddirectie hebben, ln overleg
it de centrale ondernemingsraad,
het uitstel besloten. De vakbon-
h zijn ingelicht
79*'
AMSTERDAM (ANP) De groei van de werkgelegenheid in
de grafische industrie, waar circa 40.000 mensen een baan
vinden, zal zich de komende jaren voortzetten. Deze toene
ming was in 1979-80 ongeveer drie procent, aldus voorzitter mr
R. A. Levisson van het Koninklijk Verbond van Grafische
Ondernemingen (KGOV).
In de grafische industrie heerst nog
steeds een chronisch tekort aan per
soneel, mede door de misrekeningen
in het verleden wat betreft de perso
nele invloed van technische vernieu
wingen. Om dit tekort op te vangen
voert de KGOV, waarbij bijna 2400
bedrijven zijn aangesloten, sinds drie
jaar leerlingwerfacties, die elke keer
ruim duizend Jonge mensen hebben
opgeleverd.
Verder beschikt de KGOV over een
omscholingscentrum in Drachten.
Hier worden mensen uit de grafische
industrie omgeschoold om in deze
bedrijfstak werkzaam te kunnen blij
ven. Voor dit centrum is een wacht
lijst van een Jaar.
DORDRECHT (ANP) De noodzakelijke huurverhogingen die nodig zijn
om de sociale woningbouw te vergroten zullen er komen. Dit meent drs C.
Zachariasse, lid van de raad van bestuur van het boUw- en vastgoedbedrijf
Van Wijnen in Dordrecht.
Volgens hem zal de consument de komende jaren een toenemend deel van
het inkomen moeten uitgeven aan woonlasten. Deze hogere huren en de
politieke druk van de nog steeds bestaande woningnood zullen er toe leiden,
dat grote Nederlandse pensioenfondsen al dan niet gedwongen een deel
van hun kapitaal zullen gaan beleggen in de sociale woningbouw.
DEN HAAG Het aanleggen en aanhouden van voorraden
olieprodukten maakt benzine en aardgas duurder. De Vereni
ging van Gasfabrikanten in Nederland, die hierop wijst, heeft
daar bezwaar tegen.
Er komt verandering in de
rekeneenheid voor vloeistoffen
in de Verenigde Staten. Zoals op
deze foto te zien is vermelden
I pompstation tegenwoordig
naast de prijs per gallon (3,7 li
ter) ook die per liter.
advertentie
Met een ABN Aandelen-beleggingsrckening
kunt u eenvoudig en goed gaan beleggen.
U bouwt automatisch een gedegen portefeuille
op door regelmatig (per maand, kwartaal of jaar)
honderd gulden of een veelvoud daarvan te
storten.
De ABN belegt uw geld in participaties van
het Amsterdams Belegging Depot (ABD). Deze
zijn officieel genoteerd op de Amsterdamse
Effectenbeurs. Deze notering treft u aan bij de
beursberichten in de meeste dagbladen.
Uitkeringen worden steeds kosteloos in nieuwe
participaties belegd.
Zo groeit uw aan
delenbezit probleem
loos en met weinig
kosten. Als u regel
matig wat geld opzij
kunt leggen, vraag
dan nu informatie over
dc ABN Aandelen-
belcggingsrekcning.
O Stuurt u mij dc folder Aandelen-
bclcggingsrekening ft
Neemt u conuct met mij op.
Naam:
Straat:
PostcodcAVoonplaats:
Telefoon:
Deze bon in ongefrankeerdc envelop
verzenden aan: ABN' Rank, Afd. 1D 50,
Anrwoordnr. 1555,1000 PA Amsterdam
DEN HAAG Drie op de vier consumenten verwachten,
dat de algemene economische situatie in ons land de
komende twaali maanden ongunstiger zal worden.
Benzine, zo is berekend, gaat daar
door een cent per liter meer kosten en
aardgas ongeveer een halve cent per
kubieke meter. Ook stookolie voor
het bedrijsleven wordt duurder.
De kleine verbruikers zouden jaar
lijks samen 74 miljoen voor de voor-
raadvorming van olie moeten opbren
gen en de grote verbruikers 134 mil
joen gulden.
Het wordt „merkwaardig" genoemd,
dat als gevolg van de olievoorraad-
vorming de gasverbrulkers 190 mil
joen gulden moeten gaan betalen aan
de staat en 10 miljoen gulden aan
Esso en Shell. Bepleit wordt dat de
extra kosten voor het aanleggen van
olievoorraden worden beperkt tot het
bedrag dat werkelijk nodig is voor de
financiering van de voorraden.
Protest
Intussen heeft een aantal aktlegroe-
pen besloten tot een protestbij een-
Niet bevreesd
De heer Levisson was dan ook niet
bevreesd voor de toekomst van de
bedrijfstak ondanks de groei van de
elektronica en de rol van de televisie
met name Viditel. „Gedrukte en ge
schreven informatie zal altijd bepaal
de voordelen houden", aldus de voor
zitter.
Toch is 1980 voor de grafische indus
trie beduidend minder geweest dan
het bijzonder goede Jaar 1979. Met
name had de bedrijfstak in de tweede
helft te kampen met onderbezetting
van de persen en een teruglopende
orderontvangst.
Niet zo gelukkig is de KGOV overi
gens met de huisdrukkerijen van de
overheid. De KGOV wil een rem op
de groei van deze huisdrukkerijen. De
KGOV zal met een kosten- en batena
nalyse aantonen, dat de stelling dat
huisdrukkerijen goedkoper zijn dan
particuliere drukkerijen niet opgaat.
Slechts bij 33 procent van deze over-
heidshuisdrukkerijen bestond trou
wens enig idee over wat de kosten
zijn. Ook bestrijdt de heer Levisson
de stelling, dat de vertrouwelijkheid
bij de huisdrukkerijen beter gegaran
deerd zou zijn.
Dit blijkt uit een onderzoek, dat het
Centraal Bureau voor de Statistiek in
de eerste weken van oktober heeft
gehouden onder ruim drieëndertig-
honderd huishoudens.
De consument blijkt pessimistischer
dan ooit in de afgelopen acht jaar (in
1972 werd met deze enquête begon
nen, met een frequentie van drie keer
per jaar) het geval is geweest
Wat de algemene economische situa
tie betreft, denkt 46 procent van de
ondervraagden dat die iets ongunsti
ger zal worden, terwijl 30 procent
vreest dat die de komende twaalf
maanden duidelijk ongunstiger
wordt
Ten aanzien van de financiële situa
tie in het huishouden denkt de helft
van de ondervraagden (51 procent),
dat die de komende twaalf maanden
onveranderd zal blijven. Bij 31 pro
cent bestaat de vrees dat de financië
le situatie iets ongunstiger zal wor-
denk en 5 procent houdt zelfs reke
ning met een duidelijke verslechte
ring.
Werkloosheid
Ook de verwachtingen ten aanzien
van de werkgelegenheid zijn somber
der geworden. Bijna zes op de tien
ondervraagden (58 procent) verwacht
dat de werkloosheid de komende
twaalf maanden duidelijk zal stijgen,
terwijl drie op de tien (31 procent) het
op een „enigszins stijgen" van de
werkloosheid houdt.
Het pessimisme van de consumen
ten komt uiteraard ook tot uitdruk
king in de „index van consumenten
vertrouwen". Deze is sinds januari
1978 voortdurend gedaald en bijna
gehalveerd. (Januari 1978: 104,0
oktober 1980: 58,0).
Van onze redactie economie
AMSTERDAM Op 16 december
kan worden ingeschreven op een
tweede uitgifte van de 10,75 procents
staatslening 1980 per 1986-1995. Het
bedrag van de lening en de koers van
uitgifte zullen na de inschrijving wor
den vastgesteld.
De Inschrijving vindt plaats volgens
het zogenaamde tendersysteem. Toe
wijzing zal uitsluitend geschieden
aan degenen, die hebben ingeschre
ven tegen de vastgestelde koers (gere
duceerde toewijzing is mogelijk), of
tegen een hogere koers (toewijzing
ten volle). De storting op de lening is
op 19 januari a.s. onder bijbetaling
van 34 dagen lopende rente.
De lening zal, te beginnen op 15 de
cember 1986, worden afgelost in tien
jaarlijkse termijnen. Vervroegde ge
deeltelijke of algehele aflossing is op
of na 15 december 1990 te allen tijde
voorbehouden tegen de koers van 103
procent.
komst in Den Haag, tegen de aange
kondigde tariefsverhoging van 9,3
cent per kubieke meter. Geëist wordt,
dat deze tariefsverhoging op 1 Janua
ri niet doorgaat en dat de aardga
sprljs wordt bevroren.
Deze protestbijeenkomst wordt dins
dag aanstaande in Den Haag ge
houden.
Van onze redactie economie
AMSTERDAM De goudprijs gal
gisteren voor de derde opeenvolgen
de dag een flinke daling te zien. Na
dat in Hongkong de notering ruim 33
dollar per ounce (31,1 gram) was ge
zakt tot 567,C2 dollar bedroeg de ope
ningsnotering in Londen gisteren
566,60 dollar. Later trad een licht her
stel in en werd de officiële prijs voor
de ochtendhandel vastgesteld op
573,50 dollar per ounce, tegen een
officeel slot van 579 dollar woensdag.
Aan het einde van de middag zakte
de notering nog verder in tot 558
dollar.
De daling van de goudprijs moet wor
den gezien tegen de achtergrond van
de voortdurend stijgende dollar. Om
dat er op het ogenblik meer te verdie
nen valt aan het bezit van dollars
wordt vrij veel goud aangeboden, wat
tot de daling van de goudprijs heeft
geleid.
De dollar zette ook gisteren de op
waartse beweging voort Dit onder
invloed van de almaar doorgaande
stijging van de rentetarieven in de
VS, waar de „prime rate" (de rente
voor de meest kredietwaardige klan
ten) nu (evenals in april) weer op 20
procent staat Ten opzichte van de
Duitse mark beweegt de dollar zich
op het hoogste peil sedert september
1978, reden waarom de Duitse centra
le bank, de Bundesbank, ook gisteren
op grote schaal (17,45 miljoen) dollars
verkocht om zo de mark te steunen.
sis voor overeenstemming krijgen, als
de vakbeweging kiest voor behoud en
versterking van de particuliere sec
tor, zo meende de heer Van Eijkelen-
burg. In zo'n geval is wetgeving die
overleg verplicht ook niet nodig.
Want volgens hem is een verplichting
tot overleg even onnatuurlijk, als een
wettelijke plicht om te beminnen. Hij
liet blijken dat overleg wel te willen,
inclusief informatieverstrekking door
de bedrijven aan diegenen die bij de
beleidsvorming zijn betrokken, maar
dan wel op vrijwillige basis.
Van onze redactie economie
UTRECHT Volgens voorzitter S. J.
van Eijkelenburg van het Nederlands
Christelijk Werkgeversverbond, moet
de (zes procent) overdragsbelasting
bij de verkoop van huizen belangrijk
worden verminderd of zo mogelijk
worden afgeschaft.
Hij zei dit in Utrecht tijdens een
bijeenkomst van de Vereniging van
Handelaren in Bouwmaterialen in
Nederland (HIBIN). De heer Van Eij
kelenburg wees erop dat de over
drachtsbelasting het grootste deel
vormt van wat bij het kopen van een
bestaande woning kosten koper
wordt genoemd. Juist deze kosten
koper maken de mensen huiverig een
huis te kopen of te verkopen, zo voeg
de hij hieraan toe.
Sprekend over het rapport „Plaats en
toekomst van de Nederlandse indus
trie" van de Wetenschappelijke Raad
voor het Regeringsbeleid (WRR)
merkte hij op dat „de politiek" zich
sterk zal moeten maken voor inko
mensmatiging met als doel de finan
ciering van de herstructurering van
de industrie. Als de politiek daartoe
bereid is, zal zij haar plechtanker
inkomensmatiging omwille van de fi
nancierbaarheid van de collectieve
sector moeten loslaten.
Kiezen
Gesprekken met de vakbeweging
over zaken als loonvorming, arbeids
markt, werkgelegenheid en sociale
voorzieningen zullen pas echt een ba-
