98.-
i INNEMEEBV
Op zoek naar moedergodin
60.- Voordee
GEBR. ALES
Trouw,
een
krant
om
bij
te
blijven
vi*i|clag\3)
85r
53.-
Vóór verkiezingen
wetsvoorstel voor
nieuwe provincies
Weer korter werken
bij DAF-Trucks
Vrachtauto verliest
vaten chemicaliën
Arrestatie na brand
Vuurwapens bij 16
mensen gevonden
Faillissement voor
lucht vaartbedrij f j e
Bani Sadr: Iran
neemt initiatief
Turkije wijzigt
band met Israël
Dode bij steekpartij
Man veroordeeld
wegens doodslag
tijdens oorlog
'Breng bureaus voor
levensvragen toch
snel onder AWBZ'
WOLLEN
ONDERKLEDING
voor dames en heren
Trim u fit ga fietsen
.Renzo", Altingstraat 223
Telefoon 070-835697
TAUBMAN
ZWITSERSE
VRUCHTEN
KOFFIE
Polaree
TEL 070/ 60:39,05
Herenpyama
Oberland
sneeuwkettingen
„Doe-het-Zelf"
Verona-tapijt
DONDERDAG 4 DECEMBER 1980
door dr. K. A. D. Smelik
Het 'opnieuw opgraven van
een opgraving lijkt een bui
tenstaander mogelijk wat te
veel van het goede, maar het
komt nogal eens voor. In de
vorige en het begin van deze
eeuw waren de archeologi
sche methoden en technieken
nog zo onvolmaakt, dat veel
interessante informatie niet
werd opgemerkt en vaak zon
der meer vernietigd. Aan hui
dige opgravers de vaak frust-
trerende taak om ondanks de
verwoeste arbeid van hun
voorgangers deze informatie
alsnog door nauwgezet onder
zoek te achterhalen.
Daarbij komt dat opgravers uit be
doelde periode meer geïnteresseerd
waren ln het vullen van musea dan in
het publiceren van hun vondsten en
de vondstomstandigheden, die voor
het wetenschappelijk onderzoek op
zijn minst even interessant zijn als de
voorwerpen zelf. Zo zijn er opgravin
gen uit de vorige eeuw. waarvan het
verslag nog steeds niet is geschreven.
Dit geldt ook voor de Italiaanse op
graving van de antieke stad Satri-
cum. die van 1896 tot 1898 ongeveer
vijftig kilometer ten zuidoosten van
Rome plaatsvond. Hier werden in de
buurt van de tempel gewijd aan de
moedergodin Mater Matuta schitte
rende vondsten gedaan, maar een
deugdelijk verslag van deze opgra
ving is nummer uitgekomen. Een ou
de professora, erfgename van de rech
ten tot publicatie, waakt als de helle
hond Cerberus over de documenten
en over de vondsten van deze opgra
ving, die grotendeels ln de magazij
nen van het museum van Villa Oiulia
in Rome aan het oog onttrokken zijn.
Of zij haar plan dit opgravingsverslag
te schrijven ooit nog zal verwezenlij
ken. zal men moeten afwachten.
Men kon echter niet meer wachten
met het instellen van een nieuw on
derzoek naar de resten van deze be
langrijke tempel zelf en naar de stad
die rond het heiligdom heeft gelegen.
In de 19e eeuw hadden de opgravers
nog een terrein voor zich gehad, waar
sinds de Romeinse tijd bijna geen
menselijke activiteiten hadden
plaatsgevonden. In de Jaren vijftig
van deze eeuw is de situatie echter
wezenlijk veranderd: met behulp van
bulldozers werd de grond vlakge-
maakt voor de aanleg van wijngaar
den. Onverstoorbaar schoven de be
stuurders van deze machines gehele
grafvelden, resten van huizen, poor
ten en stadsmuren opzij met het ge
volg dat het grootste gedeelte van de
antieke stad Satricum, die door ze
Italianen destijds nauwelijks archeo
logisch was onderzocht, nu voorgoed
verloren is gegaan. Een klein gedeelte
bleef gespaard, zoals de Acropolis
(heuvelburcht) waarop eens de tem
pel heeft gestaan. Voor hoe lang was
niet te voorspellen, vandaar dat de
autoriteiten op korte termijn een
nieuw opgraving wensten.
Nu is het een heel punt. aan wie de
leiding van een dergelijke redelijk
belangrijke opgraving zal worden
toevertrouwd. De Italiaanse instan
ties die hierover beslissen, geven in
principe de voorkeur aan landgeno
ten. maar ditmaal werd van dit prin
cipe afgeweken. Het Nederlands In
stituut te Rome en ln het bijzonder dr
C. M. Stibbe kreeg de eervolle op
dracht het onderzoek op zich te
nemen.
Men besloot zich eerst op de resten
van de tempel te concentreren, die
sinds de opgravingen van 1896-1898
onder struikgewas was verdwenen.
Met snoeimessen gewapend werd in
1977 met deze opgraving van een op
graving van een opgraving begonnen.
Mogelijk als troost voor dit weinig
wetenschappelijk handwerk vond
men bij deze schoonmaakactiviteiten
de op één na oudste latijnse inscriptie
verborgen in de fundamenten, en
door de Italianen destijds niet opge
merkt. Dat was nog in 1977. Dit Jaar
verscheen reeds een boekwerk van 17
bladzijden waarin alle aspecten van
deze vondst worden berllcht door Ita
liaanse en Nederlandse deskundigen
De inscriptie bestaat overigens uit
zes woorden. Dezelfde grote voortva
rendheid tekent zich ook in het feit
dat volgend jaar reeds een studie
Van onze parlementsredactle
DEN HAAG Minister Wiegel van
binnenlandse zaken wil nog voor de
verkiezingen een wetsvoorstel bij de
Tweede Kamer indienen om Overijs
sel en Gelderland in drie nieuwe pro
vincies op te delen, waarvan Twente
er een zal zijn. Hij heeft dit gisteren
meegedeeld aan bestuurlijke delega
ties uit belde provincies De minister
zal ook met een voorstel komen tot
herindeling van de IJsselmeerpol-
dcrs.
Het is nog onduidelijk hoe de twee
provincies rondom Twente eruit zul
len zien. Zeker is wel dat de minister
het resterende deel van Overijssel,
dat voor zelfstandige provincie te
klein wordt bevonden, wil aanvullen
met een stuk Gelderland.
Volgens de provinciale besturen gaat
de voorkeur van Wiegel uit naar de
variant waarbij het restdeel van
Overijssel wordt aangevuld met Hat-
tum, Heerde, Voorst. Brummen,
Gorssel, Zutphen, Warnsveld, Vorden
en Lochem. De naam van deze pro
vincie zou IJsselland worden.
De Minister heeft de bedoeling om
ongeveer begin februari een voorlo
pig wetsvoorstel naar buiten te bren
gen, waarover de betrokken provin
ciebesturen advies kunnen uitbren
gen. Gelderland en Overijssel zijn,
zoals gisteren bleek, vooralsnog niet
enthousiast
Overijssel wil dat een provincie IJs
selland groter wordt dan de minister
voor ogen staat, Gelderland wijst bel
de variantenaf. Deze provincie vindt
dat er pas aan de grenzen kan worden
getornd als vaststaat hoe de taken
van rijk, provincie en gemeente wor
den heverkaveld.
Bestuurders uit de IJsselmeerpol-
ders, die ook met de minister spra
ken, zijn tegen indeling van de pol
ders bij het oude land. Ze willen een
eigen provincie worden.
Opgraving in Satricum
Van onze correspondent
EINDHOVEN DAF-Trucks ln
Eindhoven heeft opnieuw werktijd
verkorting aangevraagd. Ongeveer
tweeduizend produktiewerknemers
krijgen volgend Jaar de hele carna- UpCnSCni
valsweek vrij. Drie dagen arbeidstijd
verkorting en twee collectieve snip
perdagen. Daarna zal het produktie-
personeel vijf weken lang één dag per
week minder werken.
- - ---
uitkomt, waarin de geschiedenis van
de bouw van de inmiddels geheel
vrijgelegde tempel wordt weergege
ven. Het ondankbare werk van het
opgraven van een opgraving heeft
dus de nodige resultaten opgeleverd.
Een vrachtauto met chemische stoffen, die gisteren kantelde op de weg Venlo-Eindhoven ter hoogte van
Grubbenvorst, heeft voor langdurig oponthoud gezorgd.
GRUBBENVORST (ANP) De hele
lading vaten van de aanhanger van
een Duitse vrachtwagencombinatie
is gisterochtend vroeg op de weg Ven
lo-Eindhoven bij Grubbenvorst te
recht gekomen. Enkele vaten spron
gen open. Er zat natrium-hydrosulfiet
in, een stof die volgens de politie niet
gevaarlijk is. Het ongeval gebeurde
doordat de combinatie door een an
dere vrachtauto bij een inhaalma
noeuvre op de vluchtstrook was ge
drukt, waarna de combinatie ging
slippen. Het verkeer werd enige tijd
gestremd.
MANTGUM (ANP) Verdacht van
brandstichting is P. 8. uit het Friese
Jimsum aangehouden. De boerderij
van de man brandde vorige week tot
de grond toe af, waarbij vijftig dieren
in de vlammen omkwamen. De vee
houder ontkent. Vorige week waren
er geruchten dat het gezin van S.
dreigbrieven zou hebben ontvangen.
RIJSSEN (ANP) - Wegens verboden
wapenbezit hebben de afgelopen we
ken zestien mensen uit Rijssen en
omgeving een proces-verbaal gehad.
Volgens de politie waren het voorna
melijk stropers en souvenirjagers. BIJ
huiszoekingen zijn onder andere ge
vonden twee karabijnen, een buks.
een stengun, een pistool, een revol
ver. een omgebouwd luchtdrukpis
tool. stiletto's, wurgstokjes, lichtmor-
tlergranaten en talrijke onderdelen
van vuurwapens.
SCHIPHOL (ANP) Jet Star Hol
land, een bedrijf dat zakenvluchten
uitvoerde en zetelde op Schiphol-
Oost. is dinsdag failliet verklaard. Dit
heeft directeur Brouwers van Jet Star
dinsdag meegedeeld.
Het bedrijf verkeerde al enige tijd in
moeilijkheden. Enkele maanden gele
den werd surséance van betaling ver
leend. maar ln de periode daarna is
het bedrijf er niet in geslaagd een
adequate regeling voor de crediteu
ren tot stand te brengen. Ook onder
handelingen met enkele partijen over
de overname van het aandelenpakket
zijn afgeketst.
Jet Star Holland, dat voornamelijk
vluchten in West-Europa uitvoerde,
heeft zeven mensen in dienst. Het
beschikte over één vliegtuig.
TEHERAN (Reuter, AFP) Presi
dent Bani Sadr van Iran meent dat de
oorlog tegen Irak in een nieuwe fase
is binnengegaan, waarbij de Iranse
strijdkrachten het offensief overne
men. Tijdens een persconferentie
deelde hij mee dat Iran slecht was
voorbereid op de oorlog met Irak. De
president weigerde in te gaan op hem
voorgelegde vragen over de kwestie
van de Amerikaanse gijzelaars.
Ayatollah Behesjti, de voorman van
de radicale Iraanse moellahs zei gis
teren dat de Verenigde Staten nog
steeds niet in detail zijn ingegaan op
de door Iran gestelde voorwaarden
voor de vrijlating van de gijzelaars.
De Amerikaanse onder-minister War
ren Christopher zette gisteren in Al-
biers zijn besprekingen met de Alge
rijnse bemiddelaars in de gijzelings
zaak voort.
JERUZALEM (Reuter) Turkije»
heeft besloten zijn diplomatieke be
trekkingen met Israél terug te bren
gen tot betrekkingen op consulair
niveau. Dit gebeurde uit protest te
gen het in juli door het Israëlische
parlement aanvaarde wetsontwerp
dat Jeruzalem uitriep tot eeuwige
hoofdstad van Israel. Een Israëlische
regeringsfunctionaris heeft dit giste
ren meegedeeld.
Turkije vroeg de Israëli's hun zaakge
lastigde en de militaire en handels
attachés in Ankara terug te trekken
en slechts consulaire functionarissen
te handhaven.
De Israëlische functionaris zei dat de
stap niet onverwachts kwam na een
bezoek kort geleden van de Turkse
minister van buitenlandse zaken, li
ter Turkmen, aan Saoedi-Arablë om
een akkoord voor lange termijn inza
ke olieleverenties aan Turkije te te
kenen.
De betrekkingen van Turkije met Is
raël waren niet op ambassadeursni
veau.
Na de omstreden Jeruzalem-wet ver
plaatsten 13 landen, waaronder Ne
derland, hun ambassades van Jeruza
lem naar Tel- Aviv.
LEEUWARDEN (ANP) De 29-Jari-
ge W. I. Sibelo uit Leeuwarden is
omgekomen bij een steekpartij ln een
trefcentrum voor Surinamers. De 27-
Jarige dader was gisteren voort
vluchtig.
Bij een vechtpartij in Enschede heeft
een dertienjarige Jongen een zestien
jarige stadgenoot met een mes ln de
lies gestoken en levensgevaarlijk ge
wond.
DAF-Trucks had al twaalf dagen
werktijdverkorting aangevraagd
voor de eerste zes weken van 1981,
terwijl de produktle rond de Kerst en
Nieuwjaar ook al stil ligt. Daarnaast
•had DAF besloten de produktle vol
gend Jaar te verlagen van 66 naar 63
vrachtwagens per dag.
De maatregelen zijn nodig ln verband
met te hoog opgelopen voorraden.
Verkopen stagneren door de slechte
economische situatie. De vakbonden
gaan akkoord met de werktijdverkor
ting.
GRONINGEN (ANP) De bijzonde
re strafkamer van de Groningse
rechtbank heeft gisteren een 64-Jarl-
ge ex-Obergefreiter (korporaal) van
de Duitse Wehrmacht uit Arnhem
veroordeeld tot een jaar gevangenis
straf met aftrek van voorarrest we
gens doodslag.
De verdachte heeft bekend op 7 juni
1942 de veertigjarige Jan Koorenhof
ln een café in Audard te hebben dood
geschoten In 1949 werd hij daarvoor
bij verstek door het bijzonder gerech
tshof in Leeuwarden veroordeeld tot
twaalf Jaar gevangenisstraf. Tegen
dit vonnis tekende de verdachte, die
ln Januari van dit Jaar werd aange
houden ln Arnhem, verzet aan.
De officier van Justitie, mr. Ph. M.
Schenkenberg, achtte veertien dagen
geleden bewezen dat de man zich
schuldig had gemaakt aan een oor
logsmisdrijf en eiste, een gevangenis
straf van een Jaar en drie maanden
met aftrek. De bijzondere strafkamer
achtte een oorlogsmisdrijf niet bewe
zen. De man heeft zich wel schuldig
gemaakt aan doodslag begaan ge
durende de oorlog waarbij hij gebruik
heeft gemaakt van de macht en de
middelen die hem door de vijandelij
ke bezetting zijn geboden", aldus het
vonnis.
Van een onzer verslaggevers
ZEIST De ziekenfondsen willen,
dat de bureaus voor levens- en gezins
vragen alsnog per 1 Januari onder de
algemene wet bijzondere ziektekos
ten (AWBZ) worden gebracht. In een
brief aan staatssecretaris Veder-Smit
heeft de vereniging van Nederlandse
ziekenfondsen verklaard dat het be
lang van de geestelijke gezondheids
zorg ernstig wordt geschaad, als dit
niet gebeurt.
De Tweede Kamer heeft onlangs in
een motie uitgesproken, dat overhe
veling van deze bureaus naar de
AWBZ op gespannen voet staat met
het streven naar meer decentralisatie
van beleid en financiering binnen de
welzijnssector.
Mevrouw Veder-Smit heeft vorige
week de Kamercommissie voor volks
gezondheid laten weten, dat bekeken
zal worden of de AWBZ meer gede
centraliseerd kan worden toegepast.
In dit geval zou het wel mogelijk zijn
deze bureaus alsnog per 1 Januari
onder de AWBZ te brengen Zoals
bekend wilde de Kamer het daartoe
al eerder genomen besluit op
schorten.
Dit Jaar werden in twee campagnes
nieuwe delen van het terrein openge
legd. gedeelten van de antieke stad
die onmiddellijk naast de tempel lag.
en die door de Italianen niet waren
opgegraven. De vondsten waren zo
danig, dat men hoopt, wanneer het
onderzoek over een tiental Jaren zal
zijn afgesloten, in staat te zijn de
geschiedenis van deze stad voor meer
dan duizend Jaar te reconstrueren.
Dat zal dan gaan van de prehistori
sche bewoning uit 1500 v. Chr.. waar
van dit Jaar resten werden aangetrof
fen. tot het definitieve verval van de
tempel ln de tweede eeuw v. Chr.,
toen de stad reeds enige eeuwen daar
voor door de Romeinen was vernie
tigd.
Een dergelijke reconstructie zal ar
cheologen en oudhistorici meer in
zicht geven in de geschiedenis van de
latijnse steden, die destijds door Ro
me geheel overvleugeld zijn, terwijl
ook over de cultus van Mater Matuta
meer bekend zal zijn. Dat laatst l01
zeker passend ln een tijd waarii m
antieke moedergodinnen onverwi
weer in de belangstelling van
groter publiek zijn komen te stas
het kader van de herwaardering
het vrouwelijke element in de gf
dienst, die op het ogenblik pla
vindt.
Dr K. A. D. Smelik nam deel aai
opgraving te Satricum. Het hied
ven genoemde boek verscheen c
de titel „Lapis Satricanus" als v
deel van de Scripta Minora vai
Archeologische Studiën van het
derlands Instituut te Rome bij
Staatsuitgeverij te Den Haag.
Sinds 1879
PR. HENDRIKSTRAAT 86 DEN HAAG
TELEFOON 455934
„RENZO"
Alle nieuwe modellen
bij ons verkrijgbaar.
Koop bij de man die
ook repareren kan.
WOENSDAG DE HELE DAG GESLOTEN
GEBIT STUK?
Tandtechnisch
Laboratorium
Badhuisstraat 218
Telefoon 548448
Zaterdags geopend
van 9-11 uur.
Samenstelling:
gerstemout,
gerst, rogge,
cichorei en vijgen.
Importeur
Huygensstraat 1,
Den Haag.
Tel. 070-883212.
sanitair onderdelen
en koperen pi|p en fittingen.
Zeer scherpe prijzen
G toe «Wokken en gasstrips.
voor
alle merken gashaarden.
De Nie.
kort rapenburg 5-7-9
leiden, tel 071-130098.
Up-to-date wollen jack van grof geweven
AaBe scheerwol. Warm gevoerd met een
leuke ruit. Incamei
en roestbruin.
Mt 46-56
Van 159.- voor
Alleen deze week
Grote Marktstraat 34. Den Haag -
Rozemarijn 19-23. Leidschendam
Haarlemmerstraat 115-117. Leiden
BEGRAFENIS-EN CREMATIEVERZORGING
alle formaliteiten
verz. advertenties
eigen rouwkamers
- eigen rouwdrukkerij
- eigen rouw/volgauto's
dag en nacht
HOOIKADE 43 46
DEN HAAG
Van komfortabel tricot.
67/33% katoen/viscose
Kies uit de kleuren
bruin/cognac, marine/blue.
rood/zwarten kobalt/marine
Maten S. M L EL
Jacquard damast
tafelkleden
100% katoen. Feest
dagen-wit
136x280 cm 26.-
136x220 cm 21 -
136x160 cm
Bijpassende servet
ten 43x43 cm 1.75
Polaroid SX-70
met flits
2x10direkt klaar
8x8 cm..toto's.
Briljante kleuren.
Kompleet met flits-
blok voor 10 flitsen.
Foto-garantie'
Advies- ?0 7C
prijs 53 - jy./9
Veilig naar de wintersport!
speciaal gehard edelstaal
goede grip op sneeuw en ijs
verpakt in handige opbergkoffer
kompleet met montagebeugel
Leverbaar voor vrijwel alle
bandenmaten.
Vanaf
Geiteharen sokken
De echte Noorse
Prima pasvorm
Schoenmaten
35 t/m 46
Alle maten 3.75
Ventilatorkachel
Moderne vormge
ving praktische
snoeropberging
Oververhittingsbe-
veiligmg 4-standen
schakelaar Regel
bare thermostaat
2000 Watt 59 75
Sterke antistatische bouclé
van 100% polyamide
Voorzien van foamrug
Makkelijk zelf te leggen
In vijf sfeervolle kleuren
400 cm breed per strekkende
meter
(excl. legloon)
VROOM^DREESMANN
ook geldig op de plaatselijke koopavond go a dj
