ilvocar vraagt weer
irktijdverkorting aan
ANVR doet bank proces aan
Gruwelijke getuigenis moord op indianen
Tecfyl
Pais krijgt niets van
opbrengst loonmatiging
isaitijdweikom Ofiicieren getuigen
in proces advocaten
^de keer in één jaar tijds
HEI
N<-
/alvoline
Amerikanen
in Lekkerkerk
ME-commandant
trekt bezwaren in
ner
Of-r.'
ir
Ziekenfonds
grens 42.300
Ministers trekken toezegging in
Grote belangstelling voor rechtszaak
'nfleuropkikker
Schade voor garantiefonds in Christoffel-affaire. SEVe"
gemeesters op
ers getikt na
W'Twente-Iobby'
Brazilianen nemen het tijdens Russell-tribunaal op voor lotgenoten
Wouter Gortzak
hoofdredacteur
van Het Parool
- )AG
26 NOVEMBER 1980
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
K correspondent
oren )ND Volvocar heeft voor de derde keer dit jaar werktijdverkorting aangevraagd
ït<H
9t
est<
'keil
ïdal
>tst«
naar
4300 werknemers in het Limburgse Bom en het Belgische St. Truiden
ktie zal met de Jaarwisseling
dagen worden stilgelegd
rvan zouden de werknemers
met de feestdagen toch al
gen niet werken Het auto-
ern had al eerder besloten
luktle dit jaar te verlagen
naar 83 000 auto's, maar
is nog steeds niet bereikt,
egelen zijn nodig in verband
iruglopende verkopen In de
elindustrie Volvo is van
ook in 1981 niet meer dan
gens te produceren. Het be-
daarom voor volgend Jaar
werktijdverkorting aan-
in 24 dagen De vakbonden
de arbeidstijdverkorting
..triest maar onvermijdelijk"
Henk van Rees van de Industriebond
FNV verwacht dat Volvo half decem
ber met een plan komt voor de af
bouw van werkgelegenheid Volvo
heeft binnen het bedrijf een rationali
satie-onderzoek laten uitvoeren en de
consequenties zullen dan bekend
worden gemaakt Van Rees verwacht
dat met name de hooggeschoolde
werknemers in Helmond zullen wor
den getroffen. ..Volvo heeft ons te
verstaan gegeven dat ze niet meer
alle onderdelen zelf zullen gaan ma
ken maar meer bij Renault zullen
gaan inkopen. Dat heeft onmiddellijk
gevolgen voor de ontwikkelingsafde
lingen in Helmond" In de Helmondse
vestiging werken ongeveer 800
mensen
West-Dultslands grootste automo
bielfabrikant Volkswagen, gaat ook
arbeidstijdverkorting aanvragen,
voor twee vestigingen ln Noord- en
mldden-Duitsland
Hoeveel personeelsleden hierbij wor
den betrokken is nog niet bekend,
maar in totaal werken er 2 400
mensen
Ford Nederland heeft gisteren aange
kondigd dat zijn verliezen dit jaar
belangrijk hoger zullen zijn dan vorig
jaar. Ford leed vorig Jaar 8.1 miljoen
gulden verlies
ADVERTENTIE
erge
D
beschermt!
De échte Tectyl is van
Adressen jn de Gouden Gids f Auto Anti-Roest beh
Vergezeld door minister Ginjaar van volksgezondheid (rechts) en
burgemeester Ouwerkerk (midden) heeft een Amerikaanse groep
milieudeskundigen gisteren de gifwijk in Lekkerkerk in ogen
schouw genomen. De situatie in Lekkerkerk vertoont grote over
eenkomst met de verontreiniging van Love Canal, een plaatsje bij
de Niagara-watervallen. Besloten is tot uitwisseling van het me
disch personeel dat in beide plaatsen betrokken is geweest bij het
onderzoek van de bevolking. In Leidschendam is gisteren een
overeenkomst getekend waarin staat dat Nederland en.de Verenig
de Staten nauwer zullen gaan samenwerken bij de besrtrij(|iOg van;
milieuverontreiniging.
ZWOLLE; <ANPi Luitenant J.PM
Hopmans van de rijkspolitie in Zwol
le tteeft'zijn verzoek te worden vrijge
steld van diensten bij de mobiele
eenheid bij anti-atoomdemonstraties
ingetrokken De voormalige ME-com
mandant heeft dit-gedaan om een
algemene discussie over het_ pro
bleern van de ..gewetensbezwaarde
politieman" uit het-persoonlijke vlak 1
te halen
Hopmans vroeg samen met de uit
Epe afkomstige, hoofdagent A van
Berkel aan de vooravond van de Do-
dewaard-blokkade te worden vrijge
steld van ME-taken. Van Berkel zit
op het ogenbük nog middenin een
bedenktijd van driémaanden. die
hem door de burgemeester van Epc is
opgelegd Hopmans' besluit zijn ver
zoek in te trékken is genomen na een
reeks van gesprekken met de rijkspo
litieleiding én de Nederlandse Politie
bond
De doorslag.heeftdaarbij, gegeven
het feit dat de Nederlandse politie
bond een werkgroep in het leven wil
roepen, die het vraagstuk van de ge
wetensbezwaren onder politiemensen
gaat bestuderen. Hopmans zal in de
ze werkgroep, die volgende maand
begint, worden opgenomen
Hopmans zegt dat zijn bezwaren niet
zijn weggenomen. ..Het lijkt mij ech
ter niet zinvol dit principiële pro
bleem in dit individuele geval op de
spits te drijven. Het is beter dat de
discussie op dit moment in een wat
breder verband wordt gevoerd." .al:
dus Hopmans
lg van pagina 1
Onze grootste vijanden
te huizen in Zuid-Amenka
ikaV landen.dié geen enke-
ging voor ons land vormen.
JGl I f R
hod moment niet bekend wat
Ier!" iwt, Minister Van
i i uw is nog steeds bezig inter-
t steun te verwerven voor
jüjele boycot Binnenkort zal
lij !?*de Kamer verslag uitbren
Bo( zijn bevindingen Erg veel
ersf< eft de minister tot nu toe niet
te k i Maar het is zeker niet uit-
dat tot een eenzijdige boy
It besloten Tijdens het juni-
eeft premier Van Agt die roo-
islaj£id niet uitgesloten
Ijk. Dsitiepartijen benutten de al
beschouwingen vooral om
uit te oefenen op het sociaal-
Ische beleid van het kabinet -
frittméttJUWlCtéi' Cifn Se"
Vermeer, dat het kabinet
geslaagd maatschappe-
oende adhesie te krijgen. De
zo meende hij. zat in tie
p van Bestek '81 en het feit.
>ers later werd verlegd werd
strubbelingen daaromheen
een sterktebod ervaren. On
„Jander kabinet zouden de
rden gunstiger zijn geweest
reet het kabinet ook dat er te
rbedervende momenten zijn
~%it te
èlschr
prs Vei
's
lp orndr
fi
uitzicht'
Loon. de fractievoorzit-
D'66, zei dat het, kabinet
itzicht biedt op de toekomst,
recept voor herstel van de
de fl^ettand Het'biedt geen keuze
een dwangsituatie en legt
een aantal noodzakelijke
tn voor. en vervolgens op."
dat geen kabinet het
id kunnen doen. wees Glastra
S^hand ..Een kabinet kan niet
juist een kabinet moet het
Den dan ieder ander, het moet
nspraak op maken ook. Doet
niet dan doet het daarmee in
rdefctand van zijn aanspraak en
^het dragen van regeringsver-
ndeifde,iJkhe'd"
Jpevoorzitter van de PPR. de
an hield een pleidooi
idstljdsverkorting. Die ver
zou er toe kunnen leiden dat
s vrijkomt voor het verricht
niet betaalde economische
g! Hen Hij verweet de regering'
tisci nornisch gebeuren te eng te
ieeJj Heren ..dat duidt op een een
iriji beoordeling van de ontwikke-
üt een oogpunt van geldinko-
gevolg is alleen maar een
"Hpteer over teruggang, mati-
gpuiniging. Maar zijn er dan
e™ Temen meer waarop onze sa-
vooruitgang mag beleven?
daarop niet de nadruk ge-
»ea
n op
V(f
Minister Pais
onverwachte problemen
AMSTELVEEN De loongrens voor
de verplichte ziekenfondsverzekering
gaat volgend jaar met 50 gulden om
hoog naar 42.300 gulden. De loon
grens is het jaarlijkse loonbedrag dat
aangeeft of iemand wel of niet in de
verplichte ziekenfondsverzekering
valt De staatssecretaris van Volksge
zondheid heeft dit aan de Zieken
fondsraad meegedeeld.
Het maximum premiedagloon, het
loon per dag waarover ten hoogste
premljp wordt geheven, is voor vol
gens jaar vastgesteld op 138 gulden
(nu 132~gulden>.
De Ziekenfondsraad zal zich morgen
ook buigen over de invoering van een
nieuw systeem rond de aan- en afmel
ding van ziekenfondsverzekerden,
door de werkgevers. De bedoeling is
dat de werkgever vanaf 1 januari van
het volgende jaar het ziekenfonds
rechtstreeks informeert over de ver
zekeringsplicht van zijn werknemers
Het nieuwe stelsel moet in de plaats
komen van het oude systeem, waarbij
de meeste werkgevers konden vol
staan-met het afgeven van een zte-
kenfoniMuarltTanno aan hun werkne
mer. Dit hulding i^iLlyem functio
neert slecht. Mede hierdoor'slaat on
geveer twee procent van de verplicht
verzekerden ten onrechte ingeschre
ven Door de werkgevers rechtstreeks
aan het ziekenfonds informatie te la
ten geven over de verzekeringsplicht
van zijn werknemers moeten dergelij
ke onjuiste inschrijvingen worden
voorkomen
Van onze onderwijsredactie
DEN HAAG De behandeling van de begroting van onder
wijs voor 1981 ln de Tweede Kamer is uitgesteld tot na het
kerstreces. Het uitstel heeft direct te maken met de financiële
problemen waarmee minister Pais van onderwijs kampt.
Onverwacht hebben minister-president Van Agt en minister
Van der Stee van financiën de toezegging ingetrokken dat
Pais een deel van de bezuinigingen mocht halen uit de
meeropbrengst van de algemene loonmatiging.
ADVERTENTIE
Vandaag bespreekt minister Pais ln
de ministerraad Zijn nota van wijzi
gingen. Hierin zal Pais duidelijk moe
ten maken ïlbe HIJ het gat Opzijn
begroting van 265 miljoen wil
dichten
Het voorstel tot uitstel van de begro-
tlngsbettam!elingg^Hfkdpistlg"T'sn de
voorzitter van de vaste kamercom
missie van onderwijs. Van Ooljen
iPvdA). Hij is bijzonder teleurgesteld
over het feit dat de toegezegde nota
van wijzigingen nog niet ln het bezit
van de commissie is. Ook hebben
minister Pais en de staatssecretaris
sen De Jong en Hermes de vragen van
de Tweede Kamer nog niet beant
woord. Deze vragen, naar aanleiding
van de memorie van toelichting op de
begroting van 1981. zijn zeven weken
terug aan de bewindslieden gesteld
Van Ooijen acht de tijd nu tekort
voor de onderwijsspeclalisten om
zich goed op het debat in de Tweede
Kamer voor te bereiden.
Minister Pais had eerst het gat van
265 miljoen willen dichten door extra
te korten op de salarissen van de
onderwijsgevenden. De Tweede Ka
mer stak hier tijdens de algemene
beschouwingen een stokje voor. Van
Agt en Van der Stee kwamen hun
collega tegemoet door hem toe te
staan 135 miljoen te halen uit de
meeropbrengst van de algemene
loonmatiging. Voor zijn departement
zou dat een groot financieel voordeel
opleveren. De rest van het gat. 130
miljoen, wil Pais financieren uit de
verhoging van het collegegeld tot 750
gulden en verhoging van het cursus
geld
Nu Van der Stee en Van Agt hun
toezegging hebben ingetrokken staat
minister Pais voor onverwacht grote
problemen. Hij zal de 135 miljoen op
zijn eigen begroting móeten Vinden.
De marge voor extra bezuinigingen is
echter klein Vijfentachtig pröcèht
van alle uitgaven bestaat uit -sala
rissen
V^fletirop
blije
btoemen-
beTorger
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Tijdens het vandaag te houden proces
tegen vier Amsterdamse advocaten zullen vier officieren van
justitie als getuigen optreden. Tot hen behoren de hoofdoffi
cier van justitie in Amsterdam, mr. A. N. Messchaert en de
officier die als openbaar aanklager optreedt, mr. J. H. C.
Pieters.
De advocaten, mr. H. G. Kersting. mr
M. G. C Kolfschoten, mr. C; F. Korvi-
qus; eri mr. A P ^L.- Pinkster, allen
omstreeks 30 jaar oud. staan terecht ATfiftftp
voor de Amsterdamse politierechter *-
mevrouw mr. G. G. van Erp Taalman
Kip-Nieuwenkamp. Zij zullen c
vier collega's worden verdedigd
De verdachten, allen verbonden aan
het advocatencollectief in Amster-
dam-Noord. zijn op.ft oktober, teza-
,w 1 - AA "i AA UAIU-RUWU, Aijii UMUUCl. 1>C2.<2
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Het garantiefonds van de Algemene Nederlandse Vereniging van Reisbureaus
(ANVR) gaat een civiele procedure aanspannen tegen de Slavenburgse bank wegens wanpres
tatie in de Christoffel-affaire Hiertoe is gisteren op een algemene ledenvergadering van de
ANVR besloten. .1
Het fonds verwijt de bank zich tegen waarde in de reiswereld aan een
alle afspraken in voortijdig te hebben l~*"
teruggetrokken als financier van de
later failliet verklaarde reisorganisa
tie. Daardoor leed het fonds, dat ge
dupeerde klanten een vervangende
reis moest aanbieden, een schade van
vierhonderdduizend gulden. De Bel
gische verzekeringsmaatschappij
waarbij het fonds zijn gelden heeft
herverzekerd, les Assurances des Cre
dits. moest daarvoor vier en een half
miljoen gulden betalen, maar zal
waarschijnlijk geen procedure be
ginnen.
Volgens ANVR-directeur G. Cou-
vreur. is er echter wel een kans dat de
reisagenten die Christoffelrelzen had
den verkocht, maar geen provisie kre
gen waardoor de schade tot zeven
miljoen opliep, in een later stadium
wel zullen inhaken op de procedure
tegen de bank
Met de procedure wil men ook een
antwoord krijgen op de vraag welke
bankgarantie kan worden gehecht.
„Als wij dit proces verliezen kan de
waarde van een bankverklaring ter
discussie worden gesteld en zullen we
wellicht andere oplossingen moeten
zoeken", aldus drs. D J Engelen,
vice-voorzitter van het garantiefonds
De ANVR heeft tevens besloten het
bestuur van het fonds drastisch te
veranderen Er zullen een niet aan de
branche gebonden bankier, een ac
countant en een jurist in komen te
zitten, dit om een" betere controle te
kunnen uitoefenen van de reisorgani
saties
Tot nu toe bestond tegen de controle
nogal wat verzet omdat ze werd uitge
voerd door branche-genoten die te
vens concurrenten waren.
Nieuw bestuur
Met een nieuw onafhankelijk bestuur
hoopt de ANVR de kans te verkleinen
dat zich In de toekomst onverwachte
debacles zullen voordoen zoals met
Christoffel en Relax-reizen. Het be
stuur krijgt de vrijheid om op elk
moment en bij elke reisorganisatie de
boeken te laten onderzoeken, bij
voorkeur in het begin van het seizoen
Mocht dan blijken dat er financiële
problemen in het vooruitzicht zijn
dan kan altijd nog tijdig worden bij
gestuurd, bij voorbeeld in de vorm
van een fusie of overname van een
Overigens is ondanks, de aderlating
van dit jaar het garantiefonds nog
sterk, aldus de heer Engelen. Het
fonds beschikt zelf nog over een be
drag van twee miljoen gulden dat bij
de Belgische verzekeringsmaat
schappij is verzekerd voor tien mil
joen gulden De - Belgische maat
schappij handhaaft deze dekking tot
begin 1983
IDE (ANP) Drie Twentse
iters zijn gisteren tijdens
idering door hun collega's
streek gekapitteld over hun
poging het parlement duide-
maken dat niet iedereen in
staat te juichen als dit gewest
inis4,meer Provlncle wordt. De drie
leesters. Holthuizen van Stad-
j Nillissen van Oldenzaal en
lj( luders van Haaksbergen, kre-
^JJoren dat zij buiten hun boek-
gegaan door zonder medewe-
de streek een anti-Twente-
beginnen op het moment dat
eidingen van de bestuurlij
latie voor het oosten des
»n een beslissend stadium is
er> ..De drie heren probeerden
maken wat we in tien jaar
11 opgebouwd", zo werd gezegd
ca*
jol e burgemeesters trokken zich
bek nogal aan Burgemeester
Uders sprak zelfs van een tri
en dreigde de vergadering te
1 Om te voorkomen dat de
tomst op een grote ruzie zpu
s*n Werd motie ingediend.
\lei br'stuur,i)kp eensgezind
J Twente nog eens werd onder
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM Goudzoekers, onderwijzers, missionarissen, wegenbouwers,
chemici, kolonels en wetgevers. Een kleine opsomming van de mensen die
denkbeeldig op de beklaagdenbank zitten bij het Vierde Russel-tribunaal in
Rotterdam Indianen uit Noord-, Midden- en Zuid-Amerika getuigen daar in
een zijzaal van De Doelen over de moord op hun volk
Eerder werden Russell-tri-
bunaals gehouden, waarin de
oorlog in Vietnam, de onder
drukking in Latijns-Amerika
en de Berufsverbote in West-
Dultsland onder de aandacht
werden gebracht. Een van de
belangrijkste juryleden, de
voorzitter Mario Juruna. was
niet aanwezig. Zijn stoel werd
als symbool leeg gehouden
Juruna is stamhoofd van de
Xavantes-gemeenschap van
het dorp Namuncara en
mocht van de Braziliaanse re
gering niet in Rotterdam ver
schijnen Gisteren na getuige
nissen over de lotgevallen van
deze stam werd duidelijk
waarom hij niet mocht ko
men Begin deze eeuw telde de
stam van Namuncara nog
tienduizend leden Nu zijn er
hoogstens nog vijfhonderd
ov<?r
Mario Juruna schreef een
brief aan liet tribunaal om uit
te leggen waarom hij niet kon
komen „Het schijnt dat de
Braziliaanse regering bang is
me te laten gaan om wat ik ga
vertellen" „Over het ver
raad. de misdaad" van de
door de Brazilië ingestelde
Funai. de stichting voor de
indiaan en, dé multnationals.
Corrupt
De Funai. die de indianen zou
gaan beschermen heeft zich
laten inpalmen door de multi
nationals. Het woord corrupt
viel gisteren herhaaldelijk bij
de getuigenissen van de Brazi
lianen die het opnamen voor
de indianen in hun land. In de
stichting onder voorzitter
schap van een kolonel, zitten
vijftien andere kolonels, een
even groot aantal als de antro
pologen die die zich met het
indianen probleem bezighou
den De stichting liet toe dat
door het gebied van deze indi
anen een autoweg werd ge
bouwd om het te ontsluiten
voor grote ondernemingen die
op hun beurt de indianen als
goedkope arbeidskrachten
mogen gebruiken.
Daar m het noorden van Bra
zilië zijn bossen ontbladerd
met Agent Orange, het be
ruchte ontbladeringsmiddel
dat ook in Vietnam werd ge
bruikt. Het bevat dioxine (de
stof die enkele jaren geleden
in het Italiaanse Seveso vrij
kwam) en heeft blindheid bij
enkele indianen van het dorp
Namuncara veroorzaakt, al
dus een van de zegslieden Zes
maanden lang konden de die
ren in dit gebied niet grazen,
katoen mocht niet worden ge
plukt en gedurende zeker drie
jaar niet worden verbouwd
De Braziliaanse getuige toon
de aan de jury van het tribu
naal een foto van een india-
nenkindje naast een vat waar
in het gevaarlijke bestrij
dingsmiddel was opgeslagen.
In het kader van het Russell-tribunaal hebben Canadese
Indianen gisteren tijdens een persconferentie hun visie
gegeven op de grondwetswijziging die momenteel in Enge
land wordt ontworpen
De Namuncara-indianen heb
ben zich tot de president van
de Wereldbank. Robert McNa-
mara gericht om te proteste
ren tegen de financiering door
deze instelling van het wegen
bouwproject De Namuncura
indianen eisen zoals de mees
te lotgenoten op het Russell-
tribunaal met rust. te worden
gelaten. Plannen waren in de
maak om een groot reservaat
in te stellen voor de indianen
in noord-Brazilië. Tot nu toe
heeft de Braziliaanse regering
zich daar niet aan gehouden.
De indianen zien dat nog als
enige mogelijkheid om hun ei
gen cultuur te kunnen behou-
den Het gebied is echter te.
interessant voor goudzoekers
en andere belanghebbenden
De machthebbers in Brazilië
zijn meer geneigd daarnaar te_
luisteren, zo menen de verte
genwoordigers van de Brazili
aanse indianen
Hevige kritiek hebben zij op
missionarissen, vooral op de
methoden die de paters Sale-
sianen hebben gehanteerd bij
het „brengen van bescha
ving". De paters Salesianen
maakten gebruik van een au
toritair onderwijssysteem,
waarin weinig overbleef van
de indianencultuur, deinsden
niet terug voor gewelddadige
bekering en zorgden voor de
ontwrichting van het sociale,
economische en politieke stel
sel. aldus de vertegenwoordi
gers van de Braziliaanse indi-
Het ging bij hun getuigenis
vooral om de Aruak- en de
Tukano indianen, eveneens in
het noorden van Brazilië. Wei
nig is overgebleven van de
oorspronkelijke „heidense"
religie van deze stammen De
ceremoniële en mythologi
sche gebruiken werden op de
achtergrond geplaatst. Dit
was slechts een klein deel van
de vele gruwelijke vernieti
ging van de indianen-cultuur
en zelfs van gehele indianen
volkeren.
van hun kantoor hing een affiche, dat
opriep tot gewelddadige verstoring
van de opening van het laatste deel
van de metro in Amsterdam. Volgens
het openbaar ministerie hadden de
advocaten zich. door dat affiche op te
hangen, schuldig gemaakt aan op
ruiing. zoals omschreven in artikel
132 van het wetboek van strafrecht. -
De officieren van justitie zijn als ge- -
tuigen gedagvaard, omdat de verde-
diging wil nagaan of zich bij het justi- 1
tieel onderzoek onregelmatigheden
hebben voorgedaan. Ook willen de
verdedigers vastgesteld zien welke of
ficier de politie opdracht heeft gege
ven tot aanhouding over te gaan.
Er is naar gestreefd bij de berechting
van de advocaten, waarvoor grote
belangstelling wordt verwacht, een zo
groot mogelijke openheid te betrach
ten. De politierechter is ermee ak-
koord gegaan dat tot kort na de ope
ning van de zitting in de rechtszaal
wordt gefotografeerd en gefilmd. Ook
de verdachten hebben- daartegen
geen bezwaar
Er zal geen strafvervolging worden
ingesteld naar een man die in novem
ber is aangehouden wegens het ver-
spreiden van het desbetreffende
pamflet. De Amsterdamse officier
van justitie, mr. Asser, liet gisteren
weten dat deze zaak is geseponeerd
Over het waarom kon hij niets
zeggen
AMSTERDAM (ANPv Drs Wouter
Gortzak (49) wordt per 1 maart 1981
hoofdredacteur van Het Parool in
Amsterdam. Hij volgt mr W. Sand-
berg (621 op. die sinds 1961 hoofdre
dacteur van Het Parool is. Sandberg
zal bijdragen bijven keveren aan Het
Parool
Gortzak is redacteur van De Groene
Amsterdammer geweest en is sinds
1975 directeur van de Wiarda Beek
man Stichting, het wetenschappelijk
bureau van de Partij van de Arbeid
„Hebt u geen vrienden van uw eigen
leeftijd, die een spelletje met u wil
len doen?'"
