Architectuur als artistiek dictaat Dunamis, omroep voor evangelische groepen SplitEnz indrukwekkend NOTITIE Manifest voor New York van Rem Koolhaas Een speel improvisatl 'Charismatische bewegingen komen niet genoeg aan bod' Salieri tweemaal in Utrecht Liften vol VU-muzikanten Buitenlanders kijken veel naar televisie DINSDAG 25 NOVEMBER 1980 KUNST/RADIO/TELEVISIE TROUW/KWARTET door Peter Karstkarel AMSTERDAM In 1980 blijkt het toch maar mogelijk te zijn dat architectuur als kunst gepresenteerd wordt in een museum voor moderne kunsten. Nog meer verbazing wekt het feit dat de tentoongestelde architectuur zich uitstekend voegt in het beleid van dit Stedelijk Museum van Amsterdam. Als het Stedelijk al eens architectuur presenteert, zoals recentelijk nog het werk van Hein Salomonson, dan gaat het merkwaardig genoeg om een documentair overzicht. Nu zijn het voorstellen tot een ant woord op de malaise in de architec tuur. ontwerpen van een artistieke strategie die de door projectontwik kelaars geprostitueerde en door ago gen verstikte architectuur misschien uit het slop kunnen halen. OMA. het Office for Metropolitan Architecture. stelt als medicijn een artistieke en kritische methode voor die de projectontwikkelaar meteen tot luchtkasteel en de agoog tot narcis me zal veroordelen. Het is een metho de die zich aftekent als een mogelijk middel tot ontsnapping aan het op de biënnale 1980 in Venetië gepresen teerde protserige eclecticisme, een vermenging van klassiekerige stijlci taten. Ook de architecten van de OMA-groep konden zich in Venetië presenteren en het OMA is eveneens eclectisch, maar het lijkt de literaire verwijzingen eerder als middel te ge bruiken dan als doel te verheffen. OMA wordt bemand door de Neder- - landers Rem Koolhaas en Madeion Vriesendorp, door Elia en Zoe Zeng- helis en sinds kort werkt ook Oswald 'Ungers mee. in het bijzonder aan een Berlijn-project. Prijsvraag De groep heeft zich, na jaren in New York te hebben ge werkt. gevestigd in Londen In Am sterdam exposeert het drie soorten (onuitgevoerde) projecten: een zaal met Manhattan-projecten die op een polemische wijze gesymboliseerd of geïdealiseerd zijn en een andere zaai met een aantal realistische ont werpen. Het is allemaal papleren architectuur gebleven. De groep heeft bij deze tentoonstelling de werkwijze dan ook laten verantwoorden. Een geconcen treerde ontwikkeling met meer moge lijkheden tot het aansnijden van al lerlei thema's is een voordeel van een ontwerp-proces op papier, maar OMA is zich bewust dat de kans groot is dat het ontaardt in een alternatieve me thode die de verwerkelijking per pro ject en in het algemeen in de weg kan gaan staan. Dat bleek tijdens de be oordeling van de prijsvraag voor de uitbreiding van de Tweede Kamer, toen de inzending van Rem Koolhaas als meest ..controversiële" van de 111 ontwerpen met een premie werd ge honoreerd: applaus voor de lucht fietser. Van deze inzending hangen verschil lende ontwerptekeningen en een prachtige architectuur-gouache van Madeion Vriesendorp in de tweede zaal, bij de „realistische" objecten. De modeltekening van Manhattan, „City of the Captive Globe", die Koolhaas in 1972 vervaardigde nadat hij zijn archtectuurstudie in Londen had afgerond en in New York ging werken en studeren, is zijn geconcen treerde manifest. De metropool wordt er voorgesteld als een struc tuur van gelijkvormige eilanden met ieder een autonome aanpak als uit drukking van een eigen Ideologie. Er komen rechtstreekse citaten op voor van Le Corbusier, Dali, Mies van der Rohe en Lissitsky. Het raster van verkeerswegen is het enige bindmid del van deze nlet-hierarchische we reld. In het omvangrijke project van New Welfare Island zijn deze groot stedelijke uitgangspunten nader uit gewerkt. Met het logische verband van de ste delijke functies wordt afgerekend. Het is een losse, niet sluitende groe pering van autonome, sprekende ge bouwen met recreatieve functies. Maar het zijn ook preteilanden, waar bij de symboliek niets aan interpreta ties overlaat en de gebruikers streng dicteert. De pret zal er wel gauw af zijn. Dit project werd in 1978 als aan hangsel in het boek Delirious New York van Rem Koolhaas opgenomen. Paradox De realistische projecten worden minder spectaculair gebracht. Het Panoptikon. een renovatie van een koepelgevangenis, is door brutale aanvallen en ingetogen respect een versteende paradox. Evenals de in zending voor de Tweede-Kamerprijs vraag biedt het dankzij artistiek zelf respect een authentieke oplossing. Het prijsvraagontwerp voor een wo ning met ontvangstgebouw voor de Ierse Eerste minister maakt duidelijk dat OMA ook los van een grootstede lijk gegeven een fragmentatie tot de in details voorstaat. De tentoonstel ling biedt een fraaie bijdrage tot de architectuurpolemiek. Tot 5 januari in het Stedelijk Mu seum, Paulus Potterstraat in Am sterdam, geopend op maandag tot en met zaterdag van 10.30-17 uur en op zondag van 13-17 uur. door Frits Lagerwerlf AMSTERDAM Na in slaagde optreden in i terdamse Doelen van rl talllge Tito Puento (vanavond te zien Cruz en Carlos Pat a to ircx OMA, Rem Koolhaas: City of the captive Globe, model van Manhattan, 1972. door Riet Oiemer HILVERSUM Als de plannen van de Initiatiefnemers ooit werkelijkheid worden heeft Nederland er over een paar jaar een christelijke omroep bij. Deze zal zich presenteren als de Christelijke radio- en televisie-vereniging Dunamis, het Griekse woord voor „kracht". Naast NCRV, EO en KRO zal Dunamis de vierde christelijke Nederlandse omroep zijn. IKON is een zendgemachtigde. door Stan Rijven AMSTERDAM Dit weekeinde viel er van een overstelpend muziekaanbod verspreid over het gehele land te genieten. Naast het Pink Pop Binnen Festival, dat zich ln Maastricht afspeelde waren er toernee's van Loudon Wainwright, Peter Hammill, Linton Kwesi Johnson, Bauhaus. Frankie Miller en Split Enz. De laatste drie bezochten Paradiso waarvan Split Enz het meest verrassende concert verzorgde. Bauhaus behoort tot een lichting van de „nieuwe underground" uit Enge land. die zich voornamelijk manifes teert via onafhankelijke labels. Bau haus' muziek vertoont verwantschap met Joy Division en Cabaret Voltalre. die ook vqel futuristische klanken ln" hun produkten verwerken. Hoewel de naam anders zou doen vermoeden is er nauwelijks sprake van een functio nele stijl die Bauhaus hanteert. In Paradiso lag het accent op macabere romantische sferen die in toneelbeeld en muziek werden opgeroepen. Net als Rod Stewart Is de rhythm and blueszanger Frankie Miller van Schotse origine en bezit hij een raspe rige. broeierige stem die uiterst ge schikt is voor dit genre. Waar Stewart het echter laat afweten gaat Miller door: Hij blijft trouw aan zijn stiel. In het trio dat hem begeleidde viel voor al het scherpe gitaarspel van Ed De- can op. Miller zelf was bij vlagen goed in vorm maar kon met moeite de zaal voor zich winnen. Zowel van zijn nieuwe album Easy Money als ouder werk. Be good to yourself werd veel gespeeld. Het Nieuw Zeelandse sextet Spilt Enz was de revelatie van het weekeinde. In 1977 verrasten zij met hun ontrege lende uiterlijk en dito muziek. De lp's Mental Notes en Dlsrythmla kregen met True Colours een hedendaagse opvolger: zeer ritmische, dansbare muziek. Zaterdagavond stond er op het Para- diso-podium een tableau vivant dat steeds wisselend ln samenspel en ge drag een verrassend audlo-visueel Neil Finn en Tom Finn van de groep Split Enz. Foto Lex van Rossen deed veel aan de Talking Head den ken (Hard Act), later kregen de Beat les even gestalte met What's the mat ter with you, mede door de suprlme zang van Neil Finn. Het veel gelaagde geluld slibde nergens dicht, was voortdurend helder. Ook de spanning was voortdurend aanwezig al werd toehoorder naderhand regelmatig op de proef gesteld met geheel afwijken de klanken. Na twee toegiften stonden de zes Split Enz-leden in het gelid en maak ten een diepe buiging, alsof het een circus act betrof. Dat was het ln feite ook maar dan één met een audio visuele acrobatiek die steeds kon blij- vep boelen. De belangrijkste initiatiefnemer, Hans Cornelder. is er zich desge vraagd van bewust dat zijn enthousi asme niet door iedereen gedeeld zal worden als er ln de beperkte zendtijd weer een omroep bij komt. Maar zijn belangrijkste drijfveer is dat de pro gramma's die Dunamis wil maken er nu niet zijn en dat een belangrijke groep christenen niet bij de andere omroepen aan haar trekken komt Men is er zich echter niet van bewust dat mogelijkheden scheppen voor pinkster-, volle evangelie- en charis matische beweging, wat Dunamis wil, ook beperkingen inhouden. Van deze drie noemt Comelder met name de charismatische „een van de opmerkelijkste en meest hoopgeven de wereldwijde verschijnselen". In bepaald opzicht kan hij gelijk heb ben, want op de „Week van de chris telijke televisie", verleden Jaar in Stockholm, waren opvallend veel charismatische programma's te zien. Op de Nederlande televisie worden dergelijke programma's niet ver toond. meent Comelder. Tientjesleden Hoewel insiders niet direct te overtui gen zijn dat Cornelder kans van sla gen heeft, weet hijzelf met zijn en thousiasme praktische vragen te om zeilen. Dunamis moet zestigduizend leden bij elkaar krijgen om aspirant- omroep te worden. Hij gelooft zeker dat dat aantal wordt gehaald en hij baseert dat op de opkomsten van de One Way Days van opwekkingsman Ben Hoekendijk, die vijftienduizend mensen trekken, en de May days van Youth for Christ met tienduizend Jon gelui. Doordat veel mensen al lid van een omroep zijn, gelooft Comelder dat hij het van tientjesleden moet hebben. Begin volgend jaar begint een campagne om leden voor Duna mis te winnen. Als Dunamis ooit 150.000 leden bij elkaar heeft om C-omroep te worden en naar de minister stapt voor erken ning, moet eerst bewezen worden dat er naast alle bestaande omroepen al- Hans Cornelder weer een christelijke omroep komt die iets geheel nieuws brengt. Comel der zegt daar' geen been ln te zien, maar hij voert geen argumenten aan. Als de opmerking valt dat Dunamis als C-omroep een totaalprogramma moet maken zegt hij daar met verlan gen naar uit te zien. Een zinnig woord over drama, amusement en cultuur is hem echter niet te ontlokken. Hans Comelder is voorganger van een Engels sprekende evangelische gemeente in Leusden. Hij werd vooral bekend door het koffiebar-werk van Youth for Christ. Van 1972 tot 1974 was hlj maker van koffiebar-tv-pro- gramma's voor de EO. De EO was toen net C-omroep geworden en van de zijde van de evangelische bewegin gen die met vertegenwoordigers van de meeste kerkelijke denominaties in het stichtingsbestuur van de EO wa ren vertegenwoordigd, bestond de verwachting dat de EO evenredig aandacht zou besteden aan „evange lische hoek". Reformatorisch In de praktijk is echter gebleken dat de EO steeds meer naar de kant van - spektakel wist op te roepen. Verschil lende types die volstrekt in zichzelf opgaan maar tegelijkertijd ln hun samenwerking een extra dfcnensie weten toe te voegen. Ieder gekleed in een ander kleur pak. stuk voor stuk uiterst competente muzikanten. Bij elkaar een roek-versie van Hauser Orkater. Eddy Rainer op ettelijke meters toetsen en Noel Cromble op een winkel vol percussie-instrumen ten voorzagen het Split Enz-geluld van een rijke variatie. Tom Finn kondigde ieder onderdeel aan op een wijze alsof het een kermis attractie betrof, kon zich iedere keer geven en had ook als zanger een groot overwicht. Het sterk ritmisch geladen begin Speciaal vandaag In Hier en Nu een film, ge maakt door zwarte Zuidafri kanen, over de apartheid in hun land. Daarna interview met Oliver Tambo, voorzitter van het Afrikaanse Nationale Congres. Mogelijk ook nog een bijdrage over het kernwapen- besluit van de Hervormde sy node. Ned. 2/22.10 Het Doe-theater laat zien dat het leven in Suriname „spant en bruist" en niet uit zichtloos is. Produktie ter ge legenheid van het eerste lu strum van Surinames onaf hankelijkheid. Ned. 1/22.10 De dood van Mozart houdt de ge moederen, na 189 Jaar, nog steeds bezig. Immers vlak voor zijn dood kreeg Mozart bezoek van een si nister figuur die een Requiem be stelde. als doodsoorzaak noemde ledereen wat anders (van griep tot een leverkwaal), verdween zijn lijk op oncontroleerbare wijze in het niet en schreeuwde in 1823 de kei zerlijke hofcomponlst Antonio Sa lieri dat hij Mozart vergiftigd had (wat al jaren als gerucht de ronde deed). Nog in Januari 1979 ver klaarde een Weense arts dat Mo zart gestorven was tengevolge van een foute behandeling van een reumatische koorts. Aldus meldde het persbureau AFP. Begin dit jaar zag Londen de we reldpremière van een nieuw stuk van Peter Shaffer getiteld Ama- deus; onderwerp: de zogenaamde moord van Salieri op Mozart. De 'Haagse Comedie bracht dit stuk aan het begin van het seizoen uit; adembenemend knap van inhoud (Shaffer laat Salieri terugkijken en houdt aan het einde de toe schouwer prachtig in het onzekere over de waarheid) en opvoering (Willem Nijholt als Salieri en Hans Hoes als Mozart). Maar Shaffer was niet de eerste. In 1830 schreef de Rus Aleksander Poesjkin een stuk in twee bedrijven getiteld Mozart en Salieri (waarin de laat ste zijn briljante collega Inder daad met vergif in de wijn bulten spel zet). De componist Rimski- Korsakoff maakte op die tekst ln 1897 een opera. Het Utrechts Symfonie Orkest voert dit werk aanstaande zater dag scenisch uit ln het Muziekcen trum .Vredenburg met de tenor Wouter Goedhart als Mozart en de bas (stemtype voor de slechterik) Wout Oosterkamp als Salieri; re gie Jan Bouws. Het toneelstuk Amadeus door de Haagse Come die ls toevalliger kan niet de avond daarvóór (vrijdag 28 dus) te zien ln de Utrechtse Stadsschouw burg. Een unieke kans voor de muziekminnaar. Op zaterdag avond biedt het USO ook de kans om muziek van Salieri te beluiste ren, eveneens uniek want (en dat was Salieri's vrees) diens werken zijn ln vergetelheid geraakt, in te genstelling tot die van Gods lieve ling (Amadeus). Van Salieri klinkt Antonio Salieri (1750-1825) door Franz Straatman Uchge, uchge... „Hoesten mag in de concertzaal, maar liever niet tijdens een pianissimo" (met dank aan het RPhO). een sinfonia, en ter vergelijking klinkt Mozarts adagio en fuga voor strijkers. De Haagse Come die speelt Amadeus in december ook ln Amsterdam (3 en 4) en ln Den Haag (6 en 7). Een belevenis die geen muziekminnaar mag mis se. Voor lezers is er 'n aardige roman over dit onderwerp: The assassination of Mozart van David Weiss, een Engelstalige pocket aSBN 0340159138). Met de lift naar de vijftiende ver dieping. en dan de trap naar de zestiende. Deze onloglca in een hypermodern gebouw ervoer ik vorige week op weg naar een repe titie van het studentenorkest van de Vrije Universiteit in de kerk- zaal van die VU „Vijf jaar geleden konden we in één lift. nu moet je je beurt afwachten," zegt dirigent Daan Admiraal als na een dikke vijf kwartier intensief repeteren de zeventig muzikanten enige ver diepingen afdalen voor de koffie pauze. Een compleet orkest ter grootte van het doorsnee (beroeps) provin ciale symfonie-orkest, met als aangename verrassing even wichtig opgebouwde en volwassen klinkende strijkersgroepen. Met rechts achter een heuse tuba, vast orkestlid. een van de weinige niet- studenten. Er staat veel op het spel want niet alleen sluit het VU- orkest samen met het VU-koor aanstaande donderdag het eeuw feest van de VU muzikaal af, het orkest speelt ook voor het eerst in het Amsterdams Concertgebouw. Onder meer Beethoven. Tsjalkow- ski. De Falla; toegangsprijs 5 gulden. Is het niet veel leuker om ln een klein ensemble, 'n strijkkwartet te spelen, dan in zo'n massa? Een eerste violist aan de derde lesse naar, buitenkant, in het dagelijks leven student medicijnen, rea geert zeer overtuigend: „Ik ben Juist in dit orkest gegaan om de grote werken. Als het alleen Haydn en Mozart was, bleef ik er niet in. En in zo'n grote groep tref je gelijkgezinden, waardoor Je meer kans krijgt tot spelen van kamermuziek". Meespelen vereist flinke thulsstudle. waar studenten eigenlijk geen tijd voor hebben. Daan Admiraal heeft dan ook een zodanig repetitieschema Ingericht dat hij regelmatig met groepen apart werkt, vooral op technische zaken. Zelfs in de doodslaande be tonnen repetitiezaal is te horen dat die arbeid adelt. „Je zweeft met zo'n studentenor kest tussen discipline en gezellig heid". merkt Daan Admiraal op. Na de koffie blijkt overduidelijk dat het eerste begrip voor hem toonaangevend is, ook al blijft hij vriendelijk tegen achter een hand babbelende violistes of romme laars in plastic tassen. „Oh neen. Daan wordt nooit kwaad", beves tigen twee dames uit de strijkers- groep. Wat betreft het repertoire heeft Admiraal in vijf jaar de moeilijke weg niet geschuwd. Een Strawin- ski-project, flinke symfonieën uit het grote repertoire; voor een mu sicus (hoboïst) met duidelijke as piraties tot dirigeren is zo'n orkest een prachtige oefentuin. „Toch kies ik die grote werken niet om mijzelf. Je moet stukken uitzoe- keh waar zo veel mogelijk mensen aan mee kunnen doen binnen de technische mogelijkheden. Een tweede symfonie van Brahms kan. maar de eerste is te moeilijk." de rechtse orthodoxie zwenkte en dat zwart-wit werd gedacht. Cornelder: „Ik had gehoopt voor de EO-televlsie te kunnen evangeliseren. Dat werd bemoeilijkt doordat er sprake was van twee vleugels: de evangelische en de reformatorische, die toestemming aan elkaar moesten vragen. Ik vond dat de reformatorische te veel aan bod kwam." Bekend ls dat Ben Hoekendijk, die zich het eerst achter de EO schaarde, geen poot aan de grond kreeg. Niet de EO. maar de AVRO brengt One Way Day van Hoekendijk op het scherm. De EO „meer dan een omroep" organiseert nu zelf grote landdagen en Hoekendijk ls met zijn landdagen uitgeweken naar Antwerpen Hoewel het plan-Dunamls gezien kan worden als de zoveelste vorm van ongenoegen over de EO wil Cornelder zelf daar niets over uitlaten. „We heb ben ln het bestuur afgesproken op geen enkele manier initiatieven te ontwikkelen om ontevreden mensen bij de EO naar onze kant over te halen. Als ze zich al zullen aanmel den, zullen we hen op hun merites beoordelen. Comelder bekent ook geen contact te hebben met de Werk groep ex-EO-medewerkers die verle den jaar in het nieuws kwam omdat deze de EO wilde „zuiveren." Een woordvoerder van de EO geeft als commentaar dat men bij deze omroep niet vindt dat bepaalde chris telijke groepen niet aan bod komen en dat de EO onafhankelijk van wel ke groep dan ook werkt „We doen ons werk op basis van de bijbel." Van NCRV-zlJde komt geen commen taar tot er contact ls geweest met Dunamis. Het Instltut Néerlandais in de Rue de Lille in Parijs gaat een tentoon stelling organiseren van de Utrechtse graficus en schilder Koos van der Sluys. In de periode van 27 november tot 21 december in dit instituut, dat zich inzet voor de Nederlandse cul tuur in de Franse hoofdstad, kleuret sen zien waarvoor hij zijn inspiratie heeft gezocht ln het Llvre de Jade van Judith Gautier. in gebouw De Hoekstei er op diverse hoofdst* podia wat geïmprov J muziek betreft nog het aan de gang. dc Twee concerten sprongen er |Cl tleve en positieve zin duldi tkk< dat van de Amerikaan Rich in dry ln het Stedelijk Museuu flU( het internationale kwartet Duck-Honsinger-Kondo in I e Huis cc D Landry, een saxofonist-fluit (,n nettlst uit het ensemble van mal" componist Philip Glaj *'aF de. voornamelijk op tenon dei aantal geïmproviseerde soil door een quadrophonic sou: system*, een toonverdeler ,33 D't apparaat Is een verfijnlu elektronica die blazers uit d we kaanse Jazz (Adderley Brol rockjazz (Miles Davis. Ian waI wood) een tijdje met weinig succes hebben ultgeprobeeflc dry's computersysteem repr tn de in een microfoon geblaze ir viervoud, waardoor uit de eer .reI en de lopende tapes zoiets kwintet ontstaat. P011 5° Helaas verschaft het techni »ns nuft ook hier muziek, die an, niet onaangenaam is om U gaan, maar die op de ke v0, schouwd weinig om 't lijf ht dij speend van fantasie, raffinet taliteit en dynamiek waren a voortmeanderende. ineenge Jll klanken, waarbij het opvaM dat Landry niet één moment! te nam om, bij wijze van conti eigen toon te laten horen. Het bleven publiek had, de ogen dl geloken bij zoveel saxgenoi d) baar geen problemen met de err kunstmuziek voor vrij gestel dat lk aanneem dat dit med sy misverstand nog wel even s tvi sudderen. n< Saxofonist Sean Bergln, ^3' Katie Duck, cellist Tristan H< lcl en trompettist-danser Ti ng Kondo deden in het BIM-H c« concert voor kijkers waaru hoezeer het geïmproviseerd r c theater de laatste Jaren een meerde vorm heeft aangenor w Willem Breuker en Misha Mei t 3 was tot nu toe steeds sprjna „muzikantentheater", vanwuw gesleep met Instrumenten en sche muzlkanteske onder Een ruimere muziektheatraler daaruit door toedoen van kiii Walsvisz. Monlek Toebosch 4 c, Joling ontstaan. Een voral„ beweging, drama, muziek en r evenwichtige wijze verwerkt Het viertal Bergin-Duck-Hc Kondo speelde met groot tal het absurde op deze nieuwe door. ln een ecologisch verani |fT strip „I'm gonna go fishln'. 6 rdc devol verwijzingen naar de 'ei j{, se' vervuiling zat. Een verrassing was dat de Ji Kondo zijn twee medemuü jft aantal zeer ontspannen aan <j bewegingen had bijgebrachtd f Katie Duck als het ware weró lengd. Deze danseres had vooral een J expressie, zodat de hoofdrol spelenderwijs werd toebedeeld magnifieke heupbalans bracht 1 de spontane scènes. Muzikaal K)i eveneens veel te genieten, al Kondo zich temidden van d eenheid Bergln-Honsinger ie'J rughoudend. Op trompet ls flexibele talent namelijk nogi rd en ander te verwachten. Van een onzer verslaggevers HILVERSUM - De buite werknemers uit Joegoslavië, ko. Portugal. Spanje. Italië. Griekenland en van de Kaï sche Eilanden kijken, hoewel het algemeen de voorgeschotd strooiing en Informatie niet ofi lijks kunnen verstaan, gen toch net zo- vaak als NedeJ naar onze televisieprogramm kijkcijfer van de Joegoslaven.1 kanen. Portugezen en Spanji ligt zelfs iets hoger dan dat gemiddelde Nederlander. Dat blijkt uit een interimrapp als onderdeel van het volgend verschijnen omvangrijke NOS zoek „Massamedia en buiten! werknemers in Nederland", t gepubliceerd. Over het algemeen wordt in verband naar de televisie gd Alleen de Marokkanen vorme op een uitzondering: die meestal ln groter sociaal vet Onder bijna alle groepen buiW se werknemers wordt, met li ring van de Italianen, intern ken naar de „paspoort"-pr( voor de „eigen" nationaliteit, zelfs volgt men ook de progi voor de andere nationaliteit* Velen zouden graag langere J programma's (nu 5 of 10 minui week) willen hebben. De bel» ste argumenten daarvoor zijn<| men die programma's kan en dat de band met het t levend wordt gehouden MenJJ overigens lang niet altijd e programmering van Paspi groeperingen willen verand» de huidige opzet.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 4