'erkeersonderwijs stiefkind
xi'
'i
fk
1 Nederlandse immigranten
op de bres voor Israël
[Kind moet vooral veilig gedrag op straat leren
lien man in illegaal
amp gearresteerd
f i
Boosaardige kritiek niet terecht'
Inhouden wachtgeld
drs. H. M. Franssen
nietig verklaard
25 sigaretten-f3-
L GünENSDAG 12 NOVEMBER 1980
TROUWKWARTET
H13
N
door Beatrijs van Westerop
AMSTERDAM „Je kan een
Kind natuurlijk precies leren
bij welk verkeersbord het niet
met een bespannen wagen
Mn straat in mag rijden. Maar
is het niet zinniger dat kind
eerst te leren oversteken?"
Deze vraag wordt opgewor-
i pen door psychologen van het
3 verkeerskundig Studiecen
trum. J Rothengatter en H.
van der Molen, die een onder-
zoek doen naar kleuters in het
verkeer
In het studiecentrum van de Rijks
5 Jsbersitelt van Oronlngen heelt me
vrouw Welvaart een InventartsaUe
"t van verkeersonderwljs op
in Nederland, naar aanlei-
van vragen van Tweede Kamer-
^dvoor het CDA, mr. P. A. M. Come-
lissen Deze twee onderzoeken leve
ren een somber beeld op van ver-
keersles op school. De hoge sterf tec ij-
pre van kinderen in de kleuterleeftijd
7 n van beginnende fietsers en brom
os fietsers zouden een indicatie moeten
ijn dat een betere voorbereiding van
kinderen in de schoolleeftijd voor
deelname aan het verkeer nodig Is.
l tr,
Werkeersles is op school nog altijd
«en ondergeschoven kindje. Er wordt
•si neestal niet meer tijd aan besteed
r:t de verplichte twintig minuten
ier week. De onderzoekers vinden
it; at wat er in die twintig minuten
gebeurt zo weinig met de praktijk te
maken heeft dat het kind er op straat
niet veel wijzer van ls geworden.
'Weetjes'
„Het verkeersonderwljs is nog te veel
gericht op 'weetjes'," aldus Rothen
gatter. „Kinderen worden voorbereid
op het verkeeraexamen in de vijfde
klas. Ze weten precies het verschil
tussen het bord 'koeien op de weg' en
'overstekend wild'. En verondersteld
wordt dat de kinderen na het examen
genoeg weten om aan dat Ingewikkel
de verkeer te kunnen deelnemen."
Uit het onderzoek van mevrouw Wel
vaart blijkt dat er op de scholen wei
nig besef bestaat van het belang van
verkeersonderwljs. Het lesmateriaal
sluit slecht aan op de belevingswe
reld van het kind. maar er ls geen
alarm geslagen vanuit de onderwijs
wereld om hierin verbetering aan te
brengen. Dat blijkt uit antwoorden
op een enquête van het Studiecen
trum.
Ouders zijn kennelijk ook niet erg
doordrongen van het belang van oefe
nen in het verkeer. Het kost leer
krachten de grootste moeite de ou
ders te betrekken bij dit onderwijs.
Zeker op de kleuterschool is dat een
probleem omdat kleuterleidsters niet
met de kinderen op straat mogen
zonder de uitdrukkelijke toestem
ming van de inspecteur
Druk programma
Invoering van verkeerslessen op de
middelbare school zal nog meer moei
lijkheden opleveren omdat die lessen
moeten worden toegevoegd aan het
drukke lesprogramma. De leerlingen
zijn niet erg gemotiveerd om aan die
lessen deel te nemen. Af en toe wordt
er wel eens een experiment gedaan op
middelbare scholen maar dan worden
er lesuren speciaal voor vrijgemaakt.
Wetenschappelijk onderzoek naar
kinderen ln het verkeer ls In Neder
land erg weinig gedaan. De onderzoe
kers van het Studiecentrum hebben
dan ook voornamelijk gebruik moe
ten maken van in het buitenland ver
richt onderzoek. Het project waaraan
Rothengatter, Van der Molen en ook
S. Vinje werken sinds 1974 moet uit
eindelijk lelden tot een methode om
kinderen in de kleuterleeftijd te leren
oversteken.
Links en rechts
Bij oversteken moet Je al heel wat
kunnen. Je moet weten wat links en
rechts is. Je moet een goede plaats
kunnen vinden om over te steken en
je moet een schatting kunnen maken
van de snelheid die een naderende
auto heeft. Al deze dingen zijn erg
moeilijk voor kleuters, vandaar dat
ze zo vaak ten prooi vallen aan auto
bumpers.
Bovendien zijn kinderen nog erg snel
afgeleid. Een kind dat huilend uit
school naar huis rent denkt op dat
moment helemaal niet aan verkeer of
gevaar.
door M. Kopuit
it de vroegere Nederlanders, voor
Sfcmlliebezoek of vakantie terug ln
hun oude vaderland zijn geschrokken
de toon die in Nederland over
I wordt aangeslagen Het ls, zegt
Nijk „een boosaardige kri-
Daarom besloot de Jaarverga
dering van de Irgoen Ole Holland met
i een 120 stemmen voor, vijf blanco
en maar één tegen dat de in Israël
iui wonende Nederlanders in hun oude
Wderland het beeld moesten recht-
hrtten ..Wij hebben daarbij welbe-
_i»ust de Israëlische ambassade in
>en Haag en het ministerie van bui-
mlandse zaken in Jeruzalem gepas-
ïerd. Wij zijn niet politiek werk-
m. Wij geven uiting aan onze ver
itnisting en teleurstelling", zegt
Ijk
SJi If verontrusting was er al lang.
»aar de druppel die de emmer deed
eerlopen was de verklaring die de
i»' gering uitgaf over het overplaatsen
an de ambassade uit Jeruzalem naar
W-Aviv. „In die verklaring gaf de
na gering onomwonden toe onder Ara-
5che pressie te hebben gehandeld,
tt is een verklaring waarin Den
iag zich verantwoordt. Dat bete
nt dat de regering gevoelig is voor
at er leeft. De publieke opinie kan
ft parlement beïnvloeden. Maar
w gaarvoor moet het publiek goed van
werkelijkheid op de hoogte zijn".
nu vindt Chanan Nijk. in Israël
uit het Engels en Duits voor
PWaidse uitgeverijen, geenszins
tet ?eni, Bij de „boosaardige kritiek
ys op Israël wordt niet de regering maar
T, laat verworpen", stelt hij. „Door
uiten van kritiek op Begin, op het
enadrukken van zijn halsstarrig
er. wordt de staat Israël ondergra-
n Je kunt het eens zijn met Begin
»pn hem zijn. het is toevallig wel
i democratisch gekozen regering in
yji democratische land ln het
'daen-Oosten. Als men kritiek heeft
Van Agt laat men Nederland heel.
»ar door het uiten van kritiek op
egin poogt men de staat Israël te
oermijnen".
Ik wil in Nederland benadrukken,
Israël een democratie is. Hij wil
?nder de aandacht brengen, dat
i Israël niet kan worden verweten
Palestijnse staat is. „In
dij het verdelingsplan van Pale-
icsfiipf1 de i0060 akkoord gegaan
d wn Arabische en een joods deel.
I8TERDAM (ANP) De politie
-'t pistorochtend met 180 mensen
n illegaal woonwagenkamp ten
«wn van het station 81ot*rdiJk in
nooidstad doorzocht. Er werden
n mannen aangehouden, allen Joe-
j "a,ven Vijf van hen worden ver-
iverboden wapenbezit en/of
ï~T.van onder meer elektronische
3 >paratuur
yier iacht«eweren met mu-
Jok af Benomen en een aantal
0 Jk van diefstal afkomsti-
ii goederen
ELwLken eele<>en zijn politie-
,ti„ schoU'" <lle voor een assis-
t 5 T! naar het kamP
aïï 1 was de aanleiding tot
imn Van g*st*rmorgen. In het
««P wonen ruim 250 mensen
ASSEN (ANP Het oud-Tweede-
Kamerlid voor de PvdA beeft bij het
ambtenarengerecht te Groningen ge
lijk gekregen na een klacht tegen
Inhouding van een deel van het pro
vinciale wachtgeld
Het ambtenaren
gerecht heeft de beslissing van gede
puteerde staten tot inhouding nietig
verklaard.
Drs. Franssen was van november
1977 tot augustus 1978 waarnemend
burgemeester van Smilde.
De vervul
ling van dat tijdelijke ambt dreigde
hem geld te gaan kosten omdat zowel
de provincie Drenthe als het alge
meen pensioenfonds kortingen aan
brachten op achtereenvolgens zijn
wachtgeld als hoofdambtenaar ter
griffie van de provincie Drenthe en
zijn pensioen als Kamerlid. Daardoor
bleef er van zijn tijdelijke bezoldiging
nauwelijks iets over.
Franssen diende tegen de korting op
zijn wachtgeld een klaagschrift. Bij
de centrale raad van beroep diende
hij een bezwaarschrift in tegen de
inhouding op zijn pensioen als Ka
merlid. De centrale raad van beroep
heeft Franssens bezwaarschrift nog
niet behandeld.
Het onderzoeksteam is gaan zoeken
naar een kreet om de kinderen ervan
te doordringen dat het verkeer altijd
hun aandacht vraagt. „Stoeprand
Stop" is het geworden. Het aanleren
van rijmpjes is een veel toegepaste
methode om kinderen te leren over
steken. Maar het is duidelijk gewor
den dat de kinderen het rijmpje wel
kunnen leren maar dat dat niets te
maken heeft met toepassingen op
straat. „Voor ik kan gaan oversteken,
eerst naar links en rechts gekeken"is
zo'n rijmpje. Gebleken is dat een
kind dat op het punt staat over te
steken eerder afgeleid wordt omdat
het staat te piekeren hoe dat rijmpje
is.
Buitenwijk
Om er achter te komen wat er dan wél
moet worden geleerd Is een tijd ge
werkt met een groep kinderen in een
moderne buitenwijk. De ouders van
leerlingetjes van een kleuterschool
deden mee aan het onderzoek. Voor
een ouder ls het vaak moeilijk te
bepalen wat Je met het kind ln het
verkeer aan moet. Vier Jaar is eigen
lijk nog te klein om alleen op straat te
zijn. maar toch laten mensen hun
kinderen op die leeftijd al buitenspe
len zonder toezicht.
Ouders wijzen de kinderen wel op het
gevaar van auto's en op de noodzaak
om „op te passen". Deze woorden
zeggen een kleuter echter heel weinig.
Met veel oefenen en praten ls het
mogelijk de ouders zo te instrueren
dat ze kinderen echt leren overste
ken. Een goed voorbeeld is daarbij
heel belangrijk en dat krijgen kinde
ren niet vaak. Wat ook goed helpt is
het kind belonen als het goed is over
gestoken en niet kwaad worden als
het iets fout doet. want dan kunnen
kinderen in paniek raken en dat leidt
af van het verkeer.
Goed resultaat
De resultaten die de onderzoekers
hebben geboekt zijn gunstig. Zelfs
kleine kinderen kunnen leren goed en
veilig over te steken. Op school kan
men met de kinderen ingaan op het
verkeer.
Klassegesprekken kunnen
het onderwerp onder de aandacht
houden en zijn dan een steun voor de
ouders.
Het duurt nog enige tijd voordat het
onderzoek is verwerkt in een lande
lijk bruikbare lesmethode, invoering
daarvan zal eerst nog door diverse
bestuurslagen moeten worden goed
gekeurd. Dat kan nog wel wat jaren
vergen. Eerst moeten we de reactie
van de Kamer afwachten op het ant
woord op de vragen van Comelissen.
Als daaruit beleidsbesluiten voortko
men is dat een zaak van de ministe
ries van Verkeer en Waterstaat en
Onderwijs. Waarschijnlijk zal in eer
ste instantie nader wetenschappelijk
onderzoek nodig zijn. dat is althans
de conclusie die mevrouw Welvaart in
haar rapport trekt. Zij heeft vastge
steld dat het daaraan vooral schort.
Namens de ruim vijfduizend Nederlanders die zijn aangeslo
ten bij de Irgoen Ole Holland (Vereniging van Nederlandse
nten) in Israël houdt Chanan Nijk (53) een lezlngs-
loiimee door zijn oude vaderland. Er zullen hem uit Israël
peer oud-Nederlanders volgen ten einde het beeld dat ln
derland van Israël is ontstaan wat bij te vijlen.
De Arabieren hebben dat verworpen.
Tot 1967 hebben zij trouwens niet
gesproken over een Palestijnse staat.
Dat doen zij pas sinds de Zesdaagse
oorlog. Maar ook de Arabische staten
willen geen Palestijnse staat".
Voortdurend
De afgevaardigde van de Nederlan
ders in Israël stelt dat het niet alleen
de regering Begin is, die weigert met
de PLO te praten en een Palestijnse
staat te accepteren. De Arbeiderspar
tij wijst die ideeën eveneens af.
„Maar de voortdurende kritiek op Is
raël en Begin maakt wel, dat de Israë
lische bevolking bevreesd wordt. Het
zou er wel eens toe kunnen leiden, dat
bij de verkiezingen Begin weer een
meerderheid krijgt omdat hij zo over
duidelijk de PLO afwijst"
Nijk vindt daarom verklaringen als
van de „Negen in Venetië" gevaarlijk
en een teken van gebrek aan morele
moed van Europa. „Het gaat er nog
niet om of Israël met de PLO wil
praten. De PLO wil Israël niet erken
nen. De Negen hebben het voortdu
rend over het geschil tussen Israël en
de PLO. Maar over de oorlog Irak-
Iran. dat een werkelijk gevaar voor de
wereldvrede is, zwijgen zij uit angst."
Nijk wil onder de Nederlandse aan
dacht brengen, dat het Joodse volk de
nood van de Palestijnen niet is verge
ten. Integendeel, dat het er in 1947 al
van was doordrongen. De Arabieren
hebben het echter naar de achter
grond gedrongen en er een politieke
zaak van gemaakt. „Als dat door
dringt. denk ik dat in Nederland weer
de morele waarden meespreken", al
dus Chanan Nijk „uit betrokkenheid
naar Nederland teruggekomen
