PTT: verwijten gegrond op fabels Tekening van een lezer Trouw Commentaar Specialisten in ziekenhuis niet als vrije ondernemer 'in leven een ervaren knipper' p n partij zwicht (1) 'artij zwicht (2) A*nicl Partij zwicht (3) 'Expressestukken voor 98 procent keurig op tijd besteld' sportvisser in zee verdronken Publiek zou de regels niet kennen koopje naapen somber NOVEMBER 1980 BINNENLAND TROUW/KWARTET 5 |et jS te mooi om waar te zijn Dat ide eerste reactie op het nieuws uit ut jarschau. dal het hoogste gc- tchtshof van Polen de vrije vakbe- "cging Solidariteit in hel gelijk pui ccft gesteld en dat de voor morgen üi [plande proteststaking in het ge- J* [je land niet hoeft door te gaan «J? t mooi om waar te zijn. omdat de eslissing van de hoogste rechter in een enkel opzicht afwijkt van de 'nampromisoplossing. die Solidari- 12a [it op 24 oktober had aangeboden Mite an de lagere rechtbank in War- Pl1 chau die over erkenning van Soli- y::: als rechtspersoon moest irdelen eJj* )e rechter deed in oktober een itspraak. die duidelijk door de iostjoliwkc leiding in Polen was ingc- Hij wist drommels goed dat i buiten zijn wetboekje ging en de keus tussen ontslag nemen de wil van de partij uitvoeren, ij deed het laatste ft ank ïeui m D» ter* toot, jt uitspraak van het hoogste ge- L chtshof heeft aan deze situatie :ts veranderd De hoogste ge- ;htelijke instantie in Polen werd schande bespaard om in strijd et haar principes de „dwaling" ie h en de lagere rechtbank goed te ten en met haar gezag te dekken. et was een politieke beslissing, die ;n zuiver juridisch oordcel moge- jk maakte De harde kern in de üjAartij had een belangrijke nedcr- iag geleden, waarvoor de basis aarschijnlijk werd gelegd tijdens et bezoek van partijchef Kania an Moskou Aangenomen moet worden dat de voorstanders van een harde lijn ttrdcr zullen gaan onder het motto: LWe hebben een veldslag verloren. iaar de oorlog gaat door". Met Het is in Warschau een publiek geheim dat de partij op haar beurt niet vrij was om beslissingen te nemen, die in het belang van het land nodig waren. Een harde kern in hei Politburo, het topapparaat van de partij, wilde tot het uiterste gaan om de vrije vakbeweging in de kiem te smoren. Die harde kern bestaat uit mensen die weten dat het uit is met hun bevoorrechte positie, als het door de stakende arbeiders geforceerde democratiseringsproces zich ook in de partij zelf gaat voltrekken. En dat wordt binnen enkele maanden onvermijdelijk. De voorstanders van een harde lijn hebben hoog spel gespeeld. Aange nomen wordt dat zij in hun hart hoopten dat een noodsituatie zou ontstaan, waarin de Sowjet-Unie zich gedwongen zou voelen om in te grijpen, zoals ze dat in 1968 in Tsjechoslowakije heeft gedaan. andere woorden: Solidariteit en an dere organisaties moeten waak zaam blijven en geduld oefenen en met tact optreden. Binnen niet al te lange tijd moet een speciaal partijcongres worden ge houden. Dan bestaat de mogelijk heid dat de partij wordt gezuiverd van mensen, die zich niet bij de nieuwe gang van zaken kunnen of willen neerleggen. Voor Poolse ver houdingen zou dat een echte zuive ring zijn. In de Sowjet-Unie zal men dit alles vanzelfsprekend heel moeilijk slik ken. Al was het alleen maar omdat er nog meer Oosteuropese landen zijn. waar de arbeiders eindelijk wel eens wat meer te vertellen wil len hebben. Mocht dat uit de hand lopen, dan kunnen voor Polen nieuwe problemen ontstaan. door Dick Ringlever irlopig echter hebben de Sow- lidcrs belangrijke redenen om in Polen gebeurt, tandenknar toe te laten. Polen valt politiek strategisch niet met Tsjechoslo- iVijc te vergelijken. De Poolse kl ischiedenis is boordevol van voor in telden die getuigen van opstanden vrijheidsstrijd. et d d 11 k Polen vochten niet alleen tegen Wen rerheersers uit het oude tsaristi- rajir che Rusland, maar ook tegen troc- lerki n van de Sowjet-Unie die aan het a er nde van de Eerste Wereldoorlog Jjjj politiek van de tsaren wilden s pk iortzetten en Polen bij het prille n ei iwjct-imperium wilden voegen, n )k Hitlcr-Duitsland heeft kennis t,maakt met de onverzettelijkheid orsr n de Polen, die sabotage bleven v.ddi tgen en daarmee een belangrijke jdrage leverden aan de nederlaag SS n de Duitse strijdkrachten, die tr in de Sowjet-Unie waren door stoten Na de Tweede Wereldoorlog kreeg Polen voor de Sowjet-Unie grote strategische betekenis, nadat zij in 1948 Tsjechoslowakije binnen haar machtsbereik had getrokken en het bezette deel van Duitsland (nu de DDR) niet meer werd prijsgegeven. De verbindingen tussen de Sowjet- Unie en de enorme troepenmacht die zij in de DDR en Tsjechoslowa kije (in het bijzonder sedert 1968) op de been moet houden, zijn voor de veiligheid van het Sowjetrijk van vitaal belang. Met Polen als haard van onrust zouden zij voortdurend in gevaar zijn. Daarom heeft de Sowjet-Unie zich bij de voldongen feiten in Polen neergelegd. Vanzelfsprekend met de gedachte dat als de rust is weergekeerd geprobeerd moet worden om het politieke en ideolo gische effect van het democratise ringsproces tot ongevaarlijke pro porties terug te brengen. Dat wel. DEN HAAG De post lijkt in ons land geen goed te kunnen doen. Van de zomer het arti kel van de Consumenten bond, waaruit zou moeten blijken dat de slogan „Van daag gepost, morgen be zorgd" vaak niet opgaat. En deze maand het beklag van de Tweede Kamer-commissie voor verkeer en waterstaat aan het adres van staatssecre taris Smit-Kroes dat „aange tekend" verstuurde expresse- post nogal eens later aan komt dan de gewone postbe stelling. De PTT ln de beklaagdenbank gezet, ook door het grote publiek en vooral door de postkamers van de bedrijven. „8tuur maar per gewone post, dat gaat sneller dan per expresse", wordt nog wel eens geadviseerd. Is het Inderdaad zo slecht gesteld met het dienstbetoon van de PTT? Op zijn minst kunnen bij die kritiek vraagtekens worden gezet en wat plaatsvervangend hoofddirecteur J. D. Smeets betreft moet er zelfs een ferme rode streep doorheen „Fabel tjes". zegt hij, „fabels die bij het publiek natuurlijk altijd aanslaan, maar die volstrekt niet op feiten zijn gebaseerd". Hij lijkt daarin te worden gesteund door de houding van de Consumen tenbond. die na het door zijn afdeling Apeldoorn uitgevoerd onderzoek niet Inging op het verzoek van mevrouw Smit-Kroes om samen met de PTT een nieuw en dieper gravend onder zoek te beginnen. „We testen tenslot te ook geen wasmachines of polissen samen met de fabrikanten of verzeke raars" voerde de bond als argument aan. Wat vreemd was dat wel. want ten slotte waren de Apeldoorners met nogal ferme kritiek uit de hoek geko men. Een dikke 264 brieven hadden ze de deur uitgestuurd en aan de hand daarvan waren ze tot de conclu sie gekomen, dat een gewone brief er gemiddeld 22.8 uur over doet om van afzender bij ontvanger te komen. Er waren zelfs uitschieters van drie da gen. En verstuurde Je de brieven per expresse, dan gaf dat lang niet altijd de zekerheid, dat ze sneller werden bezorgd. In antwoord op Kamervragen bracht mevrouw Smit-Kroes de klachten al tot bescheidener proporties terug. Ze sprak over uitzonderingsgevallen en over het verschil tussen bezoiging in woonwijken en bij de bedrijven. En wat de expressestukken betrof, wees zij erop, dat deze door de onderzoe kers veelal niet aan de loketten wer den aangeboden maar gewoon in de brievenbussen werden gepost, wat al tijd vertraging betekent. Weerwoord Maar om alles nog eens dieper te onderzoeken (want wat zijn tenslotte 264 brieven op een dagelijkse stroom van veertien miljoen stukken?) no- dlgde zij de bond uit eens samen met de PTT aan de slag te gaan. Toen de bond dit weigerde en ook zelf niet meer op het onderwerp terugkwam lag de vraag van een Kamerlid voor de hand: kan de PTT dat onderzoek dan zelf niet Instellen? En dat gaf de beklaagde meteen riante gelegenheid voor een met cijfers gestaafd weer woord. Want toen kon de staatssecre taris wijzen op steekproeven, die de PTT al Jaren doet en waaruit blijkt, dat van de jaarlijks verzonden proef- brleven 91 procent de volgende dag keurig op tijd wordt besteld. En Smeets voegt daar nog a an toe: „BIJ de expressestukken halen we zelfs 98 procent, hetzij met bezorging op dezelfde dag, hetzij op de vroege ochtend daarna. Het hangt er maar vanaf wat de klant verlangt". Onverstandig Vanwaar dan die boze geluiden? Smeets houdt het voor een belangrijk deel op onbekendheid van het pu bliek met de regels. „In de eerste plaats ls het in elk geval onverstandig expressestukken zo maar in de brie venbus te stoppen. Dat geeft onnodi ge vertraging, want zo'n stuk wordt in beginsel gelijk behandeld met nor male post. Van de bus gaat het naar het postkantoor, wordt daar machi naal geschift op dikte, grootte, stand van de postzegels en gestempeld Pas op de sorteerafdeling wordt het eruit gelicht. Maar in die tijd had het wanneer het aan het loket was aange boden vaak al aan de andere kant van het land kunnen zijn. In dit geval krijgt het namelijk al direct een apar te voorkeursbehandeling" Daarnaast speelt een rol of de post is bestemd voor de woonwijken of voor de zaken-kwartieren. Gebleken is dat uit de woonwijken, waar dagelijks driekwart van alle post wordt be zorgd, de minste klachten worden ge hoord. In tegenstelling tot het be- De post wordt gesorteerd drijfsleven, waar nogal eens wordt gemopperd dat gewone post eerder op de bureaus ligt dan de expresse stukken. Voor de PTT is dit een verklaarbare zaak. Smeets: „De meeste bedrijven hebben een postbus. "Normaal werkt dat snel. Maar bij expressepost is de procedure anders. Ook al staat er een postbusnummer op het stuk vermeld dat wordt toch op adres bezorgd. Dat ls regel. Alleen als van tevoren een afspraak met het bedrijf is gemaakt, dat een stuk in de postbus kan blij ven liggen wordt van die regel afge weken Wat gebeurt er nu in de prak tijk? Veel bedrijven laten die postbus 's morgens vroeg al lichten, kort na de aankomst van de nachtposttrein. Begrijpelijk dat de koerier van de PTT, die het stuk naar het adres moet brengen wel eens later is." Jaren is uit eigen onderzoek gebleken dat de service met sprongen vooruit is gegaan." Een uitzondering wordt gemaakt voor het weekeinde Dat heeft te maken met de personeelsbe zetting en met het feit dat er minder nachtposttreinen rijden. Op zaterdag rijden de laatste treinen en daarna wordt er pas weer gereden in de vroe ge maandagochtend. Expressestuk ken in het weekeinde verzenden. (Archieffoto 1 heeft dus weinig zin. Hooguit worden ze een paar uur eerder bezorgd. Bij de PTT ziet men vooralsnog geen kans daarin verbetering te brengen, evenmin als men in Den Haag er ooit in zegt te zullen slagen nog eens alle post op tijd te bezorgen Smeets: „Dat is een utopie. Je bent van zoveel factoren afhankelijk neem nu maar stagnaties in spoorverkeer dat je die honderd procent nooit haalt. We doen wat we kunnen en proberen iedereen zo goed mogelijk te bedienen. Al moet je je altijd maar afvragen hoe dat wordt gewaardeerd We krijgen hier op het hoofdkantoor soms totaal verschillende reacties Hulde als een expressestuk 's avonds om tien uur nog wordt bezorgd, maar ook nog wel eens de reactie: moet-je me daarvoor nu vanachter mijn tv vandaan halen." Service vooruit Is de PTT over het algemeen tevre den over de bezorging? „De laatste Tekeningen, bij voorkeur in liggend tor- maal. sturen aan Trouw, jury politieke prent, postbus 859, 1000 AW Amster dam Naam en adres aan de achterzijde vermelden. Voor geplaatste prenten is er een boekenbon. R (ANP) De 39-Jarige T F. Dekker uit Monster is zondag- "od voor de kust bij Ter Heijde in *Wronken Volgens de politie ln rat» sloeg het bootje waarin Dek- zat h hoge branding vlak bij het inden ongeluk gebeurde toen het boot- Wf v«» e«n sportvissersvereniging, dat een andere boot met motorpech op sleeptouw had. omsloeg. Vervolgens sloeg ook de sleep om. De duo's ln beide boten kwamen ln het water terecht. Drie mannen bereikten zwemmend de kust. Het lijk van de vierde, Dekker spoelde een paar uur later aan op het strand van 's-Ora- venzande. Nota Nationale Ziekenhuisraad: Van een onzer verslaggevers UTRECHT Specialisten die in ziekenhuizen werken dienen dat in dienstverband te doen en niet als „vrije ondernemer." Daarnaast moet het inkomen van een specialist worden losgekoppeld van het aantal verrichtingen, dat hij doet. SCHEIDING VAN WEGEN Dit staat in een beleidsnota van de Nationale Ziekenhuisraad, die van daag op de ledenvergadering van de sectie ziekenhuizen van deze raad aan de orde komt. In de nota spreekt het sectiebestuur zich in principe uit voor een dienstverband en kondigt verder aan na te gaan welke specialis men het eerst voor een dergelijk ver band in aanmerking komen Het merendeel van de specialisten werkt nog steeds op contractbasis als „vrije ondernemer" in het ziekenhuis, waardoor hij als het ware in stat wordt gesteld „zijn eigen winkel" te beheren. In de nota wordt opgemerkt, dat de specialist in een ziekenhuis een „spilfunctie "vervult, maar dat deze - om zijn beroep te kunnen uitoefenen meer en meer gebruik moet maken van andere deskundigen binnen het ziekenhuis Daarnaast doet hij een beroep op paramedisch personeel en maakt hij gebruik van ziekenhuisapparatuur. Naarmate de specialist daar meer van afhankelijk wordt, gaat de ge meenschappelijke verantwoordelijk heid voor de hulpverlening aan de patiënt een steeds grotere rol spelen, aldus de nota. Het sectiebestuur vraagt zich dan ook af of „de bijzondere contractuele positie van de toegelaten medisch specialisten, (alle andere medewer kers zijn al in dienstverband) nog wfcl gerechtbaardigd is. Het bestuur zelf is duidelijk van mening, dat dit ni£t het geval is. maar voegt eraan toe. dat de kwaliteit van de zorg niet mag worden aangetast. bovendien dient er een oplossing te worden gevonden voor de sommen, die specialisten bij het overnemen van een praktijk voor „goodwill" moeten betalen. „Dat stelsel staat verandering van de structuur in de weg en legt beslag op middelen, waar geen enkele verhoging van de kwali teit tegenover staat. Integendeel, de hoge financiële lasten, die specialis ten bij het overnemen van praktijken op zich moeten nemen, kunnen bij het huidige honoreringssysteem zelfs tot „overproduktie" leiden." Dit houdt in, dat er meer verrichtin gen gedaan en dus betaald moeten worden dan medisch gezien echt no dig zou zijn. De beslissing over wat met een patiënt dient te gebeuren, mag niet door financiële overwegin gen worden beïnvloed, aldus de nota- Vandaar dat gepleit wordt voor een vast honorarium van de specialist, los vn het aantal verrichtingen. „Ik wil als ik dood ga. een schaar mee ln mijn kist." heeft de Am sterdamse knipkunstenaar Evert Root op z'n 75ste verjaardag ge zegd en hij voegde er aan toe dat hij boven dan meteen op Petrus af zou stappen. („Dat wordt dan meteen mijn mooiste portret"). Of Evert Root. een echte volks kunstenaar. een bekende op en om het Leidseplein. die enkele jaren geleden op 81-jarige leeftijd overleed, werkelijk een schaar in de kist had vermeldt het verhaal niet. maar wel heeft hij van zijn eigen begrafenis een heel mooi prentje geknipt. „De laatste rit" heeft hij het plaatje genoemd, dat vol symbolen zit en waarop je aan de koets een grote schaar ziet hangen. Het plaatje ls te zien in het Ne derlands Museum voor Knip kunst te Westerbork, waarover die andere knipkunstenaar, W. TJ. Lever, de scepter zwaait. Een deel van de artistieke nalaten schap van Evert Root is daar terecht gekomen. Een ander deel ervan ging inmiddels naar het Nederlands Openluchtmuseum te Arnhem. In het jongste num mer van Bijdragen en Mededelin gen van dit museum wordt door J. Verhave een artikeltje aan Evert Root gewijd. Evert Root knipte beter dan hij schreef. Dat wil zeggen: hij lag nogal eens overhoop met de grammatica, zat vooral in de knoop als het er om ging of het d, t of dt moest zijn. BIJ het schilde ren van uithangborden zijn beroep leidde dat er wel eens toe dat hij een karweitje moest overdoen. Dat knippen en zo zat wel wat ln de familie. „Ja. opa is een gek mannetje, maar hij houd niet van de moderne kunst, hij wil zien wat een kunstenaar maakt", schreef Evert Root. Hij was een gepassioneerd knip per In de Korte Leidsedwars- straat had hij een winkeltje, waar hij schildersbenodigdheden, schoonmaakartikelen en borstel werken verkocht, maar ook fles sen beschilderde voor toeristen. Zijn laatste (en derde) vrouw sti muleerde zijn knipactiviteit, maar ze duldde geen snippers in de woonkamer. Hij zette zijn stoel toen in de winkel. Vooral na zijn 65ste, toen de zorg voor het onderhoud er niet meer was, is Evert Root nog zeer produktief geweest als knipkunstenaar. Hij heeft veel portretjes geknipt, on dermeer van Godfried Bomans, Mireille Matthieu en Wim lbo. Daarnaast koos hij alle mogelijk onderwerpen: huwelijk, geboor te, bloemen, sprookjes en ook heel veel bijbelse voorstellingen. Hij spaarde in zijn kritiek de kerk niet. maar ondervond op het ein de van zijn leven veel vriend schap uit de kring van het Leger des Hells, waarvoor hij knipselt jes maakte ten behoeve van De Strijdkreet. Evert Root: een curieus mens, die bij het prentje over zijn eigen uitvaart een tekst schreef die al dus begint: „Dit is de laatste rit van Evert Root, in leven een ervaren knipper, maar nu wezenlijk dood..." 'De laatste rit', een prentje van de Amsterdamse knipkunstenaar Evert Root over sijn eigen begrafenis. Niet zozeer voor de Verenigde Staten, wel voor de nieuwe Ame rikaanse president persoonlijk, ziet een niet bij name genoemde Amerikaanse statisticus de toe komst voor Ronald Reagan som ber in. De man beweert, schrijft het Economisch Dagblad, dat de nieuwe president in elk geval nog binnen zijn ambtsperiode zal ko men te overlijden. De statisticus komt tot die conclusie op grond van - uiteraard - de statistieken. Die laten zien dat iedereen die tot Amerika's president is gekozen in een jaar dat op een nul eindig de. stierf voordat hij de eerste vier Jaar had uitgediend. Voor beelden heeft hij er ook bij; het begon bij W. H. Harrison die nooit als president beëdigd is, doordat hij al een maand na zijn verkiezing aan lpngontsteking overleed. Lincoln gekozen in 1860) werd in 1865 vermoord, net voor het eind van zijn ambtsperi ode. James Garfield (gekozen in 1880) werd eveneens vermoord, net als W. McKinley, gekozen in 1900. Harding (1920) stierf tijdens zijn presidentschap aan een hart verlamming. Roosevelt (1940) stierf aan een beroerte, aan het eind van de oorlog. Van John F. Kennedy herinnert iedereen zich nog hoe hij in november 1963 werd doodgeschoten; hij was in 1960 gekozen. Voor Ronald Rea gan, gekozen in 1980, ligt de „de adline" in elk geval vóór 1985, omdat zijn ambtstermijn in janu ari van dat jaar afloopt. Schreven we onlangs dat sommi ge Newyorkers op een koopje met hun metro reizen door in plaats van een cent of zestig een (Rus sisch) drie-kopekenstuk in de au tomaat te stoppen, de heer Van Tuijl uit Waddinxveen heeft het nog goedkoper gedaan. „Van 1964 tot 1975," schrijft hij. „heb ik mij veelvuldig met de metro in New York voortbewogen. Vroeg was mij al bekend dat onze cent ook door de automaten werd ge accepteerd. Als echte, gierige Ne derlander heb ik dan ook vele malen deze wetenschap te eigen verdienste aangewend." De muntjes zullen nog wel passen, als intussen de automaten daar niet vervangen zijn tenminste, zodat we mogen aannemen dat ook nu nog Nederlanders voor een cent met Newyorks onder grondse reizen. Dat zit er volgens de briefschrijver wel in, want de Nederlander is gierig, vindt hij. veel erger dan de spreekwoorde lijk gierige Schot Het is niet toe vallig dat kooplieden over de hele wereld in onze taal kunnen zeg gen: kijken, kijken, niet kopen. Het is ook de Nederlander die in het buitenland altijd probeert af te dingen, in tegenstelling tot bij voorbeeld Amerikanen die grif de vraagprijs betalen. De Westduitse bondskanselier Helmut Schmidt heeft een naamgenoot die Uwe heet. rector van een Hamburgs gymnasium is en goed kwaad op de kanselier is. Hij schreef hem. weet Elseviers Magazine, „een brief op poten" met het verzoek of Schmidt de grote dus alsjeblieft op de t.v het roken en snuiven achterwege zou willen laten. De bondskanse lier grijpt namelijk tegenwoordig voor het oog van televiesiekij- kend Duitsland veel en graag naar snuif, omdat hij van de siga retten af wil. waar hij veel te veel van rookt. Zijn gesnuif blijkt in spirerend op de jeugd te werken, die menig snuifje in het neusgat stopt. Leuk voor de tabakshan delaars, maar een doorn in het oog van rector Uwe Schmidt: op zijn school gingen de leerlingen zo ver ln hun na&perij. dat ze een complete snuifwedstrijd op po ten zetten. Winnaar werd een twaalfjarige, dankzij een overdo sis die hem prompt in het zieken huis deed belanden. Een gevaar lijke ontwikkeling, meende de rector die daarop naar de pen greep om zijn naamgenoot op de bruinberookte vingers te fikken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 5