n 'Telefoniste van 008 soms
een sociaal werkster'
Uit brieven van lezers
i Cliënten leverden humor voor boekje van Jeanne Sitskoorn
MAANDAG 3 NOVEMBER 1980
VARIA
TROUW/KWARTET
7
rric
elijj
rbeli
iet
en
aard
oldo<
;re v
proki
ïmij
tor
tot(
leen
word
ng
HM
)e di
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor korte reacties op in deze krant gelezen
berichten, artikelen en commentaren, en niet voor open boeven, gedichten,
oproepen of reacties op advertenties (deze laatste dienen tot de directie gericht te
worden) De redactie behoudt zich het recht van bekorting voor. Hierover of over
het niet plaatsen (meestal door ruimtegebrek) kunnen wij helaas met corresponde
ren. 8rieven adresseren aan Secretaris hoofdredactie Trouw. Postbus 859.1000
AW Amsterdam. Bij publikatie worden naam en woonplaats van de schrijver
vermeld.
door Fred Lammer»
DEN HAAG Echte humor
Kun Je niet bedenken, die
wordt geboren. Je ziet die da
gelijks om Je heen als Je er een
antenne voor hebt Jeanne
Sitskoorn-Van Egmond, een
van de telefonistes bij 008 in
Den Haag heeft er oog en oor
voor. In haar werk maakt zij
regelmatig grappige gebeur
tenissen mee. Een selectie
van die ervaringen bij het te
lefoontoestel heeft zij nu te
boek gesteld.
In het boekje geïllustreerd door Hans
van Hoek die als tekenaar meewerkt
aan het personeelsblad van het bele
W foondistrict Den Haag. staat niet al-
leen wat Jeanne Sitskoorn de af gelo
de pen Jaren zelf zoal meemaakte. „Col-
en *1 lega's van andere telefoondistricten
(er zijn dertien centra van 008, ver
en v spreid over het hele land) hebben me
geholpen. We hebben dat boekje met
de w» elkaar geschreven of eigenlijk heeft
het Nederlandse volk dat gedaan. Wij
hebben alleen maar vastgelegd wat
mensen tegen ons hebben gezegd."
Jeanna. die vijf Jaar geleden weer
telefoniste werd. Voor haar huwelijk
heeft ze het werk ook een tijdlang
irap""
ndec
Franje
pakk
n m
ïië.
n die
v De
lede
socli
jpeliJ
ls
Vraag ls hoe Je er toe komt werkerva
ringen bij de telefoon ln een boekje
vorm te geven. „De basis daarvoor ls
geloof lk bij ons thuis gelegd. Mijn
ouders hadden een kruldenlerswln-
keltje. Als oudste stond lk toen lk een
Jaar of Uen was al regelmatig achter
de toonbank. Dan maak Je ook het
nodige mee. Mijn ouders leerden me
daarvan het grappige te zien. 'sA-
vonds werden bij ons thuis soms be
paalde gebeurtenissen uit de winkel
nagespeeld. Als Je dat eenmaal over
Je Jebt raak Je het niet meer kwijt. Ik
noem het de franje van het beroep",
zegt Jeanne (49).
„Dat betekent niet dat ze bij 008 de
bele dag dubbel liggen van het lachen
om wonderlijke dingen die telefoona
bonnees zeggen. Het gaat bij ons heel
serieus toe. We moeten hard aanpak
ken. Als Je weet dat 008 bij elkaar
dagelijks honderdduizend informa
ties verstrekt kun Je dat wel begrij
pen. Zeker 98 procent van de mensen
die ons bellen komen met gewone
vragen over een telefoonnummer, dat
ze nodig hebben. De afwijkingen van
het gangbare zitten ln de resterende
twee procent.
Waarheen Arjos (4)
In uw commentaar van 29 oktober
schrijft u. dat de Arjos nietzo'n haast
moet hebben om het kabinet-Van Agt
kwijt te raken en dat zelfs een tweede
kabinet geen garantie voor een eeu
wig leven ls. en een politieke organi
satie geduld moet hebben op langere
termijn te mikken. Oeduld ls een
schone zaak als het gaat om zaken,
die niet zo vlug kunnen veranderen,
maar er ls grote haast nodig om ein
delijk te stoppen met het ziel- en
lichaam- en schepplngvemletlgende
geweldsdenken. Daar hebben we al
veel te lang geduld mee gehad. Ik
geloof dat het aan de oppositie van
Arjos. EPV. PPR en anderen te dan
ken is, dat Bukman vindt, dat de
klacht „enige" waarheid bevat. Maar
binnen het CDA wordt het net zolang
verbloemd, dat de loyalisten in een
keurslijf worden gedwongen, om het
kabinet net niet te laten vallen.
Trouw concludeert, dat er haast ls bij
de aan Bukman gegeven opdracht.
ben gestaan, als bijv. Van Houwelin-
gen het tijdig gezegd had (net als Van
der Meulens werkgelegenheldsfonds,
Hans de Boers bestedingssuggestie
van de extra aardgasbaten en Goud-
zwaards eenmalige inkomensdaling).
4. Het verdient aanbeveling op korte
termijn het manifest door te laten
rekenen door het Centraal Planbu
reau. Gegeven de doelstellingen en de
voorgestelde economische groei van 1
procent zou de Inkomensdaling over
de volgende kabinetsperiode dan wel
eens geen 4, maar 16 of 20 procent
moeten bedragen. Wie een op zich te
waarderen politiek programma op
stelt. dient zich ook te beraden op de
economische gevolgen. Een financië
le verantwoording, hoe vaag mis
schien ook, ontbreekt nu jammerlijk.
Wateringen L. Dijkstra
Samenwonen
In Trouw (25 oktober) las ik over
Heroïne
In de trein las lk in Trouw van 27
oktober, weggedrukt in een hoekje
onderaan op een pagina het volgende
bericht: Dood na heroïne. Ik heb to
taal geen verstand van het maken
van een krant maar als ik vandaag de
krant had mogen Indelen, dan was
bovenstaand bericht met zeer grote
letter, zo opvallend mogelijk, op de
eerste pagina gezet. Zo klein als het
berichtje nu is, zo groot is de aan
klacht van de inhoud tegen een sa
menleving waarin mensen op deze
wijze sterven. Ook lk ben een lid van
deze samenleving en voel me machte
loos tegenover de ellende waar veel
mensen in terecht komen. Maar die
ellende raakt me wel, ln ieder geval
veel meer dan de voorsprong van AZ
die opnieuw groter ls geworden, welk
bericht wel op de eerste pagina kan.
Amsterdam C.H.J.deJoaf
Bezwaren
verstreken.
Rotterdam
W. H. Koopmans
Volgens ons is de termijn al lang ongehuwden die samen wonen ln de
bejaardentehuizen. Ik vind dit onge-
loorloofd en ln strijd met het evange
lie. H et ls een onpasselijke opvatting
om als ongehuwde man of vrouw sa
men te gaan wonen ln een bejaarden-
„,V U* tehuis. Ik vind dat dit niet thids hoort
voelt op te gaan ln het CDA. dus «n btlaardentrtul!. D£ AiL
Anlhor* von not ■Tl A cnmlf' WPt mpn
zichzelf niet op te heffen, maar zelf
standig te blijven voortleven, ls toe te
Juichen. Van het CDA ls weinig prin
cipiële politiek te verwachten en met
name de Roomse voormannen hou
den zich niet aan wat God van ons
Waarheen Arjos (5)
Dat de Arjos er niet voetstoots voor
Jeanne Sitskoom-van Egmond.
eigenlijk schreef het Nederlandse volk haar boekje
Plakboek
„Een paar Jaar geleden ben lk begon
nen grappige opmerkingen waarmee
lk werd geconfronteerd op te schrij
ven, zo maar voor de aardigheid. Ik
verzamelde ze ln een plakboek met NdfTlGn
bijpassende Illustraties, die Uc uit
weekbladen knipte. Toen lk dat plak
boek aan mijn collega's liet zien wa
ren ze dol enthousiast. Ik ben toen
mijn collega's gaan opjutten mijn
voorbeeld te volgen en ook eens wat
op te schrijven.
Toen ze met dat plakboek bezig was
•1de Jeanne Sitskoorn al met de
gedachte er ln de toekomst Iets meer
mee te gaan doen. In oktober 1978
was het zo ver dat Jeanne haar plak
boek ln eenvoudige vorm liet verme
nigvuldigen De oplage van 220 exem
plaren sleet zij aan collega's en ande
re PTT'ers.
mlggelt had een exemplaar ln handen
gekregen en er met naam en toenaam
over geschreven. Contacten met
cliënten vallen onder het begrip
dienstgehelm. Zolang de zaak Intern
bleef was er niets aan de hand. Maar
nu dit".
„In eerste instantie heb lk Carmlggelt
gebeld. Hij schrok echt van mijn ver
haal en troostte me door te zeggen
dat niemand toch boos kon worden
over hetgeen hij had geschreven over
dat boekje van mij. Nou daar was lk
niet zo zeker van".
Het pakte goed uit. Niet alleen dat de
telefoon bij Jeanne roodgloeiend
stond van mensen die allemaal naar
dat niet ln de handel zijnde boekje
vroegen, ook bij de PTT vond men
die publiciteit wel leuk. De PTT-lei-
ding was van mening dat het begrip
dienstgeheim dit keer wel wat ruimer
mocht worden gehanteerd en zo werd
het licht op groen gezet er een echt
boekje van te maken
Nu haar boekje zo aanslaat, sluit
Jeanne Sitskoorn de mogelijkheid
niet uit dat ze een vervolg erop gaat
maken. Materiaal is er genoeg, vooral
omdat nu collega's overal ln het land
uitspraken noteren. In dat tweede
deeltje kan dan ook de uitspraak
komen, die per ongeluk uit het nu
verschenen boekje is gebleven. „We
zijn die gewoon vergeten, terwijl er
ook een heel mooie tekening bij was.
Erg Jammer hoor. want het was een
heel goeie".
Carmiggelt
„De uitgave kwam niet ln de handel.
Daarom was lk stomverbaasd dat lk
op een dag ln april 1979 werd gebeld
door een mevrouw, die het boekje
wilde bestellen. Ze had erover ln de
krant gelezen. Wat bleek? Simon Car-
Om moeilijkheden te voorkomen
heeft Jeanne alle namen die ln het
boekje voorkomen veranderd. „Op
die manier schaad lk er niemand mee.
De mensen kunnen zich er zelf in
herkennen op een manier die niet
vervelend ls".
Over gebrek aan belangstelling voor
haar produkt heeft Jeanne niet te
klagen. Een week na het verschijnen
waren er al 10.000 exemplaren ver
kocht. „Rijk zullen we er niet van
worden. Ik ga geen percentage noe
men, maar Je mag best weten dat ik
me nauwelijks heb verdiept ln de
financiële kant, ook al omdat lk van
tevoren niet wist dat het zo'n succes
zou worden. Ik vond het alleen maar
leuk dat het werd uitgegeven. Wat ik
wel heb bedongen ls dat al mijn colle
ga's in het telefoondistrict Den Haag,
en dat zijn er 180, een gratis boekje
hebben gekregen. Dat ging om een
flink bedrag".
Hoge rekening
Jeanne kent hem uit het hoofd: „Juf
frouw, de telefoonrekening van mijn
dochter is zo hoog. Nou denkt ze dat
het aan mij ligt. Ik ga er wel dikwijls
oppassen en dan bel ik er vaak op.
Maar lk neem altijd mijn eigen toe
stel mee. Dan kan het toch nooit op
de rekening van mijn dochter
komen?"
Zulke dingen gebeuren. Als telefonis
te krijg Je met allerlei mensen te
maken. Het zijn niet enkel eenvoudi
ge zielen die in het boekje parade
ren." Ook zich deftig noemende da
mes en heren maken blunders. De
mevrouw die geaffecteerd sprekend
een telefoonnummer aanvraagt, de
naam van de betrokkene spelt en zegt
dat op de o „een cum laude" moet
staan, valt door de mand, vooral als
ze er aan toevoegt dat ze ook graag
het kerngetal wil hebben.
Geen computer
Het zijn Juist alledaagse zaken die
grappig overkomen. Soms zijn het
zelfs heel logische reacties, bij voor
beeld van de mevrouw die een inlich
ting wil hebben over een telefoon
nummer van de KLM en op de vraag
van de telefoniste of het een charter-
of een lijnvlucht betreft, in eerste
instantie zegt dat niet te weten maar
er dan aan toevoegt: „maar ze komen
ln elk geval uit de lucht."
Jeanne: „Dergelijke uitspraken hou
den ons beroep gezellig. Als vanaf
morgen ledereen volgens het boekje
zou gaan handelen zou lk het gevoel
krijgen een verlengstuk van een com
puter te zijn geworden. Je gaat als
telefoniste om met levende mensen
en dat begrip ls wederkerig, al zijn
sommige mensen daar verbaasd over.
Dat verklaart de uitroep als de telefo
niste zich meldt: „Heb lk nu een echt
mens?"
Werken bij 008 ls ook zonder die grap
jes boeiend, omdat Je er heel direct
krijgt te maken met alles wat ln het
land leeft en speelt. „Als er een ramp
is gebeurd, zoals een treinongeluk,
gaan de mensen elkaar bellen. Wij
moeten dan de nummer geven. Zo
merken we het ook meteen als er Iets
mis ls met een televisieprogramma.
Aalbers van het CDA sprak: wat men
daar binnen doet als de deur dicht Is,
dat gaat niemand aan. Maar lk vraag
aan dr. Aalbers of hij ook rekening
houdt met Gods woord. En dan lees
lk dat man en vrouw één zijn door de
uen £icu met oan wow uuu 'mi wi« u.
verlangt in de tien geboden. Om maar j5*™* van het huwelijk. Dus deze be-
- - - jaarden zouden, als zij met elkaar
omgaan en aanspraak aan elkaar
hebben en ook graag samen willen
wonen als enige en ware oplossing
tot een huwelijk over moeten gaan.
Dit is de weg om samen te wonen en
te leven. En niet zo maar losbandig
met elkaar te wonen en maar te leven
zo als men dat zelf wil. Want dit is
niet gegrond op het evangelie uit
Gods woord. God heeft niemand op
dracht gegeven om maar te leven zo
als men zelf wil. Daar ls een grens aan
verbonden hoe wij mogen leven en
kunnen leven. Ik kan mij dan ook
daar niet mee verenigen om als man
en vrouw samen te wonen zonder te
huwen. En het past ook niet ln een
christelijk bejaardentehuis, want dan
ls het meer een onchristelijk tehuis
om dat het in strijd handelt met het
evangelie.
Den Bommel C. Snijder
iets te noemen: de zondagsrust ls bij
hen niet veilig! Van Agt vertrok op
een zondag naar China.
Exloërmond J. Tipker
Niet te geloven (12)
In Trouw van 27 oktober schrijft An
ne van der Melden „Laat de sekten
zichzelf maar onthullen, we kunnen
er tegen en maken zelf wel uit of het
goed is of niet naar onze overtuiging".
Fijn dat Anne van der Melden zich
daartoe ln staat acht, maar hoevelen
zijn dat niet, zie de grote toeloop die
deze sekten momenteel hebben. Ge
weldig dat Sipke van der Land de
moed heeft klaar en duidelijk te
waarschuwen en wijst op Jezus Chris
tus die de enige weg is tot God. Te
recht heeft Sipke van der Land ook
gewezen op het gebrek aan liefde en
gemeenschap vanuit de kerken,
waardoor de behoefte aan deze sek
ten wordt gevoed. Jammer dat Trouw
als christelijke krant zoveel kritiek
meent te moeten spuien op zo'n ge
weldig programma.
Maassluis A. P. v. Waardenburg
Schriftgezag
Als allerlei mensen Ineens het num
mer van een bepaalde omroep willen
hebben zeggen wij al tegen elkaar: er
ls zeker iets niet goed gevallen.
Meestal horen we trouwens al gauw
wat er aan de hand ls. Als telefoniste'
ben Je vaak de eerste persoon waar
die verontwaardigde mensen mee
worden geconfronteerd."
Eenzamen draalen 008 ook dikwijls,
evenals mensen met problemen."
Vooral 's avonds laat krijg je soms
heel trieste verhalen te horen. Aan de
ademhaling van de mensen hoor Je
meestal al dat ze zenuwachtig zijn. Je
kunt die mensen niet zo maar laten
zitten. Hoewel we de lijn natuurlijk
niet te lang kunnen blokkeren en het
onze taak niet ls op dergelijke proble
men diep In te gaan, maken we er ons
niet zonder meer vanaf. We proberen
die mensen te verwijzen naar hulp
adressen. Ergens vervul Je op zulke
momenten de rol van sociaal werk
ster door die mensen te laten voele n
dat ze even hebben gesproken met
Iemand die zich voor hen interesseer
de, die bereid was even te luisteren.
De geloof dat zoiets heel belangrijk is.
NBBA-manifest
Nu de werkgroep Niet BIJ Brood Al
leen haar politieke manifest heeft ge
publiceerd. zou lk mede met het oog
op hun naderende congres enkele
kanttekeningen willen maken:
1. De gepubliceerde waslijst van wen
sen is niets nieuws en spoort wat
doelstellingen betreft ln grote lijnen
met de PvdA en de PPR. Zou verder
gaande samenwerking met hen niet
te wensen zijn, ook al verschilt men ln
uitgangspunt?
2. Het manifest wekt de indruk dat
alles goed ls, als het maar progressief
is of evangelisch radicaal. Een mooi
voorbeeld ls de wenselijkheid van be
vordering van het eigen woningbe-
zlet, mitsde totale tegemoetko
ming door de overheid ln de kosten
hiervan het subsidie voor woningwet
woningen maar niet te boven gaat!
3. Een krachtige lndustriallsatlepoli-
tiek ls voor Nederland onmisbaar.
Tenslotte moet in dit land alles van
de produktiesektor komen en kost al
het overige alleen maar geld. Dat had
best ln het programma mogen staan.
Waarschijnlijk zou het er ook ln heb-
Uit het rapport van een aantal hoog
leraren theologie begrijp ik dat ze
..objectieve waarheid" uit de bijbel
bij willen zetten ln het „rariteitenka
binet" en daarvoor in de plaats Iets
nieuws hebben verzonnen, namelijk
„relationele waarheidRuime gren
zen, dat wil zeggen. Je mag uit de
bijbel halen wat in Je kraam te pas
komt. maar toch binnen een bepaal
de grens. Ik zou graag willen weten
van de heren hoe de grenzen nu lopen
Xyan de volgende citaten. Daar viel
mijn bijbel namelijk open na het le
zen van de krant. „GIJ hebt uw volk,
het hills van Jacob (de kerk stelt toch
prijs op het Verbond?) verworpen,
omdat het geheel beïnvloed ls door
het Oosten en toverij pleegt als de
Filistijnen en samendoet met kinde
ren van buitenlanders. ook is zijn
land vol afgoden, voor wat eigen vin
gers (verstand?) hebben gemaakt
buigt men zich neder. Zo vernederen
de mannen zich. Vergeef het hun niet,
en verder: hun zonde verkondigen
zij onverholen evenals Sodom (homo
filie). De tirannen van mijn volk zijn
kinderen en vrouwen overheersen
het. Mijn volk, uw leiders zijn verlei
ders. Zij maken de weg die u tot pad
moest zijn tot een doolweg. De Heer
zal ln het gericht gaan met de oud
sten en de „vorsten van zijn volk. Gij
toch. gU hebt de wijngaard ver
woest". Uit Jesaja 2 en 3. Ik zou een
antwoord zeer op prijs stellen.
Brammen N. Matzken v.d. Griend
Voor een argeloze lezer geeft de heer
Neuman ln Trouw van 24 oktober
best een aardig verhaal. Hij stelt, dat
als Kamerleden op onderdelen van
het program van hun partij een afwij
kende mening hebben, zij serieus ge
nomen moeten worden, maar dat hun
dat nog niet het recht geeft tegen de
lijn van de fractie in te stemmen. Zij
moeten zich dan maar van stemming
onthouden. Mensen die de politiek de
afgelopen Jaren gevolgd hebben, her
kennen echter een actuele situatie:
die van de CDA-dissidenten. Dat ln
rekening brengend, schrijft Neuman
een kwalijk verhaal: hij draalt name
lijk de feiten om. Wat moeten Kamer
leden die van te voren geen bezwaar
tegen het verkiezingsprogram heb
ben Ingediend, maar achteraf merken
(in o.a. Urenco- en kernwapendebat),
dat de meerderheid van de fractie
totaal afwijkt van het program?
Want dat ls mijns inziens de afgelo
pen jaren het geval geweest. Dat het
kabinet daarvan afwijkt ls Jammer,
maar daarvoor ls het nu eenmaal eer
coalitiekabinet Maar dat geeft de
fractie nog niet het recht af te wijken
tenminste niet zo radicaal. De laatste
tijd wordt geschreven dat het CDA
zich vervreemdt van de kerken er
van het CNV: geen wonder! Als
CDA-fractle zich had gehouden aar.
het verkiezingsprogram was er geei
„werkgemeenschap NBBA" gewees
en was Goudzwaard niet opgestapt
Met leedwezen nemen mensen al
scheld van het CDA. Onder ander
vanwege de denktrant van de hee
Neuman. Helaas. Hopelijk levert he
gesprek van Weststrate ca. met he
EPV wat positiefs op.
Voorthuizen B. J. van 't Rit
Vrouwenprobleem
„Amerika's feministen staan vo
keus uit twee kwaden" van Bert v;
Panhuis (Trouw. 25 oktober) is
weer typisch een voorbeeld van, d
mannen geen biet snappen van wa
de vrouwenbeweging mee bezig i
Meneer Van Panhuis, nog één ke
dan: feministen zijn bezig met erv
strijd vóór vrouwen, dat ls waar. D
betekent natuurlijk niet, en dat de
ken er nog zovelen (vandaar dat h
ook allemaal zo lang duurt en
moeizaam gaat) dat mannen d
maar met hun handen ln hun zakk
kunnen blijven toekijken. Vrouw
(aktief ln vrouwenbeweging) zijn i
melijk bezig met strijden voor e
samenleving, waarin vrouwen Vi
zelfsprekend hun mond open kunr.
doen en vanzelfsprekend meetellc
Zonder dat daar urenlang over nv
worden gepraat. Zonder gezeur i.
ellenlange conferenties. Die saroer
ving, die wij trachten te bereiken
meneer Van Panhuis, niet alleen I
langrijk voor vrouwen, maar zeer
ker ook voor mannen. Dat beteke
dat het probleem van de verrec
sing, het problecm-Reagan dus, r
alleen feministen ln Amerika dwli
tot een keuze tussen twee kwad
maar ook mannen bezig moet h>
den. Het ls niet zo, dat dit iets is
is althans de teneur van Van Panhi
verhaal „dat die vrouwen m;
weer moeten zien hoe ze dat aanp:
ken." Of ls 't misschien wel lekker
gemakkelijk om de strijd voor
eerlijker maatschappij, met i
strijd en problemen vandien, m;
door vrouwen alleen te laten do
omdat Je als man denkt dat 't j
alleen maar benadeelt?
Arnhem Ellen de Jcng
Ten gevolge van een techni
sche storing moet de bijdrage
van Mink van Rijsdijk vandaag
achterwege blijven.
Onder redactie van
Heieen van Batenburg
Vragen uitsluitend in de envelop en dus niet per briefkaart sturen
aan postbus 93313, 2509 AH Den Haag. Per vraag een gulden in
postzegels bijvoegen, het liefst in waarden van 60 en 40 cent. Beslist niet
aan de buitenkant opplakken. Geheimhouding is verzekerd.
Vraag: Op oude zonnewijzers van het
kubusmodel met vier wijzerplaten op
elke- hoofdwindrichting komt men
verschillende spellingen tegen. Noord
of Noort en soms zelfs Noordt. Kan de
spelling Iets zeggen over de tijd waar-
In deze zonnewijzers gemaakt zijn?
talwoord. Het ls moeilijk, zo niet
onmogelijk aan de hand van de spel
ling bepaalde voorwerpen te dateren.
De overgang van t naar d in spellin
gen als „noord" ls zeer geleidelijk
gekomen. Maar bovendien ls de spel
ling. ook van een woord als zuid, bij
verschillende auteurs in dezelfde tijd
[verschillend. Ik vond bij Huygens:
Noord en Zuyen, maar bij zijn tijdge
noot Vondel: Noortsche en Noort-
waerts, bij Brandt Noordt, maar ln de
;8tatenvertaling Noordwaerts en
Zuldwaerts, bij Bredero Noort en bij
Marnlx Noort en Zuyt. Over het alge
meen vindt men bij schrijvers uit de
tweede helft van de achttiende eeuw
c3iu^
de spellingen Noord en Zuid. De s en
de z wisselden elkaar reeds ln de
middeleeuwen af. maar woorden die
tegenwoordig met een z geschreven
worden, vindt men nog ln zeventien
de eeuwse teksten van akten enz. met
een s terug. Pas ln de negentiende
eeuw ls er wat meer eenheid ln de
spelling gekomen
Vrasg: Ik betrek altijd melk van een
boer. Erg lekkere melk, maar eigen
lijk te vet. Hoe kan lk van de room
van de melk boter maken?
Antwoord: Volgens het Nederlands
Zulvelbureau ls het niet eenvoudig
om zelf boter te maken, maar het ls
allicht eens te proberen. Rauwe melk
wordt liefst ln platte schalen koud
weggezet. Na voldoende oproming
(circa twaalf uur) kan de roomlaag
worden afgeschept. De room wordt
tot circa negentig graden C. verhit en
dnima snel afgekoeld. Aan pl.m. een
liter room wordt een halve dl karne
melk toegevoegd, waarmee de room
zo'n twintig uur koud wordt wegge
zet. Het zuringsproces heeft zich nu
voltrokken en men kan gaan karnen.
De temperatuur van de room mag
niet hoger dan zeventien graden C.
zijn. Ideaal voor het karnen ls de
karnton, maar wanneer men daar
niet over beschikt, kan men zich des
noods ook behelpen met een goed af
te sluiten fles waarin door krachtig
schudden de room ln beweging wordt
gehouden. De vetbolletjes botsen
hierdoor tegen elkaar en gaan samen
klonteren. Het lijkt dan alsof de room
gaat schiften. Wanneer de boterkor-
rels na langdurig schudden heel goed
zichtbaar zijn geworden, wordt de
fles koud weggezet. De boter komt op
de karnemelk drijven cn kan worden
afgeschept of uitgezeefd. De boter-
korrels worden meermalen op een
zeef met koud water afgespoeld en
daarna (eventueel met Iets zout) ge
kneed tot een homogene massa waar
in geen los vocht meer zichtbaar is.
Vraag: Weet u ook of de tekst van de
Carmlna Burana zoals ze door Carl
Orff op muziek gezet zijn, los ver
krijgbaar ls?
Antwoord: De teksten van de Carml
na Burana zijn ln een apart boekje
uitgegeven. U kunt het bij de platen-
handel kopen of vla hem bestellen.
De prijs ls 4,20.
Vraag: In mijn bezit zijn.twee mun
ten; een zilveren munt waarop staat
West Frl/siae 1730, achterzijde 25, en
een bronzen munt met aan de ene
kant VOC 1788, op de andere zijde
twee liggende leeuwen onder elkaar.
Zou u er lets over kunnen schrijven?
Antwoord: De zilveren munt ls een
dubbele wapenstuiver uit West-Fries
land, gewicht 1,62 gram, gehalte
0,583. Afhankelijk van de kwaliteit
van de munt ls de cataloguswaarde
ƒ7,50 tot ƒ30,-. De andere munt ls
niet van brons, maar van koper. Een
koperen duit van de Verenigde Oost-
Indische Compagnie, geslagen in
West-Friesland. De liggende leeuwen
zijn het Westfrlese wapen. Gewicht
3,62 gram, gehalte 1,000. Catalogus-
waarde 4 tot 25 gulden
Vraag: Mijn Japanse nachtegaal ls
bij goed weer graag bulten, 's Nachts
breng lk hem binnen. Nu vertelde
iemand mij: dit hoeft helemaal niet.
De vogel ls bestand tegen kou en kan
's nachts rustig buiten blijven. Graag
uw advies.
Antwoord: De Japanse nachtegaal
kan 's nachts wel buiten blijven,
maar dan moet er ln de kool of volière
wel een schuilhoekje aanwezig zijn.
Een schuilhoekje dat aan drie kanten
dicht is en van een stokje is voorzien.
Het ls zelfs beter de vogel 's nachts
niet binnen te halen, daar door de
grote temperatuurverschillen (vooral
ln de winter) de kans op kouvatten
groot is.
Vraag: Ik wil een aluminium melk
bus gaan beschilderen Waarmee
moet ik de bus schoonmaken en wat
voor verf moet ik voor de grondlaag
gebruiken?
Antwoord: De melkbus moet eerst
grondig schoongemaakt worden met
verdunde ammonia. Daarna de bus
met water afnemen en goed drogen.
Dan wordt een metaalgrondverf aan
gebracht. waarop u ten slotte met de
volksschllderkunstverf aan de gang
kunt
Vraag: Ik heb een heel oud kook
boek, „Nieuw Burger Keukenboek.
Voorschriften voor het gereedmaken
van alle gerechten, die hier te lande
voor de huishoudelijke tafel verlangd
worden." Uitgegeven bij D. Nootho
ven van Goor te Leyden. In welk Jaar
werd dit kookboek uitgegeven en wie
ls de schrijver of schrijfster?
Antwoord: Dit kookboek met de lan
ge titel (wat uitvoerig was men vroe
ger toch) verscheen voor de eerste
maal in 1858. De zestiende druk werd
ln 1879 uitgegeven. Bijna ieder jaar
een nieuwe druk dus. De prijs be
droeg bij de zestiende druk zegge en
schrijve 75 cent. De schrijver of
schrijfster wordt nergens vermeld.
Vraag: Iemand die veel rookt krijgt
nogal eens van die nare gele nicotine-
vlekken op zijn of haar vingers, wat
valt hieraan te doen? Citroensap
helpt maar heel beperkt.
Antwoord: Nicotlnevlekken zijn heel
goed te verwijderen door de vingers
in te wrijven met een twee-procentige
oplossing van kaliumpermanganaat.
Ze worden hierdoor paarsachtig
bruin, en het lijkt dan eerst of u nog
veel verder van huls bent. Maar wan
neer u de vingers na wrijft met een
oplossing van natriumblsulfiet,
wordt de huid weer vlekkeloos.
Houdt u de oplossing niet te lang op
de huid, maar spoel snel af met koud
water.
Vraag: Mijn man heeft sinds twee
jaar een WAO-uitkering. Kunnen wij
op grond daarvan in aanmerking ko
men voor vermindering of ontheffing
van de wegenbelasting? We rijden
nog geen 10.000 kilometer per Jaar.
Antwoord: Ontheffing of verminde
ring van wegenbelasting kunt u al
leen dan aanvragen wanneer het voor
uw man niet meer mogelijk is gebruik
te maken van het openbaar vervoer.
Het aantal kilometers dat verreden
wordt, alsook de WAO-uitkering van
uw man op zichzelf zijn geen reden
tot ontheffing. Wanneer u meent in
aanmerking te komen voor onthef
fing, kunt u een verzoek indienen bij
de inspecteur van de motorrijtuigen
belasting. Wolthersingel 5, Apel
doorn. De aanvrager wordt door een
arts gekeurd
Vraag: Jaren geleden was ik eens
getuige van een fikse onenigheid tus
sen mijn oom en tante. Mijn oom
gebruikte toen de uitdrukking „zo
veel drukte om een pannekoek." Is
dit een staande uitdrukking? Ik had
hem nooit eerder gehoord en heb hem
later ook nooit meer horen gebruiken.
Waar kómt deze uitdrukking van
daan?
Antwoord: Het is oorspronkelijk e
Frans gezegde: Tant de brult po
une omelette (au lard). Die toevc
ging au lard (met spek), daar ging h
eigenlijk om. Het wil zoveel zegg-
als: zo veel drukte om een klein:,
heid. Deze uitdrukking wordt toer
schreven aan de dichter Des B.
reaux (1602-1673). Barreaux was l
rucht om zijn ongodsdlenstlghe.
Volgens de anekdote bestelde hij c"!
Goede Vrijdag ln een herberg te t
Claud een spekpannekoek. Toen i
waard, die een gelovig katholiek wt
dit gerecht onder tegenstribbelit
opdiende, volgde een hevige donde
slag en de waard viel dodelijk vc
schrikt op zijn knieén. Des Barreai
nam daarop, tot geruststelling van
waard, de pannekoek en smeet dez
onder het uitspreken van bove
staande woorden, uit het raam. De.
anekdote zou verzonnen zijn om
zegswijze te verklaren.
