Kunst op VU-campus: toegevoegde versiering Ir 1 Voortjagend kwartet op kneuterig concert Veel aandacht voor verkiezingen in VS dat wordt smullen vanavond Hamburgersvan Albert van Zoonen CDA en PvdA tegen commercie via kabel Omstreden toneelstuk kan door de beugel Vertrouw op (8^ p altijd! Koster/Fabricius ere-leden PEN TROS presentator op non-actief voor - itet Vanè rechter gedaagd En dan nog Popdagen Nieuwe boekn?' te DONDERDAG 30 OKTOBER 1980 KUNST/RADIO/TELEVISIE door Peter Karstkarel AMSTERDAM Ter gele genheid van het honderdjarig bestaan van de Vrije Universi teit van Amsterdam is een postzegel uitgebracht en ge lijk met de overhandiging van dit kleine kunstwerkje, ont worpen door Gielijn Escher, is er een tentoonstelling geo pend die gewijd is aan de VU Campus en de monumentale kunst die zich in en rondom de universiteitsgebouwen be vindt. De portretkop van ..Abraham de Ge weldige" siert heel klein de postzegel; de eerste rector magnificus is met een dubbel portret in monumentale af metingen verbeeld op een raam bij de foyer. In 1917 was er al een fonds gesticht om ter gelegenheid van de tachtigste verjaardag van Abraham Kuyper een herdenkingsraam in het VU-gebouw aan de Keizersgracht aan te brengen. Door allerlei, vooral fi nanciële omstandigheden is het nooit tot uitvoering gekomen van het wel getekende ontwerp. Met hulp van de vereniging van de VU kon bij de vol tooiing van het nieuwe hoofdgebouw in Buitenveldert het idee alsnog uit gevoerd worden. Het idealistisch symbolistische glas-in-lood ontwerp werd definitief in de archieven gebor gen het is nu bij deze speciale gelegenheid tentoongesteld en en kele kunstenaars werd gevraagd een nieuw ontwerp te leveren. Dat van Carlo Andreoli werd gekozen. In het vouwblad dat de tentoonstel ling begeleidt, wordt van dit portret vermeld; „Dit eigentijdse betreft zo wel de techniek als het materiaal en de tekening". Met behulp van oude foto's werd een diapositief van reus achtige omvang (3X8 meter) ver vaardigd dat de „kop" van Kuyper weergeeft De tweekleurige dia wordt niet door daglicht tot leven gebracht maar door kunstlicht, waarvoor apar te voorzieningen werden getroffen Op deze wijze is een uniek kunstwerk tot stand gekomen, een portret dat naar aard en omvang vooralsnog in de wereld van de toegepaste kunst in ons land eigensoortig is." Aan het begin van onze eeuw heeft Kuyper over architectonische vorm geving van kerken opgemerkt: „Zo dra het op kunst-conceptie en kunst uitvoering aankomt, moet niet de theoloog, maar de kunstenaar zelf de zoeker en de vinder zijn" en „Het moet opkomen uit zijn eigen zinnen de verbeelding." Een gebouw „moet niet zwijgen, maar spreken, altoos voor het ontvankelijk gemoed, dat ook de taal van steen en hout ver staat." Het dubbelportret van Abra ham Kuyper is een waardig monu ment dat aantoont dat de malaise in de omgevingsvormgeving toch niet in de volle breedte heerst. Toevoeging Vanzelfsprekend hebben bij de bouw programma's van het universiteits complex de functionele en financiële argumenten bij besluiten de doorslag gegeven. De regeling die in de Jaren '50 vastgesteld is om rijksgebouwen te verrijken met kunstwerken die een bescheiden percentage van de bouw som mogen kosten, is over het alge meen een versieringsregeling geble ken. Bij de bouw van het nieuwe universiteltscomplex lijkt men de woorden van Kuyper over kunstcon ceptie bij architectuur vergeten te zijn en er zijn kunstenaars Ingehuurd, dankbaar gebruikmakend van de percentageregeling, om te redden wat er te redden viel. Er moesten herken ningspunten komen in de grote en grijze omgeving; kunst moest worden toegevoegd en er kwam een speciale commissie voor milieu en aankleding. Zo werden banden kleur in perspex bij het restaurant, in tegels bij de aula en losse tekens van email in de hal van het radionucllden-centrum en van spiegelglas en perspex bij de collegezalen biologie geplaatst die steeds een flauwe poging doen om de economische grijsheid te doorbreken. Je wordt er des te meer de grijsheid door bewust. De Inrichting van het binnenterrein, waaraan nota bene een van de architecten van het hoofd gebouw meegewerkt heeft, vormt in de opsierderij een dieptepunt. „On der de druk van de omvang van de bouwactiviteiten en de snelle groei van de universiteit is aanvankelijk de kwalltiet van het leefklimaat op de campus niet de eerste zorg geweest", wordt in het vouwblad nuchter ge constateerd. Het piazza met amphi theater heeft een „plastische vorm" gekregen om „de grote ruimte te bre ken en te contrasteren zowel met het omringende groen als met de rechtlij nigheid van de aangrenzende bebou wing." Zoals de bebouwing door de economische wetten een toevallige vorm heeft gekregen, zo is het piazza door een toevallige artistieke ingreep Carlo Andreoli vervaardigde dit waardige portretraam van Abraham Kuyper; een van de laan; echte monumenten in de uitgebreide collectie monumentale kunst van de VI'. |do< een kneuterig en rammelend geheel geestarme omgeving doorgrond en er jot en met 21 november i ede geworden. Bij gegevens van enkele een eenvoudige rechthoekige plaat toonstelling van de mornet verkeersassen en een amphitheater waar het water langs naar beneden kunstwerken van de VU in had enige klassieke gestrengheid nog loopt opgesteld. Het tcken van eIe. ,,uierulmte van het restaur (kkl een redmiddel kunnen betekenen. mentaire eenvoud in tegenstelling tot Hoofdgebouw 6e Een van de weinige kunstwerken dat de meeste andere artistieke uitdruk- (De jBjr" van maandag t/m vrijdag te bezoeken. wel overtuigt is de fontein van P. A. M. Siegers. Deze kunstenaar heeft de kingen die voort lijken te komen uit versierder!ge armoede. Ige lel» ;nd( g (I kin iseei voc n d and och Re i ulee DEN HAAG (ANP) De kamerleden Kosto (PvdA) en Schol ten (CDA) vinden dat de overheid geen medewerking moet verlenen aan het doorgeven van buitenlandse commerciële televisie-programma's vla de kabelnetten die de PTT beheert Eigenlijk moet dit geregeld worden via een wetswijziging, maar dat zou erg lang duren. In de tussentijd moet de minister van CRM aanvragers die van de PTT-faclliteiten gebruik willen maken de deur wijzen ADVERTENTIE Volgens een brief van de kamerleden is het nodig..het langs democratische weg tot stand gekomen omroepbestel te beschermen tegen mogelijke aan slagen door commercieel geïnteres seerden". Zij vragen de minister hier toe de „politieke wil" te tonen Aanvankelijk hadden Kosto en Scholten de minister gevraagd om de zaak ter beoordeling voor te leggen aan de Raad van State. De bewinds vrouwe voelt hier echter niet voor. De kamerleden hebben daarop in een brief van 28 oktober laten weten dat zij dan vinden dat toestemming voor gebruik van de kabelnetten moet worden geweigerd Als de aanvrager vervolgens met die weigering naar de rechter stapt ont- staat in ieder geval duidelijkheid over het recht „neen" te zeggen tegen commerciële ondergraving van het door de overheid beschermde om roepbestel. DEN HAAG Simon Koster (70) en Johan Fabricius (81) zijn benoemd tot ere-lid van het PEN centrum Ne derland. Koster, die diverse publika- ties over het toneel op zijn naam heeft staan en hoofdredacteur van het Haarlems Dagblad was, zette zich na de Tweede Wereldoorlog in voor het opnieuw actief worden van de PEN Fabricius. journalist en schrijver, stond met grote regelmaat op de bres voor het vrije woord. Zo heeft hij in 1933 op de internationale PEN-confe- rentie in Dubrovnik zich als niet-ge- delegeerde m het openbaar gedistan tieerd van het officiële Nederlandse pro-Duitse PEN-standpunt Dit probleem gaat onder andere in Sluis (Zeeland) spelen. De firma Del takabel heeft plannen vanuit België Luxemburgse commerciële tv-pro- gramma's het kabelnet daar in te voeren. De meeste kabelnetten in Ne derland worden beheerd onder ver antwoordelijkheid van de PTT Het speelt eigenlijk vooral totdat er satelliet-televisie is. Dan kan ieder een die er een relatief fors bedrag voor over heeft, een parabool-anten ne in de achtertuin zetten en zien wat hij of zij wil. Voorlopig vinden CDA en PvdA. samen een meerderheid in de Kamer, echter dat de overheid er alles aan moet doen commerciële tv aan de landsgrenzen tegen te houden. De andere regeringspartij, de WD, ls het hier nog niet mee eens. Daar wijst men op de vrijheid van informatie, die in het gedrang zou kunnen I** /eket bn ie eerste aankoek ^wdeo Van een onzer verslaggevers HILVERSUM De TROS heeft Ton Poppes, presentator van het mu ziekprogramma TROS-Top-50 voor lopig op non-actief gesteld. Dit is gebeurd In afwachting van uitspraak in hoger beroep, in een rechtszaak die tegen de vader van Poppes is aange spannen. Deze zou in zijn discotheek, waar Ton Poppes ook werkzaam is, een discriminerend toelatingsbeleid voeren. Op grond van deze uitspraak werd Ton Poppes door de Surinaam se jongerenorganisatie Samami Hai. een ..notoire racist" genoemd. De TROS wil door de presentator op non-actief te stellen, voorkomen dat de omroep een opstelling in deze zaak wordt verweten Speciaal vandaag Ombudsman Nieuw: achtdelige serie Theodor Chindler. Bernard van Brentano beschrijft Duits land op weg naar de ontredde ring van 1918. In de familie Chindler tekenen de nieuwe tegenstellingen zich af. Ned. 2/20.45 Er zijn geen Belgen. Toch een serie documentaires over 150 jaar Belgen. Programma van de BRT. Ned. 1/22.10 Achter bet Nieuws blikt vooruit op de Amerikaanse presidentsverkiezingen. Ver der een portret van de Poolse vakbondsleider Walesza. En nieuwe onthullingen over het opwerkingscontract van de Franse fabriek Cogema met de kerncentrale in Borssele. Ned. 2/23.10 Nieuw: in Literama-don- derdag een serie luisterspelen over „Nog twintig minuten". De laatste minuten voor een belangrijke gebeurtenis. Eer ste aflevering: „Het warenhuis JEE" Hilv. 1/20.35 Van een onzer verslaggevers HILVERSUM Radio en televisie zullen de komende dagen uitgebreid aandacht gaan besteden aan de presi dentsverkiezingen in de Verenigde Staten. Vrijdagavond bij voorbeeld wordt de aktualiteitenrubriek van de AVRO-tele visie, rechtstreeks uitge zonden vanuit de NBC studio's in New York. Daarin ondermeer een ge sprek met oud-minister Henry Kis singer, die zijn hoop heeft gesteld op Ronald Reagan. De NOS televisie zorgt in samenwer king met de omroepen voor de versla gen van de verkiezingen zelf. Dinsdag 4 november wordt op Nederland 1 van 23.10 tot 00.20 een documentaire uitgezonden van de Amerikaanse om roep NBC. Daartn stagt, de vraag cen traal of de veranderingen in de proce dure bij een kandidaatstelling, die na de Watergate-affaire zijn aange bracht, wel juist zijn. In deze uitzen ding ook commentaren uit New York van Bernard Hammelburg en Fons van Westerloo De volgende morgen is op dezelfde zender er om half zeven een twee uur durende ..ontbijtshoW', met de uit slagen, commentaren, analyses en in terviews. Reacties vanuit New York van Amerikaanse politici, en vanuit Hilversum van buitenland-specialis ten van politieke partijen. Daarbij: Brinkhorst (D'66), Van der Stoel (PvdA) en Ploeg (WD). De officiële uitslag van de verkiezing wordt pas tegen het einde van het programma verwacht. k Woensdagavond wordt weer op Ne derland 1, tussen 22.10 en 22.40 ge ïnventariseerd hoe Europa de nieuwe (of oude) Amerikaanse president ont vangt. Aansluitend weer commenta ren uit de Verenigde Staten zelf. door Louwrens Langevoort AMSTERDAM De radio- omroepen streven ernaar steeds meer levende muziek in hun programma's op te ne men. Daarom organiseren ze concerten en concertseries. De zaterdagse Vara-matinee is niet meer weg te denken uit het Amsterdamse uitgaansle ven. De Tros begon dinsdag in de Kleine Zaal van het Con certgebouw een eigen serie. In een programma dat sonaten en kwartetmuziek van Schumann en ADVERTENTIE De radio zendt in de nacht van woensdag op donderdag een zeven uur durend programma uit, dat om middernacht op Hivlersum 1 begint. Daarin eerst voorspellingen, later uit slagen en analyses en commentaren. Het programma waarin ook extra nieuwsbulletins van het ANP te ho ren zullen zijn, wordt gepresenteerd door Willem van Beusekom, Alfred La garde en Wlm Bloemendaal, die normaal op deze uren ook te horen zijn. De eindredacUe berust bij Nico Haasbroek Aan het begin van het programma wordt een historisch overzicht gege ven van de belangrijkste presidenten die de Verenigde Staten tot nu toe heeft gehad. Vanuit New York komen de commentaren op de gebeurtenis sen van de correspondenten van de diverse omroepen. Nederlandse luis teraars zullen telefonisch hun mening kunnen geven In de vroege ochtenduren worden de commentaren in de dagbladen in di verse landen besproken. Politieke commentatoren, van Anton Con- standse tot mr. O. B. J. Hilterman bespreken tenslotte het resultaat van de verkiezingen. Mendelssohn omvatte, was het voor namelijk de pianist Ronald Brauti- gam, die de aandacht opeiste. Brauti- gam toonde zich veel meer dan een doorsneebegeleider. In de Fantasie- stilcke van Schumann speelde klari nettist 8Jef Douwes verdienstelijk maar kwam in de dynamiek niet ver der dan hard en wat zachter. Brauti- gam gaf zijn partij veel reliëf, speelde met elan de wisselende stemmingen en maakte daardoor de piano tot hoofdinstrument. Violist Joan Berk- hemer trad op in plaats van de aange kondigde Jaap van Zweden. Berk- hemer, winnaar van het Oscar Back concours in 1975 had een overroman- tische kijk op een Mendelssohnsona- te. Zijn toonvorming is zacht met een zweem naar sentimentaliteit waarbij hij de neiging vertoont de noot van onder te benaderen. Ronald Brauti- gam ging uit van een wat nuchterder visie, dat in het adagio tot een breuk leidde. De beide hoekdelen kregen ondanks dit opvattingsverschii een evenwichtige uitvoering Raadsel Het is een volslagen raadsel waarom de Tros het Kodaiy Kwartet voor opnamen naar Nederland haalde. Klankevenwicht en samenspel geven geen aanleiding tot vreugde. De vio len Intoneren nauwelijks en de prima rius speelt op het „krasserige" af. Vanaf de eerste maat van Schu- manns Pianokwintet bleek het Koda iy Kwartet, noch de pianist Jaap Boogaart in staat te zijn om maar een vleug van de vervlogen hart aill geloofwaardig over te brei aj werd gejaagd en op los gesa Ky De presentatie van dit Tro had iets van een kneuterig eert. Tante Sigrid kwam. iaat icic hoofd om de hoek van de deC* ken te hebben, melden dat d ten de eerste nummers zou l,e' wisselen. Neef Wim las das £or zijn vriendelijkste stem het ma voor uit het ook aan he f uitgereikte boekje. Jammer. Co hem de Juiste uitspraak teld had. Er valt nog veel te ren. of is het nu chargeren. \)IC aak icec >eld ET v „e0t Catf*er®.eSt i\\r* p,eS ^e"^sUndv»"onie •xe^dzee°ei0ve->^3VnKe P°ppa «ler Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM De Scientology Kerk heeft bij de officier van justitie in Amsterdam een klacht ingediend tegen VARA's Ombudsman Frits Bom. De kerk vindt dat Bom zich in een van zijn. programma's schuldig heeft gemaakt aan opruiing tegen een religieuze minderheid. Aldus heeft een woordvoerder van deze sek te laten weten. De Scientology Kerk heeft zich gesto ten aan de uitzending van het Om- budsmanproKramma van 23 oktober. De VARA filmde in het geheim een medewerker van deze omroep, die zich onder een andere naam wilde opgeven voor een cursus van de scientologen. Voor deze cursus dien de ruim 18.000 gulden op tafel gelegd te worden. De Scientology Kerk diende bij de Raad van de Journalistiek eerder al een klacht in over het Ombudsman- programma. LONDEN (AP) De Engelse Justitie zal geen stappen ondernemen tegen de opvoering van het toneelstuk De Romeinen in Engeland, door het Na tional Theater. Tegen het stuk, waar in onder meer grove taal wordt gebe zigd en waarin mannelijk naakt is te zien, is van verschillende kanten hef tig geprotesteerd. De justitie ziet ech ter op grond van de theaterwet van 1968 geen reden om tot vervolging over te gaan. Het stuk wed geschreven door de auteur Howard Benton en vormt een aanklacht tegen het kolonialisme en de aanwezigheid van de Britse mili tairen in Noord-Ierland. Plaats van handeling is Engeland in de Romein se tijd en het hedendaagse Ierland. In een scène waarin elke speler naakt optreedt, laat Benton onder meer kel- tische priesters door Romeinse solda ten verkrachten. Het protest richt zich vooral op deze scène. Onder de theaterwet kan iedereen die een obsceen stuk opvoert of regis seert een hoge boete krijgen en bo vendien kan het stuk worden verbo den. De wet is ingevoerd na de af schaffing van de regeringscensuur op toneelprodukties. Tot dusver is het nog nooit tot een vervolging ge komen Het Londense gezelschap heeft ook moeilijkheden met het gemeentebe stuur dat het theater subsidieert Ge dreigd wordt met de intrekking van een deel van de subsidie (meer dan drie miljoen gulden per jaar) op grond van dit stuk dat door enkele stadsbestuurders een „obscene schande" wordt genoemd. Het Nederlandse PEN-centrum (PEN is een afkorting van poets, es sayists en novelists) heeft twee nieu we adoptieleden geaccepteerd; de predikant en toneelschrijver Hiber Conté ris uit Uruguay en de Maleisi sche Schrijver 8amad Ismail. De Ma rokkaanse dichter Laabi, die onlangs werd vrijgelaten, is van de lijst afge voerd. Conté ris. die contactman was tussen de protestantse kerken in Uru guay en het buitenland, werd vorig jaar tot 15 jaar veroordeeld. Leonard Cohen Vanavond geeft de Canadese zanger Leo nard Cohen zijn enige Neder landse concert ln het Concert gebouw Amsterdam. Eind ja ren zestig verwierf deze dlch- terfcanger grote bekendheid met het nummer Suzanne en enkele elpees. Sindsdien werd er weinig van hem vernomen, tot vorig Jaar met het verschij nen van de plaat Recent songs. Paul Simon In die zelfde perio de had Paul Simon grote be kendheid verworven als helft van het duo Simon Garfun- kel. Na hun splitsing bleef hij actief als componist van stan daard poprepertoire. Ook de onlangs verschenen elpee One trick pony laat horen dat Si mon nog steeds een verdienste lijk componist en zanger is. Maandagavond staat hij in Carré te Amsterdam Captain Beefheart Verreweg het belangrijkste concert van de komende week zal plaats vinden rondom Captain Beef heart Eveneens uit de jaren zestig stammend. Hij was toen een vreemde eend in de bijt die samen met vriend Frank Zap pa tot een avant garde behoor de, die nu pas op zijn waarde wordt geschat. Beefheart is in de loop der Jaren actief geble ven en zijn laatste plaat Doc at the radar station maakt duide lijk, dat hij nog steeds met beef en heart bezig is. Vanaf zater dag achtereenvolgens in Para- diso-Amsterdam, Schouwburg- Sittard. Hai 4-Rotterdam. Oos terpoortrOroningen. Rick Wakeman De Engelse for matie Yes was eens de thuis club van Rick Wakeman. Na het veriaten van deze groep ontwikkelde hij zich tot kla vierleeuw die de symfonische elementen van Yes tot nog gro tere proporties wist op te bla zen. Volgende week woensdag in de Rotterdamse Doelen. wen Theologische oriëntatie,! vember, Kontakt der konfl Soesterberg (tel. 03463-1755). 1 Helpen in de hulpverlening! Jordan. Uitg. Intro. Nijkerk. f 24.50. Het taboe, gesprekken overi loosheid door M. Vermeer en IN* ten. Illustraties van P van S Uitg. Meulenhoff. Amsterdam 17.50 AO-boekje nr 1836: Mens en door prof, dr A. Stolk. Uitg. S fnh IVIO. Lelystad. 20 blz. - 1 9 «P 'izei M Zon in de morgen. Besjes bomen, Feest op het mos en op de takken zijn prentenboelf601 J. Barklem. Uitg. Oberon. H on Prijs per deeltje (30 blz.): ƒ9. Stukjes van Mies. 50 van de e en Margriet verschenen stukji 1 v' Mies Bouman zijn gebunde schenen bij uitgeverij Gott d Y Haarlem. 160 blz. 15,-. In de serie meesters der kunst van uitg. Lekturama te dam is uitgekomen Het co werk van Jan Steen, door K. 192 blz. - 26.25 DF di CA Kapstokken voor een grapja 0 Alexander Pola met tekening tge E. Doeve en een voorwoord f Hermans. Uitg. Wytt. Prijs 14,90. Jazz in China, door H. Dulf< Bakker, Amsterdam. 170 blz. d( T, U dU' Roti iei De legende van de Heilige D van J. Roth. Uitg. De Lange. A dam. 112 blz. - 18.90. De strafzaak van Uje Wijkstr O. Overdlep. Uitg. Jansma. I post. 94 blz. - 17.50. Van uitgeverij Boom te Mepp De opbouw van de wetenscha C. A. van Peursen (161 blz. Arbeidersjongeren van J. Haz (141 blz. - 19.50) en Ethiek I tenschap. door L. Fretz (215 28.50). Crimineel, door M. Berkel i nawoord van prof. dr J. van W Uitg. Contact. Amsterdam. 221 ƒ22.50 De terreurmachine van L. Uitg. Wereldvenster, Bussum. 2 - 29.90 In de serie „antiek" van Moui Bussum zijn verschenen: Jugt (72 blz.), Meubels (96 blz.) en C (96 blz.), van A. Bangert. Pri deel ƒ24.50 Bij uitg. Zomer en Keuning kwamen uit: Nog ligt de open, roman van T. Veens tra (1 - 18.90) en twee handwerkb< Patchwork, gevarieerd lapje (102 blz. - 19.90) en Leuke IM motieven in kleur (104 blz. n"o ADVERTENTIE

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 4