IKV neemt het op voor
atoompacifisten in leger
Uit brieven van lezers
Kerstboek voor
de schooljeugd
Trouw
1 Zelf Gebreid
S5i Neveda Kwaliteit
KERK IN DE WERELD
Kerk zorgt voor
huis voor
kamerbewoners
Nes Ammim krijgt gastenhuis
Conferenties
Zendingsdagen
over Melbourne
Nieuwe opzet van
bijbelleesrooster
Vredesleerstoel
aan de VU?
Trinidad weer J
doopsgezinden
Indiase
gereformeerden
breken met
'moederkerk'
WOENSDAG 22 OKTOBER 1980
TROUW/KWARTET
Van onze kerkredactie
AMSTERDAM De kerkelijke vredesorganisaties Interker
kelijk Vredesberaad en Pax Christi hebben samen met de
Vereniging van Dienstplichtige Militairen aan de Kamercom
missie voor Defensie gevraagd om het minister De Geus
onmogelijk te maken om de discussie over de kernbewape
ning uit de krijgsmacht te weren.
De drie organisaties vinden dat de
carrière-mogelijkheid van militairen
niet door hun opvatting inzake kern
wapens beïnvloed mag worden. En zij
vragen de Kamercommissie te bevor
deren dat er een diepgaande en open
discussie over kernbewapening in de
krijgsmacht kan worden gevoerd,
zonder dat de militair die daaraan
meedoet schade ondervindt
De organisaties schrijven de commis
si e omdat deze morgen met de minis
ter van defensie overleg heeft over
diens brief van vorige week. Daarin
zei de minister onder meer dat kern
wapens niet behoeven te worden ge
bruikt. zolang we maar bereid blijven
ze wel te gebruiken. Op deze manier
wordt volgens De Geus oorlog voor
komen.
De minister reageerde, zonder dat
met zoveel woorden te zeggen, op de
aankondiging van luchtmachtkapi
tein M. Stelling, dat hij niet bereid is
atoomtaken te verrichten. De minis
ter liet daarop weten dat loyaliteit
aan de krijgsmacht betekent dat de
militair ook kerntaken, als die hem
worden opgedragen, uitvoert. De mi
nister schreef hierop geen uitzonde
ring toe te laten.
Volgens De Geus behoren militairen
vrijwillig of desnoods onvrijwillig de
krijgsmacht te verlaten, wanneer zij
weigeren kerntaken uit te voeren.
De drie organisaies vechten de stel
ling aan dat je kernwapens niet hoft
te gebruiken als je maar bereid bent
ze wel te gebruiken. Zij vinden dat
deze stellin misschien vroeger, in de
periode toen de strategie van de gega
randeerde wederzijdse vdemietiging
nog gold. maar nu veel bewijskracht
heeft verloren. Nu achten militaire
strategen de kernoorlog mogelijk. De
drie organisaties wijzen op de door
presiden Carter uitgevaardigde richt
lijn 59. waarin wordt aanbevolen de
raketten van de Verenigde Staten te
richten op de vijandelijke wapens. Zij
herinneren er aan dat de plaatsing
van de rketten voor middellange af
stand voo gebruik te velde in West-
Europa is aanbevolen met het argu
ment dat deze „beheerste" nucleaire
klappen kunnen uitdelen tegen vijan
delijke militaire doelen.
De organisaties trekken de conclusie
dat de onbruikbaarheid van kernwa
pens niet meer algemeen aanvaard
wordt in de NAVO Zij menen dat
minister De Geus dit feit onder ogen
moet zien en niet met een verouderde
voorstelling vn zaken de groeiende
ongerustheid ook binnen de krijgs
macht juist vanwege deze ontwik
kelingen op het gebied van de kern
bewapening. weg te poetsen en uit te
doven
Loyaliteit
De organisaties merken op dat de
loyaliteit, die de minister van de mili
tairen vraagt, niet mogelijk is zonder
oprechtheid en eerlijkheid. Volgens
de briefschrijvers moet in De Geus"
visie de individuele oprechtheid als
het er op aankomt wijken voor de
trouw aan eenmaal gemaakte afspra
ken. De organisaties vinden dat be
denkelijk omdat die afspraken vol
gens hen stoelen op achterhaalde
vooronderstellingen. Zij maken er be
zwaar tegen dat de minister de per
soonlijke oprechtheid van de militair
ondergeschikt maakt aan de bevelen
die hij ontvangt „Dan is bevel: be
vel". zeggen de drie
Dat de minister stoompacllisten wil
laten afvloeien verraadt volgens de
briefschrijvers dat hij de tegenstellin
gen rondom kernbewapening niet
binnen de krijgsmacht aan het dag
licht druft te brengen. De miniser is
niet ln staat om protest te honoreren
en fundamentele kritiek ter harte te
nemen. Hij overdrijft de uitdaging
die voor hem ligt tot een gevaar voor
de krijgsmacht en ontloopt zo zijn
verantwoordelijkheid, aki us de drie.
UTRECHT Op zaterdag 22 novem
ber organiseert de stichting Evangeli
sche Huisvesting een open dag in
haar eerste opvanghuis voor kamer
zoekenden in de Boomstraat 2a bis te
Utrecht.
De bedoeling van deze nieuwe stich
ting is. Jonge woningzoekenden maxi
maal twaalf maanden onderdak in
Utrecht te geven, zodat zij de gele
genheid hebben te zoeken naar ge
schikte woonruimte. Om de continu
ïteit te waarborgen, wordt het pand
blijvend bewoond door een Jong echt
paar
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor korte reacties op in deze krant gelezen
berichten, artikelen en commentaren, en niet voor open brieven, gedichten,
oproepen of reacties op advertenties (deze laatste dienen tot de directie gericht te
worden) De redactie behoudt zich het recht van bekorting voor Hierover of over
het niet plaatsen (meestal door ruimtegebrek) kunnen wij helaas met corresponde
ren. Brieven adresseren aan Secretaris hoofdredactie Trouw, Postbus 859.1000
AW Amsterdam Bij publikatie worden naam en woonplaats van de schrijver
vermeld
De Klokkenberg (2)
Als Pais zou besluiten „De Klokken
berg" in Nijmegen te sluiten, gaat hij
voorbij aan de grote waarde van dit
instituut. „De Klokkenberg" vervult
een voorhoede-positie in verschillen
de maatschappelijke ontwikkelin
gen. Ten eerste denkt zij bewust na
over onderwijsvernieuwing, teneinde
recht te doen aan het concrete, indivi
duele kind. Daarnaast is De Klokken
berg een democratische school. In de
Akademie Raad hebben alle geledin
gen de kans om samen het beleid te
bepalen. Belangentegenstellingen
tussen studenten en docenten komen
niet voor als het gaat om het schep
pen van een goede leef- en werksfeer.
Tot slot is De Klokkenberg een
waarin opgenomen: De Rotter
dammer. met Dordta Dagblad.
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leidse Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenze Tamminga
HOOFDKANTOOR
Postbus 859
1000 AW Amsterdam
Wibautstraal 131 Amsterdam
tel 020-5629444
tele* 13006
Postgiro 66 0000
Bank Ned Crechetbank
Rekenmgnr 23 00 12 574
REGIO ROTTERDAM/DORORECHT
Postbus 948
3000 AX Rotterdam
tel. 010-115588 (abonnementen
en bezorging)
tel 010-115588 (redactie)
lei 115700 (uitsluitend voor
advertenties)
Westbiaak 4
Rotterdam
REGIO OEN HAAG/LEIDEN
Postbus 101
2501 CC Den Haag
tel 070-469445
(abonnementen en bezorging)
tel 070-469445 (redactie)
tel 070-468864 (uitsluitend voor
advertenties)
Parkstraat 22 Oen Haag
REGIO NOORD/OOST-NEDERLAND
(abonnementen en bezorging
Postbus 3
8000 AA Zwolle
tel 05200-17030
Melkmarkt 56 Zwolle
Abonnementsprijzen
Per maand .16.98
Per kwartaal f 50.95
Per half iaar 101.90
Per jaar f 201.60
Advertentietarieven op
aanvraag
Telefonische abonnementenop
drachten (zie adressen boven
Opgave familieberichten 9-19 30
van maandag t/m vri|dag Op
zondag van 18-20 uur teiet 020-
5622797
Opgave m«m- advertenties W
020-5626262 ol schritteli|k aan
Mmi-Adv afdeling, postbus 433
1000 AK AMSTERDAM
Adreswijzigingen uitsluitend
schriftelijk aan onze Amsterdam
se adressen
school die openstaat voor iedereen.
Juist in een maatschappij waarin zo
veel minderheidsgroepen, culturen
en levensbeschouwingen elkaar ont
moeten is die tolerante, open identi
teit heel belangrijk. Als Pais en het
LAPCOO deze eigenschappen niet
waarderen, moeten ze besluiten het
instituut van de spreidingskaart te
vegen. De Fabel dat „goed onder
wijs" hoog in hun vaandels staat, is
dan voorgoed de wereld uit. Als zij
wel de waarde van de vernieuwende
eigenschappen inzien, kan kunnen ze
net als ik. alleen maar de conclusie
onderschrijven: De Klokkenberg
dient in Nijmegen te blijven!
Apeldoorn Kees Posthumus
Gewetensbezwaren (4)
Bravo, minister de Geus! Dank voor
uw brief aan de krijgsmachtonderde
len! Men weet nu, waar men aan toe is
en degenen, die gewetensbezwaren
menen te hebben, wordt nu een dui
delijke weg gewezen. We kunnen geen
leger hebben, waarbij in moeilijke
omstandigheden enkele officieren
het meteen al af laten weten!
Goor P. Westerhof
Gewetensbezwaren (5)
Toen na de zwarte Jaren '40-'45 de
onmensen, .die, zoals wij het nu noe
men misdrijven tegen de mensheid
hadden bedreven, voor hun rechters
stonden, kwamen zij. vanaf Elch-
mann tot en met de kleinere man met
de rotsmoes. dat zij zo hadden gehan
deld, omdat het hun van hogerhand
was opgedragen: Befehl ist Befehl.
Zij meenden dan zelf niet meer aan
sprakelijk/verantwoordelijk te zijn.
Met verachting hebben wij dat toen
kunnen horen en lezen. Het hanteren
van de norm van eigen eer en geweten
was onder de Nazi's een heel moeilij
ke zaak. Vele van onze landgenoten,
die hebben gemeend, dit recht wél te
moeten hanteren hebben dat met de
dood moeten bekopen. Onze regering
meent nu. dat ambtenaren ln bepaal
de overheidsdiensten hun eigen ge
wetensbeslissingen maar op de vuil-
nisbelt moeten gooien en de hun ge
geven opdrachten onverkort dienen
Uit te voeren. Op straffe van ontslag,
met alle ellende daarvan voor hun
gezinnen. Discussie en overleg hier
over vinden niet plaats: gehoorza
men. En al zullen de opdrachten an
dersoortig zijn dan in '40-*45 door de
bezetter gegeven, aanvallen met
kernwapens en de' gevolgen daarvan
gaan die nog wel te boven. Het is
anno 1980 een zwarte bladzijde in de
geschiedenis van onze democratische
RECHTS8TAAT, die wel de akkoor
den van Helsinki heeft getekend. Im
mers, anno 1980 is in Nederland Be
fehl weer Befehl.
Woerden Kor. M. Deisting-Z waan
Gewetensbezwaren (6)
Minister De Geus is aan de oorzaken
van het kernwapenprobleem, dat ook
binnen de krijgsmacht aanleiding
geeft tot veel gewetensvragen, volle
dig voorbijgegaan. Hij verwijst de
betrokkenen gemakshalve naar de
Wet Gewetensbezwaren Militaire
Dienst en op het vrijwillig nemen van
ontslag. Hetgeen De Geus met „loya
liteit" aanduidt, kan gemakkelijk lei
den tot een „Befehl ist Befehl"-men-
taliteit, waarmee de democratie ver
der wordt uitgehold. In een maatr
schappij met volwassen individuen
ligt de laatste verantwoordelijkheid,
zeker waar het de inzet van onmense
lijke kernwapens betreft, bij elk indi
vidu zélf; deze inzet zou immers lei-
Van een onzer redacteuren
AMSTERDAM Als de dagen
gaan korten slaan veel mensen ln
het onderwijs een vermoeide blik
in hun boekenkast om eens te zien
of daar in hemelsnaam iets te vin
den is om rondom kerst „te doen"
met de kinderen. Vaak komt men
niet tot een aanvaardbare vondst
en sommigen bellen wanhopig de
jcrant. Dat mag best, maar het is
dit jaar niet nodig.
Onder de titel „Kerst, een verhaal
apart" hebben het Landelijk Cen
trum voor Gereformeerd Jeugd
werk, het Christelijk Jongeren
Verbond, de Hervormde Jeugd
raad en de Doopsgezinde Jeugd-
centrale een nieuwe kerstmap uit
gegeven.
Een greep uit de Inhoud: Na een
bijbelstudie volgt een hoofdstuk
met een aantal kerstspelen. Deze
worden voorafgegaan door tal van
tips en suggesties voor de opzet en
de uitvoering van zo'n spel. Het
derde hoofdstruk biedt een aantal
kerstverhalen, eveneens voor de
diverse leef tij dskategorieèn. Het
hoofdstuk daarna geeft een flink
aantal suggesties voor kers til tur-
gieén voor op de club, ln de kerk,
met of zonder gemeente en toekij
kers. Een aantal suggesties voor
handenarbeid staat ln het vtjfe
hoofdstuk, en de map wordt afge
sloten met een opsomming van
beschikbaar materiaal, zoals
grammofoonplaten. dia's en
boeken.
Deze meer dan 100 pagina's tel
lende map kost 6,50 (excl. porto
kosten 3,-). De map is te bestel
len door 9,50 over te maken op
het gironummer van één van de
organisaties. Het nummer van de
LCGJ (om er een te noemen) is:
475060, Driebergen. De illustratie
komt uit een liturgie voor een
kerstviering van Eveline Stern.
den tot de volledige vernietiging van
alles wat ons dierbaar is. Er zijn mili
tairen die zich op wetten, verdragen,
resoluties van de VN, e.d. beroepen.
De Nederlandse regering steunt voor
het oog van de wereld weliswaar de
„Algemene Verklaring voor Ontwa
pening". aangenomen tijdens de tien
de Speciale Zitting van de Verenigde
Naties over ontwapening op 30 Juni
1978, maar weigert daaruit de conse
quentie te trekken, dat de Nederland
se wetgeving daarmede in overeen
stemming dient te worden gebracht.
Verzuim van deze aanpassing kan
immers leiden tot de paradoxale situ
atie dat iemand die gehoor geeft aan
de oproep van de VN, op grond van de
nationale wetgeving tot gevangenis
straf kan worden veroordeeld, als de
betrokkene bijvoorbeeld een bevel
om onmenselijke kernwapens ln te
zetten, negeert (zelf zie lk zo'n recht
zaak na een nucleaire holocaust niet
plaatsvinden, maar goed, het gaat om
het principe). God zij dank worden
steeds meer mensen zich van deze
ernstige negatieve Invloed van het
afschrikkingsdenken op het maat
schappelijk leven bewust. Het is dan
ook te hopen dat het parlement, wil
dat niet geheel verworden tot een
farce. De Geus terugfluit en hard ook.
Rijnsburg A. J. Vermond.
Gewetensbezwaren (7)
Hoewel ik me verwant voel met de
stelllngname van met name Stelling,
vind ik toch de botte reactie van
minister De Geus op de kernwapen-
bezwaarden logisch. Ons leger is ge
baseerd op een strategie met kernwa
pens Wie daar (voor mij vanzelfspre
kende) bezwaren tegen heeft, kan
niet functioneren in die strategie.
Vanuit de vooronderstellingen van
het Nederlandse leger ligt het voor de
hand dat militairen wel mogen pra
ten over de bezwaren tegen kernwa
pens, maar dat ze bereid moeten blij
ven kernwapens te gebruiken. Over
dat laatste kan binnen de kaders van
het leger geen meningsverschil be
staan. Dat heeft niets te maken met
inperking van de vrijheid van me
ningsuiting. Wie (al of niet vrijwillig)
dienst doet in het Nederlandse leger
heeft zichzelf een beperking opge
legd, nl. dat zij/hij instemt met het
kader waarbinnen dat leger opereert.
In dat kader spelen kernwapens een
essentiële rol. En wie vindt dat het
gebruik van kernwapens niet strookt
met internationale verdragen of haar/
zijn geweten, moet zich niet binnen
de kaders van een kernwapens aan
vaardend leger begeven. Zolang het
Nederlandse leger uitgaat van het
dreigen en eventueel gebruiken van
kernwapens, horen mensen die zich
..atoompacifisten" noemen niet in
dat leger thuis.
Zwolle Harry Pals
Betaald werk (2)
Ik ben erg gelukkig met het gezegde
van premier Van Agt. Ik ervaar aan
eigen leven hoeveel geluk er te ver
werven is door vrijwilligerswerk. Het
is namelijk ook werk, maar dan heel
anders dan betaald werk. Waarom
zou alleen betaald werk geluk bren
gen? Ik geloof daar juist helemaal
niet ln. Ik doe al vanaf 1953 vrijwilli
gerswerk, wat telkens wat anders is
vanwege het klimmen der jaren. U
moest eens mee kunnen maken, hoe
wij met een hele grote groep dames,
nu als Johannlterhulpen hier vrijwil
lig werken met ontzettend veel ple
zier ln het ziekenhuis en bijgebouwen
en hoe wij ook als vrijwilligsters een
grote Inbreng hebben ln de gang van
zaken daar. Ook je inzetten voor ker-
kewerk en verenigingswerk brengt
veel geluk en bevrediging. Ik zou de
mannen graag vrijwilligerswerk gun
nen, maar zij moeten het vaak doen
na een dag lang gedwongen betaald
werk
Bennekom A. B. Rothuiseu-Geleynse
Antisemitisme
Waarom toch steeds het gebruik van
het woord antisemitisme, wanneer
het alleen om Joden gaat? Arabieren
en Egyptenaren zijn toch ook Semie
ten? En niet alle Joden, zoals sommi
ge proselieten, zijn Semieten. Is het
niet beter om te spreken van anti-
Joods in plaats van anti-Semitisch?
(Het is natuurlijk heel erg afschuwe
lijk dat de aanleiding om deze woor
den te moeten gebruiken, er is).
Rijswijk P. ten Cate-Kroon
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Door een grote inzame
lingsactie wil het bestuur van de
stichting Nes Ammim Nederland de
ze winter een half miljoen gulden
bijeenbrengen voor de bouw van tien
huizen in Nes Ammim
Nes Ammim, de internationale kib
boets in het noorden van Israël, waar
christenen in solidariteit met het volk
van Israël willen leven, wordt uitge
breid met een gastenhuis. Om de vele
bezoekers beter op te kunnen vangen,
wordt er een gastenhuis met 96 bed
den, annex restaurant gebouwd, dat
volgende zomer klaar moet zijn. Deze
bouw is grotendeels mogelijk ge
maakt door de Nes-Ammim vereni
ging in Duitsland. De tien woningen
zijn bestemd voor de mensen die het
gastenhuis gaan runnen.
Moeilijkheden en mogelijkheden
bij een leven in geloof, 0.1.v. pater L.
Loosen SJ, 24-26 oktober, bezinnings
centrum Mater Amabilis, Deventer.
Opg tel. 05700-22063
Die rebelse vakbeweging, over de
strijd voor recht en gerechtigheid van
vakbondsleden en vakbondsleiders
ln Azië, Afrika en Latijns-Amerika,
m.m v André Bal, Gerrit Pruim, Piet
Nellssen en ds. P Jansen, 31 oktober
2 november, Talmahoeve, Garde
ren. Opg. en inl. Werkende Jongeren
- CNV, tel. 030-941041
Het gezag van de Bijbel, het
Woord van God, appèl-studiedag on
geruste christenvrouwen, spreker dr.
W. Aalders, dinsdag 28 oktober 10.15-
15 uur. Opstandingskerk. Woerden.
Inl. tel. 01877-1635.
Het gezag van de Heilige Schrift
en de levenspraktijk, toogdag her
vormde mannenbond op g.g„ spre
kers ds. P. Koeman, ds. H. Veldhuizen
en ds. J. van Wier, zaterdag 25 okto
ber 10 uur. Jaarbeurs-congreszaal,
Utrecht.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Dit jaar zijn alle
twaalf door de Nederlandse zendings
raad georganiseerde regionale zen
dingsdagen gewijd aan de wereldzen-
dlngsconferentie, die in mei in Mel
bourne gehouden werd.
Evenals in Melbourne wordt de bede
„Uw Koninkrijk kome" bezien naar
vier aspecten: goed nieuws voor de
armen; Oods rijk en de strijd om een
betere wereld; de kerk als getuige van
het Koninkrijk; de gekruisigde Chris
tus en menselijke machten Melbour
ne-gangers leiden het onderwerp tel
kens in.
Op deze zg. missionaire werkdagen
worden vragen en mogelijkheden uit
andere werelddelen ln relatie ge
bracht tot de situatie ln eigen land en
gemeente. De zendingsdagen worden
gehouden op 25 oktober (Nljverdal), 1
november (Alphen aan den Rijn, Hee
renveen en Heerlen), 8 november
(Eindhoven. Hoogeveen, Maassluis
en Utrecht), 15 november (Apeldoorn,
Goes, Groningen en Santpoort).
Van een onzer verslaggevers
HAARLEM Het bijbelleesrooster
„Vandaag lezen wijkrijgt voor
1981 een heel nieuwe opzet. Het zal
uitgaan van het liturgisch rooster,
dat is opgesteld door de sectie ere
dienst van de raad van kerken.
„Vandaag lezen wij wordt Jaar
lijks ontworpen door het Nederlands
bijbelgenootschap, in samenwerking
met de bijbelkioskvereniglng en de
katholieke bijbelstichting.
Het leesrooster wordt zo ingedeeld
dat 's maandags gelezen wordt uit de
profeten, dinsdag uit de boeken van
Mozes, woensdag uit de psalmen,
donderdag uit de nieuwtestamenti
sche brieven, vrijdag uit een evange
lie. zaterdag weer uit de brieven en
zondag opnieuw uit een evangelie.
De lezing op donderdag is dezelfde
als die volgens het rooster van de
raad van kerken op de volgende zon
dag in de kerkdiensten wordt gehou
den. De lezing van vrijdag komt over
een met de r.k. liturgie en die van
zaterdag en zondag met de lutherse
liturgie.
Tot deze vaste daglezingen is beslo
ten, omdat het rooster ook gebruikt
wordt ln het programma „Het leven
de Woord" van de NCRV en de KRO
De meeste luisteraars blijken dit pro
gramma slechts op bepaalde dagen te
volgen. Op deze wijze komt er ook
voor hen lijn ln de lezingen
AMSTERDAM De Vrije Universi
teit ln Amstevdam zou haar honderd
jarig bestaan niet beter kunnen mar
keren dan door een leerstoel ln te
stellen voor het onderwijs in gerech
tigheid. bevrijding en vrede. Dit zei
Dom Helder Cam ara, aartsbisschop
van Ollnda en Recife (Brazilië), giste
ren tijdens een gastcollege in Amster
dam. Als een der eregasten sinds
1975 is hij eredoctor van de VU
woonde hij gisteren de feestelijkhe
den bij.
Een leerstoel voor gerechtigheid zou
zich moeten concentreren op de on
rechtvaardigheid van de consumen
tenmaatschappij. die aan steeds
meer verspilling lijdt. Behalve de in
terne kolonisatie (door de rijke elite)
zijn de landen in de derde wereld ook
het slachtoffer van de multinationals.
Deze beloven moderne technologie,
meer werk. meer geld, meer ontwik
keling. Wat zij brengen is echter de
verspilling van veel grondstoffen,
stijgende schulden en werkloosheid.
Een leerstoel voor gerechtigheid be
staat sinds april van dit jaar aan de
r.k. universiteit van Notre Dame (In
diana). Verenigde 8taten.
Nieuw. Neveda Zinnia. Modieus, modem. Zuiver
scheerwol. Meerkieu ren-effect. Makkelijk Ie breien!
't Was toch nog even zoeken»
we het gerechtsgebouw in dei 1
achter het station gevonden 1
Alles was hier anders geword* Vo]
Verdwenen waren de lange 1
burgerlijke straten uit het vei
verdwenen ook de grauwe spo ll
met al die obstakels die daart ffn C
horen. Nu alles even clean en pr£j
opgeruimd. Een zwarte kolosi
de verwaten naam Babylon. 1
ineens waren we er. De betere
waren kennelijk gespaard in< r d®
vemleuwingswoede. Ze stond
nog met hun erkers en voortu R
We waren te vroeg voor de zit) ptuk
waar de adoptie van onze t de
kleindochter nu wettelijk gen «kis
zou worden. We vroegen daan
de kantine Daar mochten we
eigenlijk niet heen, maar een D. rt
duidelijke inwoner van dezesl 1 de
ons het advies om er toch mi#1''1 a
te gaan: „U doe maar net of ui ken
hoor," voegde hij ons ln vertro <>nde
toe. Boven was alles heel andi
we ons hadden voorgesteld. W et dit
paar toga's, maar verder niets e IK*
herinnerde aan een zitting wa t*2*
recht gesproken zou worden.
huiselijke wijze werd alles noq A he
geverifieerd en door onze kind eWI
de wederzijdse grootouders t«n
toegestemd. De geadopteerde
stevig tegen haar moeder aani e10
en dook zelfs even ineen toen i «rtu
oorspronkelijke naam hoorde, k Vl
haar kennelijk aan somberder id V
herinnerde. Van de vier official
eigenlijk alleen de voorzitter h
woord, de anderen vonden a
trokken hun toga's uit en dei
mee aan het feliciteren met t
schudden en kussen. Toen
gebeurd, t Was net alsof ze t
echter bij haar ouders en bn
ons allemaal hoorde. En m'r
gedachten gingen heen naar
toekomst en naai Hem die al
mensen houdt, ln zijn hand g
VOORBIJGA Ni
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen: te Middelharnis L. OL:—
Opheusden. te Huizen (toez.) 11111
Reuver te Capelle a/de IJssel; A.jr
nertsga P. O. Schoneveld te 8 he
Gent; te Leeuwarden H. U. Ou
Den Bosch, die bedankte va n g
terdam-Zuld an,
Aangenomen: naar Hoogland
Berkhof te Holten; naar Wllp|
Leeuwen te Neede.
GEREF. KERKEN (VRUG
Beroepen: te Enschede-Noot
Houdt te Rozenburg; te Be
C. V. Krijtenburg kand. te
Beroepbaar: E. Meijer
laan 2, 8024 ZB Zwolle
NED. GEREF. KERKEN
Beroepen: te Baam M. Bal
Haarlem.
Aangenomen: naar Urk P. VQblo
zen te Maassluis.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt: voor Almelo BAüe
Leerdam en voor IJsselmoi dit
Hoogerland te Krabbendijke. j d
he<
ad
PORT OF SPAIN (AFP) 0U(
Omdat zij de nationale vl
niet erkennen en tegen
dienstplicht zijn, wil de BI
denamerikaanse repubU
Trinidad de doop i :ndf"
niet erkennen als kerkgeno
schap. De groep is overig»
erg klein: één gemeente sa'
geleid wordt door een Amt *r
kaanse dokter die in een lepi 113
serie werkt.
od
Ook een versoek van den M
monen werd door het pat °P
ment van Trinidad afg< wes
Beide groeperingen laten I
er niet bij zitten.
d
bij
door Aldert Sc
Volgens de Johannesburgse Rand
Daily Mail is de (blanke) Nederduitse
Gereformeerde kerk in Zuid-Afrika
als door een ontploffing getroffen bij
het vernemen dat de Reformed
Church ln Africa vaste relaties aan
knoopt met de NG Sendingskerk en
dat zij zich wil richten op oecume
nisch gezinde kerken overzee, zoals
de Gereformeerde Kerken ln Neder
land en de Nederlandse Hervormde
Kerk
De Reformed Church in Africa (RCA)
is de kleinste van de NG kerkenfami-
Lie in Zuid-Afrika. Zij heeft ongeveer
1500 belijdende leden, niet meer dan
14 predikanten van wie de helft blan
ken en negen gemeenten, voorname
Ujk in Natal.
De RCA komt voort uit het volijveri
ge zendingswerk van de blanke NG
kerk onder de uit India aangevoerde
werklieden, dat ln 1927 ln TYansvaal
en in 1950 in Natal begon. Pas in 1968
vestigde deze kerk zich zelfstandig.
De spaarzame evangelisten werden
predikant en er werd een eerste syno
de gehouden. In 1976 besloot deze de
naam te veranderen van Indian Re
formed Church in Reformed Church
in Africa. Daaruit alleen al sprak ver
zet tegen de apartheid en dat verzet
heeft er nu toe geleid dat deze kerk
uitgerekend met alle organen waar de
blanke apartheidskerk van gruwt
contact opneemt. ZIJ heeft zich aan
gemeld bij de raad van kerken en
stevige banden aangeknoopt met de
Nederlanders en zij heeft haar lid
maatschap van de Gereformeerde
Oecumenische synode opgezegd.
Voor de blanke NO Kerk is dat inder
daad om te gruwen
Voordat de RCA banden met de Ne
derlanders kon aanknopen moest zij
eerst een clausule in haar akkoord
met de blanke NG kerk veranderen.
Daarin staat dat de RCA geen rela
ties zal aangaan met andere kerken
zonder dat zij elkaar raadplegen
Afhankelijk
De RCA is voor haar financiën in
hoge mate afhankelijk van de blanke
kerk en de stap die deze kleine kerk
nu heeft gezet kan je best moedig
noemen. Een van de meest begaafde
Indiase predikanten van de RCA stu
deert op het moment in Kampen. Het
is ds. Shun Govender. Hij is enerzijds
wel te spreken over de besluiten van
zijn synode, maar aan de andere kant
vindt hij het jammer dat de RCA niet
tegelijk een band heeft aangeknoopt
met de zwarte NG Kerk in Afrika.
'Govender beschouwt het besluit dat
zijn kerk nu heeft genomen als een
eerste stap naar de bevrijding van de
koloniale banden. Hij vertelt dat de
predikanten in zijn kerk zonder uit
zondering een „blank" salaris ont
vangen. Dat maakt het voor een do
minee erg lastig om contact te heb
ben met zijn gemeente, die veel armer
is. Ook theologisch is de kerk erg
afhankelijk van het blanke denken
De bevrijdingstheologie is er taboe.
Hoe subtiel de blanke invloed in zijn
kerk nog is bleek een tijdje terug,
toen de blanke gemeente, die finan
cieel opkomt voor de noden van een
vacante RCA-gemeente royaal mede
deelde dat de RCA-gemeente zelf
mocht weten wie zij als haar nieuwe
predikant zou beroepen. Toen puntje
bij paaltje kwam bleek evenwel dat
de blanke gereformeerden alvast
maar een pastorie hadden gekocht in
een gebied, waar alleen blanken mo
gen wonen
Vermetel
Ds. Govender bevestigt dat de stap
van de RCA van vermetelheid ge
tuigt. Hij raakte zelf, kort voor zijn
vertrek naar Nederland ln conflict
met de blanke gemeente, die zijn ei
gen gemeente subsidieerde en weiger
de om het salaris nog langer aan te
pakken. Govender legt uit dat vooral
de breuk met de Gereformeerde Oe-
cumenische synode nodig was, toen Uit KGFk
deze in augustus besloot een studie
over mensenrechten te beginnen.
tot deze groep) zich niet lange
nen opwerpen als de bemiddeil f
Zuid'-Afrika. Ze zeggen: We wlQ [1
je ons om een mandaat tot btl
ling vraagt".
..Als je nu een kerkelijk lichaam bent,
waarvan ook nota bene alle blanke
apartheidskerken lid zijn en je be
sluit anno 1980 nog eens over de men
senrechten te gaan studeren dan is er
Iets fundamenteels fout aan zo'n or
ganisatie. We weten immers heel
goed wat ons te doen staat? Zo'n
studieproject betekent alleen maar
dat je niet wilt tegemoetkomen aan
wat de Bijbel van je vraagt". Goven
der vindt dat het voorbeeld van de
RCA door de Nederlanders gevolgd
hoort te worden. De breuk met de
apartheidskerken is volgens Goven
der des te noodzakelijker, omdat de
jongeren ln Zuld-Afrika niet langer
begrijpen hoe de kerken aldoor hun
boodschap van een nieuwe wereld
verkondigen zonder er zelf voor te
vechten. „De jongeren hebben de
kerk nog niet afgeschreven. Ze ver
wachten nog iets van ons, maar de
tijd dringt", aldus Govender. „De
jongeren menen dat de zwarte gere
formeerden (hij rekent zichzelf ook
Govender vreest dat de kert
aantrekkingskracht snel H
doordat zij te veel bezig is
persoonlijke heil. „Je moet^
zoals Beyers Naudé, uit de k J
als Je ln Zuld-Afrika als gerei
christen wil leven. Teveel
men dat de kerk er niet is voor]
zelf. Het maximum waar we
oog op de doorbreking van de
heid toe komen is het orgr"
van ontmoetingen van bla
zwarte gemeenten. Maar dat
zinloos, want die houden hun
heid. De blanke kerk moet
ons. zwarten, vereenzelvigen'
Govender.
De Indiase dominee is niet i
volle honderd procent gerust o|
handen zijnde samenvloeiing ij
kerk met de kleurlingen'
vreest dat daar de echte zwaï
te weinig aan te pas komt.
ken zullen alles doen om te v
men dat die tweede stap I
zwarten toe gezet wordt en da-
het ons Juist om begonnen zijn IN(
