Jiilitaire verenigingen
ntsteld over De Geus
De deskundige is de fietser zélf
Vierhonderd banen
weg bij Philips Best
POSTCODE
'Informatie-stortvloed
drastisch beperken'
SHEAFFER,
;redo
gent hoeft niet naar Dodewaard
Goede gewoontes:
Voorstellen
N en plaats voor bezwaren tegen kernwapens
Sociaal raadslieden Arnhem:
Bonden wijzen gedwongen ontslag af
Ondanks vonnis toch uitzetting christen-Turken
Z t °°f'
Koningin even van
vakantie terug
voor jubileum VU
tyeiooon eue*t doen.
pttpost/
euter stikt in
ekenhuisbed
Jubilerende fietsersbond over Haags beleid:
ïrusziekte
ii Rotterdam
■ERDAG 18 OKTOBER 1980
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
H S 3
een onzer verslaggevers
ITERDAM In verschillende toonaarden is gisteren afwijzend gereageerd op het
jdpunt van minister De Geus dat de krijgsmacht geen plaats biedt aan militairen die
Mt .tensbezwaren tegen kernwapens hebben. De Algemene Nederlandse vereniging milltai-
(AVNM) is „verontwaardigd over de ongenuanceerde aanpak van deze kwestie door de
któr" De Vereniging van dienstplichtige militairen (WDM) spreekt van „een schandelij-
'"itruisvogelpolitiek".
rmi
500 leden tellende AVNM ver-
dat de minister iedere discus-
erf-i-Ler de kwestie tot „een wassen
aal t* maakt. „De uitkomst staat im
Jrten al van tevoren vast. Daarnaast
otln|ri De Oeus ontwikkelingen
Integratie van maatschappelij-
ïchtirioeden in de krijgsmacht, waar
oor t peneenvolgende bewindslieden
zesg i hebben zoveel belang te
ischi en."
Hg
itafa VNM is het volsterkt niet eens
stal o standpunt dat dienstpllchtl-
•ter.' met gewetensbezwaren tegen
loetÉ «pens een beroep moeten doen
•lane *et gewetensbezwaren militai
lël aa nst. De praktijk bewijst volgens
Sen i reniging dat sommigen kernwa-
Maar ..eigensoortig" vinden dat
nseii dit aspect van de krijgsmacht
ordei w*" oplevert, terwijl overigens
len/ onoverkomelijke bezwaren te
am» te vervulling van de dienstplicht
daar 111
-VDM is ..verbijsterd" over de
nseivan minister De Oeus. Zij vindt
trijd iedere militair het recht moet
ing. |ea atoomtaken te weigeren, en
democratisering en mondigheid
trlaadjraar komen, nu de minister dit
atoomtaken een beroep op de wet
wordt gedaan, zo stelt de vereniging,
„drukt de minister het nadenken over
het gebruik van geweld en gewelds
middelen van het Nederlandse leger
de kop in". Daaraan wordt toege
voegd: „Dat is geen goede zaak. Een
leger van louter vechtmachines is een
bedreiging voor de vrede."
Hoewel de Vereniging dienstweige
raars meent dat het leger „totaal
moet worden afgeschaft", zegt zij „de
strijd van hen die binnen het leger
opkomen voor hun rechten" te steu
nen. Tot de rechten van militairen
behoren volgens de vereniging de
vrijheid van meningsuiting en het
recht om bevelen te weigeren.
De secretaris van het deputaatschap
van de gereformeerde kerken dat zich
met vragen van oorlog en vrede bezig
houdt, oud-generaal M. H. von Mey-
enfeldt. meent dat de minister onvol
doende aandacht heeft voor het span
ningsveld waarin militairen zitten.
Hij wijst erop dat militairen, evenals
andere staatsburgers, betrokken zijn
bij de openbare discussie over kern
wapens. „Met het oog daarop zou de
dpunt niet deelt. Volgens de minister het als zijn taak moeten zien
Ons commentaar staat op pag. 5.
ARNHEM (ANP) De
overheid en andere op de
burgers gerichte organisa
ties zouden zich drastisch
moeten beperken in het ge
ven van informatie. Het is
beter de informatie helder
en duidelijk gereed te heb
ben als erom wordt ge
vraagd, dan ongevraagd
pakken papier in brieven
bussen te stoppen bij men
sen, die er op dat moment
geen enkele behoefte aan
hebben. Dat schrijven de
twee sociaal raadslieden in
Arnhem in een Jaarverslag.
De stortvloed van informatie, die
de burger over zich krijgt, ls on
voorstelbaar. Elke organisatie of
groepering geeft een eigen krantje
uit. De mensen zien door de bo
men het bos niet meer, aldus beide
raadslieden.
Uit het feit dat mensen van zaken,
die werkelijk voor hen van belang
zijn niets afweten, leiden de raads
lieden af dat de informatie regel
recht ln de prullebak verdwijnt.
Het stadium om te bekijken wat
bruikbaar ls. zijn de burgers ken
nelijk al voorbij. Het ls vreemd,
aldus de Arnhemse raadslieden R
van Orden en F. Vos, dat de bur
ger aan de ene kant schreeuwt om
Informatie, terwijl hij er aan de
andere kant tegelijkertijd zo on
der bedolven wordt, dat hij er
geen weg mee weet.
Mensen denken vaak gebruik te
kunnen maken van voorgestelde
regelingen, die wel zijn aangekon
digd, maar die nog niet vastge
steld of in werking zijn. Een voor
beeld hiervan ls, schrijven Van
Orden en Vos, de wettelijke meer
derjarigheid (nog steeds 21 jaar),
maar de regering wil die op acht
tien-jarige leeftijd laten ingaan
De Arnhemse raadslieden ver
trouwensmannen met wie burgers
hun problemen met particulieren
en overheidsinstellingen kunnen
bespreken beklagen zich verder
over de trage wijze, waarop de
samenwerking met raadslieden el
ders ln het land stand komt. Er
zijn een kleine 150 raadgevers in
een aantal grotere gemeenten,
maar het is zeer moeilijk institu
ten en functionarissen op één lijn
te krijgen. Van Orden en Vos heb
ben daarvoor overigens wel be
grip, want het gaat volgens hen
om „vogels van diverse plui
mage".
Van onze correspondent
BEST Bij Philips Medical Systems in Best zullen de
komende twee jaar ln totaal vierhonderd arbeidsplaatsen
verdwijnen. Tachtig arbeidsplaatsen zullen dit jaar al verlo
ren gaan. De directie heeft dit gistermiddag aan de vakbon
den meegedeeld.
'lelt
ali heeft de solidariteit met de
low: 0 in de ogen van de regering
gaan dijk een hogere prioriteit dan de
>ezet apening
an»
^htmachines
Vereniging dienstweigeraars is
ev®Jn*ning dat de minister van de
wet gewetensbezwaren mis
.om kritische soldaten mond
ftmaken" Met zijn eis dat bij
tegen het vervullen van
ondergeschikten te helpen in deze
spanning. Hij zou het probleem moe
ten onderzoeken en daarna met het
personeel van defensie moeten zoe
ken naar een oplossing."
Het PPR-Tweede-Kamerlid Henk
Waltmans heeft laten weten dat hem
een aparte regeling voor militairen
met bezwaren tegen kernwapens voor
ogen staat. Tijdens de behandeling
van de defensiebegroting zal hij met
initiatieven voor zo'n regeling komen.
Enkele tientallen leden van de mobiele eenheid van de politie hebben gisteren in Crailo bij Bussum een oefening
gehouden in het bestrijden van rellen. Collega's vermomd als relschoppers en gewapend met staven en stokken
wierpen barricades op en gooiden projectielen naar de mobiele eenheden.
ADVERTENTIE
ELKE SHEAFFER SCHRIJFT ZO GOED ALS HIJ ERUIT ZIET.
ADVERTENTIE
SHf AFFER EATON
Informatie: 070-636304
idblad voor Evangelie en Cultuur,
ive van de St. Confessioneel Geref. Beraad.
ma oktober nr Joden en Christenen.
•ouw H l van Stegeren-Keizer Joods-Christelijk gesprek vandaag Ds M
van Dijk Levinas en de joodse wisheid Ds L H Kwast: Wederzijdse
•nacht als Israèlisch-Palestijnse tragedie Dr B van Oeveren Zal Jezus
t en christenen verenigen'
ll elders op deze pagina: DE APpLlDAG. zwolle!
r onderstaande bon in een gefrankeerde envelop naar Fam Noordman
de Goede Hoop 27. 9642 AP VEENOAM
afgetekende verzoekt
oktober nr 3.50
bnïonnement CREDO 25 per iaar
Ijgngerenabonnement 19 - per laar
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Het minsiterie van
justitie zal de uitpsraak van de presi
dent van de rechtbank in Amsterdam
over de vraag of drie gezinnen van
Turkse christenen recht op asiel heb
ben. niet afwachten. De drie families
worden vanmorgen op het vliegtuig
naar Turkije gezet
Het kort geding dat de advocaat van
de Turken, mr. W van Bennekom.
volgende week dinsdag voor de presi
dent van de rechtbank tegen de aan
gekondigde uitzetting wil voeren, zal
voor de drie gezinnen dan ook weinig
zin hebben. De uitzetting volgt na de
uitspraak van de rechtbankpresident
mr. W Borgerhoff Mulder afgelopen
donderdag ln kort geding, dat de ge
zinnen moeten worden vrijgelaten,
omdat zij na hun aanhouding nooit
zijn verhoord en de procesgang daar
door een onjuist verloop heeft gehad.
Niettemin weigerde de directie van
de Bijlmerbajes de families vrij te
laten op last van het ministerie van
Justitie. Donderdagavond werden de
vreemdelingen in het huls van bewa
ring alsnog verhoord en werd een
bevel tot uitzetting tegen hen uitge
vaardigd.
In het kort geding tegen de staat wil
mr. Van Bennekom alsnog de onmid
dellijke in vrijheldsstelllng voor de
christen-Turken verkrijgen dan wel
de toezegging dat zij niet naar hun
geboorteland worden uitgezet, maar
naar België vanwaar zij destijds naar
Nederland kwamen. Bovendien zal
mr. Van Bennekom een verzoek tot
schadevergoeding Indienen, omdat
de drie gezinnen ondanks het bevel
van de president van de rechtbank
afgelopen donderdag niet zijn vrijge
laten.
Pagina 9: „Aanpak Turkse chris
tenen harder".
Volgens de directie ls de afslanking
nodig, om de directe bedrijfskosten
te drukken. Medical Systems lijdt al
geruime tijd forse verliezen.
De vakbonden erkennen dat maatre
gelen noodzakelijk zijn. Maar ze wil
len pas meewerken aan een sanering,
als Philips met een totaalplan komt
voor de gezondmaking van het be
drijf. Een onderzoek van het organi
satiebureau McKinsey heeft eerder
uitgewezen dat ook de structuur van
de leiding dringend verbeterd moet
worden. De heer G. Fonteljn van de
Industriebond FNV: „We hebben de
'Indruk, dat door de slechte interne
organisatie orders verloren gaan en
machines onbenut blijven. Ook dat
manco moet worden aangepakt."
De heer G. van Os van de Unie BLHP
vreest dat het saneringsmes op de
verkeerde plaatsen gaat snijden. „De
directie is al tien jaar bezig om Medi
cal Systems gezond te maken en
heeft gefaald. De raad van bestuur
van Philips heeft nu Ingegrepen door
een stuurgroep ln het leven te roepen,
die de problemen van Medical Sys
tems en de hoofdlndustriegroep
Science and Industry gezamenlijk
moet gaan aanpakken. Dat is een
akte van onvermogen voor de directie
van Medical Systems. Ook die top
moet worden aangepakt."
De heer D. Koehoorn van de Indu-
i onzer verslaggevers
Hoofdagent Aad van Berkel
hoeft dit weekeinde niet op te
tegen degenen die de kerncen-
Dodewaard zullen blokkeren,
urgemeester van Epe heeft giste-
xsloten dat de hoofdagent drie
den lang niet bij de Mobiele
eid zal worden ingedeeld. Na die
zal Van Berkel. op straffe van
niet meer kunnen weigeren
van de ME te worden ingezet.
tiagent heeft ln twee brieven
burgemeester van Epe uiteen
dat hij er als tegenstander van
ie bezwaren tegen heeft te
gen demonstranten in Dodewaard op
te treden. Na een gesprek met Van
Berkel. waarbij ook diens chef aan
wezig was. heeft de burgemeester
hem drie maanden de tijd gegeven
om zich op zijn taakvervulling bij de
politie te bezinnen. Na afloop daar
van zal hij zich bereid moeten tonen
elke opdracht te aanvaarden. Als hij
dat niet doet, wordt hij onmiddellijk
geschorst en zal een ontslagprocedu
re in werking worden gezet.
Van Berkel zei gisteren dat hij hoopt
dat tijdens de hem toegemeten bezin
ningsperiode een politieke discussie
over gewetensbezwaren van politie
ambtenaren op gang komt. Naar zijn
mening zullen de vakbonden daartoe
een aanzet moeten geven. Hij vindt
dat het ook bij de politie mogelijk
moet zijn het geweten te laten
spreken.
Van Berkel zei gisteren dat hij van
daag als demonstrantMin Dode
waard aanwezig zal zijn. Hem is te
kennen gegeven dat het hem vrij
staat „om als burger politiek te func
tioneren" In de uitoefening van zijn
functie dient hij zijn politieke activi
teiten te staken en mag hij ook niet
meer deelnemen aan de discussie
over kernenergie.
DEN HAAO (ANP) Koningin Bea
trix en prins Claus zijn vrijdagmid
dag met hun drie zoons naar Italië
vertrokken voor een korte herfstva
kantie. De koningin zal haar vakantie
maandag onderbreken in verband
met de viering van het eeuwfeest van
de Vrije Universiteit in de Nieuwe
Kerk te Amsterdam. Zij zal zich dins
dag weer bij haar gezin voegen
ADVERTENTIE
Dagelijks je tanden poetsen.
Dat is een goede gewoonte.
Net als: meteen even de postcode
vragen wanneer u iemands adres
noteert. Bij een telefoongesprek
bijvoorbeeld. Schrijf dan gelijk
even die postcode in uw klapper
Dan hebt u voortaan het
complete adres
bij de hand. Mèt de
postcode erbij
ADVERTENTIE
U
iit
let#
ns«
-
Bezoek de
de Nationale
Evangelisatie
conferentie
23 tot 25 oktober m Ons Cen-
i «n Driebergen
ichal voor leden van avangell-
•mmlatlas an gamaantelai-
Opgave aan de
ivangeiische Alliantie
tel. 03430-4451
of postbus 1080
3800 AN Amersfoorl
ILDOORN (ANPi - De tweejari
Babita Prithipalsingh uit Der
is donderdag in het Lukaszie
.lis in Apeldoorn in haar slaap
*2 hl de spijlen van haar bedje te-
"tgekomen en vrijwel zeker ten
Tolge zuurstofgebrek overle-
Dit heeft de Apeldoomse politie
«gedeeld
door Dick Ringlever
WOERDEN De Echte Nederlandse Fietsers Bond viert vandaag ludiek zijn
eerste lustrum met een bakfietsoptocht door Utrecht. Maar midden in al die
speelse feestelijkheid blijft de bond toch ook even terzake, want tijdens de
viering wordt ook een rapport ten doop gehouden, waarin nogal wat kritiek
wordt geuit op de regering.
VERDAM (ANPi - In Rotter
zijn veel mensen ziek door een
dat al enige tijd in ons land
(waart. Het gaat om een acute
®0ening van de luchtwegen die
kan gaan met koortsaan
i*n
I het ministerie van volksgezond-
Den Haag zijn geen „onrust-
aantallen" ziekten gemeld
Ditmaal betreft deze het na
tionale parkeer- en reisplan
(parkeerfaciliteiten voor auto
mobilisten. die per trein ver
der willen), waarmee 55 mil
joen gulden is gemoeid Acht
duizend autorijders krijgen
daarvoor straks een comforta
bel plaatsje vlakbij het sta
tion.
De bond heeft daar bezwaar
tegen Niet alleen omdat maar
tien tot vijftien percent van
alle treinreizigers per vierwie
ler naar het station komt,
maar ook omdat door deze
voorzieningen de fietser nog
meer in de kiem zou raken.
Een grotere autostroom naar
de stations betekent, zegt de
bond. opnieuw méér obsta
kels voor de twcewieler. Nog
altijd is het aantal treinreizi
gers. dat fietsend of brom
mend naar het station rijdt,
groter dan dat van de automo
bilisten. namelijk dertig pro
cent.
In vijf jaar groeide de bond
tot achttienduizend leden.
Deze groei is niet in de laatste
plaats te danken aan het pro
ces dat de ANWB een paar
jaar geleden aanspande. De
..Haagse wielrijdersbond",
was geprikkeld door de aan
vankelijke naam van de alter
natieve fietsers (Eerste Echte
Nederlandse Wielrijdersbond
- ENWB) en wilde die, omdat
er zoveel gelijkenis in zat met
de eigen naam. veranderd
hebben. Van de rechter kreeg
de ANWB gelijk, maar de
daarna tot ENFB omgedoop
te ENWB werd ten slotte de
uiteindelijke winnaar. De
bond kreeg publiciteit en dat
werd direct uitgedrukt in een
toevloed van nieuwe leden
In hun kantoor in het centrum
van Woerden (met royale par
keergelegenheid voor auto
mobilisten direct voor de
deur) zeggen Edward Young
en Jos Vemooi dat zij nog een
ander gevolg daarvan hebben
ondervonden: de bond werd
serieuzer genomen.
Toch is de verhouding met de
grote broer ANWB toch nog
niet erg hartelijk. De ENFB
verwijt de toeristenbond nog
steeds meer aandacht te ge
ven aan de automobilist. „Er
is wel wét veranderd: er wor
den nu leergangen gewijd aan
de fietser, maar als het er op
aankomt, kiest de ANWB toch
steeds weer voor de automobi
list." Het is wel mooi als je een
fietsroute uitzet door een hei
delandschap, maar wat heb Je
daaraan ais fietser in het da
gelijkse woon-werk-verkeer?"
Pat laatste ls vooral het werk
terrein van de ENFB en op
dat gebied laat de bond ook
niet na kanttekeningen bij be
leidsplannen te maken en ei
gen ideeën aan te dragen, ook
al worden die door lang niet
iedereen in dank afgenomen
Edwart Young: „Doordat wij
een vinger in de pap kregen,
kon worden verhinderd dat
het fietsvervoer per trein ge
heel werd geliquideerd en
zelfs iets kon worden uitge
breid. Je kan nu in ieder geval
je fiets meenemen als je van
Zoals de ENFB het zou willen: wachtende automobi
listen
Amsterdam naar Rotterdam
spoort."
Met zekere regelmaat ver
schijnen rapporten. Een van
de laatste gaat over het bood
schappen doen ln de winkel
centra Conclusie daaruit
zorg in die centra voor zodani
ge faciliteiten, dat de mensen
niet worden gedwongen de au
to te nemen. Dat kan bij voor
beeld door het aanbrengen
van bagagekluizen. Bezoekers
worden dan niet genoodzaakt
hun koopwaar in de achter
bak van de auto te leggen om
met lege handen verder te
kunnen winkelen.
Nog een paar wensen: verla
ging van de maximum-snel
heid in de bebouwde kom
naar twintig tot dertig kilome
ter, straten met eenrichtings
verkeer voor fietsers open te
stellen voor twee richtingen
(gebeurt op adviezen van de
ENFB ook al in veel gemeen
ten), meer stallingen voor fiet
sen bij stations en in stadswij
ken en een snelle legalisering
van Haagse plannen om fiet-
sers op kruisingen ook bij
rood licht groen licht te geven
voor rechtsaf.
Vernooy: „Toegegeven: de mi
nister voelt daarvoor, maar
hij heeft er ook bij gezegd, dat
daarvoor eerst speciale groe
ne Lichten voor de fietsers
moeten worden aangebracht.
Waarom kan dat niet met ge
wone borden? Als Je alle lichtr
installaties moet veranderen,
kost dat jaren. Met borden
kun je zo'n maatregel meteen
effect geven."
En over de experimentele
fietsroutes in Tilburg en Den
Haag: „Daar staan we huive
rig tegenover, omdat ze maar
één traject betreffen. Beter
zou zijn alle verbindingen in
de stad eens te bestuderen en
dan na te gaan hoe je de voor
zieningen voor fietsers zou
kunnen verbeteren. Met één
fietsroute in een stad praat Je
alleen maar over één geïso
leerd stuk weg."
Met vaak simpele middelen is
er. volgens de ENFB, al een
hoop te bereiken. „Dat hoeft
meestal niet eens veel geld te
kosten en je hebt er ook geen
duur betaalde werkgroepen
voor nodig. De deskundige in
het fietsverkeer is de fietser
zelf. de gewone man. Dat
hoeft lang niet altijd de inge
nieur te zijn, die zijn plannen
maakt van de stoel achter het
autostuur uit."
striebond CNV vreest dat er weieens
meer dan vierhonders arbeidsplaat
sen verloren zouden kunnen gaan.
„Als die stuurgroep van Medical Sys
tems en Science and Industry met
adviezen komt, zou dat wel eens on
plezierige gevolgen kunnen hebben."
Alle bonden zijn het erover eens dat
er geen gedwongen ontslagen mogen
vallen. Bij Medical Systems werken
in totaal 2200 mensen.
-Vervolg van pagina 1
Lage lonen zouden van deze
gecombineerde maatregel naar
schatting wat minder dan honderd
gulden netto per jaar profiteren. Ho
gere lonen worden er netto slechter
van, doordat zij enerzijds wel profite
ren van de grotere vrije voet, maar
anderzijds over hun grote loondeel
boven die voet veel meer premie moe
ten betalen.
Om het minimumloon op 1 januari
niet te zeer uit de pas te laten lopen
met de andere, ln prijscompensatie
gekorte lonen, wil de regering de ko
mende halfjaarlijkse verhoging van
het minimumloon voor anderhalf
procent doorschuiven naar 1 juli
1981. De verhoging is geraamd op 2,5
procent, zodat er een procent van zou
overblijven. Ingevolge een aangeno
men CDA-motie zou dat procent ver
hoging dan niet 1 januari maar al 1
december kunnen ingaan
t>e regering openbaart in de brief aan
de „sociale partners" ook „voorne
mens" om bij slagen van de loonmati
ging meer te doen aan gerichte stimu
lering van de economie. Maximaal
200 miljoen gulden is daarbij beschik
baar voor de bouw, de zwakke regio's
en zwakke groepen op de arbeids
markt. „Een beperkt deel" uit de ex
tra opbrengst van gasexport wordt
beschikbaar gesteld voor gerichte sti
mulering van export.
Ook wil het kabinet „een gedachten-
wisseling" over het CNV-plan voor
een werkgelegenheidsfonds „gaarne
op gang brengen". Verder wordt aan
geboden de Sociaal Economische
Raad advies te vragen „in hoeverre"
afspraken tussen vakbonden en
werkgevers over werkgelegenheid
met wettelijke regels kunnen worden
ondersteund.
Het pakket suggesties van de rege
ring leidt tot een stijging van loon
kosten in 1981 met 5,5 procent, in
plaats van de eerder als toelaatbaar
maximum geraamde acht procent.
Prijscompensatie
Volgens de raming zou de automati
sche prijscompensatie op 1 januari
drie procent worden. Het definitieve
cijfer wordt begin november vastge
steld, maar het ziet er niet naar uit
dat dit hoger wordt. Na de korting
van twee procent blijft er dus een
prijscompensatie van één procent
over. Het CDA had in het Kamerde
bat van vorige week voorgesteld de
prijscompensatie te vervangen door
verlaging van loonbelasting
De verhoging van de belastingvrije
voeten met vier procent komt voor
een gehuwde man (tariefgroep 4. vrije
voet ongeveer 11.000 gulden) overeen
met een aftrekpost van 440 gulden.
Doordat hoge inkomens zwaarder be
lasting betalen, profiteren zij netto
ook meer van die 440 gulden hogere
vrije voet. Voor de minimumloner is
het netto effect 141 gulden, maar voor
inkomens vlak boven viermaal mo
daal is het 308 gulden.
„Ik wil alles best kopen. Maar dan
moet u ongeveer tien jaar op geld
wachten
