Iraanse bommenwerpers doen aanval op Bagdad Australië erkent Pol Pot niet langer razilië's Indianen leveren hun laatste slag Vele vragen front in Iran Turks leger maakt einde aan kaping Aardbeving Algerije Noodtoestand Sri Lanka Weinig hoop op meer overlevenden Algerije Ivenmin steun voor nieuw bewind Cambodja on Kim na vader machtigste Noord-Korea Onderminister op Jamaica vermoord Oppositie Zweden dient motie van wantrouwen in BUITENLAND TROUW/KWARTET R H S 7 HORRAMSJAR Straat- unen ziJn deze daBen van Knig betekenis aan het zul- •iiike front In Iran. Kosjda- ;r (oftewel: slagerij) Is een de hoofdwegen naar het station van de door vrou- ten en kinderen verlaten stad l0rramsjahr. Voor de huidl- bevolking van Kosjdager, A iraanse verdedigers van 'V lorramsjahr, is sjahr, ls de i echte slagerij. straat als In de meeste andere door de m met Irak getroffen Iraanse ste- Z'\ t blijkt de schade In Khorramsjahr e te vallen. Het voortdurende mo- verg Hg geluld van artlllerieduel op de tergrond. De lege. spookachtige doende straten van Khorrams- de vrijwel totaal vernielde hui- jjet werk van de vanuit de lucht -«.opte bommen of vanuit een aan- doetClijke afstand afgeschoten raket- tastbare tekenen van het oor- *weld wijzen op zware straatge- iten: het op deuren, rolluiken en «deuren getekende patroon van Is uit machinegeweren en de explosies gebarsten ramen. water ls al sinds het begin >ek Iraakse versterkingen steken de rivier de Karoen over voor de aanval op Abadan door James Dorsey groep i de oorlog ln Khorramsjahr niet aanwezig. Abdul Hassan Nuri. plaatselijke mula, vertelt bij het de Irakiërs aangevallen en nu lacureerde ziekenhuis dat het wa- nu op vrachtwagens Khorrams- blnnen wordt gebracht „Slagerij" lijkt het nieuwe speel- isvoi ije van Khoramsjahr. Op elke een t van de straat posteren twee ^iran, vaak niet ouder dan een of zestien, het geweer ln de aan- ing Cowboy en Indiaan wordt hier ln eidYi m*1 gespeeld. Op enkele hon- lijke den meters afsttmd van elkaar be sou leten Irakiërs en Iranlërs elkaar ln ■d t.y gevecht om elke meter. Op alles Troep üeh beweegt, wordt geschoten. Mittp|wouw Jamlli. een Iraanse Journa- nge i voor nde eend liste van middelbare leeftijd, gekleed ln de traditionele chador, werd de „martelares" van de bezoekende Journallstengroep. Als één van de laatsten schoot zij voorbij een straat hoek, net niet snel genoeg om een splinter van een ontploffende Iraakse granaat te ontlopen. Mohammed Hariri, een 25-Jarlge ar chitectuurstudent, die begin van de oorlog naar Khoramsjahr kwam om zich bij de strijd aan te sluiten, meent net als de meeste Iranlëra de oorlog met „geloof ln God en vastberaden heid" te kunnen winnen. Trots ver haalt hij over Mortzar Mezful, een 14- Jarlge Jongen die zich onmiddellijk na de eerste Iraakse aanval op 22 sep tember bU Azdaran meldde. Na ln een half uur het omgaan met de 0-3 te hebben geleerd, mocht hU de eerste Iraakse tank, die aan Iraanse verde diger ten prooi viel bij de Ingang van de ..slagerij" op zijn naam schrijven. Twee uitgebrande Iraakse tanks ge- tulgen van de mislukte Iraakse po ging tot nu toe dit deel van de stad te veroveren. Verslaggevers die het zuidelijke front bezochten, keerden terug naar Tehe ran met een lange lijst onbeantwoor de vragen. Hoewel Iran's strategische olie-Installaties zich ln het zuiden be vinden van verre te herkennen door enorme, zwarte rookkolommen uit de brandende olietanks, lijkt het geregelde Iraanse leger zich op het westelijke front op een lijn vijftig kilometer van de grens bij Kasr e SJtrin met honderden tanks en ander wapentuig op een grootscheeps tegenoffensief voor te bereiden. Maar zonder hun hulp lijkt het zuidelijke front waar onze bus op de weg rich ting oost op ongeveer twintig kilome tervan Choramsjahar ln het artillerie vuur terecht kwam, een voor de Ira- nlérs verloren strijd op te leveren. Vreemd Niet geheel zonder redenen omschrij ven militaire experts de nu 24 dagen durende strijd ln Irak als een „vreem de oorlog". Behalve drie Individueel opererende tanks niet ver van de toe gang tot Khorramsjahr en een enkel gepantserd militair voertuig, ls het geregelde leger nergens te bekennen. De „Durbans", de mulahs in hun wapperende gewaden, de ln Iran ge bruikte G-3-geweren altijd ln de rech terhand, hebben samen met de Asda- ran. de Revolutionaire Garde ln Khorramsjar, de leiding. „We hebben geen gemeenschappelijk opperbe vel", vertelt een valschermjager met het gezicht zwart van de strijd. „Ons leger en de Asdaran opereren geheel onafhankelijk". Op de luchtmachtbasis Vahdati, de grootste en meest geavanceerde basis van de Iraanse luchtmacht, vijftien kilometer ten noorden van de strate gisch gelegen stad El Dezful lijken de organisatorische problemen aan Iraanse kant ln één slagzin te worden samengevat: „Geen luchtmacht zon der landmacht" staat er gekalkt op een muur De Iraanse luchtmacht, die door mili taire experts veel meer dan de Iraak se wordt gevreesd, speelt momenteel geen vooraanstaande rol ln de strijd. Twee maal per dag trok de lucht macht aan het begin van de oorlog ten strijde tegen Irak, vertelt een van de luchtmachtbasis In Tabriz afkom stige gevechtspiloot.dle nu ln Des poel gestationeerd is. Sindsdien is het aantal missles aanzienlijk vermin derd. „De Iraki's zijn slechte gevecht spiloten," zegt hij, „als er meer coör dinatie tussen de landstrijdkrachten en de luchtmacht zou bestaan, zou den wij deze oorlog allang gewonnen hebben." BAGDAD, TEHERAN (AP, Reuter AFP) Voor het eerst sinds tien dagen hebben Iraanse jachtbommenwerpers gisteren weer ai aanval gedaan op de Iraakse hoofdstad Bagdad. Iraakse grondtroepen vorderde echter langzaam maar zeker ln de richting van de Iraanse oliestad Abadan en leken gisteravond op het punt te staan de stad binnen te vallen. De Iraanse bommenwerpers werden boven Bagdad ontvangen met een spervuur van luchtdoelgechut De toestellen wierpen enige bommen af, maar het was niet bekend of er scha de werd aangericht Ten zuiden van de stad gaven grote rookpluimen aan dat daar waarschijnlijk olie-lnstal- lales ln brand zijn geschoten. Voor zover bekend zijn er geen Iraanse vliegtuigen neergehaald. Het leger van Irak ging gisteren on verminderd voort met het bestoken van Abadan. Over de herstelde pon tonbrug over de rivier Karoen werden nieuwe manschappen en materieel aangevoerd. Delen van de grootste raffinaderij van Iran staan al dagen lang in brand, maar het is niet duide lijk hoe groot de schade is. Het com plex, waar tweederde van alle Iraanse olie werd verwerkt, ls zo groot dat er volgens een westerse olledeskundige „een atoombom nodig is om het hele maal uit te schakelen". Als het com plex geheel zou worden vernietigd ls er volgens deskundigen vier tot vijf jaar voor nodig om het te herbouwen. tributiebonnen op zich te nemen. Re volutionaire comités brengen rant soenen stookolie huls aan huls rond. De voedselschaarste lijkt voorlopig beperkt te blijven tot rijst en plant aardige olie. De Iraakse minister van buitenlandse zaken Saadoen Haddaml, heeft giste ren gezegd dat het verdrag dat on langs is gesloten tussen Syrië en de Sowjet-Unie geen nadeel met zich meebrengt voor Irak. In een interview met het Koeweitse dagblad Al-Anbaa zei de minister dat het uit 1971 date rende vriendschapsverdrag tussen Bagdad en Moskou „hechter en ou- Op de bon De regering van Iran heeft de duur van de dienstplicht ln verband met de oorlog verlengd van anderhalf tot twee Jaar. In Teheran is inmiddels de olie, sommige voedselprodukten en tabak op de bon. Buurtcomités zijn opgeroepen de verdeling van de dis- KBERRA, NEW YORK (Reuter. AP) De Australische regering heeft besloten het uit lom Penh verdreven Cambodjaanse bewind van Pol Pot niet langer te erkennen. Minister k buitenlandse zaken Andrew Peacock maakte dit gisteren bekend, maar hij zei er bij dat filet inhield dat Australië nu het door de Vletnamezen aan de macht geholpen bewind van t Samrln zullen erkennen. DO AFP, DPA) De zoon van Koreaanse dictator Kim D ars gisteren op de laatste dag congres van de communisti- partij als opvolger van zijn va- de sur voren geschoven. Oeduren- pfcfeongres. het eerste ln tien Jaar, üf Kim Jong D een aantal functies eld, waaronder die van de be- secretaris-generaal van üe comité van de partij, dat btotde op zijn vader na machtig- f aan van Noord-Korea maakt. De k Kim, die volgens hardnekkige ichten aan een slepende ziekte i bleef zelf secretaris-generaal Kil partij. De jonge Kim werd de ruim drieduizend a(gevaar- |l eveneens benoemd tot lid van ende comité van het polit- i het midden van de Jaren Igwerd Kim Junior, die nu 39 Jaar |is, als de meest waarschijnlijke «r van de Noordkoreaanse lei- i. Kim senior ls sinds 1948 in d-Korea aan de macht en er ls p zijn persoon een volstrekte cul- •ven. Er gebeurt niets goeds d-Korea of het ls te danken [de ..gelliefde leider" Kim II Over de Jonge Kim ls niet 4 bekend. Tussen 1963 en 1965 ■hl] eindexamen aan de economi- Ifaculteit van de naar zijn vader mde universiteit in Pjongjang ■werd hij lid van het partijsecre- n en twee Jaar later van het Als de Jonge Kim de oude l zal Noord-Korea de eerste Istische dynastie zijn. Een datum voor de formele Intrek king van de erkenning noemde Pea cock niet. maar hij vond dat Austra lië op korte termijn het verwerpelijke bewind van Pol Pot moest laten vallen. Kort voor deze bekendmaking stem de de Australische vertegenwoordi ger bij de Verenigde Naties met het westelijke blok tegen een Russlsch-V letnamees voorstel om de vertegen woordiging van Pol Pot uit de VN te weren en die van Heng Samrin te erkennen. Een meerderheid ln de VN stemde tegen dit voorsel, niet omdat men enig vertrouwen heeft ln Pol Pots cs.. maar omdat men weigert een regime te erkennen dat vla een buitenlandse Invasie aan de macht is gekomen. Australië, aldus premier Malcolm Fraser wenste op een lijn te blijven met de leden van de nlet- communlstische ASEAN (de Associa tie van Zuidoostazlatlsche naties, waarin Thailand, Singapore, de Filip pijnen, Maleisië en Indonesië samen werken). Deze club heeft zich altijd fel verzet tegen welke erkenning van Heng Samrln dan ook. Het Intrekken door Australië van de erkenning van Pol Pot heeft ook een binnenlandse oorzaak, die te maken heeft met de komende verkiezingen op aanstaande zaterdag. De socialis tische oppositie heeft de regering Fraser verweten een misdadig be wind als dat van Pol Pot te blijven erkennen en aangekondigd dat die- erkenning onmiddellijk zou worden Ingetrokken als Labour de verkiezin gen zou winnen. Fraser en de zijnen slaan nu twee vliegen ln een klap. Zij blijven op een lijn met de ASEAN en nemen de oppositie wat het omstre den bewind van Pol Pot betreft de wind uit de zeilen. De Australische handelwijze ls in Moskou slecht gevallen. Het officiële Russische persbureau Tass betichtte de regering van Fraser van Inconsis tent gedrag en afhankelijkheid van zijn Amerikaanse bondgenoot. ADVERTENTIE De overlevenden van deze natuurramp hebben dringend behoefte aan voedsel, Meding en onderdak. S.O.H. vliegt donderdag 16 oktober In samenwerking met het Rode Kruis 337, ton noodbiscuits over. Deze zijn goed voor 315.000 dagmaaltijden. Kosten: zo'n 60.000 gulden! Vanwege de haast schiet S.O.H. dit bedrag voor. Wij rekenen op uw steun! Giro 9600 S.O.H. Noodfonds Utrecht Sticht. Oecumenische Hulp, Postbus 13077, 3507 LB Utrecht. Overigens heeft de leider van de ope ratie van het Internationale Rode Kruis ln Alge rij, Jurgen Vittani, giste ren ln geneve meegedeeld dat het verwachte cijfer van twintig duizend doden als gevolg van de aardbevin gen overdreven ls. Hij vertelde dat dit cijfer uit de lucht gegrepen was en dat hij, toen hij maandag het ramp gebied verliet, van de Algerijnse mi nister van gezondheidszaken had ver nomen dat de twintigduizend doden gelukkig niet gehaald zouden wor den. Zelf schatte Vittani, die daar over zeer terughoudend was, het aan tal doden op tussen de vijf en tien duizend, waarmee natuurlijk niet ge zegd ls dat de ontreddering niet bij zonder groot ls. Lokale hulpverschaffers hebben gis teren laten weten dat er inmiddels drie duizend doden geborgen zijn. Volgens Islamitische tradities moe ten zij binnen 24 uur begraven wor den, maar ook om epidemlën te voor komen worden zij snel begraven. In Den Haag werd gisteren door het ministerie van buitenlandse zaken der" is. Gevraagd om commentaar op de positie van Syrië ln het conflict tussen Iran en Irak zei de minister alleen dat „de Arabische staten hele maal niet tevreden zijn met het be leid dat de Syrische autoriteiten voeren". Frankrijk heeft met Saoedi-Arabië een militair verdrag gesloten, waar mee zeven miljard gulden gemoeid zou zijn. Volgens het Franse dagblad Le Monde gaat het om het uitrusten en opleiden van een complete marine en wapentuig voor de landmacht, waaronder duizend tanks met ra ketten ANKARA (AFP, Reuter, DPA) Eenheden van het Turkse leger hebben gisterochtend een einde gemaakt aan de kaping van een passagiersvliegtuig met ruim honderd inzittenden. Alle vier de kapers, rechtse moslims, en zeven passagiers raakten bij de bestorming van de Boeing 727 gewond. Commando's van het Turkse leger drongen schietend het vliegtuig bin nen. dat sinds maandagavond op het vliegveld van Diyarbakir stond. De kapers, die in het bezit bleken van twee pistolen, konden na een kort vuurgevecht worden overmeesterd. Zij zouden de pistolen in uitgeholde exemplaren van de Koran het toestel in hebben gesmokkeld. Eén van hen bleek lid te zijn van de door de mili taire junta van Turkije verboden isla mitische Partij van de Nationale Redding. Het vliegtuig van de Turkse lucht vaartmaatschappij werd maandag op weg van Milnchen naar Ankara ge kaapt na een tussenlanding ln Is tan- boel. De kapers wilden met de 148 voornamelijke Turkse Inzittenden naar de Iraanse hoofdstad Teheran vliegen. De piloot voerde echter aan dat hij niet genoeg benzine had en landde ln Diyarbakir. Daar werd na enige uren een aantal passagiers vrij gelaten. De kapers dreigden het toe stel op te blazen als de Turkse autori teiten geen brandstof leverden voor de vlucht naar Iran. De militaire com mandant van Diyarbakir liet echter weten dat er op geen enkele manier met de kapers onderhandeld zou worden. Volgens een vrouwelijke passagier waren de kapers islamitische fanati ci, die in het toestel onmiddellijk hun islamitische wetten in praktijk wil den brengen. Zo moesten de vrouwen allemaal een hoofddoek omdoen. Ju welen werd werden hen afgenomen, terwijl de kapers met de Koran zwaaiden. Overlevenden van de Algerijnse aardbeving halen drinkwater dat per tankwagen wordt aangevoerd. ALGIERS, GENEVE (Reuter, AFP, AP) Nog steeds haal den reddingswerkers in de verwoeste Algerijnse stad El As- nam gistren overlevenden uit de puinhopen, maar veel hoop dat dat vandaag opnieuw zal gebeuren bestaat er niet. meegedeeld dat er ln Algerije geen Nederlandse slachtoffers te betreu ren zijn. Er verblijven 431 Nederlan ders ln het land. De hulp van de Nederlandse regering aan het getroffen gebied heeft zich tot nu toe beperkt tot hulp aan het Rode Kruis. Minister De Koning van ontwikkelingssamenwerking bekijkt wat meer gedaan kan worden. Alge rije zou hebben laten weten weinig behoeft te hebben aan financiële steun, maar dat met name medische hulp welkom is. COLOMBO (Reuter, AFP, AP) De regering van Sri Lanka (het vroegere Ceylon) heeft gisteren de noodtoe stand uitgeroepen en de oppositie ervan beschuldigd haar leden te heb ben opgeroepen de president en de premier te doden. Een woordvoerder van de regering ln de hoofdstad Colombo zei dat aan hangers van de vroegere premier, me vrouw Sirimavo Bandaranaike, leden van haar Vrijheidspartij hebben aan gezet tot straatrellen en bloedvergie ten. „Zij zijn gevraagd met wapens naar Colombo te komen en premier Ranasighe Premadasa en president Julius Jayawardene te doden en de parlementsgebouwen te verwoesten", aldus de woordvoerder. HU las een officiële verklaring voor waarin verder stond dat de Vrijhelds- partij op vergaderingen haar aanhan gers had opgeroepen de leden van het parlement te beletten op donderdag de zitting van het parlement bU te wonen. Op die zitting komt er name lijk een motie ter sprake waarin staat dat mevrouw Bandaranaike haar burgerrechten ontnomen moeten worden. Volgens de man beschikte de regering over bandopnamen waar mee de beschuldigingen bewezen konden worden. Enkele woordvoer ders van de Vrijheidspartij zUn al gearresteerd en zijn aangeklaagd we gens opruiende taal. KINGSTON (UPI) De Jamalcaan- se onderminister voor binnenlandse veiligheid, Roy McGann, ls gisteren doodgeschoten. Dit gebeurde na een toespraak van de onder-minister ln zijn kiesdistrict St. Andrews, met het oog op de parlementsverkiezingen van 30 oktober. Een week geleden maakte de regering bekend dat mislukte aanslagen wa ren gepleegd op premier Michael Manley en minister Dudley Thomp son van binnenlandse veiligheid. De dood van McGann brengt het aantal doden in politieke incidenten op Ja maica dit jaar op zestien. Volgens de politie was McGann de eerste rege ringsfunctionaris op Jamaica die werd vermoord. De motie om mevrouw Banderanalke en haar neef Felix Dias Bandaranai ke hun burgerrechten te ontnemen werd Ingediend na een aanbeveling van een presidentiële commissie die een onderzoek instelde naar ver meende wandaden van de regering van mevrouw Banderanalke tussen 1970 en 1977. De commissie vond uit dat de mevrouw en haar neef, die minister was. misbruik hadden ge maakt van hun macht en zich schul dig hadden gemaakt aan corruptie. Mevrouw Bandarainaike en haar neef hebben bij de rechtbank beroep aan getekend tegen de commissie. Zij wil haar Vrijheidspartij blijven leiden en hoopt de verkiezingen van 1983 te winnen. STOCKHOLM (Reuter/AP) De so ciaal-democratische oppositie van Zweden heeft gisteren een motie van wantrouwen ingediend tegen de rege rende conservatieve coalitie. De rege ring beschikt in het 349 zetels tellen de parlement over een meerderheid van slechts één zetel. De motie van de sociaal-democraten werd ingediend, nadat de driepartij- en-coalitie maandag een pakket eco nomische bezuinigingsmaatregelen ontvouwde om de Zweedse economie weer op gang te helpen. De oppositie beschuldigt de regering ervan het so- ciale-voorzieningenstelsel met haar beleid te ontmantelen en de mensen met de laagste inkomens en pensi oentrekkers te beroven. Het pakket, dat het eerste in een reeks zou zijn, omvat bezuinigingen op de sociale uitkeringen en openba re diensten van 6,1 miljard kronen (ongeveer 3 miljard gulden). rWim Jansen wonini m De gwj ■nmii 'oning^fce, maar ten nil sv0 and laanse indianen tonen niet langer mededogen met blanke kolonis- die op aansporing van de regering een stukje land in het Amazone- li zoeken. De oorspronkelijke oerwoudbewoners hebben de strijdbijl opgegraven, getuige de recente golf van moorden op de binnendrin- Het is de laatste poging van een paar indianenstammen om te leven, nu blijkt dat de mislukte aanleg van een 4500 kilometer weg door het oerwoud hun geen enkel voordeel heeft gebracht. dan dertig blanken onder wie ook wen en kinderen, werden in augustus Indianen vermoord toen ze begonnen n te rooien om een stukje grond vrij te voor een boerenbedrijfje. De India- in de noordelijke staat Mato Grosso u.ten op die manier duidelijk dat de was bereikt: ledereen die het waagde roeer grond van hun territorium af te - ten. kon rekenen op een aanval van in JJlogskleuren beschilderde indianen. Een id eerder ondergingen twaalf landar ts hetzelfde lot, toen ze bezig waren de ontbossing van een stuk oerwoud op grondgebied van de Xavante-stam. kei nten veis rkopen j, rent' ■a:„» zijn' Bchtoffer )ot va ije tof ten.'' Braziliaanse regering reageerde vorige p roet de mededeling dat ze er troepen heen zou sturen om zowel de blanken als de indianen te beschermen. De vrees bestaat echter dat de indianen ook deze soldaten als ongewenste vreemdelingen te lijf zullen gaan met hun speren en vergiftigde pijlen. Ze zullen dan geen partij zijn voor de van modern wapentuig voorziene tegenparUj. en hun ondergang tegemoet gaan. Incidentele gevechten tussen de oorspron kelijke bewoners van het Braziliaanse oer woud en nieuwkomers komen al voor sinds de eerste Europeaan voet zette op Zuidame rikaanse bodem. Het laatste half jaar ko men er met de regelmaat van de klok mel dingen over moordpartijen, waarbij India nen doorgaans vrij onverwacht kleine geïso leerde groepjes blanken overvallen. Volgens Florence Buchsbaum van de Brazi liaanse milieubeweging Resistencla Ecolo- In de week van 23 tot 30 november zal in Rotterdam het vierde Russelltribunaal worden gehouden. Dit tri bunaal zal zich bezig hou den met de schendingen van de rechten van de Indi anen in Noord- en Zuid- Amerika en daar een uit spraak over doen. Dit zal gebeuren aan de hand van een aantal concrete aan klachten en getuigenver klaringen van Indianen. Het tribunaal heeft ais doel de benarde situatie van de Indianen onder de aan dacht van politieke en ker kelijke organisaties te brengen en de publieke opi nie te mobiliseren, in de hoop daarmee hun lot te verbeteren. De filosoof Bertrant Rus sell organiseerde in 1967 een tribunaal over de ge dragingen van de Verenig de Staten in de oorlog ln Vietnam. Na zijn dood in 1970 werden er nog twee tribunalen georganiseerd: eenmaal over de onder drukking in Latijns-Ameri- ka en eenmaal over de Be- rufsverbote in Duitsland. Het Russelltribunaal be schouwt zich als de „uiting van het geweten van de mensheid". gla zijn zowel de blanke landarbeiders als de Indianen het slachtoffer van het onge coördineerde en falende regeringsbeleid „De blanken zUn kleine boeren uit het wel varende zuiden, die van hun kleine bedrijf jes worden weggekocht. Braziliaanse en buitenlandse ondernemingen maken van dit land grootschalige bedrijven die soya verbouwen, omdat de prijs van dit produkt op de wereldmarkt de laatste jaren aanzien lijk gestegen ls. De boeren trekken naar het noorden op zoek naar een nieuw stukje land. Daar büjkt echter dat alle bebouwba re grond als is opgekocht door de grote bedrijven, die het achter de hand houden voor het geval de soyateelt in de toekomst nog meer land zal vergen." En zo komen volgens Florence Buchsbaum deze blanke boeren bij tienduizenden tege- Ujk terecht aan de rand van het Amazone woud, waar ze van bemiddelaars tegen vrij lage prijzen wel een stuk grond kunnen kopen,. Als ze zich daar dan willen vestigen, blijkt het de jachtgrond te zUn van een Indianenstam, „en dat levert natuurlijk ge vechten op tussen de boeren, die de eigen domspapieren hebben, en de Indianen, die er al sinds mensenheugenis wonen. Vroeger trokken de Indianen zich doorgaans verder terug, maar de laatste UJd beseffen ze dat ook het oerwoud zijn grenzen heeft, en zijn ze bereid de grond met hun leven te verdedi gen", aldus Buchsbaum. Ze voegt er aan toe dat de Braziliaanse regering hier overigens het slachtoffer is geworden van de eigen gebrekkige wetge ving. Indianen kunnen niet voor de rechter worden gedaagd wegens moord, omdat ze volgens de wet handelingsonbekwaam zijn, en dus in feite de status van een kind hebben. De grote aanval op het bestaan van de indianen in het Amazonewoud begon in 1970, toen de Braziliaanse regering de aan leg van een 4500 kilometer lange weg dwars door het bos startte om het gebied te ont sluiten. De verloedering die deze weg onder de uiteengeslagen indianenstammen te weeg bracht is des te bitterder nu Brazili aanse deskundigen tot de conclusie zijn gekomen dat het gigantische project een „verpletterende mislukking" is geworden. De stoffige weg van rode modder is over honderden kilometers al weer overwoekerd, en heeft een nieuwe groep paria's gescha pen. Op de kaarten van Brazilië staat de weg officieel te boek als de Transamazoni- ca. In regeringskringen spreekt men echter vaker over de Transmiseria. Het plan was om langs de gehele weg aan beide zijden een strook bos te ontginnen van maar liefst honderd kilometer breed. Daarmee dacht de Braziliaanse regering tegelijkertijd een broodnodige landhervor ming te kunnen doorvoeren: landloze boe ren uit het noordoosten konden er een stuk grond krijgen en de regering zou zorgen voor de afeet en het vervoer van de pro- dukten Maar als zoveel gigantische projecten in het land van de onbegrensde mogelijkheden liep het plan al snel vast: van de half miljoen geplande gezinnen ln de eerste vijf jaar zijn er slechts tienduizend gekomen in tien jaar. En deze groep is van de regen in de drup terecht gekomen: de verbindingen met de bewoonde wereld zijn voor het grootste gedeelte van het jaar verbroken en van verkoop van de oogst is dus ook nauwe lijks sprake. De „favelados (sloppenbewo- ners) van het bos" heten ze al ln Brazilië. De snel uitgeputte bodem levert hooguit drie jaar een magere oogst, waarna een nieuw stuk bos moet worden platgebrand. De tienduizend gezinnen trekken zo in grote armoede door het Amazonewoud, een spoor van verwoesting achterlatend. Zij vormen een aparte stam blanken naast de ^29 India nenstammen die hun sociale en culturele leven volstrekt overhoop zagen gehaald door de aanleg van de Transmiseria.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 7