[itenlanders
sven meer uit
Nederland
I sluit twee fabrieken
egvervoer moet in
nkrijk oppassen
Zuinig zijn
met energie
lekker A aan
Haargroeispul helpt niets
Pensioenfonds: meer
geld in woningbouw
rkgelegenheid stijgt in horeca
e maatregelen aangekondigd
Kwaliteit
voorop
Nederlandse
Scheepsbouw
in geldzorg
Stad Rotterdam gaat niet met ANWB in zee
ïvolgen voor Nederland niet bekend
Ontslag voor
4000 man
Geen huizen als
kastelen meer, maar
Fruitteelt speelt in op smaak publiek
Nieuwe Oogst! Plukvers van de boom.
Kerstpakketten tijdig op post doen
Mening over reclame
dAG 15 OKTOBER 1960
FINANCIEN EN ECONOMIE
TROUW/KWARTET
dertn
jze redactie economie
!u"<JjjAAG Buitenlandse bezoekers zullen dit jaar in
land waarschijnlijk twintig procent meer uitgeven dan
Jïï I en daarmee totaal meer dan drie miljard gulden in de
s van winkels, musea, hotels en restaurants laten vloei-
Is een opmerkelijke ontwikkeling want zeven jaar lang
1973 1979 lagen de uitgaven van buitenlanders op
9foJJnstant peil van 2,7 miljard. De prijsstijging in acht
ïfkm |»n betekende dat in teite een achteruitgang met een
npd
itting over de aanmerkelijk
7i&>en belangstelling is van dr.
-Lfl fideman. directeur van het
imige adviesbureau voor toe-
horeca. Tijdens een persbij-
van Horecaf, werkgevers-
_j in de horecabranche, zei
n dat twintig procent meer
en voor zeven procent te dan-
aan gestegen prijzen en voor
'procent aan meer overnach-
lioloj bestellingen in restaurants en
goederen in winkels.
bezoekers aan Neder-
^^ofjn slechts in een minderheid
gevallen toerist. Veertig pro-
omt om zakelijke redenen.
Zieka procent is hier voor een dag of
ekeinde, zodat er voor toeris-
tnsen die tenminste vier nach-
m htereen in Nederland blijven)
"NK pf**nt overblijft. Bij Neder-
s die de grens overgaan is de
WH e teel anders. Ze zijn voor
deiq g procent toerist, voor tien pro-
lakenman/ vrouw en voor tien
Je V« ent op een dag- of weekendtrip.
p bet edbte toerisme is Nederland
aantrekkelijk. Dat ligt
■Tideman niet aan schok-
jgingen in de Neder -
Slechts in vier van de
iden (economisch hoog
staten) was de prijsstij-
de horeca nog geringer ge-
dan in Nederland. Tideman
wen dat het met het duur-
wel meeviel maar dat het
lop zichzelf hoog is. Dat res-
elders vaak goedkoper zijn
idat men er meer buiten de
De loonkosten in de Neder-
ca zijn vrijwel de hoogste
•ld en het ziekteverzuim
it) tikt ook flink aan in de
Ook vielen ln de woorden van
kritiek op de houding van
ipersoneel te besluis te ren.
nen tolerantie in Neder-
it dat ook het personeel in
veeleisender is geworden,
itief op het buitenlandse
egenheid
id*totale werkgelegenheid in
het Nederlandse bedrijfsleven met
25.000 arbeidsplaatsen zal dalen over
de periode 1979-1981 gaat die in de
horeca nog met 3.000 vooruit. In 1982
stagneert deze groei mogelijk, aldus
Horecafvooizitter Van Goor. Sinds
1975 neemt het aantal beschikbare
banen in deze bedrijfstak nog voort
durend toe: van 91.000 in 1975 tot
100.000 in 1981. Dat is een gevolg van
de groeiende prod uk tie aantal ver
strekte maaltijden, verhuurde hotel
kamers. verstrekte dranken, etc.). De
produktieroei stak in 1979 gunstig af
bij die van het totale bedrijfsleven,
doet dit ook in 1980 en zal dat volgens
de ramingen van Tideman ook in
1981 doen. al daalt het tempo van de
groei wel. Zal het Nederlandse be
drijfsleven in totaal slechts 0,5 pro
cent meer produceren dan dit Jaar, de
horeca mag nog rekenen op 2 2.5
procent meer prod uk tie. Omdat de
arbeidsproduktiviteit met één pro
cent verbetert, blijft er dan een groei
van de werkgelegenheid met 1 1,5
procent.
Dat de horeca het volgend jaar toch
weer drukker krijgt dan dit Jaar trekt
de aandacht, omdat het reéel be
steedbare inkomen zal teruglopen.
Toch moet de Nederlandse horeca
het voornamelijk van de particuliere
consument hebben want bestedingen
door het bedrijfsleven in hotels of
restaurants komen al jaren niet bo
ven de 15 20 procent van de geza
menlijke horeca-inkomsten uit. Daar
bij gaat het om bestedingen die een
bedrijf direct doet in restaurant of
hotel of om uitgaven van een werkne
mer die dat bij zijn baas kan decla-
Eethuisjes
Het grote aandeel van de particuliere
consument is mogelijk een van de
redenen dat de kleine eethuisje, bis
tro's of maal tijdvers trekkende cafe
taria's de afgelopen tien jaar de snel
ste groeiers waren binnen de horeca.
Ze presteerden in 1979/80 44 procent
meer dan tien Jaar geleden tegenovr
de grote restaurants slechts twee pro
cent, de cafés acht procent terwijl de
grote hotels het per saldo in tien jaar
lansen hebben tot deze ver-
«e maatregel besloten, omdat
wegvervoerders heel
■zondigen" tegen het maximaal
tane laadvermogen in Frank-
38 ton. Dit wordt een oneer-
oncurrentie geacht. Dit hebben
iren van het Nederlandse mi-
van Verkeer en Waterstaat
te horen gekregen tijdens
;k in Parijs met collega's
ministerie van Trans
it maximaal toegestane laad-
n overschrijdt krijgt een pro-
1 en een boete. Daarnaast
J andere maatregelen. De eerste
overtreding worden af ge
net een waarschuwing. Wie een
ng begaat, wordt de
tot Frankrijk voor een
i ontzegd De vierde overtre-
"tent drie maanden ontzeg-
n de toegang tot Frankrijk en
fovertreding leidt tot zes
n ontzegging.
rijk kan een wegvervoerder de
g ontzeggen door geen Franse
gunningen meer te geven of te-
Ie vorderen. Omdat het eigen
Kleine eethuisjes, vaak met een exotische keuken, zijn de snelste
groeiers binnen de horeca
met een nulgroei moesten doen en de
kleine hotels zelfs achteruitgingen.
Ondanks het feit dat de horeca als
een van de weinige bedrijfstakken
gunstige produktiecijfers heeft, gaat
het met de rendementen minder
goed. Kostenstijgingen kunnen over
het algemeen niet geheel door prijs
stijgingen worden opgevangen, zo
deelde het bestuur van Horecaf mee.
Van onze redactie economie
ZEIST Het pensioenfonds PGGM gaat meer geld beschik
baar stellen voor de woningbouw. De bereidheid bestaat naar
vermogen aan de financieringsbehoeften te voldoen, maar
hierbij zal de eerste verantwoordelijkheid (ten opzichte van de
verzekerden) geen geweld worden aangedaan.
Dit blijkt uit het jaarverslag van het
Pensioenfonds voor de Gezondheid,
Geestelijke en Maatschappelijke Be
langen over 1979. dat gisteren is gepu
bliceerd. Hierbij wordt nog onge
merkt dat een „optimaal rendement"
de centrale doelstelling blijft.
In dit verband wordt er nog op gewe
zen, dat het lange-termijnkarakter
van de pensioenverplichtingen ruim
te genoeg verschaft genoegen te ne
men met een naar verhouding laag
beglnrendement, zolang echter het
rendement over de gehele beleggings
periode aanvaardbaar is.
Intussen was het afgelopen Jaar 2,6
miljard gulden beschikbaar voor be
leggingen. Hiervan werd 88 procent
gestopt in leningen, deposito's, obli
gaties en hypotheken. Deze groep be
leggingen kwam hiermee op 89 pro
cent (eind 1978 op 91 procent) van het
HAAG Het ministerie van Verkeer en Waterstaat
gisteren gewaarschuwd dat Nederlandse wegvervoer-
dle zes keer de Franse beladingsvoorschriften hebben
talen. Frankrijk nooit meer in mogen.
vervoer geen Franse ritvergunningen
nodig heeft, gelden voor deze catego
rie anderen maatregelen. Overbela-
ding leidt dan. behalve tot een boete
en een proces-verbaal, ook tot het
aan de ketting leggen van de wagen
met een borgsom.
Wanneer een bedrijf herhaaldelijk
wordt geverbaliseerd, kan het Neder
landse tuchtcollege worden gevraagd
de ontheffing voor grensoverschrij
dend eigen vervoer van dat bedrijf in
te trekken.
Op grond van de nieuwe maatregelen
is aan twee vervoerders de toegang
tot Frankrijk al onzegd met ingang
van 15 november.
Van onze redactie economie
Amsterdam Klanten verlie
zen aan de concurrentie is het
ergste wat een bedrijf kan over
komen. Wanneer een onderne
ming niet in staat ls een fout
loos produkt te leveren, dan zal
een klant al vrij snel besluiten
naar de concurrent te stappen,
die wél in staat is een goed pro
dukt te brengen.
Hoe belangrijk de kwaliteit van
een produkt is wordt aange
toond in een bijdrage van de
hand van B. de Heer, directeur
produktie van het staalbedrijf
Llmuiden van Estel (Hoogo-
vens-Hoesch), in de bedrijfs-
krant „De Grijper". Daarin
merkt hij op: „de afkeur van één
van onze produkten ligt op 0,9
procent. Eén van onze Europese
concurrenten heeft gemiddeld
0,4 procent afkeur. De Japan
ners zijn bijna foutloos: 0,0001
procent voor het zelfde pro
dukt!"
„Daarom", aldus De Heer, „moe
ten we zorgen dat we op het
niveau van de Japanners ko
men. Het is niet anders. Op deze
wijze kunnen we onze klanten
kring behouden en misschien
zelfs uitbreiden."
totaal. De overige 12 procent van de
beschikbare gelden werd belegd in
onroerend goed, zoals kantoorgebou
wen, bedrijfshallen en woningen (in
Amstelveen en Utrecht). Buiten Ne
derland werd belegd in kantoren en
in een recreatieproject. Het onroe
rend goed had eind vorig jaar een
waarde van 635,5 miljoen, overeen
komende met 9 procent van de beleg
gingen.
Het Pensioenfonds PGGM is belast
met de pensioenverzekering van on
geveer 350.000 actieve en voormalige
werknemers in de gezondsheidszorg,
bejaardentehuizen, welzijnswerk enz.
De premie-inkomsten waren in 1979
1.440 (1978 1.406) miljoen. Uitge
keerd werd 205 170) miljoen.
Tijdige waarschuwing'
AMSTERDAM (ANP) De Neder
landse Scheepsbouw Maatschappij
(NSM) heeft de minister van economi
sche zaken erop geattendeerd, dat in
de loop van 1981 het geld op zal
raken. Daaraan is de vraag verbon
den welke maatregelen eventueel ge
nomen moeten worden.
Directeur ir. R. H. Bosman van de
Amsterdamse Droogdok Maatschap
pij, die de directie voert van de NSM,
noemde deze stap een „tijdige waar
schuwing". De NSM zelf heeft inmid
dels een adviesbureau ingeschakeld
om te onderzoeken wat de toekomst
mogelijkheden voor de NSM (450
man personeel) zijn.
De NSM werd vorig jaar opgericht als
gevolg van een beslissing van de mi
nister van economische zaken om in
Amsterdam een bescheiden nieuw-
bouwwerf in stand te houden. Aan
deelhouders zijn de staat (35 pro
cent), de ADM (35 procent) en RSV
(30 procent).
Onder een in 1978 gesloten overeen
komst ontving de NSM dertig miljoen
gulden aan overheidsgeld. Hiervan
werd acht miljoen gebruikt voor de
aankoop van het bedrijf RSV. Als
werkkapitaal resteerde 22 miljoen.
Het was van het begin al duidelijk
dat dit werkkapitaal een afnemend
karakter zou hebben, aldus ir.
Bosman.
ROTTERDAM (ANP) Assurantie
concern Stad Rotterdam doet niet
mee met het plan van de ANWB om
met verzekeringsmaatschappijen een
hulpdienst op te zetten, die bij pech
of ongeval gedupeerde verzekerden
komt helpen. Vorige maand maakte
de ANWB bekend met vijftig verzeke
ringsmaatschappijen overeenstem
ming te hebben bereikt om op 1 janu
ari 1981 te beginnen met een geza
menlijke alarmcentrale voor de bin
nenlandse hulpverlening.
Volgens dr. L. M. van Leeuwen, presi
dent van de raad van bestuur van
Stad Rotterdam, heeft zijn maat
schappij de samenwerking afgewe
zen. omdat de ANWB een eigen verze
keringsmaatschappij heeft die zon
der assurantie-tussenpersonen werkt.
Omdat Stad Rotterdam dat nu juist
wèl doet zijn de gesprekken met de
ANWB afgebroken.
en (Reuter) Het che-
71 en farmaceutische
AJ *rn Imperial Chemicals
jstries Ltd (ICI) sluit twee
teken en moet 4000 perso
den kwijt. Dit heeft het
tem gisteren bekendge-
Het gaat om de nylon-
kek in Ardeer (Schotland)
Je Polyestervezelfabriek in
"tel (Noord-Ierland)
-Engelands grootste chemische
"rjemmg wil de activiteiten op
BUed van vezels in Oroot-Brtt-
en het vasteland van Europa
weer winstgevend naken, en wel zo
gauw mogelijk. De 4000 werknemers
heben eü te horen gekregen dat ICI de
herstructureringsplannen zo snel mo
gelijk wil uitvoeren.
dacht zal worden gericht op produk
ten die méér opleveren. De onderne
ming wil een beter gebruik maken
van de honderd miljoen pond sterling
die zij de afgelopen vijf jaar heeft
geïnvesteerd.
De eerste helft van dit jaar heeft ICI
met de produktie van vezels 38 mil
joen pond (180 miljoen gulden) verlo
ren. Over heel 1979 bedroeg het ver
lies 33 miljoen pond (155 miljoen gul
den). Het concern is zich volgens de
woordvoerder bewust van de veran
deringen die zich voordoen in de Eu-
en kledingindustrie.
ICI zal zich richten op die markten,
waar zij al een voorsprong heeft op de ropese textiel-
concurrentie. De produktie van nylon De groeicijfers zullen moeten worden
en polyester gaat door, maar de aan- herzien. ICI verwacht begin volgend
jaar uit de rode cijfers te zijn.
De grootste produktievermindering
wordt uitgevoerd bij de polyester ve
zels. Op het ogenblik produceert ICI
in West-Europa 100.000 ton per jaar;
dit moet de helft worden. Buiten En
geland maakt ICI polyester vezels en
polymeren op het Nederlandse Ro
zenburg en in het Westduitse Oestrin-
gen. De woordvoerder kon nog niet
zegen wat voor gevolgen de plannen
van ICI voor deze vestigingen heb
ben. De produktie van nylon vezels in
West-Europa bedraagt ongeveer
200.000 ton per Jaar. Of ook hier moet
worden ingekrompen en zo Ja met
hoeveel wilde een woordvoerder van
ICI niet zeggen.
Door zuinigheid
met vlijt, zijn geen
huizen als kastelen
meer te bouwen.
Maar door zuinig
om te springen met
stroom (en gas), kan
elk jaar wél een be
drag van enige hon
derden guldens
worden bespaard.
Dat is nu al het ge
val bij de tegen
woordige energie
prijzen en dat gaat
in nog veel sterkere
mate spelen, naar
mate de stroom- en
gasprijzen hoger
worden. Zo'n bespa
ring is mooi meege
nomen, zeker in een
tijd dat er op ruime
schaal „ingeleverd"
moet worden.
Evenals enkele Jaren ge-
leden, heeft de heer P.
Wasser van de Vereni
ging van Exploitanten
van Gasbedrijven in Ne
derland een interessant
overzicht gemaakt, van
wat met één gulden aan
stroomkosten kan wor
den gedaan. Dit keer
heeft mevrouw Jolet
Leenhouts er een teke
ning bij gemaakt.
Duidelijk is, dat voor een
gulden aan elektriciteit
nogal wat gedaan kan
worden in een gezin.
Maar even duidelijk is,
dat bij voorbeeld voor
een gulden maar twee
keer de was kan worden
gedaan op 90 graden, ter
wijl voor diezelfde gul
den de machine met was
op 40 graden wel vijf
keer kan draaien.
Zo (ook) is het met de
hand doen van een klein
afwas Je in plaats daar
voor de vaatwasser te ge
bruiken best te over
wegen evenals als het
weer wat meewerkt
het buitenhangen van de
was.
Groter
Uit de toelichting van de
heer Wasser blijkt
voorts, dat van elke gul
den die voor elektriciteit
wordt betaald, tegen
woordig meer dan de
helft nodig is voor de be
taling van de brandstof
die wordt gebruikt om
stroom op te wekken. De
andere helft gaat zitten
in de kosten van de elek
triciteitscentrales, de ka
belnetten, de adminis
tratie- en andere kosten
die gemaakt moeten
worden om de stroom
aan huis te kunnen „be
zorgen".
Het aandeel van de
brandstofkosten (olie) in
de prijs van elektriciteit
wordt steeds groter.
Aangezien de olie steeds
duurder wordt, zal ook
de prijs van elektriciteit
stijgen. (Dit geldt trou
wens ook voor de prijs
van aardgas, omdat die
is gekoppeld aan de prij
sontwikkeling van zware
stookolie. En op dit ho
gere basisbedrag komt
dan ook nog achttien
Srocent btw).
:et is overigens niet al
leen gewenst om met de
in huis aanwezige elek
trische huishoudelijke
apparaten „met ver
stand" om te gaan. Min
stens even belangrijk is
EEN GULDEN AAN STROOMKOSTEN
Z'k oor (rillen of frituren
5 nor brood roosteren
12 uur stofzuigen
30 uur kleuren-tv kijken
100 uur sinaasappelen uitpersen
1 dag centrifugeren
1 dag de afzuigkap aan hebben staan
2 dagen blikken openen
S dagen de bandrecorder aan laten staan
3 dagen diepvriezen
3-4 dagen de cv-pomp laten draaien
10 dagen messen slijpen
20 dagen platen draaien
30 dagen de cassette-deck laten spelen
2 keer de witte was doen bij 90 C
5 keer de fijne was doen bij 40 C
2 keer de afwasmachine laten werken
2 keer de droogtrommel gebruiken
het, om bij de aanschaf
van nieuwe apparaten
op het energieverbruik
te letten. Voor een aantal
apparaten bestaan
„energiewijzers" en zo
nodig kan naar het ener
gieverbruik worden ge
vraagd bij het gemeente
lijk energiebedrijf of aan
de leverancier.
Immers, de ene koelkast
verbruikt aanzienlijk
meer stroom dan de an
dere. Hetzelfde kan wor
den gezegd van de diep
vriezer en andere elektri
sche huishoudelijke ap
paratuur waarop niet
kan worden bezuinigd
door er minder of korter
gïbruik van te melken,
et bewust kopen en ge
bruiken van elektrische
apparaten kan bij elkaar
aardig aantikken Dat is
prettig voor de eigen por
temonnee en gunstig
voor de olierekening en
de aardgasbel.
Er bestaan geen sham
poos of crèmes die kaal
hoofdigheid bij mannen
kunnen verhelpen. Dit
blijkt uit een ondeizoek
van de Belgische consu
mentenorganisatie, die
het resultaat daarvan
heeft gepubliceerd in het
blad Testaankoop.
Plotselinge en overvloe
dige haaruitval kan een
aanwijzing voor een be
paalde ziekte zijn (infec
tie, vergiftiging, stress
enz.). De meest voorko
mende oorzaak van over
matige haaruitval is ech
ter toe te schrijven aan
de natuurlijke werking
van mannelijke hormo
nen, die voor een deel
erfelijk is bepaald.
Wat de cosmetische pro
dukten betreft is de con
clusie dat geen enkele
shampoo, lotion of crè
me doeltreffend ls. De fa
brikanten worden be
schuldigd van het voeren
van een bedrieglijke re
clame, die wettelijk aan
gepakt zou moeten wor
den („Vroeger werd wel
gezegd: liegen als een
tandentrekker. Dat kan
nu beter worden veran
derd in: liegen als een
haarmiddelfabrikant").
Gevaarlijk
Ten aanzien van chirur
gische overplantingen
van natuurlijk (eigen)
haar en de Inplanting
van synthetisch haar
wordt vastgesteld, dat
die gevaarlijk, ondoel
treffend en duur zijn. De
inplanting van syntheti
sche vezels op het hoofd
wordt zelfs charlatans-
werk genoemd, dat ver
boden zou moeten
worden.
Minder erg worden de
haarstukjes en de hair-
weaving geacht. Het be
zwaar van haarstukjes is
echter dat die niet altijd
onzichtbaar zijn of blij
ven, veel zorg vereisen en
uit eigen waarneming
bij het zwemmen wel
eens willen loslaten en
wegdrijven.
Hairweaving (vreemd
haar gevlochten in het
eigen schaarse
haar) houdt beter en is
aangenamer. Het nadeel
hiervan is echter, dat het
een nogal prijzige „op
lossing" ls, omdat het
haar om de twee drie
maanden opnieuw gewe
ven moet worden.
Accepteren
De beste oplossing is, al
dus Testaankoop, de
kaalhoofdigheid te ac
cepteren en ermee te le
ren leven. Een glimmen
de schedel is niet van
enige charme ontbloot
en is eerder een teken
van viriliteit. Als de ka
lende of kale mannen de
ze gedachte aanvaarden,
zullen zij heel wat ont
goochelingen voorko
men en veel geld in de
zak kunnen houden.
Voor de fruittelers in ons
land is er alles aan gele
gen, zoveel mogelijk ap
pelen en peren te verko
pen. Dit gebeurt zowel in
de boomgaard als in de
winkel.
In de boomgaarden is
dat te merken door de
aanplant van nieuwe ras
sen (en het kappen van
rassen, zoals de Golden
Delicious, die niet zo in
trek zijn), waarmee het
assortiment beter wordt
aangepast aan de smaak
van de consument.
In de groenten- en fruit
winkels wordt voor het
Nederlands fruit reclame
gemaakt met de brochu
re „Holland mijn appel-
land", die door het Cen
traal Bureau van de
Tuinbouw veilingen in
Den Haag is samenge
steld. Het is een aardig
boekje waarin niet alleen
wordt beschreven welke
appel- en perenrassen er
in ons land bestaan en
wanneer die rijp zijn,
maar waarin ook een
aantal recepten is opge
nomen met appelen en
peren. Prettig is. dat de
kwaliteit van het papier
van de brochure is „bere
kend" op gebruik in de
keuken.
Om kerstpakketten tij
dig op een overzeese be
stemming te krijgen,
moeten ze tijdig worden
gepost. Wat het verzen
den per zeepost betreft
hadden kerstpakketten
voor Indonesië al op 3
oktober op de post moe
ten zijn. (Het persbericht
van de PTT over dit on
derwerp werd overigens
pas op 7 oktober ver
zonden).
Uit dit bericht blijkt
voorts, dat zeepost kerst
pakketten voor Austra
lië de 13e hadden moeten
worden aangeleverd,
voor Nieuw-Zeeland kan
het vandaag nog, voor
Canada en de Neder
landse Antillen is er nog
speling tot 28 oktober,
voor ZuicUAfrika tot de
29e en voor Suriname tot
de 30e. Zeepostpakket
ten voor Amerika komen
nog op tijd, als ze voor 11
november op de post
worden gedaan.
Luchtpostpakketten
voor een aantal overzee
se bestemmingen kun
nen nog in de tweede
helft van november wor
den aangeleverd. Het
verzenden per luchtpost
is echter duurder dan per
zeepost
J. Dijkhuis (zonder beroep): Reclame voor TV wordt
naar mijn mening te vaak herhaald: het is in één
woord gezegd pet. Maar een fabrikant die met een
nieuw produkt op de markt komt, doet verstandig
dit door middel van folders bekendheid te geven.
Verder wil ik ieder aanraden als hij een nieuw
apparaat wil aanschaffen ook eens te informeren bij
vrienden resp. bekenden; vind ik beter dan reclame.
(Bijeengebracht door FHV/BBDO).
i
