fDieren zijn zeker geen
nbeschreven bladen papier'
[ölBOVAG
Groei economie slaat
om in stagnatie
Pandbrief 1980 per1982/88
piet Wiepkema eerste hoogleraar diergedrag
Veilig verkeer. Ookop het water.
Philips vergroot
televisiebelangen
in Verenigde Staten
NEDERLANDSCHE BANK IN KWARTAALVERSLAG:
Saoedi-Arabië
wil meer olie
gaan uitvoeren
^Westland Utrecht Hypotheekbank
Grote olie
voorraad voor
crisistijd
Perscombinatie niet
in Brouwer Offset
ANDAG 6 OKTOBER 1980
FINANCIEN EN ECONOMIE
TROUW/KWARTET
ADVERTENTIE
Fred Lammers
STERBEEK Elk dier
jft specifieke eigenschap-
jn en ook eigenaardigheden,
jë hebt vriendelijke, sociaal
gelende dieren, maar er zit-
en er ook tussen met wie het
noeilijk omgaan is. Die on-
lerlinge verschillen hebben
^liets te maken met aangebo
ren karaktertrekken. Vech
tersbazen, egoïsten en zelfs
raddraaiers zijn in de dieren-
jpereld evenmin uitzondering
Us in de mensenmaat
schappij-
aarom gedragen dieren zich zoals
zich gedragen? Die vraag is op de
jjdbouwhogeschool in Wageningen
iderwerp van uitgebreide studie,
.en heeft er vorig Jaar zelfs een hoog-
(raar diergedrag voor aangetrokken:
ifessor dr. Piet Wiepkema. Wage-
«esb daarmee de eerste universi-
is fteit die een leerstoel in wat officieel
irgade ethologie heet.
wdHet observeren van dieren is iets
.erjïraar Pleter Wiepkema (52) zich al
vaeel lang mee bezig houdt. In de tijd
aisiat hij nog lector gedragsfysiologie in
-rkproningen was verdiepte hij zich al in
muizen, ratten en apen. In Wagenln-
n heeft hij meer armslag gekregen,
•t zijn nu vooral de landbouwhuis
dieren die zijn belangstelling
eken: koeien, varkens, kalveren,
ipen. tamme konijnen en - ook
e vogels lijken op het eerste gezicht
Mgszlns uit de toon te vallen. Voor
ijden ligt het echter tamelijk
lór de hand. omdat onze zo ver
luwde huismus met onze boerenbe-
rolking niet op vrledschappelijke
voet staat Mussen pikken de vele
graantjes mee die niet voor hen zijn
Kestemd en richten op die manier
Jaarlijks voor duizenden guldens
^gchade aan. Vandaar dat men in Wa-
feningen niet achteloos voorbij gaat
tan het doen en laten van de mus.
©oral via de landbouwlnstituten ko
en de problemen waar men in de
ndbouw en veeteelt in de praktijk
re wordt geconfronteerd ook in Wa
mingen terecht. 8taartbijtende var-
ms. tongspelende kistkalveren en
Ktvarkens, die geen daglicht meer
mnen verdragen, laten een goede
er niet onberoerd.
zal de laatste zijn om te beweren
it de Nederlandse boeren geen ge
viel hebben voor hun dieren zelfs niet
p een bepaalde manier van hun
eesten houden. De doorsnee-boer
tedt het heel belangrijk een goede
■rhoudlng met zijn veestapel te heb-
fcn al zit daar natuurlijk een stuk
■genbelaag bij", concludeert protes
tor Wiepkema.
Argwaan
Professor Wiepkema (links) met een van zijn studenten bij biggen, die onderwerp zijn van studie.
(foto: Peter Drent)
produktle en dat brengt met zich mee
dat veel dieren geweld wordt aange
daan in hun aangeboren gedrag."
Dieren hebben recht op persoonlijke
aandacht van de mens. hebben daar
zelfs een uitgesproken behoefte aan.
Dieren zijn geen onbeschreven bla
den papier. Zij bezitten normen, wen
sen en verwachtingen ten aanzien
van hun milieu."
Piet Wiepkema maakt van zijn hart
geen moordkuil. Daarom hield hij er
terdege rekening mee het niet gemak
kelijk te zullen krijgen in Wagenin
gen. ..In de praktijk is dat tot nu toe
erg meegevallen. Ik merk dat de
meeste boeren best willen praten als
Je duidelijk weet te maken, dat Je
samen naar een oplossing wilt zoeken
voor de problemen die spelen."
Stangbijten
Het idee de gevoelens van de dieren
die onze boerderijen stofferen nader
te gaan bestuderen. Is vanuit de land
bouw en veeteelt opgekomen. Dat
neemt niet weg dat dr Plet Wiepkema
iet de nodige argwaan is begroet,
at is er niet beter op geworden toen
e nieuwe professor zich in mei van
It jaar bij zijn officiële ambtsaan-
larding uogal boute uitlatingen ver-
orloofde.-Wiepkema hield de vee-
ouders toen voor begrip te hebben
roor actiegroepen en de hand in eigen'
joezem te steken.
,"We moeten ons nu meer dan ooit
ifvragen of wij niet veel te veel alleen
lan ons eigen belang hebben gedacht
)n het lot van de erbij betrokken
leren niet schromelijk hebben ver-
«arloosd. Het ls een goede zaak, dat
eze vraagtekens niet alleen door kri-
sche consumenten worden geplaats,.
laar evenzeer door veehouders,
illjkbaar zijn we samen uit de bocht
evlogen."
Wiepkema gaf als zijn mening ten
beste dat de kern van de hele proble
matiek ln de intensieve veehouderij
moet worden gezocht. Daar is alles op
het ogenblik gericht op een grote
Professor Wiepkema pakt die proble
men fiks aan. Daar is bijvoorbeeld
het vraagstuk van de varkens die
elkaar in de oren en de staart bijten
of hun tanden zetten in de stangen
van hun hok. Bij dat stangbijten gaat
het meestal om varkens die aange
bonden leven. Dat betekent dat ze in
een kleine ruimte waarin zij zich nau
welijks kunnen bewegen, moeten
staan.
In Nederland is die manier van var-
kenshouden voor zeugen met biggen
vrij algemeen geworden. Je kunt Je
afvragen of het leven op deze wijze
voor de betrokken dieren nog iets
plezierigs heeft. Een varken is van
huisuit erg zindelijk. Zo zondert een
varken zich onder normale omstan
digheden af in een aparte hoek van
zijn hok om zijn behoefte te doen.
Aangebonden varkens kunnen dat
niet. Stangbijten is waarschijnlijk
een gebaar om frustraties af te rea
geren.
De slaande bewegingen van de tong
bij kistkalveren zijn mogelijk een tic.
die ze hebben aangenomen, omdat ze
niet kunnen zogen. Kippen in legbat
terijen zie je dikwijls doelloos heen en
weer lopen, zig-zag bewegingen ma
ken of hun koppen door de spijlen
van afzettingen doorsteken. Wat
drukt dat uit? Is het radeloosheid?
Het antwoord op die vragen denkt
professor Wiepkema met zijn studen
ten te vinden door de betrokken die
ren vanaf de wieg tot het graf in
verschillende leefomstandigheden te
observeren.
Zo is sinds vijf weken weer een proef
aan de gang met een toom van zes
biggen en een zeug, die onder comfor
tabele toestanden opgroeien. Binnen
kort zal een soortgelijke proef begin
nen met biggen, die bestemd zijn
voor de slacht. Reeds nu kan Piet
Wiepkema zeggen dat de ene big de
andere niet is.
„Er zijn biggen bij die na de voeding
de zeug komen bedanken in de vorm
van neus-neus contact. Er zijn er ook
die daar niet over denken. Ik heb
aanwijzingen dat nare ervaringen in
de jeugd van dieren hun hele verdere
leven doorwerken, zelfs twee geslach
ten later nog merkbaar zijn."
Kistkalveren
Het probleem van de kist- of boxkal
veren heeft professor Wiepkema
eveneens aangepakt. „We zijn aan
het onderzoeken of die kalveren met
hetzelfde resultaat ln groepsverband
kunnen leven. Ik verwacht, al loop ik
vooruit op het eindresultaat van het
onderzoek als ik dat zeg, dat het met
die kistkalveren goed fout zit. Het is
op zich natuurlijk al krankzinnig die
ren opzettelijk bloedarmoede te laten
krijgen omdat de consumenten, voor
al in Italië, wit vlees ln plaats van
rood prefereren."
De onderzoekingen hoeven echter be
slist niet altijd ln het nadeel van de
boer uit te vallen. Neem de legbatte
rijen. Professor Wiepkema is ook be
trokken bij de proefneming die in
Beekbergen plaatsvindt om na te
gaan of kippen in legbatterijen een
onwaardig bestaan hebben." De die
ren in een legbatterij zouden met
name ln een stress-situatie komen,
doordat ze hun el niet meer in afzon
dering op een ietwat donkere, be
schutte plaats, kwijt kunnen. Het on
derzoek wijst echter in de richting
dat kippen zonder legnest in een leg
batterij eenzelfde stress vertonen als
kippen die wel een legnest hebben."
„Alles went, zegt de volksmond. Het
onderzoek zou best eens kunnen uit
wijzen dat kippen ln legbatterijen op
den duur zo gewend raken aan die
leefomstandigheden, dat het leggen
van een el onder stress tot een soort
ceremonieel wordt verheven, er hele
maal bijhoort. Aan het vrij laten
rondlopen van kippen zitten ook na
delen. Vooral in de natte seizoenen
lopen tal van die zogenoemde schar-
relkippen ziekten op. Maar nogmaals,
we weten niet hoe het onderzoek zal
uitpakken. We zitten er nog mid
denin."
„Voorlopig blijf ik het standpunt hul
digen", zegt Wiepkema „dat ik een
tijdje geleden eens aan een pluimvee
houder heb verkondigd en dat is dat
een etholoog puur wetenschappelijk
gezien geen poot aan de grond heeft
als hij zegt dat legbatterijen niet deu
gen, maar dat een boer omgekeerd
ook geen been heeft om op te staan
als hij het tegendeel beweert. Proble
men zijn er vermoedelijk wel degelijk
Werkt uw boordverlichting goed?
Hoe staat 't met de brandveiligheid?
Zijn leidingen van brandstofsysteem en
gastoestellen vakkundig aangebracht?
Hebt u een zekeringskast? Dat zijn
zomaar wat punten waaraan u moet
denken. Een verstandige watersporter
brengt zijn boot dan ook in het najaar
bijeen BOVAG-watersportbedrijf.
Bijvoorbeeld voor een complete
veiligheidsinspectie. In de winter
heeft de BOVAG-vakman
meer tijd om reparaties vakkundig
IKIVACi. IOSTJHK III. 2*» AK KIJSWUK
Maakt u een
afspraak?
De veilige watersporter brengt zijn boot
naar de BOVAG-vakman.
NEW YORK (Reuter) North Ameri
can Philips heeft een principe-over
eenkomst gesloten met de Ameri
kaanse GTE over de overneming van
de TV-zaken van de laatste. Het gaat
om TV-ontvangers, beeldbuizen en
andere onderdelen, die worden ver
kocht onder de merknamen Sylvania
en Philco.
De overneming heeft betrekking op
12 produktlevestigingen in vijf Ame
rikaanse deelstaten en Porto Rico,
waar in totaal zo'n 8000 mensen wer
ken, de verkoop-, service- en distribu
tie-organisaties in de V.S. en Canada
en een fabriek in het Mexicaanse Jua
rez. De overnemingsprijs is niet be
kendgemaakt. Naar wordt verwacht,
zal de transactie in december worden
afgerond.
GTE had op televisiegebied in de V.S.
een marktaandeel van ongeveer 10
procent. Men vond dit te weinig om
concurrerend te kunnen blijven wer
ken.
met die legbatterijen. Ze kunnen zelfs
ongelooflijk groot zijn, maar die moet
Je dan waarschijnlijk vooral zoeken
ln de beginfase als kippen nog aan
een legbatterij moeten wennen."
Dierentuinen
Het zijn niet alleen landbouwhuis-
houddleren die een nogal triest leven
hebben. De bewoners van onze die
rentuinen vallen daar vaak ook on
der. „Ik wil niet zeggen: alle dieren
tuinen moeten weg. Ze kunnen een
zekere opvoedkundige waarde heb
ben, maar ik zou nooit zeggen dat er
dierentuinen moesten komen als ze er
niet waren. Gelukkig wint de laatste
tijd de opvatting terrein dat je dieren
ln een zo natuurgetrouw mogelijke
omgeving moet laten opgroeien. De
dierentuin in Emmen is er een goed
voorbeeld van hoe het moet.
Bepaalde delen van Burgers Dieren
park ln Arnhem zijn ook heel goed.
Aan de andere dierentuinen is nog
heel wat te verbeteren al begrijp ik
best dat dit gemakkelijker is gezegd
dan gedaan. Vooral in de grote steden
kampt men met ruimteproblemen. Ik
twijfel niet aan de goede wil van de
dierentuinbeheerders.
BIJ het omgaan met dieren komt het
er op aan ogen en oren open te hou
den. Vandaar dat professor Wiepke
ma en de zijnen in hun onderzoekin
gen ook de geluiden betrekken die
dieren voortbrengen. „We boeken
succes in het vertalen van de dleren-
taal", zegt Plet Wiepkema. die met
een toegeeft dat bij zijn werk een
grote dosis van idealisme meespeelt.
„Uiteindelijk hoop Je er wat mee te
bereiken. Je hoopt dat tot de buiten
wereld doordringt dat mensen zorg
vuldig moeten omgaan met hetgeen
ze in handen wordt gegeven en daar
toe behoren zeker de dieren. Veel
mensen ln deze tijd zijn onverschillig
geworden ten opzichte van het dier
als het verder van hen afstaat dan
een hond en een poes. Tal van men
sen weten bij voorbeeld niet langs
welke weg het vlees op hun huistafel
belandt. Er zijn zelfs figuren het
klinkt mogelijk vreemd die denken
dat vlees synthetisch wordt gemaakt.
Ze hebben geen idee wat er voor vlees
betaald moet worden, niet met geld,
maar met dlerproblemen, met dierllj-
den zelfs. Dat is een stuk verarming
van onze samenleving."
Professor Wiepkema verwacht niet
dat zijn werk er toe zal lelden dat alle
lijden uit de landbouw-dlerenwereld
verdwijnt. „Mensen, die geen gevoel
hebben zijn beklagenswaardige
schepselen. Dat geldt niet alleen voor
mensen. Pijn en gevoelens van onbe
hagen hebben een functie. Een zekere
vorm van lijden hoort bij het leven,
zowel van mens als van dier."
Van onze redactie economie
AMSTERDAM In de conjuncturele ontwikkeling van ons
land heeft een kentering plaatsgevonden in het tweede kwar
taal van dit jaar. Een periode van langzame, maar gestage
groei van de economische bedrijvigheid maakte plaats voor
een stagnatie, zo niet een teruggang.
Dit was gedeeltelijk een uitvloeisel
van de recessleve tendenties in het
buitenland. Voor een ander deel hield
de verslechtering van het economi
sche klimaat verband met de ongun
stige ontwikkeling in de woning
bouw, wat vooral gevolgen had voor
de arbeidsmarkt.
Dit staat ln het kwartaalverslag van
De Nederlandsche Bank. Daarin
wordt verder vermeld, dat de produk
tle in de verwerkende Industrie na het
eerste kwartaal terugviel tot het ni
veau van medio vorig jaar. Het duide
lijkst was de omslag in de chemie en
de aardolie-industrie.
De ondernemers in de Industrie zijn
ln het tweede kwartaal voortdurend
pessimistischer geworden over de
economische ontwikkeling, zoals
blijkt uit de conjunctuurtests. Ook in
de bouwnijverheid, die niet zozeer
afhankelijk is van de buitenlandse
vraag, verslechterden de vooruitzich
ten verder.
Werkloosheid
Het beloop van de bedrijvigheid is
verscherpt terug te vinden in de ont
wikkeling van de arbeidsmarkt, waar
de werkloosheid tussen maart en au
gustus met 1 procent is gestegen tot 6
procent van de afhankelijke beroeps
bevolking. In tegenstelling tot het
eerste kwartaal deed de toeneming
van de werkloosheid zich nu niet al
leen in de bouw voor; ook andere
beroepsgroepen ondervonden de ge
volgen van de conjuncturele neer
gang. De openstaande vraag naar
personeel bereikte in augustus met
vrijwel 1 procent een niveau, dat in
vorige perioden van laagconjunctuur
als dieptepunt gold. In samenhang
met het verwachte herstel van de
conjunctuur in andere landen voor
ziet het CentraEil Planbureau in de
loop van het volgende jaar weer enige
opleving van de bedrijvigheid. De
ABU DHABI (Reuter) De oliemi
nister van Saoedl-Arablë, Jarnani,
heeft verklaard dat zijn land de olie-
produktie zal opvoeren om die landen
tegemoet te komen, die door de
Iraans-Iraakse oorlog ln moeilijkhe
den komen wat hun olie-invoer be
treft. De mate waarin Saoedi-Arabië
zijn produktle zal vergoten, zo deelde
de minister mee, zal ervan afhangen
hoezeer de wereldmarkt door het uit
vallen van de Iraanse en Iraakse olie
wordt beïnvloed.
De voorraden in de verbruikslanden
zijn groot en volgens oliekringen aan
de Golf zal er de eerste maand nog
geen gebrek zijn, ofschoon enkele
landen die in hoge mate van de Iraak
se en Iraanse olie afhankelijk zijn,
zoals Frankrijk, Italië, Spanje, Brazi
lië en India, misschien genoodzaakt
..zullen zijn op de spotmarket te ko
pen. Dat kan de prijs opjagen en de
hoop van Saoedi-Arabië vernietigen
eenheid te brengen in de prijzen, die
de OPEC-landen rekenen.
Saoedi-Arabië is 's werelds grootste
olie-exporteur. Het land, produceert
al één miljoen vaten per dag meer
dan het gestelde maximum van 8,5
miljoen vaten per dag.
ADVERTENTIE
Pandbrief, looptijd maximaal 8 jaar. Huidig
y rentepercentage 11%; huidige afgiftqirijs f 1.000,-
opgelopen rente vanaf 15 maart 1980 (effectief ren-
dement ca. 10,96%).Jaarlijkse rente-uitkering f 110,-.
Aan toonder. Tussentijds verhandelbaar op de effektenbeurs.
Verkrijgbaar bij de kantoren van Westland/Utrecht Hypotheekbank,
of bij uw bank of commissionair in effekten. Kolk- rnAil k<wtwi|kpnp9n
Hoofdkantoor: Amsterdam, Sarphatistnut 1,020-26 31 31
werkloosheid zou zich in de loop van
1981 stabiliseren op 6'A 7 procent
van de afhankelijke beroepsbevol
king, zo merkt De Nederlandsche
Bank op.
Het volume van de goedcrenuitvoer
daalde fors, aanzienlijk meer dan die
van de goedereninvoer, onder invloed
v&n incidentele factoren en recessie-
ve tendenties in het buitenland. Het
Centraal Planbureau verwacht voor
de komende anderhalf jaar dat het
effect van de stagnatie in de groei van
de wereldhandel op onze uitvoer zal
worden gematigd door enige vergro
ting van het Nederlandse marktaan
deel in de wereldhandel. Dit als ge
volg van de in verhouding tot het
buitenland reeds opgetreden en ook
volgend jaar verwachte matiging van
de loonkosten.
DEN HAAG (ANP) De voorraad
aardolieprodukten in ons land die is
bestemd voor crisistijden, wordt ver
groot De huidige voorraad, die is
aangelegd door de stichting Interim
Centraal Orgaan Voorraadvorming
Aardolieprodukten (ICOVA) is goed
voor het overnemen van de verplich
tingen van de olie-industrie voor 15
dagen. Deze termijn blijft ongewij
zigd, aldus heeft minister Van Aar-
denne van economische zaken in een
brief aan de vaste commissie voor
economische zaken van de Tweede
Kamer meegedeeld.
De ICOVA en de aardolie-maatschap
pijen zorgen gezamenlijk voor een
strategische voorraad voor een perio
de van negentig dagen. De ICOVA
heeft thans een voorraad aangeled
van 740.000 ton: 170.000 ton benzine,
315.000 ton gasolie en 255.000 ton
stookolie. De financiering is geschied
door middel van leningen bij Neder
landse banken. In totaal gaat het om
een bedrae van ongeveer 400 miljoen
gulden.
AMSTERDAM De medio 1979 be
gonnen besprekingen tussen de
hoofddirectie van Perscombinatie en
de directie van Brouwer Offset over
een eventuele deelname van Pers
combinatie in Brouwer Offset hebben
niet tot overeenstemming geleid en
zijn beëindigd.
Mink van Rijsdijk
is met vakantie
Onder redactie van
Heieen van Batenburg
Vragen uitsluitend in envelop en dus niet per briefkaart
sturen aan postbus 91463, 2509 EB Den Haag. Per vraag twee
postzegels van 60 cent bijvoegen. Beslist niet aan de buiten
kant opplakken. Geheimhouding is verzekerd.
Taag: Hoe krijgt een hortensia b'.au-
re bloemen?
ptwoord: De bloemen van de hor-
ensia kleuren blauw onder invloed
an ijzer of aluminium in de grond,
it in combinatie met een lage pH-
jaarde. Om de pH-waarde van de
*ond te onderzoeken ls eenvoudig
peedschap nodig, dat men in tuin-
antra of zaken voor tuinbenodlgdhe-
len kan kopen. De grond van planten
net blauwe bloemen moet extra zuur
Un, Door roestige spijkers in de pot-
fond te stoppen kan men het ijzerge-
tH verho?en Maar een elegantere
jethode is het toevoegen van amoni-
►•aluin (bij de drogist verkrijgbaar).
P augustus-september wordt drie-
»aal een derde eetlepel per pot gege-
en. De behandeling moet elk jaar na
«t verpotten herhaald worden.
Kweekvormen van roze-rode bloe
men zijn het meest geschikt voor
blauwkleuring. Als de planten in de
tuin worden gezet, moet ter plaatse
een plantgat met veel zure grond
(veengrond, turfmolm, tuinturf) wor
den gemaakt.
Vraag: Ik ben in het bezit van een
groot schilderij, voorstellende een
vaas met grote bloemen, gesigneerd
Frans Oerder. Is dit een bekend
schilder?
Antwoord: Frans Oerder werd gebo
ren te Rotterdam op 7 april 1867 en
overleed te Pretoria (Zuid-Afrika) 15
juli 1944. Hij woonde en werkte in
Rotterdam tot 1889. In deze stad be
zocht hij ook de Academie van beel
dende kunsten. Nadien is hij vele
malen van woonplaats veranderd.
Een groot deel van zijn leven woonde
hij in Pretoria. Hij schilderde, teken
de, etste en lithografeerde landschap
pen (veel motieven ontleende hij aan
Zuid-Afrika. met name Transvaal),
stadsgezichten, dieren, kinderpor
tretten, bloemen, stillevens enz. De
schilder staat in Zuid-Afrika hoog
aangeschreven. Zijn impressionisti
sche werken werden bekroond met
zilveren medailles op de stedelijke
tentoonstelling in Amsterdam ln 1912
en op de vierjaarlijkse tentoonstel
ling te Arnhem in 1913. Werk van hem
hangt in musea in Kaapstad en Pre
toria en in het Noord-Brabants mu
seum te Den Bosch.
Vraag: Wij ontvingen een geboorte
kaartje met de volgende tekst: „Uw
kinderen zijn uw kinderen niet/ Zij
komen door u/ maar zijn niet van u
Want hoewel zij bij u zijn/ Behoren zij
u niet toe/ Gij moogt hen geven van
uw liefde/ maar niet van al uw ge
dachten/ Want zij hebben hun eigen
gedachten." Deze tekst zou uit de
Thora afkomstig zijn. Waar kan ik
het vinden?
Antwoord: Deze prachtige tekst is
niet uit de Thora, maar staat in het
boek De Profeet van Kahlü Oibran,
uitgave Mirananda, Wassenaar. Dit
citaat is slechts een fragment van
hetgeen Almoestafa (de profeet) zegt
tot de vrouw die hem vraagt: Spreek
ons over kinderen. De ruimte ont
breekt me om het in zijn geheel te
citeren. Maar u weet nu, waar u het
vinden kunt.
Vraag: Ik ben ln het bezit van een
Russisch bankbiljet uit 1919. Is dit
een biljet van de „witten" tijdens de
burgeroorlog? Heeft het enige
waarde?
Antwoord: In de Russische tekst op
het bankbiljet (iemand was zo aardig
die voor mij te willen vertalen) staat
onder meer „betaalkantoor te velde
aan het noordwestelijk front". De
verwijzing hiernaar en het jaartal
'1919 wijzen inderdaad op uitgifte van
een der „witte" legers of regeringen,
die in 1920 door de bolsjewiki defini
tief verslagen werden. Er was in die
tijd ontzaglijk veel papiergeld ln Rus
land ln omloop. De cataloguswaarde
van dit biljet is ongeveer tien gulden.
Vraag:-Ik wil graag mijn freesia-bol-
letjes, die de hele zomer hebben ge
bloeid, overhouden tot volgend voor
jaar. Ik hoorde dat dit bij een speciale
temperatuur zou moeten. Welke?
Antwoord: De freesia-bolletjes moe
ten in de herfst uit de grond gehaald
worden en na drogen in een vorstvrije
ruimte (ca. vijf graden C.) worden
opgeslagen.
Vraag: Ik heb een paar boeken van J.
Mazereeuw. Kunt u mij iets over hem
vertellen?
Antwoord: Jan Mazereeuw, gedoopt
te Opperdoes op 27 juni 1779, overle
den in deze plaats op 15 mei 1855, was
landbouwer en heeft een tijdlang te
Oostwoud gewoond, waar hij dienst
deed als ouderling van de gerefor
meerde kerk en in de Franse tijd ook
Maire (burgemeester) is geweest. In
later jaren is hij als profeet opgetre
den en predikte hij op grond van zijn
visioenen de ondergang van de we
reld. In 1822 werd hij voor het eerst
zich van zijn roeping in dit opzicht
bewust. Mazereeuw verwierp het ker
kelijk Instituut met zijn ambtsdra
gers en sacramenten. Met zijn aan
hang scheidde hij zich 5 mei 1845 van
de Ned. Hervormde kerk af. Hij hield
zich wel aan de gereformeerde leer.
De geschriften van Hellebroek en
Brakel stonden bij hem in hoog aan
zien. Te Opperdoes en ln omliggende
plaatsen zoals Andijk, Medemblik en
Enkhuizen, had Mazereeuw een kring
van aanhangers, van wie sommigen
tot de Afgescheidenen zijn overge
gaan. De kring is in de loop der jaren
steeds kleiner geworden, maar nog in
1918 had deze een voorganger te
Grootebroek en werd er te Enkhuizen
een geschrift van Mazereeuw uitgege
ven. J. Lindeboom schreef over hem
in zijn boek Stiefkinderen van het
Christendom (1929) en J. Loosjes
schreef: Mazereeuw (1918).
Vraag: Wij hebben veel vogels in de
tuin. Nu gebeurt het herhaaldelijk
dat ze tegen de ruiten vliegen, soms
met dodelijke afloop. Wat is daaraan
te doen, want de vogels zijn ons dier
baar.
Antwoord: Bij de Nederlandse vere
niging tot bescherming van vogels
kunt u vogelsilhouetten aanvragen.
Deze silhouetten worden per vel gele
verd. Er zijn uilen (vier per vel) en
kieviten (zeven per vel). De prijs ls
3,75 per vel. De uilen zijn groter dan
de kieviten. Hoeveel silhouetten er op
het raam geplakt moeten worden, is
niet zonder meer te zeggen. Dit hangt
van de lichtval af.
Vraag: Kunt u mij ook vertellen wat
het betekent lid van de gemeente
raad te zijn? Speciaal in Amsterdam.
Is dat een full time job en hoe is de
beloning?
Antwoord: Leden van gemeentera
den worden eens in de vier Jaar recht
streeks door de kiezers aangewezen
en vormen tezamen als gemeente
raad het hoofd der gemeente. ZIJ zijn
onbezoldigd, maar ontvangen een
vergoeding op jaarbasis voor hun
werkzaamheden in de raad en zijn
commissies, alsmede een onkosten
vergoeding. De hoogte van die bedra
gen wordt door de raad vastgesteld.
Het zijn vaste bedragen, maar voor
een deel (twintig procent) mogen ze
bestaan uit presentiegeld, dat wil zeg
gen dat de vergoeding afhankelijk is
van het aantal bijgewoonde vergade
ringen. De maximale hoogte van de
vergoeding is afhankelijk van de
grootte van de gemeente en kan in de
grootste steden oplopen tot ruim
20.000 gulden per jaar plus 3000 gul
den onkostenvergoeding. Hoe groter
de gemeente, hoe meer werk, maar
een full time Job, nee dat is het niet
HStaflu*. /TjSb
Vriendelijk verzoek: Zoudt u mij als
tublieft geen dode of levende
beestjes meer willen toezenden.
Meestal komen ze verpulverd aan en
kan Ik er toch niets mee beginnen. Of
ze zijn springlevend en gevangen in
een of ander plastic doosje, en dat
vind ik heel naar voor zo'n beest.
Meestal duurt het wel enkele weken
voor u een antwoord krijgt en daarom
kunt u veel sneller zo'n beestje even
meenemen naar de ontsmettgings-
dienst van de gemeente waar u
woont. U krijgt dan snel en kundig
advies.
Babykleertjes. Het materiaal van ba
bykleertjes voor Lambarcne moet
ook katoen zijn. U mag daar gerust
gekleurd katoen voor gebruiken. De
maten zijn niet zo belangrijk. Behal
ve babykleertjes is peuter- en kleuter-
kleding ook welkom.
