Bert de Jong ziet om zonder wrok
Spijt over vertrek dr. Van Klinken
De veren van een aartsbisschop
Trouw
Paus staat achter Gijsen
ORGANIST/CHOIRMASTER
VANDAAG
De bijbel is
geen foto-album p
maar een film t1
Nicaragua wijst
anglicanen uit
MAANDAG 6 OKTOBER 1980
TROUW/KWARTET
door A. J. Klei
Van de collega's op de krant ken
ik Bert de Jong het langst: sinds
de herfst van 1946 toen wij elkaar,
en tien anderen, troffen in een
klein gehoorzaaltje van de Vrije
Universiteit, waar op initiatief èn
op kosten van Trouw een
tweejarige journalistenopleiding
begon.
Deze cursus' was in de wieg gelegd
als kadervorming, maar na zoveel
jaren behoren van de twaalf
leerlingen alleen Bert de Jong en
ik nog tot de redactie van Trouw,
waarvan wij natuurlijk, gelet op
onze zorgvuldige scholing, als de
sieraden beschouwd mogen
worden. Desgewenst zijn we ook
bereid, gewoon als blijvertjes
aangeduid te worden.
Overigens ben ik na afloop van
onze opleiding Bert de Jong uit
het oog verloren. Hij werd
gestationeerd bij De
Rotterdammer en kwam pas weer
in mijn leven toen onze bladen,
door de nood gedreven, gingen
fuseren. Bert de Jong maakt nu
deel uit van onze eindredactie, de
sluis waardoor alle kopij naar de
zetterij gaat. Deze functie brengt
mee dat hij maar weinig in de
krant schrijft, hetgeen te
betreuren valt, wat naar ik hoop
straks duidelijk wordt.
Bert de Jong was (ik ben nu weer
terug in 1946) afkomstig uit
Drente en vrijgemaakt
gereformeerd. Het één zowel£ls
het ander wekte onze deernis. Hij
bleek echter een goedbeklante
Amsterdamse hervormde
dominee tot oom te hebben, bij
wie hij ook op kamers was, en dit
vergoedde veel. Bert vertelde dat
zijn grootvader in 1926
Geelkerken was gevolgd en
behoorde tot de gereformeerde
kerken in hersteld verband. Toen
de hersteld verbanders zich na de
oorlog verenigden met de
hervormde kerk, deed opa niet
mee; hij werd weer gewoon
gereformeerd. Aldus kreeg je
hervormden en gereformeerden in
de familie en de gereformeerden
waren weer onderverdeeld in
synodalen en vrijgemaakten.
Bert de Jong: „De
godsdiensttwisten laaiden hoog
op. Het aantal onderwerpen,
waarover zonder ruzie-risico kon
worden gepraat, werd steeds
minder. We waren dankbaar als
zondags na kerktijd
Jehovagetuigen aanbelden. Dan
konden we aan de voordeur onze
kerkelijke agressie kwijt."
Deze woorden heb ik niet in '46 of
daaromtrent uit zijn mond
opgetekend, ik citeer ze uitzijn
zojuist bij Kok in Kampen
verschenen boekje, dat „Diep in 't
stof gebogen" heet, een aantal
verhalen over „mensen in en
buiten de kerk" behelst, verlucht
is met tekeningen van Tom
Jansen, 88 pagina's telt en 12,50
kost.
Toen ik „Diep in 't stof gebogen",
waarvan het omslag een nogal
treurige rood-paarse tint vertoont,
voor het eerst opnam bekroop me
de sombere gedachte het
zoveelste werkje in handen te
hebben, waarin helmwee naar
vroeger zich paart aan de lust, met
een gereformeerd verleden af te
rekenen. Weliswaar is Bert de
Jong geen heiden geworden, hij
kijkt wel uit, maar hij is al
Jarenlang niet vrijgemaakt meer.
Welnu, ik haast me te verklaren
dat Bert de Jong zonder enige
wrok omziet. Hij treedt zowel het
verleden als het heden met grote
onbevangenheid tegemoet, hij
dekt niets toe en hij staat ook niet
met een uitgestoken wijsvinger
gereed. Hij vertelt alleen maar en
dat doet hij even charmant als
boeiend. Grappig is dat bij hem,
anders dan bij Bllderdljk, in het
heden het verleden ligt en het is
verrassend te lezen hoe Bert de
Jong, mee op pelgrimage naar
Lourdes (daarover heeft hij
trouwens wèl in de krant
geschreven), opeens het gevoel
krijgt van op weg te zijn naar de
hogeschooldag in Kampen, naast
zijn moeder in de autobus.
Als voorbeeld van de ontspannen
manier waarop Bert de Jong met
zijn stof en zijn verleden omgaat,
neem ik het verhaal „Religie".
Daarin beschrijft hij, hoe hij als
wraakneming op vroegere
verboden, op een zondagmiddag
breeduit naar het voetballen en
het café gaat. 's Morgens na
kerktijd vertelt hij een ouderling
van zijn plannen, in de hoop dat
deze afkeuring zal tonen, want dat
zou de revanche ten goede komen.
Maar de ouderling zegt: „Een
goede wedstrijd!" op dezelfde
toon als waarmee Berts
grootvader, de groentenboer, zijn
klanten zaterdags „Een goede
zondag" toewenste.
Bert de Jong heeft ook een mooi
verhaal over het tafelgebed van
die grootvader. Ik lat het hier
volgen om begeerte naar „Diep in
't stof gebogen" èn naar meer
bijdragen van de auteur in de
krant te wekken. Hier is het:
„Dat bidden van Willem (ik moet
nog meedelen dat hij mijn opa
was) kon ook lang duren. Als we in
Amsterdam bij opa en opoe
logeerden, (in die tijd kende onze
kring nog geen oma's) had Willem
de neiging er een extra schepje
bovenop te doen. Ik was geheel in
dat bidden opgenomen en dorst,
op welke manier dan ook, geen
geluld te maken. Maar mijn opoe
werd het soms te bar. Ze had met
de kleinkinderen over de vloer ook
niet alle tijd. Aan het eind van het
eten waarschuwde ze in den regel:
„Man, denk om de kinderen. Maak
het niet te lang."
Ik geloof, dat Willem met de Deste
voornemens begon. Maar eenmaal
bezig reeg de ene gedachte zich
aan de andere en het „amen" liet
weer op zich wachten. Toen haar
vermaan niet hielp, greep opoe in.
Omslagtekening van Tom Jansen: opa Willem ln gebed
Voor het dankgebed schuifelde ze
naar de keuken en zette het water
voor de vaat ln de fluitketel op het
gas. Willem merkte niets en begon
te bidden, niet meer denkend aan
tijd en ruimte. In de keuken begon
het zacht gesis van de fluitketel,
dat verwerd tot een snerpend
geluld. Het klonk zo vreemd ln die
sfeer rondom de troon der genade.
Opoe stond nadrukkelijk
zuchtend op, slofte naar het gas,
draalde het lager en ging nog
steeds duidelijk hoorbaar
zuchtend zitten. Haar opzet
slaagde. Het „amen" was er
binnen een minuut. Ik was er toen
heilig van overtuigd dat ze ln de
hemel ook erg geschrokken waren
van de fluitketel."
ADVERTENTIE
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT BIJ de 89ste centrale conferentie van de gereformeerde diakenen, zaterdag ln
Utrecht, stond niet de problematiek rondom de scheidende directeur van het Algemeen
Dlakonaal Bureau, dr. J. van Klinken, centraal, maar (zoals het hoort) het werk dat moet
doorgaan. Maar dat kostte veel aanwezigen wel moeite.
BU de opening van de dag sprak de
voorzitter van de deputaten (werk
groep) diakonaat Maas van den Heu
vel, enkele woorden van spijt over
Van Kllnkens vertrek. „We zijn niet
op een noemer gekomen met de syno
de, maar de leiding van de kerk ligt
bij haar en we zullen het besluit tot
herstructurering loyaal uitvoeren",
aldus Van den Heuvel. „We gaan niet
meer aan het besluit tornen, maar het
heeft tot gevolg dat dr. Van Klinken
zijn werk op 1 Januari zal beëindigen.
We zijn Van Klinken enorm veel dank
verschuldigd en we betreuren het af
scheid in hoge mate."
Van den Heuvel stelde vast dat de
gereformeerden, die nota bene voort
gekomen zijn uit de „kleine luyden"
het contact verliezen met diegenen
die tegenwoordig de „kleine luyden"
zijn, de minderheden. ADB-directeur
Van Klinken vertelde de 530 aanwezi
gen dat het ADB nu 8.700.000 gulden
voor dit Jaar binnen gekregen heeft.
Dat is drie procent meer dan vorig
jaar op deze datum, maar gezien de
geldontwaarding is het minder. Dat is
niet zo mooi, want het lijden in de
wereld neemt, als gevolg van de inter
nationale situatie steeds toe. Hij deed
een beroep op de kerkleden zich meer
in te zetten. Maar het hele Westen
moet," zo zei Van Klinken, „bereid
zijn voorrechten prijs te geven."
Tegenover de diakenen legde Van
Klinken uit dat zijn verdwijnen bij
het ADB te maken heeft met het
aldoor bezig zijn in de kerken met de
herstructurering. Dat is hem te intro
vert (te veel naar binnen gekeerd). De
ADB-directeur stelde vast dat gere
formeerden zwak zijn in persoonlijke
contacten. „Ik hoop op een heroriën
tatie in de gereformeerde kerken naar
meer hartelijkheid." aldus Van
Klinken.
Goede hulp
waarin opgenomen: De Rotter-
dammor, met Oordts Dagblad,
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leidae Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenze Tamminga
HOOFDKANTOOR
Postbus 859
1000 AW Amsterdam
Wibautstraat 131 Amsterdam
tel 020-5629444
telex 13006
Postgiro 66 00 00
Bank Ned Credietbank
Reken,ngnr 23 00 12 574
Gemeentegiro Amsterdam
X11000
REGIO ROTTERDAM/DORDRECHT
Postbus 948
3000 AX Rotterdam
tel 010-115588 (abonnementen
en bezorging)
tel. 010-115588 (redactie)
tel. 115700 (uitsluitend voor
advertenties)
Westblaak 4
Rotterdam
REGIO OEN HAAG/LEIDEN
Postbus 101
2501 CC Den Haag
tel 070-469445
(abonnementen en bezorging)
tel 070-469445 (redaclie)
tel. 070-468864 (uitsluitend voor
advertenties)
Parkstraat 22 Den Haag
REGIO NOORD/OOST-NEDERLAND
(abonnementen en bezorging
Postbus 3
8000 AA Zwolle
tel. 05200-17030
Melkmarkt 56 Zwolle
Abonnementsprijzen:
Per maand 16,98
Per kwartaal 50,95
Per half jaar 101,90
Per jaar 201.60
Advertentietarieven op
aanvraag
Telefonische abonnementenop
drachten (zie adressen boven)
Opgave familieberichten 9-19.30
van maandag t/m vrijdag. Op
zondag van 18-20 uur telef. 020-
5622797.
Opgave mini-advertenties tel.
020-5626262 of schriftelijk aan
Mini-Adv afdeling, postbus 433.
1000 AK AMSTERDAM
Adreswijzigingen uitsluitend
schritielijk aan onze Amsterdam
se adressen
Ds. Bob ter Haar die in het oude
westen in Rotterdam werkzaam is
heeft opgemerkt dat de hulpverle
ning in ons land tot een beroep ge
worden is. Dat leidt tot de uitspraak
dat hulp hulpeloos maakt Ter Haar
maakt onderscheid tussen goed en
slecht helpen. Slecht helpen maakt
de mensen die de hulp ontvangen
afhankelijk daarvan. Goed helpen is
volgens Ter Haar altijd gericht op
emancipatie. De geholpene moet zelf
standig worden. Het huidige hulpver
leningssysteem in ons land noemde
hij verworden. „Het baart meer nieu
we problemen dan het oplost," aldus
Ter Haar. Hij sloot aan bij Van Klin
ken die had opgemerkt dat hulp niet
kan zonder aanraking en menselijke,
warmte. „In de huidige hulpverlening
mis je de verhouding van mens tot
mens. De geholpene krijgt te maken
met loketten en welzijnswerkers. Ter
Haar fulmineerde tegen het feit dat
de hulpverlening in handen is geko
men van een anoniem mechanisme.
Ter Haar verwierp het zo in de mode
zijnde praten over „solidariteit" en
over „de kerk van de armen". „Dat
komt uit het schuldgevoel van ons,
predikanten, die langzamerhand de
best betaalde welzijnswerkers zijn ge
worden."
Hoe het dan wel moet? Ter Haar
legde uit dat bekering betekent het
afsterven van de oude mens, ook van
de oude hulpverlener. Dat maakt de
degene die geholpen moet worden tot
de deskundige. De homoseksueel of
de hongerlijder die geholpen moeten
worden zijn de beste expert. Hij is in
de relatie hulpverlener-hulpontvan-
ger de baas. Hij moet beslissen of hij
nog langer geholpen wil worden. „Je
wilt graag een praktisch helpend
christenmens zijn, maar het gaat om
de roeping van de geholpene. Die
moet mens worden. Hij moet tenslot
te het werk afmaken."
In de namiddag spraken de diakenen
onder meer over de positie waarin
buitenlandse werknemers en hun ge
zinnen verkeren, over lichamelijk ge
handicapten. WAO-ers, drugverslaaf
den en over de theologische kanten
van het diakonaat
Aan het eind van de dag stelde afge
vaardigde C. Starkenburg uit Rijsn-
burg toch nog weer de zaak-Van Klin
ken aan de orde. Terwijl Maas van
den Heuvel namens de deputaten liet
weten dat „ons spel uit is", wilde de
heer Starkenburg een massale actie
tegen de synode en haar besluit tot
herstructurering. Hij kreeg massale
bijval uit de zaal en men sprak af de
synode brieven te zullen sturen over
de kwestie.
Schuldgevoel
Daardoor wordt er teveel gepraat
over homoseksualiteit en abortus,
terwijl de alcohol een veel groter pro
bleem vormt. De Rotterdamse bin
nenstadspredikant vindt dat het
meer dan tijd is om terug te grijpen
naar de spontane hulp door gewone
mensen. Op dat punt wacht de diake
nen een nieuwe taak. Hij waarschuw
de de diaken echter er voor dat hij het
de gemeente te makkelijk zou maken
door teveel tegemoet te komen aan
een vaag christelijk gevoel te moeten
weldoen.
ROERMOND (ANP) De visie van
bisschop Gijsen op de priesteroplei
ding wordt „volledig door de paus
gehonoreerd". Dit heeft de perschef
van het bisdom Roermond bekendge
maakt in een verklaring over het be
zoek van bisschop Gijsen aan de paus
op donderdag 25 september.
Gijsen had in augustus de paus ge
vraagd of hij uitspraken mag doen
over de ambtsopleiding in Nederland
gedurende het onderzoek van de spe
ciale synodecommissie voor de
ambtsopleiding. Het werk van deze
commissie, die Ingesteld is na de Ne
derlandse bisschoppensynode in Ja
nuari te Rome, is stil komen te liggen
omdat Gijsen weigert zich in het
openbaar te onthouden van uitspra
ken over de ambtsopleiding. Een be
middelingspoging van de commissie
van toezicht op de besluiten van die
synode (kardinaal Garrone, kardi
naal Willebrands en bisschop Bluys-
sen) leverde geen resultaat op. waar
na Gijsen zich tot de paus wendde.
Deze heeft hem, zoals nu bekend
werd, de vorige maand ontvangen.
De paus erkent de visie van Gijsen
over de ambtsopleiding als Juist en
geldend", verklaarde de perschef van
het bisdom Roermond in een toelich-
ENGLISH REFORMED CHURCH
(Church of Scotland),
Begijnhof 48.
1012 WV Amsterdam.
Within the next four months the post of Organist/Choirmaster of the English
Reformed Church will become vacant.
The vacancy committee invites applications from qualified and experienced
organists/choirmasters who should ideally conform with the following
requirements:
a sound working knowledge of English:
a keen interest in „Romantic British organ music";
a readiness to continue and further the tradition of English Reformed Church
music both with the choir and with the series of Saturday afternoon concerts.
The church has two organs- the main organ was built by Muller and was
replaced by a Flaes organ in 1874, which was renewed by Ingram and Co. of
Edinburgh In 1907: a Positive Organ, built by Rentrop in 1978. The choir
consists of some 60 members at present. The duties of the organist/choirmaster
Ofe (1) the responsibility for the musical content of all services of worship,
weddings and other services, and (2) training the choir at weekly (evening)
practices. Salary and commencement of appointment are negotiable. The
salary roughly follows the Dutch Reformed Church salary scales for organists.
The appointment will be on a one year temporary basis with the possibility of
security of tenure after one year.
For further information, please contact the Session Clerk, Mr J. Kuurman,
Veldspaat 38. 1703 EL Heerhugowaard, Tel.: (02207) 40398 (evenings only).
Applications in English should reach the Session Clerk at the above
address, no later than 24th October 1980. A Curriculum Vitae with full details of
previous experience and employment should be given as well as the names,
addresses and telephone numbers of two referees.
ting op zijn verklaring. Of Gijsen nu
in het openbaar uitspraken over de
andere theologische opleidingen mag
doen, is de perschef op dit moment
nog niet bekend. Gijsen is nog met
vakantie.
Gijsen heeft in het „Informatie-bulle
tin Roermond" (het bisdomsblad)
zijn beleid inzake de priesteroplei
ding krachtig verdedigd. Zijn eigen
seminarie Rolduc is stevig verankerd
in de bedoelingen van de kerk en
conformeert zich zorgvuldig aan de
eisen van het tweede Vaticaanse con
cilie, aldus bisschop Gijsen. Met een
verwijzing naar de bijzondere bis
schoppensynode van 6 januari be
klemtoont hij de rechten van de
plaatselijke bisschop inzake de pries-
door M. Kopuit
NEW YORK Het is er dan toch van gekomen. Aartsbisschop Valerian Trifa
van de Roemeense orthodox episcopale kerk in de Verenigde Staten is zijn
Amerikaans staatsburgerschap kwijtgeraakt. Het is niet ondenkbaar dat hij
wordt uitgewezen, omdat hij door verzwijgen van zijn werkelijke anteceden
ten de Amerikaanse nationaliteit had gekregen.
Dat verzwijgen was overigens noodzakelijk.
Want aartsbisschop Valerian Trifa is een ordi
naire oorlogsmisdadiger, die tal van moorden
op zijn geweten heeft. Zou de in Roemenië
geboren en reeds sinds 1920 in New York
wonende tandarts dr. Charles Kremer niet zijn
levenswerk van de arretatie van de aartsbis
schop hebben gemaakt, dan zou deze onder
valse vlag hebben kunnen blijven varen.
IJzeren Garde
Valerian Trifa gaf zich bij zijn komst in de
Verenigde Staten in 1950 uit voor een oorlogs-
vervolgde. Dat nu was hij bepaald niet. Hij was
een van de leiders van de fascistische IJzeren
Garde in Roemenië. Op 26 november 1940
leidde de huidige aartsbisschop een pogrom in
Ploesti. Het was slechts een oefening. Nadat in
de straten van Boekarest de Duitse officier
majoor Heinz Boering was neergeschoten,
hield Valerian Trifa op 20 januari 1941 van de
sokkel van het standbeeld van Koning Michael
in Boekarest een redevoering tegen het Roe
meense regime van Atonescoe en tegen de
Joden. De vervanging van de Jodenvrienden in
de regering werd verlangd. Het gevolg was, dat
enige duizenden Joden werden vermoord, tien
duizenden gewond, synagogen in brand wer
den gestoken en winkels geplunderd. Maar een
omwenteling kwam er in Roemenië niet.
Trifa moest vluchten. HIJ trok ln bij de Duitse
ambassade, om op 13 maart 1941 als officier
vermomd naar Duitsland te reizen. In Roeme
nië werd hij veroordeeld tot levenslange
dwangarbeid. Van die straf is niets terecht
gekomen. Trifa en andere IJzeren Gardisten
'verbleven in Duitsland ln Berkenbrück. Zij
namen contact op met Mussolini. Dat zinde de
Duitsers maar matig. Een vijfde colonne aan
hun kant in Roemenië vonden zij best. Maar
anders dachten zij erover, toen uit Duitsland
relaties met de fascistenleider van Italië wer
den aangeknoopt.
De IJzeren Gardisten werden geïnterneerd. Als
verblijfplaats kregen zij Fichtenheim aange
wezen. Het waren de villa's van de 8S-staf die
in Buchenwald wandaden bedreven. Het zou
het alibi van de aartsbisschop worden, zo
wordt nauwgezet Trifa's geschiedenis weerge
geven in „Wanted, the search for nazi's in
America" (bij In den Toorn in Baarn uitgege
ven onder de titel Opsporing verzocht).
Nadat op 24 augustus 1944 de Russen Roeme
nië waren binnengetrokken, werd Valerian Tri
fa naar Wenen gezonden waar hij aan de fascis
tische Roemeense regering in ballingschap
deelnam. Na de oorlog vluchtte Trifa naar
Italië, werd in Pesaro leraar geschiedenis aan
een r.k. school en kwam met valse papieren
dank zij pater John Trutra uit Cleveland als in
Buchenwald vervolgde op 19 Juli 1950 aan. In
New York werd hij redacteur van de Roemeen
se krant
Tandarts
Maar de naam Valerian Trifa was aan tandarts
Kremer niet onbekend. Deze had al onmiddel
lijk na de pogroms ln Roemenië van hem
gehoord. Hij hoorde nog meer van hem toen
Kremer aan het hoofd van een Joodse hulpor
ganisatie in 1947 naar Roemenië reisde.
In Amerika zat Trifa overigens niet stil. HIJ
ging actie voeren tegen de Roemeense bis
schop Andrei Moldova. Deze was immers door
Boekarest benoemd en dus communistisch.
Kort nadat in de Verenigde Staten Valerian
Trifa tot bisschop was gewijd in de Oekraïns
orthodoxe kerk in Bala Cynwyd, Pensylvanië,
deed hij op 4 juli 1952 een overval op het
landgoed Vatra in Grass Like, in Michican
waar het aartsbisschoppelijk paleis is geves
tigd. Valerian Trifa werd aartsbisschop van 46
Roemeense orthodoxe kerken en 35.000 gelovi
gen. Hij hield predikaties voor de door de
Amerikaanse geheime dienst gefinancierde
Radio Vrij Europa, geicht op de communisti
sche landen. Hij werd bevriend met Humprey
en Nixon.
Beeldhouwer
Maar tandarts Charles Kremer zat ook niet
stil. HIJ ijverde ervoor, dat hij voorzitter werd
van de Vereniging van Roemeense Joden in
Amerika ten einde over officieel briefpapier te
beschikken. Maar zijn passie werd de leden
teveel Hij werd afgezet. Vervolgens stichtte hij
zelf de Roemeens Joodse Federatie om zijn
actie een officiële tint te geven Hij reisde naar
MAAR GEWON
WIJ ZIJN
KNECHTEN
In die tijd zelden de apostelen tegen
de Heer: Geef ons meer geloof. De
Heer antwoordde:zegt dan: WIJ
zijn maar gewone knechten, wij
hebben alleen maar gedaan wat we
moesten doen.
Lukas 17 vers 1-5
Tussen deze twee stukjes ln staat een r
echte gelijkenis. Ontleend aan een
situatie die ons niet zo sympathiek ij
Een heer die thuiskomt en zich eerst
door z'n slaaf laat bedienen, en l
daarna kan die Jongen zelf gaan eten li
„Zal die heer de slaaf soms bedanken v
omdat hij deed wat hem bevolen
was"? Vindt Jezus dat zoiets niet l<
hoeft? Je mag dus best als de eerste
de best bok Je laten bedienen zonder
dat er een bedankje af kan! Ja, zo
ergerlijk is een gelijkenis. Dat schob
Natuurlijk bedoelt Jezus zo'n
houding niet aan te prijzen. Hij
constateert alleen maar en dan gaat
het hem om de apostelen en hun
geloof. ZIJ vragen om meer geloof,
alsof je geloof kunt wegen en metenli
Een geloof als een mosterdzaadje Is a
voldoende. Want geloof is geloof en r ui
daarmee uit. Het gaat niet om watje' oi
allemaal gelooft en hoeveel wel. Het u
gaat erom dat je weet dat je in
betrekking staat tot (bent bij) de e'
Heer. Geloven betekent een heel fijn
oor hebben voor wat Hij je opdraagt
Slaafs? Nee, maar omdat je Hem als
de uiterste betrouwbaarheid hebt <-
leren kennen. Moeten we meer geloof 3
hebben? Wij zijn maar gewone
knechten. Wat halen we in ons hooftf
Die ragdunne draad die ons met Hens
verbindt houdt. En die draad heet
zoiets als een diep vertrouwen.
Zuster T. Metternich
li
H
f
Ie
Si
di
li(
hi
ni
Zuster Teresinl Metternich (54) volp
per 1 november zuster Mediate -i
Hoes op als voorzitter van de SÜé
ting Samenwerking Nederlaag W
Vrouwelijke Religieuzen. De nie»
voorzitter is lid van de congrega» F,
van de Kleine Zusters van de HeU
Joseph ln Heerlen. ZIJ is ook pre
dente van de Unie Nederlandse F
holleke Vrouwenbeweging, de ova
koepelende organisatie van vijf
nigingen van katholieke vrouwen. VI
ce-voorzitter wordt zuster
Smits, lid van de Congregatie voord!1
Zusters van Liefde van Jezus en ïi
ria te Nijmegen.
teroplelding. Gijsen heeft vooral kri
tiek op de hogeschool voor theologie
en pastoraat te Heerlen (in zijn eigen
bisdom). Hij weigert afgestudeerden
hiervan ln zijn bisdom aan te stellen.
MANAGUA (UPI) Nicaragua heeft
vijf anglicaanse geestelijken bevolen
het land te verlaten. ZIJ zouden de
aanstichters zijn geweest van een de
monstratie tegen de regering, vorige
week zondag in de havenstad Blue-
fields aan de Caribische zee.
Roemenië en Israël om getuigen te horen.
Maar men vond Charles Kremer alleen maar
vervelend. Toen nog bleek, dat geen papieren
meer aanwezig waren van het verhoor van de
Immigratiedienst bij binnenkomst van Trifa
leek hij tegen windmolens te vechten.
Dat veranderde, toen aartsbisschop Trifa twee
houten sculpturen voor zijn paleis wenste en
de opdracht gaf aan de in de Jaren vijftig naar
Amerika gekomen beeldhouwer Constantin
Antonovici. Het bleek een slachtoffer te zijn
van de IJzeren Garde die met eigen ogen
aartsbisschop Valerian Trifa had zien
moorden.
Eerst in 1970 werd beeldhouwer Antonovici
gewaar, dat tandarts Kremer al twintig jaar
Trifa's wandaden bekendheid trachtte te ge
ven. Tussen Antonovici en Kremer kwam sa
menwerking. Toen bleek ook, dat niet alleen de
aartsbisschop maar tevens tal van priesters
van de Roemeens orthodoxe episcopale kerk
in de Verenigde Staten een vooraanstaande
plaats ln de fascistische en moordende IJzeren
Garde hadden ingenomen.
Op 16 mei 1975 bracht de officier van justitie in
Detroit de dagvaarding uit „om de verlening
van het Amerikaans staatsburgerschap aan
bisschop Valerian Trifa te onderzoeken op
grond van bewijzen, waaruit moet worden af
geleid, dat hem dit staatsburgerschap destijds
op onjuiste gronden is verleend". Vijf Jaar later
is aartsbisschop Trifa het staatsburgerschap
ontnomen. Het wachten is op zijn uitwijzing en
zijn veroordeling.
Er is een Roemeens spreekwoord dat zegt, dat
ieder vogeltje, hoe mooi gevederd ook, moet
sterven. De IJzeren Oardist en pogromist Vale
rian Trifa heeft zich als aartsbisschop te mooi
willen vederen.
Prof. dr. H. Berkhof
Van een onzer verslaggevers
ZWOLLE In het verleden hebl
christenen over de bijbel gesprol
als over het onfeilbaar Woord ij"
God van kaft tot kaft. Maar de w f
ten van Leviticus hielden ze niet'
ook andere delen van de bijbel lege de
ze naast zich neer als achterhal
Dit zei prof. dr. H. Berkhof, dog,
cus te Leiden, op de te Zwolle gel
den bijbeldag van het Nederlai
Bijbelgenootschap. Hij voegde era
toe, dat hijzelf de bijbel nog ste
van kaft tot kaft als Gods Woord
zien, maar dan als een lange at
tussen die kaften. „De bijbel is g*"™"
foto-album," zei hij, „maar een film
De bijbeldag, die zaterdag plat
vond, trok veel belangstelling. Zówl* j
zelfs dat het bijbelgenootschap!
twee weken geleden moest mei'"
dat nieuwe deelnemers zich niet R
konden opgeven: de zaal was co»
pleet bezet.
Prof. Berkhof sprak over het then
„Het Woord houdt de mensen bezl/
„De grootste barrière om nu de bijb|
door te geven." zei hij, „is nietf
onwil van mensen om er iets overr
horen, maar de onzekerheid en i
wardheid van christenen die ultl
bijbel proberen te leven.
In de laatste twintig Jaar is de
van velen op de bijbel sterk vei
derd. We hebben meer oog gekre
voor het feit dat niet ieder woordJ
de bijbel voor ons is bedoeld, dat]
bijbel geen „onveranderlijke
heid" ponaert, maar een verhaal!
telt over mensen die met God op'
zijn.
Prof. Berkhof wekte de aanwe
op om in hun dagelijkse ontmo
gen ook de bijbel ter sprake te l
gen. Dat moet zo nuchter en zo onl
zettelijk mogelijk gebeuren. Enj
adviseerde de plaatselijke afdelin
van het bijbelgenootschap om sa
met de kerkelijke gemeenten cu
sen-informatie over de bijbel te
niseren. Daar moet niet over de r
held van de bijbel worden ge_
teerd, maar wel inzicht in de
gegeven worden, opdat mensenL
hem wel eens willen lezen hem uj
meer begrip kunnen lezen.
