Over het verschil tussen leer en leven
Chr. gereformeerden
mogen gezangen zingen
In memoriam W. A. Wiersinga
Uit brieven van lezers
Personalia
Nounou,
wèl een verschil
die kopieën nü.
Komt omdat we
sinds vorige week
een nieuwe hebben.
EenVeenman
Trouw
Uitbreiding zending
van chr. geref. kerken
Bijbelgenootschappen
bezig met analfabeten
VANDAAG
VOORBUGANGER
Graham heeft
zijn centrum
Kerken Oss willen
energie besparen
Nieuwe boeken
DONDERDAG 2 OKTOBER 1980
KERK
TROUW/KWARTET
ROME Er is dringend behoefte aan een breed beraad over
de éne kerk en de vele culturen. Als het aan de aartsbisschop
van Tananarive (Madagascar) ligt moet de r.k. kerk maar eens
een synode wijden speciaal aan dit onderwerp. De bisschop
pensynode over het gezin geeft daar al een voorproefje van.
Vooral de Afrikaanse bisschoppen leggen de nadruk op de
situatie in dit werelddeel met zijn zeer eigen tradities, maar
ook met veel nieuwe problemen.
Vanuit Soedan werd gewezen op de
grote kloof tussen de gewone kerke
lijke huwelijkssluiting en de stamge-
bruiken die eigenlijk veel intenser
worden beleefd. De zegen van de sta-
moudsten is, méér dan de zegen van
de priester, belangrijk voor de stabili
teit van de verbintenis. Volgens bis
schop Iteka uit Tanzania is „verant
woord ouderschap" niet alleen een
kwestie van voortplanting en verme
nigvuldiging van leven, maar ook van
verbetering daarvan.
Hij en andere bisschoppen uit de der
de wereld staan stil bij het punt van
de geboorteregeling. Volgens Iteka
wil de derde wereld niet de stort
plaats of proeftuin zijn van de wester
se farmaceutische industrie, evenmin
willen ze de van staatswege afge
dwongen geboortebeperking aan
vaarden. maar wel willen ze verder
praten dan de grenzen van „Huma-
nae Vitae". In die zin spraken ook
bisschoppen uit India en Indonesië.
Het gevoelige punt van de contracep
tie is ook naar voren geschoven door
westerse prelaten en heeft al tot de
eerste rel geleid. Aartsbisschop
Quinn van San Francisco zette het
probleem onverbloemd uiteen: het
verschil tussen leer en praktijk, een
praktijk waarvoor men zich niet meer
schuldig voelt, integendeel. De prak
tijk wordt beoefend en verdedigd
door zeer verstandige en kerkelijk
ook zeer toegewijde mensen. Voor de
RK Kerk schept dit volgens Quinn
nieuwe en grote theologische en pas
torale problemen, waar de synode
zich mee bezig moet houden.
In beleefde bewoordingen knoopte
Quinn er nog de suggestie aan vast
dat de paus, nu hij zo vaak op de
televisie kómt, zijn toespraken de
vrucht zou moeten laten zijn van een
dialoog met velen. Bovendien zou de
taal leesbaar en begrijpelijk moeten
zijn.
De voorman van de rechterflank van
de curie, kardinaal Fellci, reageerde,
nauwelijks verholen, door te zeggen
BISSCHOPPENSYNODE g
IN ROME
door Pieter van der Ven
dat over „Humanae vitae" niet hoef
de te worden gepraat want de leer
stond vast. Men moest niet zoveel
waarde hechten aan de statistieken,
aldus Felicl. Quinn, geschrokken van
de reacties op zijn speech en van huis
uit bepaald geen vooroploper, liet als
nog weten dat hij echt niks tegen
„Humanae vitae" heeft.
echtscheiding
Veel interventies halen het probleem
van de echtscheiding naar voren: Ca
nada, Scandinavië, Engeland. Ook zij
wijzen op de afstand tussen leer en
praktijk en pleiten ervoor dat de r.k.
kerk zich de praktijk aantrekt. Ook
hier is sprake van cultuurverschillen,
het hoort eenvoudig meer bij de noor
delijke en angelsaksische cultuur om
die afstand tussen theorie en feite
lijkheid, ideaal en realiteit niet te
dulden. In Rome heeft men daar vre
de mee. Het ideaal moet hoog en
onaangetast blijven: de beer is pas
los als je daaraan gaat sleutelen.
Verschillen in cultuur zijn prachtig.
En menigeen kan daar vrijuit over
praten als het gaat over lang geleden
of ver weg. De deelnemers aan de
synode moeten zich inleven in andere
culturen: dat is al moeilijk genoeg.
Maar daarbij moeten sommigen ont
dekken dat hun eigen opvattingen
wellicht prima zijn, nobel, humaan,
doortrokken van een christelijke
geest, maar bovenal bepaald door
culturele en maatschappelijke facto
ren. Dat te doorzien gaat soms de
menselijke kracht te boven.
Bisschop Ernst
Op de bisschoppensynode hebben
gisteren twee van de in totaal drie
aanwezige Nederlanders het woord
gevoerd: bisschop Ernst van Breda,
als vertegenwoordiger van de Neder
landse bisschoppen, en dr. Falco
Thuis, de prior-generaal van de Car-
Kardinaal Felici
mellten, een van de tien religieuze
oversten die de synode meemaken.
Bisschop Ernst heeft evenals anderen
voor hem gesproken over de geboor
teregeling. Ook hij wees op de groei
ende afstand tussen het geloof zoals
het beleefd wordt en de kerkelijke
uitspraken. Ernst maakte een verge
lijking met de sociale leer van de
rooms-katholieke kerk: laat de kerk
iets zeggen over de beginselen, maar
de invulling moet gebeuren afhanke
lijk van tija, omstandigheid en eigen
verantwoordelijkheid.
De kerk moet terughoudendheid be
trachten ten aanzien van concrete
toepassingen. „Bij een dergelijke be
nadering zou de kerk trouw blijven
aan de waarde die zij altijd heeft
voorgestaan, maar zij zou de chris
ten-gehuwden niet ontmoedigen door
haar leer maar Juist bemoedigen en
uitnodigen om in christelijke verant
woordelijkheid een leven in huwelijk
en gezin in de richting van een evan
gelie te ontplooien", aldus Ernst.
Niet welgevallig
Vermoedelijk waren enkele van de
opmerkingen van bisschop Ernst het
secretariaat niet welgevallig, want de
officiële samenvatting was van alle
pit ontdaan.
Pater Thuis wil grotere aandacht
voor gebed en spiritualiteit in de ge
zinnen. De kerk zou volgens hem
vooral de waarden moeten aanprijzen
van het gebed in bijbelse geest.
Tot nu toe heeft ongeveer de helft
van de tweehonderd „synodevaders"
het woord gevoerd in deze ronde van
algemene beschouwingen.
ik ben te diep gegaan
een vreemd verlaten-zijn
omgeeft mij als het duister!
van een ontij-nacht
ik zie nu niets meer
het doet er niet toe
of ik m'n ogen sluit
alles is leeg en God-verlate
ik ben te diep gegaan
of nog niet diep genoeg
moet zwijgen en blindheid
mij bevangen eer dat
het groot ontmoeten komt
het warme licht
een getroost verschijnen
van zijn aangezicht?
Van onze kerkredactie
AMERSFOORT De christelijke gereformeerden kunnen in hun kerkdiensten gezangen
gaan zingen. Hun generale synode sprak gisteren uit dat de Heilige Schrift het zingen van deze
liederen niet verbiedt en dat daarom voor het gebruik in de eredienst een aantal Schriftuurlij
ke liederen kan worden aanvaard mits daarbij aan een aantal bepalingen wordt voldaan
ADVERTENTIE
Het was gisteren alleen nog maar een
principe-uitspraak. De nadere uitwer
king moet komen op de volgende
synode in 1983. De synode bond deze
principe-uitspraak aan vier voor
waarden. De betrokken liederen moe
ten door de synode worden vastge
steld. In de kerkorde moet worden
vastgelegd dat de plaats van deze
liederen in de eredienst onderge
schikt moet zijn aan die van de psal-(
men en andere berijmde Schriftge
deelten. Het aantal zal dat van de
psalmen en andere berijmde Schrift
gedeelten in ieder geval niet mogen
overtreffen. En: deze liederen zullen
in de vorm van een eigen liedbundel
de kerken worden aangeboden.
Meedenken
De gang van zaken zal nu als volgt
zijn: het deputatenrapport dat de be
spreking in de synode voorbereidde
zal in handzame vorm de kerken in
gaan, opdat zoveel mogelijk kerkle
den kunnen meedenken en meewer
ken. De volgende synode zal dan wat
genoemd wordt „een definitieve be
slissing ten aanzien van het gebruik"
nemen en daarbij letten op de reac
ties uit de kerken, de realiseerbaar
heid van de vier genoemde voorwaar
den en de eenheid van de kerken.
Dat laatste is een belangrijk punt,
Omdat het alleen nog maar een prin
cipe-uitspraak is die gisteren gedaan
werd, kunnen de gemeenten die dat
willen strikt formeel in ieder geval tot
1982 nog geen gezangen aanheffen.
Maar de teneur van de discussie was
wel dat de praktijk die in sommige
gemeenten al jarenlang geldt niets
meer in de weg zal worden gelegd.
Veel tijd
waarin opgenomen: De Rotter
dammer. met Dordts Dagblad,
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leldse Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenze Tamminga
HOOFDKANTOOR
Postbus 859
1000 AW Amsterdam
Wibautstraat 131 Amsterdam
tel. 020-5629444
tele* 13006
Rekemngnr 23 0012 574
Gemeentegiro Amsterdam
X11000
REGIO ROTTERDAM/DORDRECHT
Postbus 948
3000 AX Rotterdam
tel. 010-115588 (abonnementen
en bezorging)
tel. 010-115588 (redactie)
tel. 115700 (uitsluitend voor
advertenties)
Westblaak 4
Rotterdam
REGIO DEN HAAG/LEIDEN
Postbus 101
2501 CC Den Haag
tel 070-469445
(abonnementen en bezorging)
tel. 070-469445 (redactie)
tel. 070-468864 (uitsluitend voor
advertenties)
Parkstraat 22 Den Haag
REGIO NOORD/OOST-NEDERLAND
(abonnementen en bezorging
Postbus 3
8000 AA Zwolle
tel. 05200-17030
Melkmarkt 56 Zwolle
Abonnementsprijzen
Per maand 16,98
Per kwartaal 50,95
Per half jaar 101,90
Per jaar f 201,60
Advertentietarieven op
aanvraag
Telefonische abonnementenop
drachten (zie adresoen boven)
Opgave familieberichten 9-19 30
van maandag t/m vrijdag. Op
zondag van 18-20 uur telef 020-
5622797.
Opgave mini-advertenties tel
020-5626262 of schriftelijk aan
Mini-Adv. afdeling, postbus 433
1000 AK AMSTERDAM
Adreswijzigingen uitsluitend
3Chrifteli|k aan onze Amsterdam
se adressen
Prof. dr. W. van 't Spijker.
aangezien ook gisteren in de synode
weer bleek dat deze zaak in de chris
telijke gereformeerde kerken heel ge
voelig ligt. Vandaar dat deputaten in
hun rapport reeds de restrictie had
den ingebouwd, dat wanneer deze
zaak tot kerkscheuring dreigt te lei
den, dit een reden kan zijn om er niet
mee door te gaan.
De synode besteedde gisteren nog
veel tijd aan deze zaak. De commissie
van rapport was in twee gelijke delen
uiteengevallen die beide nu al een
definitieve beslissing wilden: óf defi
nitief invoeren óf definitief besluiten
van gezangen af te zien. Maar op
aandringen van onder andere prof.
dr. W. van 't Spijker en prof. dr. W. H.
Velema, besloot de synode toch terug
te keren naar de langere weg van de
oorspronkelijke deputatenvoorstel-
4en, nadat de voorzitter van deputa
ten, ds. W. Steenbergen had bena
drukt dat deze voorstellen ook een
definitief ja beoogden, alleen in
fasen.
De beslissing werd genomen met 33
tegen 19 stemmen. In de principe-
uitspraak is ook nog nadrukkelijk
vastgesteld „dat in het licht van de
uitspraken van de kerk naar eis van
de Schrift zeer grote voorzichtigheid
betracht dient te worden."
Van een onzer verslaggevers
AMERSFOORT De christelijke gereformeerden gaan hun zendingswerk in
Afrika uitbreiden. De synode keurde gisteren de keuze goed van een nieuw
zendingsterrein in „het thuisland" Kwa-Ndebele. Het is de bedoeling dat
dominee M. Rebel te Oroblersdal, Zuid-Afrika, wordt beroepen. Hij was al
eerder missionair predikant van de christelijke gereformeerde kerken. Even
als in Vendaland zullen de christelijke gereformeerden in Kwa-Ndebele
arbeiden in samenwerking met de gereformeerde kerk in Zuidelijk Afrika, de
zogenaamde Dopperkerk. Volgende week gaat een delegatie naar Zuid-Afrika
om een en ander nader uit te werken.
Daarnaast zijn de christelijke gereformeerden al meer dan vijftig jaar actief
in Torotjaland (Soelawezie), Indonesië, en het zoeken gaat door naar nog
meer werk waarbij de aandacht vooral uitgaat naar Latijns-Amerika.
WHEATON (EPD) In Wheaton in
de staat Illinois is een centrum geo
pend dat naar de evangelist Billy
Graham Is genoemd. Het centrum
heeft bijna vijftien miljoen gulden
gekost en moet het centrum worden
van waaruit de gedachten van Gra
ham in het vervolg over de wereld
verspreid zullen worden, ook wanneer
de wereldbekende evangelist er niet
meer zal zijn. Graham wordt in no
vember 62 jaar. Hij heeft de suggestie
verworpen dat hij in Wheaton zijn
eigen monument heeft gebouwd.
Het gebouw telt vijf verdiepingen
met op de eerste verdieping een ere-
hal met beeldhouwwerken van grote
christelijke persoonlijkheden, onder
wie Franclscus van Assisi en Maarten
Luther. In een evangelisatie-museum
bevinden zich de geluidsbanden van
Grahams 'kruistochten' in de VS en
in talrijke andere landen. In het cen
trum zijn verder leslokalen, waar
evangelisatie-medewerkers onder
richt kunnen ontvangen. Alvorens de
lesprogramma's kunnen aanvangen
moet eerst een startkapitaal van der
tig miljoen gulden bijeen worden ge
bracht.
ADVERTENTIE
OSS (PNHK) Hervormd en gerefor
meerd Oss trachten op korte termijn
te komen tot de oprichting van een
commissie voor alternatieve energie-
voorzieningn. Die commissie zal plan
nen moeten bedenken om de energie
kosten van de kerkgebouwen te be
sparen. Die kosten zullen dit jaar
rond 13.000 gulden bedragen.
Initiatiefnemer is de hervormde pre
dikant J. R. Kok. Hij vindt, dat de
kerken het voorbeeld moeten geven
bij het besparen van energie. Het is
volgens hem het onderzoek waard,
om te zoeken naar alternatieve ener
gievoorziening voor de kerkgebou
wen, zoals zonne-energle of windener
gie
Er zijn onder de hervormden en
gereformeerden in Oss vele techni
sche mensen, die volgens ds. Kok
zeker mee willen werken aan zo'n
project. Bovendien zou het een voor
trekkersfunctie kunnen hebben in de
hele burgerlijke gemeenschap van
Oss.
NED. HERV. KERK
Beroepen: te Zevenhuizen IZ|.
(Toez.) J. Enderlé te Oostwold;
Bedankt: voor Blauwkapel-Groen
kan en voor Ede P. Molenaar
Groot- Ammers.
NED. HERV. KERKyGER
KERKEN
Beroepen: te Muiderberg (herv/gt
kerkengemeenschap) kand. A. Tel)|
man. aldaar, die dit beroep heeft a
genomen, (part-time).
GEREF. KERKEN
Beroepen: te Grimsbergen A. Vd
hoen te Augustinusga.
Aangenomen: naar Krabbendijke B
A. Speelman, kand. te Amstelveci
die bedankte voor Andel, Oostwold
Scharendijke, Westerhaar en Zuia
chem-Gameren.
GEREF. KERKEN (VRIJG)
Beroepen: te Enschede-Zuid/West
J. Poutsma te Arum en Franel
Sexbienim; te Ulrum (in comb, nr
Houwerzijl) P. M. de Wit, kand. i
Kampen, te Bergentheim J. M. Qott
hart te Zwolle.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen: te Almelo A. Hoogerlaj
te Krabbendijke
VRIJE EVANG. GEM.
Bedankt: voor UtrechtrC. en vtp
UtrechtrN. J A. Hamers te Woi
veer.
rtj'
ke
n
'S
Van een medewerker
CHIANG MAI, Thailand De assem
blee van de wereldbond van bijbelge
nootschappen, die in Chiang Mai
(Thailand) is begonnen, wil zich be
zighouden met de vraag hoe de 856
miljoen analfabeten in de wereld be
reikt kunnen worden met de bijbel.
Voor het gedrukte woord zal een an
der medium gezocht moeten worden.
Voorts is de kwestie van de samen
werking met rooms-katholieken (er
zijn zeven r.k. waarnemers op de as
semblee) en oosters-orthodoxen van
belang.
Sinds een paus in de vorige eeuw de
bijbelgenootschappen „een pest"
noemde, verkrijgen deze vooral steun
uit de protestantse kerken. De laatste
jaren leveren zij echter steeds meer
bijbels aan katholieken, vooral in
Afrika en in Latijns-Amerika. De bij
belgenootschappen helpen ook ort
hodoxe kerken in Oost-Europa aan
gratis papier voor honderdduizenden
bijbels en Nieuwe Testamenten.
De wereldbond zal de komende tien
jaar meer dan honderd bijbels moe
ten publiceren in talen, waarin de
bijbel nog nopit vertaald is. In nog
meer talen zal voor het eerst het
Nieuwe Testament moeten ver
schijnen.
De Nederlandse afvaardiging in Chi
ang Mai bestaat uit de voorzitter en
de algemeen secretaris van het Ne
derlands bijbelgenootschap, dr. A.
Kruyswijk en dr. A. de Kuiper.
Een kwestie van kijken over
kristelijke religie, maatschappij en
ideologie. Werkmap van de Horstink|
in Amersfoort samengesteld door
Katholiek Serviceinstituut voor
Levensvorming in Arnhem. 152 blz„
14,90 bestelnr. 30.001
Deze map geeft drie projecten over
de verhouding religie-maatschappij
over religieus ervaren, over zakelijk
analyseren van wat er aan religie op
de markt is en over het politiek lezen
van het nieuwe testament. De
samenstellers hebben er bewust
voor gekozen om de „zachte" en
individuele kant van de religie
buiten beschouwing te laten en
vooral te kijken naar religie in haar
verhouding tot de „heersende,
burgerlijke ideologie".
door prof. dr. J. Verkuyl
In Hilversum is op de leeftijd van 83 jaar overleden ds. W. A.
Wiersinga, de man die gedurende vele jaren met grote werk
kracht leiding heeft gegeven aan het evangelisatiewerk vanuit
de gereformeerde kerken en die door zijn persoonlijkheid en
arbeid onvergetelijk zal blijven voor allen die hem hebben
gekend.
Hij behoorde tot die gereformeerde
theologen, die zowel vruchtgebrui
kers waren van de klassieke gerefor
meerde theologie als vön de ethische
theologie. En die in de NCSV uit de
begintijd een oefenplaats vonden
voor diepe bijbels-theologische oriën
tatie en intense aandacht voor de
wereld waarin wij leven en voor oecu
menisch contact.
Wisselwerking
Men spreekt tegenwoordig vaak over
de noodzaak van de wisselwerking
van praktijk en diepere bezinning.
Die wisselwerking was typerend voor
ds. Wiersinga. Hij oefende de praktijk
van een maatschappelijk betrokken
evangelisatie in Wormer, Weesp,
Loosduinen, Naarden-Bussum in de
jaren vóór de oorlog en in de oorlog.
Hij was nauw betrokken bij de wor
steling met de werkloosheid in de
grote crisis en bij jeugdwerk onder
kerkelijke en buitenkerkelijke jon
geren.
Na de oorlog werd hij op basis van die
ervaring benoemd tot directeur van
het Evangelisatiecentrum in Baarn
(1946), dat nu functioneert in Leus
den, terwijl hij tevens betrokken was
in de opzet van de opleiding van
jeugdarbeiders in De Nijenburgh,
Baam. In 1962 legde hij die arbeid
neer wegens emeritaat, maar hij was
tot 1977 nog betrokken in evangelisa
tiewerk in Hilversum als hulppre
diker.
Gij zult mijn getuigen zijn, evan
gelische ontmoetingsdag met Jb.
Klein Haneveld, Wim Griffioen, Mar-
tien Plomp, Kees Terpstra. Roeland
Klein Haneveld e.a., zaterdag 11 ok
tober 10-16 uur. hervormde kerk. Ou
dewater. Inf. tel. 03486-1889.
Publikaties
In zijn vele publikaties kan men de
combinatie van praktijk en theorie
vinden. Wij noemen enkele van die
publikaties, die het meest illustratief
zijn.
In de oorlogstijd schreef hij „Weidt
mijn schapen" en „Waak over mijn
huis", waarvan in 1945 de vierde druk
verscheen. Zijn boeken „Bekering als
evangelisatieprobleem" en „Omgang
met de bijbel" getuigen van de cen
trale vragen, waarmee hij altijd bezig
Nadat hij reeds in 1939 aan het be
kende" „handboek voor gereformeer
de evangelisatie" dat onder redactie
van prof. dr. F.W. Grosheide ver
scheen, een belangrijke bijdrage gele
verd had, schreef hij ter gelegenheid
van het 25-jarig jubileum van het
Verband van gereformeerde evangeli
satie-commissies samen met zijn
vriend dr, G. Brillenburg Wurth een
nieuw handboek: „Het evangelie in
een ontkerstende wereld" (1952).
Studies
Boeiend zijn ook zijn studies over
pioniersfiguren uit de evangelisatie,
waarvan het meest bekend werden
zijn publikaties over ds. Lucas Lin-
denboom en over dr. Willem van den
Berg. Als men bedenkt, dat Wiersinga
nooit primair studeerkamer-geleerde
wilde zijn, maar vóór alles evangelisa
tiewerker en kadervormer, kan men
slechts met verbazing constateren,
dat het blijkbaar mogelijk is, zo in
tens, zo diep en zo vruchtbaar prak
tijk en theorie te verbinden.
Diepe vroomheid
Als men vraagt, hoe het komt, dat
van Bill Wiersinga evenals van zijn
broer Henny zulk een gezegende in
vloed uitging, dan hangt dat samen
met een diep gewortelde bijbelse
vroomheid, die juist omdat zij bijbels
was doortrokken was van een sterk
besef van verantwoordelijkheid voor
de wereld. En voorts dat zijn onvoor
stelbare werkkracht ontsprong aan
de diepe dankbaarheid voor wat God
voor ons deed en doet in Jezus Chris
tus en daarom nooit ontaardde in
Ds. W.A. Wiersinga, zoals velen
hem uit de na-oorlogse periode
herinneren.
arbeidsfanatisme. Wij zullen de geze
gende tegenwoordigheid van deze
van blijdschap vervulde man missen.
Hans de Boer
Hans de Boer zei aan het slot van zijn
laatste redevoering. „Er zijn er die
niet meegaan. Die in de hele operatie
onvoldoende vertrouwen hebben.
Toen ik nó de zo diep insnijdende
grondslagdiscussie in aug./sept. 1975
werd voorgesteld als kandidaat-par
tijvoorzitter waren er nogal wat voor
standers van het CDA die niet wisten
of ze mij wel hun vertrouwen konden
geven. Iemand met zoveel twijfels
over het CDA. Ik ben er zeker van dat
zij die nu niet meegaan mij dat ver
trouwen voluit gaven. Ik heb mijn
voorzitterschap aanvaard vanuit de
opdracht, met z'n allen naar een zo
herkenbaar mogelijk CDA. Ik meen
op hen die mij politiek hebben ge
steund een laatste krachtig beroep te
mogen doen om dat 'samen' waar te
maken. Wij hebben elkaar in het CDA
nodig als brood." Onmiddellijk heb ik
tegen Hans de Boer gezegd en ik had
het wel in de zaal willen uitschreeu
wen, dat juist hij het recht niet heeft
om dat laatste beroep te doen. Hij
kan nu wel zeggen dat hij zijn voorzit
terschap heeft „aanvaard vanuit de
opdracht, met z'n allen naar een zo
herkenbaar mogelijk CDA", maar als
hij dat in de herfst van 1975 zó gefor
muleerd had dan hadden degenen die
nu niet meegaan hem toen hun ver
trouwen in het geheel niet gegeven.
Dit is namelijk precies waarvoor wij
bang waren en stelden vertrouwen in
Hans de Boer als voorzitter en Wim
Aantjes als fractievoorzitter omdat
zij duidelijk clausuleerden en in het
congres en de partijraad lieten vast-
ADVERTENTIE
leggen, onder welke voorwaarden
bereid waren verder te gaan op
weg naar het ene CDA. Vooral Hi
de Boer, met zijn steile en si
karakter, leek bij uitstek een placl
anker voor een beginselvast en duii
lijk begrensd beleid, ter zake.
werd echter grenzeloos beginsellt
Toen wij met Hans de Boer het ophel
fen van de Evangelischs
Solidariteitspartij bespraken, bracht
De Boer wel naar voren dat de aarv
drang in de ARP voor het onvoot'
waardelijk optrekken naar één CDAj
sterk was, maar niet dat hij daal
willoos telkens de bakens voor zou
verzetten. Nu dat vijf jaar lang wé
het geval is gebleken (ik zegde danj
ook mijn kortstondige lidmaatschap
van de ARP reeds eind 1976 op) is het
ongelooflijk dat De Boer aan deze
feiten heeft durven herinneren en dit
beroep heeft durven doen.
Amsterdam Johan W. E. Riemens
De Anti's
Dr. D. Dolman schetst zaterdag j.l. ij-
het kort de AR-politiek naar aanle»
ding van een boekbespreking, ei
zegt: Hun bemoeidrang was hui
kracht. Dit is naar ik meen een verte
kende leus. Het moet zijn: In huri
beginselvastheid lag hun kracht]
hierdoor hebben, onze mensen, zich
voor hun taak ingezet, om overeen*
komstig ons Calvinistisch volkskaj
rakter voor kerk, staat en maatschaw
pij, in leven en werken het volk t£
dienen, ,,'tls om Gods heiige ordH
•nantiën, dit weer vast te stëllew
't volk ten baat. Het is om die orde]
nlngen van de Here, waar Woord ei
Schepping van getuigt. In het volk zd
helder te graveren, tot veer dat voll
voor God zich buigt" Dit was df
kracht van het bezielend élan van df
AR-politiek, wat geschiedde met vele
gebreken en tekortkomingen, daar
om kwamen zij op voor hun overtulj
ging, en als het nodig was zich in he«
parlement te laten vertegenwoordij
gen en te regeren, alzo Groen van
Prinsterer. Kuijper, Colijn, Schoutep
enz.
Kampen
Vos Azi
