Conflict Iran-Irak
bijna open oorlog
Atoomkop Titan terecht
Politie in verzet tegen richtlijn
es uw
'Kabinetsformatie
met CDA moeilijk'
Cf
NIEUW!
w
V
deze krant
Olie-export nog niet in gevaar
tNieuwe Haagse/Nieuwe Leidse Courant
Trouw
Bewolking
HET WEER
an heeft de
jzeling nodig
ieuwe afgang
nor Sparta
reparatie in
icentrale van
ssele nodig
voor
eelde mannen
Bejaarde vrouw in
Utrecht vermoord
PvdA-voorzitter: kernwapens zwaar punt
V*:-
9 g
Polak vraagt om terughoudendheid bij Amsterdams krakersfeest
Dure taxiritten
van burgemeester
Gedroste militair
terug naar Russen
Ook stakingsoproep
van katholieke
onderwijsbond
j Bezorg Trouw een nieuwe abonnee
Lees een krant met overtmgmg: TtXMJW;
I
I
u
rouw
38STE JAARGANG NR. 11050 - MAANDAG 22 SEPTEMBER 1980
Vrij veel bewolking en mogeli|k een regen- of onweersbui. Middagtempera-
tuur ongeveer 21 graden. Matige wind tussen zuidoost en zuidwest,
windkracht 3 4.
Morgen en overmorgen: Overwegend droog en nu en dan zon. Middagtem-
peratuur ongeveer 19 graden.
Morgen: Zon op: 07.25 onder: 19.34
Maan op: 19.31 onder: 05.36
BB 1
QOQ 1
OÜB I
020-562.2914
.NEEMHET SR7AN
LOSSE NUMMERS 65 CENT
HGINA 2:
en bezoekje met
jzikate gevolgen
,GINA 3:
nd wordt dupe
Irt doemdenken
GINA 4:
jmpromis bij VPRO
GINA 5:
GINA 7:
leurtocht naar
titaire muziek
SIN A 13:
ken, strips, feuilleton, puzzel,
en tv-programma's, weer
licht
onze sportredactie
STERDAM De zesde
ïldag ln de vaderlandse com-
Itle betaald voetbal heeft een
lig schokkend verloop ge-
In de eredivisie bleef AZ'67
dels een 3-7 overwinning op
rta als enige ploeg zonder
tverlies. Voor Sparta daaren-
n Is de situatie minder roos-
jrlg. Na zes wedstrijden heeft
ploeg van trainer Barry Hug-
slechts twee punten gehaald
noesten de Rotterdammers
twintig tegendoelpunten in-
ibs, die onder AZ'67 de
van de ranglijst vormen,
allen tot winst. FC
bij NAC (1-2), AJax bij
ir (2-4) en Feyenoord bij
gen (0-1). Opvallend was
het gelijke spel. dat
haalde bij PSV (2-2). Al
hierbij worden aangete-
dat PSV geen enkele aan-
ik meer kan maken op het
topclub en dat de Elndho-
ren dit seizoen genoegen
n moeten nemen met een
Ie ln de middenmoot.
eerste divisie deelde
Idsrechter Henk van Etteko-
in de ontmoeting tussen
en Eindhoven de rode
uit aan Smeets (DS'79) en
tere (Eindhoven). Belde spe-
kregen het met elkaar aan
tok en Van Ettekoven was
rblddelij toen zowel Smeets
outers het nodig achtten te
ppen en te slaan.
ïuropa Cup honkbal gaat
euw naar Italië, het land dat
irland ln de Europese strijd
dwarszit. Amstel Tijgers
or de beslissende wedstrijd
Parma met 2-6.
NOEN (ANP) - In het met-
re deel van de kerncentrale
i moet bij de eerstkomende
afwisseling, volgend Jaar, een
rijke reparatie worden uitge-
)e raad van bestuur van de
riale Zeeuwse energiemaat-
'1 (PZEM) heeft hiervoor vol-
oorzitter W. Don een krediet
«tallen miljoenen guldens be-
aar gesteld.
toomcircuit wordt de conden-
cupro-nikkel wegens corrosie-
ien vervangen door een nieu-
titanium. Dit hangt samen
gebruiik van zeewater als
del. Zo moest de Eems-cen-
|n condensor al na twee Jaar
en; die van Borssele is zeven
gebruik.
nou ook al vervelend
BEIROET, TEHERAN (Reuter, AP, DPA, AFP) Militaire vliegtuigen en marineschepen van
Iran en Irak hebben gisteren in het grensgebied tussen de twee landen zware slag geleverd.
Iran heeft opgeroepen tot een gedeeltelijke mobilisatie en president Banl Sadr heeft de leiding
van de militaire operaties op zich genomen.
WASHINGTON (AP, AFP) De atoomkop van de vrijdag In Arkansas ontplofte Amerikaan
se Titan raket ls op ongeveer honderd meter van de ondergrondse silo teruggevonden. Van de
22 gewonde leden van een onderhoudsploeg die probeerde een brandstoflek te dichten, is er
één overleden. De geëvacueerde 1400 omwonenden konden vrijdagavond (zaterdagmorgen
onze tijd) naar hun hulzen terugkeren.
Minister Harold Brown van defensie
weigerde ook gisteren nog, de toe
stand of zelfs maar het bestaan van
de kernkop in het openbaar te be
spreken. „Er ls geen kernkop vernie
tigd". verklaarde hij ln het algemeen,
en „er ls geen moment geweest waar
op een kernkop bulten de veiligheids
controle van de luchtmacht s ge
weest."
Dat er wel degelijk een zoek was.
maakte ter plaatse sheriff Carl Sto-
baugh op uit het militaire radiover
keer tussen leden van de bergings-
ploeg. Gistermorgen arriveerde een
convooi zware vrachtwagens met een
kraanwagen op het terrein van het
ongeluk, dat door bewapende militai
ren was afgezet, kennelijk om het
wapen op te halen.
Intussen ls ln politieke kringen de
veiligheid van het Titan-systeem aan
de orde gesteld. Sinds de installatie
in 1963 van de 54 raketten zijn er bij
drie ernstige en tientallen kleinere
ongelukken 56 mensen omgekomen
en minstens evenveel gewond ge
raakt. „Als de Titan raketten niet
veilig en efficiënt zijn, begrijp Ik niet
waarom men ze houdt", verklaarde
de Republikeinse senator van Kan
sas Robert Dole. Het systeem wordt
als technisch verouderd beschouwd,
en valt wat capaciteit betreft ln het
niet bij de duizend Minuten raketten.
UTRECHT (ANP) In Utrecht is
zaterdagavond een 79-Jarige vrouw
vermoord.
Volgens de politie werd de
vrouw om kwart over negen 's avonds
door verzorgster ln haar bejaarden
woning dood aangetroffen. De politie
zegt dat er sprake ls van een „brute
moord", maar wil nog geen verdere-
bijzonderheden geven.
Het grensconflict tussen de twee lan
den nadert het stadium van een open
oorlog. De gevechten speelden zich
gisteren hoofdzakelijk af op en om de
grensrivier Shatt al-Arab. Irak zei gis
teren acht Iraanse marineschepen tot
zinken te hebben gebracht en een
Phantom-Jet te hebben neergescho
ten. Artillerie-eenheden aan belde zij
den van de rivier bestookten elkaar
onophoudelijk. Maar ook op andere
plaatsen langs de ongeveer duizend
kilometer lange grens tussen de twee
landen zou hevig worden gevochten.
De Iraanse legerleiding maakte ln
Teheran bekend een kanonneerboot
en drie kleinere oorlogbodems van de
vijand tot zinken te hebben gebacht.
De generale staf ln Teheran zei dat
Irak met aanhoudende raketbeschie
tingen veel slachtoffers onder de
Iraanse burgerbevolking had ge
maakt. De escalatie van het conflict
kwam nadat Irak, na maandenlange
kleinere schermutselingen, vorige
week eenzijdig het grensverdrag tus
sen de twee landen opzegde.
Reservisten
President Banl Sadr van Iran rea
geerde hier zaterdag op door bekend
te maken dat hij persoonlijk alle mili
taire acties tegen Iran zou leiden.
Later op die dag kondigde hij aan dat
alle reservisten, die na 1977 uit mili
taire dienst zijn gekomen, zich voor 2
oktober weer ln de kazernes moeten
melden. Volgens de president was de
ze maatregel noodzakelijk geworden
„door de ononderbroken Intensieve
gevechten" aan de grens met Irak.
Jongere Iranlërs moeten vervroegd de
dienst ln. de Iraanse legerleiding
heeft met betrekking tot de gevech-
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De PvdA-voorzltter Max van den Berg voorziet
een moeilijke kabinetsformatie met het CDA op het punt van
de kernwapens. „Als er ten aanzien van de kernwapens geen
eenzijdige stappen van Nederland (tot afstoting van atoomta-
ken, red.) Inzitten, dan ls er geen regeerakkoord mogelijk" zei
Van den Berg gisteren ln een discussie met de vertegenwoor
digers van CDA, D'66 en WD voor de IKON-radlo.
Hoeveel van de bestaande zes atoom- Het voorstel van het D'SS-bestuur zal
taken Nederland precies eenzijdig
zou moeten afstoten, daarover wilde
Van den Berg nog geen uitspraken
doen. De toekomstige CDA-voorzlt-
ter Bukman benadrukte dat naar zijn
mening stappen ter vermindering
van de atoombewapening ln de eerste
plaats ln bondgenootschappelijk ver
band moeten plaatsvinden.
Opvallend was dat de vice-voorzitter
van D'66, Van Oorschot, afstand nam
van een ontwerptekst voor het D'66-
verklezingsprogram ten aanzien van
de kernwapens. In die ontwerptekst,
door hetzelfde D'66-hoofdbestuur op
gesteld, wordt modernisering van de
NAVO-atoomwapens door middel
van Invoering van 48 kruisraketten in
Nederland niet onder alle omstandig
heden uitgesloten. Het open houden
van deze mogelijkheid ls één van de
voorwaarden die de D'66-bultenland-
speciallst Brinkhorst heeft geformu
leerd voor zijn verdere functioneren.
echter zonder twijfel op grote weer
stand stuiten ln het congres, dat zich
al eerder evenals de PvdA tegen de
modernisering van de NAVO-kernwa-
pens heeft uitgesproken.
Het bestuur van D'66 zal proberen
nog voor het congres van deze partij
(31 oktober en 1 november) de para
graaf over de kernbewapening aan te
passen. Als blijkt dat een formulering
die ledereen bevredigt niet mogelijk
ls, zal het bestuur twee versies opstel
len. De keuze over de voorwaarden
die aan de produktle en plaatsing van
de kruisraket op Nederlands grond
gebied worden gesteld, wordt dan
overgelaten aan het congres.
PvdA-voorzitter Van den Berg con
stateerde tijdens de radio-discussie
dat PvdA en D'66 elkaar veel gemak
kelijker op het punt van de kernwa
pens zullen kunnen vinden dan PvdA
en CDA. Hij vond dat het CDA op dit
belangrijke defensieterrein veel meer
op de lijn zit van de WD.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Amster
dams politiepersoneel is za
terdag in verzet gekomen te
gen de richtlijn dat het terug
houdend diende op te treden
in geval van overtredingen
rondom het krakersbastion
de „Groote Keyser" aan de
Keizersgracht. Met instem
ming van de Nederlandse Po
litie Bond hielden politiemen
sen van het districtsbureau
Lijnbaansgracht zaterdag
middag en -avond een prik-
actie.
Krakers hadden zaterdag een mani
festatie georganiseerd ter gelegen
heid van de opening van een informa
tiecentrum in de „Groote Keyser".
Op de gracht waren informatie
kraampjes geplaatst en werd kleding
verkocht. Tot twee uur 's nachts wa
ren er optredens van theater- en mu
ziekgroepen. De krakers hadden hier
voor niet de benodigde ontheffingen
aangevraagd.
Personeelsleden van het bureau Lijn
baansgracht, tot welk district de
kraakpanden behoren, was te ver
staan gegeven zeer tolerant te zijn bij
overtredingen tijdens de manifesta
tie. Deze richtlijn was afkomstig van
burgemeester Polak. Volgens een
woordvoerder op het hoofdbureau
van politie zijn in de ogen van Polak
overtredingen van de plaatselijke
verordeningen geen rellen waard.
Vrijplaats
Het personeel van het districtsbu
reau constateerde zaterdag in een
verklaring dat het „bevoegd gezag"
de kraakpanden en omgeving heeft
aangewezen als „vrijplaats waar de
geldende rechtsorde niet mag en
hoeft te worden gehandhaafd". De
politiemensen stelden dat dat rechts
ongelijkheid in de hand werkt. Daar
voor wilden zij geen verantwoording
nemen en zij besloten om tijdens de
duur van de manifestatie de „onthef
fingen" die voor de „Groote Keyser"
golden op het gehele district toe te
passen. Volgens een woordvoerder
betekende dit dat ln het district al
leen het hoogst noodzakelijke werd
gedaan. „Alle zaken worden wel nor
maal behandeld, maar er worden
geen processen-verbaal opgemaakt,"
aldus een personeelslid zaterdag.
Het personeel van de vijf andere dis
tricten in Amsterdam verklaarde zich
zaterdag ln telegrammen aan de col
lega's van de Lijnbaansgracht soli
dair met hun prikactle. Commissaris
Van Steenbergen, die tijdens het
weekeinde de hoofdcommissaris ver
ving, liet, eveneens in een telegram,
weten tevreden vast te stellen dat de
„bij u levende gevoelens geen aanlei
ding zijn geweest uw werk niet op een
goede wijze te verrichten". Hij voeg
de er aan toe dat het juister zou zijn
geweest als deze gevoelens via het
georganiseerde overleg ter kennis
van de burgemeester en korpsleiding
waren gebracht.
Burgemeester Polak verklaarde in de
nacht van zaterdag op zondag het
optreden van het politiepersoneel te
betreuren. Volgens hem waren de be
leidslijnen in zorgvuldig overleg met
de politieleiding vastgesteld. „Die be
leidslijn houdt zeker niet in dat in de
buurt van de .Groote Keyser' alles zal
worden getolereerd." aldus Polak. Hij
zei bereid te zijn een afvaardiging van
Begrip
ten een censuur Ingesteld.
Waarnemers noemden het gisteren
opvallend dat de twee landen eikaars
olie-installaties in het omstreden ge
bied met rust lieten. Westerse func
tionarissen ln de olle-lndustrie zelden
niet te vrezen voor stagnatie ln de
olie-aanvoer op korte termijn. Als de
gevechten zich echter verder naar het
zuiden langs de Perzische Golf ver
plaatsen, komt de olleproduktle ech
ter ernstig in gevaar. Het Westen zou
op dit moment een olievoorraad heb
ben die genoeg ls om het honderd
dagen uit te houden.
Irak ls een groot diplomatiek offen
sief begonnen om het buitenland zijn
beleid ln de grenskwestie uit te leg-
ARNHEM (ANP) Drie progressieve
gemeenteraadsleden ln Arnhem heb
ben B en W schriftelijk opheldering
gevraagd over de wat wordt genoemd
dure taxiritten van burgemeester J.
Drijber. De vragenstellers menen, dat
Drijber tot enige maanden geleden
burgemeester van Zwolle en daar nog
steeds woonachtig zich enkele ke
ren per week op kosten van de ge
meenschap per taxi naar huis laat
rijden. Dat kost vaak 125 gulden per
keer, terwijl een treinretourtje eerste
klas ruim 25 gulden bedraagt. Drij
ber, die nu met vakantie is, beloofde
na zijn benoeming ln Arnhem met de
trein op en neer te zullen reizen, zo
lang zijn woning ln Zwolle nog niet ls
verkocht.
KABOEL - (Reuter. AP>- De Russi
sche soldaat die vorige week ln de
Afghaanse hoofdstad Kaboel de
Amerikaanse ambassade binnenliep
en politiek asiel vroeg is gisteren op
zijn plan teruggekomen. Russische
functionarissen hebben hem tijdens
een onderhoud in de missie de verze
kering gegeven dat hij het leger mag
verlaten en niet zal worden vervolgd.
De soldaat heeft een verklaring on
dertekend dat hij de Amerikaanse
ambassade geheel uit vrije wil heeft
verlaten.
gen. Vice-premier Tareq Aziz, een
naaste medewerker van president
Saddam Hoessein, vertrok gisteren
vanuit de Iraakse hoofdstad Bagdad
naar Moskou. Hij zal daar de Russen
een toelichting geven op de grens-
oorlog
Van onze onderwljsredactie
DEN HAAG Na de Algemene Bond
van Onderwijzend Personeel en het
Nederlands Genootschap van Lera
ren heeft nu ook de Katholieke On-
derwijsvakvereniging een stakings
oproep doen uitgaan. Het hoofdbe
stuur van de KOV roept de leden op
om op 1 oktober het werk te onder
breken als dit noodzakelijk is om de
nationale demonstratie tegen de be
zuinigingsplannen van minister Pais
bij te wonen.
Leden van de KOV moeten volgens
het hoofdbestuur per school overleg
gen hoe zij op 1 oktober de zaak
regelen. Zij moeten de ouders uitleg
gen waarom ze gaan demonstreren.
Mocht het bestuur niet akkoord gaan
met werkonderbreking, dan is sta
king het aangewezen middel. Ook an
dere dan de genoemde bonden doen
mee aan de demonstratie, echter zon
der daaraan een stakingsoproep te
verbinden.
De Nederlande Katholieke School
raad heeft een brief gestuurd naar de
aangesloten besturen en ouderorga
nisaties, waarin gevraagd wordt om-
mee te werken aan de acties. Volgens
de schoolraad hebben de leerkrach
ten het volste recht om op te komen
voor hun rechtspositie en voor de
kwaliteit van het onderwijs.
Minister Pais (onderwijs) heeft Inmid
dels de gemeentebesturen opgeroe
pen om alsnog te melden welke leer
krachten hebben verzuimd op de sta
kingsdag van 19 Juni. Een aantal ge
meenten heeft hiervan wel opgave
gedaan, maar in veel plaatsen heeft
het gemeentbestuur dit geweigerd,
hetzij omdat het achter de staking
[stond, hetzij omdat het een korting
op het salaris praktisch niet uitvoer
baar vond.
De voormalige Surinaamse president Ferrier is zaterdag per schip
in Rotterdam aangekomen voor een vakantie van enkele maanden
in ons land. Ferrier, die wordt vergezeld door zijn echtgenote,
ontkende dat zijn verblijf in Nederland ook maar iets met de
verwikkelingen in Suriname van doen heeft. Hij zei na zijn vakan
tie weer terug te keren naar Suriname „om er op welke manier dan
ook mee te helpen aan de opbouw".
het personeel te ontvangen om een
nadere toelichting te geven.
In een programma van de AVRO-
radlo zei minister Wiegel (binnen
landse zaken) gistermiddag dat een
actie zoals die van de Amsterdamse
politie „gewoon niet kan". „De politie
heeft nu eenmaal de opdrachten van
de burgemeester te gehoorzamen."
Hij wilde overigens niet ingaan op de
gewraakte beleidslijn van Polak.
Kaartenmap Europa (A) Twee Dick Brona poppetjes (B)
De kaarten van alle landen van Europa Twee leuke hangpoppetjes van stof.
in een handig formaat boekje. Origineel Dick Bnina
Donkeibniine kunstlederen omslag. ontwerp.
4Hoatea
eierdopjes (DJ
op sierlijk
blank houten
hangplankje
plus een
zandlopertje
als garantie
voor zacht
gekookte
eieren.
I Maak iemand abonnee op Trouw, het ochtendblad met een over
tuiging. Uit erkentelijkheid ontvangt u één van deze kadoos naar I
keuze.
Authentiek Slavisch kleedje (Q
mei fraai diermotief
Als onderlegger of voor de sier.
r.
De heer Franke, bestuurder van de
Nederlandse Politie Bond. zei giste
ren desgevraagd veel begrip te heb
ben voor de prikactie. Volgens hem
was er bij het personeel ook groot
ongenoegen over de lange werkdag
van twaalf uur, die pas vrijdag werd
afgekondigd. De korpsleiding had uit
voorzorg besloten 250 leden van de
mobiele eenheid tijdens de manifes
tatie gereed te houden. Veel Amster
damse politiemensen moesten daar
door extra diensten draaien. Franke:
„Het hele beleid ten aanzien van de
.Groote Keyser' komt op ons onbe
vredigend over. En dat ls een under
statement."
Naam nieuwe abonnee:.
Adres nieuwe abonnee:
Postcode en plaats:
Uw naam:
Uw adres:
_Giro:_
Postcode en plaats:
_Tel.:_
Voor het kwartaalabonnement geldt voor de eerste betaalperiode
een velkomstkorting van f7.50
Kado naar keuze: DA DB DC DD. (aankruisen a u.b.)
Bon in een open envelop zonder postzegel zenden aan Trouw.
Antwoordnummer 2792.1000 PA Amsterdam
Of bel 020-659388 (uitsluitend vooropgaven).
Voor bezorginformatie 020-5626264