erzet groeit tegen
ilaatsing kruisraket
Weer aanslag in Turkije
Portugese pers
wordt gebreideld
lurven militairen Kim naar de galg te brengen?
Moskou en Washington
niet lief voor elkaar
■parlementsleden Berlijn zet Irakezen uit
jlgisch kabinet beraadt zich morgen
euwe kaping
danks actie
wind Havana
Suriname mogen
id niet verlaten
Federatie vrije
vakbonden
Polen
DERDAG 18 SEPTEMBER! 980
BUITENLAND
TROUW/KWARTET
H S
[OSSEL, OSLO (Reuter, AP, ANP) Het Belgische kabinet gaat zich morgen beraden over
eventuele plaatsing van kruisraketten op zijn grondgebied. Vooral onder de socialisten
taal een toenemend verzet tegen die plaatsing. Het is dan ook bepaald nog niet zeker of het
jlnet Martens er nu al uitkomt. Het ls niet ondenkbaar dat men een beslissing voorlopig
ar een half Jaar vooruit schuift.
Belgische rrinlsterscomité voor
jnlandse zaken vergaderde giste-
over de kwestie, maar kwam
jn stap verder." De militaire spe-
st van de Vlaamse socialisten,
j Tobback, zei dat een snelle
sslng Inzake de rakettenkwestie
nodig is. Het regeerakkoord, dat
«sis vormt van het coalitiekabi-
van socialisten, liberalen en chris-
democraten. voorziet in de moge-
leld van uitstel van de beslissing
eind volgend jaar, wanneer daar
naar rekening wordt gehouden
de internationale situatie.
back wijst er voorts op, dat het
jsche ministerie van defensie nog
ds niet weet over de be trouw
heid van de kruisraket. De Ame-
anse publicist Andrew Cockburn
ijft in een artikel van het Belgi-
blad Humo, dat het technisch
tem van dit wapen van geen en-
nut is boven het landschap van
rd-Europa. Het systeem werkt al-
boven zacht glooiende land-
ppen. waarop geen sneeuw ligt
ls er geen sprake is van zware
nvai. Bovendien moet het land
voor de lancering van zo'n ra
arst verkend worden door een
[tuig dat op geringe hoogte een
rkaart vervaardigt. In een reac-
ip het artikel zegt Tobback dat
MI (AP. Reuter) De medede-
van de Cubaanse autoriteiten
kapers zwaar zullen worden ge-
of teruggestuurd naar de Vere-
Btaten voor berechting heeft
abaanse vluchtelingen er niet
rhouden een toestel van de
appij Delta te dwingen koers
naar Havana. Het was de
ïping binnen vijf weken,
ïg 727 was gisteren met 111
i aan boord op weg van Atlan-
Columbia in de staat Zuid-
(u weet wel van het eredoc-
ïn de twee Cubanen de stoe-
sn stewardess met, een vloei-
ïnnen te besprenkelen die
len benzine was. Dat gebeur-
lak voor de landing op de lucht-
n van Columbia. In tegenstelling
inds kort het gebruik is was aan
van het toestel geen speciale
feidsagent.
merikaanse minister van buiten-
e zaken Edmund Muskie heeft
voldoening over uitgesproken
Juba zelf ook maatregelen gaat
in tegen de kapers. Minder is
in de VS te spreken over de
ing van Havana teleurgestelde
telingen weer op te nemen. „Er
n weg terug, de vlucht was een
reis", aldus het partijblad
het probleem van de raketten door
zijn partij nooit technisch, maar mo
reel is gesteld We gingen ervan uit
dat het wapen deugdelijk was, aldus
de socialist.
Besluiteloos
De voormalige minister van buiten
landse zaken van België, de socialist
Simonet, is scherp uitgevallen tegen
de besluiteloze houding van het kabi
net. In een toespraak tot de American
and Common Market (Gemeenschap
pelijke Markt) Club wees Simonet op
de rakettenproduktie van de Sowj et-
Unie. „Al diegenen die uit bereke
ning, naïviteit of electoralisme (ver
kiezingsoverwegingen) gekant zijn te
gen de opstelling van nieuwe kernra
ketten, nemen een onverantwoord ri
sico voor de veiligheid van het land
en de solidariteit van het Atlantische
bondgenootschap", aldus de oud-mi
nister.
Binnen de socialistische partij in
Noorwegen, die deel uitmaakt van de
regering, ls een groeiend verzet te
bespeuren tegen de opslag van Ame
rikaanse wapentuig, dat in geval van
oorlog tegen de Russen kan worden
gebruikt. De regering van premier
Odvar Nordli heeft zich tot dusver
ingezet voor zo'n opslag, maar binnen
de achterban begint het danig te rom
melen. Het veizet komt zowel van
groeperingen die voor als van groepe
ringen die tegen het NAVO-lldmaat-
schap zijn. Vanmorgen vroeg is op de
Noorse kust een landing uitgevoerd
door 16.000 militairen van het Atlan
tisch bondgenootschap in het kader
van de oefening Teamwork. Aan deze
oefening wordt deelgenomen door en
kele duizenden Amerikaanse en
Noorse militairen.
vanging van de Poseidon-raket op de
Amerikaanse onderzeeërs door de
Trident C-4 raket, die een grotere
reikwijdte heeft. In zijn algemeen
heid vindt het instituut dat men niet
langer kan zeggen, dat de kwalitatie
ve voorsprong van het Westen de
kwantitatieve voorsprong van het
Oosten compenseert.
MOSKOU, MADRID (Reuter,
AP) Moskou heeft gisteren
weinig verzoenend gerea
geerd op het westelijke voor
stel om op 15 oktober bespre
kingen te beginnen over de
mlddellange-afstandsraket-
ten. Eenzelfde opstelling van
de landen van het Oostblok is
waar te nemen op het voorbe
reidend overleg voor de Euro
pese Veiligheidsconferentie In
Madrid.
D- Russische televisie omschreef het
aanbod van de NAVO om op 15 okto
ber in Genève besprekingen te begin
nen over beperking van de aantallen
middellange-afstandsraketten in
West- en Oost^Europa als een poging
het westerse publiek te misleiden. In
een toelichting op de westelijke uit
nodiging wees de televisie erop dat
ook de zogeheten „forward based sys
tems" (Amerikaanse vliegtuigen in
Europa die met kernraketten zijn uit
gerust en Amerikaanse onderzeeërs
met raketten die onder de NAVO
vallen) bij het overleg moeten worden
betrokken. Het voorstel voor een ge
sprek heeft veel weg van een poging
van de Amerikanen om de westelijke
bondgenoten tevreden te stellen, al
dus het Russische commentaar. „Het
lijkt erop dat Washington, onder ster
ke druk van zijn Westeuropese
bondgenoten die zich de noodzaak
van besprekingen realiseren, nu
tracht de kluit te belazeren".
Madrid
Tijdens de voorbereidende bespre
kingen in Madrid voor de daar op 11
november te beginnen Conferentie
over Europese Veiligheid en Samen
werking is het tot een eerste confron
tatie gekomen tussen Oost en West.
Een Spaans voorstel voor een agenda
voor de besprekingen, dat gebaseerd
was op de agenda van de toetsings
conferentie in Belgrado twee Jaar te
rug, is door de landen van het War
schau Pact afgewezen. Dit gebeurde
nadat eerst een aantal westerse en
neutrale landen het voorstel hadden
toegejuicht. Voorstellen kunnen ech-
ter alleen bij unanimiteit worden Stcilin
aangenomen.
te besteden aan problemen van ont
spanning en ontwapening. Ook zou
den de Russen weinig meer voelen
voor nog meer vervolgconferenties
zoals in Belgrado is en in Madrid
moet worden gehouden. Ze zouden
zich bij het voorbereidend overleg
dan ook niet willen binden aan een
derde vervolgconferentie. Een woord
voerder van de Amerikaanse delega
tie noemde de opstelling van de Oost
europeanen, die verwoord werd door
de vertegenwoordiger van Tsjechos-
lowakije, telerustellend.
Het Spaanse voorstel werd ingediend
nadat een eerder idee van Oostenrijk
niet de instemming van de Sowjet-
delegatie wist te verwerven. Het on
overkomelijke punt voor de Russen is
dat het Spaanse agenda-voorstel
ruimschoots mogelijkheden biedt
voor het bespreken van de situatie
van de mensenrechten in de Sowjet-
Unie en de Russische inval in Afgha
nistan. De Russische delegatie gaf
gisteren te verstaan, dat men er beter
aan zou doen de volledige aandacht
In het afgelopen jaar zijn in de Sow-
jet-Unie maatregelen ter onderdruk
king van afwijkende politieke opvat
tingen genomen die de ergste waren
sedert het Stalintijdperk. Dit zei het
Amerikaanse ministerie van buiten
landse zaken gisteren bij monde van
Patricia Derian, hoofd van de afde
ling mensenrechten van het ministe
rie. Ze legde haar verklaring af voor
een commissie van het Amerikaanse
Congres. De hoorzitting vond plaats
met het oog op de komende Europese
Veiligheidsconferentie in Madrid.
Voorsprong
De Sowjet-Unie en haar bondgenoten
hebben een grote voorsprong op het
Westen zowel op het terrein van de
strategische kernwapens als op het
terrein van de conventionele bewape
ning. Dit staat in het jaarlijks rapport
van het in Londen gevestigde Insti
tuut voor Strategische Studies. Pas
als de NAVO in de jaren 1983 en 1984
overgaat tot de installatie van nieuwe
langeafstandsraketten is er weer kijk
op herstel van het evenwicht.
De directeur van het Instituut, Chris-
toph Bertram, wees erop dat de ge
beurtenissen in Polen en in Turkije
weinig veranderingen betekenen voor
de verhouding tussen Oost en West.
Het instituut doet een beroep op, de
Verenigde Staten meer aandacht te
besteden aan een strategische kern
wapenmacht die in staat is een Sow-
jet aanval te overleven, aangezien de
Russen druk bezig zijn met de ont
wikkeling van een kernmacht die op
het land gelegen rakettenbases van
de Amerikanen kan vernietigen. Het
insituut schaart zich achter de bouw
'van de mobiele MX-raket en de ver-
Het openbare leven in Turkije gaat weer zijn gewone gang. Hoewel het aantal militairen op straat
beperkt gehouden wordt, staan op strategische punten nog tanks opgesteld.
ANKARA (Reuter, AP) Enkele uren na een verklaring van een op Moskou georiënteerde
extreem linkse politieke groepering in Turkije, dat men de vrijdag uitgevoerde militaire
staatsgreep bloedig zou wreken, hebben twee gewapende mannen in Istanboel een moordaan
slag uitgevoerd op een politieofficier.
De militaire autoriteiten zoeken de
daders van de aanslag, die nog voorts
vluchtig zijn, in deze groepering, aan
geduid met de afkorting DEV-SOL.
Deze groepering heeft zich eerder ook
verantwoordelijk gesteld voor de
moord op oud-premier Erim. De aan
slag kwam nadat militairen kantoren
en woonhuizen van extreem-linkse
politieke figuren hadden uitgekamd.
De aanslag van gisteren was de twee
de politieke moord sedert de militai-
AMARIBO (SNA) Voormalige
van het Surinaamse parlement
in hun land niet uit. Dat staat in
brief van luitenant R. Abrahams
nagenoeg alle oud-parlementa-
sns het Surinaams nieuwsagent-
is het schrijven gedateerd: 8
raber. SNA maakt tevens be-
dat leden van het parlement in
lame meer mochten declareren
verdienden. Iedere maand
I een parlementslid 750,-.
WEST-BERLIJN (Reuter) De Westberlijnse autoriteiten hebben gisteren
zonder vorm van proces twee Iraakse diplomaten op het vliegveld naar
Frankfurt gezet, waar ze onder politiebegeleiding in een toestel naar Irak
werden geplaatst. De twee Iraakse diplomaten zijn uitgewezen, omdat zij
ervan werden verdacht een bomaanslag te hebben willen plegen op een
conferentie van Koerdische studenten in West-Berlijn. De twee diplomaten
waren werkzaam op de Iraakse ambassade in het oostelijk stadsdeel werden
op 1 augustus in West-Berlijn gearresteerd. Op het moment van hun
arrestatie hadden ze een koffer vol explosieven bij zich, waarmee een
aanslag zou moeten worden gepleegd op een jeugdhotel waar tweehonderd
Koerdische studenten verbleven.
Op aandrang van de Westduitse regering hebben de Westberlijnse autoritei
ten besloten het stelletje het land uit te zetten. Daarbij speelden zowel
veiligheidsoverwegingen als het buitenlands beleid van de bondsrepubliek Kabiü6t
een rol. Irak zou de Westduitsers hebben toegezegd dat in Oost-Berlijn
gestationeerde diplomaten zich niet meer naar het westelijk stadsdeel
zouden begeven.
ren de macht overnamen van de rege
ring Suleyman Demirel. Voor afgelo
pen vrijdag vielen gemiddeld zestien
slachtoffers per dag door politieke
gewelddaden.
De Turkse politie werd gisteren ge
confronteerd met de gewelddadige
dood van de in de gevangenis verblij
vende leider van de groepering die
zich „marxistisch-leninistische gewa
pende propaganda-unie" noemt, Zeki
Yumurtaci. Hij was door de politie
naar een bepaalde plaats gebracht in
verband met het onderzoek naar een
vorige aanslag, toen medestanders
van hem in een gevecht met de politie
Yumurtaci wilden bevrijden. Die ac
tie werd zijn dood.
Ondanks het feit, dat de staat van
beleg in geheel Turkije van kracht is,
maakt het leger zich tot dusver niet
schuldig aan grootscheeps machts
vertoon. De militairke machthebbers
geloven dat hun coup op niet veel
verzet zal stuiten bij het overgrote
deel van de bevolking en die eerste
indruk lijkt voorlopig wel juist te zijn.
Van onze correspondent
LISSABON De hoofdredacteuren van de Portugese radio-
en televisienieuwsdiensten hebben alle berichtgeving over de
onlangs begonnen verkiezingscampagnes verboden. De jour
nalisten spreken van censuur en hebben als tegenmaatregel
besloten geen regeringsnieuws meer te geven. Volgende week
zullen vrijwel alle Portugese journalisten twee dagen staken
vanwege het vastlopen van de CAO-onderhandelingen.
De militaire machthebbers zijn druk
bezig met de samenstelling van een
reering. De meest waarschijnlijke
kandidaat voor het premierschap is
prof. Turhan Feyzioglu, voorziktter
van de uiterst kleine Republikeinse
Vertrouwenspartij. Hij krijgt al poli
tiebescherming. Overigens worden
ook andere namen genoemd in het
Turkse militaire en politieke circuit.
In de regering zal in ieder geval wel
Turgut Ozal zitting nemen, die,waar
schijnlijk belast wordt met de econo
mie van het land. De militaire autori
teiten hebben toegezegd dat zij nog
deze week de samenselling van een
kabinet zullen bekend maken. Dat
kabinet blijft overigens wel onder
verantwoordelijkheid van het leger
staan.
De grote man van de staatsgreep,
generaal Evren, heeft gisteren be
kend gemaakt dat de militairen per
sonen zonder vorm van proces kun
nen oppakk en dertig dagen vasthou
den.
Bovendien hief hij het vrijdag
ingestelde verbod op reizen van Tur
ken naar het buitenland op. Het ver
bod werd al eerder opgeheven voor in
het buitenland studerende en voor
gastarbeiders. Tot dusver hebben de
Turkse maatregelen van de nieuwe
machthebbers redelijk positief ont
vangen.
Met deze gebeurtenissen groeit het
conflict tussen de journalisten en de
door de regering benoemde hoofdre
dacteuren naar een hoogtepunt. Het
is zover gekomen dat de radionieuws
dienst haar programma eerst aan de
hoofdredacteur moet voorleggen
voordat het mag worden uitgezon
den. De uitzending van dinsdagnacht
ging daardoor een kwartier te laat de
lucht in.
De hoofdredacteuren die allen tot het
kamp van de regeringscoalitie beho
ren, zeggen met deze maatregelen
juist de objectiviteit te willen waar
borgen. Het verbod op verkiezings-
nieuws maakt haar uitzendingen ech
ter tot een spreekbuis voor de rege
ringspartijen van de Democratische
Alliantie, omdat de regeringsactivi
teiten wel moeten worden verslagen.
Behalve de journalisten hebben ook
de Revolutionarie Raad en de natio
nale verkiezingscommissie die de
supervisie over de verkiezingen heeft
hun bezorgdheid uitgesproken
over het eerlij ksheidsgehalte van de
lopende campagne.
Incidenten
Sinds het begin van de verkiezings
campagne afgelopen zaterdag heb
ben zich reeds een groot aantal inci
denten voor gedaan. In de Alentejo
werden plakkers van de communisti
sche APU beschoten door werkne
mers van een grootgrondbezitter.
Twee mannen moesten met schot
wonden in een ziekenhuis worden op
genomen. Knokpartijen tussen el
kaar beconcurrerende plakploegen
zijn schering en inslag.
Dinsdagnacht trad een knokploeg
van de Democratische Alliantie met
knuppels en fietskettingen op tegen
de partij van de radicaal-linkse ma
joor Othelho de Carvalho, de groep
FUP. De politie kwam tussen beide
en vond toen in een auto van de FUP
molotow-cocktails. Deze zelfgemaak
te brandbommen zouden door de
aanhangers van de Alliantie kort te
voren in die auto zijn gelegd. Majoor
Otelho zei, dat de knokploeg uit le
den van de vereniging van ex-com
mando's stond. Deze vereniging
speelt een actieve rol in de ondersteu
ning van de presidentskandidaat van
de Democratische Alliantie, generaal
Soares Carneiro.
Overigens werd de FUP van majoor
Othelho in meer dan de helft van de
kiesdistricten verboden mee te din
gen. Volgens de rechters zou de kan
didatuur van de FUP te laat zijn
ingeleverd. De rechters van andere
districten waren echter het tegendeel
van mening. „Het politieke klimaat
van vandaag doet me denken aan de
jaren dertig in Duitsland, voordat
Hitier aan de macht kwam", zei Otel
ho gisteren. Volgens Mario Soares,
leider van de socialistische oppositie,
begint Portugal op een „bananenre
publiek" te lijken.
GDANSK (Reuter. AP, DPA) De
diverse onafhankelijke vakbondsco-
mités in Polen hebben besloten een
nationale confederatie van onafhan
kelijke vakbonden te stichten. Dit
besluit viel gisteren tijdens een bij
eenkomst van ongeveer driehonderd
leiders van onafhankelijke vakorga
nisaties bij bijeen waren in de haven
stad Gdansk. Lech Walesa, de leider
van de nieuwe, vrije vakbonden, ver
klaarde dat de vertegenwoordigers
van de 35 aanwezige organisaties vol
gende week de nieuwe bonden geza
menlijk zullen laten registeren bij de
districtsrechtbank in Warschau. De
vakbondsvertegenwoordigers deden
gisteren overigens wel een uitval naar
de regering en de pers die de bonden
in hun activiteiten zouden tegenwer
ken. Walesa deelde gisteren eerder
mee dat hij tegen de oprichting van
een nationale overkoepelende organi
satie was, maar de meerderheid van
de aanwezigen ziet in een dergelijke
organisatie juist een bescherming te
gen de overheid. Walesa heeft giste
ren ook laten weten dat hij binnen
kort naar de paus gaat ook een
Pool.
KABOEL. WASHINGTON (AP. Reu
ter) De Sowjet-Unie heeft de Ver
enigde Staten gevraagd de Russische
soldaat die asiel heeft gezocht in de
Amerikaanse ambassade in de Af
ghaanse hoofdstad Kaboel, terug te
sturen. De Russische soldaat die zich
afgelopen maandag bij de ambassade
meldde, heeft daar voorlopig onder
dak gekregen. Het is echter niet ge
bruikelijk dat via ambassades asiel
wordt verleend door de Verenigde
Staten, tenzij er sprake is van levens
gevaar. Aangenomen wordt dat
•Washington nu werkt aan een rege
ling die tegemoet komt aan de wen
sen van de soldaat.
Johan ten Hove
uidige machthebbers in Zuid-Korea zijn vast besloten voor eens en
i af te rekenen met de man die de afgelopen twintig jaar het
titaire systeem in het land te vuur en te zwaard heeft bestreden.
>v i J&: -r
iwn ander heeft oppositieleider Kim
Jing de dictatuur van de vorig jaar
oorde president Park Tsjoeng Hee uit-
gd en de nieuwe, onlangs beëdigde
ent Tsjoen Doo Hwan was er zeker
at hem geen ander lot beschoren zou
Hij reageerde snel. Al in mei van dit
•iet hij Kim oppakken, half augustus
1 hij voor de krijgsraad op beschuldi-
van hoogverraad, samenzwering en
«g en gisteren werd hij dan ter dood
frdeeld Waarmee Tsjoen zijn gevaar
erivaal, de man die het waarschijnlijk
"ge in de strijd om het presidentschap
i hem zou kunnen opnemen, buiten
fteeft gezet.
bewees bij de presidentsverkiezingen
|1 dat hij over een grote aanhang
ukte door 45 procent van de stemmen
«zamelen. Die verkiezingen werden
gewonnen door Park Tsjoeng Hee.
volgens de oppositie zou Kim als
•innaar uit de bus zijn gekomen als het
eerlijk zou zijn toegegaan. Waar
lik dacht Park er net zo over, want in
j"°er van hetzelfde jaar kondigde hij
°dtoestand af en het jaar daarop joeg
via een uiterst omstreden referendum
nieuwe grondwet door, de beruchte
"-constitutie, die hem dictatoriale
"en verschafte.
Kim verdween naar Japan van waaruit hij
volgens de Zuidkoreaanse regering onder
mijnende acties tegen het bewind in Seoel
opzette. In 1973 werd hij door de Zuidkore
aanse inlichtingendienst KCIA uit een ho
tel in Tokio ontvoerd en in Seoel onder
huisarrest gesteld. Op Japanse aandrang,
want zijn ontvoering had daar een stevige
politieke rel veroorzaakt, werd hij kort
daarop toch weer vrijgelaten. In 1976 werd
hij samen met de vroegere (democratisch
gekozen) president Yoen Po Soen opgepakt
nadat zij, met andere dissidenten in een
kerk in de hoofdstad op het aftreden van
Park en het herstel van de democratie in
Zuid-Korea hadden aangedrongen. Zij wer
den veroordeeld tot acht jaar gevangenis
straf, maar na twee jaar al weer vrijgelaten
onder een algemene amnestie-regeling, uit
gevaardigd door Park.
Aan de macht van Park kwam onverwachts
een eind toen hij in oktober vorig jaar door
het hoofd van de inlichtingendienst werd
doodgeschoten. Het gebeurde op een mo
ment dat het verzet tegen de Yushin-grond-
wet in brede lagen van het volk groeiende
was. en de opvolgers van Park waren het er
over eens dat de tijd rijp was voor een MSChtSOTGGD
zekere democratisering van de Koreaanse
samenleving. Opvolger en tussenpaus Choi
Kyoe Hah beloofde herziening van de
Twee Zuidkoreanen in de hoofdstad Seoel lezen in de krant dat de dissidenten
leider Kim Dae Jung ter dood veroordeeld is. De Koreaanse kranten brachten
het nieuws zonder commentaar.
grondwet en tevens presidentsverkiezingen
binnen twee jaar.
Onmiddellijk traden kandidaten naar vo
ren. Kim Young Sam, de leider van de
oppositionele Nieuwe Democratische Par
tij. Kim Jong Pil. de leider van de Park-
getrouwe Democratische Republikeinse
Partij en niet te vergeten Kim Dae Jung.
Een deel van het leger en met name de chef
van de militaire inlichtingendienst, gene
raal Tsjoen Doo Hwan. dacht er anders over
en vond dat politiek niet aan burgers kon
worden overgelaten. Eigenlijk deed de ge
neraal al in december vorig jaar zijn beslis
sende greep naar de macht, toen hij een
groot aantal generaals, onder wie generaal
Tsjoeng Seung Hwa, de man die de beperk
te staat van beleg moest handhaven, liet
arresteren. Sindsdien slaagde de generaal
erin zijn macht gestaag uit te breiden en de
weg naar het presidentschap vrij te maken.
Studentenrellen in Seoel, massale opstan
den in Poessan en Kwangjoe om de beloof
de democratisering af te dwingen, werden
neergeslagen en gebruikt om de staat van
beleg weer volledig van kracht te maken.
Alle drie potentiële presidentskandidaten,
de drie Kimmen, werden opgepakt: Kim
Young Sam wegens zijn oproep aan de
Verenigde Staten nu maar in te grijpen,
Kim Jong Pil wegens corruptie en Kim Dae
Jung wegens hoogverraad, samenzwering
tegen de staat en het oproepen en uitlokken
van de opstand in Kwang-joe.
Hiermee lag voor generaal Tsjoen de weg
naar het presidentsschap open. Eind augus
tus werd hij door een nog door Park inge
steld kiescollege benoemd en begin deze
maand beëdigd als president. Hij beloofde
verkiezingen voor volgend jaar, maar daar
zijn zoveel voorwaarden aan verbonden dat
het vrijwel zeker ls dat Tsjoen zal worden
herkozen. Te meer daar hij nu de belang
rijkste van zijn drie rivalen heeft uitgescha
keld Want ook als het doodvonnis niet
wordt voltrokken, dan zal de 54-jarige Kim
ongetwijfeld een zo lange gevangenisstraf
te wachten staan dat terugkeer in de Zuid
koreaanse politieke arena niet meer moge
lijk is.
Zeker is dat het Zuidkoreaanse regime on
der stevige druk van het buitenland zal
komen te staan Kim niet op te hangen. Met
name de Verenigde Staten en Japan,
belangrijke handelspartners van Zuid-Ko
rea, hebben meermalen laten weten niet erg
gelukkig te zijn met de manier waarop
Tsjoen „democratisering van de Zuidkore
aanse samenleving" uitlegt. Maar de vraag
is in hoeverre het huidige bewind daarvan
onder de indruk raakt. Het bewind zit stevig
in het zadel, de oppositie is aan banden
gelegd, die dissidenten zitten vast en de
pers is volstrekt gemuilkorfd.
In de overtuiging dat interne rellen snel de
kop kunnen worden ingedrukt en dat de
internationale consternatie van korte duur
zal zijn, kan het bewind kiezen voor een
uitvoering van het doodvonnis en een totale
vernietiging van Kim. Te meer daar de
machthebbers er evenzeer van overtuigd
zijn dat een levende Kim in de gevangenis
een voortdurende bron van onrust zal zijn.
Kerkelijke kringen hadden gistereen niet al
te veel vertrouwen in de kansen voor Kim.
„De militairen haten hem zo zeer dat niets
ze zal weerhouden van het uitvoeren van
het vonnis. Het leger geeft niets om de
wereldopinie. Kims enige hoop is dat het
geen Koreaanse traditie is je vijanden te
executeren." Maar ook die traditie is al eens
doorbroken. De acht politieke gevangenen,
die op 9 april 1975. de dag dat een missie
van Amnesty International Zuid-Korea ver
liet, in Seoel werden opgehangen, hebben
aan die traditie weinig gehad.
