akbeweging geschokt
iver plannen kabinet
Juridisch gevecht om zeven krakers
feel kritiek op
egeringsplannen
Nieuwe telefoonnummersTrouw
Bonden niet te spreken
over onderwijsbegroting
Jegering speelt niet op problemen in'
Werkgevers: geen
passend antwoord
Andriessen nu
in Eerste Kamer
archivering j
02510 256451
Dolman opnieuw
Kamervoorzitter
Tuijnman wil
busverbinding
in briefhoofden
Gemeente Breda wil gas, water en elektriciteit blijven leveren
Noodvoorziening
Koffertje ging niet open
'Plannen ademen machteloosheid'
ENSDAG 17 SEPTEMBER 1980
BINNENLAND
n onze sociaal-economische redactie
[STERDAM Vakbeweging, werkgevers, middenstanders en tal van organisaties hebben
erp afwijzend gereageerd op de kabinetsplannen voor volgend jaar. Het diepst geschokt
le zich de vakbeweging, maar ook de werkgevers vonden dat het kabinet er niet in is
d maagd een passend antwoord te vinden op de economische neergang.
fti
[gevers en vakbeweging tonen
'^bereid om in te gaan op het
•nd beroep van minister Albe-
na] e Zaken) om met hem te
jilën praten over een vrijwillige in-
- snsmatiging, maar de kans op
juccesvol gesprek lijkt miniem,
gesprek over een loonmatiging
t eind september plaats in de
g, hting van de Arbeid.
CNV. dat geen spaan heel laat
j'Jde beleidsplannen, vindt dat het
)V [net er met deze begroting van
aan heeft gedaan om het ge-
k te laten mislukken. De FNV,
dat er alleen indien de Kamer
wjtlsche wijzigingen aanbrengt in HordWr^
egeringsplannen kans is op een
ol centraal overleg. Deze vakcen-
laat op voorhand weten dat zij
astlng van de prijscompensatie
jjt. Ook over de aangekondigde
3 bezuinigingen op het onderwij-
personeel valt niet te praten.
inkomensverhoudingen worden vol
gens het CNV niet recht, maar sche
ver getrokken. De achteruitgang van
de minimumloner is namelijk even
groot en waarschijnlijk zelfs nog gro
ter dan die van een inkomenstrekker
met 120 mille. Deze begroting mist
elk elan, oordeelt het CNV.
el FNV en CNV wijzen er in hun
op dat de regering geen inspi-
%J, gericht werkgelegenheidsbe-
roert. ook niet voor jongeren, dat
en poging wordt gedaan om tot
redelijke inkomensontwikkeling
jmen en dat het kabinet breekt
de gelijke behandeling van wer-
|en en niet-werkenden.
I reidheid
deze wijze speelt het kabinet vol-
i bet CNV op geen enkele manier
m up de grote problemen waarmee
ti land te maken heeft en ook niet
nde groeiende bereidheid van de
een om te matigen. De christelij-
rakcentrale valt er ook over dat
de laagst betaalden offers wor-
gevraagd, terwijl de hogere inko-
s geen reële bijdrage leveren. De
De FNV noemt het kabinet hardleers.
Terwijl de werkloosheidscijfers ver
nietigend aantonen dat een beleid
van alleen loonmatiging niet vol
doende is, wordt toch het register van
de loonmatiging weer wijd openge
trokken zonder dat er verdere, stu
rende maatregelen worden getroffen.
De extra inkomsten uit het aardgas
worden ongericht onder het bedrijfs
leven uitgedeeld, terwijl er juist een
activerend en richtinggevend struc
tuurbeleid nodig is. De vakcentrale
wijst de suggestie dat er slechts van
een rechtvaardige lastenverdeling
sprake kan zijn bij een vrijwillige
loonmatiging van minder dan acht
procent van de hand. Het kabinet
vlucht volgens de FNV voor zijn ver
antwoordelijkheden om de lasten
naar draagkracht te verdelen.
De Raad van Middelbaar en Hoger
Personeel hoopt dat het gesprek tus
sen kabinet en de Stichting van de
Arbeid over extra loonmatiging, suc
cesvol zal zijn. Dit ondanks het feit
dat matiging de middelbare en hoge
re inkomens in bijzondere mate zal
treffen, aldus de raad. De raad vindt
dat de kabinetsplannen om de werk
loosheid aan te pakken „volstrekt
onvoldoende".
Hameren
De werkgeverscentrales VNO en
NCW hameren op de noodzaak van
verdere bezuinigingen in de collectie
ve sector. De werkgevers stemmen
uiteraard in met de aangekondigde
lastenverlichting voor het bedrijfsle
ven, maar het blijft volgens hen een
druppel op de gloeiende plaat. Het
NCW bepleit een grondige heroverwe
ging van de overheidsuitgaven en
voorzieningen. Het VNO vraagt om
een nieuwe strategie. „Die strategie
is, aldus het VNO: meer produceren
en minder uitgeven. Opnieuw gaat
veel meer dan de economische groei
naar de gemeenschapsvoorzieningen.
Vandaag betalen de ondernemingen
en dus ook de werknemers het gelag,
morgen wordt iedereen het kind van
de rekening," voorspelt het VNO.
Het Nederlands Christelijk Onderne-
mersverbond (NCOV) en het Konink
lijk Nederlands Ondememersver-
bond (KNOV) menen dat het nu ge
presenteerde beleid veel te laat is
gekomen en dat het bovendien een te
zwakke poging is om de motor van de
Nederlandse economie weer op te
starten. Stagnerende consumptie, te
genvallende Investeringen, oplopen
de kostenstijgingen, inkrimpende
koopkracht en krapper wordende
winstmarges komen vooral in de de
tailhandel hard aan, aldus het NCOV.
Politiekorps
De Algemene Christelijke Politie Fe
deratie (ACP) oordeelt in grote lijnen
positief over het beleid van de be-
DEN HAAG (ANP) Oud-minister
mr Frans Andriessen, die begin dit
jaar zijn functie op het departement
van financiën neerlegde, is terug op
het Haagse Binnenof. Gistermiddag
werd hij beëdigd tot lid van de Eerste
Kamer. Andriessen heeft in de senaat
zitting voor het CDA.
Tot de eveneens nieuw benoemde le
den (twaalf in totaal) behoort ook mr
F. J. Glastra van Loon, oud-voorzitter
van D'66 en in het kabinet-Den Uyl
staatssectetaris van justitie.
Op de foto: Andriessen legt de eed af.
windslieden van justitie en binnen
landse zaken. Met name is de federa
tie tevreden over de toename van de
sterkte van het politiekorps. Punt
van kritiek is het ontbreken in de
begroting van duidelijke plannen
voor een vernieuwde politie-oplei-
ding.
De soldatenvakbond WDM en de
christelijke militairen organisatie Fa-
com zijn niet erg opgetogen over de
defensiebegroting. Met name wijzen
de beide organisaties de kortingen op
de soldatenwedden af. De vereniging
van officieren FNVO noemen de
maatregelen in de defensiebegroting
om het personeelstekort weg te wer
ken onvoldoende
Fleurop Interflora staat garant voor
uw bloemengroet. Koninginnegracht 135, 2514 AM Den Haag.
Een aantal afdelingen van Trouw
in Amsterdam is voortaan recht
streeks van buiten af te bellen. De
nummers zijn:
Abonnees/bezorging in Noord-
Holland en Utrecht 020-562.6264.
In overige provincies: zie adres
sen op pagina 2.
Advertenties ook familiebe
richten 020-562.6270
(mini-advertenties 020-562.6262)
Redactie binnenland 020-562.2777
Nieuwsdienst 020-562.2768
Redactie buitenland 020-562.2735
Redactie economie 020-562.2774
Kerkredactie 020-562.2721
Kunstredactie 020-562.2733
Sportredactie 020-562.2732
Het centrale nummer van Trouw
is 020-562.9444. Via dat nummer
kan men met alle afdelingen wor
den doorverbonden.
ADVERTENTIES
q3l]
brengt rust èn dynamiek I
in uw organisatie I
C^INO
levering via dealers
TROUW/KWARTET
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De Tweede Kamer
heeft opnieuw de socialist Dolman
voorgedragen als Kamervoorzitter
Hij kreeg gisteren 121 van de 124
uitgebrachte stemmen. De Kamer
plaatste Schakel (CDA) en Porthelne
(WD) op respectievelijk de tweede
en derde plaats De voorzitter van de
Kamer wordt benoemd door de
Kroon.
rolg van pagina 1
tbinetsbeleld leidt in 1981 tot
daling van de koopkracht met
'ialf procent over de hele linie,
lowel voor hoge als laagste inko-
n evenveel. Het kabinet wil wel in
1eg met werkgevers en vakbewe-
praten over een andere verdeling
het koopkrachtoffer, met 1,25
cent teruggang voor de laagsten
upend tot 3,5 voor hoge Inkomens,
rbij doet het kabinet een „klem-
Dd beroep" op vakbeweging en
kgevers de loonstijging verder te
srken Voorts heeft het kabinet
r 3,6 miljard gulden ombuigingen
[gevoerd op de uitgavengroei van
nverheid
aanvaardbaar'
algemeen is er forse kritiek op de
Olijk gevonden verdeling van de
rs in het kabinetsbeleid. FNV en
zijn daarover zeer negatief.
A-fractieleider Den Uyl noemt dit
wnensbeleid „ronduit verbijste-
i" zijn CDA-collega Lubbers be
kt zich tot de zakelijke medede-
dat „de nu gepresenteerde uit-
st niet aanvaardbaar" is. D'66
«kt over „onbegrijpelijk", en
t en PSP hebben soortgelijke kri-
Maar ook Verbrugh (GPV) wil
-anders, bijvoorbeeld de inflatie-
twtie op de loon- en inkomstenbe-
üng niet volledig doorvoeren, wat
hogere inkomens in verhou-
8 het meeste nadelige effect heeft,
een de WD heeft, in tegenstelling
tot coalitiegenoot CDA, geen en-
woord van kritiek op de verdeling
de offers.
veel kanten in de politiek komt
»t tegen verhoging van de BTW
levensbehoeften van vier naar 4,5
cent. CDA. D'66, en PPR willen
plan vervangen zien door invoe-
van een apart hoge BTW of ac-
»n op luxe goederen of overheve-
van minder elementaire levens
feiten van het lage naar het nor-
(achttien procent) tarief van de
noodzakelijke structuurwijzigingen
niet uit de weg te gaan", en wat de
aftrekbaarheid van hypotheekrente
betreft moet de knoop nu maar eens
worden doorgehakt.
WD
De forse groei van de werkloosheid en
de „nog verdere uitholling van de
bedrijfswinsten" baren de WD „de
grootst mogelijke zorgen". Deze par
tij ziet best positieve punten, zoals de
geringere loonstijging en inflatie ver
geleken met het buitenland, de verla
ging van het financieringstekort bij
de overheid, de aanpak in de sociale
uitkeringen, de volledige inflatiecor
rectie, en de bezuinigingen. Toch is
het resultaat „niet voldoende". De
WD heeft vooral „grote moeite" met
de lastenstijging, en noemt de ver
schrompeling van de bedrijfswinsten
tot slechts 2,5 procent van het natio
nale inkomen „onaanvaardbaar".
Het kabinet moet van de WD komen
met meer inkomensmatiging en meer
bezuinigingen, met name op sociale
uitkeringen en salarissen.
PvdA
Den Uyl (PvdA) vooiziet „een fatale
ontwikkeling in 1981". Het kabinets
beleid is „louter defensief, zonder dat
enig perspectief op herstel van de
werkgelegenheid wordt geboden".
Over de beoogde teruggang van de
werkloosheid naar honderdvijftigdui
zend wordt niet eens meer gesproken.
In de bouw lopen zowel woningbouw
als stadsvernieuwing terug, „een on
aanvaardbare terugslag". Juist ons
land heeft de plicht de totale beste
dingen op peil te houden, vindt Den
Uyl. Nu de economische groei weg
valt is beperking van inkomens en
consumptie „onvermijdelijk", maar
het kabinet moet ervoor zorgen dat
dan de investeringen worden opge
voerd, in plaats van eveneens inzak
ken. Nu ontstaat een economische
spiraal naar beneden. Een woord van
waardering heeft Den Uyl voor de
inzichten van minister De Ruiter (jus
titie) over de rechtshandhaving.
IA
ibers acht „offers onvermijdelijk"
u „de CDA-fractie zal wel scherp
Wen op een eerlijke verdeling van
tasten en een eerlijke verdeling
de werkgelegenheid." Goed te
fcen is Lubbers over handhaving
gelijke behandeling in koop-
'cht tussen werkenden en uitke-
Ssgerechtigden, en handhaving
de ontwikkelingshulp. Steun
Jgt het kabinet voorts van het
bij de poging via het loonover-
te komen tot minder dan acht
**nt loonstijging. Beperking van
jkompensatie vindt het CDA
"roij een goede zaak, en aftopping
1 vakantietoeslag voor hogere in-
Wns moet maar eens besproken
*den, aldus Lubbers.
dntinder positief is Lubbers over
bezuinigingen bij onderwijs. Daar-
w moet maar eens worden gepraat,
«dt hij. en dan zonder dictaten van
minister en zonder veto's van de
isnisaties, waarbij met name beke-
n moet worden „in hoeverre" voor
Paalde groepen in het onderwijs
«passingen in het inkomen doorge-
*r4 kunnen worden.
trage tempo van wetgeving baart
■obers 1
Van een onzer verslaggevers
BREDA Een proces dat twee huiseigenaren in Breda enige tijd geleden
tegen de gemeente hebben aangespannen, zal mogelijk leiden tot een
uitspraak van de Hoge Raad die belangrijke gevolgen heeft voor de bewoners
van kraakpanden. In laatste instantie zou dan een antwoord worden gegeven
op de vraag ol een gemeentebestuur krakers mag voorzien van gas, water en
elektriciteit, terwijl de bezitters van de betrokken huizen de levering daarvan
beëindigd willen zien.
„grote zorg" Hij roept het»
■wnet op tot „de politieke wil om
De rechtbank in Breda en het
gerechtshof in Den Bosch
hebben die vraag inmiddels al
ontkennend beantwoord. Bei
de colleges waren tot oordelen
geroepen door twee inwoners
van Breda wier huizen, aan de
Ginnekenweg en aan de Grote
Markt, door krakers bewoond
werden. De huiseigenaren
vroegen de rechter het ge
meentebestuur van Breda te
verbieden gas, water en elek
triciteit te blijven leveren.
Daarbij beriepen zij er zich op
dat de aansluitingen in de hui
zen hun eigendom zijn.
De gemeente verwees, bij
monde van stadsadvocaat mr.
H. J. M. van Mierlo, naar haar
leveringsplicht, voortvloeien
de uit de desbetreffende ge
meentelijke verordening. Ook
voerde zij aan dat zij verant
woordelijk is voor de gezond
heid en hygiëne van de bewo
ners van een pand. ongeacht
wie dat zijn.
Nadat ook het hof, in navol
ging van de rechtbank in Bre
da, de gemeente in het onge
lijk had gesteld, rees de vraag
of de Hoge Raad om een uit
spraak moest worden ge
vraagd. In het college van bur
gemeester en wethouders wa
ren de meningen daarover
verdeeld.
De twee PvdA-wethouders
wilden in cassatie gaan. De
WD- en een van de CDA-
•wethouders voelden daar niet
voor. Twee andere CDA-wet-
houders en de eveneens tot
het CDA behorende burge
meester namen een tussen-
standpunt in: zij wilden ad
vies inwinnen van een zogehe
ten cassatie-advocaat in Den
Haag, alvorens een beslissing
te nemen.
Tijdens de maandag gehou
den gemeenteraadsvergade
ring gaf het college het advies
een besluit over de cassatie op
te schorten tot de inmiddels
in de arm genomen Haagse
advocaat heeft laten weten of
hij een beroep op de Hoge
Raad zinvol acht. De raad be
sloot de beslissing uit te stel
len tot 24 september. Burge
meester en wethouders hopen
dan te weten hoe de cassatie
advocaat over de kansen bij
de Hoge Raad denkt
De uitspraak van de lagere
rechter heeft er inmiddels toe
geleid dat de krakers van de
nutsvoorzieningen verstoken
zijn. Het vonnis had en heeft
overigens alleen gevolgen
voor de bewoners van het
pand aan de Grote Markt, om
dat de krakers die in de Gin-
nekenstraat huisden, zijn ver
trokken
Die zeven bewoners krijgen
binnenkort wel weer water ge
leverd: burgemeester en wet
houders, bezorgd over hun ge
zondheid en de brandveilig
heid van het betrokken pand.
hebben maandag besloten
een noodvoorziening te tref
fen. Daarover is gistermiddag
overleg gepleegd met het ge
meentelijk energiebedrijf
Er wordt gezocht naar een op
lossing die niet in strijd is met
de rechterlijke uitspraak. Het
probleem zal. met andere
woorden, moeten worden op
gelost „aan de buitenkant"
van het huis, zoals een ge
meentelijke woordvoerder het
gisteren uitdrukte.
De stadsadvocaat wegens
ziekte gisteren met bereik
baar. heeft de gemeente laten
weten weinig heil te zien in
cassatie
DEN HAAG (ANP) Minister Tuijn
man van verkeer en waterstaat heeft
alle gemeente- en provinciebesturen
en instanties die veel publiek ontvan
gen, zoals sportverenigingen en VW-
kantoren, gevraagd in hun briefhoof
den te vermelden hoe zij bereikbaar
zijn per openbaar vervoer. Ook orga
nisatoren van evenementen heeft hij
gevraagd dit te doen.
Het ministerie, dat dit gisteren mee
deelde, vermeldt zelf al geruime tijd
in haar briefhoofd de bereikbaarheid
per openbaar vervoer.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Het kabinet weet nog
niet, of een uitkering „ineens" aan
gezinnen met minimum-inkomens
technisch uitvoerbaar is. Minister Al-
beda (sociale zaken) studeert nog op
het CDA-voorstel om die gezinnen
een bedrag van vijftig gulden te ge
ven, nu de kosten van het levenson
derhoud sneller stijgen dan verwacht
was. Albeda denkt voor dit onderzoek
nog wel twee weken nodig te hebben.
De aanbieding van de Rijksbegroting aan de Tweede Kamer heeft
gisteren enig tijdverlies opgelopen, zij het lang niet zoveel als de
vervaardiging van het belangrijkste regeringsstuk. Minister Van
der Stee (financiën) kon gisteren het beroemde begrotingskoffertje
niet meteen openmaken. Na Van der Stee's „Ik breng U geen
opwekkende boodschap" moest de Kamerbewaarder er aan te pas
komen om die boodschap uit de koffer te halen.
Een lachende koningin Beatrix arriveerde gisteren in de Ridderzaal
Q6 RlddGrZaal temidden van ernstig kijkende leden van de Staten-Generaal.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De eerste reacties uit het onderwijs op de
onderwijsbegroting zijn overwegend negatief. Zo concludeert
de Algemene bond van onderwijzend personeel (ABOP) dat de
vernieuwing en ontwikkeling van het onderwijs onder dit
kabinet zijn gestagneerd en teruggedraaid.
De katholieke onderwijsvakorganisa
tie (KOV) verwijt minister Pais dat
hij met onjuiste argumenten zija ver
antwoordelijkheid voor een werkgele
genheidsbeleid in het onderwijs uit
de weg gaat.
Hij vergeet dat kwalil-
tett van het onderwijs ondenkbaar is
zonder voldoende aantal leerkrach
ten, zegt de organisatie. De KOV con
stateert dat er geen arbeidsplaatsen
plan is en dat de minister weigert te
kijken naar de noodzakelijke taken
in het onderwijs om op basis daarvan
een werkgelegenheidsbeleid te ont
wikkelen.
Zowel de ABOP ais de KOV is geens
zins te spreken over het onderwijsbe
leid van minister Pais. De ABOP con
stateert dat er sprake is van een wei
nig voortvarende beleidsvoering. De
bond ontleent dat aan de lijstjes van
aangenomen moties in de Tweede
1TENTIE
Kamer en van wetsontwerpen, die in
de begroting zijn opgenomen.
Geen voorrang
De KOV stelt vast dat onderwijs vol
gend jaar weer minder voorrang
krijgt. Het aandeel in de totale rijks
begroting is gezakt van 19,6 procent
dit jaar naar 19 procent volgend jaar
Het enige waarover deze organisatie
te spreken is, is de verlaging van de
schaal en gemiddelde groepsgrootte
in het buitengewoon onderwijs en in
het individueel technisch onderwijs.
Maar over het algemeen zijn er geen
punten van werkelijk belang in de
begroting terug te vinden, zegt de
organisatie.
De Vereniging voor openbaar onder
wijs noemt het voornaamste ken
merk van de begroting machteloos
heid. Voor de vele knelpunten en pro
blemen worden geen oplossingen
aangedragen. De onderwijsgevenden
moeten zelf opdraaien voor de tekor
ten en worden daarmee in een uitzon
deringspositie geplaatst, aldus de
vereniging.
Overigens hebben de ambtenaren-
centrales gisteren het overleg met
minister Pais over de rechtspositie
van onderwijzend personeel opge
schort Dit uit protest tegen de voor
gestelde salarismaatregel.
Ook D'66 hekelt het laten inzakken
van de investeringen en de bouw. De
onmacht die het kabinet iu toont in
het inkomensbeleid, noemt D'66 on
begrijpelijk. De verhoging van de so
ciale premies dreigt te leiden tot ex
tra looneisen. „De grootst mogelijke
bezwaren", heeft D'66 tegen het inle
veren van salaris door onderwijzend
personeel. Ais er zoiets zou moeten
gebeuren, moet het over de hele linie.
Samenvattend stelt deze partij dat
het kabinet-Van Agt, nu het laatste
jaar van de rit is aangebroken, uit
kijkt op „een mislukte oogst".
PPR
Mevr Beckers (PPR) noemt de troon
rede „een vlak stuk. dat langs de
werkelijke problemen heengaat". Op
bijna alle fronten toont het kabinet
zich machteloos. Zelfs de ontwikke
lingshulp wordt nu afhankelijk ge
steld van verbetering van de beta
lingsbalans. De steun aan bedrijven
uit de opbrengst van het aardgas is er
op gericht, dat slechts de sterke be
drijven nog sterker zullen worden.
Van een rechtvaardig inkomensbe
leid is geen sprake.
„Graag wat zakgeld vooruit pap. Hij
heeft mij net vijfentwintig piek lich
ter gemaakt
