Prinsegracht 39
snel heropenen
Zoetermeer wil
harde toezeggi
over rijksbijdra:
Badplaats-affaire doet
Haags college wankelen
Zuid-Holland vraagt meer
aandacht voor z'n molens
KORT NIEUWS
Wans wethouder en bestuur: I
Prinsjesdag
Tonnentekort op
begroting Voorburg
ondanks bezuiniging
Molenboek fraaie en informatieve uitgave
'Binnen tien ja
een eigen
burgemeester'
NUTSSPAARBANK!
VVD-motie van wantrouwen tegen Hardon
DINSDAG 16 SEPTEMBER 1980
REGIO PEN HAAG
TROUW/KWARTET
De PPR-fractie diende gisteravond
een motie van afkeuring in tegen het
hele college van B en W. Afgekeurd
Sleutelwerkplaats
DEN HAAG Naar aanleiding van
het slopen van een voormalige brood
fabriek aan het Haagse Kortenbos,
die door jeugdige werklozen werd ge
bruikt als sleutelwerkplaats, heeft
het WD-raadslid Rolvink er bij b. en
w. op aangedrongen op korte termijn
op zijn minst twee nieuwe sleutel
werkplaatsen te verwezenlijken.
Volgens hem is het gemeentebestuur
in gebreke gebleven bij de realisering
van dergelijke voorzieningen, waar
voor bij de begrotingsbehandelingen
van de afgelopen jaren ruimte was
geschapen.
Rolvink wil verder dat de oude au
to's, waaraan werd gewerkt in de
sleutelwerkplaats aan het Kortenbos
en die nu onbeheerd op straat staan,
tijdelijk in een vervangende ruimte
worden ondergebracht:
DEN HAAG Het bestuur van de stichting SOHD, dat
verantwoordelijk is voor het afgelopen vrijdag gesloten op
vangcentrum voor drugverslaafden aan de Prinsegracht 39 in
Den Haag, zal vandaag nog directe maatregelen voorstellen
die moeten leiden tot heropening van het centrum. Evenals
het bestuur is de verantwoordelijke wethouder Roebroek van
mening dat het centrum beter „beheersbaar en controleer
baar"- moet zijn.
Zijn de plannen van het bestuur be
kend, dan zal moeten worden bezien
wanneer en onder welke voorwaarden
het centrum zal worden heropend, zo
heeft de wethouder laten weten. Over
die voorwaarden, over de verhouding
bestuur/staf en over de onderlinge
verhoudingen in bestuur en staf is
gisteren door alle betrokken partijen
op het stadhuis uitgebreid overleg
gevoerd. Later heeft het bestuur nog
eens met alle stafleden afzonderlijk
gesproken.
Directe aanleiding tot de sluiting van
afgelopen vrijdag was een protest
van de staf tegen verscherpt politie
optreden in en rond het centrum,
maar op de achtergrond speelden tal
rijke conflicten tussen staf en be
stuur.
Duidelijk is wel dat iedereen er nu
van overtuigd is dat het centrum zo
snel mogelijk heropend moet worden.
„Zolang dit noodzakelijk blijkt te zijn
moet de Prinsegracht 39 een onder
deel blijven uitmaken van de drug-,
hulpverleningsketen," stellen wet
houder en bestuur vast.
DEN HAAG Koningin Bea
trix en prins Claus vertrekken
vanmiddag om één uur uit het
Paleis Lange Voorhout om te
beginnen aan de traditionele rij
toer door de binnenstad van
Den Haag. Prinses Margriet en
mr. Pieter van Vollenhoven rij
den een stukje voor de Gouden
Koets uit.
De stoet rijdt via Lange Voor
hout, Kneuterdijk, Lange- en
Korte Vijverberg naar de Rid
derzaal op het Binnenhof, waar
de troonrede zal worden voorge
lezen. Het koninklijk paar zal
na de opening van het parle
mentaire jaar, terug in het pa
leis, op het balkon verschijnen
om de belangstellenden op het
Lange Voorhout toe te zwaaien.
Kamerleden, ministers en leden
van de Raad van State zijn uit
genodigd voor de interkerkelij
ke gebedssamenkomst die ter
gelegenheid van Prinsjesdag
wordt gehouden in de Grote
Kerk. De dienst, die voor ieder
een toegankelijk is, begint om
kwart voor elf 's ochtends.
In de Houtrusthallen begint om
kwart over acht 's avonds het
Prinsjesdagconcert. Het Resi
dentie Orkest speelt een gedeel
te uit de Zauberflolte van Mo
zart, werken van Dvorik, Goy-
nod. Bizet en de Bolero van
Ravel.
Muziek ook morgenavond op
het Binnenhof, waar de vijfde
Residentie Drumshow om
kwart over acht zal losbarsten
De binnenstad is een groot deel
van de dag voor verkeer afge
sloten.
Rapport
Het bestuur heeft toegezegd dat het
zich in de komende week nader zal
bezinnen op de verhouding staf/be
stuur en de organisatorische opzet
van de stichting zelf. Daarbij zal een
rapport worden betrokken dat de af
gelopen maanden is opgesteld door
de gemeentelijke ambtenaar W. K.
Alblas en de maatschappelijk werker
E. J. M. Wagtmans. Zij hebben op
verzoek van het bestuur een onder
zoek ingesteld naar het functioneren
van de stichting en centrum, nadat
een zoveelste conflict was ontstaan
bij de aanstelling (door het bestuur)
van een nieuwe directeur.
Het rapport komt tot de conclusie
dat een reorganisatie, die zowel be
stuur als staf raakt, op zijn plaats is.
Volgens de onderzoekers heeft de
hulpverlening aan de verslaafden
schade opgelopen, doordat er ondui
delijke en onzorgvuldige afspraken
tussen bestuur en staf bestonden. Er
zou een forse uitbreiding van het be
stuur moeten komen en een dagelijks
bestuur voor het centrum moeten
worden aangesteld, zo stelt het rap
port onder meer.
Wethouder Roebroek verwacht overi
gens niet dat een reorganisatie kan
worden verwezenlijkt voordat het
centrum wordt heropend.
Van een onzer verslaggevers
VOORBURG De gemeente Voor-,
burg heeft voor volgend jaar geen
sluitende begroting kunnen opstel
len, ondanks bezuinigingen ten be
drage van 7,5 ton. Voor de dekking
van het tekort zal daarom al bij voor
baat besloten moeten worden tot be
zuinigingen in de begrotingen van '82
en '83 (respectievelijk voor 5 ton en
2,5 ton), zo stelt het college van b. en
w. in een raadsvoorstel.
Het Voorburgse gemeentebestuur wil
het tekort verder beperken door alle
gemeentelijke tarieven met 5 procent
of meer te verhogen. Het resterende
tekort bedraagt 750.000 gulden.
Er is in de begroting voor '81 geen
enkele finaiiciële ruimte voor nieuwe
uitgaven. De uitvoering van nieuwe
gemeentelijke plannen kan alleen
worden gefinancierd door de tarieven
verder te verhogen of door te bezuini
gen op andere uitgaven, aldus b. en w.
Het staat nog niet vast bij welke
gemeentelijke diensten de 7,5 ton be
zuinigingen van volgend jaar van
daan worden gehaald. De gemeente
raad moet zich nog buigen over het
pakket besparingsvoorstellen dat de
diensten hebben ingeleverd.
De Stadsmolen in Leiden (1856) verkeert in zeer slechte staat, vooral de stenen romp. Degene die er zulke fraaie
elektriciteitsmasten naast gezet heeft, moet een tik van de wieken gekregen hebben.
door Haro Hielkema
Zuid-Holland heeft eindelijk z'n molenboek. Twee jaar geleden sprak „molen-gedeputeer
de" J. Noorland al over de uitgave, die in het najaar zou verschijnen, maar pas deze maand
kon hij het eerste exemplaar aan staatssecretaris Wallis de Vries van CRM overhandigen.
Hoe dringend nodig het vastleggen
van het molenbestand is, blijkt wel
uit het feit dat Noorland in augus
tus 1978 nog sprak over de 214 mo
lens in Zuid-Holland. Inmiddels zijn
het er nog maar 213, want een exem
plaar in Streefkerk werd vorig jaar
door brand geheel verwoest. En dan
te bedenken dat Zuid-Holland, de
meest molenrijke provincie van Ne
derland, in 1865 ongeveer 1275 mo
lens telde. Het verval (verwaarlo
zing, brand en afbraak) is net zo
snel gegaan als de opkomst van
overtredingen op het voetbalveld.
De uitgave van „De molens van
Zuid-Holland" is een van de midde
len die het provinciaal bestuur
sinds een halve eeuw toepast om
het verdwijnen en de achteruitgang
van de Zuidhollandse molens tegen
te gaan. In 1793 verboden de Staten
van Holland overigens al de sloop
van molens. In 1927 kwam het pro
vinciebestuur van Zuid-Holland in
actie tegen het toenemend aantal
plannen van polder- en water
schapsbesturen om windmolens
door mechanische bemaling te ver
vangen.
Na de tweede wereldoorlog (waarin
de windmolen weer volop werd ge
bruikt vanwege het gebrek aan olie
en elektriciteit) werd de energie in
toenemende mate elektrisch opge
wekt en molengroepen als die in
Kinderdijk en Streefkerk en de mo
lengangen in Leidschendam (Drie
manspolder) en Zevenhuizen (Twee
manspolder) liepen gevaar buiten
bedrijf gesteld te worden. In 1947
kwam er voor het eerst geld uit de
provinciale kas om molens te res
taureren. De Arkelse korenmolen
„Jan van Arkel" had de primeur. In
1948 kwam er een provinciaal fonds
en werd een molencommissie in het
leven geroepen om het provinciaal
bestuur op het gebied van molenbe-
houd te adviseren. Enkele unieke
molengroepen bleven door deze ini
tiatieven behouden; van de negen
tien Kinderdijkse molens nam de
provincie er acht in erfpacht en het
voortbestaan van de andere elf
werd veilig gesteld.
In 1951 kwam er een molenverorde-
ning in Zuid-Holland, die het onno
dig slopen van molens moest tegen
gaan. Er werden stichtingen opge
richt om bedreigde molens in be
heer te nemen. In 1962 werden pro
vinciale subsidies verleend om de
restauratie van windmolens te steu
nen. Er kwam een maalpremie voor
molens die nog in bedrijf zijn; 37
industrie- en poldermolens profite
ren van die regeling, die de provin
cie jaarlijks 55.000 gulden kost.
In 1978 stelde het provinciaal be
stuur een draaipremie van maxi
maal 50.000 gulden per jaar in het
leven voor molens die niet of zelden
in werking zijn. „Draaien voor Jan
Joker" kreeg gedeputeerde Noor
land naar zijn hoofd geslingerd,
toen hij deze premie voorstelde.
Maar het enthousiasme voor draai
ende molens in het Zuidhollandse
polderland is sterk toegenomen En
bovendien kunnen bij af en toe
draaiende molens gemakkelijker
kleine mankementen aan het me
chanisme worden ontdekt en ver
holpen.
Restauratie
In 1978,stond er zo'n 873.000 gulden
op de begroting van de provincie
om de molens in Zuid-Holland te
bewaren. Ongeveer 200 van de 213
molens zijn inmiddels al één of
meer keren gerestaureerd. De zorg
voor het behoud blijft evenwel le
vensgroot, want ondanks regelma
tig onderhoud zijn eenmaal geres
taureerde molens na tien vijftien
jaar al weer aan een forse restaura
tie toe.
Het nieuwe boek past in het molen-
beleid van Zuid-Holland. Het is vol
ledig in eigen beheer vervaardigd en
kan slechts op het Provinciehuis in
Den Haag gekocht worden. „We
hebben tegenwoordig als provincie
op het gebied van het molenbeleid
niet zoveel in de melk te brokken
als we zouden willen," zei gedepu
teerde Noorland met de nodige kri
tiek tegen staatssecreatris Wallis de
Vries. „Sinds 1976 vallen slechts 67
van de 213 Zuidhollandse molens
onder de directe verantwoordelijk
heid van de provincie. Het rijk kan
met een gerust hart op het kompas
van de provincie varen: wij zijn met
onze goed geoliede molendienst in
staat en bereid de primaire verant
woordelijkheid voor alle 213 molens
te dragen."
„De molens van Zuid-Holland" is
een inventarisatie van alle 213 mo
lens, maar bevat ook uitvoerige in
formatie over molentypen, molen-
taal, de droogmaking van de jong
ste polder van Zuid-Holland (Zuid-
plaspolder), de molens van Kinder
dijk en de rol van de molen in de
recreatie. De fotografie volledig
in kleur is voortreffelijk, de uit
voering aantrekkelijk. Het boek is
tot 15 september voor 42 gulden af
te halen op het Provinciehuis in
Den Haag (Koningskade 1), daarna
voor 48 gulden. Per giro is het boek
te bestellen door 48 gulden (tot 15
september) over te maken op post
giro 120234 t.n.v. chef vijfde afde
ling provinciale griffie Zuid-Hol
land te Den Haag (na 15 september
54 gulden).
Met het uitbrengen van het boek
vraagt Zuid-Holland meer aan
dacht voor z'n molens. Terecht,
want wat past er beter in het Zuid
hollandse landschap: een molen of
een flatgebouw?
De Haagse gemeenteraad gisteravond; rechts de heer Ressenaar
veer in Scheveningen gebouwd zou
kunnen worden. Het CDA deelt die
visie
Aanvaarding van de PvdA-motie,
waarin wordt gesteld dat de lijst als
een hard gegeven moet worden be
schouwd. zou betekenen dat wordt
uitgesproken dat er de afgelopen ja
ren fouten zijn gemaakt bij de bouw
en dat het college heeft toegestaan,
dat er op verkeerde wijze is gescho
ven met kantoren, winkels en wonin
gen. Het college ontraadde gister
avond laat de motie.
De PPR diende een motie van dezelf
de strekking in, maar ging een stap
verder door te stellen dat er nieuwe
onderhandelingen met het Consorti
um moeten worden geopend over het
afbouwen van het Palace-gebouw. De
PPR meent dat veel overschrijdingen
van afspraken over bouwmassa's
kunnen worden teruggedraaid door
snel te besluiten het nieuwe Palace-
gebouw niet zo groot en hoog te bou-
Folo Hendriksrn-Valk
wen als nu de bedoeling is. Een derge
lijke afspraak zou een miljoenenstrop
voor Bredero betekenen.
Bureau
D'66 diende, met steun van PvdA en
PPR, een voorstel in om een onafhan
kelijk stedebouwkundig bureau in te
schakelen om de gemeenteraad eens
in de drie maanden voor te lichten
over de gang van zaken bij dè bouw in
Scheveningen. Zo zouden de raadsle
den een betere controle kunnen uit
oefenen.
CDA-fractieleider Happel verweet
het college slecht te hebben gerea
geerd op beschuldigingen, die naar de
mening van Happel niet terecht wa
ren. De CDA'er kwam met berekenin
gen waaruit hij de conclusie trok dat
PvdA-fractievoorzitter Van Otterloo
het volstrekt bij het verkeerde eind
had toen deze stelde dat Bredere wo
ningen in het bouwplan had wegges-
mokkeld om meer kantoren in de
badplaats te kunnen bouwen.
„Het college had de beschuldigingen
duidelijker moeten weerleggen, bo
vendien de ambtenaren die bij de
plan-voorbereidingen in Schevenin
gen betrokken zijn geweest, beter in
bescherming moeten nemen."
Scheveningen
DEN HAAG „Blijft ditci
ge zitten, dan heeft Scheve
gen binnen tien jaar een ei
gemeente en een eigen bu
meester Dit dreigement u
een Scheveningse inspre i
gisteravond voor het debat
de Haagse gemeenteraad o
de badplaatsaffaire waai
volgens hem en andere insj
kers koppen moesten ro
Zeker wat betreft de inspre!
uit Scheveningen-dorp, dn
de raadsvergadering stuk y
stuk hun vertrouwen in
Haagse stadsbestuur kwan
opzeggen.
De inspreker beperkte zich j
zijn waarschuwing. Hij hac C
de wandelgangen en uit de p
'vernomen dat alle kaai
reeds geschud waren en wei fe
met dit gegeven verder g> e
woorden aan de affaire vuil U
maken.
i
Maar de andere insprek
hadden B en W heel wat
verwijten, van gesjoemel
gebrek aan informatieverst,' B
king. De bewoners van Sen f
ningen zagen in de verha c
over het gehaspel met bouw
lumes het bewijs dat ookl
Haagse gemeentebestuur i
machtig is iets te doen aan
klemmende greep die Bred i
op hun plaats heeft. Ter
voor betaalbare woningen li
plannen van de gigant j
plaats is.
Een inspreker van de Soclï I
tiese Parti/, die vorige N
nog een duur appartement n
zette, toonde burgemeei '0
Schols en wethouder Har N
de rode kaart, die zij glin "l
chend in ontvangst nara
Hoe serieus de inspraak ge
men werd bleek ook
Schols de rij sprekers in
afkapte met de koele med« lel
ling dat de tijd om was.
sternatie en verontwaardig dl
op de publieke tribune
verscheidene mensen hum
spraakje nog zaten dooi dl
nemen.
„Een mooi staaltje van d
dratie," snoefde de Schevd
ger van het eigen gemeenti
stuur boos. Dat zou in i
Scheveningse raad niet j
beuren.
'Meer financiële steun voor nieuwe wijken'
Van een onzer verslaggevers
ZOETERMEER De gemeenteraad van Zoetermeer
de ministers Beelaerts van Blokland ivolkshuisves
ruimtelijke ordening) en Gardeniers (CRM) op korte
spijkerharde uitspraken over de financiële bijdrage, die
ministeries doen in de verdere uitbouw van de groeiste
een raadscommissievergadering bleek gisteravond dal U
fracties geen genoegen nemen met de vage toezegging» ki;
de beide ministers tot nu toe hebben gedaan. oe
I
stil f
De fractiewoordvoerders veegden
het resultaat van tafel, dat het colle
ge van B en W vorige week donderdag
heeft behaald in besprekingen met
minister Gardeniers. Het college wil
de van de bewindsvrouwe precies we
ten hoeveel financiële steun CRM
geeft aan de opbouw van de welzijns
voorzieningen in nog te bouwen Zoe-
termeerse wijken, maar Gardeniers
hield de boot af. De minister deed
vrijwel geen concrete toezeggingen
en wilde alleen verzekeren dat ..zij
zich voor Zoetermeer zou inzetten".
Ook in een eerder stadium heeft Gar
deniers geweigerd bedragen in te vul
len bij de steun, die Zoetermeer
vraagt voor de opbouw van de wel
zijnsvoorzieningen. Met name be
staat er geen enkele duidelijkheid
over de CRM-bijdrage in de bouw van
dienstencentra voor bejaarden, wijk
centra, bibliotheken, jeugd- en jonge
rencentra en sportcomplexen. Ook de
maatschappelijke dienstverlening
kan niet zonder een extra CRM-bij
drage.
Van minister Beelaerts van Blokland
wil de gemeenteraad weten hoeveel
lokatiesubsidie (waarmee de tekorten
op de grondexploitatie worden be
streden) het ministerie van volkshuis
vesting en ruimtelijke ordening geeft
voor de uitbreidingswijken. Verder
moet duidelijk worden hoeveel het
ministerie bijdraagt in de bouw van
woningwetwoningen. Tenslotte wil
de gemeenteraad dat Beelaerts van
Blokland forse subsidies geeft voor
de bouw van een nieuw gen
huis.
WD-fractieleider Kuyper zei
avond dat zijn fractie haar ai we'
met de bouw van twee nieuwe
zal intrekken, wanneer de mu
niet gauw een duidelijk antwm srai
de Zoetermeerse eisen geven J
fracties stelden zich afwacbi «el
op, maar mevrouw Van Lfl lV£
(CDA) zei wel dat het geduld n ten
fractie met de dag minder wc 05 w
nnz
ld
he
lop:
he
Grenswijziging
De grenswijziging met de gei
Pijnacker en Berkel, die nodi?
de bouw van een zuidelijke! "f
dingswijk, wil het gemeente) J*
van Zoetermeer uitstellen. rij
der Nagtegaal (ruimtelijke ort
deelde gisteravond mee date? T
telijk niveau nog gestudeerd
op de vorm, die de nieuwe W)
krijgen en dat daarom nog gee
we grenzen kunnen worden'
steld. *r
Wethouder Nagtegaal zei nc;
tien maanden voor de stedebc
dige studies nodig te hebber,
door kan de Tweede Kamer
1983, en niet in 1982, over de grt e„
ziging beslissen. Volgens de«i dth
der hoeft het uitstel echter g« n
volgen te hebben voor het tl
waarop de bouw van de vijlt
kan aanvangen. Dit blijft mei y 1
land
ADVERTENTIE
&FF&77&
biscl
litaire
Nde
dage
Van een onzer verslaggevers
DÉN HAAG Dwars tegen felle kritiek van de Haagse gemeenteraad in heeft burgemeester
Schols gisteravond staande gehouden dat het college bestuurlijk juist heeft gekoerst bij het
begeleiden van de bouw in de badplaats Scheveningen. Schols beloofde wel de raad beter te
zullen informeren over bouwontwikkelingen.
Tegen middernacht waren de raadsfracties nog druk aan het overleggen over eventuele politieke
consequenties voor het college. Maar het zag er n iet naar uit dat er moties zouden worden aangenomen
waarin het beleid van wethouder Hardon of zelfs het hele college wordt afgekeurd.
werd de manier waarop het college
projectontwikkelaar Bredero in
Scheveningen heeft gecontroleerd.
Gisteravond laat zag het er niet naar
uit dat deze motie de steun van een
raadsmeerderheid zou krijgen. De si
tuatie lag tegen middernacht zo: alle
wethouders dreigden uit het college
te stappen wanneer een raadsmeer
derheid de PPR-motie zou steunen.
WD-fractieleider Ressenaar heeft
gisteravond het aftreden van PvdA-
wethouder Hardon geëist. Ressenaar
wist van te voren dat zijn motie van
wantrouwen weinig kans zou maken
aangenomen te worden. De kaarten
waren gisteravond voor aanvang van
het raadsdebat al grotendeels ge
schud: de PvdA-fractie zou de aanval
op de eigen wethouder niet zo ver
gaan dborvoeren dat zijn vertrek zou
worden geëist, het CDA zou zich op
werpen als beschermer van het ge
voerde college-beleid in Scheve
ningen.
De WD diende de motie van wan
trouwen niettemin in omdat de frac
tie duidelijk wenste te maken niets
meer te verwachten van verdere sa
menwerking met Hardon. Ressenaar
toonde zich bijzonder ontstemd over
de manier waarop B en W de gemeen
teraad hebben voorgelicht over ver
anderingen in afspraken tussen de
gemeente en projectontwikkelaar
Bredero, die in het bouwconsortium
voor Scheveningen zit. De aanval die
de PvdA op de eigen wethouder heeft
gepleegd, had volgens Ressenaar be
ter binnen de muren van de PvdA-
fractiekamer uitgevochten kunnen
worden. „Nu dat niet gebeurd is, zul
len wij het in de raad maar moeten
regelen.
De PvdA-iractie is met de eis geko
men dat bij de verdere afbouw van de
badplaats rekening wordt gehouden
met een inmiddels omstreden lijstje
met bouwvolumes, dat is vastgehecht
aan het contract dat gemeente en
consortium voor de herontwikkeling
van de badplaats hebben gesloten.
Volgens het college en het consorti
um mogen de voorstellen voor bouw
massa's op dit lijstje niet al te letter
lijk worden genomen.
Rekenaars in de raad en met name in
de PvdA, PPR en WD, houden
staande dat de cijfers op dit bewuste
lijstje moeten worden nageleefd. Vol
gens het college gaat het alleen om
een soort rekenvoorbeeld dat in 1973
enigszins uit de losse hand is opge
steld om aan te geven wat er onge-
