Windmolens horen in het stadsbeeld
Betere voorbereiding
onderwijs minderheden
rijsbeschikking specialist
aat over twee weken in
an Eekelen stelt
lezoek Turkije uit
'Gehandicapten
de dupe van
bezuinigingen'
poorde trein
ijerd 'tweede brug'
Nieuwe telefoonnummers Trouw
Lerarenopleiding Vrije Leergangen-VU tien jaar:
«idici praten opnieuw met bewindslieden
ivering Starfighters gaat door
Onderzoekers achten oprichting windmolencentrum noodzakelijk:
Utrecht gaat
buitenlanders
beter scholen
BINNENLAND
u tien passagiers raakten gistermorgen gewond, toen
stoptrein Rotterdam-Maassluis vlak bij station
*Ln«Mr..r'or.fn,TT, ontspoorde en als een „tweede
(zie foto rechtsboven) naast de spoorbrug kwam te
n. De twintig reizigers konden zich in veiligheid
n via ingeslagen ruiten. Spoorwegpersoneel en
en van de eerste hulppost waren er snel bij om de
^-len. onder wie tien licht, af te voeren (foto links-
bestond de vrees, dat er passagiers uit de trein
gevallen en in het water van de haven waren
ikomen. De Vlaardingse brandweer doorzocht
xs geruime tijd het water van de Oude Haven
rechts beneden), maar dit leverde geen resultaat
if materiële schade loopt in de miljoenen volgens de
Foto'»: Roel Dljkïtr»
Van onze onderwijsredactie
AMSTERDAM Studenten aan een lerarenopleiding moeten beter worden voorbereid op het
onderwijs aan leerlingen van culturele minderheden. Dat was zowel het uitgangspunt als de
conclusie van de bijeenkomst over „De derde wereld in ons onderwijs", die gisteren in
Amsterdam werd gehouden ter ere van het 10-jarig bestaan van de lerarenopleiding Vrije
Leergangen-VU.
onze parlementsredactie
IHAAG De medische specialisten krijgen per 1 oktober met een prijsbeschikking voor
[tarieven te maken. De landelijke specialistenvereniging (LSV), heeft dat gisteren te horen
en bij een overleg met de ministers Van Aardenne van economische zaken, Ginjaar van
iondheid en milieuhygiëne en staatssecretaris Veder-Smit van volksgezondheid.
Twee weken geleden hadden de spe
cialisten al een gesprek met bewinds
lieden over de voorgenomen vermin
dering van hun inkomens met gemid
deld tachtigduizend gulden in twee
jaar.
Nadat de prijsbeschikking is inge-
onze parlementsredactie
N HAAG Staatssecreta-
Van Eekelen (defensie)
ft zijn bezoek aan Turkije,
binnenkort zou plaatsvin-
Zl voorlopig uitgesteld. Re-
lis de militaire staatsgreep
het land vorige week vrij-
De staatssecretaris zou
et feestelijk vertoon de
ite twaalf door Turkije
Nederland gekochte
eJJedehands straaljagers van
type Starfighter overdra-
Voorts was de bedoeling
Van Eekelen reclame zou
;en voor Nederlandse
nica.
taats greep heeft voorlopig geen
ilgen voor de Starfighterovereen-
rt zelf. De twaalf reeds nu gele-
t toestellen behoren tot de eerste
de resterende dertien komen
11981-'82 aan de beurt.
gaan krijgen de specialisten de kans
hard ta, maken dat hun kosten voor
„aankleding" meer bedragen dan
zo'n zestigduizend gulden per jaar.
Die kosten hebben de specialisten
nodig voor de betaling van sociale
lasten, pensioenvoorziening en be
drijfsrisico. Minister Van Aardenne
wil daarover verder praten. Als de
kosten inderdaad hoger liggen dan de
minister veronderstelt, dan zal de
prijsbeschikking per april volgend
jaar worden bijgesteld.
Hoofdmoot van het gesprek van gis
teren is de motie-Engwirda (D'66), die
vorige week door een meerderheid
van de Tweede Kamer werd aangeno
men. Die motie spreekt uit dat de
Kamer akkoord gaat met de plannen
van de regering, maar wil dat er een
Vooral bij de PvdA viel deze passivi- degressief beleid wordt Ingevoerd,
teit niet in goede aarde. De PvdA- Dat wil zeggen dat de mate van hono-
Kamerleden Van der Stoel en H. van rering geringer wordt naarmate het
den Bergh zijn van plan de kwestie aantal patiënten dat een arts afhan-
Turkije volgende week al in de as- delt. eroter wordt
semblée van de Raad van Europa aan Een systeem van degressieve tarie-
Minister Van Aardenne
Amsterdams college
keurt loonmaatregel
onderwijzers af
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Burgemeester en
Het instituut VL-VU was een van de
eerste nieuwe opleidingen die sinds
1970 zijn opgericht. Volgens directeur
dr R. G. Kraan wist men destijds
nauwelijks waar men aan begon. Nu
weten we het misschien nog niet.
maar er is in ieder geval veel gedaan.
Dat de nieuwe instituten er nog lang
niet zijn. blijkt volgens hem onder
andere uit het thema van de jubi
leumviering: met de opvang van kin
deren uit andere culturen heeft de
lerarenopleiding nog nauwelijks er
varing opgedaan
De meeste aandacht, ook van de rege
ring. is tot nu toe uitgegaan naar de
opvang van kinderen van buitenland
se afkomst in het kleuter- en lager
onderwijs Daar zitten ook de groot
ste aantallen. Maar dat gaat nu ver
anderen. In het voortgezet onderwijs
zitten nu al 15.000 kinderen van cul
turele minderheden. Dit getal zal de
komende jaren met sprongen om
hoog gaan
Dat heeft ook gevolgen voor de oplei
ding van leerkrachten. Op sommige
pedagogische academies gebeurt al
het een en ander aan de scholing en
bijscholing van onderwijzers.
Maar ook studenten die leraar willen
worden in het voortgezet onderwijs
krijgen hiermee te maken. Nu nog
voornamelijk in het lager beroepson
derwijs. maar hopelijk straks
ook op scholen voor mavo. havo en
vwo. Want daar was gisteren iedereen
het wel over eens: men doet deze
groep leerlingen onrecht als men ze
allemaal naar het lager beroepson
derwijs stuurt,
De voorkeur van de meeste sprekers
ging daarom uit naar een zo snel
mogelijke inpassing binnen het Ne
derlandse onderwijs. Dat hoeft niet te
betekenen dat de eigen cultuur wordt
verwaarloosd. De school moet Juist
streven naar een wederzijdse beïn
vloeding van de verschillende cultu
ren binnen het onderwijs.
De jubilieumvienng van de Vrije leer
gangen-VU duurt tot eind oktober en
omvat een groot aantal activiteiten,
die bijna allemaal te maken hebben
met het thema: de derde wereld ln het
onderwijs. Er wordt een financiële
actie gevoerd ter ondersteuning van
een centrum voor de opvang van Ma
rokkaanse jongeren, die in conflict
zijn gekomen met hun ouders
Het bestuur van de stichting Vrije
Leergangen-VU zegde gisteren alvast
een gift toe van vijfduizend gulden
ARNHEM (ANP) Het Nationaal orgaan gehandicapten
heeft gisteren in Arnhem bij de Kamercommissie voor het
gehandicaptenbeleid zijn beklag gedaan over een dreigende
inkrimping van de subsidies voor aangepaste auto's. De
regering wil het geld dat hierbij vrijkomt gebruiken voor de
verbetering van het gehandicaptenvervoer per taxi.
Schakelklas
Veel kritiek was er op de internatio
nale schakelklas. In plaats van een
tijdelijke opvang voor niet-Neder-
landstalige kinderen is dit instituut
wethouders van Amsterdam hebben steeds meer een apart schooltje ge-
Klaauw ten aanzien van de vraag of
de Raad van Europa zich over Tur
kije moet uitspreken. Turkije is lid
van deze raad. die in haar statuten
heeft staan dat iedere lidstaat ver
plicht is de democratie in stand te
houden Minister Van der Klaauw wil
eerst de verdere ontwikkelingen in
Turkije afwachten, alvorens enige ac
tie in de Raad van Europa te over
wegen.
de orde te stellen. „Turkije zal voorlo
pig gewoon niet aan de vergaderin
gen van de Raad van Europa mogen
deelnemen. Of het land er ook uitge
stoten moet worden, kan pas later
worden beoordeeld," zei drs H. van
den Bergh.
ven zal zo spoedig mogelijk worden
ontworpen door de specialistenvere
niging. Lukt het de vereniging, dan
zullen die degressieve tarieven per 1
januari worden ingevoerd, zij het al
leen voor mensen die bij het zieken
fonds zijn verzekerd.
gisteren verklaard dat zij de aparte
loonmaatregelen voor onderwijzend
personeel, zoals die door de minister
van onderwijs zijn afgekondigd, af
keuren.
Zij vinden het onaanvaardbaar dat
één beroepscategorie loon moet inle
veren. Het college vreest dat dit ten
koste zal gaan van de kwaliteit van
het onderwijs. Zij menen dat de pro
blemen in het onderwijs, zoals die
zich voordoen bij onderwijs aan an
derstaligen, bij onderwijsvernieu
wing en bij het onderwijs m de stads
vemiewingsgebieden, op deze manier
afgewenteld worden op de mensen
die onderwijs geven.
B en W zeggen ook dat zij eventueel
door Amsterdamse onderwijzers te
voeren acties niet zullen tegengaan
en dergelijke acties van geval tot
geval zullen beoordelen.
worden. De kinderen blijven er een
paar jaar hangen, doordat ze weinig
contact hebben met Nederlandse kin
deren gaat hun taal weinig meer voor
uit, en als ze van school gaan lopen ze
het risico werkloos te worden.
De voorzitter van de Kamercommis
sie. mevrouw S. Langedijk-de Jong
(PvdA), liet echter in een eerste reac
tie weten deze maatregel belachelijk
te vinden
Daarnaast deelde men de Kamerle
den mee sterk de indruk te hebben,
dat het zelfstandig wonen voor ge
handicapten wordt tegengewerkt
Momenteel is er sprake van een „ver
scherpte indicatiestelling", waardoor
gehandicapten eerder naar een ver
pleeginrichting worden gestuurd
Een aangepaste woning zit er steeds
minder in, aldus de overkoepelende
organisatie van de Nederlandse vere
niging voor revalidatie en de stich
ting Gehandicaptenraad. De reden
van deze ombuiging is nog niet be
kend. maar vermoed wordt dat ook in
lerlandse regering neemt voor
ige een afwachtende houding
ten aanzien van de staatsgreep.
Mei
,e oven,
M j® H
4 ister Van der Klaauw gaat er van
at de Turkse generaals werkelijk
etnocratie spoedig willen herstel-
hij wil hen het voordeel van de
'el gunnen.
Haag heeft evenals de andere
dsteden van de Europese Ge-
achap een boodschap ontvan-
an de nieuwe machthebbers in
Je, waarin deze uitleggen waar-
burgerregering aan de kant is
Voorts wordt in de boodschap
poedig mogelijk" herstel van de
mentaire democratie toegezegd.
een reactie op deze boodschap
ninister Van der Klaauw (buiten-
se zaken) overleg plegen met de
°Pese- en NAVO-partners. Gister-
v *1 hebben de negen ministers van
p enlandse zaken in Brussel al een
d te beraad over Turkije gehad,
ihi 'b'j is onder meer het associatie
fs van Turkije met de Europese
"1 ^nschaP besproken, alsmede de
ia 'breide financiële hulp die het
op andere wijze van de Westelij
kten krijgt.
tog en Tweede Kamer zijn het
kt algemeen over eens dat de
lêle hulp aan Turkije nu niet
moet worden afgebroken, zo
gisteren in een beraad van mi-
ft Van der Klaauw met de Twee-
M Kamercommissie voor bui ten-
zaken. Bij de plotselinge in-
^"•g van die hulp zouden de om-
togheden die tot de staatsgreep
*0 geleid niet worden weggeno-
®aar eerder verergerd
jj® eens was een deel van de
{^commissie het met de terug-
^tnde opstelling van dr Van der
Van onze redacteur wetenschappen
AMSTERDAM Wie zelf een kleine windmolen wil bouwen om het gezins-
verbruik van elektriciteit zo veel mogelijk uit de lucht te plukken, is daarmee
in veel gevallen nu al goedkoper uit dan als klant van het stroombedrijf.
overnemen, de centrales tien
procent brandstof besparen.
Volgens die berekening zou
dat een netto financieel voor
deel opleveren.
Maar afgezien van deze be
leidsoverwegingen, richt het
boek zich in hoofdzaak tot de
zelfbouwer. Het geeft geen
compleet uitgewerkt ontwerp,
omdat veel details en zelfs
hoofdlijnen kunnen afhangen
van plaatselijke omstandig
heden en individuele moge
lijkheden. Maar de richtlijnen
om tot een eigen aangepast
ontwerp te komen, zien er rea
listisch en zinnig uit en wor
den met een onmiskenbare di
dactische kwaliteit gepresen
teerd. (Tossijn is leraar alge
mene technieken aan een
tuinbouwschool.
Dat is een van de boodschap
pen van drs. Chris Westra en
ing. Herman Tossijn in hun
gisteren verschenen Wind-
werkboek: windenergie is
geen toekomstdroom of be
vlieging meer, het kan hier en
nu. Blijkens hun slagzin
„Geen kernenergie of kolen,
neem een molen", is het niet
hun enige boodschap. Maar
zij blijven zeer realistisch.
Westra: „Het is niet onze be
doeling dat Nederland nu aan
stonds met windmolens wordt
volgebouwd. Maar het is wel
hoog tijd dat er nu zo iets
wordt opgezet als een Wind
molencentrum Nederland.
Net zo als er destijds voortva
rend een Reactorcentrum Ne
derland werd opgericht toen
kernenergie zich als een ren
dabele mogelijkheid aandien-"
de. De opkomende kleine in
dustrie die windmolens
maakt en toepast, heeft bege
leiding nodig."
Vandaar dat een exemplaar
van het boek naar het minis
terie van economische zaken
is veizonden, ter overweging
voor minister Van Aardenne.
Dat in het kader van het na
tionaal onderzoekprogramma
windenergie nu één medewer
ker zijn aandacht aan kleine
systemen kan gaan geven,
vinden de auteurs een al te
bescheiden reactie op de aan
drang in die richting.
Zichtbaar
Ook over de toepassing van
de grote windmolens, waarop
het programma zich sterk-
richt, hebben Westra en Tos
sijn hun eigen ideeën. Volgens
de heersende filosofie zouden
de molens in de winderige
kustgebieden geplaatst moe
ten worden, waar zij hun bij
drage aan de elektriciteits
voorziening anoniem het kop-
pelnet in malen. Westra en
Tossijn willen ze juist zicht
baar voor de mensen in de
woonwijken zetten.
In de vakgroep milieukunde
van de universiteit van Am
sterdam, waaraan Westra ver
bonden is, werd bij wijze van
voorbeeld uitgerekend dat de
naoorlogse tuinsteden van de
hoofdstad grotendeels in hun
eigen behoefte aan elektrici
teit kunnen voorzien. Wind
molens zouden gewoon een
onderdeel van het stadsbeeld
moeten worden.
Op landelijk niveau bereke
nen de auteurs dat als wind
molens vijftien procent van
de stroomvoorziening zouden
dit geval de bezuinigingen de oorzaak
zijn.
Het Nationaal orgaan gehandicapten
sprak tegenover de Kamercommissie
tevens haar afschuw uit over de plan
nen van het kabinet met de WAO.
Zoals bekend wil men strengere nor
men hanteren, zodat WAO'ers eerder
in de WW kunnen komen. Tweederde
van de ongeveer zeshonderdduizend
WAO'ers in ons land is gedeeltelijk
gehandicapt. Het is schandalig om de
werkgelegenheidsproblemen af te
schuiven op deze groep mensen,
meent het Nationaal Orgaan
UTRECHT (ANP) In de stad
Utrecht gaat begin volgend jaar een
educatief centrum voor buitenlandse
werknemers van start. Daar wil men
buitenlanders boven de zestien jaar
die buiten de Nederlandse leer
plicht vallen in redelijk korte tijd
goed Nederland en andere basisken
nis bij brengen, zodat ze ook toegang
kunnen krijgen tot vervolgopleidin
gen tot en met hoger beroepsonder
wijs.
In Utrecht zelf bestaat een relatief
groot deel (tien procent) van de bevol
king uit buitenlanders en in de hele
Utrechtse regio wonen circa 19.000
buitenlanders die het tot nu toe zon
der professioneel opgezette educatie
ve voorzieningen moeten stellen. Ze
zijn aangewezen op vrijwilligerswerk.
Rotterdam heeft sinds enkele jaren
ook een educatief centrum voor bui
tenlanders maar het unieke van het
Utrechtse centrum is dat de buiten
landers daar niet alleen kunnen wor
den „bijgespijkerd" tot een niveau
dat vergelijkbaar is met de lagere
school, maar dat er ook voortgezet
onderwijs zal worden gegeven zodat
ze via vervolgopleidingen „hogerop"
kunnen komem. In 1981 het eerste
jaar zal overigens worden volstaan
met basisonderwijs en pas in 1982 zal
het mogelijk worden in het centruifc
ook vervolgcursussen te gaan volgen
Het Utrechtse centrum dat voor
het eerste jaar een startsubsidie van
het ministerie van sociale zaken heeft
gekregen van 1,7 miljoen gulden
start met zeventien beroepskrachten
en honderd cursisten, maar op den
duur zal het aantal cursisten een veel
voud bedragen, want de belangstel
ling is groot.
Ervaring
Het uitstekend geïllustreerde
boek maakt duidelijk dat een
windmolen niet iets is dat je
op een paar regenachtige mid
dagen in elkaar zet Er is tech
nische vaardigheid, doorzet
tingsvermogen en ervaring
voor nodig. Maar wie in moei
lijkheden komt, vindt in het
boek ook adressen van colle
ga-zelfbouwers, die zich hier
en daar georganiseerd heb
ben. En wie tot de conclusie
komt dat een zelfgebouwde
molen een te groot experi
ment zou worden, kan ook een
lijst aantreffen met leveran
ciers van kant en klare pro-
d uk ten.
Westra en Tossijn schrijven in
hun voorwoord dat „alles" in
hun Windwerkboek staat. Dat
is een riskante aankondiging,
maar zij maken die tot op
grote hoogte waar. In ieder
geval kunnen zij op dit punt
het onlangs uit het Duits ver
taalde boek van Felix von Kö-
nig met enige straatlengten
kloppen. Met name de elektri
sche kant van de installatie
wordt daarin nogal onderbe
licht en dat kan heel wat te
leurstellingen opleveren.
Het Windwerkboek bevat ver
der zeventien korte omschrij
vingen van bestaande zelf-
bouwmolens. alweer prima
geïllustreerd. Het werkt alle
maal erg inspirerend.
Chris Westra en Herman Tos-
Windmolen in de Bijl
mermeer; het stads
beeld dat de auteurs
voor ogen staat.
sijn, Windwerkboek, Ecologi
sche uitgeverij. Amsterdam
1980 (400 pag 39,00).
Felix von König, Windener
gie. bouw self uw installatie.
De Muiderkring, Bussum.
1980 (135 pag. 29,50)
„Gisteren ben ik er uitgerold. En ik
heb al zo vaak blauwe plekken
Een aantal afdelingen van Trouw is voortaan rechtstreeks van buiten af te bellen met de volgende nummers
Bezorging abonnees 562.6264
Advertenties 562 2843
Redactie binnenland
Nieuwsdienst
Redactie buitenland
Redactie economie
562.2777
562.2768
562.2735
562.2772
Kerkredactie
Kunstredactie
Sportredactie
Hoofdredactie
562.2721
562.2733
562.2732
562.2731
Het centrale nummer van Trouw is 562.9444 Vandaar kan met alle afdelingen worden door verbonden.
TROUW/KWARTET 3
