Zwartboek: Marokkanen als misdadigers behandeld Eigenaren monumentale kerken willen krachten gaan bundelen „Stoppen we hier evenvooreenpils of lopen we door tot de volgende strandtent?" Uit brieven van lezers 941041; Justitie en politie in zaak-Aardenburg gehekeld Vulkaanuitbarsting op Ternate: 20.000 mensen geëvacueerd Financiële last vormt maatschappelijk probleem STAAT DER NEDERLANDEN 10£ LENING 198D Ö3Ö" iCNV-S! Heerlijk, helder Heineken. Katerdag 6 september i980 BINNENLAND trouw/kwartet 25 Van een onzer verslaggevers DEN HAAG Justitie en politie hebben de elf Marok kanen, die op 14 juli in het Aardenburgse Van Eeghen- huis werden opgepakt en op één na het land zijn uitgezet, behandeld als misdadigers. Het optreden van justitie en politie tegen de illegalen was onmenselijk, terwijl de bui tenlanders slechts in gebre ke bleven op het punt van de verblijfspapieren. Deze kritiek heeft de Werkgroep buitenlandse werknemers Zeeland gisteren geuit bij de aanbieding van een zwartboek over de affaire-Aar denburg aan dr. D. Dolman, voorzit ter van de Tweede Kamer. De advo caat van het Landelijk actiecomité Wet arbeid buitenlandse werkne mers, mr E. van der Molen, heeft inmiddels bij justitie schriftelijk protest aangetekend tegen de han delwijze van het ministerie. In een brief aan jusUtie verwijt mr. Van der Molen het ministerie „weinig zorgvuldig" met de in Aardenburg aangehouden Marokkanen te zijn omgesprongen. Volgens Van der Molen zijn afspraken geschonden en „dat moet toch als justitie-on- waardig worden beschouwd." Het zwartboek draagt de titel „Zó zijn onze manieren en geeft een verslag van wat de „razzia" van de politie wordt genoemd: de arres tatie van elf illegale Marokkanen in het Van Eeghenhuls, een doopsge zind vormingscentrum in het Zeeuws-Vlaamse Aardenburg, op maandag 14 Juli. Volgens de politie was er sprake van een ..routine matige controle". Bij het politie optreden hielden negen andere Ma rokkanen zich verborgen: zij zijn daarna ontkomen. Van de elf gear resteerde illegalen zijn er zeven op 24 juli in het vliegtuig naar Casa blanca gezet en dne in de loop van augustus. Eén Marokkaan is op 19 augustus vrijgelaten, omdat er een procedurele fout was gemaakt: de ondertekening van het bevel tot verhoor en het bevel tot bewaring was verricht door een wachtmeester le klasse van de rijkspolitie, een te lage rang voor het rechtsgeldig ma ken van een dergelijk bevel Symbolisch De gebeurtenissen in Aardenburg en de handelwijze van Justitie zijn volgens de samenstellers van het zwartboek symbolisch voor het on recht dat slachtoffers van de „1 november-wet" wordt aangedaan. Deze wet. die bedoeld is om illegale arbeid uit de wereld te helpen, faalt in haar opzet, aldus het zwartboek. Niet de werkgever van illegale bui tenlanders. maar de werknemer wordt vervolgd en het land uitgezet. Woordvoerder Leo d'Hoore noemde het gisteren frappant dat justitie en Kamervoorzitter Dolman ontving gisteren het zwartboek „Zó zijn onze manieren van leden van de Werkgroep buitenlandse werknemers Zeeland. uit nanaen politie geen enkele poging hebben gedaan om de werkgevers van de elf Aardenburgse Marokkanen op te sporen, maar dat zij met grote haast de buitenlanders hebben willen uit- zetten: „Nota bene de enige getui gen van de illegale werkgevers." Il legale arbeid is niet op te heffen door illegale werknemers op te spo ren. aldus D'Hoore. De samenstellers van het zwart boek concluderen dat de rechten van de Marokkanen zijn geschon den. Zij vinden dat er alsnog recht moet geschieden voor de elf, dat een „19e-eeuwse wet" die uitzettingen regelt aan de actualiteit van 1980 aangepast moet worden en dat uit voering van de 1 novemberwet wordt stopgezet. De economische impasse mag niet langer afgewen teld worden op minderheidsgroepe ringen in onze samenleving, aldus het zwartboek, en Nederlandse en buitenlandse arbeiders moeten ge lijke rechten hebben. Een structure le aanpak van het probleem moet nu eindelijk eens van de grond ko men. aldus de Zeeuwse werkgroep. Plan Volgens een woordvoerder van het landelijk actiecomité hopen de Raad van Kerken, de vakcentrales CNV en FNV en het comité binnen kort een gemeenschappelijk plan aan de ministers van sociale zaken en justitie te presenteren om de kwestie van de illegale arbeid aan te pakken en de slachtoffers van de 1 november-wet recht te doen. Deze „echte overgangsregeling", die aan sluit op een plan van de Stichting van de Arbeid, zou in de plaats moeten komen van de bestaande versoepeling van de 1 november- wet. die in de ogen van de actievoer ders. de bonden en de kerken on rechtvaardig is. Het zwartboek is voor minimaal 5.50 gulden (Inclusief verzendkos ten) verkrijgbaar door storting van dit bedrag op gironummer 2522138 ten name van L. d'Hoore te Sluis onder vermelding „Zó zijn onze ma nieren ADVERTENTIE dure kerken worden vaak maar feinig gebruikt en de laatste tijd loor Je steeds meer geluiden over nschappelijk gebruik als een oort overdekt plein (agora). Toch iy( noet je daar voorzichtig mee zijn. vooral omdat ook de overheid als ubsidiërende instelling dan veelal op proppen komt. Zo zei ds. H. R. lankenstein, studiesecretaris van de Tofessor Van der Leeuwstichting bij oorbeeld: „De overheid, de brede m oenbaarheid betrokken bij het be- 10 J( Blar Van een onzer verslaggevers doppen: GRONINGEN De financiële last van monumentale kerken vormt een maatschappelijk schappelijk fout omdat het nevenge- probleem. Dit constaterende heeft een honderdtal eigenaren en kerkbeheerders uit heel b"Vk Mn 6r°ter<! veelzijdigheid gaat Nederland gisteren op een symposium in de Martinikerk in Groningen besloten na te gaan of vSnTi^vaa bouwen 4™sugvaar een bundeling van krachten in een landelijk steunpunt soelaas kan bieden - - - heer van het kerkschip moet in de maar onpartijdig kan een kerk nooit zijn, aldus ds Blankenstein Wel zag hij iets in meer aandacht voor toerisme. In de stalletjes in En gelse en Franse kathedralen gaan ka pitalen om. Vergelijkbaar zijn musea waar verkoop van reproducties en catalogi vaak meer opbrengen dan het toegangskaartje. Ds Blanken- tegenwoordige situatie feilloos tot grote spanningen leiden. Hoe zit het met kerk-Marokkanen in een gesubsi dieerde agora?" Grijpstuiver Andere oplossingen zijn ook niet al- tijd even gelukkig. Om toch aan geld steun zag er geen been in om een wat te komen worden kerken soms ter kiener gebruik te maken van de los- bezichtiging open gesteld tegen toe- zittende guldens in de zak van een gangsprijzen. Dat kerkvoogden graag toerist een grijpstuiver vangen is hun ge gund. maar dat moet toch niet ten koste gaan van toegankelijkheid van Aohfprhaald de kerk, aldus ds Blankestein. Wat je ,,aö,u ook organiseert, tentoonstellingen of Mr. B. Plomp, ondervoorzitter van de wat dan ook. er moet altijd een plek Vereniging van kerkvoogdijen, die de vrij blijven voor iemand die even bin- zaak van de juridische kant bekeek. dig beleid vergt Beter is het om plaatselijke reglementen in te voeren. Mr. N. Bolkestein, oud-burgemeester van Deventer, vond het maar merk waardig dat mensen naar binnenste den gaan voor allerlei doeleinden zoals winkelen, café- en schouwburg bezoek, maar dat ze zondags in eigen wijk naar hun „namaakkerken" wil len gaan. HIJ vond ander gebruik van kerken wel aanvaardbaar, mits er een waardige bestemming aan wordt ge geven. Aan zoveel eeuwen christelij ke traditie is men dat wel verplicht. Goede bestemmingen kunnen door de week de drempelvrees wegnemen, wat er ook nog toe kan leiden, dat er zondags meer mensen naar de dien sten komen. Aandacht JAKARTA (DPA, AP) Een uitbar- Bting van de vulkaan de Gamalama op het Molukse eiland Ternate heeft listeren naar schatting 20.000 men- kn uit hun huizen verjaagd. Er waren tot gisteravond geen meldingen over toch tof fers, maar de stad Ternate Vas bedekt met een laag zwarte stof van 15 centimeter dik. Volgens de plaatselijke bestuurder. Royani, is er sprake geweest van drie m litbarstingen. Ongeveer twlntigdul- -!end van de 56.000 eilandbewoners T'Jn geëvacueerd en volgens Royani morden die naar het nabijgelegen el and Tldore gebracht. Drie dorpen 'jn door de lavastromen van de bui enwereld afgesneden en het vlieg- 'eld van Ternate ls onbruikbaar. De 'orlge uitbarsting van de Gamalama Ehrond plaats in 1962. nen wil zijn. Langdurige evenemen ten mogen ook niet ten koste gaan van de zondagse kerkdienst. De Nieu we Kerk in Amsterdam lijkt een goed voorbeeld te gaan worden van over dracht van een kerkruimte aan de gemeenschap. Ook dan kan er van alles blijven wringen tussen gebruik en exploitatie. Zo stond in een Nieu- we-Kerkfolder dat de voorgenomen activiteiten onpartijdig moeten zijn. vond dat de kerkorderlijke bepalin gen moeten worden aangepast, zoals de ordonnantie dat kerkvoogden in overleg met kerkeraden „niet dan voor gemeentelijke en kerkelijke doeleinden kerkgebouwen beschik baar mogen worden gesteld, behou dens afwijking in bijzondere geval len". Een achterhaalde bepaling, vond hij, principieel fout omdat plaatselijke organen best hun eigen Na een discussie mondde het sympo sium uit in het besluit de mogelijk heid voor oprichting van een „lande lijk steunpunt" na te gaan Taken van dit centrum zouden kunnen zijn: informatie verzamelen, aandacht vra gen van CRM en andere instanties, bevordering van maatschappelijke belangstelling voor gebruik van ker ken en ondersteuning van individuele eigenaren en beheerders. ADVERTENTIE (p SAMEN I OP DE i GOEDE WEG! Christelijk Natioguuü Vakwrtvtnd bedrag koers rente aflossing verlenging inschrijving storting prospectus open bedrag de koers wordt na de inschrijving op 10 september 1980 vastgesteld volgens het tendersysteem jaarlijks op 15 oktober in 5 jaarlijkse termijnen van 15 oktober 1986 af vervroegde aflossing is niet toegestaan houders van deze lening hebben van 1 juli 1986 tot 1 augustus 1986 het recht deze lening om te zetten in een 10V4%> lening 1986 per 1992/1996 10 september a.s. van 9 tot 15 uur via banken en commissionairs 15 oktober 1980 kosteloos bij banken en commissionairs Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor korte reacties op in deze krant gelezen berichten, artikelen en commentaren, en niet voor open brieven, gedichten, oproepen of reacties op advertenties (deze laatste dienen tot de directie gericht te worden) De redactie behoudt zich het recht van bekorting voor Hierover of over het niet plaatsen (meestal door ruimtegebrek) kunnen wij helaas niet corresponde ren. Sneven adresseren aan Secretaris hoofdredactie Trouw. Postbus 859.1000 AW Amsterdam. B'j publikatie worden naam en woonplaats van de schrijver vermeld. Verplaatsing (17) Het weghalen van de Nederlandse Ambassade uit Jeruzalem geeft dui delijk aan. hoe er gesold wordt met beginselen door deze regering. Nu was dat al wel een tijdje bekend, maar het is verbazingwekkend, met welk gemak zoiets geschiedt. Mis schien, dat de laatste protestantse CDA-leden de ogen nu zullen open gaan. Het CDA bedrijft prostitutie met de Babylonese hoer. waarbij de grootmoefti Van Ardenne de argu menten uiterst duidelijk naar voren heeft gebracht. Nog één vraag aan Van Agt en z'n consorten: wanneer wordt de Nederlandse Ambassade uit Israël verhuisd naar Babyion??? Den Raar A. de Jong Verplaatsing (18) Het dappere (nu ja dappere» Neder landse volk heeft zich diep in het stof gebogen voor de god van mammon, maar helaas niet voor de God van Israël. Utrecht N. Reijmemik Verplaatsing (19) Niet dat ik als me dat gevraagd zou worden, -echter de bezette gebieden politiek van Israël ga staan. Integen deel. het bouwen van nederzettingen in die gebieden en de verhuizing van premier Begin naar Oost Jeruzalem lijken me niet van alle tact en goede wil getuigen die nodig zijn voor de oplossing van een zo ingewikkelde en gevoelig liggende problematiek. Maar dat we ons laten chanteren door een groep chterlijk stuk voor stuk dictatoriaal geregeerde landen om de Nederlandse ambassade naar Tel Aviv te verplaatsen, is natuurlijk be neden alle peil. Een volk van sjache raars versjoemelt weer eens voor poen zijn principes. Assen H. Sikkema Verplaatsing (20) Het maakt mij intriest en ook kwaad als Ik lees hoe met de bijbel en de feiten gesold wordt. Daarom deze stellingen: 1) Het joodse volk is niet beter, heiliger dan de andere volke ren. 2) „Gods volk" zijn zij die wil van de Vader doen dat is de weg gaan van de Messias (zie de Bergrede e.a 3) De moord op de 6 miljoen joden is mede aangericht door „Christenen" die hiervoor bijbelse teksten „gebruikt" hebben. De joden hebben Christus gekruisdigd. zijn bloed kome over ons etc etc. Fundamentalistische theologie als werktuig van verdruk king en moord tot op de dag van vandaag (Zuid Afrika Latijnsamerika ea) 4) De politiek van de Joodse staat is verre van zuiver (de onze ook niet) Zij is medeplichtig aan de vele moor den In o.a. Ethiopië Zuid-Afrika La- tijns-Amerika (denk aan Nicaragua) 5) Natuurlijk moeten ook de joden veilig kunnen wonen maar dat zal nooit bereikt worden door niet-joden als tweederangs burgers te be schouwen. mag niet zeggen dat hij zal weigeren deze te gebruiken, aldus de nieuwe minister van defensie. Blijkbaar moet een militair bereid zijn alle weerzinwekkende produkten. die de wapenindustrie bedenkt, produceert en daar nog dik aan verdient ook. zonder meer te gebruiken, simpel en alleen omdat dat bevolen wordt. Wor den alle produkten uitgevonden door de moderne wapenindustrie wel eerst in hun praktijk getoetst aan de mooie woorden van de Nederlandse grond wet en aan al die grondwetten van de landen waarin ze geproduceerd wor den? Gezien de aard van deze wape nen en gezien de welluidende zinnen in vele grondwetten lijkt mij dat uit gesloten. Is het dan zo verbazingwek kend dat er blijkbaar een tegenstel ling bestaat tussen de Nederlandse officierseed en een bevel tot gebruik van kernwapen in het Nederlandse leger? Mooie woorden, zoals grond wetten en officierseden kosten blijk baar minder dan deze weerzinwek kende wapenen opbrengen. Gelukkig zijn er nog mensen als Stelling die voor hun woorden staan. Mensen die hun officierseed minder zwaar nemen dan Stelling dat doet. zijn bang om als „potentiële oorlogsmisdadigers" te worden aangemerkt. Zijn ze dat dan niet als ze inderdaad kernwape nen gebruiken? Eenrum Eppo Vroom Stelling (2) Naar aanleiding van het Trouw-be- richt (1/9/80 pag. 3) „over het ophitsen door een beroepsmilitair van atoompacifisten tegen een rechtbankuitspraak ten aanzien van dienstweigeren'' vraag ik mij af: 1) Is dit geen ondermijning van de rechts staat? 2) Als deze beroepsmilitair te gen een „goed dienstverrichten' is waarom verlaat hij de krijgsmacht dan niet? 3) Waarom koos hij dat beroep vrijwillig als het hem zo tegen staat (hij moet niet)? 4) Waarom heeft hij de eed van trouw (inhoudende loyaal dienen) eigenlijk afgelegd? 5) Waarom laat de defensieleiding dit trappen tegen defensie door een vrij williger ongestraft toe? 6) Waar staat geschreven dat een militaire meerde re niet getrouwe diénstvervulling (dienstweigeren) mag toejuichen? 7) Kent tolerantie geen grenzen? 8) Be tekent die eindeloze tolerantie dat een militaire meerdere geen voor beeld meer behoeft te geven in trou we plichtsbetrachting? 9> Heeft het handhaven van de krijgstucht hele maal afgedaan? 10) Hoe lang kan dit nog doorgaan Ede H. Meijer Gezangen Mijdrecht N. de Vries Verplaatsing (21) Jezus zei tot Jeruzalem: Gij die de profeten doodt en stenigt die tot u gezonden worden. Waar is Gods volk. dat kan pleiten op de belofte van in vrede te leven? Dat volk. dat Jesaja 62 aanvaardt. Maar zolang de chris ten in Israël niet verdragen wordt, geldt ook hier Wat ge één van Mijn minste broeders doet, doet ge Mij' Het Zionisme komt voort uit de ver volging. Als de joden aanvaard waren als mens met evenveel rechten als de ander, hadden ze zich thuisgevoeld in Europa, in Amerika. De bestemming van het natuurlijke volk Gods is. het geestelijk Israël te worden, door Christus aan te nemen Doen ze dat. dan zeggen ze evenals Jezus Mijn koninkrijk is niet van deze wereld. Vroomshoop J. Boessenkool Stelling Kapitein Stelling mag wel een eigen mening hebben, maar hij mag deze niet in praktijk brengen Hij mag wel zeggen dat hij tegen het bezit en gebruik van kernwapenen is. maar hij Eén van de belangrijkste zaken die de synode vanaf 9 september zal gaan bespreken is de gezangenkwestie. Jammer dat deze zaak waarschijnlijk weer veel tijd in beslag gaat nemen, tijd die mijns inziens beter aan be langrijker zaken kan worden besteed. Is het immers niet veel zinvoller een duidelijke koers uit te zetten voor de jaren '80 en te gaan praten over de problemen van kerk en samenleving? Overigens is mijn reactie niet be doeld om aanzetten in die richting te geven, daar zijn bekwamere mensen zeker toe in staat. Ik wilde wel graag iets kwijt over het muzikale gedeelte van de eredienst. Het Ls mij (en ande ren) een raadsel waarom er in de gezangenkwestie zo weinig gedacht wordt aan de organusten koordirigen ten binnen de christelijke gerefor meerde kerken. Ls het de synodeleden bekend dat er onder hen steeds meer zijn die een behoorlijke (kerk)muzi- kale opleiding hebben genoten, soms tot conservatoriumniveau? Is het ook bekend dat deze mensen, daar waar de mogelijkheden wat ruimer zijn. toch altijd maar wat moeten „schip peren"? De synode dient, als zij deze vragen met ja kan beantwoorden, bij de besluitvorming ernstig rekening te houden met deze gemeenteleden. Ten slotte: wanneer de identiteit van onze kerken staat of valt met het al dan niet invoeren van gezangen, haak ik af. Identiteit krijgt/heeft een gemeen te pas als ze zich in woord en daad in deze wereld opstelt als gemeente van Christus, met of zonder gezangen. je. dat het leek op een Gronings dia lect, uitgesproken door een inwoner van Peking, was best leuk. Toch vind ik. dat De Koning zich maar niet te veel moest aantrekken van al die grappenmakerij. Engels wordt op ontelbaar verschillende manieren uitr gesproken, soms verstaanbaar en niet eens zo erg lelijk, zoals door De Koning. Soms onverstaanbaar en wel heel lelijk, zoals door Australische ministers. Soms ook weer minder le lijk. maar wel wat verstaanbaarder, zoals door allerlei Afrikaanse leiders, die we af en toe voor de TV kunnen horen. En in Groot-Brittannië zelf is er een veelheid van mogelijkheden, waar je uit kunt kiezen, zonder Jezelf te declassificeren. De man uit Cam bridge spreekt anders Engels dan zijn collega uit Oxford, en de Schotse regeringsman geneert, zich evenmin voor de herkenbaarheid van zijn En gels als een Ierse bisschop in Armagh. Daarom ontgaat het mij eigenlijk wel, waarom het nu zo erg zou zijn, dat De Konings Engels herkenbaar is als gesproken door een Nederlander. Want meer dan dat was er toch eigen lijk niet aan de hand. Veel vreemder is het Nederlands, dat je vaak door radio en TV kunt horen, en dat je de indruk geeft dat het wordt gesproken door moeizaam opgeleide buitenlan ders. NOS-mensen spelen het klaar om zinnen als Het veer is tot zeven uur uit de vaart, en Het zaaltje bevat zeventig zitplaatsen, uit te spreken met iedere v en iedere z die er staat Gewoon beschaafd Nederlands is: Het feer is tot seven uur uit te vaaA, en: het saaltje bevat seventig sjjt plaatsen. Men is zo bang geen be schaafd Nederlands te spreken dftt het belachelijk wordt. Heel wat gek ker dan het Engels van De Koning. Nederhorst den Berg Van Tricot Potlood, geen balpen In uw rubriek „Dichtbij en verderi' besteedde u (23 augustus) onder dé kop „Viltstift voor koningin" aan dacht aan het voorgeschreven ge bruik van bepaald schrijfmateriaal bij verkiezingen. U schreef onder an dere dat een Jaar of vijf geleden een paar kiezers in Zeeland hun stembijh Jet eens met een ander materiaal heb ben opgevrolijkt. Of het nou viltstift or een rode balpen was, wist u niét (meer), wèl dat de biljetten ongeldig zijn verklaard. Ik denk dat ik weet wat u hebt bedoeld. Uw mededeling slaat op wat in de vergadering van provinciale staten van Zeeland van 2 juli 1969 is gebeurd bij de verkie zing van leden van de Eerste Kamef. Het eerste lid van artikel S 4 van die kieswet bepaalt dat een statenlid zijn stem uitbrengt door met potlood zwart te maken een wit stipje, ge plaatst in het stemvak vóór de naam van de kandidaat zijner keuze. In bedoelde statenvergadering heeft, voordat tot stemming werd overge gaan, de voorzitter tot drie maal toe met nadruk erop gewezen dat alleen een potlood-met-zwart mocht wordep gebruikt. Zo'n voorwerp lag op de plaats van alle leden der staten. Er werden 43 stemmen uitgebracht moesten er drie van onwaarde wor den verklaard, omdat zij niet met een zwart potlood maar met een blauwt balpen waren aangebracht. Uit dfc tussenkomst van de voorzitter van de CHU-fractie in de staten werd duide lijk waar de „overtreders" hadden gezeten. De vraag van de fractieleider was of de zaak als onherroepelijk moest worden beschouwd Zijn ver klaring was de leden die met een balpen hadden gestemd verkeerden In de veronderstelling dat het stem biljet zwart moest worden ingevuld, ongeacht of dat met potlood dan wel met een balpen gebeurde. Over de affaire zijn vragen gesteld aan de toenmalige minister van binnenland se zaken. Het antwoord luidde zoals kon worden verwacht: het wetsarti kel is volkomen duidelijk en het re sultaat kon niet worden veranderd. De voornaamste reden waarom de bepaling zo en niet anders ls geformu leerd is deze: het geheim van de stem ming zou niet gewaarborgd zijn als achteraf aan de hand van het gebe zigde schrijfmateriaal zou kunnen worden nagegaan hoe in een bepaald geval is gestemd. Middelburg J.J. Tevel hoofd bureau voorlichting provincie Zeeland. Inleveren (2) Rotterdam H. van Gelder De Konings Engels Toegegeven: De Konings Engels was ceen ..Queens' English!" En het mop- Amerongen Een paar procent korting aanvaag den. het heeft zijn goede zijde: het afschuwelijke verschil tussen de wel stand bij ons en die in de arme landep wordt een tractie kleiner en het gtv vaar iets geringer. Maar inleveren teh behoeve van de werkgelegenheid. KOOPkracht inleveren, de winkel stand zal het merken in de omzet. En de toeleveringsbedrijven En de rege ring. in de cijfers van verschillende belastingen. En dit alles zal zijn weer omstuit vinden in een toename vah de werkloosheid. De weg is verkeerd, het eindpunt kan niet goed zijn P. Verburg

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 25