i
■S
■S
DIER PLANT
Zweefvliegen, moeders mooisten
'onder de zomerse zoemers
Weebendpnzzel
CQ
h0
J(D
NI
j1Q
RAI 1(5^
I RIB*
Bi
Ba'"'
a
e
S 9) B
S B i! if
i 1 i i
«f m s»
efl (D
CO
Houwdegen
Enevoldsen
IA!
Sneldammen
op de Dam
SI 1 I
i i i s
pos* s
j db r c
B S.J3. S. 1
O S fci O 1
o a li s o
kterdag 6 september 1980
trouw/kwartet
21
■VARIA!
door henk van halm
J zo vroeg in september als het nu
f is, bloeien er nog heel wat planten.
De zomer duurt officieel ook nog
tl veertien dagen. Dit is de tijd om
de heide te bezoeken. Als daar
j althans nog heide is, kun je er
genieten van de lilapaarse bloei.
Waar die „vergrast" is door de
I alles overwoekerende smele die
op zichzelf in de nazomer ook
Dj prachtig paars is! kim je verrast
worden door de blauwe bloemen-
I kluwentjes van het zandblauwtje.
Het loont de moeite daarbij te
gaan zitten kijken naar de insek-
7 ten die erop af komen. Tien tegen
I een zijn dat behalve hommels en
bijen ook zweefvliegen. Onder de
"t zomerse zoemers de mooisten van
■f moeder natuur, al lijken ze <p het
I eerste gezicht bedrieglijk op bijen
en wespen. Om ze te zien te krij
gen heb je niet per se zandblauw-
I tjesnodigihetkan even goed op tal
van andere nog bloeiende planten
van berm. slootkant, heempark,
Ik tuin en ruig terrein, zelfs midden
in de stad. De beste kansen en de
meeste soorten zweefvliegen bie-
den de grote witte schermbloemen
van de bereklauw, niet de reuzen-
I soort in de tuinen, die allang is
I uitgebloeid, maar de kleinere in de
I wegkant. Distels die behalve zaad-
I pluis ook nog paarse bloemhoofd-
jes hebben, bramen die met nog
een paar witte bloesems tussen de
rijpende vruchten bloeien, de roze
sedums in de tuinen, de lichtpaar-
l se watermunt langs de sloot en het
I roze lever- of koninginnekruid
langs de sloot en vooral de wilde
li marjolein, die zeldzaam is, maar
ïtl in vrijwel elk heempark groeit,
doen er niet voor onder. De heel
lichtroze priegelbloempjes van de
waterweegbree krijgen hoofdzake-
lijk bezoek van een enkele zweef-
vliegsoort, een weinig opvallende,
de menuetzweefvlieg, te herken
nen aan de dikke dijen van de
achterste poten en zo ooit door
Thijsse genoemd omdat ze vaak in
paren in de lucht zweven en daar
bij nogal eens van plaats verwis
selen.
Een kleine zweefvlieg, zeker verge
leken bij de hoogveenzweefvlieg,
die al in het begin van de eeuw als
zeldzaam gold en die ik ooit in het
Korenburgerveen bij Winterswijk
heb gadegeslagen. Een schuw we
zen dat ik tevergeefs probeerde te
fotograferen en waarnaar ik sinds
dien voor niets heb uitgekeken.
Nog groter dan doodshoofdzweef-
vlieg en blinde bij, die er qua for
maat best mogen wezen en daar
door nog sterker aan bijen of wes
pen doen denken dan ze door be
haring en tekening toch al doen.
De blinde bij is de gewoonste van
die twee, niet blinder dan de ande
re, maar zo genoemd door de ver
bluffende gelijkenis met een ho
ningbij, nog versterkt omdat ze de
achterste poten bij het vliegen iets
laat afhangen, wat de honingbij
ook doet.
Modderdieren
De doodshoofdzweefvlieg heeft
een donkere tekening op het
borststuk die wat aan een schedel
doet denken. Die mooi bruine en
geel getekende vlieg leeft in dicht
begroeid, bosachtig en bloemrijk
terrein aan water waarin ze de
eieren legt. De larve leeft in de
modder op ondiepe plekken net
als die van de blinde bij, die daar
voor echter ook heel vuil water
voor lief neemt, bij voorbeeld de
plasjes bij mestvaalten. De doods-
kopvlieg zie ik regelmatig op de
bloemen, vooral op bruidssluier,
in mijn tuin, samen met een ande
re slijkvlieg die er wel wat op lijkt
door dezelfde wespachtige teke
ning, de pendelzweefvlieg. Maar
die herken je dadelijk aan de vier
lichte lengtestrepen over het
borststuk.Het bij- of wespachtige
uiterlijk van al die vliegen be
schermt ze tegen vogels die van
vliegen leven. Als die al eens een
onaangename ervaring met een
bij of een wesp hebben opgedaan,
gaan ze alles wat erop lijkt liever
uit de weg. Het bedrog gaat na
tuurlijk niet op bij vogels die ook
bijen eten, zoals koolmezen nogal
eens doen. Die nabootsing van ste
kende insekten zie je telkens weer
bij de zweefvliegen: de boszweef-
vlieg lijkt een verkleinde en kleu
riger uitgave van de blinde bij, de
donkere hommelzweefvlieg is heel
harig en zie je in warm roodbruin
met zwart en wit, precies zo gete
kend als een boomhommel, of
hoofdzakelijk roodbruin en dan
lijkend op een akkerhommel.
Luizeneters
Heel wespachtig zijn bessen-, hal
vemaan- en bandzweefvlieg, die
overigens niet tot de groep van de
slijkvliegen behoren. Hun maden
kruipen nogal beweeglijk rond op
planten en bomen, waar ze blad
luizen zoeken, die ze vervolgens
uitzuigen. Ze moorden in korte
tijd hele luizenkolonies uit. Ze zijn
groen of geelachtig, soms met een
roodachtige tekening, waardoor
ze redelijk goed gecamoufleerd
zijn tegen opeters.
Eenmaal volgroeid lijken ze te ver
starren tegen een stengel. Hun vel
wordt glad en hard en ze krijgen
de vorm van een dikke druppel.
Dat is de pop, waaruit na korte
tijd de zweefvlieg komt. Lang niet
alle zweefvliegenlarven leven in
modder of van bladluizen. De be
ruchte narcisvlieg. waarvan de
maden in narcisbollen leven, is er
zo een. De maden van de volucel-
la's leven in hommel- en wespen
nesten, al naar de soort. Ze zijn
niet zo gewoon als de meeste an
dere zweefvliegen, de volucella's,
de bruinharige hommelvolucella's
heb ik nooit gezien. Wel de grote,
glimmend zwarte wespenvolucel-
la, met een witte of roodachtig
getinte vlek dwars over het voor
deel van het achterlijf en een don
kere vlek op de overigens door
zichtige vleugels. De eerste keer
was dat midden in de stad. in een
tuin aan de Amsterdamse Keizers
gracht. Later zag ik er verscheide
ne op zandblauwtjes op de heide.
Waarom zweefvliegen nu juist in
massa's afkomen op de bloemen
die ik in het begin van dit verhaal
heb opgesomd? Hun tong is te
kort om nectar te halen uit bloe
men met een diepe bloemkroon.
Bovendien eten ze stuifmeel en
dat is in de genoemde bloemen
gemakkelijk te bereiken en over
vloedig voorhanden. Een van de
weinige zweefvliegen met een lan
ge tong zie je «ok op bloemen met
diepliggende nectar. Dat is de
grappige snuitvüeg, met een uit
steeksel aan de kop dat op een
vogelsnavel lijkt. Daarin zit de
lange tong opgevouwen. Stuif
meel eet die vlieg niet, want daar
is zijn tong niet geschikt voor.
Overigens is die snuitvlieg weer
een leuk voorbeeld van de veelvor
migheid in leefwijze onder de
zweefvliegen. Ze legt haar eitjes in
verse koeievlaaien!
Zo'n boek als ik de vorige keer
noemde over sprinkhanen, ver
scheen in dezelfde serie over vlie
gen en muggen.*) Er staan schitte
rende kleurenfoto's in van alle ge
noemde zweefvliegen. Aan de
hand ervan kun je ze ook herken
nen in het veld. De algemene en
meest opvallende althans, want er
bestaan veel meer soorten, die wat
moeilijker uit elkaar te houden
zijn dan de in dit verhaal ge
noemde.
Aake Sandhall en Hugo An-
dersson: Vliegen en muggen.
Uitg. Elmar, Rijswijk. Gebonden
94 blz., 16,90.
De doodshoofdzweefvlieg, hier
rustend tegen een muur, draagt
een schedelachtige figuur op het
borststuk.
Tot de minder gewone zweefvlie
gen behoort deze prachtige zweef
vlieg, die zijn eieren in wespen
nesten legt en daarom wespenvo-
lucella heet. Vaak te zien op het
zandblauwtje, zoals op deze foto.
De op een bij lijkende boszweef-
vlieg op het bloemhoofdje van
het zandblauwtje.
Een rosse of bandzweefvlieg op
de roze bloemen van het lever
kruid.
Horizontaal. 1. wapenschouw, 5. wij
ze, 10. gebergte op Kreta, 12. spoedig,
13. wapens, 15. bergweide. 17. twijg,
18. hemellichaam. 20. gordel. 22. rund,
23. landbouwwerktuig, 25. voorvoeg
sel, 28. lidwoord, 27. hard werken, 31.
rivier in Italië, 32. oude lengtemaat,
34. herstelling, 41. spil van een wiel,
42. volgens anderen (afk.), 43. muziek
noot, 44. water in Friesland. 45. soort
kabeljauw, 47. schaap kameel, 49
eekhoorn (gew.), 51. turks bevelheb
ber, 53. lusthof, 55. telwoord, 58. meis
jesnaam, 59. moeilijk, 60. volksfeest.
Verticaal. 1. vliegtuigbestuurder, 2.
holl. gravin, 3. sterk smakend, 4. mu
zieknoot, 8. overblijfsel bij verbran
ding, 7. hetzelfde, 8. lof, 9. rugtas. 11.
telwoord, 14. tweetal, 15. voertuig, 16.
titel (afk.), 17. zwakke, 19. ik (lat), 21.
Europeaan, 23. jongensnaam. 27.
duw, 28. tijdperk, 29. schortje, 30.
ontkenning. 33. specerij, 35. wild
zwijn, 36. herdersgod, 37. rondhout,
38. baan voor balspel, 39. honingbij,
40. bekende, 45. deel van het oog, 46.
bevel, 47. muzieknoot, 48. bijbelse fi
guur, 50. papegaai, 52. pers. voor-
naamw. 54. hogepriester te Silo, 56.
Chinese lengtemaat, 57. voorzetsel.
Oplossing tot en met woensdag a s.
per briefkaart sturen naar: Dagblad
Trouw/Kwartet bv, postbus 859, Am
sterdam.
Links boven vermelden: weekend
puzzel.
Oplossing vorige puzzel
Hor. 1. koepel 4. intiem, 7.Eiger, 9.
klap, 10. ader, 12. kers, 13. eland, 14.
riet, 15. lamel, 18. til, 20. romer, 23.
dosis, 25. koster, 26. toeren, 27. nobel,
29. trens. 31. sar, 32. sleep, 37. roem.
39. griet, 40. teer, 41. rede, 42. aren, 43.
noren, 44. latent, 45. genade.
Vert. 1. krekel, 2. pels, 3. lepel, 4.
irade, 5. tier, 6. monter, 8. gratis, 9.
krom, 11. riem, 16. anker, 17. eisen, 18.
toros, 19. liter, 21. Oeral, 22. einde, 23.
den, 24. sol, 28. banier, 29. tortel, 30.
ever, 33. eden, 34. portie, 35. agent, 36.
stang, 38. mede, 40. teen.
Prijswinnaars vorige puzzel
De boekenbonnen gaan naar: C. Mo
lenaar, Turfspoor 196 in Lisserbroek;
C. A. de Bruin, Tuinfluitersstraat 39
in Sliedrecht; W. A. Theisens-Feddes,
Dr. Postlaan 47 in Bergentheim.
De eerste zegels ter gelegenheid
van Kerstmis 1980 zijn op 2 sep
tember in omloop gebracht. Het
zijn vier zegels met voorstellingen
van musicerende engelen, uitgege
ven door de Salomoneilanden, in
de verre Stille Oceaan gelegen.
Frankrijk is 1 september met zijn
najaarsprogramma begonnen: een
luchtpostzegel van fr 2,50 ter her
denking van het feit dat precies 50
jaar geleden de eerste Oceaan-
vlucht Parijs-New York succesvol
werd volbracht.
De Franse piloten Dieudonné Cos-
tes en Maurice Bellonte verricht
ten deze stunt met een eenmotori-
ge Brequet XIX, die de vreemde
benaming „vraagteken" op de
romp droeg, in ruim 37 uur. Drie
jaar daarvoor slaagde Charles
Lindbergh erin zijn „Spirit of 8t
Louis" de Oceaan in de richting
New York-Parljs in 33 uur te be
dwingen. Inmiddels heeft Frank
rijk ook nog twee aanvullende
waarden van de permanente serie
„Sabijnse Maagd" van fr 1,20 en fr
1,40 uitgegeven. Sinds de eerste
zegels van dit type in 1977 ver
schenen, zijn er nu 26 exemplaren
uitgekomen.
Ter gelegenheid van de 80e ver
jaardag van de president van de
Finse republiek Urho Kaleva Kek
konen verscheen daar een zegel
met het portret van deze stoere
staatsman. Als jurist kwam hij in
1936 in het parlement, bekleedde
later ministersposten en is sinds
1956 dank zij drie herverkiezingen
nog steeds Finlands hoogste ge-
zagsbekleder. Van de Verenigde
Staten van Noord-Amerika zijn
twee bijzondere zegels te melden.
Een van 15 c is gewijd aan de
arbeidersbeweging, als onmisbaar
element in de geschiedenis van de
Amerikaanse democratie en haar
vrijheid en eert tevens de befaam
de Amerikaanse vakbondsleider
George Meany, die 10 januari j.l.
gestorven is. Als afbeelding koos
men de kop van een adelaar en de
tekst „georganiseerde arbeid, fier
en vrij". De tweede zegel van 15 c
toont het portret van Edith Whar
ton (1862-1937), schrijfster van no
vellen, die het grootste deel van
haar leven in Frankrijk door
bracht en te Versailles begraven
ligt. Zij was getrouwd met een
bankier uit Boston en publiceerde
haar eerste roman „The Valley of
Decision" (Het Dal der Beslissing),
in 1902.
Voorts vier herdenkingszegels van
Oostenrijk. Ter gelegenheid van
de 100e geboortedag van de com
ponist Leo Ascher (1880-1942) een
zegel van S 3. Uit het oeuvre van
Ascher, dat een twintigtal operet-
ten omvat, waren destijd „Hoheit
tanzt Walzer" en „Der Soldat der
Marie" bekend. Wegens het tiende
internationale congres van de ver
eniging voor Bijbelstudie ver
schijnt een zegel van S 4 met de
afbeelding van aartsvader Abra
ham, ontleend aan de zogenoemde
„Weens Genesis". Dit is een van
illustraties voorzien handschrift
van het boek Genesis, vermoede
lijk in de zesde eeuw in Syrië ont
staan en sinds de 17e eeuw in het
bezit van de Weense hofbiblio-
theek.
Ie vereniging voor bruggen- en
hoogbouw.
Om te besluiten uitgiften van
West-Indië. Van de Nederlandse
Antillen drie zegels met vertegen
woordigers uit de Antilliaanse vo
gelwereld en van Suriname acht
nieuwe permanente zegels met af
beeldingen van tropische vissen
uit het Amazone-gebied.
De derde zegel, de Oostenrijkse
Europazegel voor dit jaar, toont
de befaamde operette-componist
Robert Stolz (1880-1975 en de eer
ste maten van zijn „lm Prater
blühen wieder die Baüme". De
laatste zegel is gewijd aan het
elfde congres van de internationa-
O 5 T e R R 1
Hf
Kortelings is op 72-jarige leeftijd
overleden Jens Enevoldsen, de
Deense meester die de opvolger
van Nimzowitsch en de voorgan
ger van Larsen is geweest. Ene
voldsen schijnt een wat knorrig
heerschap te zijn geweest, met een
nogal cynisch gevoel voor humor.
In de oorlog had hij zich zeer ac
tief gedragen in het Deense verzet
en na een arrestatie had hij zijn
trekken wel thuis gekregen. Toen
de Duitsers in '45 vertrokken,
werd hem een pensioentje toege
wezen en als hij als schaakpubli
cist niet wat bij had kunnen ver
dienen, was het beslist een zorge
lijk bestaan geweest. Op het bord
was Enevoldsen een echte houw
degen.
Wit: Enevoldsen.
ZWart: Nimzowitsch.
1. d2-d4 Pg8-f6, 2. Pgl-f3 e7-«6, 3.
e2-e3 c7-c5, 4. Lfl-d3 Pb8-c6, 5. c2-
c3 Lf8-e7, 6. 0-0 b7-b6, 7. a2-a3 0-0,
8. e3-e4 d7-d5, 9. e4-e5. (Van een
Colle-opstelling is het nu een soort
Frans geworden.) 9.Pf6-d7,10.
Ddl-e2 Tf8-«8, 11. Lcl-f4 (Über-
deckung, zou Nimzowitsch dat
zelf hebben genoemd.) 11. a7-
a5, 12. Pbl-d2 c5-c4, 13. Ld3-c2 b6-
b5 (Vermoedelijk heeft Nimzo
witsch de volgende zet wel gezien,
maar voelde hij weinig voor 13
Pf8, 14. a4! en zwarts meerderheid
op de damevleugel is waardeloos
geworden.) 14. Pd2-e4! Pd7-f8 (Na
tuurlijk niet: 14. de4X, 15.
De4X met aanval op Pc6 en hl) 15.
Pe4-g3 Lc8-Pd7, 16. h2-h3! (Vol
gens Nimzowitsch zelf in de Deen
se Skahbladet een zeer fijnzinnig
zetje. Het veld h2 dient als trans-
portveld om een aanval op de ko
ningvleugel te beginnen.) 16.
Ta8-a7,17. Pf3-h2 b5-b4,18. a3Xb4
a5Xb4, 19. TalXa7 Pc6Xa7, 20.
Tfl-al Pa7-b5, 21. Lf4-d2 Ddg-b6?
(Een ernstige fout. Noodzakelijk
was: 21.bc3X, 22. bc3X Pa3, of
eventueel 21f6, 22. ef6X Lf6X
hoewel wit dan toch duidelijk be
ter staat.) 22. Ph2-r4 b4Xc3, 23.
b2Xc3 Pb5-a3 (Te laat, want nu
volgt een zeer verrassend kwali
teitsoffer.) 24. TalXa3! Le7Xa3
(Wit moest toch alles even nauw-
kuerig bekeken hebben. Een ande
re mogelijkheid was 24. Db2,
25. Lh6ü met de dreiging 25.
gh6X, 26. Lh7Xt Kh7X, 27. Dc2X,
zodat zwart moet spelen: 25.
Da3X. 26. Ph5 met eenzeer hetuge
aanval.) 25. Pg3-h5 Pf8-g« (Ter il
lustratie van wat zwart boven het
hoofd hangt: 25. Le7, 26. Lh6!
gh6X, 27. Ph6t Kh8, 28. Pf7t Kg8,
29. Dg4t Kf7, 30. Dg7 mat) 26. Pg4-
diagram I
f6t Kg8-h8 (Het slaan was verbo
den: 26. gf6X, 27. Pf6+ Kg7, 28.
T>hR) 27. Ph5Xg7! (Dit is nog ster
ker dan het prozaïsche 27. Pd7X,
wat natuurlijk ook goed genoeg
was. Weer ging niet: 27Kg7X,
28. Dh5 met spoedig mat. Let erop
dat de koning nimmer via f8 kan
diagram II,
vluchten omdat dan Pd7X met
damewinst volgt.) 27. Tf8-g8,
28. Pf6Xh7ü.
Dit tweede paardeoffer is een dia
gram waard. Na 28. Tg7X gaat
de winst als volgt: 29. Pf6! Th7
de enige zet 30. Ph7X Kh7X, 31.
Dh5t Kg7, 32. Dh6t Kg8, 33. Lg6X
fg6X, 34. Dg6Xt Kf8, 35. Lh6t
Ke7, 36. Df6t Ke8, 37. Dh8t Kf7,
38. Dg7t Ke8, 39. Dg8t Ke7. 40.
Df8 mat. In de partij werd echter
gespeeld: 28. Kh8Xg7, 29. De2-
h5 n-f5, 30. e5Xf6 ept Kg7-f7, 31.
Ph7-g5t Kf7Xf6, 32. Dh5-f3t Kf6-
e7, 33. Df3-f7t Ke7-d8, 34. Df7Xg8t
Pg6-f8, 35. Pg5-h7 Db6-b2, 36.
Ph7Xf8 Db2Xc2 (In zijn eigen
commentaar zegt Nimzowitsch
hier „dat deze zet minder sterk
was dan opgeven!") 37. Pf8Xe6t
Kd8-e7, 38. Ld2-g5t Ke7-d6, 39.
DgS-f8+ Kd6-c6, 40. Df8Xa3 en
hier gaf Nimzowitsch er dan einde
lijk de brui aan.
Het blad Skakbladet maakt er
ook melding van dat Enevoldsen
zich een paar keer als eindspel
componist verdienstelijk heeft ge
maakt. Het hier volgende voor
beeld is ongetwijfeld nuttig voor
de partijspeler.
ZIE DIAGRAM H
Deze studie maakte Enevoldsen in
1953. Met het oog op de verst ver
wijderde vrij-pion (a7) lijkt wit
hier voor een hopeloze taak te
staan, maar de stand blijkt nog
enkele finesses te herbergen: 1. c6-
c7t! Tot verlies leidt: 1. Kd5 Kc7,
2. Kc5 a5, 3. Kb5 a4, 4 Ka4X
Kc6X, 5 Kb4 Kd5 en zwart ver
overt onder gunstige omstandig
heden de g-pion. 1. Kd8-c8, 2.
Kd6-e6! a7-a5, 3. Ke6-f6 a5-a4.
Kf6Xg6 a4-a3, 5. Kg6-f7 a3-a2 g5-
g6, 6. a2-alD g6-g7 (Het lijkt er op
dat wit verloren staat. In dit soort
eindspelen moet je met wit een f-
pion en niet een g-pion hebben; er
zit echter nog iets in.) 7. Dal-
fit, 8. Kf7-e8 Dfl-c4, 9. Ke8-f8
Dc4-f4+, 10. Kf8-e8! Df4-e5t, 11.
Ke8-f8 De5-f6t, 12. Kf8-e8! Het
grapje, want na 12 Dg7X ls het
remise door pat
!Q
Twee weken geleden attendeerde
ik op de grandioze damhappening,
die die zaterdag op de Dam in
Amsterdam zou plaats vinden.
Genoemd gebeuren bestond o.a.
uit een aanschuifsimultaan, die
werd gegeven door oud kampioen
van Nederland Wim de Jong, als
ook een parallel lopend sneldam-
toemooi met daarbij als grootste
attractie de invitatiegroep met
acht Nederlandse toppers, van wie
alleen Hans Jansen niet op kwam
dagen.
Gelukkig had de organisatie de in
ons land stage lopende Malinese
kampioen Mamina N'Diaye al snel
bereid gevonden in te vallen, zo
dat dit enkelvoudige sneldamtoer-
nooi toch onverkort doorgang kon
vinden. Naast de Malinees waren
Van der Wal. Clerc, Stokkel, Bies.
Van der Borst, Van Harten en uw
eigen redacteur van dë partij, zo
dat het talrijke publiek kon genie
ten van een flink aantal interes
sante tienminuten-partijen.
Om te laten zien dat er dan nog
steeds op een erg hoog peil wordt
gespeeld, ook al heeft men maar
tien minuten per partij tot zijn
beschikking, hier mijn eigen duel
met Van der Wal. Overigens was
mijn tegenstander beslist uit
vorm, getuige zijn tegenvallende
zesde plaats. Uiteindelijk kon
Clerc met 11 punten de titel voor
zich opeisen na een remise in de
laatste ronde met mijzelf. Hier
door eindigde ik met 10 punten op
de tweede plaats gevolgd door
Stokkel die met 8 punten derde
werd.
Wit: Jannes van der Wal
Zwart: Frank Drost
1. 32-28 16-21 2. 31-26 11-16. Zowel
tegen Jannes als tegen Stokkel
heb ik een opsluitingspartij ge
speeld, want dat systeem is ook in
sneldamtoernooien erg kansrijk.
Misschien zelfs nog wel kansrijker
dan in een gewone partij, want in
sneldamtoernooien eindigen al
tijd diegenen bovenaan, die het
best opletten en ook de korte vleu
gelopsluiting is een systeem waar
bij men constant waakzaam moet
zijn.
3. 38-32. Kiest voor de vooral in
Rusland in zwang zijnde behande
lingsmethode. Het orthodoxe 37-
32 is ook al veel verder uitgezocht.
3. 7-11 4. 37-31 19-23 5. 28x19
14x23 6. 31-27 natuurlijk is 33-28
hier zwak door 21-27) 23-28 7.
32x23 18x38 8. 43x32 19-14 9. 41-37
5-10 10. 46-41 12-18 11. 39-33 1-7 12.
44-39 7-12. Nu is de opbouw met
14-19 niet meer mogelijk wegens
27-22 met dam, maar dat is hier
van ondergeschikt belang.
13. 50-44 13-19 14. 49-43 9-13 15. 36-
31 4-9 16. 42-38 2-7 17. 48-42. Het is
nu zwart die de eerste beslissing
moet nemen. Vaak wordt in een
dergelijk geval besloten veld 23 te
bezetten. Hier besluit ik om daar
mee te wachten met het oog op
het ontbreken van witte schijven
op de velden 49 en 50.
17.20-24 18. 34-30 14-20 19.41-36
10-14 20. 30-25 18-23 21. 33-28 (zie
diagram 1). In de volgende ronde
'jL
m m, a m, i
mum
ii I I ÏTI i
M
(irf
wh M
m m ip
DIAGRAM I
ontmoette ik Jos Stokkel en in dat
duel vervolgde ik in exact dezelfde
stand met 2112-18 om op 39-33
met 24-29 te vervolgen waarna ook
weer zeer interessant spel ont
staat. Stokkel vervolgde met 22.
47-41 7-12! Deze gevaarlijk aan
doende zet is wel verantwoord
doordat wit in tempomoeilijkhe
den komt en zwart de schijf op 12
toch weer kan oplossen. 23. 39-33
23-29! 24. 44-39 18-23 25. 40-34 wat
anders? 29x40 26. 35x44 24-29 27.
33x24 20x29 28. 44-40 en nu nam ik
DIAGRAM II
met zwart de volgende verrassen
de combinatie (ruil) omdat ik
dacht doorbraakmogelijkheden
op wits korte vleugel te krijgen.
28. 17-22 29. 27x7 11x2 30. 26x17
29-33 31. 38x18 13x35. Bezetting
van 12 en 18 met de dreiging 35-40
en 14-20. 18x40 blijkt ook wel tot
de mogelijkheden te horen.
In de partij Van der Wal-Drost
vervolgde ik met 21. 24-29 om
net als in de volgende ronde op 39-
33 te laten slaan met 12-18, 20x29.
Mijn tegenstander speelde mis
schien daarom wel 22. 47-41 20-24
23. 39-33. Op 39-34 is er een dam
mogelijk met 24-30. 23-29 en 17-22.
Maar misschien had ik ook wel
voor het meer positionele 12-18
gekozen, want ook dat ziet er veel
belovend uit
23. 24-30 (er dreigde natuurlijk
35-30!) 24. 35x24 29x20 25. 43-39 20-
24 26.40-34 12-18?! (Zie diagram 2).
Wit kan nu een positioneel zwakke
damcombinatie nemen met 27. 28-
22 17x28 28. 26x17 11x22 29. 34-29
(A) 23x43 30. 32x1 43x21, waarna
de witte dam altijd met positio
neel voordeel voor zwart van het
bord verdwijnt. Jammer genoeg
zagen wij allebei tijdens de partij
niet dat wit, door bij A op de 29e
zet een extra schijf in de onderne
ming te steken met 34-30 24x35 30
33-29 23x43 31. 32x1 43x21 32. 31-27
22x31 33. 37x17, wel een goede
dam voor twee schijven zou heb
ben gehad met goede wins
tkansen.
27. 45-40? 17-22! 28. 26x17? Hier
was 28x17 wel gedwongen alhoe
wel wit ook dan lastig blijft staan.
2814-20! 28. 24-29 29. 33x24
22x33 wegens 30. 39x28! 19x50 31.
28X10 15x4 32. 40-34 11x22 33. 38-
33 50x28 34. 32x1 en wit wint.
29. 25x14 9x20. Zwart staat ook
hier zo goed als gewonnen en mijn
28e zet zal dan ook wel een grote
verrassing zijn geweest voor mijn
opponent.
30. 31-26 22x31 31. 36x27 11x31 32.
41-36 8-12 33. 36x27 7-11. Wit zit nu
met twee onspeelbare vleugels. Zo
volgt op 34. 28-22 24-29!x29 en wit
is gekraakt, maar ook het partij
verloop biedt wit geen kans meer.
34. 37-31 12-17 35. 42-37 17-22 36.
28x17 11x22 37. 26-21 3-8 38. 21-17
22x11 39. 33-28 8-12 40. 39-33 12-17!
(en geen 24-29 wegens 38-33, 32x12
na!) 41. 44-39 17-22 en na nog wat
overbodige zetten gaf wit op, want
zwart gaat nu zelfs nog een tweede
schijf winnen. Een partij die goed
laat zien dat ook op sneldamtoer
nooien goede partijen kunnen
worden gespeeld.
