Minister en specialisten nog oneens
Handel in bedreigde uitheemse dieren beperkt
Sociaal-economische gevolgen
'chips' ernstig maar vertrouwd
Beelaerts belooft
geld op te maken
Weg m
Een Spa graag. Maar.
dan wel geserveerd
mèt het flesje.
De bezige mens in de
bloemetjes gezet
i Bestaand verbod gaat ook gelden voor dode exemplaren
Groningse socioloog Huppes in studie:
Pot particuliere woningverbetering
Gebruik traangas
binnenshuis fout
In Lekkerkerk nu
570 vaten chemisch
afval opgegraven
EIGEN
LAND
Zaak Menten weer
voor de Hoge Raad
Medische vereniging: inkomens mogen niet te laag zijn
Topman Bankunie
gearresteerd op
verdenking fraude
Rita
J VRIJDAG 5 SEPTEMBER 1980
V, -
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De handel in
(bedreigde uitheemse dieren
t en in produkten van deze die-
ren wordt verder aan banden
J gelegd. Het bestaande verbod
op de handel in levende be
schermde dieren zal vanaf
,j morgen ook gelden voor dode
(veelal opgezette) exemplaren
van deze dieren en voor pro-
dukten waarin delen van deze
dieren herkenbaar zijn ver
kerkt.
Deze uitbreiding betekent onder
i meer dat de verkoop van huiden en
I bont van. alle katachtigen (zoals tij
ger, panter, ocelot) en alle zeehonden
wordt verboden. Het verbod treft
voorts de verkoop van ivoor (van oli
fanten, walrussen en dergelijke), van.
hoorns van neushoorns, van geweien
van beschermde hertesoorten, van di
verse soorten krokodille- en slange-
leer en van schilden van zeeschild
padden. Ook mag geen handel meer
worden gedreven in skeletten of de
len daarvan, zoals schedels en sna
vels, van vele soorten vogels, zoogdie
ren. reptielen en amfibieën. De ver
koop van walvisvlees en -baleinen
behoort eveneens tot het verleden
De uitbreiding van het handelsver
bod betekent niet dat vanaf zaterdag
alle dure, exotische bontjassen van
beschermde dieren uit de winkels zijn
verdwenen. Er is een overgangsrege
ling, die het mogelijk maakt bestaan
de voorraden uit te verkopen. De han
delaar moet echter wel aannemelijk
kunnen maken dat de dieren of de
produkten daarvan zijn gekocht
.voordat het besluit van kracht werd.
Tegen de overige handel zal straf
rechtelijk worden opgetreden
Wet
Hgt' besluit, dat gisteren door staats
secretaris Wallis de Vries (CRM) be
kend werd gemaakt, is genomen op
grond van de wet bedreigde uitheem
se diersoorten. In 1977 werden ruim
tweeduizend diersoorten aangewe
zen, die in hun voortbestaan worden
bedreigd. Het werd toen verboden
deze dieren als huisdier te houden of
te verhandelen; een verbod dat nu
wordt uitgebreid tot de dode exem
plaren of de herkenbare delen
daarvan
Drie jaar terug al heeft een commis
sie advies over deze uitbreiding uitge
bracht. waarbij onder meer werd
voorgesteld ook produkten als olie,
traan en soep van beschermde dieren
te verbieden Hiertegen ontstonden
echter bezwaren, onder meer van de
zijde van het Produktschap voor
margarine, vetten en oliën, omdat
hiermee ook de handel in potvisolie
en zeehondetraan zou worden verbo
den. Met name Rotterdam is een be
langrijk centrum voor de doorvoer
van potvisolie. terwijl ook enkele Ne
derlandse bedrijven walvisprodukten
verwerken.
In het nu genomen besluit ontbreken
produkten als potvisolie en schild
padsoep. Deze zullen echter alsnog
worden verboden. Staatssecretaris
Wallis de Vries zei gisteren dat hier
voor een wetswijziging nodig is, In de
ministerraad is die wijziging reeds
goedgekeurd, zodat deze na advies
van de Raad van State binnenkort
aan de Tweede Kamer kan worden
voorgelegd
Van onze redacteur wetenschappen
DEN HAAG De sociaal-economische gevolgen van de nieuwe technologische revolutie (de
„chips") zullen ernstig zijn, maar ze zullen in zekere zin een vertrouwd karakter hebben. Tot
deze conclusie komt de Groningse socioloog en econoom drs T. Huppes in een studie in
opdracht van het ministerie van sociale zaken.
Huppes voorziet een stijgend ziekte
verzuim, een toenemend aantal ar
beidsongeschikten, ontregelde ar
beidsverhoudingen, een hernieuwde
stijging Van het inflatietempo en een
verder uit elkaar groeien van vraag
en aanbod op de arbeidsmarkt. De
auteur komt tot zijn visie door de
komst van de chip op te vatten als
een versnelde technologische ontwik
keling in het algemeen. Hij zocht
daarom in het verleden een soortge
lijke technische stroomversnelling,
bekeek wat er toen in en met de
samenleving gebeurde, en probeert
daar wijze lessen voor de nabije toe
komst uit te trekken.
Als zo'n „leerperiode" drongen zich
de jaren 1950-'70 op. Vandaar wel-
Alle grond is onder de huizen
van het eerste van de vijf com
partimenten in Lekkerkerk-west
weggegraven. De gaten zullen
weer opgevuld worden met scho-
ne grond.
Minister averontfUifiiing;
DEN HAAG (ANP) Minister De
Ruiter van justitie vindt het jammer
dat de Amsterdamse politie op 3 juli
bij de ontruiming van een kraakpand
aan de Herengracht in Amsterdam
binnenshuis twee soorten traangas
tegelijk heeft'gebruikt. In antwoord
op vragen van het Tweede-Kamerlid
Van der Spek (PSP) zei De Ruiter dat
er tegen de instructie is gehandeld,
dat het zogenoemde CN-gas niet bin
nenshuis wordt gébruikt.
De politie gebruikte bij de ontrui
ming binnenshuis elf CN-gasgrana-
ten en tien van het type CS. Sinds
mei heeft de politie in Nederland de
beschikking over dit type CS. De be
doeling is, aldus de bewindsman, dat
de voorraad CN-gasgranaten wórdt
opgemaakt bij oefeningen en dat bij
rellen alleen nog CS-gas wordt ge
bruikt.
De veiligheidsfactor daarvan is zeer
hoog. Het veroorzaakt geen blijvende
beschadigingen aan huid, ogen of
luchtwegen Er zijn geen dodelijke
ongevallen van bekend". De werking
van CN-'gas. dat ai sinds de tweede
wereldoorlog ter beschikking van de
politie stond, is minder goed bekend.
Minister De Ruiter ontleende zijn' in-
formatie 'aan een biologisch-rriedisch
onderzoek van TNO
Van een onzer verslaggevers
LEKKERKERK - Na vier weken
graven inde gjfwijk in Lekkerkerk
zijn in'totaal 570 vaten met chemisch
afval naar boven gekomen. In de vier
de week (van 26 augustus tot 2 sep
tember) zijn 78 vaten opgegraven
waarvan er 44 leeg waren, 32 gedeelte
lij! vol en twee helemaal vol.
De ontgraving van het eerste compar
timent is de afgelopen week voltooid.
Over enkele weken zal, wanneer dé
gaten met schoon zand zijn opgevuld,
weinig meer terug te vinden zijn van
het „palendorp" dat' het een week
lang is geweest.
Uit het rapport over de vierde graaf-
week blijkt dat op een bepaalde plek
in één van de sloten verhoogde con
centraties tolueen, xyleen en ethyl
benzeen zijn gevonden. Ook werden
daar relatief hoge concentraties kwik
en zink aangetroffen. Er is echter
geen benzeen gevonden; deze gevaar
lijke stof werd alleen in de eerste
week aangetroffen.
De kwaliteit van het grondwater dat
in de vierde week werd gezuiverd, was
in orde, aldus het rapport. De lucht
metingen vertoonden ook een nor
maal beeld:, er werden lichte verho-
gingen van tolueen, xyleen en ethyl
benzeen geconstateerd.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De tweehon
derd miljoen gulden, die mi
nister Beelaerts van volks
huisvesting en ruimtelijke or
dening niet kwy t kan aan par
ticuliere woningverbetering,
zullen alsnog een bestemming
krijgen in de stadsvernieu
wing. Een deel van het geld
echter zal worden gebruikt
om de begrotingsproblemen
van volgend jaar op te lossen.
Een en ander heeft de minister giste
ren verklaard tijdens een interpella
tie van het PvdA-Kamerlid Duinker.
De minister zal voorts op kQrte ter
mijn de regeling voor particuliere wo
ningverbetering aanpassen, in de
hoop dat meer huiseigenaren een be
roep op het rijk zullen doen om hun
woningen te verbeteren.
De minister heeft altijd beweerd dat
hij voor de stadsvernieuwing „nooit
genoeg geld 2al hebben." Toch doet
nu het feit zich voor, dat geld be
stemd voor particuliere woningverbe
tering een peiler van de stadsver
nieuwing niet opraakt. De minister
bevestigde gisteren tegenover de Ka
mer dat in 1980 nog slechts 79 miljoen
van de beschikbare 370 miljoen is
uitgegeven. Bij ongewijzigd beleid
valt te verwachten dat aan het eind
van het jaar omstreeks tweehonderd
miljoen gulden overblijft.
De minister zelf wijt het aan de on
gunstige economische omstandighe
den en de hoge rentestanden, die par
ticulieren ertoe brengen te wachten
met verbeteringen aan de woning.
Ook zei Beelaerts dat mensen meer
dan voorheen zelf aan het werk gaan
om de woningen op te knappen. WD-
Kamerlid Lauxtermann legde deze
opmerking breder uit en vreesde, dat
bij de particuliere woningverbetering
veel zwart gewerkt wordt
Huiverig
PvdA-Kamerlid Duinker legde de
verantwoording voor het niet uitge
ven van het geld geheel bij de minis
ter. Een wijziging van de subsidiere
gels voor particuliere woningverbete
ring die de minister tot tweemaal toe
in 1979 aanbracht zou huiseigenaren
huiverig hebben gemaakt om met
rijkssubsidie de woning op te knap
pen. De PvdA en belangengroepen in
het land hebben daar destijds voor
gewaarschuwd. Omdat ook bij de re
geringspartijen twijfel viel te bespeu
ren moest Beelaerts destijds zijn aan
vankelijke regeling aanpassen.
De minister ontkende gisteren dat
zijn regeling er oorzaak van was dat
geld niet werd uitgegeven. Hij beloof
de dat het merendeel van het geld
toch aan stadsvernieuwing zal wor
den besteed. Dat geld zal worden
toegevoegd aan de pot waaruit de
gemeenten putten voor hun stadsver
nieuwingsactiviteiten. Een wijziging
van de regeling subsidieregels staat
echter ook al op stapel. Het ministe
rie verwacht dus toch dat verbetering
van de regeling tot een groter beroep
op de pot particuliere woningverbete
ring zal leiden.
licht, dat de prognoses ons redelijk
vertrouwd in de oren klinken. In hoe
verre verschilt dit nu van de allerpri-
mitiefste manier van toekomstvoor-
spellen: de lijntjes uit het verleden
gewoon recht doortrekken (behendig
de economische ongeregeldheden
van de laatste tien jaar vermijdend)?
Huppes houdt vol dat zijn redenering
deugt. Die twintig jaar na 1950 waren
een unieke periode, nooit in de ge
schiedenis deed zich een vergelijkba
re ontwikkeling voor. „Als dat voor
de periode 1920-'40 gegolden had, zou
ik dfe als leerperiode hebben ge
bruikt."
Geforceerd
Een samenleving ontwikkelt zich vol
gens Huppes met een karakteristieke
snelheid of liever traagheid. In een
periode van versnelde technologische
groei wordt dat tempo geforceerd en
dat werkt ontwrichtend op mensen
en hun instellingen. Daar komt bij
dat de samenleving anno 1980, zowel
in economisch als in sociaal-cultureel
opzicht, aanzienlijk minder stabili
teit vertoont dan de samenleving in
de jaren vijftig. De kans op ernstige
ontwrichtingen is daardoor groter,
waarschuwt de Groningse onderzoe
ker. Geïntensiveerd onderzoek naar
de relatie tussen technologie en sa
menleving is dringend noodzakelijk.
Met de resultaten daarvan zouden de
te verwachten aanpassingsproble
men met een actief op de ontwikke
lingen vooruitlopend beleid tegemoet
kunnen worden getreden.
De enige concrete aanbeveling van
Huppes is eigenlijk de instelling van
drie-partijenoverleg (werkgevers/
werknemers/overheid) om de invoe
ring van micro-elektronica in produk-
tieprocessen te begeleiden. Hij noemt
dit op bedrijfs-, nationaal en interna
tionaal niveau dringend gewenst, om
de toenemende instabiliteit, of zelfs
desintegratie van de arbeidsverhou
dingen tegen te gaan. Toch biedt de
studie eigenlijk meer een diagnose
dan een therapie? Huppes: „Helaas
wel."
T. Huppes, Maatschappelijke gevol
gen van de „chip"-technologie (H. E.
Stenfert Kroese, Leiden. 1980) 12Q
pag. ƒ24,50.
ADVERTENTIE
Het is wéér tijd voor het Aals-
meerde Bloemencorso. Het thema
is ..de bezige mens", niet bezig met
z'n werk maar met zijn vrijetijds
besteding. Zaterdag bezoekt de
stoet de hoofdstad met als hoogte
punt een défilé op de Dam.
- In de stoet worden de bloemenwa
gens begeleid door muziekkorp
sen. ruitergroepen. koetsen en ver
sierde auto's. Ontwerper van het
corso is ook dit jaar weer de Vlaar-
dingse kunstenaar frits Vogel.
Wie graag de bloemenwagens wil
zien maar zaterdag geen tijd heeft,
kan vandaag en zondag naar de
Aalsmeerse bloemenveiling gaan.
want daar staat de hele stoet dan
tentoongesteld Bovendien kun
nen bezoekers daar kijken naar
mensen die oude ambachten beoe
fenen. Wie in het zuiden des lands
woont hoeft voor een bloemencor
so niet helemaal naar Amsterdam
te komen want zaterdag is er een
corso in Aalst, bij Zaltbommel in
de buurt en zondag trekt een bloe-
menstoet door Zundert. In het
oosten kan de bloemenliefhebber
zijn hart ophalen op de dahliaten
toonstelling in het 750-jarige
Zwolle.
Lekker met z'n tien-duizenden
zuurkool eten kan in Langedijk
dat nog druk bezig is met het
vieren van het negeneeuWenfeest.
Voor velen geldt nog steeds „geen
zuurkool zonder worst" en daarom
hebben de leerlingen van de plaat
selijke slagersvakschool 6000
rookworsten gestopt, met de
hand. Dit weekend wordt het druk
in Zandvoort. Zaterdag begint het
met een luchtige competitie; de
Nationale kampioenschappen
vliegeren onder de naam Fly
Away. De touwtjes worden vastge
houden op het Duinterrein en het
begint om twee uur Voor de nat
halzen biedt het Noorderstrand
zaterdag en zondag watervertier
Dan worden de vierde Open Bran
ding Surf Cupwedstrijden ge
varen.
In het Rotterdamse Kralingse
Bos komt dit weekend het feest
zomaar uit de lucht vallen. Zo'n 65
parachutisten springen uit een
vliegtuig naar beneden en dan
gaat het erom precies op een be
paald doel terecht te komen. Wie
in een boom landt is af. Omdat de
sport op zich vrij geruisloos is voor
de kijker, voorziet een speaker het
publiek van commentaar en als
die is uitgepraat treedt een aantal
artiesten op (zaterdag om twee
uur). Het springen begint al om
tien uur 's ochtends.
Het Muiderslot bestaat zevenhon
derd jaar en dat is de aanleiding
geweest om het slot 's avonds
open te stellen. Men kan dan vrij
dwalen door de met kaarsjes ver
lichte zalen, begeleid door muziek
uit de middeleeuwen. Morgen
avond is de laatste gelegenheid
om (vanaf half acht) hiervan te
genieten.
ADVERTENTIE
U bestelt Spa. U betaalt voor Spa.
Zorg dan ook dat u echte Spa krijgt.
Dus, Spa uit het flesje, met het
Spa etiket.
Spa is natriumarm, met een
verfrissende smaak.
DEN HAAG (ANJ>) - Jpe Hoge Raad
behandelt op maandag 27 oktober
'opnieuw) de zaak-Mènten
Menten (81), nóg steeds opgenomen,
.het ziekenhuis in het gevangenis
complex Scheveningen, tekende cas
satie aan van het vonnis van de recht
bank té Rotterdam van 9 juli. Bij dit
vonnis werd hij veroordeéld tot tien
jaar en een boete van 100.000 tuiden
De rechtbank achtte bewezen, dat
Menten begin juli 1941 deelnam aan
de executie van ruim twintig burgers
in het Poolse dorpje Podhorodce.'
Het wordt de vierde maal,, dat de
Hoge Raad, het hoogste rechtscollege
in Nederland, met de zaak-Menten te
maken krijgt.
ADVERTENTIE
Dat er op een forse manier nadien lazen we in de NRC ien als zij een pr
QOOr Bram Pols v»miir (n Tal dat. ons rist ffpmirlriplri tacht.io
DEN HAAG De landelijke specialistenvereniglng heeft gisterochtend twee
uur lang gesproken met de ministers Van Aardenne van economische zaken
en Ginjaar yan volksgezondheid en milieuhygiëne over de korting op de
inkomens'van de medici. Het was een gesprek, „in bevredigende sfeer" zo
werd later van beide kanten vernomen, maar wat er precies besproken werd
wilden de partijen niet prijs geven.
Anders fietsen is
óók zo maar wat
zwerven
Minister Van Aardenne wilde
slechts verklappen dat hij
niet verder is gegaan in het
gesprek, dan wat er in zijn
brief van enkele weken gele
den te lezen valt.
De medische specialisten zul
len binnen enkele weken,
volgens de heer Van Aardenne
vooralsnog per 1 oktober te
maken krijgen met nieuwe ta
rieven die zij voor hun ingre
pen mogen rekenen. Die tarie
ven worden zodanig laag ge
steld dat zij met hun jaarinko
men terecht moeten komen
op het salaris van een zeef
hoge ambtenaar, dat wil zeg
gen tegen de 130.000 gulden.
In die tarieven zitten verder
nog 45 procent aankledings-
kosten verwerkt, waardoor
het inkomen feitelijk op een
dikke 180.000 gulden komt.
De specialisten nu kunnen
zich niet vinden in de veilig
stelling van zo'n inkomen,
want zeggten ze: als je ons wilt
gelijkschakelen met dit soort
ambtenaren, dan moeten we
voor ons zelf een identieke ou
dedagsvoorziening kunnen re
gelen. Voorts moeten we onze
sociale lasten helemaal zelf
ophoesten, lopen we het risico
dat ons inkomen stilstaat als
we zelf ziek te bed liggen en
werken we veel langer en har
der dan deze ambtenaren. Zo
gerekendvindt men die 45
procent aankledingskosten
onvoldoende
'Van de gekke'
In het verleden hebben rege
ring en specialisten die aan
kledingskosten op een percen
tage van 60 procent gezet.
Voorzitter van de landelijke
specialistenvereniging dr A.
Kastelwin: „Het is van de gek
ke. dat de minister dat per
centage ineens met vijftien
omlaag brengt, terwijl hij dat
niet onderbouwt met cijfers.
We hebben zelf een onafhan
kelijk actuaris (een verzeke-
ringswiskundige) ingescha
keld, die op een percentage
van 75 uitkomt. Van Aarden
ne komt nu nietverder dan
dat hij de indruk heeft, dat 45
procent voldoende is. Volgens
hem moeten we dan volgend
jaar maar eens bekijken of het
inderdaad genoeg blijkt. Zo
gaat dat natuurlijk niet."
Als Van Aardenne nu zegt
dat zijn brief van enkele we
ken terug nog altijd als lei
draad moet worden aange
houden, dan mag de buiten
wereld rustig veronderstellen,
dat de partijen over die aan
kledingskosten hun bereid
heid te kennen geven om nog
eens diep over die 45 procent
na te denken. Overeenstem
ming is er echter nog niet: de
partijen praten volgende
week verder.
Dat er op een forse manier
de beuk in zal gaan over de
gehele linie staat wel vast.
Dat betekent dat de hoogst
betaalden, de radiologen hun
inkomen van 370.000 gulden
tot de helft verminderd zien.
Maar het norminkomen houdt
evenzeer in dat kinderartsen,
de slechtst betaalde groep er
30.000 gulden bijkrijgt. Met
die laatste groep er bij gere
kend komt men nog altijd op
een gemiddelde inkomenskor
ting van 80.000 gulden.
Rancune
Het is duidelijk dat de rancu
ne over en weer tussen de spe
cialisten en de bewindslieden
let wel twee WD-ministers
en een VVD-staatssecretaris
groot is. Minister Van Aar-
dene sprak afgelopen vrijdag
nog zijn ergernis uit over het
naar zijn idee volstrekt onte
rechte gemok van de specia
listen. En voorzitter Kaste
lein: „We werden op 5 juni
ontboden op het ministerie.
Van Aardenne liet ons gevij-
ven eerst een uurtje anti
chambreren en toen kregen
we te horen hoe hij erover
denkt. Wat wij ervan vonden
deed verder niet zo veel terza
ke. We hebben hem gevraagd:
excellentie, wat gaan uw
denkbeelden voor ons beteke
nen? Hij wist dat niet. Daags
nadien lazen we in de NRC
dat ons dat gemiddeld tachtig
mille gaat kosten. Er was een
lekje."
Minister Van Aardenne weer
liet in zijn brief doorklinken
dat de specialisten hem im
mer in het ootje hebben geno
men Hij stelde immers dat,
nu de gegevens van de com
missie Van Mansvelfnaaf bui
ten waren gekomen, bleek dat
de specialisten zelf in hun
jaarlijkse opgaven altijd een
aanmerkelijk lager inkomen
hebben gesuggereerd dan ze
feitelijk verdienen.
Boosdoener is nu natuurlijk
de commissie Van Mansvelt,
of formeler: de commissie
structuur honorering medi
sche specialisten, die in haar
tussentijdse rapport in mei
deze cijfers naar buiten
bracht. De commissie heeft
inmiddels uitvoerig de kant
van de landelijke specialisten-
vereniging gekozen. Ze gaat
achter de vereniging staan,
omdat ook zij' vindt dat met
ingrepen van dit formaat
brokken worden gemaakt in
de specialistische wereld
Hyp otheek
Dat heeft te maken met de
good-willsommen. die jonge
specialisten moeten neertel
len als zij een praktijk van een
scheidend collega overnemen.
Die mannen kijken nu wel uit,
want met zo'n „klein' inko
men, kunnen ze een hypo
theek voor een good-willsom
nooit betalen. Er zal daarom
een tekort dreigen op korte
termijn, aan verschillende
specialisten.
Dat dé commissie Van Mans-
velt van tevoren niet wist. dat
de bewindslieden zulke stre
ken zouden uithalen lijkt on
geloofwaardig. Bij de installa
tie van de commissie op 1 fe
bruari 1979 werd haar immers
verzocht zo gauw mogelijk die
inkomensgegevens te ver
strekken. opdat spoedig een
nieuw prijs-inkomensbeleid
kon worden vastgesteld. De
beroering heeft er nu voor ge
zorgd dat de commissie niets
meer doet en vindt dat zich
eerst maar eens een paar wijze
mannen over het conflict
moeten buigen.
De enige belanghebber in dit
conflict, die nog niet is ge
hoord is de fiscus. Bij dergelij
ke hoge inkomens wordt de
top belast met een percentage
van rond zeventig procent.
Van de tachtig mille die de
specialist straks gaat inleve
ren neemt hij er dus in feite
een dikke vijftig voor zijn re
kening.
AMSTERDAM (ANP» - Een onderdi
recteur van de Hollandse Bankunie.
is gisteren door de Amsterdamse poli
tie gearresteerd op verdenking van
fraude. De onderdirecteur stond al
sinds begin deze week op non-actief
in verband met gebleken onregelma
tigheden.
Hij wordt ervan verdacht bij zijn
werkgeefster, een onderdeel van de
Algemene Bank Nederland, ongeveer
1.5 ton te hebben verduisterd in tier.
jaar tijd.
Burgemeester De heer J. Schoon-
derbeek (54) uit De Bilt is per 1 okto
ber benoemd tot burgemeester van
Rhenen. Hij is nu gemeentesecretaris
in De Bilt. De heer Schoonderbeek is
gereformeerd en is lid van het CDA
Hij volgt in Rhenen oud-burgemees
ter T. Bijleveld op.
..Doorlichten hoeft niet. ik heb mijn
zelfportret meegenomen