Wiegel: Alle inkomens dalen Tentoonstelling één eeuw VU sfeerrijk 'Acht uur slaap is niet noodzakelijk' Eerste Surinamers met een visum aangekomen In Alkmaar zelf het kaasdragen proberen Den Uyl wil weg naar het CDA niet afsnijden Bezwaren tegen beleid Veder-Smit wil behoud van De Klokkenberg Uitvoering nog onduidelijk Ambassade in Israël verplaatst Elka in Aalten opnieuw bezet WEG IN EIGEN LAND Onderzoekers betalen Amsterdams slaapcongres zelf Ontwikkelingslanden vooral de dupe van grote werkloosheid Rita DINSDAG'2 SEPTEMBER 1980 BINNENLAND TROUW/KWARTETH S 3 Van een onzer verslaggevers DEN HAAG Op Schiphol zijn gisteren de eerste Surlna- mers aangekomen meteen vi-, sum, dat sinds 1 september verplicht is, wanneer ziji naar Nederland willen. In1 het KLM-toestel met 198 stoelen, waren er 177 bezet met Suri- namers, die een visum had den verkregen. De overige 21 plaatsen waren aanvan kelijk wel geboekt, maar werden op het laatste ogenblik niet gebruikt. Het kan zijn, dat het hier om Surlna- mers gaat. die bij hun visum-aan vraag niet over genoeg geld bleken te beschikken, waardoor hen in eerste instantie het visum geweigerd is. Bij het ministerie van buitenlandse KLM-toestel niet helemaal bezet deze voorwaarden ditmaal soepel te zullen toepassen, wanneer Surina mers er niet in zouden slagen tijdig een visum te krijgen, dit gezien de zeer korte termijn waarop de Neder landse regering de visumplicht heelt afgekondigd. Kerken zaken had men gisteren nog geen duidelijk Inzicht in de gang van za ken in Paramaribo: er was nog niet bekend hoeveel visa er geweigerd wa ren. Wel was bekend, dat het erg druk Is op de Nederlandse ambassade, waar dit document aangevraagd moet worden. Apex-tarief Tachtig procent van de passagiers, die de KLM en de SLM gezamenlijk vanuit Paramaribo naar Nederland vervoeren, reist op een zogenoemd apex-tarief. Hierbij moet en de boe kingen dertig dagen voor vertrek wor den gemaakt, waarbij tevens de rels- som moet worden voldaan. De een maal gemaakte boeking kan niet meer ongedaan worden gemaakt; bo vendien wordt de relssom niet terug betaald, wanneer de passagier om welke reden dan ook, van zijn reis moet afzien. De luchtvaartmaat schappijen hadden echter toegezegd De werkgroep Surinamers van de Raad van kerken in Nederland heeft In een telegram aan staatssecretaris Haars ongerustheid uitgesproken over de vermoedelijke gevolgen van de visum-maatregelen en heeft aan gedrongen op duidelijkheid en op de erkenning van de „historische verant woordelijkheid" van Nederland voor Suriname. Ons commentaar staat op pag. 5 DEN HAAO (ANP) Staatssecreta ris mevrouw Veder-Smit (Volksge zondheid) meent, dat het hartchlrur- gisch centrum van „de Klokkenberg" in Breda moet blijven bestaan. Naar haar mening kan dit centrum een nuttige en noodzakelijke bijdrage le veren aan de totale capaciteit voor open hartchlrurgle ln Nederland. De staatssecretaris zegt dit ln ant woord op vragen van het Kamerlid Wessel-Tulnstra (D'66). Daarin wordt het „niet wel denkbaar" genoemd dat ln „de Klokkenberg" geen hartchlrur gle meer zou worden verricht, mede gelet op de Investeringen die met het oog daarop door die Inrichting zijn gedaan. Van onze parlementsredactie DEN HAAG Alle inkomens, dus ook de laagste, gaan er volgend jaar in koopkracht op achteruit. Minister Wiegel (binnenlandse zaken) heeit dit gisteravond op een WD- bijeenkomst in Roermond gezegd. DEN HAAO(ANP) De Nederlandse ambassade in Israël is gisteren ver plaatst van Jeruzalem naar Tel Aviv, aldus heeft een woordvoerder van het ministerie van buitenlandse zaken in Den Haag medegedeeld. Zij die con tact met de ambassade willen opne men moeten zich wenden tot een am bassadefunctionaris die voorlopig zijn intrek heeft genomen in het Ne derlands consulaat in Tel Aviv. De feitelijke overplaatsing van de ambassade, volgend op een aanbeve ling van de Veiligheidsraad en druk van Arabische en Islamitische lan den, volgt nog geen week na het kabi netsbesluit. De onlangs benoemde ambassadeur In Israel, Iwan Verkade, zal dezer dagen naar zijn nieuwe bestemming afreizen. Hij zal, tot een geschikte residentie is gevonden, voorlopig in een hotelkamer ln Tel Aviv gaan wo nen, en door een secretaris worden bijgestaan bij het opzetten van een kanselarij. De Nederlandse vestiging in Jeruza lem zal waarschijnlijk blijven func tioneren als consulaat, maar een be slissing hierover is nog niet genomen. AALTEN (ANP) Het personeel van de Elka-vestlging in Aalten heeft gis teravond het bedrijf opnieuw bezet. Het personeel heeft hiertoe besloten na een spoedvergadering waaruit bleek dat de directeur van het con cern. de heer Kip, bleef weigeren de vorige week vrijdag gemaakte afspra ken over de overdracht van zijn direc tiebevoegdheden na te komen. Dit heeft een woordvoerder van de dien stenbond FNV bekendgemaakt. Volgens de woordvoerder bestaat de kans dat vandaag het hele concern plat gaat. Tot gisteravond laat bleef de heer Kip weigeren zijn handteke ning te zetten onder de schriftelijke verklaring waarin de gemaakte af spraken zijn opgenomen. Het perso neel van de Elka-vestiging in Aalten had het bedrijf vanaf vorige week dinsdag tot gistermorgen bezet houden, aldus de woordvoerder. Zoals het er nu uitziet, gaat de bezet ting door met daarnaast de kans op een algehele staking, zo zei hij. Vervolg van pagina 1 „Minister Albeda en staatssecre taris De Graaf weten heel goed. zei sociale verzekeringsdeskundige Her man Bode, dat het voor gedeeltelijk arbeidsongeschikten bijzonder moei lijk is een baan te krijgen Als deze maatregel stringent wordt doorge voerd is dat voor honderdduizenden WAO'ers een ramp. Veel van hen zul len straks voor een deel van hun uitkering moeten aankloppen bij de bijstand." «Onaanvaardbaar voor de FNV is ook het voornemen om gehuwde vrouwen de te veel betaalde AOW-premie niet meer terug te geven." „Daarover zou te praten zij.n zei Bode. wanneer de gehuwde vrouw een zelfstandig recht zou hebben op AOW, maar nu staat er tegenover de betalingsplicht geen en kel recht. Het plan om pas een werk loosheidsuitkering te geven wanneer een werkloze in één jaar tenminste 130 dagen heeft gewerkt, zal volgens Bode voor bijvoorbeeld veel gehulde vrouwen, die werkloos worden, bete kenen dat zij geheel uit het sociale veizekeringsysteem verdwijnen. Zo'n vrouw kan in het geval van werkloos heid aankloppen bij de bijstand, maar in veel gevallen zal het gezinsin komen te hoog zijn om voor bijstand m aanmerking te komen. In dat geval vervalt elk recht op een uitkering. De vice-premier wilde op deze bijeen komst nog niet kwijt hoe het kabinet dit koopkrachtoffer denkt te verwe zenlijken. „We zullen," aldus Wiegel, „de lagere Inkomenstrekkers een iets kleinere stap terug moeten zetten dan de hogere." Eerder was al bekend geworden, dat het kabinet de rijksbij drage aan de sociale fondsen met ruim een miljard gulden zou willen verlagen. Als gevolg daarvan zouden de premies voor de sociale voorzie ningen moeten worden verhoogd. Binnen het kabinet was het een strijdvraag of dit wel de Juiste oplos sing was. Met name de WD-mlnis- te rs hadden bezwaren, omdat zij er een lastenverewaring voor het be drijfsleven inzagen. En bovendien: wat zou er moeten gebeuren als de premieverhoging zou worden afge wenteld. De WD was daarom voor een looningreep. Begrip In Roermond zei Wiegel er dit over: „Het kabinet gaat er van uit, dat het, Nederlandse volk beseft dat er offers gebracht dienen te worden. De be langenorganisaties zal worden ver zocht daaraan gehoor te geven, ter wijl van de specialisten voor de diver se begrotingshoofdstukken ln de Tweede Kamer begrip zal worden ge vraagd voor de Ingrijpende bezuini gingen, die het kabinet ln de begro ting voor 1981 heeft verwerkt" Wiegel maakte ook bekend, dat een verhoging van de loon- en inkomsten belasting, alsmede van de accijnzen dit jaar achterwege blijft. „Omdat ook voor volgend Jaar een geringe economische groei wordt verwacht, zal," aldus Wiegel, „het mes moeten worden gezet in de uitgaven krach tens de sociale- zekerheidswetten, die voornamelijk ten grondslag hebben gelegen aan de explosieve toeneming van de collectieve uitgaven als ge heel." Defensie en politie Bezuinigingen op de uitgaven voor defensie en de politie zijn eveneens onvermijdelijk, maar zorg ls gedra gen voor het ontzien van taken die veiligheid van de burger moeten waarborgen, aldus Wiegel. HIJ maak te ten slotte bekend, dat er voor de bouwnijverheid extra middelen zijn uitgetrokken. Het kabinet „dringt verder aan op een gezond huurniveau en op maatregelen voor een toene ming van het eigen woningbezit". Een buiskamer uit het rijke gereformeerde leven, levensgroot te zien op de VU-tentoonstelling. Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM Gisteren is in het Amsterdams Historisch Museum (grenzend aan het Begijnhof) de tentoonstelling „Honderd jaar Vrije Universiteit, tot blozens toe geopend. Deze tentoonstelling, die tot 30 september te bezichtigen valt, wil vooral de sfeer van een eeuw VU-historie weergeven en iets van de relaties laten zien tussen deze universiteit en kerkelijk en politiek Nederland. De stichter van de Vrije Universi teit Abraham Kuyper verklaarde een eeuw geleden bij de opening van de VU, dat deze met de nóAm universiteit tot blozens toe verle gen was: vandaar de Utel van de expositie. Een der grootste „stuk ken" ls de beschadigde deur van de consistorie van de Nieuwe Kerk op de Dam: ln 1886 tijdens kerke lijke woelingen door Kuyper en zijn medestanders opengebroken. Een dergelijke bezigheid heet te genwoordig „kraken" en de pers dienst en de VU aarzelt dan ook niet om van een kraakactie te spreken. Overigens staat het ge beuren ln de kerkhistorie te boek als de paneelzagerij. De VU-grondleggers zagen him ac tie overigens beslist niet als we derrechtelijk: niet zij waren de krakers, maar de synodegetrouwe hervormden, die de deur hadden laten bepantseren om te voorko men dat de orthodoxen zich van de kerk meester zouden maken. Het ln 1886 spelende verhaal wordt ln geuren en kleuren uit de doeken gedaan ln de tentoonstel lingscatalogus, compleet met bij zonderheden over bewaklngsploe- gen en de ln verwarring gebrachte Amsterdamse politie. Huiskamer Een huiskamer zoals die er ln de eerste tientallen jaren van deze eeuw uitzag geeft een Indruk van het gereformeerde milieu dat Jaar ln jaar uit vrijwillig betaalde om de VU ln stand te houden. Voorts wordt aandacht besteed aan hon derd Jaar studentenleven, vrou wen die ln de VU-geschiedenis een rol hebben gespeeld, en aan de spotprenten die o.a. Albert Hahn op Kuyper maakte. Van het heden wordt een beeld gegeven door middel van een dia-serie over de universiteit, een fotoreportage van het ziekenhuis over de weg die een patient gaat nadat hij een ongeluk heeft gehad, een greep uit het arsenaal van wetenschappelij ke onderzoekingen, erepromoties, en publikaties uit de media waar- In kritiek op de VU wordt uitgeoe fend. Een rijk geïllustreerde catalogus vol sterke verhalen uit de VU-his torie is als bijlage van het maand blad VU-raagazlne voor 2,50 ln het museum verkrijgbaar. Het Amsterdams Historisch Museum, Kalverstraat 92, ls geopend van maandag t/m zaterdag van 9.30- 17.00 uur, op zon- en feestdagen van 13.00-17.00 uur. Iedereen die het kaasdragen zelf eens wil proberen kan terecht in de Langestraat te Alkmaar. Tot en met vrijdag mogen alle aspi rant-kaasdragers tussen drie en vijf uur laten zien wat ze kunnen. Echte beroepskaasdragers zullen van te voren de kneepjes van het vak uit de doeken doen. Iedere deelnemer ontvangt een aardige herinnering. Een Amerikaans tele visieteam zal het gebeuren vast leggen. Een en ander zal plaats vinden vanwege de heropening van de straat. In het kader van de manifestatie Rotterdam Thuishaven zal van woensdag tot en met zondag de jaarlijkse botenbeurs plaatsvin den ln de Leuvehaven aldaar. Te vens zullen er schepen uit verre landen te bezichtigen (zljn, waar onder een Jangada uit Brazilië, een stroboot uit Bolivia en een gondel uit VenetlC. Zwementhouslasten kunnen om vier uur terecht ln het Zuiderpark te Den Haag. waar vandaag de zwemvlerdaagse van start gaat. Voor het vijfde achtereenvolgende Jaar zal men ln Hengelo het lande lijk standwerkersconcours hou den. Wethouder Woertman zal morgen het officiële startsein ge ven op het Marktterrein. Vanaf half twee zullen naar schatting 25 reglo-flnallsten strijden om de na- tlonale trofee. Dldam staat morgen letterlijk op stelten. Er is een sfeermarkt met muziek en steltloopwedstrijden, die vrijdag zullen worden afgeslo- ten met het uitroepen van de Ne derlandse kampioen steltlopen. En dit alles op z'n Belgisch. Het Zodloglsch Museum (bij Artls) aan de Plantage Middenlaan te Amsterdam herbergt een omvangrijke collectie insecten, waaronder een half miljoen vlin ders. die morgen vanaf twee uur zijn te bewonderen. Vandaag wordt er gefietst ln Rus tenburg. Om zeven uur 's avonds zal het peloton van start gaan ln de Randwljcklaan van deze ge meente. Morgen zal op dezelfde tijd een prestatieloop over tien engelse mijlen worden gehouden. Zwolle staat deze maand ln het teken van de muziek. Het Overijs sels Phllharmonlsch orkest zal vanavond om acht uur een con cert geven ln de Buitensocieteit. Tijn van Eijk zal morgen het orgel van de Grote Kerk in Dordrecht bespelen. Zijn programma bestaat uit werken van L. Marchand, C. Franck, Hendrik Andriessen en Daan Manneke. UTRECHT (ANP) „De PvdA kan het zich niet permitteren om de weg naar het CDA al te snijden." Dit zei dé voorzitter van de Tweede-Kamerfractie van de PvdA. Joop den Uyl. gisteravond op een bijeenkomst van de afdeling Utrecht van D'66. „Alhoewel D'66 veel te optimistisch was, en ls, over de gevolgen van de produktivlteltsstljglng door de Invoe ring van nieuwe elektronica bij een geringe economische groei voor de werkgelegenheid", beschouwt Den Uyl de partij nog steeds als een „na tuurlijke bondgenoot". Samenwerking met het CDA zal veel problemen opleveren, zo verwacht Den Uyl. Het verkiezingsprogramma van de PvdA vertoont overeenkom sten maar ook veel verschillen met dat van het CDA. Den Uyl vooreiet tevens moeilijkheden voor de geloof waardigheid van het CDA Indien nieuwe coalitiepartners worden geko zen na het kabinet Van Agt. De kiezers die ln 1977 zijn geschokt doordat de PvdA niet langer deelnam aan de regering, hebben er recht op dat de PvdA zich onomwonden uit spreekt voor het dragen van de rege ringsverantwoordelijkheid, zo deelde Den Uyl mee. Volkspartij De groep mensen die D'66 vertegen woordigt, de intellectuele midden klassen, kan daarbij niet gemist wor den. Den Uyl betreurt nog steeds het falen van de pogingen om een pro gressieve volkspartij op te richten en hij vroeg D'66 om voor de verkiezin gen een keus te maken voor samen werking ln een kabinet met de PvdA. Den Uyl wil de weg inslaan van een herverdeling van schaarse arbeids plaatsen. Er kunnen een half miljoen banen bij komen, Indien er loonoffers worden gebracht. Het voornemen van minister Pais om door middel van loonsverlaging de werkgelegenheid Van onze redacteur wetenschappen AMSTERDAM Klaarwakker beginnen ongeveer driehonderd onderzoekers vanmprgen in Amsterdam aan het vijfde Europese slaapcongres. Er is over slaap en in voorkomende gevallen het gebrek daaraan, nog veel uit te zoeken, vertelt prof. dr. H. Visser, de voorzitter van het organisatiecomité. „Het onderzoek is pas in de jaren vijftig serieus begonnen." Er gaan in Nederland alleen al per nacht miljoenen slaapta bletten door de kelen. „Maar we weten nog steeds niet waaróm mensen met slaap- klachten naar de hulsarts gaan." Daar ligt nogal eens een eenvoudig maar wijd ver breid misverstand aan ten grondslag, meent Viser. Men sen denken dat zij recht heb ben op acht uur ononderbro ken slaap per nacht, en dat geregeld voorkomende uit zonderingen daarop een slaapstoornis zijn en behan deld moeten worden. Maar met name bij oudere mensen wordt de diepte van de slaap geleidelijk minder. Dat iemand van een jaar of zestig 's nachts een paar keer wakker wordt en weer indom melt, is volstrekt normaal, al dus Visser. Met die eenvoudi ge boodschap heeft hij in zijn directe omgeving al heel wat collega's van de slaapmidde len afgeholpen „De mensen zouden meer tevreden moeten zijn met de slaap die ze héb ben". zegt hij. .Als opa geregeld om half zes wakker wordt, maar van zijn omgeving niet zijn bed uit mag omdat gestommel in de keuken op dat tijdstip niet op prijs wordt gesteld, ls dat geen slaapstoornis, maar slaapellende", aldus prof. Vis ser. Zo'n man is gewoon uitge slapen. De individuele behoef ten lopen vrij sterk uiteen en kunnen in de loop der jaren veranderen. Visser zelf had lange tijd aan vijf uur genoeg en vond het alleen maar fijn dat hij meer tijd voor andere dingen overhield. "Natuurwet' Ook over het andere uiteinde van huiselijke slaapproble men heeft prof. Visser uitge sproken opvattingen. Dat kleine kinderen om zeven uur naar bed zouden moeten, vindt hij twijfelachtig Hij vermoedt dat deze „natuur wet" hoofdzakelijk in het le ven geroepen is omdat de ou ders ze dan van de vloer willen hebben. „Maar zó zit de we reld niet in elkaar." Sommige kinde^n krijgen nu eenmaal pas tegen half tien slaap, dat ls hun individuele dagritme. daar doe Je weinig aan. Het enige wat vaststaat ls dat een zuigeling zestien uur per dag slaapt Dat neemt met het op groeien geleidelijk af, tot met een jaar of acht de „normale" waarde van meestal zes tot acht uur wordt bereikt. Maar: „Wij kennen de behoef te aan slaap niet". Prof. Visser behoort overigens niet tot de verklaarde tegen standers van slaapmiddelen als er echt problemen zijn. Emotionele bezwaren tegen „die vreemde rommel ln je lijf" kan hij niet delen. Met name de moderne benzodiaze- pinen (Mogadon ls qua omzet een van de grootste) beïnvloe den een natuurlijk proces; er bestaan op zenuwcellen speci aal gevoelige plekjes voor. Dat wil niet zeggen dat alles koek en ei is. Er treedt al vrij snel afhankelijkheid van die middelen op, een bekend pro bleem het akelig dromen wanneer je er weer mee stopt Tablet Eigenlijk, aldus Visser, zou den arts en patient bij het van het onderwijspersoneel te waar borgen ls ln principe bespreekbaar, zo zei Den Uyl. Uitbreiding van de werkgelegenheid Ln de quartaire sec tor (dienstverlening) met name ln de gezondheidszorg, is gewenst. Het ka binet Van Agt heeft echter nagelaten om door langlopende arbeidsplaat senovereenkomsten voor de betrok ken werknemers zijn plannen maat schappelijk aanvaardbaar te maken, aldus Den UyL Industrie De werkgelegenheid ln de Industrie .zal moeten worden behouden door een toeneming van de greep van de overheid op de industriële ontwikke ling. Een beheersorgaan dient te wor den belast met de Invoering van een werkgelegenheidsplan in de indus trie. Dat mag echter niet ontaarden ln een staatsbureaucratie, zo hield Den Uyl zijn gehoor voor. Een vergro ting van de aardgasbaten van de overheid en wellicht een beheersing van de kapitaalexport kunnen het UJ eveneens doen keren. Het kabinet Van Agt heeft bijgedra gen aan het verval van het gezag van de politiek en de politici, zei Den Uyl. Het is ln gebreke gebleven bij het geven van een antwoord op de maat schappelijke vragen. Het herstellen van het vertrouwen ln de politiek ls de belangrijkste taak van een nieuw kabinet, zo meent de leider van de Tweede Kamerfractie van de PvdA. Van onze redactie economie GENêVE De internationale Ar beidsorganisatie (ILO) in Oenève, heeft uitgerekend dat er meer dan een miljard banen moeten worden gecreeerd, als we tegen het eind van deze eeuw een staat van volledige werkgelegenheid willen bereiken. Dat betekent dat er ln de Jaren tachtig per Jaar ruim 40 miljoen banen moe ten bijkomen. Op dit moment zijn er. over de hele wereld verspreid, 455 miljoen mensen werkloos. Waar de organisatie zich vooral zor gen over maakt, ls de naar verhou ding sterker toenemende werkloos heid ln de ontwikkelingslanden. Het ln Washington gevestigde „Environ mental Fund", een organisatie die de aandacht wil vestigen op de groei van de wereldbevolking als een Interna tionaal sociaal probleem, laat soort gelijke zorgelijke geluiden horen. Vol gens deze organisatie zal de wereld- beroepsbevolking zich in de 15 Jaar tussen 1965 en 1995, hebben uitge breid met bijna een miljard mensen. CWKamphu?s«Ï!erS **n he' s,"pcontr": prof- Vb»r en prof. dr. H. A. voorschrijven van een slaap middel al aan het afwennen ervan moeten gaan bouwen. Ideaal zou bijvoorbeeld kun nen zijn om voor 21 dagen tien tabletten voor te schrijven. Maar Visser ziet in dat een dergelijke opzet in de praktijk gemakkelijk scheef zou kun nen lopen. „Want als die tien tabletten op zijn na tien da gen, dan heeft de buurvrouw ook nog drie potjes staan." Het ls duidelijk dat die miljoe nen tabletten per nacht er vol gens prof. Visser toch wel wat te veel zijn. Het congres van de Europese vereniging voor slaaponder- zoek ls in zoverre uitzonder lijk dat men het bewust geor ganiseerd heeft zonder de „krankzinnig grote" financië le bijdrage van de farmaceuti sche Industrie, die bij dat soort gelegenheid gebruike lijk was. De kosten worden bijna helemaal bestreden uit het Inschrijfgeld van de deel nemers, dat met tweehonderd gulden ook nog relatief be scheiden is. We waren bang, zegt Visser, dat we anders over een paar jaar misschien helemaal geen congres meer van de grond zouden kunnen krijgen. Dat de tijden veran deren blijkt ook uit de om standigheid dat aan een aan tal Amerikaanse sprekers een relskostensubsldie moest wor den toegekend. „Vergeet de babysit maar. Ik knap voortaan mijn eigen saakjes op

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 3