Zuiderzeedorp krijgt
levendig aanzien
Een zwart-witte
Dracula bedreigt
Engelse schone?!
Sympathieke groep biedt
wisselvallig programma
Satellietstunt gaat
op Firato de mist in
Belgisch Centrum
dit jaar nog niet open
Enkhuizer buitenmuseum maakt snelle vorderingen
Amusement uit de jaren twintig
NCRV-radio
over Wilhelm
Omroepdiscussie verzandt in lawaai
Australian Dance Theatre op tournee
En dan nog
Ondanks kort geding
i
Pisuisseprijs vo
Pieter Tiddens
VRIJDAG 29 AUGUSTUS 1980
I,O/TELEVISIE
TROUW/KWARTET
IJD
door Cees Straus
ENKHUIZEN Lopend op de Wierdijk, die het IJsselmeerstadje Enkhuizen ooit moest
beschermen tegen het (open) zeewater, kan je momenteel een goed inzicht krijgen in de
vorderingen bij de aanleg van het Zuiderzeedorp, dat daar als onderdeel van het grote
Zuiderzeemuseum gestalte gaat krijgen
Het duurt weliswaar nog bijna twee
jaar voordat voor het publiek de deu
ren opengaan, maar er is sinds het
begin van de uitvoering van de plan
nen. nu zo'n tien jaar geleden, al een
enorme hoeveelheid werk verzet. Die
werkzaamheden hebben ztch voor het
grootste deel in stilte voltrokken en
ze zijn hoogstens onderbroken voor
de schaarse gelegenheden tijdens
welke het publiek in staat werd ge
steld om een kijkje te komen nemen
naar wat er zo al met de miljoenen
van CRM door dit rijksmuseum tot
stand werd gebracht
Dat het de laatste tijd zeer snel gaat.
wijzen de cijfers uit: sinds het laatste
openhuisweekend in de zomer van
vorig jaar zijn er maar liefst veertig
panden bijgekomen. Wie het komen
de weekeinde naar Enkhulzen gaat,
wanneer er opnieuw open huis wordt
gehouden, kan dan 107 gebouwen be
kijken. Dat zijn er maar weinig min
der dan de in totaal 120 huizen die het
Zuiderzeemuseum straks zal bezit
ten. Nu is „straks" in dit geval een
rekbaar begrip, want ook als het mu
seum op 28 mei 1982 (wanneer het
precies een halve eeuw geleden is dat
de Afsluitdijk werd voltooid) open
gaat, zal het nog wel verscheidene
jaren duren voordat het openlucht
museum zijn volledige beslag heeft
gekregen
Maar ook tussen nu en de officlêl
openingsdag moet er nog veel gebeu
ren. Niet alleen moeten er nog huizen
worden neergezet en dijkjes en
straatjes aangelegd (er is nog nauwe
lijks een infrastructuur in het dorp),
maar er moet ook nog een waterhuis
houding worden gecreëerd, compleet
met grachten en sluizen. Het zeven
hectare grote terrein is in' feite één
grote polder die zijn water moet
spuien op het IJsselmeer en dat ver
eist de nodige installaties.
Op den duur zullen de meeste van de
120 gebouwen ook van binnen kun
nen worden bekeken. Ze komen uit
verschillende stadjes en dorpen die
binnen de invloedssfeer vallen van
het voormalige Zuiderzeegebied.
Naast huisjes uit schilderachtige dor
pen als Volendam, Edam, of Harder
wijk, zullen er ook visserswoningen
uit bij voorbeeld het in het noorden
van Friesland gelegen Paesens, of uit
Moddergat en Zoutkamp te zien zijn.
Het zijn immers ook plaatsen die
banden hebben gehad met de Zui-
derzee-culturen.
Voorproefje
door Andró Rutten
Gezicht op een van de wijkjes in het museum met een scheepswerk
plaats die straks bezichtigd kan worden.
De bezoekers die aanstaande zater
dag en zondag in Enkhulzen rondlo
pen kunnen al een voorproefje krij
gen van enkele interieurs, waaronder
de werkplaats van een schilder en een
scheepsbouwer. In het bijzonder aan
de ambachten zal ln de toekomst alle
aandacht worden besteed. Er staan
reeds drie kalkovens die binnenkort
in gebruik worden genomen, er is al
een taan-werkplaats en er komt
voorts nog een scheersalon, een slga-
renmakerij, een schultenhelling, een
schildersmuseum en een tweetal was
serijen. waarvan een op stoomkracht
zal werken. Met dit al wordt het Zui-
derzeedorp een heel levendig geheel
dat beslist niet statisch zal over
komen.
Het Zuiderzeemuseum, dat behalve
over dit buitenmuseum ook over een
vermaard binnenmuseum beschikt,
sluit daarmee aan op de eertijds ge
stelde doeleinden die voorzagen in de
totstandkoming van een „museum
dorp" dat getuigenis aflegt van het
leven en het werken van de bevolking
in het Zuiderzeegebied. Niet de archi
tectonische bijzonderheden van hun
hulzen staan daarbij op de voorgrond
(al staan er juweeltjes van bouw
kunst), maar veel eerder de sociaal-
economische omstandigheden waar
onder werd geleefd.
Daarom wordt ook een groot belang
gehecht aan de inrichting van de inte
rieurs: zij weerspiegelen immers veel
van de omstandigheden waaronder
de mensen van rond de Zuiderzee
moeten leven. Het museum gaat bij
de herinrichting van deze interieurs
heel waarheidsgetrouw te werk. Er
worden gesprekken gevoerd met de
oorspronkelijke bewoners die worden
uitgenodigd om te komen kijken als
de huizen eenmaal zijn ingericht. Van
hun op- en aanmerkingen hangt het
af of het interieur zijn definitieve
aanzien zal krijgen.
Armoede
De periode die het museum met dit
dorp wil bestrijken, loopt grofweg
van 1860 tot 1932, het jaar waarin op
Rokerij uit Monnickendam afkomstig, die in Enkhuizen opnieuw
wordt ingericht.
tal van plaatsen langs de Zuiderzee
kust de vlaggen halfstok gingen toen
de Afsluitdijk een feit was. Die zeven
tig jaar zijn voor veel bewoners van'
de Zuiderzeedorpen geen tijd van
grote welvaart geweest. In feite is er
toen veel armoede geleden en het
museum wil het beslist niet als zijn
taak zien dat te verdoezelen. Voor
ons, die met nostalgische blikken
naar de piepkleine bedstedes kijken,
die het hoofd diep moeten bulgen om
een eenvoudige visserswoning te kun
nen betreden, mag dat misschien al-
lercharmantste beelden opleveren, de
werkelijkheid was wel anders. Het
museum gaat dus ln feite een beeld
herstellen van hoe het vroeger is ge
weest, een tijd die nog maar weinigen
van eigen ervaren zullen weten.
Om een zo'n reëel mogelijke Indruk
van de levensomstandigheden te bie
den, is het terrein in vijf „bouwstruc-
turen" verdeeld, waarmee het Zuider
zeegebied vrijwel volledig wordt be
handeld. Er is een gedeelte dat „Mar
ken" wordt genoemd en dat een re
constructie van de haven van het nog
altijd fraaie stadje uit circa 1860 te
zien geeft. De bezoeker (vanaf 1982
worden er Jaarlijks 400 duizend ver
wacht, waarmee het museum ook een
recreatieve functie vervult) kan ver
volgens zijn aandacht richten op Hin
delopen, waarna hij koers zet naar de
grachtenwand, die een Edamse en
een Staverse kant zal krijgen. Enkele
bruggetjes verbinden dit gedeelte
met „het landschap en de beouwing
van West-Friesland", terwijl „het vis
sersdorp" ook wel genoemd de Urker-
bult, het geheel completeert.
Oecumenische kapel
'Een tamelijke centrale rol wordt
ingenomen door het enige kerkje dat
het dorp rijk is; een bescheiden kapel,
door verschillende gezindten op Den
Oever gebruikt, daterend uit de Jaren
'40 van de vorige eeuw en ln Enkhui
zen reeds gebruikt voor huwelijksin
zegeningen.
De meeste panden worden steen voor
steen opgebouwd, of met hele muur
fragmenten tegelijk. Een enkele maal
verschijnt voor de ingangspoort een
compleet overgebracht gebouw, zoals
dat een paar maanden geleden ge
beurde met een kaaspakhuis dat over
de weg en het water uit Landsmeer
kwam. Net als de andere panden
wordt ook dit gebouw behoorlijk on
der handen genomen, maar het ge
beurt zo min mogelijk met nieuwe
materialen. Er ligt op het terrein een
fikse stapel tweedehands hout en an
dere bouwspullen; de meeste huizen
zien er derhalve „gebruikt" uit. Op
maar heel weinig plaatsen krijg Je de
indruk in een museum rond te lopen:
veel vaker verwacht Je de plaatselijke
bevolking uit woonhuis of café te zien
komen.
De hulzen zelf beginnen zich trou
wens al aan het hier zeer vochtige
milieu (het terrein is gelegen op een
plek waar vroeger strand en water
was) te wennen en de eerste mossen
en algen hebben zich reeds gemeld.
De snel inklinkende grond vereist be
hoorlijk lange heipalen, tot zo'n 20
meter diep. Dat alles zorgt er voor dat
het aanzien van het dorp beslist niet
doods wordt.
Het Buitenmuseum zal zowel zater
dag als zondag van 10 tot 16 uur
geopend zijn. In verband met de gro
te opkomst van het publiek er
worden tegen de tienduizend bezoe
kers verwacht zal het verkeer
langs het centrum van het dorp wor
den omgeleid naar speciaal voor dit
doel ingerichte parkeerplaatsen.
Het Binnenmuseum, op een steen
worpafstand van het openluchtmu
seum, is op zaterdag van 10-17 uur
geopend, op zondag van 12-17 uur.
Het bevat onder meer een rijke col
lectie aan schepen die ooit de Zui
derzee hebben bevaren.
ROTTERDAM In het
Luxortheater loopt tot 13 sep
tember een Nederlandse ver
sie van een recente Dracula-
voorstelling op Broadway.
De daarvoor gebruikte tekst ia een
Engelse, voor Amerika Iets verander
de toneelversie uit 1927 van Bram
Stokers populaire romantische horor-
verhaai uit 1897: De koning der vam-
pirs, uit Transsylvania (Roemenië) af
komstig, belaagt in de buurt van Lon
den een Engelse schone, zonder dat
haar omgeving er afdoende verweer
tegen heeft. De vaderlijke hoogleraar
Van Helsing, die weet heeft van bui
tennatuurlijke zaken, bindt de strijd
tegen hem aan en overwint op het
nippertje.
De Amerikaanse regisseur Michael
Maurer. die de Nederlanse voorstel
ling gemaakt heeft, heeft de toneel
versie volstrekt ernstig willen nemen,
er geen grappen mee willen uithalen,
in de overtuiging dat het wérkt als
het gespeeld wordt zoals het geschre
ven staat: fantastisch, romantisch en
amusant, alhoewel de mensen af en
toe ook echt moeten schrikken.
Hoe werkt het dan? Het hangt er van
af hoe je zit te kijen.
De toneelbewerking in 1927 is ge
maakt vanuit een gevoel voor wat
mensen toén fantastisch, romantisch,
amusant en schrikwekkend vonden.
Omdat de werkelijkheid van alledag
de fantasie van toen al ver achter zich
gelaten heeft lijkt het allemaal wat
naïef. Dat wordt ook benadrukt in
het zwart-wit decor en de zwart-wit-
costuums van de Amerikaan Edward
Oorey. In die zwart-witte wereld kun
nen mensen naïef zijn. Dat is op zich
zelf al amusant. Het duidelijkst in de
rol van de huishoudster Miss Wells,
zoals Marja Lieuwen die speelt. Ook
in de vader van de bedreigde schone,
een verstandelijk man, zelf dokter,
die Steye Brandenburg wat zakelij
ker, strakker zou kunnen spelen. Als
een nuchtere denker, die door Van
Helsing overtuigd moet worden dat
er blijkbaar meer is dan waar zijn
wetenschap van gedroomd heeft.
Voor die Van Helsing heeft Rudi van
Vlaanderen zijn figuur mee: een im
posante verschijning, die als een in-
zichtrijke vader een rots in de bran
ding kan zijn, maar toch door de
icrl
dreiging van het kwaad in,,
letterlijk aan het wankelen
bracht. En het kwaad zelf,
overeenkomstig de romant r
vattingen een mooie, aantr ird
altijd zwierige, maar voelba
Iljke man, als een elegante,
ge vleermuis gespeeld do
Koolschijn. Voeg daar nog
gek van Hidde Maas
slachtoffer van Dracula
Je hebt inderdaad een ondëL
beeld van wat een halve eeuize'
op een animerende manier An
werd gevonden. En waarbij
dan ook nog schrikt door oi
te en ongewone opkomsten
mlge figuren. 'za
.intl
De Spanning, die ln de vo
zit, wordt door de oorspri
Amerikaanse regisseur zo
ven: „En het Goede zal ook
nen, uiteindelijk - dat wél
ker Maar éven, in de veili
tenheld van het theater, mf
beseffen, dat we ook toe zou|"Ci
nen geven aan het Kwaad,
cula."
Dracula (Hugo Koo
brengt ook de tauishfs*
(Marja Lieuwen) onder
vloed.
!t tl<
m 11
im<
ots
ni:
R
rdl
Ie
Van onze radio- en tv-redacf rt
HILVERSUM - Zondag 31
is het honderd Jaar geleden
ses Wilhelmina werd geboren!
legenheid daarvan maakten-,
van Herk en Inge Kortlang
NCRV een radloprogramnu
voornamelijk mensen aan hi iel
komen die de prinses pe bri
goed hebben gekend.
Aan het programma werken
negentigjarige Henriétte de I e
schrijfster van het boek „Wi
1880-1962" en ds. J. de Gro(
kant in Apeldoorn. Ook zij :l
sprekken met enkele toeva pg
zoekers van het museum ln b
't Loo en met de burgemee
Apeldoorn, mr. F. Th. Dijcb a=
die een tijdlang deel uitma^cn
het kabinet van de prinses.
Het radioprogramma is zondi
20.15 uur op Hilversum 1 tl
teren.
door Riet Diemer
AMSTERDAM De officièle opening gistermiddag van de
Firato, waarbij een schakelprogramma via de satelliet voor
het hoogtepunt moest zorgen, is op alle mogelijke manieren
de mist ingegaan.
Centraal zou staan een discussie over
omroeppolitiek tussen minister Gar
deniers van CRM op de Firato in het
RAI-gebouw te Amsterdam en om-
roepdeskundlgen van het CDA, de
WD en de PvdA op Engelse bodem.
Het contact in een schakelprogram
ma zou mogelijk gemaakt moeten
worden door de OTS-2 satelliet, die
de in Engeland gemaakt tv-opnamen
„live" zou overbrengen naar de scher
men van de Amsterdmse Kabel Tele
visie op de Firato.
Rechtstreekse beelden verschenen
van uit het vliegtuig stappende en
koutende politici, met NOS-vooizit-
ter Jurgens in hun midden. Ze waren
er het bewijs van dat de operatie voor
dit deel geslaagd was. Er was contact,
althans voorlopig. Alleen het pro
grammapunt „shots in het vliegtuig
van de geanimeerde praters" ont
brak. Maar misschien waren de ge
sprekken ook niet zo geanimeerd tus
sen de verschillend denkende Keja
(WD), Van der Sanden (CDA) en
Kosto (PvdA).
„We moeten de moed hebben alle
technische mogelijkheden Je gebrui
ken," zo nam ze de slogan die betref
fende de satelliet steeds meer opgang
gaat maken, over
Maar over het verlenen van extra
zendtijd, zodat de Nederlandse om
roepen de toekomst ook toegerust
tegemoet kunnen zien, sprak ze met
geen woord. In oktober mogen we wel
wat meer uitspraken verwachten, be
loofde ze. Gardeniers prees het Ne
derlandse omroepbestel dat het in
het buitenland zo goed doet. Het be
stel zou het buitenland ten voorbeeld
moeten zijn
rd
lk<
Slogan
Mevrouw Gardeniers opende de Fira
to door haar aandeel aan deze stunt
te verklaren. Zij toonde een hartelij
ke belanmgstelling voor experimen
ten op gebied van kabel en satelliet.
Speciaal vandaag
Firato '80 Directe uitzen
ding van een concert bij de
opening van de Firato '80.
Daaraan werken o.a. mee: Ri
chard Clayderman, Maywood,
New Adventures, Spargo en
Chips. Rogier van Otterloo
leidt het Metropole Orkest.
Ned. 1/20.05
Dubbelportret een nieuw
soort praatprogramma van de
AVRO waarin de schrijfster
Miep Diekman en de zingende
drs. P. in gesprek raken over
het schrijven, de jeugd van te
genwoordig en de ervaringen
van Miek Diekman in West-
India. Samensteller van Dub
belportret is Boud van Doorn
Ned. 1/21.55
Net als ieder ander IKON
brengt een film over de per
soonlijke beleving van mensen
met een zwaar lichamelijk
handicapt.
Ned. 1/23.00
Waarschuwing
Als antwoord op deze bekende kreten
richtte NOS-voorzitter Jurgens. die
met de VARA-ploeg overzee was ge
gaan, een waarschuwing tot de minis
ter. Hij zei: „U zult straks geen greep
hebben op de weg waardoor deze
beelden u nu bereiken. Kabelexploi
tanten krijgen het dan voor het zeg-
Orgelconcerten, nog een paar: op
woensdag 27 augustus, 20 uur in de
Carmeikerk, 'Amstelveen door Roger
Fisher, organist van de kathedraal ln
Chester (Engeland) met stukken van
Bach, Krebs, Vierne, Elgar; op dezelf
de avond om 20.15 uur ln de Oude
Kerk, Amsterdam een voorspeling
door Ben van Oosten, een jonge
Haagse organist, leerling van Albert
de Klerk. Op 5 september om 20 uur
ln de Kooger kerk van Zuidscharwou-
de concerteert Hendrik Timmerman
op het Van Dam-orgel ten bate van de
restauratie van kerk en orgel. De Or
gelkring Bollenstreek afficheert Joop
Brons op donderdag 11 september
om 20.15 uur voor een bespeling in de
Agatha-kerk te Llsse met werken van
Cabanilies, Brahms, Jehan Alain en
Jean Langlals.
Fietaconcerten, een aardige uitvin
ding van de Stichting Jacob van
Eyck, op 31 augustus om 15.30 uur
zowel in Bergen (N.H.) in de Rulne-
kerk, als in Zeist in het Slot. Oude
muziek ln combinatie met een fiets
tocht door aantrekkelijk gebied» In
Bergen wacht de berijders van de
tweewleler een muzikaal onthaal
door het ensemble Muslke Merlant
met vooral liedjes uit middeleeuwen
en renaissance. In Zeist zit het duo
Sanssoucl (fluit en klavecimbel) klaar
met stukken van Quantz, Hotteterre
en CPE Bach. Berijders van auto's en
wandelaars zijn overigens ook wel
kom op deze concerten
Minister Gardeniers
gen. Nu is het nog de VARA die van
deze weg gebruik maakt, maar wie zal
het straks zijn?"
Intussen werd de discussie steeds
moeilijker te verstaan, want de geno
digde aanwezigen, onder wie veel fa
brikanten en handelaren van elektro
nische apparatuur, konden het blijk
baar niets schelen hoe de omroep er
in Nederland uit gaat zien. Het lawaai
overstemde het schakelprogramma.
Onze omroep8pecialisten „from over
sea" vuurden nog wat van hun zeker
heden op de minister af, maar in het
kabaal was er weinig van te verstaan.
De voorzitter Peiger van de Firato
Joop Daalmeier
voerde om het niet nog genanter te
maken de minister ruim voor de afge
sproken tijd af naar „wonderland",
zoals de expositie van de omroepen
heet.
De meest koelbloedige tijdens de hele
vertoning bleef Joop Daalmeier maar
daar ben je presentator voor. Onwe
tend van de aftocht van de minister
bleef hij tegen haar praten. Toen een
toevallige voorbijganger op de Firato
zo vriendelijk was naar de microfoon
te lopen en hem in te lichten dat de
minister er niet meer was, zei Daal
meier doodnuchter: „Dan gaan wij
gewoon door."
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM De kans dat het Belgisch Cultureel Cen
trum en daarmee ook theater de Brakke Grond aan de
Amsterdamse Nes dit najaar opengaan wordt steeds kleiner.
Dit ondanks een voor de Belgische regering gunstige uit
spraak in een kort geding dat de eigenares van de panden,
Rokin BV, tegen de Belgische staat had aangespannen.
Rokin BV, een dochtermaatschappij
van de AMRO-bank, spande het kort
geding bij de Amsterdamse recht
bank aan. nadat het Belgische minis
terie van financiën geweigerd had de
nieuw vastgestelde huurprijs van
914.000 gulden per jaar te betalen en
bovendien het recht tot koop eiste.
Rechtbankpresident Mr. Asscher
stelde gisteren Rokin BV in het onge
lijk. Hij bepaalde dat de Belgische
staat geen 'definitief huurcontract
hoeft te sluiten en het recht op koop
behoudt, omdat zij steeds duidelijk
gesteld heeft het complex te willen
aankopen.
Drie jaar geleden bepaalde Rokin BV
de huurprijs nog op 200.000 gulden
per jaar, gebaseerd op de stichtings-
kosten van drie miljoen gulden. Vol
gens de bouwmaatschappij vielen de
kosten echter aanzienlijk hoger uit.
„onder meer door bepaalde bouwei-
sen van de gemeente". Het zou nu
gaan om ruim zes miljoen gulden. Op
dit bedrag werd de nieuwe huurprijs
vastgesteld.
Volgens een woordvoerder van de
Theaterunie in Amsterdam, die de
Brakke Grond net als voorheen zou
gaan exploiteren, betekent de uit
spraak van de rechter echter niet dat
dit theater nu op korte termijn open
kan gaan. Die opening was vastge
steld op 1 oktober van dit jaar. De
Theaterunie denkt namelijk dat het
nog lang kan duren voordat de Belgi
sche regering en Rokin BV tot over
eenstemming zijn gekomen, ook na
deze gerechterlijke uitspraak.
Dit betekent dat de Theaterunie een
oplossing moet zien te vinden voor
het uitbrengen van haar produkties
in het komende seizoen, nu zij niet
meer de volledige beschikking heeft
over theater De Balie. Volgens een
woordvoerder „is men bezig te wer
ken aan een oplossing voor dit pro
bleem."
door Eefje van Schalk
AMSTERDAM Na een suc
cesvol bezoek aan het Edin
burgh Festival houdt het Au
stralian Dance Theatre mo
menteel een korte tournee
door Nederland, waarbij Am
sterdam, Rotterdam en Arn
hem bezocht worden.
Deze Australische groep, die zich als
de modernste van dit continent laat
afficheren, is te beschouwen als een
combinatie van het Engelse Ballet
Rambert en het London Contempo
rary Dance Theatre. Dat komt omdat
de oorspronkelijke groep onder Elisa
beth Dalman in 1977 een grondige
reorganisatie onderging en onder drie
ex-choreografen en dansers van het
Ballet Rambert, te weten Jonathan
Taylor, Julia Blaikie en Joseph Scog-
lio een flinke hoeveelheid Engels
bloed in de nieuwe leiding kreeg.
In drie jaar tijd is een volledig nieuw
repertoire van 37 balletten uit de
grond gestampt, met behulp van we
derom Engelse collega's zoals Chris
topher Bruce en Norman Morrice
Het is dan ook niet zo verwonderlijk
dat de uit 17 dansers bestaande groep
in Engeland zeer positieve kritieken
kreeg, ondanks het feit dat hun pro
gramma's van een zeer wisselvallig
gehalte zijn
Afgelopen woensdag was in de voile
Amsterdamse Schouwburg zo'n geva
rieerd aanbod te zien, met de ballet
ten Labyrinth (Bruce/Subotnlk), Im
promptu (Blaikie/Schubert), Flibber-
tigibet (Taylor/Bach) en Transfigured
Night (Taylor/Schönberg). Een over
vol programma, waarin vooral de
werken van Taylor opvielen door hun
onderlinge contrast. In Flibbertigibet
(dat in het woordenboek wordt om
schreven als rusteloze elfen en demo
nen) laat hij de hele groep als onhan
dige clowns via de balustrades, stoe
len en schouders van het publiek het
podium bereiken, om vervolgens in
pure verdwazing te verdwalen in het
decor van de tweede acte van het
Zwanenmeer. Een schitterend con
trast, dat Taylor tot ln de kleinste
details en individuele grapjes van de
dansers weet te benutten. Door één
van hen schijndood te maken reage
ren de anderen met veel consternatie
en komische gevolgen. Omdat zij zich
hierbij ook nog op zeer onverwachte
wijze van het Italiaans Concert van
Bach bedienen, maken ze een puur
ballet om te lachen. Binnen de ballet
wereld geldt zo iets als een unicum.
Pathos
Taylors tweede ballet. Transfigured
Night, is wel het tegenovergestelde.
Niet alleen in zijn muziekkeuze, maar
ook in zijn aankleding, sfeertekening
en bewegingspatronen volgt hij Yiri
Kylian in zijn Verkl&rte Nacht-versie
zeer direct. Het grote verschil is dat
Leden van het Australian Dance Theatre in Labyrinth, een cl
grafie van Christopher Bruce op muziek uit The Wild Bol
Morton Subotnik.
Kylians ballet om twee paren draait
en dat bij Taylor één paar, namelijk
Margaret Wilson en Roland van den
Bergh, centraal staat tussen tien nog
al rusteloze dansers. Taylor heeft de
zware romantiek en een overdosis
aan pathos tegen de donkere achter
wand met wolken niet gemeden en
het is dan ook een hele prestatie dat
voornoemde solisten overtuigend
blijven. Het zijn vooral Wilson en Van
den Bergh die ons door hun ingehou
den spanning voor te veel drakerig
heid weten te behoeden.
Met Labyrinth, dat Christopher Bru
ce vorig jaar op muziek van Subotnik
maakte, laat de groep zien over sterk
materiaal te beschikken. Zeven paren
bewegen zich als toekomstige slacht
offers van de Minotaurus uitermate
krachtig in nogal indringende beel
den. Zo duidelijk als Bruce zich nauw
verwant voelt met de symboliek van
Martha Graham (en daardoor in ou
derwetse danscodes dreigt te verval
len), zo duister is het waarom hij dit,
thema van de Kretenzische Minotau
rus heeft gekozen. De onderlinge rela
ties van de dansers blijven in het
vage en daardoor is niet de inhoud
maar wel de bewegingskwaliteit van
elk der dansers bepalend voor dit
ballet.
Bruce verwijst vaak naar afbeeldin
gen van Griekse vazen en laat zijn
dansers ook koprollen maken over de
hoorns van de Stier, wat het dansen
in ieder geval boeiend maakt om naar
te kijken. Dat is niet te zeggen van
Julia Blaikies Impromptu (Schubert
Impromptu Opus 60, no's. 2, 3. 4).
Hierin spelen drie dansparen met een
schaamte verwekkende naïviteit
schuitje varen, theetje drinken en dat
veroorzaakt een kriebelig gei
onbedoelde lacheffecten. De
plakte glimlachen en de oude
lange jurken smelten weg
praline met vieze fondant
Het past in ieder geval niet b
groep dansers met een sympi
uitstraling, die bewijzen ove
meer capaciteiten te beschikte
Vanavond zijn zij nog te zien!
terdam. Theater Zuidplein.
Berging van de eeuw door Peti
ritse. Ultg. De Boer Maritiem,
lem, 104 pag. tijdschriftfo
ƒ24,90. Lees- en fotoboek ovi
derlandse bergers in de hel van
dy Island".
Knof je, waar zit je? en Bumffl
zgn. Bobo-boeken van ultg.
Haarlem. Beide kleuterboek!
schenen eerst in afleveringen
tijdschrift Bobo. Prijs per
12,50.
Van onze kunstredactie
AMSTERDAM De PisuB
voor 1980 is toegekend aan
jarige Amsterdammer Pieter
dens. De prijs, een geldbedn
1500 gulden, wordt toegekend'
Academie voor kleinkunst ten
ve van haar beste leerling
