Pais gaat fors korten op salarissen
ieuwe dreiging
an Arabieren
Visumplicht Surinamers
gaat al volgende week in
Aanloop
Kïesuwkado
i
'Akkoord in Polen'
Geen uitzicht op CAO
voor havenslepers
d ,::eTr Alle onderwijsgevenden moeten geld inleveren
Nieuwe Haagse/Nieuwe Leidse Courant
Trouw
Zonnige perioden
HET WEER
E:
ialië meldt
ïval
uopie
Twee miljoen
Britten zijn
werkloos
Onderzoek naar uitlekken
nieuws over visumplicht
Trouw
Voor het overzicht
Bezorglrouw een nieuwe abonnee
Lees een krant met overtuiging: TrOUW
Trouw
H 38STE JAARGANG NR. 11029 - DONDERDAG 28 AUGUSTUS 1980
Zonnige perioden maar rln de ochtend plaatselijk mist. Middagtemperatuur
ongeveer 22 graden. Eerst weinig wind. maar in de loop van de dag tot
matig toenemende wind uit zuid tot zuidwest, windkracht drie
Morgen en overmorgen: overgang naar wisselvallig en koeler weer
Morgen: zon op: 06.44 zon onder: 20.32
Maan op: 22.28 maan onder: 10.52
gordijnen
en tapijt
ff/V /AAK MIT HAKT VOOK U
yaihder klugt
Haartemmerstr 256-258 Leiden
(naast de Overdekte) Tel12 21 54
persoonlijke aandacht
slslenservlce
opmeetserv/ce
LOSSE NUMMERS 65 CENT
memoriam
s. Jan Wit
oe heilig is
iruzalem?
IGINA 3:
onden weigeren
iet Pais te
■aten
1GINA 5:
eiling op de
lologische toer
IGINA 7:
Van onze parlementsredactie
den haag Minister Pais (onderwijs en wetenschappen) wil veruit het
grootste deel van de ongeveer zeshonderd miljoen gulden die hij volgend jaar
moet bezuinigen, uit de salarissen halen, van onderwijsgevenden in alle
sectoren van het onderwijs.
imbabwe
aagt VS
m hulp
kGINA 8:
injaar ongerust
ver drinkwater
De bewindsman is met dit plan op
zijn departement gekomen na het re
cente begrotingsoverleg in het kabi
net. Pais wil nadrukkelijk alle onder
wijssectoren (van kleuter- tot univer
sitair onderwijs) bij de salaris voor
stellen betrekken. Daarbij wil hij uit
gaan van het principe dat de sterkste
schouders de zwaarste lasten dragen.
Na Prinsjesdag zal hij over zijn plan
gaan onderhandelen met de vakcent-
rles.
Pais wil op de salarissen gaan korten
om te voorkomen dat de bezuinigin
gen ten kcste* gaan van de werkgele
genheid. Hij heeft op zijn departe
ment laten weten dat als hij moet
kiezen tussen werkgelegenheid (kwa
liteitshandhaving van het onderwijs)
en salaris, hij het laatste verkiest. De
vakbonden zullen straks dus voor de
harde keus worden gesteld: of minder
salaris of minder werk.
a_
tig
en.
zei op een vergadering van Ara-
e ministers van binnenlandse
in Taif dat „de heilige oorlog
DBI (Reuter) Ethiopische
i zijn gisteren met steun van
nenwerpers het noordwes-
i Somalië binnengetrokken, zo
radio-Mogadishoe bekendge-
ïs dit Somalische station trok-
6 Ethiopische militairen bij Bo-
Dver de grens, terwijl jachtbom-
erpers andere plaatsen in het
aanvielen. Somalische eenhe-
achten, volgens dit bericht, de
Iers tot staan, maar de strijd
e voort. Eén van de Ethiopische
ligen werd neergeschoten,
ij de piloot omkwam.
as de eerste maal in het langdu-
erritoriale conflict tussen de
anden dat Somalië zijn buur-
fan grensoverschrijding beticht-
l was eerder door de regering in
iishoe melding gemaakt van
lische luchtaanvallen op doe-
ngs de grens. Somalië maakt
aak op de Ogadenwoestijn,
ebied binnen de Ethiopische
net Somalische bewoners. Mo-
oe spreekt van „bezet West-
ië". In 1977-1978 werd een oor-
ir dit gebied door Ethiopië met
che en Cubaanse hulp ge
weken geleden maakte Ethio-
lding van een Somalische inval
)u zijn afgeslagen. Somalië
legen dat zijn troepen de grens
i hebben overschreden. Vol-
logadishoe ging het om Soma-
guerrill astrijders.
week maakte Washington be-
dat het Somalië militaire kre-
ter waarde van 40 miljoen dol-
1 verleend als gedeeltelijke ver-
g'voor het gebruik van militai-
liteiten in dat land. Ethiopië
tn als reactie dat hierdoor het
t in de „Hoorn van Afrika" zou
verergerd.
h
DVERTENTIE
Ervan uitgaande dat er zo'n 250.000
mensen in het onderwijs werkzaam
zijn, zou er per man gemid.dels zo'n
tweeduizend gulden moeten worden
ingeleverd.
Nederlaag
EIN, JERUZALEM (Reuter, AFP, AP) De Arabische
iden hebben besloten het oliewapen weer te gebruiken
aanleiding van het Israëlische besluit Jeruzalem tot
g en ondeelbare hoofdstad van de Joodse staat te
in. Dit schreef gisteren het gezaghebbende Algerijnse El
fljahid, dat zich onder meer baseerde op uitspraken van
aoedi-Arabische kroonprins Fahd Ibn Abdoelaziz.
Uit een en ander kan overigens wor
den afgeleid dat Pais in het kabinet
LONDEN (Reuter) Voor het eerst
sinds 1936 is het aantal werklozen in'
Groot-Brittannië de twee miljoen ge
passeerd. Dit heeft de conservatieve
regering van Margaret Thatcher be
kend gemaakt. Vergeleken met mid
den juli is het werkloosheidspercen
tage met een half procent gestegen
tot 8.3.
Minister Jim Prior van arbeid zei ern
stig bezorgd te zijn over de situatie en
hij riep op tot een eensgezinde natio
nale actie om de lonen te matigen en
er voor te zorgen dat de Britse indus
trie weer kan concurreren met andere
landen. Prior stelde dat het de eerste
zorg van de regering is de geldont
waarding terug te dringen. Die infla
tie bedroeg enkele maanden geleden
nog bijna 22 procent en is terugge
drongen naar 16,9. Volgens de minis
ter leidt een excessieve geldontwaar
ding tot een hoge werkloosheid.
een nederlaag heeft geleden. Aanvan
kelijk weigerde hij om de hem toege
dachte bezuinigingen (aanzienlijk
meer dan zeshonderd miljoen) te ver
wezenlijken. Gisteren werd op zijn
ministerie echter duidelijk dat hij nu
toch nog „zeer vele honderden miljoe
nen" (aangenomen mag worden een
bedrag van zeshonderd miljoen) zal
moeten ophoesten. Omgerekend in
werkgelegenheid komt een bedrag
van honderd miljoen gulden overeen
met gemiddeld zestienhonderd ar
beidsplaatsen in het onderwijs.
Om onder de bezuinigingen uit te
komen had Pais eerder in het kabinet
een aantal voorstellen gelanceerd om
het financiële gat van volgend jaar te
dichten. Hij wilde ondermeer de va
kantietoeslagen van alle werknemers
met de helft korten. Zijn voorstellen
stuitten echter op groot verzet bij de
meeste andere ministers.
ADVERTENTIE
het beste antwoord en de meest doel
treffende oplossing is wanneer de di
plomatieke stappen die nu door enke
le Europese landen worden genomen
nutteloos blijken en niet tot oplos
sing van het conflict tussen de Ara
bieren en Israël leiden." De oproep
van de prins kondigt een onzekere
toekomst aan voor Israël en voor de
energievoorziening van de westerse
landen, aldus de krant.
De prins had twee weken geleden al
met een heilige oorlog gedreigd,
waarin alle beschikbare wapens, poli
tiek, militair en economisch, zullen
worden toegepast ter verdediging
van het islamitiche geloof.
De prins deed dat gisteren dunnetjes
over, al voegde hij eraan toe dat „wij
vrede willen. Wij willen geen moeilijk
heden veroorzaken in de wereld.
Maar als wij daartoe gedwongen wor
den zullen wij dat wel doen, ter verde
diging van ons moslemgeloof en onze
wettige rechten."
Saoedi-Arabië is de grootste olie-ex
porteur ter wereld en het heeft de
westerse wereld de afgelopen weken
gewaarschuwd dat de prijs van zijn
gematigde olie-politiek bestaat uit in
ternationale steun aan de Arabische
zaak.
Momenteel is de Britse minister van
buitenlandse zaken, Lord Carrington,
ook in Taif. Hij zei gisteren dat de
betrekkingen tuusen Groot-Britan-
nië en Saoedi-Arabië weer normaal
zijn. Zijn bezoek was nodig om het
herstel van de betrekkingen te be
krachtigen na een breuk van vier
maanden, veroorzaakt door de verto
ning van de film „dood van een prin
ses" op de Britse televisie.
Cultureel
Niets kan de ontwikkeling van de
economische betrekkingen nu nog in
de weg staan, aldus een gezamenlijk
communiqué en Carrington hoopte
dat nog dit jaar de Brits-Saoedische
commissie voor economische samen
werking bij elkaar zal'komen. Verder
kondigde hij de vorming van een ge
meenschappelijke commissie voor
culturele samenwerking aan, zodat
de Saoedi's, als ze dat willen de film
voor een zacht prijsje op hun eigen tv
kunnen krijgen.
Overigens hebben de Saoedi's wel
tegen Carrington gezegd dat zij ge
raakt zijn door het Israëlische besluit
over Jeruzalem en hem de indruk'
gegeven dat er snel iets moet ge
beuren.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Tweede-Kamer
voorzitter Dolman heeft giste
ren een onderzoek ingesteld
naar het lek uit de besloten
commissievergadering over de
immigratiestop voor Surina-
mers. Is een Kamerlid schul
dig, dan is tijdelijke uitsluiting
van vertrouwelijk overleg mo
gelijk.
In politiek Den Haag bestond
grote verontwaardiging over
het uitlekken van de komende
immigratiestop, omdat de re
gering de Kamerleden zo uit
drukkelijk verzocht had dit
plan voorlopig niet naar buiten
te brengen. Minister Van der
Klaauw (buitenlandse zaken)
en staatssecretaris Haars (jus
titie) vreesden namelijk dat
vroegtijdig uitlekken van dit
voornemen een extra stroom
immigranten ten gevolge zou
kunnen hebben. (Inmiddels is
het plan nu officieel bekend
gemaakt.) „Het is hoogst verve
lend dat de zaak eerder dan
bedoeld naar buiten is geko
men, zo is behoorlijk bestuur
nauwelijks mogelijk," zei men
gisteren op buitenlandse
zaken.
Kamervoorzitter Dolman wilde
gisteren desgevraagd geen me
dedelingen doen over zijn on
derzoek. „Ik weet niet waar u
het over heeft," reageerde, hij.
Uit andere betrouwbare bron
vernamen we echter dat Dol
man ieder van de betrokken
Kamerleden volgens de voor
geschreven procedure per brief
heeft gevraagd of deze soms de
vertrouwelijkheid geschonden
heeft. Gisteravond hadden de
meeste Kamerleden al een ant
woord teruggestuurd.
Het Kamerlid dat erkent ver-
antwoordelijk te zijn, kan op
voorstel van het Kamer-presi
dium en na instemming van de
Kamer voor één maand uitge
sloten worden van ieder ver
trouwelijk overleg. Het regle
ment van orde van de Kamer
vooraiet niet in een onderzoek
naar de journalist die het be
treffende nieuws als eerste
bracht.
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM Het overleg over een nieuwe CAO voor de
havenslepers van Smit Internationale in Rotterdam is gister
avond definitief vastgelopen. De onderhandelingsdelegatie
van de vervoersbonden FNV heeft het overleg afgebroken,
omdat Smit op geen enkele wijze tegemoet wil komen aan de
wensen van de bonden.
De vervoersbonden gaan nu de leden
raadplegen over wat verder gedaan
moet worden. Volgens woordvoerder
Bert Duym van de vervoersbonden
FNV speelt de directie van Smit In
ternationale met vuur door te weige
ren tegemoet te komen aan de wen
sen van de vakbeweging. „Smit is
alleen bereid gebleken tot verlaging
van de leeftijd voor de vervroegde
uittreding met één jaar en verhoging
van de diplomatoeslag, maar dat
laatste stelt in feite niets voor."
„In het meest gunstige géval levert
dat twee gulden op en dat Is natuur
lijk een lachertje," aldus Duym. Eer
der werd tussen Smit en de vervoers
bonden overeenstemming bereikt
over het afsluiten van een tweejarig
contract en over handhaving van het
systeem van automatische prijscom
pensatie. Volgens de zegsman van de
vervoersbonden heeft Smit kennelijk
niets geleerd van de langdurige sle
persstaking van afgelopen najaar.
Ook de adviezen van een commissie
van goede diensten, die werd inge
steld na afloop van de staking, wor
den volledig genegeerd door de direc
tie van het sleepbedrijf, aldus Bert
Duym.
Volgens de commissie van goede
diensten is één van de oorzaken van
de slepersstaking geweest de angst
die er leeft onder de slepers voor het
verliezen van hun baan. Volgens Bert
Duym heeft de directie van Smit In
ternationale gisteravond duidelijk
gemaakt de toekomstige werkgele
genheid niet te kunnen garanderen.
„Met zo'n uitspraak maakte de direc
tie van Smit duidelijk niets geleerd te
hebben van het verleden", zegt
Duym.
ADVERTENTIE
DEZE WEEK:
landelijke MIVA-aktie
voor 700 vervoermiddelen
voor missionarissen.
Giro: 27 22 49 tnv MIVA
Vijverstraat 12 te Breda
Ook vandaag kwam er op Schiphol weer een vliegtuig uit Suriname aan.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Al per 1 september moeten Surinamers die naar Nederland willen, over een
visum beschikken. Deze maatregel werd gisteren afgekondigd door staatssecretaris Haars
(justitie), mede namens minister tan der Klaauw (buitenlandse zaken).
De Surinaamse regering is niet erg
ingenomen met de op handen zijnde
visumplicht. Maar vice-premier mr.
A. Haakmat zei gisteravond dat de
Surinaamse regering geen officieel
protest zal indienen tegen het besluit
van Haars en Van der Klaauw. „Wij
willen hiermee demonstreren dat met
onze regering (de Surinaamse, red.) te
overleggen valt," zei Haakmat.
De Nederlandse regering hoopt de
komst van Surinamers naar Neder
land af te remmen. Officieel is de
voornaamste reden van de visum
maatregel, dat ons land „meer zicht"
kan krijgen op de migratie uit Surina
me.
Maar staatssecretaris Haars ver
heelde gisteren niet, dat een maatre
gel „een psychologische drempel" op
werpt voor Surinamers met vertrek-
plannen naar Nederland.
„Er zijn aanwijzingen, dat het aantal
vluchten vanuit Paramaribo naar ons
land deze weken verdubbelt," zei me
vrouw Haars gisteren in een toelich
ting op de maatregel.
Extra toevloed
Nederland was al geruime tijd in
overleg met de Surinaamse regering
over invoering van 'een visumplicht
(bij de onafhankelijkheid van Surina
me hadden beide landen afgesproken
die plicht af te schaffen). De vaste
voornemens van Nederland lekten
deze week echter uit, wat zo vrees-
,de de regering juist kon leiden tot
een extra toevloed van Surinamers.
„Voor alle duidelijkheid" zal de maat
regel daarom begin volgende week al
van kracht worden.
Surinamers, die een bezoek aan Ne
derland willen brengen, kunnen een
visum voor ten hoogste drie maanden
krijgen. „Bezoekers moeten echt be
zoekers zijii," aldus mevrouw Haars.
Maar, zo voegde zij daaraan toe,
komt een Surinamer met een visum
ons land binnen en kan hij of zij
binnen de toegestane verblijfsperio
de aantonen over woonruimte en
werk te beschikken, dan is het nog
steeds mogelijk om langer te blijven
Deze situatie geldt in elk geval tot 25
november, wanneer het verblijfs- en
vestigingsverdrag tussen Nederland
en Suriname afloopt. Aan dit verdrag
wil de regering niet tornen. Maar op
25 november ontstaat voor de Neder
landse regering wel „een nieuwe situ
atie," aldus mevrouw Haars.
Benelux
Nederland hoopt dat niet alleen de
nieuwe visummaatregel, maar ook
„het geloof van de bevolking van Su
riname in 's lands toekomst de huidi
ge drang naar vertrek" zal temperen.
De „toestand aan beide zijden van de
oceaan wordt er niet beter op als de
toeloop doorgaat." aldus staatssecre
taris Haars.
De visumplicht geldt voor binnen
komst in alle drie de Beneluxlanden
en heeft tot gevolg, dat bewoners van
die landen óók visumplichtig zijn
voor bezoek aan Suriname, „tenzij de
Surinaamse regering anders besluit".
Meer nieuws op pag. 3.
WARSCHAU (AFP. Reuter) De
Poolse vice-premier en aiderhande-
laar, Mieczyslaw Jagielski, heeft
gisteravond voor radio en televisie
meegedeeld dat de Poolse regering en
het overkoepelend stakingscomité in
Gdansk op de meeste punten in prin
cipe een akkoord hebben bereikt
Volgens sommige stakingsleiders zou
dat ook gelden voor hun belangrijk
ste eis .namelijk het vormen van vrije
vakbonden. Maar Jagielski zei daar
niet meer over dan dat de „mogelijk
heid bestond de bestaande vakbon
den te hervormen" en „dat deze eis
met die bestaande bonden besproken
diende te worden." Volgens de vice-
premier bleven er ook nog andere
verschillen van mening over (waar hij
niet nader op inging) waarover van
daag verder onderhandeld moet
worden.
De aankondigiging van een „algeheel
akkoord" door sommige stakingslei
ders veroorzaakt geruchten over
tweespalt binnen de stakende gelede
ren, namelijk tussen die arbeiders die
wensen vast teh ouden aan de eis van
de vrije vakbonden en die. welke deze
éis binnen een communistisch regime
niet reeël vden.
Het Joegoslavische dagblad Politika
schrijft vandaag dat de SowjetrUnie
akkoord zou zijn gegaan met het ver
lenen van „noodhulp" aan Polen.
Het lezen van zes opinieweekbladen grenst aan onbe
gonnen werk. Goed dat uw krant zo'n lezer in huis heeft:
elke week nuttige tips. En dit keer zelfs een ragfijne
analyse. Hoe de opvolger van Joop den Uyl volgens de
regelen der kunst al bijna gelanceerd wordt.
Boetseerset (A)
Boetseerklei mei verf in 3 kleuren en
penseeltje. Wordt zonder oven
ovenhard.
Schrocvedraa ierset (B)
Grote, kleine en kruiskopschroeve-
draaier in één. Handgreepje met
omslagmechaniek, voor extra gemak.
Authentiek Slavisch
kleedje (C)
met fraai diermotief Als onder
legger of voorde sier
4 Houten eierdopjes (D)
opvsierlijk blankhouten hang-
plankje plus een zandlopertje-als
garantie voor zacht gekookte eieren
Maak iemand abonnee op Trouw, hel ochtendblad met een over
tuiging. Uit erkentelijkheid ontvangt u één van deze kadoos naar
keuze.
Naam nieuwe abonnee
Adres nieuwe abonnee:-
Postcode en plaats:
Uw naam
Uw adres.
-Giro:
Ftostcode en plaats:
.Tel.:
Voor het kwartaalabonnement geldt voorde eerste betaalperiode
een welkomstkorting van 7.50
Kadonaar keuze: DA. DB. DD. (aankruisen a.u.b.l
Bon in een open envelop zonder postzegel zenden aan Trouw
Antwoordnummer 2792.1000 PA Amsterdam
Of bel 020-659388 (uitsluitend voor opgaven)
Voor bezorginformatie 020-913456
