Criminaliteit in Polen hormaal probleem Prijstreffer 59.- V^'itda iS OOSTEN in Krimpen n aanleiding ontruiming IH verongelukt Het lijkt erop. maar dat zeg ik nu TWEE WEKEN GRATIS STEUNZOOL SERVICE INSTITUUT SCHOEVERS INSTITUUT SCHOEVERS Fascinerende Rondreis door het IDAG 26 AUGUSTUS 1980 TROUW/KWARTET H 11 Koos van Weringh E i mij in Warschau al vrij snel opviel was dat ik in telefoon- dijen pratende mensen zag staan: die telefoons deden het En de ruiten waren ook niet kapot. En de boeken nog iniwezig Trouwens, vernielde, gemolde of in elkaar geramde v en bushaltes heb ik ook niet gezien. En als je er toch op de spuitbus is daar nog niet uitgevonden, althans die heeft et straatbeeld nog geen toepassing gekregen. Slechts één r zag ik een inmiddels weer overgeschilderde kreet op een "Ir ur, die zelfs voor een buitenlander te begrijpen was: een fljenkruis plus een hamer en sikkel maken samen de afkor- CCCP. dat Is de Sowjet-Unie. 30/p®s in Polen voor het geven van ital colleges over de ontwikke- van de criminaliteit en d,e beoefe- van de criminologie in Neder- Het betrof een tegenbezoek. Vo- ^Jjaar hadden wij op het instituut collega uit Warschau uitgeno- t Inmiddels had deze in het (Ne- indse) Tijdschrift voor Crimino- een artikel gepubliceerd over de 'ëiJtoologiebeoefening in sommige glistische landen. Het kan wei geen kwaad van dat artikel hier nei> nleiding iets te vertellen, tar ER schrijver, Stanislaw Frankowski, kzaam op het Instituut voor ile preventie en resocialisatie de Universiteit van Warschau. dus. Niet ieder is ervan overtuigd dat deze aanpak iets oplevert. Die discus sie is weer opgelaaid in 1975 in de jaren twintig is in de Sowjet-Unie veel aan de biologische studie van de criminaliteit gedaan toen de crimi noloog L Noi een boek publiceerde, waarin de noodzaak van deze benade ring krachtig onderstreept werd. Wat hem in hoge mate interesseert, is de vraag in hoeverre negatieve sociale factoren een directe of indirecte in vloed hebben op individuele factoren en mogelijkerwijs op iemands biolo gische structuur. ken hebben met de veiligheid van de stadt, zoals de vrijheid van menings uiting, die daar aan banden ligt. De overeenstemming is ook betrek kelijk groot als het om de plegers van- criminaliteit gaat. Een aantal jaren geleden heeft de Amerikaanse onder zoeker Walter D. Connor laten zien, dat die in de Sowjet-Unie vooral moe ten worden gezocht in de groepen van ongeschoolde jeugdigen met een ge ringe of geen opleiding en zonder veel perspectieven voor de toekomst. Dat is in Westerse landen in het algemeen ook het geval. En in Polen dus ook. Elk sociaal-politiek systeem heeft kennelijk zijn groepen uitvallers. Drugs De vraag of criminaliteit in een socia listisch land een ..wezensvreemd" verschijnsel is. wordt in boeken uit de irkt op dat de invloed van de Sowjet-Unie en de DDR nog veelvul- en uit de Sowjet-Unie op de- dig aan de orde gesteld, hoewel het jlogie in de andere landen mijn indruk is dat het minder gebeurt is, maar dat dit niet betekent dan een jaar of tien geleden. Waar >t allemaal op hetzelfde neer- toen sterk de neiging bestond de Tussen de Sowjet-Unie en de (nog) voorkomende criminaliteit op bestaat een zeer grote overeen- rekening te schrijven van het vóór- maar in Polen en Joegoslavië revolutionaire verleden of die te be- frschillende inzichten ontwik- schouwen als gedrag dat door het hoewel ook deze rekening hou- revanchistische Westen aangeblazen iet de uitgangspunten van het werd, daar is nu de voorzichtige er- isme-leninisme. zensvreemd nologisch denken in de fct-Unie wordt door twee „basis- Itingen" beheerst: ten eerste dat lens tijdens zijn aardse bestaan kenning te bespeuren dat de opbouw van de socialistische samenleving ge paard kan gaan met allerlei ongunsti ge nevenverschijnselen, zoals crimi naliteit. Maar dat die criminaliteit een wezensvreemd verschijnsel is, dat wordt toch niet ontkend. In Polen staat men, zoals Frankowski in zijn artikel opmerkt, veel neutraler tegen- meer voor verbetering vatbaar over die vraag. In de toekomst zal wel blijken of het hier om een belangrijke vraag gaat Pragmatisch I ten tweede dat hij een sociaal n is. Dit houdt in dat de crimina- in een socialistische maatschap en niet-noodzakelijk verschijnsel por de omstandigheden te veran- kan op het menselijk gedrag Die betrekkelijk pragmatische hou- Ig invloed uitgeoelend worden ding trof ik in Polen ook aan. hl onze.' k de criminaliteit verdwijnt. samenleving, daar komt die houding Sowjet-Unie wordt de crimino- samengevat op neer, hebben wij nu vanuit drie verschillende eenmaal te maken met allerlei vor- itshoeken beoefend: de sociale. men van gedrag die als crimineel om- ciaal-psychologische en de so- schreven staan en het is onze eerste ologische. Met name over die taak om na te gaan wat daarmee aan benadering wordt een hevige de hand is: Wat de stand van zaken in lie gevoerd, als overal elders p°len precies is, valt moeilijk te zeg- g£n, maar enige indrukken heb ik wel opgedaan Gedurende twee dagen waren door de Poolse Academie van Wetenschappen discussie-bijèen- komsten georganiseerd, waaraan on geveer twintig criminologen deelna men, op een Amerikaanse collega en mij na allemaal Polen. i onzer verslaggevers EN AAN DEN IJSSEL - Er It moment geen aanleiding om in van het voormalige vuil- rkingsbedrijf Exploitatie Maat- ipij Krimpen (EMK) in Krimpen I Jssel te ontruimen. Dit heeft leente Krimpen maandag mee- Id. Volgens milieu-ambtenaar J. 'erst is er geen sprake van gevaar voor de volksge2ond- tmeer omdat naar de twee he iningen op het terrein inmid- noodwaterleiding is aange- tns de werkgroep die zich bezig met de ontmanteling van het er ook geen verdere reiniging van de bodem in de van de EMK te verwach- [Het onderzoek naar bodemver- 8 wordt wel voortgezet. neentebestuur van Krimpen T de Stichting Bodemkartering hakeld voor een „snuffelonder- 1 op het EMK-terrein. Aan de |van dit onderzoek zal worden lid waar nieuwe bodemmon- moeten worden genomen. Uit re monsters, genomen door de zelf. is gebleken dat de bodem het terrein in de Stormpolder ig is verontreinigd, onder meer de stoffen benzeen, tolueen en tv MK is inmiddels juridisch opge- en te bestaan maar werkt onder ndere naam verder op het indu- errein aan de Moerdijk. Het erwerkingsbedrijf heeft onge- tien jaar in Krimpen gedraaid, periode waren er voortdurend kten met de gemeente. De ge- ite probeert momenteel aan de van getuigenverhoren voldoen- Dat waren uiterst boeiende bijeen komsten. waar openhartig over de criminaliteit in Polen gesproken is, in vergelijking met die in Nederland. Bijna al die Poolse deelnemers waren met onderzoek bezig: met seksuele criminaliteit, met criminaliteit van vrouwen, het gebruik van drugs, met vormen van agressief gedrag, die vooral onder invloed van alcohol naar buiten komen (het alcoholisme is in Polen een groot vraagstuk, in lange tijd heb ik niet zoveel beschonken en laveloze zwabbers over straat zien gaan), maar ook met onderzoek naar het effect van de gevangenisstraf Ernstig Wat mij in hoge mate opviel, was de betrekkelijk grote kennis die men van de „westerse" criminologie bleek te hebben. En niet om zich daar tegen af te zetten of om die als „burgerlijk" van de hand te wijzen, maar vooral om na te gaan of men daaraan iets zou kunnen hebben. In een vitrine in een universiteitsgebouw zag ik bij de nieuwe aanwinsten verschillende boeken uit de Verenigde Staten en de Bondsrepubliek liggen, boeken die hier ook gebruikt worden. Studenten die het Duits of Engels een beetje machtig zijn. kunnen zich behoorlijk op de hoogte stellen over wat in het Westen op wetenschappelijk gebied aan de gang is Ik moet eerlijk beken nen dat ik van tevoren dacht dat dergelijke informatie niet verkrijg baar zou zijn, maar dat was dus niet zo. Zo'n reis kan dus nooit kwaad, dat blijkt maar weer Over de criminaliteit werd niet g& sproken als over een verschijnsel van voorbijgaande aard. Integendeel, de «wiuucu- situatie werd als betrekkelijk ernstig lateriaal te verzamelen om de omschreven. Het land dat ongeveer via een gerechtelijke procedure 35 miljoen inwoners telt heeft meer jrakelijk te stellen voor de bo- dan 100.000 mensen in de gevangenis Verontreiniging. en dat aantal betreft, om het zo te zeggen, grotendeels „gewone" gedeti- MK betwist dat zij verantwoor- neerden. Het patroon van de crimina- c is voor de vervuiling van het liteit verschilt niet zoveel van dat in n in de Stormpolder. Onder de een Westers land. Bij een zeer groot gangers van de EMK bevonden deel van de criminaliteit gaat het om dezelfde gedragingen: diefstal, mis handeling, verkrachting, moord en doodslag, dronken achter het stuur en druggebruik twee chemische bedrijven, die ns de EMK-directie ook hun li hebben nagelaten Eén van de bijeenkomsten was ge wijd aan de problemen rond het drug gebruik Ik keek daar nogal van op, want hoe komen drugs zo'n toch aan de grenzen behoorlijk gecontroleerd land binnen? Niemand wist daar een antwoord op te geven. „Ze zijn er", zei iemand. De gesprekken daarover wa ren belangwekkend en deden mij denken aan die in Nederland, maar dan van een paar jaren geleden. In het gezelschap waren enkelen van mening dat het gebruik van drugs streng moest worden gestraft. Daar zou een preventieve werking van uit gaan. De meesten zagen daar echter weinig heil in. Eén van de inleiders was dr Zbigniew Holda van de Marie Curie-Sklodows- ka Universiteit uit Lublin. Hij hield een betoog dat erop neerkwam dat het gebruik van drugs eigenlijk niet in het wetboek van strafrecht gere geld moest worden. Op dit gebied teveel strafbaar te stellen leek hem niet goed, dat is elders wel gebleken, meende hij. Hij pleitte er voor in elk geval onderscheid te gaan maken tus sen „soft" en „hard" drugs en tussen handelaren en gebruikers, onder scheidingen die men in Polen nog niet kent. Voor dat standpunt baseer de hij zich op een grote hoeveelheid literatuur, „from all over the world": de Verenigde Staten, de Raad van Europa, Poolse wetenschappers en ook de Rotterdamse hoogleraar in het strafrecht L. H. C. Hulsman. In een stuk van een criminoloog uit Wroclaw, waarvan ik een Duitse sa menvatting onder ogen kreeg, wor den dezelfde genuanceerde opvattin gen aangehangen. Waar in elk geval sterk op aangedrongen werd, is het doen van onderzoek, waaraan de dui delijke behoefte ten grondslag ligt een oordeel over deze onderwerpen te baseren op feiten en niet op allerlei strafrechtelijke constructies. Gevangenissen Mijn gastheer had als onderdeel van het programma ook een bezoek gere geld aan twee jeugdgevangenissen, één voor meisjes in Falenica, in de buurt van Warschau en één voor jon gens in Ostrolecka, ongeveer 130 kilo meter ten noorden van de hoofdstad. Beide keren werd ik vergezeld door een medewerker van de universiteit. Hoewel ik de indruk kreeg enigszins met een ..modelgevangenis" te ma ken te hebben, was er toch wel iets op te steken over de wijze waarop aan jeugdige gedetineerden „gewerkt" wordt. In beide gevangenissen was een gas tenboek waarin de bezoeker in het kort zijn impressies kon weergeven en van veel buitenlanders stonden die er dan ook in. Iedereen had een paar lovende woorden geschreven over wat hij of zij daar gezien had. Ik weet niet of dat uit beleefdheid tegen over de directeur gebeurd is, of om dat de bezoeker het echt meende. Je kunt na een rondleiding moeilijk schrijven dat je nog nimmer zo'n treurige instelling bezocht hebt en ze voor de rest de groeten doen Treurige instellingen waren het trou wens ook helemaal niet, in elk geval niet treuriger dan zulke instellingen waar ter wereld ook zijn. Gebouwen die bedoeld zijn voor het opsluiten, leveren nu eenmaal geen grote bijdra gen aan de vrolijkheid onder de mensen. Geschiedenis Bij de resocialisatie van de ontspoor de jeugd wordt grote nadruk gelegd op de betekenis van sociaal-culturele en historisch-politleke waarden. Te kenen en schilderen zijn belangrijk, ook fotograferen. Beide gebouwen hingen van boven tot onder vol met tekeningen en allerhande produkten van huisvlijt. In één van de instellin gen was ik op de nationale bevrij dingsdag en veel kinderen werkten ijverig aan een tekening over de be vrijding van het fascisme. Anderen waren bezig met het maken van muurschilderingen over de Olym- psche Spelen in Moskou. Een groep meisjes bracht die dag een bezoek aan een militaire begraafplaats. De geschiedenis van het land dient te worden gekend. Er zijn zelfs speciale leslokalen voor („Historia"), waar aan de hand van veel beeldmateriaal de Pools-nationale ontwikkeling te vol gen is. Aan de muren hangen portret ten van grote leiders en gewichtige ogenblikken uit de historie van het land. In de inrichting voor meisjes wordt ook aandacht besteed aan onderwer pen als de plaats van de vrouw in het gezin, het moederschap, babyverzor ging, maar ook aan het ontwerpen en maken van kleding. Bij de jongens staat het werken voorop, in groeps verband en in competitiesfeer. Op de gang waaraan de werkplaatsen lig gen, hangen prachtige grafieken aan de muur, waarop precies de vorderin gen van de verschillende groepen te volgen zijn. Recidivisme De meeste jongens komen uit de sub cultuur van Warschau, zoals op mijn vraag daarnaar geantwoord werd. Eén van de grootste problemen van deze groep is het recidivisme, omdat de jongens na hun straftijd veelal in hun oude milieu terugkeren. In beide instellingen bestaat een sys teem van straffen en beloningen. Be woners van het huis die dwarsliggen worden gestraft. Hun bezoek wordt ingekrompen, ze mogen niet mee naar voorstellingen in de schouwburg of de bioscoop of ze moeten extra studeren. Eén van de beloningen voor goed gedrag bij de meisjes bestaat uit het mogen gebruiken van cosmetica. Slechts een handvol indrukken kan ik hier maar geven en kon ik ook maar opdoen, maar het is in elk geval voldoende voor de constatering dat in een land als Polen de nieuwe mens, die zich volkomen gedraagt naar de regels van de socialistische moraal, nog niet bestaat. Zou dat een troost rijke gedachte kunnen zijn? Koos van Weringh in hoogleraar in de criminologie aan de Universiteit van Amsterdam. I even veronderstellenderwijs, dat deze GEVEEN (ANP) De 24-jarige gedragingen in bijna alle samenlevin- A. Westdijk uit Slagharen is gen voorkomen, onafhankelijk van igavond door een verkeersonge- het sociaal-politieke systeem, dat ter m Alteveer (gemeente Hooge- plaatse heerst. Dat betekent niet dat 1 om het leven gekomen. De man zo'n systeem niet ook een „eigen" met zijn motor tegen een uit criminaliteit heeft. Bij een kapitalis- ultrit komende personenauto, tisch stelsel horen speciale soorten ilachtoffer overleed op weg naar» gedragingen, zoals speculatie, prijs- 'ekenhuis. vervalsing en dergelijke. In een socia- listische samenleving komen zaken 0 jarige C. J. M. Paulussen uit voor die daar in het bijzonder bijho- "g is in de nacht van zondag op ren, zoals allerlei vormen van corrup- ldag in een ziekenhuis in Tilburg tie. De bureaucratische organisatie in éden aan de verwondingen die zo'n land nodigt daartoe als het ware ikele uren eerder had opgelopen uit. En in een land als Polen heb je één verkeersongeval natuurlijk de misdrijven die te ma- Bij Johan Wassenaar's speciaalzaken start morgen het najaarsseizoen. Een gloednieuwe collectie schoenen, speciaal voor losse steunzolen staat voor U klaar. Pumps, bandschoenen en molieres, zijn er nu in grote verscheiden heid. Hoge contreforts en elastische boordsels zorgen voor een perfecte sluiting. Gratis Tot en met zaterdag 6 september kunt U Uw steunzolen gratis laten controleren. Indien nodig, worden ze voor U in orde gebracht terwijl U wacht, zonder dat U iets berekend wordt. Voetkundige Van 9-12 en van 2-5 uur is een ervaren voetkundige aanwezig, met wie U elk steunzoolprobleem gratis kunt bespre ken. Dit is het moment om moeilijkheden met voeten en steun zolen in één keer goed en gezellig te laten oplossen. U hebt er elke dag weer plezier van "Op zieken zult gij de handen leggen.en zij zullen genezen worden" Mare. 16:18 GEBEDSGENEZINGSDIENST o.l.v. Johan en Willy Maasbach a.s. donderdagmorgen van 10 tot 12 uur CAPITOL EVANGELIE CENTRUM. Loosduinsekade 222, Den Haag Toegang vrij! ledereen is welkom! Polyester katoenen windjack met wattinevoering en veel zakken. Dubbele sluiting en verstelbare manchet. Beige. Mt 122-176 Alleen deze week Grote Marktstraat 34. Den Haag - Rozemarijn 19-23. Letdschendam Haarlemmerstraat 115-117. Leiden DE COMMISSIE VOOR WIJK- AANGELEGENHEDEN vergadert op vrijdag 29 augustus om 14.00 uur in het gebouw Javastraat 26 over de volgende punten: - bijzondere wijkaanpak - adminstratieve ondersteuning voor bewo nersorganisaties - beantwoording brief van de heer D. Pols over onderkomen van de Wijkvereniging Bo- hemen - nota multifunctionele accommodaties - notitie n.a.v. de nota van het raadslid de heer Heemskerk „Welzijnszorg, de 80'er jarën en de wijkwelzijnsplanning. Een voorstel" en de nota van een werkgroep van gemeentelijke medewerkers „De rol van bewonersorganisa ties in het proces van de democratische wel zijnsplanning". DE COMMISSIE VOOR COÖRDINATIE VAN DE WELZIJNSPLANNING vergadert op maandag 1 september om 14J00 uur in het gebouw Javastraat 26 over de vol gende punten: - notitie n.a.v. de VNG-brochure „Van plan tot welzijn" notitie n.a.v. de nota van het raadslid de heer Heemskerk „Welzijnszorg, de 80'er jaren en de wijkwelzijnsplanning. Een voorstel" en de nota van een werkgroep van gemeentelijke medewerkers „De rol van bewonersorganisa ties in het proces van de democratism wel zijnsplanning". Indien u over een of meer agendapunten meer wilt weten, kunt u de volledige lekst van de te behandelen stukken Inzien In het Gemeen telijk Informatiecentrum aan de Groenmarkt (geopend op maandag van 11.00 uur tot 17.00 uur, van dinsdag tot en met vrijdag van 09.00 - 17.00 uur en op zaterdag van 10.00 uur - 16.00 uur). De stukken zijn bovendien tegen betaling van de kosten verkrijgbaar in het Stadhuis, Burge meester De Monchypleln 14. bij de afdeling Interne Zaken, kamer 2023, telefoon 62 41 21. toestel 2198. Desgewenst kunt u over een agendapunt het woord voeren gedurende in principe ten hoog ste vijf minuten. U dient dit dan direct vóór de aanvang van de vergadering kenbaar te maken aan de Secretaris van de Commissie of telefonisch uiterlijk één dag voor de ver gadering bij het secretariaat te melden (tele foon 62 41 21 Cie W. toestel 2937, C/e Coörd. Welzijnsplanning toestel 2373) U krijgt hiertoe de gelegenheid In beginsel direct vóórdat het desbetreffende agendapunt door de voorzitter aan de orde wordt gesteld sedert 1913 S-GRAVENHAGE Cornells de Wittlaan 17-21 Laan van Meerdervoorl 351 Laan van N O. Indie 258 RUSWIJK. Leeuwendaallaan 9 telefoon 54.0500 telefoon 45.07 54 telefoon 85 87 28 telefoon 99 58 92 INSCHRIJVING VOOR: DIVERSE 0A6- EN AVONDCURSUSSEN Aanvang September Typen: ma en wo of di en do-avond, ook spoedcursussen overdag. 2 8 3 maanden STENOGRAFIE: Nederlands, ma en wo of di en do-avond STENOGRAFIE: Duits. Engels dinsdagavond. Frans woensdagavond. De Schoevers' examens Stenografie en Machinesdffrfiven staan onder toezicht van een gecommitteerde van het Ministerie van Onderwijs en Wetenschappen. NOTULEREN: do-avond. ALGEMENE ONTWIKKELING: Opl. "sleuteldiploma" IVIO ma of wo-avond. MIDDENSTAND: ma-avond of wo-avond BOEKHOUDEN: ma- of do-avond M.BA: di-avond NEDERLANDS: basiscursus, ma of di-avond bedrijfscorr. opleiding, ma-, di- of wo-avond. Nederlands voor buitenlanders, ma-middag of di-of wo-avond. FRANS: Talenpracticum; beginners, ma- middag of wo- of do-avond, gevorderden, wo- of do-avond. Conversatie, ma-of do-avond, bedrijfscorr. opleiding, do-avond. DUITS: Talenpracticum; beginners ma-avond, gevorderden, ma-avond, bedrijfscorr. opleiding, do-avond. ENGELS: Talenpracticum; beginners, ma- of di- of wo-avond. gevorderden, ma- di- of wo-avond. conversatie: ma- of wo-avond. bedrijfscorr. opleiding, di- of wo-avond First Cert, in English, Univ. of Cambridge, di- of wo-avond. Cert, of Proficiency, di-avond. SPAANS: Talenpracticum; beginners, ma- of wo- of do-avond, gevorderden, ma- of di-avond, conversatie, di- of wo-avond. PORTUGEES: Talenpracticum, beginners. ma-avond, gevorderden ma-avond. Eenjarige beroepsopleidingen (aanvang september) Secretaresse Europees Secretaresse Afdelingssecretaresse Receptioniste - Informatrice Receptioniste Stenotypiste/kantoorassistente Voor inlichtingen en prospectussen: bij bovenstaande adressen Instituten zijn ook gevestigd te: Amsterdam. Rotterdam, Vlaardingen. Utrecht Hilversum. Arnhem, Nijmegen en Tilburg. AFDELING SCHRIFTELIJK ONDERWIJS (erkend door Min. v. Onderwijs en Weten schappen d.d. 13 september 1974) BVO/SFO-129451 Laan van Meerdervoort 351 Telefoon 450754 VERENIGING VOOR HANDENARBEID 's-GRAVENHAGE CURSUSSEN VAN DE VERENIGIN6 VOOR HANDENARBEID 'S-GRAVENHAGE (aanvang 1 september a.s.) Tekenen, schilderen, grafische technieken (maandag- of donderdagavond) Pottenbakken en keramische plastieken, draaien (dins dag- of woensdagavond) Weven (maandagavond) (vol) Textiele werkvormen (dinsdagavond) Edelsmeden (sieraden en kleine gebruiksvoorwerpen) (woensdagavond) Houtbewerking, ook draaien en gutsen (woensdagavond) Boetseren naar model (maandagavond) Modeltekenen (woensdagavond) Alle cursussen omvatten 35 lesavonden van ieder 2'h uur. Ook Tweejarige opleiding voor het populair diploma Creatieve handvaardigheid Een inleiding m een aantal technieken van de handenarbeid (nog plaats op de dinsdag- of donderdagochtend en woensdag- of donderdagavond) - Éénjarige cursus Algemene Handvaardigheid. Eveneens een inleiding in de handenarbeid doch zonder theorie en niet gericht op een diploma (dinsdagavond) Korte cureuesen van 12 leasen 150,- Etsen (donderdagavond) Emailleren (oude en nieuwe technieken) (donderdag avond) Batikken en andere uitsparingstechnieken (donderdag avond) Poppen maken (handpoppen, sterpoppen, marionetten (donderdagavond) (vol) Doe het zelf (uitsluitend hout betreffend) Leerbewerkmg (woensdagavond) Vliegers maken (vijf lessen 50.-) (donderdagavond) ALLE INLICHTINGEN EN AANVRAAG PROSPEKTUS: Tel. 070-635633. Wordt lid van onze Vereniging voor 20.- per jaar. Vele voordelen, o.a. kortingskaart, mstruktieavonden. tekendub (model en portret), tentoonstelling, gebruik werkbanken e.d. Met bezoek aan Egypte, Israël en Jordanië. Volledig verzorgde rondreis. p 2195 Vertrek 26 september 1980 Incl. Perscombinatie reizen Wibautstraat Amsterdam tel. 020-917711.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 11