Voorbede kerken
voor Jeruzalem
Familiereünie eert
„oude schrijver"
Trouw
VANDA
"E
CATECHETISCH ADVISEUR
SPECIALE REIZEN naar
ISRAEL en EGYPTE
Reisstlchting „THACIR"voor de fijnproevers!
VOORBIJGANG1
Japans episcopaat waarschuwt Rome
UIT DE KERKBLADEN
Synodebesluit
inderdaad
onduidelijk
ZATERDAG 23 AUGUSTUS 1980
TROUW/KWARTET
door A. J. Klei
Voor me ligt een uitvoerig stencil,
waarboven staat: „75 Jaar zangbundel
Johannes de Heer" en nauwelijks is deze
mededeling tot me doorgedrongen of ik zie
in, dat het mijn plicht is, te schrijven over
deze onverslljtbare bundel.
Nu heb ik dat vaker gedaan, want de bundel
van Johannes de Heer is in de tijd dat ik
meeloop, meermalen in 't nieuws geweest.
In het begin van de Jaren vijftig heb ik me
de vingers blauw geschreven om de
aandachtige lezer op de hoogte te houden
van een vinnige pennestrijd die in de
kerkelijke pers woedde tussen voor- en
tegenstanders van de bundeL
In 1966 was het honderd jaar geleden dat de
samensteller ervan geboren werd en dit
vormde de aanleiding tot het uitbrengen
van een langspeelplaat, waarop een flink
aantal liederen uit de zangbundel van De
Heer gespeeld werd op een hammondorgel.
Niemand zong erbij, het was de bedoeling
dat je dat thuis zelf deed. Dus net zoals je je
vroeger om 't harmonium schaarde
teneinde een stichtelijk lied aan te heffen,
zouden we ons nu tot hetzelfde doel moeten
schikken om een draaitafeltje. Ik gaf als
mijn oordeel dat ik dit laatste niet geheel
voor me zag en verpakte deze recensie in
een omvangrijk herdenkingsartikel.
In 1973 (ik ga met forse stappen verder)
verscheen het miljoenste exemplaar van de
bundel en dit is gevierd met een feestavond
in de Rotterdamse Doelen, die een paar
dagen nadien via de EO in de hulskamer
kwam. Ook bij die gelegenheid liet ik me
niet onbetuigd en vandaag is 't wéér zover.
Johannes de Heer.
De herdenking van het 75-jarig bestaan van
de bundel volgende week zaterdag, de
30ste, op de Zoeklicht-dag in de
Hilversumse Expohal gaat gepaard met
de verschijning van een grammofoonplaat,
waarop wel gezongen erfdp een echt orgel
gespeeld wordt. Hiervoor staan favoriete
EO-musici aangetreden, van wie ik noem:
de alt Renate Heemskerk, de organist
Klaas Jan Mulder en Urker zangers. Deze
elpee met de titel „75 jaar bundel van
Johannes de Heer" zal in daarvoor
geëigende platenwinkels en in evangelische
boekhandels te krijgen zijn.
Op dit punt aangeland, zit ik even te
aarzelen. Zal ik weer eens proberen de
bundel van Johannes de Heer te
kenschetsen en te plaatsen? Moet ik
opnieuw opperen dat ook de erg
toegankelijke melodieën flink wat gewicht
in de schaal leggen en nog eens vaststellen
dat in de bundel behalve
opwekkingsliederen ook „gewone"
gezangen staan? Of zal ik de curieuze
ontstaansgeschiedenis herhalen?
Ik kies voor het laatste en citeer daartoe
vrijmoedig mijzelf uit 1966:
Johannes de Heer heeft meer dan eens de
eigenaardige geschiedenis over het
ontstaan van de bundel verteld. Ik lees in
zijn geschriftje „Enige historische notities
van de samensteller van de zangbundel
Een visioen tijdens de Opwekking in Wales
en Gods wonderlijke leidingen inzake de
zangbundel," dat Johannes de Heer in het
vroege voorjaar van 1903 bij het bijbellezen
tijdens de maaltijd bijzonder getroffen
werd door de woorden uit 1 Koningen 5 vers
9: „Ik zal ze op vlotten over de zee doen
voeren, en gij zult het wegnemenGij
zult ook Mijn wil doen, dat gij Mijn huis
spijze geeft."
Een innerlijke stem herhaalde deze tekst en
telkens als de herinnering aan deze
woorden kwam, „was het alsof een stem zei:
die tekst geldt jou".
Johannes de Heer redeneerde, eraan
denkend dat de tekst in verband staat met
de tempelbouw, aldus: God schijnt me
nodig te hebben voor de bouw van Zijn
tempel in Holland en het materiaal
daarvoor zal over de zee gehaald moeten
worden. Kortom, De Heer pakte zijn koffer,
verklaarde zijn plannen aan zijn vrouw, en
stak over naar Engeland. Maar na acht
dagen kwam hij onverrichterzake terug.
Maar ja, over de zee kon ook evengoed
Amerika zijnJohannes de Heer las de
tekst nog eens over: je hoefde er tenslotte
niet uit te lezen, dat je zélf wat moest gaan
halen over de zee. Hij bleef wachten op
meer licht.
Op zekere dag was Johannes de Heer weer
eens in Londen. Daar zag hij toen voor een
winkelraam een muziekbundel liggen
„Victory Songs", bevattend 801 liederen en
koren. Dadelijk besloot hij, niet iets met
vlotten over de zee te voeren, maar een
zangbundel met muziek naar 't model van
de „Victory Songs" voor Nederland samen
te stellen.
En die tekst dan? Een jaar later was De
Heer bij een opwekkingssamenkomst in een
kerk in Wales. „We zaten op het platform en
de gehele sfeer scheen één heilige trilling.
Liederen, gebeden en getuigenissen
wisselden elkaar af."
Plotselingzag hij dat op de witte muur
tegenover hem in vlammende letters iets
geschreven werd, „op dezelfde wijze als dat
bij lichtreclames geschiedt, als de enige
vurige letter na de andere verschijnt en een
woord of zin vormt. Ik lees wat er staat en
tot mijn ontzetting zie ik de sinds ongeveer
een Jaar vergeten tekst
Johannes de Heer begreep dat God Zelf
hem de verklaring van 1 Koningen 5 vers 9
gegeven had. Hij moest gééstelijke spijze
van over zee wegnemen om in Nederland uit
te delen. En zó kreeg De Heer zijn
„uiteindelijke roeping voor het sprekende
en zingende evangelisatiewerk", waarbij de
zojuist verschenen zangbundel „een van.
Gods instrumenten bleek te zijn."
ADVERTENTIES
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Verwacht wordt,
dat morgen de spanning rond Jeruza
lem in veel kerkdiensten aandacht
zal krijgen. Dit ook zonder dat het de
centrale instanties in de kerken deze
week nog lukte, een brief aan de
predikanten en kerkeraden te doen
uitgaan.
Gelijk bekend had het opperrabbi
naat van het Nederlands Israëlitisch
kerkgenootschap hierom gevraagd.
Het moderamen van de gereformeer
de synode vergadert pas komende
dinsdag. Maar het moderamen is er
desondanks van overtuigd, dat de
nood, die in de Joods gemeenschap
ervaren wordt vanwege de druk op
Jeruzalem, morgen al in de kerkdien
sten aandacht zal krijgen.
De Israël-deputaten van de christelij
ke gereformeerde kerken vergader
den gistermiddag over een brief naar
de plaatselijke gemeenten. Daarin
zou vooral gebed gevraagd worden.
Het moderamen van de hervormde
synode heeft wel een brief opgesteld,
maar kon deze voor zondag niet meer
versturen.
„De toenemend spanning rondom het
conflict in het Midden-Oosten vervult
de kerken met grote zorg," aldus het
waarin opgenomen: De Rotter
dammer, met Dordts Dagblad,
Nieuwe Haagae Courant met
Nieuwe Lektee Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenze Tamminga
Oirecteur ing. O. Postma
HOOFDKANTOOR
Postbus 859
1000 AW Amsterdam
Wibautstraat 131 Amsterdam
lel 020-913456
telex 13006
Postgiro 660000
Bank Ned. Credietbank
Rekeningnr 23 00 12 574
Gemeentegiro Amsterdam
X11000
REGIO ROTTERDAM/DORDRECHT
3000 AX Rotterdam
tel 010-115588 (abonnement*
en bezorging)
tel. 010-115588 (redactie)
tel 115700 (uitsluitend voor
advertenties)
REGIO DEN HAAG/LEIDEN
Postbus 101
2501 CC Den Haag
tel 070-469445
(abonnementen en bezorging)
tel 070-469445 (redactie)
tèl 070-468864 (uitsluitend voor
advertenties)
Parkstraat 22 Den Haag
REGIO NOORD/OOST-NEDERLAND
(abonnementen en bezorging
Postbus 3
8000 AA Zwolle
lel. 05200-17030
Melkmarkt 56 Zwolle
Abonnementsprijzen
Per maand 16.98
Per kwartaal 50,95
Per half jaar 101.90
Per jaar 201.60
Advertentietarieven op
aanvraag
Telefonische abonnementenop
drachten (zie adressen boven)
Opgave familieberichten 9-19 30
van maandag t/m vrijdag Op"
zondag van 18-20 uur Iele! 020-
913456
Opgave mini-advertenties tel
020-936868 of schrifteli|k aan
Mmi-Adv afdeling, postbus 433
1000 AK AMSTERDAM
Adreswijzingen uitsluitend schrif
telijk aan onze Amsterdamse
hervormd moderamen. „Jeruzalem is
volop in discussie, helaas niet als een
teken van vrede en hoop, maar als
een twistappel, waarover harde en
uiterst gevoelige beslissingen worden
genomen. Ten gevolge van druk van
buitenaf en van besluiten van
binnenuit komen Israël en het Joodse
volk in een toenemend isolement te
verkeren."
De band tussen de kerk en het Joodse
volk en de gevoelens die met Jeruza
lem verbonden zijn, zijn „te innig en
te diep dan dat ons deze gang van
zaken onberoerd zou laten," aldus het
hervormd moderamen, dat de her
vormde gemeenten vraagt de zorg en
nood rond Jeruzalem ter harte te ne
men. „Het uitzicht op Jeruzalem als
een stad waar de volken elkaar in
vrede en gerechtigheid ontmoeten,
lijkt verder weg dan ooit. De posities
verharden zich in een steeds sneller
tempo en verbittering en angst ne
men onrustbarend toe."
„Wij bidden," zo besluit het her
vormd moderamen zijn brief, „dat
God die Sion zijn woonplaats noemt,
juist voor Jeruzalem een toekomst
moge ontsluiten waarin iets open
baar wordt van een waarachtig sa
menleven der volken, met name van
Israël en de Palestljnen en wij hopen
dat diegenen die ook in deze dagen
voor Jeruzalem het goede willen zoe
ken, de moed niet verliezen en door
de voorbede der gemeente bemoe
digd mogen worden."
Staatsraad De oud-vlce-admiraal
L. Brouwer verlaat per 1 september
de Raad van State: de voorzitter van
de afdeling voor de geschillen van
bestuur is eervol ontslag verleend.
Brouwer is vanaf 1963 lid van de
Raad van State. In dat jaar beëindig
de hij een loopbaan bij de Koninlljke
Marine; de laatste vier jaar was hij
daar chef marinestaf en bevelhebber
der zeestrijdkrachten.
ra
"C
cu
TD
OJ
OJ
CU
CU
CU
Dl
OJ
TD
De sectie catechese van het deputaatschap Gemeenteopbouw roept
sollicitanten op voor de functie van
ten behoeve van het in oprichting zijnde Catechetisch Centrum van
de kerken. Het centrum is gevestigd te Kampen, en heeft ten doel, de
bevordering van de praktijk van de catechese in de kerken.
De te benoemen catechetisch adviseur zal worden belast met de
dagelijkse leiding van het Catechetisch Centrum.
Gevraagd wordt een THEOLOOG die voldoet aan de volgende
vereisten:
dienstdoend predikant in de Gereformeerde Kerken;
een aantal jaren gemeente-ervaring, of;
ervaring in het godsdienstonderwijs.
bij voorkeur met specialisatie catechetiek;
bereidheid, zich te onderwerpen aan een psychotechnisch on
derzoek.
De functionaris wordt aangesteld als predikant in algemene dienst
van de Gereformeerde Kerken en wordt ook volgens de daarvoor
geldende regelingen gehonoreerd.
Het zal op prijs gesteld worden, als bij de sollicitatie een beknopte
levensbeschrijving gevoegd is.
Schriftelijke sollicitaties aan de voorzitter van deputaten voor de
catechese, ds D. C. Firet, Bergerweg 63,1816 BP ALKMAAR, bij wie
ook inlichtingen kunnen worden verkregen, telefoon 072-113313.
Uiterste datum voor sollicitaties: twee weken na verschijnen van
deze advertentie.
tijdens de herfst-, kerst- en paasvakanties!
NIEUW: onze drie-weekse kombinatiereis naar
EGYPTE - ISRAEL en JORDANIË.
(Vertrekdata in 1981: 21 april; 21 juli; 3 november)
ALS VANOUDS: onze geheel verzorgde rondreizen naar EGYPTE-ISRAËL-
TURKUE-GRIENKENLAND-ROME
Europalaan 14. 3844 AV HARDERWIJK. Telefoon: 03410-21969.
THACIR
Van een onzer verslag
gevers
EXMORRA Het
Friese dorpje Exmorra
in de baurt van Bols-
ward beleeft vandaag
een opmerkelijke fami
liereünie. Dan komt
een familie Van Woer
den bijeen. Zo'n vijftig
neven en nichten en
achterneven en aange
trouwd worden ver
wacht. Maar de bedoe
ling is niet alleen om
elkaar weer eens te
zien* maar om tegelijk
een kerkhistorische fi
guur te eren: ds. Wilhel
mus k Brakel, een van
de „oude schrijvers",
die rond 1700 leefde.
Om 11 uur zal er in het
hervormde kerkje een
herdenkingssamen
komst worden gehou
den. Daar zullen twee
familieleden spreken,
ds. Joh. van Woerden,
hervormd predikant te
Rotterdam-Delfshaven
en Joh. A. Segers, evan
gelist van de gerefor
meerde gemeenten in
Leeuwarden. De fami
lie zal daar van Brakels
belangrijkste werk, de
„Redelijke Gods-
diénst" in drie delen,,
een exemplaar aanbie
den aan de hervormde
en de gereformeerde
kerk van Exmorra. Ook
de beide plaatselijke
predikanten, ds. S.
Bronkhorst en ds. P. J.
van Helden, zullen het
woord voeren.
De familie Van Woer
den is niet alleen be
kend geweest in de
kaashandel, maar ook
door sterke kerkelijke
geïnteresseerdheid. Zij
behoorden oorspronke
lijk allemaal tot de ge
reformeerde gemeen
ten en hadden grote be
langstelling voor de zo
genaamde „oude schrij
vers", de gereformeer
de predikers van de 17e
en 18e eeuw die aan
drongen op de beleving
van het geloof en de
beoefening van de
praktijk der godzalig
heid.
De nagelaten preken
van deze oude schrij
vers worden in de gere
formeerde gemeenten
en door de oudgerefor
meerden nog veel gele
zen. Brakel is een van
de meest bekenden.
C. B. van Woerden en
zijn zoon C. B. junior
(allebei reeds overle
den) hebben veel bijge
dragen aan de intro
ductie van Schotse „ou
de schrijvers" in Ne
derland door hun pre
ken en andere geschrif
ten uit het Engels te
vertalen.
De familie is nu, in de
derde en vierde genera
tie, kerkelijk sterk uit
gewaaierd: er zijn her
vormden bij, rri}-evan-
gelischen, een is evan
gelist in een kerk in
Schotland, maar de on
derlinge band en de
sterke gerichtheid op
zending en evangelisa
tie is gebleven.
Het idee om de reünie
aan Brakel te wijden,
werd geboren toen een
familielid door Exmor
ra reed en daar niet al
leen een mooi kerkje
zag, maar ook een
straatnaambordje met
daarop „Ds. W. a Bra-
kelstrjitte". Navraag
leerde hem, dat oude
schrijver Brakel zijn
predikantenloopbaan
in Exmorra is begon
nen. Hij stond er van
1662 tot 1665. Later,
toen hij in Leeuwarden
en in Rotterdam stond,
kreeg hij nationale be
kendheid.
en
VOOR WIE IS DE STAD?
Maar weer zal zijn antwoord! ine
weet niet waar gij vandaan k< ht
Gaat weg van mij, gij allen dl D
ongerechtigheid bedrijft (Lui»
vers 22-30). P'
ke
In deze pericoop vertelt Luka er
Jezus op weg is naar Jerusale L
die weg vraagt Iemand Hemo ,ffl
weinigen zijn die gered zullen
worden. Het antwoord van Je
loopt weg van deze algemene*
onpersoonlijke vraag naar he at.
persoonlijke. JIJ moet je inspj1
tot het uiterste om binnen tel eI
En dan spreekt Hij over het m
dat de tijd van die Inspanning
is. De huisvader heeft de deur [j,
gesloten. Belt Iemand aan noj
dan ls het te laat. De huisvade,e
niet waar de lats bezoeker van Ue
komt. Een beroep op het feltd tu
tegenwoordigheid van de heerP
gegeten en gedronken hebben
onze straten hebt ge onderrich 11
gegeven" is onvoldoende. Wee;1
het: Ik weet niet waar gij vand
komt. „Gaat weg van mij, gij ak)€
ongerechtigheid bedrijft." MetT
andere woorden: zondec de be)|Pjr
van het ongerechtlgheid-doen
gerechtlgheid-doen gaat het ol J
blijft de deur van het huis, de l *e
stad, dicht. Een scherp woord
Jezus tot zijn tijdgenoten. De\
zullen het koninkrijk binnengi
Geestelijk verstaan, niet
vergeestelijkt, is dit woord ook ™j
vandaag. Gerechtigheid doenl
weg. Gerechtlgheid-doen hlero
aarde opent de deur en de stad b
toegang tot het Koninkrijk. Ds a
zeggen: zien dat de vergevende
genade van God je voortstuwt n
beweging die de gerechtigheid u
Bij die vraag komen al die andi i»
van wie ls Amsterdam?, van wi
Jerusalem? op de tweede pis t
TOKIO (ANP) De roomskatholleke
bisschoppen van Japan hebben het
Vaticaanse secretariaat voor de nlet-
christenen verweten dat het In zee is
gegaan met rechtse sjlntolstlsche
groepen uit Japan die van dat land
weer een sterke militaire macht wil
len maken.
In november wordt er een Interreligi
euze bijeenkomst gehouden waar
voor dit curiedepartement zich mede
verantwoordelijk heeft gesteld.
Aan
de conferentie nemen ook hindoes,
boeddhisten en moslims deel.
In Centraal Weekblad legt prof. dr.
K. Runia, een van de Nederlandse
afgevaardigden naar de gereformeer
de oecumenische synode (GOS) te
NImes, uit waar de verwarring over
het besluit van de Nederlandse gere
formeerde synode inzake de homofi
lie op vast zit:
Alle besprekingen (in de commissie
en later op de synode zelf) hingen
uiteraard samen met de interpretatie
van het besluit van onze synode. In
dit besluit waren twee woorden ge
bruikt: „geaardheid en beleving". Het
eerste is zonder meer voor iedereen
duidelijk. Het tweede kan echter op
verschillende manieren uitgelegd
worden. Dat geldt niet alleen van het
in het Nederlands gebruikte woord,
maar ook van het in de Engelse verta
ling gebruikte „experience". Bele-
ving/experience kan van tweërlei
aard zijn. Het kan allereerst slaan op
de innerlijke beleving (hoe iemand
iets voor zichzelf beleeft), maar het
kan ook betekenen: wat je er mee
doet in je relaties met anderen. In die
laatste zin kan het ook de homofiele
praxis insluiten. Door de andere
GOS-kerken werd het in die laatste
zin opgevat. Dat hoeft ons niet te
verbazen, want zo werd en wordt het
ook door velen in Nederland en in
onze eigen kerken opgevat Op
de GOS betoogde ds. Hofland tel
kens: we hebben ons als synode niet
uitgesproken over de homofiele
praxis. We hebben die praxis niet
goedgekeurd.
Vraag terecht
Ook na de GOS is de verwarring
blijven bestaan over wat de gerefor
meerde synode bedoelde met de aan
vaarding van de „beleving" van ho
mofiele kerkleden. Prof. Runia (nog
steeds in Centraal Weekblad):
In Trouw las lk ook dat dr.
Kruyswljk voor de IKON-radio had
gezegd „dat homofielen die dachten
dat de geref. kerken in Nederland hen
volledig accepteren, niet alleen in
hun geaardheid, maar ook in de uitr-
oefening van die geaardheid, zich niet
hebben vergist" (hetgeen hij overi
gens in NImes niet gezegd heeft).
Daarentegen stond in het volgende
nummer een verklaring van ds. A. C.
Hofland, de praeses van de synode,
met de volgende inhoud: „De synode
heeft geen (positieve of negatieve,
ook geen tolerantie biedende) uit
spraak gedaan, maar de vragen rond
om de homofiele praktijk opengela
ten. Reden was om niet van tevo
ren een gesprek met hen te blokke
ren, maar juist met de homofielen die
naar de bijbel willen luisteren tot een
beter bijbels inzicht te komen." Het is
geen wonder dat bij zulke tegenstrij
dige verklaringen niemand precies
weet wat onze synode nu eigenlijk
met haar besluit bedoeld heeft. Het is
daarom m.i. ook terecht dat de GOS
om een verduidelijking gevraagd
heeft. Trouwens ook onze eigen kerk
leden, en met name de homofielen
onder hen, hebben daar recht op.
Eenzijdig
De nabeschouwing ln het blad van de
gereformeerde bond. De Waarheids
vriend over de wereldzendlngsconfe-
rentie van Melbourne eindigt met de
volgende conclusie (van ds. A. Noor-
degraaf):
Melbourne 1980. De eindindruk is
toch wel dat de modernistische be
vrijdingstheologie met haar eenzij
digheden de overhand heeft gehad, al VprmopipnH
zijn er ook tegenstemmen geweest. HiucieilU
Toch 2ou het verkeerd zijn als we als
hervormd-gereformeerden daarom
deze zaak zouden negeren. Vooreerst
als we menen dat er vanuit het Evan
gelie andere dingen gezegd moeten
worden dan zullen we dat ook moeten
doen. Bovendien zullen we niet zelf in
een andere eenzijdigheid moeten ver-
De Alternatieve" vredeskrant Sha
lom '80.
vallen en doof moeten zijn voor al die
stemmen die klagen over onrecht en
geweld. Amos en Jacobus zijn niet de
enige getuigen Gods in de Schrift.
Maar hun getuigenis is wel duidelijk.
En juist als we de wacht willen be
trekken bij het hart van de bood
schap: de verzoening door Christus*
bloed voor ieder die gelooft, en dat
ook door willen geven, zullen we tege
lijk moeten bedenken dat wie in
Christus gelooft, ook geroepen is tot
de dienst der gerechtigheid en tot de
strijd tegen de zonde in welke vorm
dan ook. Anders gezegd: Wie nadenkt
over de inhoud van de zendingsbood-
schap komt bij de vragen van de
levensheiliging uit
In de Friese Kerkbode schrijft ds. L.
H. Kwast over de kernwapendiscus-
sie, die „telken jare tot vermoeiens
toe in kerkeraden en gemeenten te
rugkeert". Ds. Kwast:
„De standpunten luiden, als ik goed
zie, als volgt:
1. „Het mag niet van Jezus!' Kernwa
penen vormen zo'n misdadige en do
delijke bedreiging van het leven op
aarde dat geen christen daar aan
hand- en spandiensten mag verlenen.
Ongeacht de gevolgen, inclusief een
zelf-flnlandisering van heel Neder
land of van West-Europa, kunnen
christenen alleen maar neen zeggen
tegen elke politiek die op het bestaan
van kernwapenen rust.
2. „Het mag niet van Jezus!' Kernwa
penen vormen zo'n misdadige en do
delijke bedreiging van het leven op
aarde dat christenen alles op alles
moeten zetten om ze de wereld uit te
krijgen. Christenen zouden de Neder
landse regering ertoe moeten bewe
gen om eerste stappen te zetten in de
hoop en de verwachting dat andere
naties gaandeweg het voorbeeld van
de lage landen bij de zee zullen
volgen.
3. Het mag niet van Jezus!' Kernwa
pen vormen zo'n misdadige en dode
lijke bedreiging van het leven op aar
de dat christenen alles op alles moe
ten zetten om ze de wereld uit te
krijgen. Christenen zouden de Neder
landse regering moeten ondersteu
nen bij al haar inspanningen om nu
cleaire ontwapening overal ter wereld
te bevorderen. Zolang besprekingen
daartoe weinig resultaat hebben,
mag de Nederlandse regering als be
trouwbare Navo-bondgenoot geen so
lo-acties ondernemen.
Langs deze drie hoofdlijnen beweegt
zich de christelijke discussie in Ne
derland. Ze herinnert aan een lang
speelplaat die al honderdmaal op de
draaitafel heeft gelegen. Zo langza
merhand weten we het wel van el
kaar: de ban-de-bom-preken van ds.
X, de ingezonden stukken over het
Rode Gevaar van broeder Y en de
vredesoproep van zuster Z."
Shalom
In een oplaag van 300.000 exemplaren
is deze week de vredeskrant Shalom
'80 verschenen. Vorig jaar verscheen
voor het eerst een Shalomkrant,
waarmee geprobeerd werd de vragen
van oorlog en vrede uit een wat ande
re gezichtshoek te bekijken dan het
interkerkelijk vredesberaad (IKV)
doet. Het blad is zeker niet „anti
links", Goudzwaard en Schuurman
komen uitvoerig aan het woord met
een nee tegen de kernwapens, maar
ook waarschuwt Shalom '80 tegen
„de demonie van het communisme".
Florls Bakels (de schrijver van
„Nacht und Nebel") betoogt, dat
mensen die „Liever rood dan dood"
zeggen, „gewoon niet weten waar ze
over praten." Shalom '80 is gratis te
krijgen bij de stichting Bijbel en Vre
desvraagstukken, Postbus 1846, 1200
BV Hilversum.
ADVERTENTIE
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen: te Giessendam-Ne ;I
dinxveld P. Molenaar te Gro e
mers.
Aangenomen: naar Hel en Bcx
C. Guyt kand. te Katwijk aan 2
bedankte voor Bruchem-Ke; f
naar classis Harderwijk (past
delphiateh.) L. van Nieuwpc
.Huizen (NH).
GEREF. KERKEN
Intrede (reeds op 17 aug.) te Ef"
J. J. van Zoelen kand. te Kas
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen: te Ridderkerk J.
weij te Hendrik Ido Ambacht
Herre Bartlema 1
Bartlema en Diekerhof. Beki
de rebelse legerpredikanten
jaren zestig. Die demonstrat
en strepen van hun uniform l
omdat zij vonden dat ze nietl
dominee en legerofficier kondi
en daarmee een diepgaande
ning in de geestelijke verzorg
gang brachten. Ze verlieten dei 1
Bartlema werd weer dorpspre ii
is in 1978 overleden. Te
nagedachtenis is nu een bo<
schenen met een levensbest
en een bloemlezing uit zijn kei
bijdragen. De biografie is nogal
nullig. Het conflict tussen de
predikanten wordt in welgeteld
tig regels afgedaan. Daara
keuvelt de biograaf pagina's
door over een ruzie tussen de
dorpen Heumen, Malden en 0
selt, waarmee Bartlema in zijn
loopbaan te maken kreeg.
Bartlema, zijn leven, zijn wooi
grafische inleiding en selectdi
dr. T. Brattinga" telt 100
kost 15 gulden en is een uitgai
Het Witte Boekhuis te Bolswaï
ADVERTENTIE
boekennieuws
Or. G. ttottlnk en D». H. Nogwthula (oindredactie)
KERK EN JONGEREN
2» druk. 192 DU-. 18.90
Werkboek ten dient te ven het jeugd- en jonge-
renpettoreet. Met bijdragen van K. A. Schip
pers, B. J. Aalbers, T M. Gilhuis e.a Een
belangrijk boek voor allen dia betrokken zijn bij
Or. J. C. i
DtAKONIA/CHARtTAS
148 blz. 18.60
de dienst aan de
band. Een boek dat inspiratie geeh voor een
goede vervulling van da diakonale taak.
Serie Gemeentetoeruetlng
Prof. Dr. G. l_ Goedhart
HET GROEPSGESPREK BESPROKEN
80 Nz.. 10.25
Praktische handreiking voor leiden ven
groepshwsbezoeken en gespreksgroepen
Een boekje
Prof. Dr. G. L. Goedhart
HET GESPREK BESPROKEN
8e druk, 84 blz 11.50
Praktische handreiking voor ouderlingen De
auteur heeh allereerst gedacht aan pas beves
tigde ouderlingen. Maar ook ambtsdragers 'met
ervaring' kunnen met dit boekje hun winst doen
Vetkn/gbaer m de boekhandel
BIJKOK KAMPEN
GROTE ZÓEKLICH 1
TOOGDAG
In da EXPO-Kal ta Hllveiau
Uitgaande van de vereniging Het 2t
licht, stichter Johannes de Heer
op ZATERDAG
30 AUGUSTUS 1980
Thema: „VICTORIE"
Sprekers:
Ds. W. Harkema, Doom
Ds. H G. Koekkoek. Alphen a d. A
Ds. J. A. Malgo. Hengelo
Ds. J. P. van Roon. Katwijk a. 2»
Evang. A. P. v. d. Sande, Rheder
Ds. D. W. Veldkamp. Bussum
M.m.v.:
Gert en Hermien Timmerman, z
Maarten de Groot, orgel
Ab. Klein Haneveld, trompet
Zanggroep Romeinen 1:16 uit IJmud
Algehele leiding-
Evangelist J. Kits, Zeist
Aanvang samenkomsten:
10-1.30 uur-3.30 uur
Voor kinderen vanaf 4 jaar zijn er sp
Ie kindersamenkomsten o.l.v. W. H.i
Weelden en R. H. v.d. Brink.
U bent hartelijk welkom op zaterdeg
augustus a.s.
Ambassadeurs in Mr. N. vac
wordt naar verwachting benoem
buitengewoon en gevolmachtigi
bassadeur in Ottawa. Nu wert
nog als chef van de directie Afril
Midden-Oosten op het minister*
buitenlandse zaken. Mr P. W. Ji
in Ottawa, wordt naar verwacht!
die functie benoemd in Rome.
Leergangen Prof. Mr W. C. L
der Grinten heeft 21 augustus
functie als president-curator v«
katholieke leergangen in Til
neergelegd. Hij is opgevolgd
prof. dr. J. H. G. I. Giesbers, b
van het instituut algemeen ff
wijskunde voor de lerarenopia
van de katholieke Universiteit ie
megen en decaan van de faculte*
sociale wetenschappen in Nijro
