Minder inzendingen door
beperkende bepalingen
'Europees Jeugdorke
mooiste in mijn leve
Andere opzet voor
subsidiëring jazz
De vergane glorie van de Indië-vaart
Museum in Dordrecht 'ontdekft
originele Willem van de Velde^
Gaudeamus Muziekweek:
Advies Raad voor de Kunst
Opera over Gandhi
van Philip Glass
Amsterdam
maakt kans op
filmfestival
Dirigent Claudio Abbado:
'Selamat Djalan'
Popdagen
DONDERDAG 21 AUGUSTUS 1980
KUNST/RADIO/TELEVISIE
TROUW/KWARTET
;«DA'
door Ralph Degens
BILTHOVEN Eerst komen de partituren uit alle delen van de wereld, een hele tijd daarna
arriveren de componisten van wie werken zullen worden uitgevoerd. Zo gaat dat nu al ruim
dertig jaar bij de Internationale Muziekweek die Gaudeamus in verschillende steden
organiseert en die vanaf 30 augustus voor de drieëndertigste keer wordt gehouden.
Jonge componisten (tot 35 jaar) kun
nen voor zo'n muziekweek partituren
van nieuwe werken insturen die dan
door een internationale jury worden
beoordeeld. Het aantal ingezonden
werken was voor dit jaar aan de lage
kant. Chris Walraven, directeur van
Gaudeamus, schrijft dat toe aan de
beperkende voorwaarden die sinds
enkele jaren aan de inzenders worden
opgelegd.
..Vroeger" aldus Walraven, „kon een
componist inzenden wat hij toevallig
nóg op de plank had liggen. Veel van
die werken konden we niet uitvoeren
omdat ze voor onmogelijke bezettin
gen waren geschreven, waarvoor we
de ensembles niet ter beschikking
hadden.
Nu wordt elk jaar lang tevoren vast
gesteld voor welke ensembles en so
listen geschreven moet worden. Dus
als een componist voor zo'n combina
tie nu net geen nieuw stuk in voor
raad heeft, moet hij aan het werk
Volgens mij is dóórdoor het aantal
inzendingen kleiner geworden."
Geldprijzen
Hij gelooft niet dat de enige jaren
geleden af geschaftetoekenning van
geldprijzen voor de beste composities
de oorzaak van de teruggang is. Dat
zou volgens hem hoogstens de be
langstelling van componisten uit de
Oostbloklanden verminderd kunnen
hebben.
Daar is hét winnen van een prijs erg
belangrijk voor de carrière van de
componist. „Maar we hebben eens
een enquête onder de deelnemers ge-
houden en negentig procent was voor
het afschaffen "an de prijzen," aldus
Walraven.
De ensembles en solisten voor wie dit
DEN HAAG (ANP) Minis
ter Gardeniers (CRM) zou de
rijksmiddelen voor jazz an
ders dan tot nu toe moeten
verdelen. Doorgaan op de ou
de voet zou onrechtvaardig
zijn voor hen die nog niet eer
der zijn gesubsidieerd, temeer
daar het bestand dat wel
rijkssubsidie ontvangt, aan
geen enkel artistiek oordeel is
onderworpen. Aldus luidt een
advies van de Raad voor de
Kunst.
De raad wil Biet wachten op de resul
taten van een departementale werk
groep die momenteel werkt aan voor
stellen voor een nieuw subsidiesys
teem voor jazz en geïmproviseerde
muziek. De raad heeft zelf een com
missie muziek in het leven geroepen
die samen met vier leden van de
departementale werkgroep een ande
re regeling voor 1980 gaat ontwerpen.
Van onze kunstredactie
AMSTERDAM. De Nederlandse
Operastichting gaat het seizoen 1980-
'81 op 5 september openen met de
première van Satyagras van Philio
Glass. De voorstelling wordt gegeven
in de Stadsschouwburg in Am
sterdam.
Satyagras heeft als onderwerp de ide
ologie van Gandhi, de bekende India
se politicus die zijn land aan het
einde van de jaren veertig naar de
onafhankelijkheid voerde. Het libret
to. door Constance de Jong, is een
bewerking van verzen van de Bhaga-
vad-Gita, een episode uit het Indiase
epos Mahabharata.
De tekst wordt gezongen in de oor
spronkelijke taal. het Sanskriet.
Davis Pountney gaat de regie voeren.
De voornaamste rollen zijn gegaan
naar Claudia Cumminga, Beverly
Morgan, Iris Hiskey, Rhonda Liss,
Douglas Perry, Richard Gill, Bruce
Hall, Tom Haenen en René Claassen.
Het Utrechts Symfonie Orkest staat
onder leiding van Bruce Ferden.
Speciaal vandaag
Niet alleen is er volgens de Raad voor
de Kunst een automatisme ontstaan
in rechtsreekse subsidiëring van der
tien groepen, ook het budget is al
sinds jaren niet langer houdbaar. Er
worden, alweer volgens de raad, gel
den gereserveerd voor „vaste" groe
pen, ofschoon niet zeker is dat ze er
gebruik van zullen maken.
De Raad voor de Kunst vindt het
onduldbaar dat sommige Nederland
se groepen, waarvan de artistieke
voorhoede-functie ook in het buiten
land steeds duidelijker wordt onder
kend, nauwelijks in staat worden ge
steld om in eigen land op te treden.
Dit heeft er al toegeleid dat het Wil
lem Breuker Kollektief bij wijze van
protest zijn uitgekeerde subsidie
door Breuker betiteld als een onwaar
dige „fooi" voor 1980 heeft terug
gestort.
De Raad voor de Kunst heeft de
jazz groepen op basis van artistiek
onderscheid in vier categorieën ver
deeld. Het gaat om groepen die subsi
die op meerjarenbasis verdienen,
groepen die zich artistiek moeten be
wijzen of waarvan de subsidiëring
moet worden stopgezet, groepen die
voor een subsidie in aanmerking ko
men van één jaar en groepen die niet
meer bestaan of nauwelijks nog con
certen geven.
Groepen die volgens de raad voor
subsidie in aanmerking zouden moe
ten komen, zijn onder meer die van
Gijs Hendriks, Pierre Courbois, Wil
lem van Manen, Nedly Elstak, Maar
ten van Regteren Altena en Niko
Langehuijsen. Groepen die volgens
de raad niet langer meer bestaan en
derhalve geen subsidie verdienen zijn
Delta Sound en de stichting Bes. De
ze laatste formatie, voorheen Boy Ed
gar's bigband, is na het overlijden
van de Amsterdamse arts niet meer
opgetreden.
jaar gecomponeerd moest worden
zijn: het Nederlands Saxofoonkwar
tet en het Oesterreichisches Ensem
ble für neue Musik, die vrijdag 5
september in het Koninklijk Conser
vatorium in Den Haag spelen, het
Gaudeamus Kwartet met basklari
nettist Harry Sparnaay en blokflui-
tist Baldrick Deerenberg (zaterdag
middag Stedelijk Museum Amster
dam), Nederlands Fluitkwartet, Fer
nando Grillo (contrabas) en wéér Har
ry Sparnaay (zondagmiddag Muziek
centrum Vredenburg, Utrecht), Radio
Filharmonisch Orkest en Radio Ka
merkoor onder Lukas Vis (zondag
avond VARA-studio, Hilversum). In
totaal worden 15 nieuwe werken uit
gevoerd van componisten uit Japan
(3), Duitsland (3). Italië (2), USA (2),
Frankrijk, Taiwan, Groot Brittanië,
Canada en Griekenland (elk 1).
Een zeer gemengd gezelschap dus,
dat voor een aantal zeer uiteenlopen
de composities zorgde. Met daaron
der het ambitieuze „Apokalypsis"
van de Canadees Patrick Cardy voor
koor en orkest met citaten uit madri
galen van Monteverdi, een slaaplied-
je van William Byrd en toespelingen
op het Dies Irae.
De toelichtingen die de componisten
op hun werk geven lopen ook weer
aardig uiteen. De kortste is van de
Griek Michel Tavlos bij zijn orkest
werk „Iris". Hij liet het bij: „Het stuk
werd geschreven om gehoord te wor
den en niet om te worden toegelicht."
Een ander uiterste is te vinden bij de
Duitser Joachim Krebs die een Wag-
noriaanse toon aansloeg in een lange
toelichting bij zijn tief Unten
traumversunkenvoor basklari
net en strijkkwartet. Die eindigt met:
„Vom Schmerz beschienen, umbra-
f ar ben erglühende Klang Geste,
'aus sich' herausschleudemd, ins
Fleisch brennender Schrei, verlan
gende, flehende, beschwörende Wor-
te an Dichü Hoe dat zal
klinken is zatermiddag in het Stede
lijk Museum in Amsterdam te horen.
En of contrabas-virtuoos Fernando
Grillo in de „Ballade für Kontrabass
allein" gelegenheid heeft zijn be
faamde acrobatische grapjes met het
logge instrument uit te halen zal tij
dens het concert zondagmiddag in
het Muziekcentrum Vredenburg ge
openbaard worden.
Zweeds weekend
Met de hier genoemde drie dagen
maak je natuurlijk geen muziekweek
vol. Er gaat dan ook nog een week
end aan vooraf waarin uitsluitend
hedendaagse Zweedse muziek wordt
uitgevoerd door onder meer het be
roemde Kamerkoor Stockholm onder
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Justitie gaat een on
derzoek instellen naar het gebruik
van alcohol bij sportvelden. Minister
Wiegel van binnenlandse zaken ant
woordt dit op vragen hieromtrent van
het PvdA-Eerste Kamerlid Broekz.
Deze spreekt van een probleem dat
spoedig aangepakt moet worden dat
zijn collega De Ruiter van Justitie de
procureurs-generaal van de gerech
tshoven heeft verzocht te letten op
overtredingen van verlof-A.
Bovendien moet naar diens mening
worden onderzocht of in deze kanti
nes sterke drank aan minderjarigen
wordt geschonken.
Lukas Vis dirigeert het Radio
Filharmonisch Orkest en het Ra
dio Kamerkoor in de Gaudea
mus Muziekweek
leiding van Eric Ericson en het uit
twaalf man bestaande Maros Ensem
ble dat in 1972 werd samengesteld uit
voornamelijk leden van de Philhar-
monie Stockholm.
Dan is er op zaterdag 6 september in
De Ysbreker in Amsterdam nog een
concert door het ASKO Ensemble en
het Delta Ensemble met werken van
jonge Nederlandse componisten, en
de hele week is er iedere dag een
workshop waarbij componisten en
uitvoerenden zich bezighouden met
de geselecteerde werken.
Wie nog meer van namen, plaatsen en
data wil weten kan bij Stichting Gau
deamus Postbus 30, 3720 AA Biltho-
ven een programma aanvragen.
AMSTERDAM (ANP) De
hoofdstad zal mogelijk een
filmfestival krijgen. Een spe
ciale commissie van de Neder
landse Bioscoopbond stelt
een onderzoek in naar de mo
gelijkheden in Amsterdam
om daar een internationaal
filmfestival met eventueel de
financiële steun van de ge
meente op te zetten.
Als er in <Je hoofdstad een filmfestival
komt, zal dat gevolgen hebben voor
het soortgelijke festival dat tweejaar
lijks in Arnhem wordt gehouden. Het
bestuur van dé stichting die de Film-
week in Arnhem organiseert, zou zich
vandaag beraden over de thans ont
stane situatie en over de geruchten,
die de ronde doen over een mogelijke
verplaatsing van de Arnhemse Film-
week naar Amsterdam.
De Bioscoopbond neemt op het ogen
blik voor een derde deel in twee festi
vals, te weten de Cinemanifestatie in
Utrecht en de Arnhemse Filmweek.
Andere deelnemers in het Arnhemse
festival zijn de plaatselijke overheid,
en het ministerie van CRM.
Het hoofdbestuur van de bond heeft
enige tijd geleden een commissie de
opdracht gegeven zijn filmfestivalbe-
leid door te lichten. Door deze com
missie zijn inmiddels adviezen uitge
bracht die niet zijn openbaar ge
maakt. De Bioscoopbond heeft mede
op basis van deze adviezen een twee
de commissie gevraagd de mogelijk
heden voor een Amsterdams filmfes
tival te onderzoeken.
Volgens de Bioscoopbond is er thans
„allerminst" sprake van een verplaat
sing van het festival. Mocht echter
worden besloten in Amsterdam een
festival te organiseren, dan zal de
Anhemse Filmweek een andere opzet,
moeten krijgen. De Bioscoopbond zal
het evenement in Arnhem dan zeker
laten schieten.
Van onze kunstredactie
DORDRECHT. Het mu
seum Mr. Simon van Gijn
in Dordrecht blijkt sinds
jaren in het bezit te zijn
van een origineel schilderij
van de 17e eeuwse marine
schilder Willem van de Vel
de de jonge, zonder dat ie
mand dat wist. Tijdens een
onlangs voltooide restaura
tie zijn twee monogram
men ontdekt die er op we
zen dat het schilderij aan
Van dé Velde de jonge kon
worden toegeschreven.
Volgens museumdirecteur
P. N. H. Domela Nieuwen-
huis is het niet onbegrijpe
lijk dat het kostbare schil
derij, met een nog niet be
kende waarde, jarenlang
een onopvallende plaats
heeft gehad.
Domela Nieuwenhuis:
„Barsten in de lak en de
verf wezen op een 19e
eeuws schilderij en we
daohten dan ook dat het
ging om een in de 19e eeuw
nageschilderd werk van
een oud schilderij." Pas
toen in 1977 het museum
werd bezocht door de Wil
lem van de Velde-kenner
Weber, rees het vermoeden
dat het om meer dan een
kopie kon gaan. (Weber.
een in Engeland wonende
Nederlander heeft in de af
gelopen jaren veel onder
zoek gedaan naar het leven
en het werk van vader en
zoon, Van de Velde. Hij
werkte onder meer mee
aan de grote standaardca
talogus van alle tekenin
gen van de Van de Veldes
in het bezit van museum
Boymans-van Beuningen
in Rotterdam).
Nadat een begin was ge
maakt met de restauratie
van het schilderij werd ont
dekt dat onder de 19e
eeuwse lak een schilderij
uit de 17e eeuw schuil ging.
Dit werk was nogal bescha
digd, mogelijk als gevolg
van brand of ondeskundige
restauratie.
Het schilderij heeft de titel
„Een voorval tijdens de
Vierdaagse Zeeslag in
1666". Willem v r
de Jonge heeft hLj
na de zeeslag
waarbij hij was
gebruik heeft gei ging
aantekeningen ot e
dens de oorlog n^u
gen heeft gemaa -
Velde de Jonge
heeft zowel in Naflie
als in Engelse i onrT
werkt, zoals ook .jpjr
met wie hij veel 1
trokken.
Schilderijen vai n8
Velde zijn de lal
niet meer in de
op veilingen te
weest, zodat het
mogelijk is te
veel het werk
brengen.
cijk
in
ve
3 ir
iter
w
[Oir
ianj
ono
renj
door Franz Straatman
AMSTERDAM Een van de
gedenkwaardigste culturele
gebeurtenissen van deze eeuw
is, dat er in 1978 zo maar uit
het niets een Europees Jeugd
Orkest op het podium van het
Amsterdams Concertgebouw
neerstreek.
Onder leiding van de Italiaan Claudio
Abbado speelden de jongens en meis
jes tussen 14 en 23 jaar na twee weken
intensieve repetities in Noordwijker-
hout, een van de zwaarste en, geme
ten naar publieksbijval, onpopulair
ste symfonieën, de Zesde van Mahler.
Zelden zal een publiek verbaasder
zijn geweest toen dit orkest aan het
spelen ging; zo fraai en afgewerkt van
klank, zo pittig en overtuigend.
Amsterdam had toen de wereldpre
mière van dit doorslaande succes. De
Europese Commissie, de regering van
de EG, trok voor het experiment toen
maar 5.000 gulden uit. Dit jaar, nu het
orkest voor de derde keer is samenge
steld, is er door de EG 150.000 gulden
op tafel gelegd. De EG is er zelfs een
beetje trots op, immers volgend jaar
Pasen gaat het gezelschap van 130
jongeren ook op tournee naar de Ver
enigde Staten.
Vanavond speelt deze Europese top-
formatie weer in Amsterdam: Mo-
zarts ouverture Zauberflöte, het con
cert voor twee violen van Bach, Bar-
toks suite uit de Wonderbaarlijke
Mandarijn en de tweede symfonie
van Brahms. Opnieuw geleid door
Abbado. die zweert dat hij dit werk
nooit uit handen zal geven. „Het is
heerlijk om met jonge mensen te wer
ken. Dit orkest is het mooiste in mijn
leven".
4000 liefhebbers
Had Abbado het eerste jaar (1978)
niet over kwaliteit te klagen, vorig
jaar (toen het orkest niet naar Neder
land kwam) en dit jaar heeft hij hele
maal de besten van de besten kunnen
nemen, want voor de audities in de
Gemeenschap meldden zich 4000 jon
geren. Vooral de Italianen stonden en
masse te trappelen om mee te doen,
dank zij wervende activiteiten van de
Italiaanse staatsradio en tv RAI. Ne
derland is met zeventien orkestleden
Claudio Abbado
sterk vertegenwoordigd, gezien de
hoeveelheid Fransen (tien); in Frank
rijk blijkt het enthousiasme voor het
EG-orkest nog niet zo groot.
Claudio Abbado slaagde er, gesteund
door de voortreffelijke assistent
James Judd en met behulp van or
kestmentoren (ervaren musici uit to
porkesten als Concertgebouworkest,
Berliner Philharmoniker), vanaf het
eerste.jaar in uit zoveel verschillende
mensen een hecht team te smeden,
^ehalve aan muziek (ook kamermu
ziek) wordt er uitbundig aan binnen-
huissport gedaan. Abbado was ook
dit jaar weer kampioen ping pong
tijdens de repetitie-weken in Italië.
De faam van het orkest is in twee jaar
zo groot geworden dat Herbert von
Karajan vroeg of hij het orkest mocht
dirigeren voor een optreden in Salz
burg, dat reeds plaats vond. Ook an
dere dirigenten van topniveau willen
met het EJO werken, waaronder Ge-
org Solti en Rafael Kubelik. Wie iede
re keer meereist en het openingsnum
mer dirigeert, is de vroegere Britse
premier Edward Heath. Gevraagd
naar zijn voorkeur zegt hij dat het
beter werken is met zo'n orkest dan
met het parlement want dat'is er
altijd op uit om je te wippen. Zijn
aanwezigheid is evenwel meer be
doeld als het gouden randje om het
door G. Kruis
„Op verzoek van veel kij-j
kers", wordt de avonturense-'
rie Sandokan door de TROS
herhaald. Sandokan is een Ita
liaans/Frans/Duitse produktie
naar de boeken van Emilio
Salgari. Hij is een vrijheids
strijder uit Maleisië ten tijde
van koningin Victoria onder
wier regering Engeland heel
wat koloniën wist te bemach
tigen.
Ned. 2/18.59
De AVRO brengt „Een lief
desgeschiedenis" van de BBC,
naar de roman „A moment in
time" van H. E. Bates. Het ver
baal speelt in Kent in 1940
waar jonge mannen ziek voor
bereiden voor luchtgevechten.
Beneden leiden ze een ander
leven van verlieven, verloven
en trouwen, dat niets te maken
schijnt te hebben van de harde
werkelijkheid van de oorlog.
Ned. 1/19.40
Het Duitse programma
„Das Hollenloch der Schóp-
fung" (Een duivelsgat der
schepping) dat de NOS uit
zendt gaat over een voettocht
door de Danakil-woestijn in
Ethiopië, die als een van de
onleefbaarste gebeiden wordt
beschouwd. Doel van een ex
peditie is te onderzoeken of uit
de luchtvochtigheid daar
drinkwater is te winnen
Ned. 1/21.55
ROTTERDAM Selamat Djalan,
goede reis, de zoveelste tentoonstel
ling in de reeks nostalgische presen
taties van de laatste tijd. In de Rot
terdamse Doelen omdat het Mari
tiem Museum „Prins Hendrik" mo
menteel niet over een eigen museum
gebouw beschikt gonst het van de
herinneringen. Tempo doeloe herleeft
hier, 't gaat over de passagiersvaart
tussen Nederland en „ons" vroegere
Indië van 1900 tot 1960.
Want het ia al weer twintig jaar geleden dat de
laatste reis gemaakt werd en van de 34 schepen
die de Stoomvaartmaatschappij „Nederland"
en de Rotterdamsche Lloyd in de vaart had
den, is er nog maar één over, de eens zo
befaamde „Willem Ruys", maar die heet nu
Aehillo Laura en vaart onder Italiaanse vlag.
Achter de namen van de andere schepen vind
je van die trieste aanduidingen als: verkocht
naar, meestal enkele jaren later dan nog eens
aangevuld met voor sloop verkocht; gezonken
na explosie, door brand verwoest, na aanva
ring gezonken, gebombardeerd, op een mijn
gelopen, getorpedeerd
Als je ergens van vergane glorie kimt spreken
is het in dit geval. De tentoonstelling is heel
eenvoudig hoofdzakelijk foto's ingericht,
maar je kijkt er je ogen uit. Want ze keken die
eerste eeuwhelft niet op een paar centen als
het om de inrichting van een mailschip ging.
Trappenhuizen, rijk gebeeldhouwd, als in pa
leizen, eetzalen waar de meest luxueuze hotels
nauwelijks tegenop konden, hutten als bruids
suites en muzieksalons, die wat akoestiek be
treft niet onderdeden voor concertzalen.
boek van de „Nederland" uit 1920: „Vooral het
verblijf in de binnenhutten, zonder directe
ventilatie, waar men mee-genoot van alle geu
ren die zich uit de eetzaal verspreiden, moet
duidelijk zeer onaangenaam zijn geweest
Badkamers waren in zeer gering getal aanwe
zig; ook het aantal toiletten was niet berekend
op grooten toeloop".
Je moet toen op die schepen een speciale
matroos-kaarsenuitblazer gehad hebben. Want
als verlichting in de hutten diende een kaars,
die in de wand achter een glazen ruit stond en
die werd 's avonds om half elf uitgeblazen
Maar daar kwam, vooral ook door de buiten
landse concurrentie al heel gauw verandering
in. Om het publiek te gerieven werden in zo'n
schip soms hele kasteelinterieurs geïmiteerd.
De ontwerpers dachten toen eigenlijk nog hele
maal in „steen", 'n echte scheepsstijl ontstiond
pas later. De maatschappij Nederland schakel
de, naar Engels voorbeeld, al In 1905 dat was
voor het ss. Grotius e^n bekend kunstenaar
in bij de inrichting, C. A. Lion Cachet. Een
uitstekende keuze.
Lion Cachet's ideeëjn waren bijzonder origineel
en inventief, maar pasten bovendien toch ook
helemaal in het tijdsbeeld, de moderne smaak
van die dagen (Jugendstil Art Nouveau). Het
best wordt dat toegelicht in dr. L. Gans' boek
„Nieuwe Kunst" (Oosthoek, 1966) waarin hij
schrijft, dat Lion Cachet's werk moet worden
losgekoppeld van de Art Nouveau. Voor hem,
nog steeds aldus Gans, was de Art Nouveau
een verlengstuk van wat hij, nog onbekend
met deze stijlvorm, onder zijn eigen handen
zag ontstaan.
Zo te zien, kreeg hij alle mogelijkheden, ook
financieel trouwens, zijn enorme improvisatie
talent bot te vieren en het blijkt dat zijn
ontwerpen bij zijn opdrachtgevers (dus ook het
publiek) in de smaak vielen, want hij deed in
1937 (op 73 jarige leeftijd) zij het in een team,
nog mee aan de'inrichting van de „Oranje".
Ook de Rotterdamsche Lloyd, die zelden kun
stenaars inschakelde, maar alles overliet aan
een grote Haagse meubelfirma, maakte na een
nogal becritiseerde inrichting (van de Patria)
voor het volgende schip, de Slamat, gebruik
van zijn diensten.
Herinnering
Grooten toeloop
Maar nu heb ik het over de jaren na de eeuw
wisseling. De oudere schepen de „Neder
land" werd in 1874 opgericht en een Jaar later
volgde de „Lloyd" waren helemaal niet zo
comfortabel. En ook niet luxe. Uit een gedenk-
Vertrek van de Dempo uit Neder-
landscb-Indié,
Er werd soms over geschreven als over een
kunstwerk, als over een geliefde. Uit een kran
tenbericht over het uitbranden van de Pieter
Comeliszoon Hooft in 1932: „Het met zooveel
zorg gebouwde schip met z'n prachtige salons,
reeksen gerieflijk ingerichte hutten, bibliothe
ken, kinderkamersdit alles was op dien
rampzaligen maandag één vuurzee, één ster
vende weeldewereld Het zal in de herinne
ring blijven als iets schoons, dat helaas te
vroeg werd weggenomen".
De tentoonstelling besteedt uiteraard ook veel
aandacht aan technische aangelegenheden
zoals de ontwikkeling van het scheepstype en
verbouwingen zoals, een heel markant voor
beeld, de Johan van Oldebamevelt van mail
schip tot troepenschip en van troepenschip
weer tot een luxe cruiseschip werd omgeto
verd. Ook dat bekende schip ia al in 1963 na
een brand gezonken.
Scheepsmodellen
Knutselaars kunnen hun hart ophalen aan een
tiental minutieus uitgevoerde scheepsmodel
len; de scheepsklok van de „Hooft" hangt er, er
staat een hele ouwe koloniale hutkoffer, zo'n
hoge, er zijn voorbeelden van meubelen, hou-
Trappenhuis le klasse van de Johan de
Witt. Ontwerp C. A. Lion Cachet.
ten en mozaïekpanelen, tafelzilver, affiches en
menu's, waarvan zelfs die van het ontbijt al
een hele bladzijde beslaan.
Want de zeelucht maakt hongerig en als het
rustig weer is, ook vrolijk. Dat laat de foto
serie en het filmpje over het leven aan boord
duidelijk zien. Op die momenten haal je tussen
de bezoekers zó de oud-indischgasten uit, die
weer even iets van de verrukking van zo'n
zeereis beleven. En er was een mevrouw, die
aan de hand van het model van de „Dempo"
ongeveer de plaats probeerde aan te wijzen,
waar ze geboren was
Zo'n reis naar Nederlandsch-Indië mocht dan
een maand later wat minder duren, 't was
écht reizen. Als je dat vergelijkt met vliegen
snel, dat wel maar dan toch mooi met z'n
allen in nauwe rijen geperst, uren lang, terwijl
je tussendoor en nu en dan diepvries-gevoe-
dêrd wordt, verlaat je deze expositie toch wel
met een beetje verdrietig gevoel. Want wat je
hier gezien hebt, komt nóóit meer terug
Selamat Djalan, Varen naar de Oost, feestzaal
van de 'Doelen (zelfde ingang expositiezaal)
tot 1 september, dagelijks van 10 tot 5 uur,
zondags van 11 tot 5 uur.
visitekaartje, dat de staat
der lidstaten een avond na j«,
kest doet komen. Vanavon
ningin Beatrix dan ook aanr
in .het Concertgebouw.
al'
De popfestivals houden
onverminderd aan. Kornet 'e
volgend weekeinde zijn de
gende evenementen te
wachten.
Heipop Bussum Op de
sumse Heide start om zate ,jj
12 uur gratis en voor nik:
openlucht gebeuren Hel 1
Aangekondigd staan: Sup lot
nes, Spiderz, Inga Rumpf, sc
Trouble, Steel Pulse en je
man Brood.
Wateringen Eveneens
staande zaterdag wordt wa
een festival gehouden wa
de Westlandse glascultuur 1
de volgende groepen optei
proef wordt gesteld: Fr w
Frog, Warren Harry, Bintah
Inga Rumpf, Rosa King en J
Roberts The Sweaters.
Sterren Onderdak l
staande zondag eindigt di
merse zondagmiddaglorA^
van het Groningse Stem
Dat wil zeggen, de reeks o
luchtconcerten zijn af gele
In september wil Het Pop! ze
Groningen met een soort; ,u
ke opzet het komend sei;
ingaan. De Oosterpoort is
zondagavond 7, 14 en 25 8'
tember, 19 oktober, 2 nos ra
ber en 7 december gereserv ja
met het doel per avond en
popgroepen te laten sp M
(b.v. Stiff Tour 1980 op
The Jam 25/9). Als afslui
van het Sterrenbos en als ii
ductie van de nieuwe fort
wordt men aanstaande zoi t
in de Oosterpoort op de vol
de attracties getracteerd.
af vier uur staan op het pot
van de grote zaal: Peter 1
mill, Walter Wahington,
The Bunnymen en
Chords. De kleine zaal
tegelijkertijd bespeeld
Circus OZ, Ratata, Cylin
Zipps en Mecano.
Kasteelpop Wijchen
tuin van Kasteel Raadhu
Wijchen zal volgende wee
terdag 30 augustus Kastee
'80 de Brabantse contreien
levendigen Daartoe sj
vanaf 11 uur de volgende
pen: Flight, Any Trouble
ban Heroes, Accept, Spide
The Carpets.
Eenzaam maar niet alleen d
helmina. Uitg. Ten Have, Bal
pag., veel illustraties, prijs
Herdruk van de in 1959 vert
autobiografie van prinses
mina.
De lange reis door Myma Gfl
los-boek van uitg. Oosterbaa
Cointre, Goes, 216 pag., prijl
Levensverhaal van een in 1st
kende zendelinge van H<
Joodse afkomst.
Noordzeepalmen door Huub
kens. Uitg. Meulenhoft, Anu
140 pag., prijs 24,50. Roms
