ïnst Philips in tweede
wartaal gehalveerd
Horeca wil verhoging
van prijzen afdwingen
)uitse vakbonden willen
ehoud medezeggenschap
Resultaten bij
DSM verbeterd
Lr±£*fL°£ Loonoffer alleen
is niet voldoende
In jaar 2000 miljoen
arbeidsongeschikten
Marathon
sluit atelier
idanks onverwacht grote omzet
Tachtig ontslagen
in Twentse textiel
Hercofina zet Den Uyl tot kabinet:
lilips maakt zak-vertaler
chil om staalfabriek kan uitlopen op politieke crisis
V
MODULEX
Inzinking verwacht in 2e halfjaar
Bij ongewijzigd beleid:
15 AUGUSTUS 1980
FINANCIEN EN ECONOMIE- -
TROUW/KWARTET
onze redactie economie
WOVEN Philips heeft in het eerste half Jaar meer verkocht dan was verwacht. Toch
de nettowinst omlaag van 323 tot 234 miljoen gulden. In het tweede kwartaal was de
ik verhoudingsgewijs nog sterker: vergeleken met de periode ap ril-juni 1979 ging de winst
eruit van 161 tot 71 miljoen gulden.
•t ging met 12 procent om-
er ia nog steeds geen even-
"tussen de produktiecapaciteit
fcetmogelljkheden. Met name
de EO, zo zei het lid van de
d bestuur r. c. Spinosa Catte-
e presentatie van de halljaar-
Er werd dus meer geprodu-
kon worden verkocht wat
öng kwam in het voorraadcij-
-L,l procent van de omzet in het
ie kwartaal, een percentage dat
Ie jaren niet zo hoog was ge-
I Weliswaar is de voorraad hal-
ge het jaar altijd op zijn grootst
iet bestuur erkende dat er nu te
de magazijnen lag.
1 van het evenwicht tussen pro-
en alzet blijft ln de komende
n van de hoofdtaken van Phi-
daarbinnen vallen ook de reor-
tiemaatre gelen die onder meer
andse vestigingen als Win
ti, stadskanaal en Heerlen tref-
eze reorganisaties die in Neder-
oals bekend 1500 arbeidplaat-
V isten en ln Engeland ook 1500
imiddels in gang gezet. De kos-
iparingen die er het gevolg van
n zijn, zullen dit jaar echter nog
.UJk5 in de resultaten merkbaar
in, het bestuur mikt meer op
De komende jaren zullen de
inlaatiekosten van 200 miljoen
n hun rendement moeten ople-
zei Spinosa Cattela. De winst
bet hele Jaar zal die van 1979
thljnlijk niet kunnen evenaren
ks een omzetstijging die de
tae vijf procent (in volume) te
zal gaan. De Nederlandse Phl-
ctiviteiten leveren trouwens he
il geen winst op. In het tweede
Uil was er een verlies van 30
miljoen gulden, ongeveer hetzelfde
als in het eerste kwartaal.
Inmiddels werkten er in Nederland
bij Philips per 30 Juni 800 mensen
minder dan op 31 december van het
afgelopen jaar en is het personeelsbe
stand ln de hele EO ln het eerste
halfjaar met een procent verminderd.
Het wereldtotaal aan werknemers
steeg van 379.000 tot 380.000 maar
daar is de overneming van Ameri
kaanse bedrijven met 5.000 werkne
mers in meegeteld. De verkoop van
cent meer kleuren TV-toestellen te
verkopen dan vorig Jaar. In het eerste
halfjaar werden zelfs 12 procent meer
toestellen verkocht maar daar was
het zeer slechte eerste halfjaar van
1979 niet vreemd aan. Alle producen
ten samen zullen dit Jaar naar schat
ting 32,3 miljoen kleuren-TV appara
ten verkopen tegen 31,5 miljoen in
1979.
Aan video-cassetterecorders gaan er
dit Jaar bij Philips 700.000 exempla-
Philips-Duphar (1600 werknemers) ren de deur uit in Europa en een
aan Solvay is nog niet in de perso-
neelscijfers verdisconteerd.
Concurrentie
De daling van het bedrijfsresultaat is
niet uitsluitend te wijten aan een
gebrek aan evenwicht tussen produk-
tle en afzet; een gebrek dat men in
Nederland trouwens deels ook wil op
vangen door 1600 manjaren aan
werktijdverkorting (vorig jaar 1200
manjaren). De tweede oorzaak van
het achtergebleven resultaat was de
druk op de prijzen van voor Philips
belangrijke produkten. Door concur
rentie gedwongen verkocht Philips
dus te goedkoop. Een voorbeeld hier
van is de produktlesector „industrië
le toeleveringen." Het bestuur meldt
dat de procentuele omzettoeneming
daar zelfs hoger was dan de 12 pro
cent die voor het hele concern geldt.
Toch is „industriële toeleveringen"
een van de sectoren die met name
genoemd worden bij de daling van
het bedrijfsresultaat.
Kleuren-tv
Philips rekent erop dit Jaar zes pro
zelfde getal in Noord-Amerika. Vorig
Jaar was het totale verkoopcijfer
850.000.
De proef met de optisch afspeelbare
beeldplaat van Philips verloopt tra
ger dan verwacht Binnen afzienbare
tijd wil Philips ln de hele VS met dit
Van onze redactie economie
ENSCHEDE Marathon kle
dingfabrieken in Enschede
heeft aangekondigd tachtig
van de honderddertig mede
werkers (voornamelijk vrou
wen) te moeten ontslaan.
De ontslagen vloeien voort uit de
sluiting van het atelier in Vrooms-
hoop. De directie wil het bedrijf met
vijftig personeelsleden voortzetten.
Districtsbestuurder Doeve van de In
dustriebond CNV noemt de bedrijfss
luiting dramatische voor de werkge
legenheid voor vrouwen in deze regio.
Het werkloosheidspercentage van
vrouwen ligt hier ongeveer 50 boven
het landelijke gemiddelde. De kansen
om een andere baan te vinden zijn
daarom minimaal. Volgens Doeve is
de laatste paar Jaar de werkloosheid
in het gebied als een raket omhoogge-
schoten. In de Jaren vijftig werkten er
ongeveer 45.000 mensen ln de Twent
se textiel. Als alle saneringen zijn
afgerond, blijven er nog tienduizend
over.
Marathon, fabrikant van heren- en
Jongens-vrljetiJdskledlng, wordt als
alle textielbedrijven ln Nederland,
gemangeld tussen Importen uit Oost
bloklanden aan de ene kant, en lage
lonenlanden als Korea aan de andere
kant. Het bedrijf heeft bij de overheid
geen financiële steun aangevraagd.
Directeur van Marathon A. van Rein
verklaart dat het bedrijf, dat dit Jaar
vijftig jaar bestaat, van zijn oprich
ting tot begin 1979 toe, winst heeft
gemaakt. Hoeveel deelt hij niet mee.
De inzinking begon zeer abrupt
in de tweede helft van vorig Jaar
Van Rein, die het atelier in Vrooms-
hoop zelf oprichtte in 1956, vindt het
geen opwekkende zaak het familiebe-
'drijf op zijn leeftijd (56) „de soep ln te
zien draaien." We voelen ons verra
den door de Nederlandse consument,
•aldus Van Rein. Het grote publiek wil
kennelijk liever goedkope kleding uit
het buitenland. Met name de vernieti
ging van „know how" die het gevolg
is van de sanering in de textielindus
trie. vindt hij onverteerbaar.
Van Rein betoont zich tamelijk sober
over de toekomst van het bedrijf.
Vijftig mensen blijven in dienst, die
zich vooral zullen bezighouden met
het ontwerpen en knippen van con
fectie, en met de „staartwerkzaamhe-
den", het persen en strijken van de
kleding. De vooruitzichten op korte
termijn noemt hij alarmerend slecht
R. C. Spinosa Cattela
apparaat opereren. De lntroduktle ln
Engeland zal eind 1981 plaatsvinden,
iets later dan verwacht
DEN HAAG (ANP) Hercofina Eu
rope ziet zich gedwongen de produk-
tle van DMT, grondstof voor polyes
ter vezels, ln Middelburg stop te zet
ten. De oorzaak is het aanhoudende
verlies bij de produktle en de verkoop
van het produkt vanaf 1976.
Het stilleggen van de produktie in
Middelburg betekent het vervallen
van ongeveer 160 arbeidsplaatsen.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAQ Het Bedrijfschap Horeca dreigt met juridische stappen tegen minister Van
Aardenne (economische zaken). Men vindt het onverteerbaar dat de bewindsman geen
prijsverhogingen wil toestaan, omdat veel horecaondernemers al Illegaal hun prijzen hebben
verhoogd. Aan het einde van deze maand hoopt het bedrijfschap de minister alsnog op andere
gedachten te brengen.
Van onze sociaal-economische redactie
DEN HAAQ PvdA-fractlelelder Den Uyl Is „verbaasd" over
de uitspraak van minister Van der Stee (financiën), voor de
KRO-tv, over een koopkrachtoffer in 1981 van anderhalf tot
twee procent. Een Inkomensoffer alléén is onvoldoende om de
werkloosheid omlaag te krijgen. Die is ln enkele maanden
tijds enorm gestegen. Maar „uit niets blijkt dat het kabinet
bezig is met Ingrijpende maatregelen om deze noodlottige
ontwikkeling te stuiten," aldus Den Uyl gisteren in een
schriftelijke verklaring naar aanleiding van Van der Stee's tv-
optreden.
..De enige wijsheid vsn het kabinet
lijkt te zijn dat werkgevers en werk-
nemers wordt gevraagd een lorse
loonsverlaging door te voeren. Duide
lijke beperking van tnkomensgroei is
geboden. Maar dat kan en mag alleen
als ze is Ingebed ln een program van
gerichte werkgelegenheldsmaatrege-
len en garanUes voor een eerlijke
lastenverdeling," aldus Den OyL
pro 11-
[OVEN Een pocketvertaal- deze taal fonetisch weergegeven, dat
iter is een van de nieuwe pro- wil zeggen op de manier waarop ze
waarvan Philips hoopt dat uitgesproken dienen te worden,
een even grote populariteit Boven de toetsen bevindt zich een
ren als de bekende zak-reken- klein schermpje, net als bij een zak-
tjes. Het bedrijf heeft een rekenapparaatje, waarop plaats is
voor een woord van maximaal zes
tien letters. De mogelijkheid om lan
gere woorden of hele zinnen te ma
ken bestaat: in dat geval kan de tekst
van links naar rechts over het
scherm lopen.
lcomputertje
2800 Nederlandse
in drie buitenlandse talen
worden vertaald. De woor-
len worden omgezet in het
ill, het Duits, Frans, Noors,
Italiaans, Arabisch, Japans
srd.
ket Japans en het Arabisch
Bttertekens hebben dan het
worden de woorden in
Het bedrijfschap geeft toe, dat er op
grote schaal de hand ls gelicht met de
nu geldende prijzenbeschikking. Eer
der deze maand had het Konsumen-
ten Konttüct de horeca om deze reden
aan de schandpaal genageld. Op het
ministerie vernam het bedrijfschap
gisteren, dat er Inderdaad enkele dui
zenden overtredingen geconstateerd
zijn. Volgens drs F. J. Nijsten, voorzit
ter van het bedrijfschap, wordt daar
mee duidelijk aangetoond hoezeer
prijsverhogingen noodzakelijk zijn.
De minister zou geen rekening hou
den met stijgende bedrijfskosten.
De adviesprijs is vastgesteld op 598
gulden. Het werkt op batterijen en er
kunnen ook eenvoudige sommen
mee worden uitgevoerd, zoals het
omrekenen van maten en gewichten.
Ontheffingen
Het ministerie heeft het bedrijfschap
gisteren gevraagd bij de 38.000 leden
aan te dringen op een strikte naleving
van de prijs voorschriften. Het be
drijfschap meent daarentegen, dat
zoveel mogelijk ondernemers een
ontheffing moeten aanvragen, ten
einde legaal hun prijzen te kunnen
verhogen.
De afgelopen maanden is er nog maar
mondjesmaat gebruik gemaakt van
de mogelijkheid om een ontheffing
aan te vragen (zo'n tweehonderd
keer, vrijwel steeds met succes). „Het
aanvragen van een ontheffing is lang
geen eenvoudige zaak, daarom ge
beurt het niet vaker," aldus het be
drijfschap.
Initiatief
Het Bedrljfsschap ontkende gisteren
bij hoog en bij laag, dat men door het
ministerie „op het matje geroepen
was". Het gesprek'zou een vervolg
zijn op een eerder gesprek, dat juist
na een „dringende brief" van het be
drljfsschap aan de minister gevoerd
was. Het ministerie zei gisteren ech
ter nog eens, dat het initiatief wel
degelijk bij de overheid lag.
Binnen enkele weken zal er een nieu
we prijsbeschikking voor de horeca
Verbazend vindt hij ook dat Van der
Stee blijkbaar geen poging meer wil
doen om koopkrachtverlies van de
laagste inkomens te voorkomen. Het
kabinet mag de koopkrachtgarantie
voor de laagste inkomens pas prijsge
ven als „ls aangetoond dat de hogere
inkomens de benodigde middelen
vu. tocht worden. Dl. zou, nau d. zoude
opvatting van het bedrljfsschap, een p.kl!ken naar Mn van
prijsverhoging van ongeveer vier pro- 5ie overheidsuitgaven waZrvan voor
cent moeten toestaan. BIJ het ultbUJ- overneiusuiigaven waarvan voor-
ven van resultaten wil het bedrijfs-
schap juridische stappen nemen, het
zij bij de raad van beroep voor het
bedrijfsleven, hetzij bij de Raad van
State. Het gaat volgens het bedrljfs
schap om „het principiële punt. dat
de goeden niet mogen lijden onder de
kwaden (de ondernemers die illegale
prijsverhogingen hebben doorge
voerd red.).
Het bedrljfsschap heeft gisteren
vooral het dure kopje koffie verde
digd. „De kosten van koffiebonen zijn
dit Jaar met één cent per kopje ge
daald. De stijging van andere kosten,
bijvoorbeeld voor lonen en energie
(water koken, afwas en dergelijke)
bepaalt echter veel sterker de prijs",
aldus het bedrljfsschap. „De horeca
mocht de prijs voor een kopje koffie
niet verhogen, maar veel horeca-on-
dernemers konden niets anders doen,
gezien de gestegen kosten."
al hogere inkomensgroepen
teren."
Twee miljard
Premier Van Agt vertelde gisteren op
zijn persconferentie na de kabinets
vergadering, dat het kabinet volgen
de week de rijksbegroting voor vol
gend Jaar wil klaarmaken. Het voltal
lige kabinet heeft daar gisteren nog
niet over gesproken. De stand van
zaken is dat twee miljard gulden
moet worden gekort op de meerjaren
raming die vorig Jaar voor 1981 was
opgesteld. Er ligt van vorige ombui
gingsrondes nog een verdeelsleutel
voor de verdeling van de korting over
de ministeries. Gevraagd of er ook
ministers moeilijk deden, zei Van-
Agt: „Iedereen (in het kabinet) is te
gen, dus het gaat door."
ADVERTENTIE
I8ELDORF (DPA) In de Duitse Bondsrepubliek is de laatste dagen een intense
ieke machtsstrijd ontstaan om de medezeggenschap van arbeiders en vakbonden in de
e ondernemingen.
Ming is de enkele maanden ge-
gedane aankondiging van Man-
ann, een grote fabriek van staal
alen buizen in DQsseldorf, over
■n tot interne reorganisatie. De
ig is van plan een staalfabriek in
lurg, waar ongeveer 10.000 men-
lerken, juridisch van de leiding
het concern af te splitsen en te
TChten aan een dochteronderne-
de Mannesmann-buizenfa-
Deze reorganisatie zou een
ikse kostenbesparing van 50
en mark opleveren.
and bestrijdt dat dit bedrijfs-
unisch gezien de juiste weg is.
de gevolgen voor de medezeg-
hap in het concern zijn zo ingrij-
datde vakbonden, de sociaalde-
itische SPD en delen van de
in het geweer zijn gekomen.
modellen
•Duitsland kent twee verschil-
modeilen van medezeggen-
Het ene dateert van 1951 en
alleen voor de ijzer-, staal- en
nd us trie (Montan-mitbestim-
Het tweede bestaat sinds 1976
lt voor alle andere grotere on
dingen met meer dan 2.000
toners
aiding van Mannesmann wordt
Usver volgens de Montan-mede-
«schap gecontroleerd en die
de vakbonden aanmerkelijk
«vloed dan de bepalingen van
Zouden de plannen van het con-
worden verwezenlijkt, dan zou
de Montanbepalingen vervallen
leiding van het concern en wor-
vervangen door de algemene me-
fcenschap. Want op Duitse on-
®dngen mag alleen Montan-
tole worden uitgeoefend wan-
«J minstens 50 procent van hun
kolen'' Uzer- en staalsec-
*oben. En na de reorganisatie
dat percentage nog slechts 40
fot bedragen
tegen deze wandering van de
zeggenschap nu lopen de vak
andere Montan-industrieën het voor
beeld van Mannesmann zullen volgen
om zich te onttrekken aan de grote
invloed van de vakbonden. De mach
tige leider van de SPD-fractle in de
bondsdag. Herbert Wehner, zei zelfs
dat de bestaanszenuw van de Bonds
republiek zou worden aangetast wan
neer de Montan-medezeggenschap
schade zou lijden.
Verwijdering
Het Mannesmann-conflict, dat al tot
spontane stakingen heeft geleid,
brengt niet alleen een verwijdering
tussen de bonden en de bedrijfslei
ding, maar ook tussen de coalitiepar
tijen. de SPD van Helmut Schmidt en
de liberale FDP.
Nu de onderhandelingen over een
compromis tussen Mannesmann en
de metaal bond maandag in DQssel
dorf zijn mislukt, dreigt de kwestie
uit te groeien tot een politiek conflict
van de hoogste orde, en dat midden
in de verkiezingsstrijd voor de op 5
oktober te houden bondsdagverkie
zingen.
De SPD en delen van de oppositie
partij CDU willen de Montanbepalin-
gen behouden, de FDP, die de indus
trie vriendelijk gezind is, is er tegen.
Het bestuur van de SPD-fractie in de
bondsdag zal volgende week maan
dag bespreken of het parlement mid
den in de zomervakantie naar Bonn
moet worden teruggeroepen voor een
speciale vergadering die in allerijl een
wet zou moeten aannemen die de
Montan-medezeggenschap waar
borgt De SPD-fractie heeft een der
gelijk wetsontwerp al uitgewerkt. Het
zou alleen dan in het parlement kun
nen worden aangenomen wanneer
een deel van de CDU/CSU-oppositie
met de sociaaldemocraten voor
stemt, wat wel waarschijnlijk is. De
FDP heeft al duidelijk laten weten
tegen te zullen stemmen.
modulex
komplete
bewegwijzering-
systemen
geniaal
eenvoudig
Schmidt
Politieke waarnemers in Bonn zijn
ervan overtuigd dat dit het einde zou
zijn van de al elf jaar bestaande coali
tie 'an SPD en FDP. Verwacht wordt
dat bondskanselier Schmidt zich zelf
met de zaak gaat bemoeien om toch
nog een compromis tussen Mannes
mann en de bonden te bereiken en
daarmee zijn coalitie, die ook de ko
mende vier Jaren wil blijven samen
gaan. van een zware hypotheek te
ontdoen.
Van een sociaal-economische redactie
DEN HAAG - Bij een ongewijzigd beleid zal ons land in het
Jaar 2000 ongeveer één miljoen arbeidsongeschikten tellen.
Voor 1980 wordt het aantal mensen met een WAO- of AAW-
uitkering geraamd op 650.000Dit blijkt uit een studie over de
arbeidsmarkt van drs. J. A. H. Bron, wetenschappelijk mede
werker bij de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbe
leid (WRR).
In zijn studie over het arbeidsaanbod
tussen nu en 2000 merkt drs. Bron op
dat het hard nodig ls dat er een
volumebeleid, een beleid dat erop ge
richt ls dat minder mensen een be
roep gaan doen op sociale uitkerin
gen, wordt gevoerd. Daarnaast moet
er een beleid worden ontwikkeld dat
het Isolement van de uitkeringstrek
ker doorbreekt. Dat isolement ont
staat doordat de maatschappij zich
beperkt tot het verstrekken van een
financiële uitkering terwijl vervan
gende activiteiten niet worden ge
schapen. En dat zou Juist wel moeten,
aldus dra Bron.
Het aantal werklozen ln de WAO
raamt Bron bij ongewijzigd beleid ln
2000 op 275.000. De kans dat het be
leid Inderdaad ongewijzigd blijft is
echter klein. De cijfers die Bron
noemt hebben dan ook vooral een
signaalfunctie. De deelname van ge-
huwde vrouwen aan het arbeidspro
ces zal stijgen tot 38 procent. Het
- percentage vrouwen dat deeltijdar
beid verricht zal ln 2000 vijftig pro
cent bedragen. Het totale arbeidsvo
lume zal. rekening houdend met een
forse stijging van de deeltijdarbeid
aan het eind van deze eeuw ongeveer
vijf miljoen manjaren bedragen. Er
dienen wel 300.000 banen bij te ko
men om de bevolkingsgroei op te
vangen. Zou de deeltijdarbeid minder
toenemen, dan zullen er ln de komen
de jaren 700.000 banen moeten wor
den geschapen. Andera zal een werk
loosheid van vlJfUen procent het ge
volg zijn.
*5?02503-14441
Van onze redactie economie
HEERLEN Het chemische staatsbedrijf DSM heeft het in Jongeren
de eerste helft van dit jaar aanzienlijk beter gedaan dan in
dezelfde periode van 1979. Het bestuur betwijfelt echter of
deze ontwikkeling zich ln de rest van het Jaar zal voortzetten.
Omstreeks Juni ging het aanbod de vraag op bijna alle
werkterreinen overtreffen. Bij voortduren van deze marktsitu
atie die ook de prijzen nadelig beïnvloedt zal de winst
over het tweede halfjaar aanzienlijk lager zijn.
De toeneming vul het arheldeeulbod
en het achterwege blijven van de
groei van de werkgelegenheid zijn
vooral problematisch voor Jongeren.
De leeftijdsgroep van 11-24 Jaar be
draagt ln de Jaren tachUg ongeveer
twintig procent van het totale ar
beidsvolume Nu reeds overtreft de
nvauviia)/ HU lUjiCil UC VsLlt- 1
1 te hoop. omdat zij vrezen dat De staalfabriek van het Westduitse Mannesmann concern in Duisburg-Hüttenheim.
DSM zag in het eerste halfjaar het
bedrijfsresultaat stijgen van 53 tot
243 miljoen terwijl netto het verlies
van 35^i miljoen veranderde in een
winst van 92,1 miljoen.
Eerste oorzaak van deze forse verbe
tering vormen de hogere winstmarges
op de verkochte produkten. In de
tweede plaats speelde een belangrij
ke rol dat het eerste halfjaar van 1979
destijds erg slecht uitviel door de
aanloopkoeten. Er waren toen net
grote nieuwe prod uk tie-installaties in
gebruik genomen. Aan de stijging
van het bedrijfsresultaat werd door
bijna alle divisies bijgedragen.
Het D3M-concern boekte een opmer
kelijk grote omzetgroei van 6,2 tot 7,8
miljard gulden, omdat de opbrengst-
prijzen van de verkochte produkten
veel hoger waren. Weliswaar stonden
tegenover de hogere verkoopprijzen
ook gestegen grondstofkosten, maar
de marges waren zoals gezegd
toch hoger.
De omzet werd ook gestimuleerd
door hogere aardgasopbrengsten
hoewel het aantal afgezette kubieke
meters aardgas verminderde. De af
gelopen winter was veel zachter dan
die van 1979/79. Tenslotte had ook
het verkochte volume aan chemische
produkten Invloed op de omzet. Het
steeg met zeven procent.
werkloosheid in deze groep (negen
procent) ruimschoots het landelijk
gemiddelde. In dit verband noemt
dra. Bron het uitblijven van ultbrel-
dingslnvesterlngen een angstwek
kend verschijnsel.
NUMANSDORP (ANP) - De 16-Jart-
ge Cornelia de Bruin uit Numansdorp
is gisteren door een ongeval in haar
woonplaats om het leven gekomen.
Op de Schuringerdljk kantelde lij
met haar landbouwtrekker met aan
hangwagen door nog onbekende oor
zaak en raakte bekneld onder de
combinatie.
