Amerikaanse grafiek is experiment ontgroeid 'Sonneskyn en Chevrolet': de literaire naden worden uitgelegd Theater Unie tussen wal en schip 1 Tentoonstelling in Schiedam Toekomst Brakke Grond onzeker En dan nog PopdagenE Ceulemans gaal" tv-jeugdjournaa presenteren Wilhelmina op postzegel Nieuwe boeker DONDERDAG 14 AUGUSTUS 1980 KUNST/RADIO/TELEVISIE TROUW/KWARTET OOI door G. Kruis SCHIEDAM Als je nu zo'n tentoonstelling ziet als „Print Publishing in America," een klein, maar compact over zicht van de Amerikaanse grafiek uit de jaren zestig en zeventig, vraag je je voor de zoveelste maal af: waar de mensen zich telkens toch weer druk om maken. Eén, grote, zaal van het Stedelijk Museum Schiedam, een veertigtal bladen, litho's, etsen en zeefdrukken Eigenlijk een heel rustig stukje ge schiedenis. Bekende namen, nu en dan ook bekende beelden. Herinne ringen. Aan de pop-art. het foto-rea- lisme. Pop-art. Een kunst die volgens Roy Lichtenstein present met een oude „raster "-prent uit 1969 anti experimenteel. anti-beschouwelijk, anti-mystiek en zelfs anti-peinture was. Volkskunst Richard Hamilton hier niet verte genwoordigd verkondigde dat het een kunstvorm was. zij het een kort stondige. voor een massapubliek. Claes Oldenburg, die, als-ie z'n zin had gekregen heel de wereld vol had gezet met reusachtige huishoudelijke artikelen, bezwoer dat ieder onder werp pop was en nog een ander, wiens naam me even is ontschoten, beweer de dat het een vorm van volkskunst was. waarin je de dingen met liefde beschouwt. In ieder geval een uitings vorm. waardoor de Verenigde Staten op artistiek gebied ook een leidende rol gingen spelen. „New York had finally taken the crown from Paris," heet het in de catalogus, New York had eindelijk de kroon van Parijs overgenomen Hoe zo'n nieuwe broedplaats ont staat kun je eigenlijk nooit precies vaststellen, 't Zal meestal wel iets te maken hebben met het verlaten van een plaats waar het artistieke kli maat niet onverdeeld gunstig is voor ontwikkelingen van bepaalde aard. Vandaar dat er in zo'n nieuw centrum aanvankelijk veel verwantschap is op te merken Overigens moet je heel voorzichtig omspringen, vind ik, met dat verde len van de centra in categorieën van belangrijkheid. Want wie maakt dat eigenlijk uit? Wie ls hij, die beweert, dat. laat lk maar zeggen. Parijs heeft Robert Motherwell „St. Michael III", 1975-'79, litho, zes kleuren. afgedaan, dat daar niets meer ge beurt, dat je voor de wezenlijke ont wikkelingen van de beeldende kunst in Londen, nee. In New York, in Los Angelës en de laatste tijd weer in Duitsland en Italië moet zijn. Daar entegen wil ik ook helemaal niet be weren dat er in Parijs wèl wat gebeurt en in Duitsland niet. 't Oaat erom dat er overal en altijd wel iets aan de hand is en dat lk wil dat weer eens een keer kwijt nie mand het recht heeft vast te stellen wat de ander moet zien als de meest markante kunstuiting van zijn tijd. Want Intussen draalt alles toch ge woon door. Alsof er niets aan de hand ls. Critici van naam en faam kraakten het Impressionisme. Ouwe schilder Aldus verging het de expressionisten, de futuristen, de kubisten, de surrea listen. de dadaïsten. Dichter bij huls. onze Appel, de rebel, de barbaar van de Jaren vijftig, die toen zoveel ge moederen in beweg* i bracht, wordt nu gezien als een krasse ouwe schil der, die het nog aardig heeft weten uit te zingen Met die grafiek in Schiedam is iets dergelijks aan de hand. De kunste naars, wier werk er te zien is. lagen aan het begin van de hier behandelde periode goed in de markt. Het econo mische klimaat was eveneens gunstig en daardoor rezen prenten-drukkerij- en-uitgeverijen en workshops als paddestoelen uit de grond. Er werd zeer enthousiast gewerkt, dat zeker, er werden bekende kunste naars, onder wie er verschillende wa ren die zich nog nooit aan een prent gewaagd hadden, gestimuleerd het eens te proberen. Op rotsen tekenen Robert Rauschenberg die heel af standelijk en cynisch op zo'n verzoek reageerde dat de tweede helft van de twintigste eeuw nou niet bepaald de tijd was om weer op rotsen te gaan tekenen, raakte er al spoedig ver- Chuck Close „Zelfportret", ets en aquatint, 1978. slaafd aan. De tentoonstelling geeft een aardig beeld, vooral van de Jaren zeventig van vóór '70 zijn er maar negen bladen. Weer eens Iets gezien van Lee Bontecou, zeer persoonlijk werk dat ik voor 't laatst in '68 in Boymans zag. Er is een strakke Joseph Albers uit 1962, een barokke Richard Artschwa- ger, Chuck Close was in 1978 nog bezig met zijn grote portretten déze is in vierkantjes van Jim Dine geen gereedschap maar een traditio neel portret. Richard Estós maakte toen in 1972 nog volop winkel puien en Jasper Johns cijfers. Robert Motherwell is vertegenwoordigd met een collage en een litho, die op een collage lijkt. Letters Verder o.m. nog werk van Edward Ruscha (met zijn bedrieglijke drie dimensionaal uitziende letters) Ken Price, uiteraard met een gelithogra feerd stuk keramiek, Frank Stella, William T. Wiley en Theo Wujcik. Werk van kunstenaars tegen wie ve len enkele jaren geleden nog vreemd stonden aan te kijken en heus niet alleen de „buitenwacht" vanwege hun totaal andere, revolutionaire be naderingswijze en die nu, eigenlijk heel „gewoon" blijken bezig te zijn met de problematiek die de beelden de kunst nu al eeuwenlang bezig houdt: die van vorm, kleur en ruimte Tot 8 september in het Stedelijk Mu seum Hoogstraat 12 Schiedam, waar tot dezelfde datum een keuze uit de prachtige eigen Cobra-collectie ge toond wordt. Dagelijks 10.00-17.00 uur, zondag 12.30-17.00 uur. De omslag van „Sonneskyn en Chevrolet", het onlangs verschenen prozawerk van de Zuidafrikaan Dan Roodt toont een foto van een punk achtige jongeman, die een speelgoedauto als een blaas instrument in zijn mond heeft. De auto is zo te zien geen Chevrolet maar een Por sche Carrera. De zonneschijn van de titel blijft voorlopig nog in het verborgene. Mijn eerste indruk van dit boek was, dat het. niet meer om het lijf had dan een verzameling kleine fragmenten, die vrij willekeurig waren samenge voegd. Bij nader inzien gaf ik eerder de voorkeur aan een typering als „ge organiseerde chaos". Na herhaalde lectuur voldoet me ook die term niet meer. Het accent komt al hoe meer op het element „georganiseerd" in plaats van op „chaos" te liggen. Ook nu zijn er echter nog genoeg vragen overgebleven Als een rode draad soms verva gend. dan weer in het oog springend lopen de gebeurtenissen rond een zekere Fellatio door dit verhaal. Fel latio is het doofstomme kind van twee aan een circus verbonden lilli putters van Russische afkomst, Tie- kie en Halfpennie Zinowjef. Nadat een circusleeuw zijn vader heeft ver slonden. wordt Fellatio door zijn moeder in een tehuis geplaatst Levenswet Hier openbaart zich al datgene, wat later zijn levenswet zal worden. Ieder een beschouwt hem als abnormaal en veracht hem daarom. Ook de karak teristiek. die de verteller geeft, laat geen andere conclusie toe: „Wanneer ek Fellatio sien. voel ek weersin, en aangetrokkenheid. en meegevoel en 'n onverklaarbare weerwraakgier door Hans Ester asof by verantwoordellk kon wees vir dit wat ek verduur.' (p. 3) Fellatio is het weerloze slachtoffer van schurken en sadisten, bijna van iedereen: „Almal wil hom altyd don der, hom die kop vermorsel teen 'n muur êrens. Wanneer hy gedonder word. huil hy. Sy huil laat my aan 'n sirene dink." (p. 3) De verteller, later als Dan betiteld, trekt zich het lot van de lilliputter aan. Hij ziet Fellatio in een benader de situatie in het centrum van Johan nesburg. Later, wanneer Fellatio voor zijn deur staat, neemt hij hem op in zijn flat. Waarom? Uit medelijden of ook om nu op zijn beurt seksueel gebruik/misbruik te maken van de dwerg, in de zin van diens naam? De diepste motieven van de verteller blijven op de achtergrond De verbinding tussen de verschillen de episodes rond de persoon van Fel latio ligt in zijn hoedanigheid van lijdend voorwerp, slachtoffer, ding: ,,'n Geskreeu van bande. Die neus van 'n voertuig uit die hoek van my oog. Fellatio en ek wat onwillekeurig eenkant toe spring, sy handjie wat verlore raak uit myne. De ure vlieg oop. Uit die wit kol tussen blou pet en blou uniform bulder dit: WAAR'S JOU PAS?" (p. 29) Gissen Wanneer je als lezer probeert een andere ordening hierin te vinden. kom je bedrogen uit. Er is geen chro nologie, de relatie tussen verteller en Fellatio kent geen ontwikkeling. Het blijft gissen, ook naar het aandeel van de seksualiteit in de verhouding tussen hen beiden. De Fellatio-episodes in dit boek zijn omgeven door een groot aantal ande re gebeurtenissen en verwijzingen, o.a. naar sprookjes en naar teksten van Marx, Engels. Lenln en Lukècs. Het gemeenschappelijke van de tek sten lijkt te zitten in het ten toon gespreide verschil tussen schijn en werkelijkheid. Iedere uiting van cul tuur is volgens dit boek een fraai etiket voor niets anders dan banale genotzucht. Elke banier met edele spreuken onttrekt de wrede realiteit aan het zicht. Twee gebeurtenissen springen er uit Die gebeurtenissen zijn op elkaar betrokken. De ver krachting van een meisje door een soldaat in het noorden van Namibië doet aan gruwelijkheid niets onder voor een verkrachtingsscène uit de Anglo-Boerenoorlog. De boodschap luidt blijkbaar: in dit land is sinds mensenheugenis niets nieuws onder de zon Is met het bovenstaande het boek raak getypeerd en hem recht gedaan Met zekerheid durf ik dat niet te beweren, omdat er toch te veel ge deelten van dit boek zijn. die niet de hierboven geschetste eenduidigheid bezitten. Naast het gebeuren rond Fellatio en de beschrijvingen, die the matisch verwant zijn met zijn lot als outcast van de gemeenschap (in twee betekenissen), is er te veel. dat geen functie binnen het geheel lijkt te hebben. Die gedeelten zijn m.i. ook niet be schrijfbaar vanuit een weloverwogen anti-functie. De verteller zelf heeft geprobeerd, sommige episodes te In tegreren door kleine stukjes losse tekst vast vooraf te geven en die later af te ronden. Dat wekt spanning op, maar draagt niet altijd bij tot inte gratie in het geheel. Verzinsels Dit boek heeft een nog complexere opbouw dan de aangeduide, doordat de verteller van tijd tot tijd uitdruk kelijk als verteller van verzinsels het woord richt tot de lezer. De verhalen rond Fellatio worden als fictie ont maskerd. Het zijn maar verhalen. (Terwijl daarnaast de apriori als ster ke verhalen geboden calégesprekken aan authenticiteit winnen!) Fellatio is niet meer dan een nuttige schepping van de verteller om via hem te kunnen zeggen wat hij op zijn hart heeft. Vanuit dit aspect van illu sie-doorbreking, open kaart spelen met de lezer, heeft Roodts boek ver wantschap met een achttiende eeuw- se auteur als Sterne en ook met de Duitse humoristische meestervertel ler Jean Paul. Maar van humor is bij Roodt. ondanks de woordvondsten en ironiseringen van politicus en poli tieman geen sprake. Het lachen blijft steken als een graat in Je keel. Over alles valt de schaduw van het be schreven geweld. De titel „Sonneskyn en Chevrolet" is ontleend aan een rugbyiied uit het boek. In dit lied is nadrukkelijk spra ke van Zuid-Afrika. Sport, eten. zon en een protserige auto, dat zijn de elementen die de verteller als typisch voor Zuid-Afrika opnoemt. De titel is een soort gedeponeerd handelsmerk van Zuid-Afrika. Tussen werkelijk heid en zelfinterpretatie is echter een kloof. Degene, die aan deze discrepantie herinnert, Fellatio met zijn fallus- hoofd, heeft geen bestaansrecht. Zo is de haat tegen hem te verklaren, een haat die heel sterk doet denken aan de steniging van de reus Adam Kad- mon in Etienne Leroux' roman „Een vir Azazel". (Over verwijzingen naar andere literaire werken zoals bijv. '..Die Blechtrommel" van Grass zou overigens nog veel te zegpen zijn.) De kern Wanneer we dit boek naast alle vragen die nog overeind staan zo interpreteren, dan moet onmiddellijk daarop de vraag volgen of Roodts visie de kem raakt van de Zuldafri- kaanse samenleving. Berust het hele leven van de blanke Zuidafrikaanse mens op overgave aan een „erotisch materialisme" zoals George Weide- man in een recensie van Roodts boek schreef? Ik ben van mening, dat de Zuidafrikaanse samenleving hiermee niet volledig beschreven wordt. Er is meer onder de Zuidafrikaanse zon dan alleen dit materialisme met de Chevrolet als zinnebeeld. Wel geeft het boek aan, welke nega tieve mogelijkheid voor de toekomst van dit land bestaat. Daarin ligt de waarheid van dit proza. Het boek vormt een groteske overdrijving van het bestaande. Het blanke Zuid-Afri ka zou zich tot zoiets kunnen ontwik kelen, maar het is nog niet geredu ceerd tot de genoemde collectieve ideologie. Wat heeft zo'n ontwikke ling tot nu toe in de weg gestaan? Bovenal het vrije woord, in de pers, de literatuur en van de kansel. Dat dit vrije woord in gevaar is, is genoeg zaam uit de discussies over pers- en censuurwetten gebleken. Maar ook al is het deerlijk gehavend, het staat nog overeind. Vrije literatuur Daarom moeten we vanuit Nederland die krachten steunen, die hiervoor nadrukkelijk opkomen. De kleine uit geverij TAURUS zet zich voor een vrije literatuur in. De publicaties van TAURUS worden rechtstreeks aan de potentiële afnemers toegezonden. Zo heeft ieder het boek in huis voordat er sprake kan zijn van een verbod. „Sonneskyn en Chevrolet" moet niet het laatste woord hebben. Het is een interessant, uitdagend gegeven voor een polemiek voor het forum der openbaarheid. Of het die kans lang krijgt, valt te betwijfelen. Wie dit boek wil bestellen, kan dit doen bij de uitgever: TAURUS, Post bus 85218, Emmarentia 2029, Zuid- Afrika. Dit prozaboek van Dan Roodt werd geïllustreerd door Gert Halberzot, telt 93 blz. en kost 8 Rand (ongeveer 22 gulden). Speciaal vandaag Democratische Conventie USA. Reportage van de demo cratische conventie die in Ma dison Square Garden in New- York gehouden wordt. Klaas Jan Hindriks geeft een verslag over de positie van Jimmy Carter. Ned I 18.30 uur Het recht van Gideon. Ame rikaanse speelfilm van regis seur Robert Collins met in de hoofdrollen Ilenry Fonda, Jo se Ferrer, John Houseman en Fay Wray. Het verhaal gaat over een kruimeldief die wordt veroordeeld tot vijf jaar gevangenisstraf na het inbre ken in een biljartzaal. De klei ne man (Fonda) neemt daar geen genoegen mee en begint een campagne vanuit de ge vangenis. die opzienbarende resultaten oplevert. Ned I 19.55 uur Ten Voeten Uit: Dave Al lan. Vierde aflevering van een serie shows rondom de Ierse komiek Dave Allan. Ned II 22.55 uur Van onze kunstredactie AMSTERDAM De Theater Unie komt in grote moeilijk heden nu het welhaast zeker is dat theater de Brakke Grond aan de Nes in Amster dam per 1 oktober niet open gaat. Het huurcontract tus sen de eigenaar van het com plex, waarin een Belgisch cul tureel centrum wordt geves tigd. en de Belgische staat is nog steeds niet afgesloten Daardoor kan er geen begin gemaakt worden met de inrichting van het theater, een taak die de Belgen op zich zouden nemen. Bovendien wei gert de gemeente Amsterdam geld beschikbaar te stellen voor de techni sche afwerking en installatie van het theater zolang er geen waterdicht huurcontract is. De Theater Unie. die de lespeüng van de Brakke Grond regelt en thea- terprodukties op touw zet om het Nederlandstalige toneel te stimule ren. zou het theater van de Belgen huren. Met de Belgen was afgespro ken dat er voor de helft Nederlandse en voor de andere helft Belgische produkties uitgevoerd zouden worden. In oktober en november zou de Thea ter Unie haar seizoen starten met twee eigen produkties. Dr. Tutti Fruddl van Theo Joling en „De Grote Verstopper", een nieuw stuk van Her man Lutgerink. Naar het zich nu laat aanzien kunnen deze produkties niet in de Brakke Grond worden uitge bracht, omdat de Belgen zich pas in september buigen over een huurvoor- stel van eigenaar, bouwer en project ontwikkelaar Rokin bv. Ook al zou den beide partijen een overeenkomst treffen, dan ontbreekt de tijd het theater op tijd klaar te maken Breekpunt De verbouwing van het pand heeft .een jaar geduurd en vijf miljoen gul den gekost. Breekpunt ln de onder handelingen over het huurcontract is de huurprijs die Rokin bv voorstelt, die veel hoger ls dan indertijd is afge sproken. Het probleem waarmee de Belgen kampen is dat de huursom indertijd is neergelegd in een proto col vol intentieverklaringen over de opbouw en inrichting van het Bel gisch Cultureel Centrum, maar dit protocol heeft geen enkele Juridische waarde. Rokin bv. (dochteronderneming van de AMRO-bank) is op het aanvanke lijk afgesproken bedrag van 60.000 gulden huur per jaar teruggekomen en heeft een nieuw voorstel bij het Belgische ministerie van Nederland se cultuur gedeponeerd waarin een huursom van 90.000 gulden wordt voorgesteld. Daar moet over onder handeld worden en beide partjen zijn erop uit een zo interessant mogelijke huurovereenkomst te sluiten. De heer Pluim van het ministerie van Nederlandse cultuur zegt dat de Bel gische overheid bereid is zeer ver te gaan. .Het is niet uitgesloten dat wij akkoord gaan met een hogere huur prijs", aldus de heer Pluim. „Maar daar moet wel de voorwaarde aan worden verbonden dat we binnen drie jaar een deel van het complex kun nen aankopen. Óe inrichting en af werking van het theater en de ten toonstellingsruimte is kostbaar en het is voor ons niet logisch zo'n zware huursom te betalen zonder uitzicht op verwerving. Dat kunnen we voor onze bevolking en onze inspecteur van belasting moeilijk aannemelijk maken", aldus de heer Pluim, die zich ervan bewust is dat de Theater Unie zwaar in de problemen zit. „Als het huurcontract gereed is zul len wij bij de afbouw voorrang geven aan het theater. Alles ligt klaar, maar er kan niet verder gewerkt worden voor er een overeenkomst tussen bel de partijen ls. We zijn en blijven be reid te praten, maar dat moet wel op een redelijke basis gebeuren die voor beide partijen aanvaardbaar is", al dus de heer Pluim. Wal en schip Het ziet er nu naar uit dat de Theater Unie tussen de wal en het schip raakt. In september en misschien wel later valt er een beslissing, waarin beide partijen, de Belgen en Rokin bv., zich moeten kunnen vinden. En dat ziet er somber uit. De Belgen kunnen geen aanspraak maken op de eenmaal overeengekomen huursom omdat die niet ls vastgelegd in een contract en het is maar de vraag of de commerci eel ingestelde Rokin BV. ervoor voelt het Brakke Grond-complex op den duur van de hand te doen. Andere theaters waar de Theater Unie met haar voorstellingen terecht zou kunnen, zijn er niet in de hoofd stad. Frascati, het toekomstige huis van theatergroep Baal, is nog steeds niet klaar en aan de verbouwing van het amateurtheater De Engelenbak, eveneens in de Nes. is nog niet eens begonnen. Theater De Balie, het „noodtheater" in het voormalige kantongerecht aan het Kleine Gartmanplantsoen, waar de Theater Unie vorig Jaar tijdens de verbouwing van de Brakke Grond programmeerde, heeft een permanen te status gekregen. Inmiddels is het bezet door toneelgroepen die in de met theatergebrek kampende hoofd stad eindelijk een geschikte speel plaats hebben gevonden. Het HOT. het Haagse ontmoe tingscentrum voor Theaterkunsten, begint zijn seizoen met een festival waarin mime, maskers en marionet ten twee-en-een-halve week centraal staan. Van 29 augustus tot en met 14 september treden negen groepen op en er ls naar gestreefd de diversiteit in stijlen zo goed mogelijk weer te geven. Uit Engeland komt The mo ving picture mime show. de Zwitser Peter Wyssbrod treedt op met „Hom mage" au Théfitre", het Griftheater speelt „Estafette" en de Nederlandse poppenspelers Feike Boschma, Jozef van den Berg en Henk en Ans Boer winkel geven voorstellingen. .Pc Popfestivals Popfestivals maken op het ment goede tijden door. van de oudste en als uitzondjrv ring nog steeds meerdaags het festival dat ln het Bel0 sche Bilzen gehouden worfvan Voor zondag staan de volgen$taa optredens op het programn lieki The Shirts. The Undertoi». The Ramones, Ian Huni«* Dexy's Midnight Runners, 7 ovei Kids en Urban Heroes. Aftben staande zaterdag vinden twee plaats in het oosten lands. Het Trapfestival te met enkele regionale gre Favour, Together. Booze ter, Heelstone en DJinn. Hoftoon ook in| ice vrct viert tegelijkertijd de SchmCZi, dag '80 met The Meteors, f en" Parklane, Partner en Swef!een D'Buster. Sterrebos Groningen Zondag vindt daar het een laatste openluchf plaats met The Shirts Dexy's Midnight Runners. The Shirts Deze Newyorkse formatie zoL nog steeds voor aanstekelijkvar concerten die vooral tot hu zal recht komen in het clubcircul tra Naast bovengenoemde plaq, sen bezoeken zij vanavoü" de Junushof te Wageningenn vrijdagavond Paradiso te Ai sterdam. Raymond van het Groe* woud De beste Nederlands tall rockartiest van het ogenbli) krijgt sinds zijn Pinkpoptredj eindelijk de belangstelling hij verdient. Zaterdagmiddï bezoekt hij R aamsdonk, d zelfde avond Assen. Zondq middag komt Raymond nt het Amsterdamse Vondelpart Ht Pat Travers/Ted Nugent Respectievelijk van Canada en Amerikaanse herkomst, g» val den voor hardrockliefhebbc als het neusje van de zalm. V daarvan wil proeven kan z dagavond in de Nijmeegse V eeniging terecht. 'bt® '1 e Vei« I Van onze radio- en tv-redactie HILVERSUM De redactie van NOS-Jeugdjoumaal, dat met inj van 5 januari 1981 vijf maal in week op het tv-scherm te zien zal! is bijna geheel compleet. Naait eindredacteur (Arno Warns teken bureau-redactrice (Marga van Pi nu nog werkzaam bij de VARA) it actrice Leontien Ceulemans als sentatrice benoemd. De vacat van nog een bureauredacteur en verslaggever zijn nog open. C mans is bekend geworden door aantal toneelprodukties, reel spots (sherry) en de presentatie de tv-rubriek Popzien. gi t» Op 23 september verschijnt in Nederland twee Europase gels, gewijd aan koningin Wil helmina en Winston ChurchiU. Op de postzegel van koningin Wilhelmina (60 cent) is een fragment afgedrukt van de ra diorede die zij op 1 september 1941 uitsprak: „Van de noord punt Van ons werelddeel tot de uiterste grens van Grieken land staan de woorden „over winning en vrijheid" in aller harten gegrift" Op de postzegel van ChurchiU (80 cent) staat een citaat van hem in het Engels vermeld. Beide zegels zijn ontworpen door Pieter Brattinga uit Am sterdam. Zelf verhongering door Lotte Möft Uitg. Kooyker, Rotterdam, 112 p* prijs ƒ18,50. Ondertitel: over Al rexia Nervosa en de behoefte het chaam te verwaarlozen. Van uitgeverij Westfriesland Hoorn ontvingen we: Storm over polder door Willem van Zwol (strf roman, 189 pag., 25 gulden) ent jeugdboeken: Spreek eens met cie door Leni Saris 18,90); Op« wit paard naar het Zuiden door Pestum 18,90): Candy, kom tert door Meindert de Jong 16,9f en de nevelridder door José van 1 (ƒ18,90); Toch raijn beste vries door Shella Garrigue kop de vechthond door 1 fiths 16,90) en Het zilveren t door Ian Seraillier. beste vries 16,90); Stil oor Helen Q» I illveren *ws»l j

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 4