orgen over
list Brocades
Eurocard slechts voor kleine elite
Brazilië dient zijn buren met vreemdelingenwet
Geld voor besparing
energie in tuinbouw
[iljoenencontract
bnsavia-Air Malta
idste Groninger
nfectiebedrijf
aakt produktie
Provincie koopt Bussums waterbedrijf
Hypotheekrente per12aug.
Geen concurrentie voor cheques of betaalkaarten
Colportage
in lamsvacht
Saoedi-Arabië
zegt contract
met Nestlé op
fcÉRPAG 14 AUGUSTUS 19B0
FINANCIEN EN ECONOMIE
TROUW/KWARTET P 13 - RS 15 - H 17
i onze redactie economie
STERDAM Het gist-produktiebedrijf van Gist Broca-
kortweg het GPB, verdwijnt mogelijk uit Delft. De
ustriebond FNV, die nog niet officieel op de hoogte is
teld vreest dat tegenslagen van uiteenlopende aard, die
i overigens niet tot het produktiebedrijf in Delft beperken,
ie komende paar jaar enkele honderden arbeidsplaatsen
[en kosten. Volgens de bond staat Gist Brocades „een
ital zeer moeilijke jaren" te wachten.
ktor". het blad van de FNV-leden
het personeel van Gist, wekte
dagen nogal wat opschudding.
pt schreef dat het produktiebe-
ln Delft ln een vergaande staat
•erwaarlozing verkeert. De vrees
reuit, dat de leiding van Glst-
les het produktiebedrijf zou
overplaatsen van Delft naar
wider deel van het land. Bij voor
naar een van de „probleemge
en" zodat Gist door de overheid
handje kan worden geholpen met
tsWringssubsidies. Volgens Fak-
5 in dit verband het Moerdijkge-
genoemd.
[voorlichter van Gist geeft toe dat
Moerdijkgebied Inderdaad ter
ake is gekomen, maar dat het hem
temin „zeer onwaarschijnlijk"
i dat het bedrijf daadwerkelijk
dt overgeplaatst. Op 1 juli Jongst-
en hebben de ondernemingsraad
de raad van bestuur van Gist, in
bijzijn van de raad van commls-
ssen, van gedachten gewisseld
r het voortbestaan, van het pro-
itiebedrijf in Delft en over de be-
ONINGEN (ANP) Het oudste
«ctiebedrijf van Groningen, de
dit jaar honderd Jaar bestaande
jkledingfabriek v.h. Gebr. Levie
an plan in april/mei van 1981 de
entondse produktie geheel stop
etten. In Groningen werken op
ogenblik nog 140 man. Vorig Jaar
«rerd de vestiging van Levie in
warden gesloten. De produktie
het bedrijf zal nu geheel ln het
id plaats hebben, oa. in
drijfsresultaten. Gist Borcades. dat
ln 1979 precies evenveel verdiende als
negen Jaar geleden (circa 22 miljoen
gulden op een omzet van ruim één
miljard) kampt met een niet gering
dnvesteringsprobleem. Het schoon
maken van door het concern vervuild
water loopt dit Jaar in de tientallen
miljoenen, zodat er weinig te beste
den overblijft
Water
FNV-woordvoerder A. de Jong vreest
dat de 22 miljoen winst die Gist afge
lopen Jaar boven water wist te halen,
daar dit Jaar volledig in terug zullen
vallen. Het gevaar bestaat dat dit
Jaar drie keer zoveel voor waterzuive
ring moet worden betaald. Als dat
niet gebeurt, zal het bedrijf trachten
de waterzuivering volledig in eigen
hand te nemen: een uitgave van, enke
le tientallen miljoenen guldens. Be
halve de waterzuivering, is ook het
binnen de perken houden van ge-
luids- en stankoverlast een kostbare
zaak.
Alsof dat alles niet voldoende is,
kampt Gist Brocades, voor wat de
fabrikagé van gist betreft, met het
probleem van een voortdurend stij
gende prijs van de grondstof: melas
se. Aan melasse, een restprodukt van
suikerbieten, die in de EG beschik
baar Is, heeft een bedrijf als Gist niet
voldoende. Er moet aanvullend wor
den geïmporteerd, voornamelijk uit
tropisch gebied. Deze landen, met
name Brazilië, zijn echter enthousi
ast geraakt over de mogelijkheid al
cohol te vervaardigen uit melasse,
met als gevolg dat een groot deel
ervan voor eigen gebruik wordt aan
gewend, en er minder wordt geëxpor
teerd. Dat laatste komt de prijs van
internationaal verhandelde melasse
weer niet ten goede althans niet
voor Gist Brocades.
cteur, F. P. de Jong. zegt nog Sllbsïdie
|te weten voor hoeveel van de ln
werkzame personeelsle-
let plan tot stopzetting van de
ndse produktie ontslag zal
B betekenen.
norgen zijn de vakbonden, het
«bureau en het personeel over
iplan tot stopzetting op de hoogte
ieli Ms reden voor de stopzetting
ntDe Jong de hoge kosten die
lbetrekkelijk kleine binnenlandse
"He met zich meebrengt Die
i blijven lelden tot een onren-
8 produktie."
afgelopen vijftien Jaar ls de Gro-
confectie-industrie, Jarenlang
belangrijkste industriële bedrijfs-
de stad Groningen, in snel
Ingekrompen. Er gingen sinds
al vele honderden arbeidsplaat-
iwrioren.
Gist Brocades onderkent de moeilijk
heden van de slinkende winsten en
het onder druk komen staan van de
investeringen. Met de overheid wordt
gesproken over een subsidie voor wa
terzuivering. Een bedrag van één mll->
Joen gulden werd al toegezegd om
noodzakelijk onderzoek op dit gebied
mee te financieren.
Ook de verwaarlozing van het Gist-
produktiebedrijf in Delft vloeit voort
uit investeringstekorten.
De ondernemingsraad heeft intussen
twee commissies benoemd die de
kwestie onderzoeken en daarvan op
19 augustus verslag uitbrengen aan
de ondernemingsraad. Deze zal naar
aanleiding hiervan enkele adviezen
voorleggen aan de raad van bestuur,
die op zijn beurt een beleidsplan
OPHOL (ANP) De Nederlandse
terluchtvaartmaatschappij
nsavia Holland zal met ingang
1 november dit jaar drie van haar
tellen van het type Boeing 737
een periode van bijna 2.5 Jaar
verhuren aan de nationale
itvaartmaatschapplj van Malta.
Malta.
beide maatschappijen hebben gis-
en op Schiphol de overeenkomst
toe getekend. Dit heeft Transa-
directeur P. Legro bekendge-
ikt Met dit contract is een bedrag
Luchtfoto van het fabriekscomplex in Delft.
moet formuleren. BIJ het Gist-pro
duktiebedrijf werken circa vierhon
derd mensen, waarvan 150 in de di
recte produktiesfeer en de rest op
technisch en administratief gebied.
In totaal heeft Gist Brocades Neder
land ongeveer 3200 mensen in dienst
Woordvoerder A. de Jong van de In
dustriebond FNV betoont zich tame
lijk somber over de gang van zaken.
Hij wijst erop dat het rendement van
het concern de laatste acht jaar al te
wensen overlaat. Hij benadrukt dat
het ook sommige andère vestigingen
niet voor de wind gaat. Met name
noemt hij Kerkhoff Unicura in
Weesp, een soort groothandel waar
een deel van door Gist vervaardigde
prod uk ten zoals Jordan tandenbor
stels en Unicura-zeep worden ver
kocht.
"Waanzin'
Een woordvoerder van Gist deelt des
gevraagd mee, „geen negatieve gelui
den te kennen over Kerkhoff Unicu
ra". Een woordvoerder van de onder
nemingsraad is op dit moment niet
scheutig met commentaar. Op de zor
gen die de FNV koestert omtrent
Kerkhoff laat hij een kort „waanzin"
horen. De ondernemingsraad is er in
ieder geval niet van op de hoogte ais
het Weespse bedrijf, dat vijftig men
sen in dienst heeft, in moeilijkheden
is. De o.r.-zegsman zegt het onvoor
stelbaar te vinden, dat de FNV over
meer informatie zou beschikken dan
de ondernemingsraad. „Maar of die
informatie waarover wij beschikken
volledig is, daar mag een vraagteken
achter." De o.r. zal met een uitgebrei
der commentaar voor de dag komen
zodra de commissie voornoemd rap
port heeft voltooid.
Van onze redactie economie
BUSSUM Als Provinciale Staten
van Noord-Holland de transactie
goedkeuren, zal de provincie Noord-
Holland alle aandelen en daarmee de
bedrijfsvoering van de Bussumse Wa
terleiding Maatschappij overnemen.
Daarover is overeenstemming be
reikt tussen Gedeputeerde Staten
van Noord-Holland en de Industxieele
Maatschappij in Bussum.
De werkgelegenheid komt met deze
transactie waarmee ruim 6,72
miljoen is gemoeid niet in gevaar.
De personeelsleden van de Bussumse
Waterleiding zijn inmiddels van de
overneming op de hoogte gesteld,
evenals de medewerkers van het Pro
vinciaal Waterleidingbedrijf Noord-
Holland. Ook de vakbonden zijn op
de hoogte gebracht, terwijl het plan
ook is gemeld bij de commissie voor
fusieaangelegenheden van de SER.
De Industrieele Maatschappij heeft,
behalve het drinkwaterbedrijf in Bus
sum, nog een drinkwaterbedrijf ln
beheer in Roermond.
Naam
bank
Rente vast
gedurende
(in Jaren)
Afslultprov.
(procenten)
Rentepercentages
met I zonder
gemeentegarantie
Opg.
bank
werke
lijk
Opg.
bank
werke
lijk
Annufteitenhypothe
ABN
ten
1 Jaar
5 jaar
1.5
1.5
10.5
10.5
11.12
11.12
10.5
10.75
11.12
11.4
Amrobank
variabel
5 Jaar
1.5
1.5
10.75
10.5
11.24
10.97
11.0
10.75
11.51
11.24
Bouwfonds
2 jaar
5 Jaar
30 Jaar
1.5
1.5
1.5
10.5
11.32
10.5
11.32
Centrumbank
5 Jaar
1
10.5
10.91
10.5
10.91
NMB
1 Jaftr
3 Jaar
5 Jaar
1
1
1
10.5
10.5
10.3
11.16
11.16-
10.93
10.5
10.5
10.75
11.16
11.16
11.43
Postgiro/RPS
5 Jaar
1
10.3
10.93
10.3
10.93
Rabobank
(adviesrente)
variabel
1.25
10.5
11.2
10.5
11.2
Rabo Hyp.bank
5 jaar
1.5
10.8
11.56
10.8
11.56.
Spaarbank R'dam
1 jaar
3/5 Jaar
2
1
10.5
10.91
10.5
10.91
Westland/U tree h t
standaard
5/10 jaar
2
10.6
11.63
10.8
11.86
Levenhypotheken
Centraal Beheer
10 Jaar
10.0
10.38
10.0
10.38
Ennia
10 jaar
-
10.0
10.38
10.0
10.38
NVL
5/10 Jaar
-
10.0
10.38
10.0
10.38
Niet één bank heeft deze week rentewijzigingen aangebracht. Verwach
tingen op verlaging zijn dubieus geworden. Over de rente-ontwikkeling
voor hypotheken valt momenteel geen voorspelling te doen.
Publikatle samengesteld door „Vereniging Eigen Huls" te Amersfoort.
van ruim 60 miljoen gulden gemoeid.
De drie Transavia-vllegtulgen, die de
Nederlandse registraties zullen be
houden, zullen gevlogen blijven wor
den door Transavia-cockpitbeman-
ningen. Ook het technisch onderhoud
zal door Transavia worden gedaan.
De Transavla-Boeings zullen door Air
Malta gebruikt worden voor lijn-
vluchten op de grote Europese be
stemmingen en voor chartervluchten.
Transavia ls een dochteronderne
ming van de KNSM.
Van onze redactie economie
DEN HAAG De Consumen
tenbond waarschuwt voor col
portage met lamsvachten door
de firma Monika Reit*. Dit
Duitse bedrijf, met een filiaal
in Schiedam, biedt dure lams
vachten aan, die op speciaal
georganiseerde „gezellige"
avondjes worden aange
smeerd.
Op straat krijgen mensen
(meest bejaarden) kaarten in
de hand gedrukt met een uit
nodiging voor een „informa
tieshow over de hedendaagse
toepassing van natuurlijke
materialen". De mensen die
erin trappen worden 's avonds
dusdanig bewerkt, dat zij in
vele gevallen lamsvachten te
gen absurd hoge prijzen ko
pen, om er later spijt van te
krijgen.
Mensen die zo'n vacht al heb
ben gekocht, wordt geadvi
seerd die koop binnen acht da
gen na de datum van aankoop
te annuleren. In het geval die
termijn al voorbij is, kan de
kwestie bij de Consumenten
bond in Den Haag worden ge
meld.
Van onze redactie economie
ROTTERDAM De Euro
card, de kredietkaart van de
handelsbanken, spaarbanken
en de RPS/postgiro, krijgt
slechts een beperkte versprei
ding. Kaarthouders dienen
een jaarinkomen te hebben
van ten minste 60.000 gulden.
In eerste Instantie althans, la
ter passen we dat misschien
wel aan, zegt directeur J.
Kraa. van Eurocard
De kredietkaart ls een ln Nederland
nog weinig populair betaalmiddel.
Terwijl miljoenen mensen hun aan
kopen voldoen met een girobetaal
kaart, een gewone bankcheque of een
Waarde 120 miljoen
VEVEY (Reuter) Saoedl-Arabtt
heeft het contract met Nestlé voor de
levering van zeshonderdduizend
schoolmaaltijden opgezegd. BIJ de le
vering was ook de Compagnie Inter
nationale des Wagons-Li ts be
trokken.
Volgens berichten in Zwitserse kran
ten, had het contract een waarde van
honderd miljoen francs; dat is een
kleine 120 miljoen gulden, per Jaar.
Het contract werd ln 1977 afgesloten.
De woordvoerder van Nestlé wilde
niet zeggen, waarom Saoedi-Arabië
het contract heeft opgezegd. De op
zegging zou niets te maken hebben
met een verandering in de samenstel
ling van de maaltijdea
Eurocheque, gaat het bij de houders
van kredietkaarten om slechts enkele
tienduizenden deelnemers, die hun
kaart hebben betrokken bij Diners
Club, American Express of Eurocard.
De houders tonen hun kaart bij het
betalen in een winkel of hotel; een
handtekening op de rekening ls dan
voldoende. Eens in de maand krijgt
de kaarthouder een afrekening zodat
hij enig rentevoordeel geniet
In Noord-Amerlka ls het krediet-
kaartsysteem zeer algemeen. Che
ques worden minder gebruikt dan in
West-Europa en giro bestaat er hele
maal niet Er zijn honderden miljoe
nen kredietkaarten in omloop, iets
waar in Europa alleen Engeland zich
heel in de verte aan kan spiegelen
met tien miljoen kaarten.
Zover komt het voorlopig in Neder
land niet Eurocard heeft op het ogen
blik 6.000 klanten en dat zullen er
volgens de prognoses van directeur
Kraa eind 1981 zo'n 20 ft 25.000 zijn.
We richten ons op een beperkt pu
bliek om de bestaande betalingssys
temen geen geweld aan te doen, zegt
Kraa. De eigenaars van Eurocard
praktisch alle financiële Instellingen
in Nederland zouden daar ook geen
belang bij hebben, omdat ze zelf de
cheques en betaalkaarten uitgeven.
geregeld plegen te vliegen. Horeca-
instellingen en (duurdere) winkels die
meedoen in bet kredietkaartcircuit
zijn kenbaar aan een raam vignet
Privacy
Wanneer Eurocard uitsluitend ver
strekt aan mensen met een inkomen
van meer dan ƒ60.000, moet deze
Instantie dan niet over gegevens over
het inkomen beschikken? En gaan
banken dan niet bulten hun boekje
door deze gegevens uit de privé-sfeer
af te geven? Volgens de heer Kraa
bestaat dit gevaar niet Iemand die
een Eurocard wil hebben, moet een
aanvraagformulier invullen bij zijn
bank of bij de RPS/giro, waarna deze
instantie beslist Slechts deze beslis
sing wordt aan de gezamenlijke doch
ter Eurocard BV meegedeeld.
De betalingsmogelijkheden vla de
Eurocarfd zijn niet onbeperkt. Win
kels of hotels hebben een niet open
bare limiet waarboven zij met Euro
card moeten overleggen of de beta
ling kan worden geaccepteerd: De
hoogte van het limiet hangt af van de
aard van het bedrilf en zijn risico's.
Limiet of niet de Consumentenbond
is niet ingenomen met het verschijn
sel kredietkaart. Hoe meer soorten
cheques en kredietkaarten er be
staan, des te groter het gevaar van
overkreditering, aldus de bond. Som
mige mensen nemen meer krediet
dan ze aankunnen.
JERUZALEM (Reuter) Israëls ex
port van industriële produktie steeg
de afgelopen zeven maanden van dit
jaar met 35 procent in vergelijking
met vorig Jaar.
De export van industriële prod uk ten
vertegenwoordigde in totaal een
waarde van ruim 2,5 miljard gulden.
De export van gepolijste diamanten,
Israëls belangrijkste exportprodukt,
is hierbij niet inbegrepen.
Top
Kraa ziet de Eurocard als de top op
de andere betalingsmethodes, een
aanvulling. Waarbij de beperkte
groep kaarthouders dan wel het voor
deel heeft over de hele wereld terecht
te kunnen terwijl de mogelijkheden
voor cheques- of betaaikaartbezitters
geringer zijn.
Duidelijk ls Intussen dat de financië
le instellingen door middel van de
Eurocard willen voorkomen dat een
gat in de markt geheel wordt opge
vuld door de Amerikaanse organisa
ties American Express en Diners
Club. Dat „gat" bestaat uit zakenlie
den en/of mensen met een aardig in
komen die regelmatig hotels, restau
rants of nachtclubs bezoeken en die
DEN HAAG (ANP)
Het bestuur van het
Ontwikelings- en Sane
ringsfonds voor de
Landbouw heeft twee
regelingen vastgesteld
voor de aanmoediging
van energiebesparing
in de glastuinbouw. Dit
werd mogelijk omdat
de minister van Land
bouw onlangs geld
voor dit doel heeft toe
gezegd.
Met de ene regeling be
taalt het fonds mee aan
maatregelen ter verho
ging van het rende
ment van het in de kas
teelt gebruikte aard
gas; de andere regeling
geeft een bijdrage in de
kosten van het aan
brengen van mecha
nisch beweegbare
duurzame i schermin-
stallaties in kassen ter
besparing van energie.
Voor de rendementsre
geling kunnen tuinders
zich tot 1 januari 1982
aanmelden: Voor de
energieschermenrege-
ling krijgen ze maar tot
15 november dit jaar de
tijd. Bij beide regelin
gen wordt de bijdrage
slechts gegeven, als de
Europese commissie
geen bezwaar heeft.
Wie de bijdrage voor de
aardgasrendements-
v er be tering wil ont
vangen moet zorgen,
dat die rendementsver
hoging, vergeleken met
het direct voorgaande
jaar, op z'n minst tien
procent ls.
De bijdrage voor ener-
gieschermen wordt ge
geven voor maximaal
8000 vierkante meter
kasoppervlakte per
aianvrager.
BUITENLAND
niet de Braziliaanse nationaliteit bezit het
land moet verlaten, zodra ls vastgesteld dat
hij of zij gevaar oplevert voor de „nationale
veiligheid". Dit begrip is zo vaag omschre
ven, dat het op iedereen is toe te passen. PfiGStGrS
or Wim Jansen
eemdelingen zijn niet langer zonder meer welkom in Brazilië. Een
'uwe wet maakt een einde aan het vrije toelatingsbeleid en geeft de
lering de mogelijkheid vluchtelingen uit de omringende landen uit te
eren aan de dictatoriale regeringen daar. De nieuwe vreemdelingen-
t heeft zo'n heftige reactie veroorzaakt onder de Brazilianen, dat de
ering zich haastte te beloven dat ze de scherpe kantjes er af zal
Ipen.
Shlgeaki Ueki, Kubitschek, Oelsel:
«naai namen van Braziliaanse ministers
presidenten die nou niet bepaald erg
fcins klinken. In feite is meer dan 99
cent van de 120 miljoen Brazilianen van
sprong vreemdeling. Alleen de indianen,
5 geen miljoen in aantal, kunnen zich er
groepen dat ze geen buitenlands bloed
ich hebben. De Braziliaanse bevolking is
°er een mengelmoes van Portugezen,
kaans slaven, Duitsers. Japanners en
Jtoere groeperingen. En zij beroepen zich
Pas en te onpas op dat Juist de emi-
nten het roemruchte economische won-
mogelijk hebben gemaakt en de neder-
wng Sao Paulo hebben veranderd in een
7.0® modernste industriesteden ter we
id.
fe vreemder dat deze regering van
granten plotseling ls gekomen met een
Qie niet alleen de komst van meer
Pandelingen aan banden legt Ook veel
rijtenders die al Jaren in Brazilië wonen
perken dreigen er het slachtoffer van te
^|^^weMoepaal^aMedereei^i^
van het Argentijnse leger ls uitgevoerd.
De politieke vluchtelingen en andere immi
granten uit de tien aan Brazilië grenzende
landen kunnen zich niet langer beroepen op
hun huwelijk met Brazilianen of op hun
Braziliaanse kinderen tot voor kort een
garantie voor een verblijfsvergunning. Bo
vendien krijgen de federale autoriteiten de
bevoegdheid mensen die geen „gevaar voor
de nationale veiligheid" vormen, te verwij
zen naar een bepaalde streek van Brazilië,
waar ze mogen werken. Gaan ze daar niet
mee akkoord, dan moeten ze ook het land
verlaten.
Buurlanden
Progressievere Brazilianen zijn ervan over
tuigd dat de wet is opgesteld om de door
militairen geregeerde buurlanden gunstig
te stemmen. Het zit Argentinië, Chili, Uru
guay, Paraguay en sinds kort ook Bolivia
niet lekker dat politieke tegenstanders en
guerrillastrijders vrijwel ongehinderd naar
Brazilië konden uitwijken. De beperkende
maatregelen volgen kort nadat president
Figuelredo de banden met deze landen had
aangehaald en met Argentinië zelfs een
vriendschapsverdrag was aangegaan.
Politie en leger ovan Argentinië kennen
geen grenzen. Ze wisten eerder dit jaar ai
politieke vluchtelingen terug te halen uit
Chili en Peru en er zijn aanwijzingen dat de
recente staatsgreep in Bolivia met behulp
Vooral deze laatste regel bracht ook de kerk
tegen de nieuwe wet in het geweer. Veel
priesters en nonnen ln Brazilië zijn buiten
landers, in het Amazonegebied zelfs meer
dan zeventig procent. Deze priesters beper
ken zich niet tot het ouderwetse missie
werk. Ze proberen voor landloze boeren
naast bijbels ook grond te krijgen en steken
niet onder stoelen of banken dat veel ellen
de onder de armen alles te maken heeft met
de sociale structuren in het land.
De bisschoppen hebben openlijk hun vrees
uitgesproken dat de regering de wet zal
gebruiken om lastige priesters naar minder
gevoelige streken over te plaatsen. Die be
dreiging hangt vijfduizend katholieke gees
telijken boven het hoofd, aldus de bis-
schoDoen.
De kerk noemt het absurd dat iedere Brazi
liaan die een buitenlander te logeren krijgt,
een formulier moet invullen en afgeven bij
de plaatselijke autoriteiten. Een Braziliaan
wees er op dat als de wet twee maanden
geleden al van kracht was geweest, Iedere
bisschop die de paus op zijn omvangrijke
reis door Brazilië onderdak verleende, een
formuliertje had moeten Invullen met daar
op aangegeven wie die gast was en wat hij
kwam doen.
Noodwet
Minister van justitie Ibrahim Abi Ackel,
opsteller van de wet en zelf zoon van Liba
nese immigranten, zegt dat de wet noodza
kelijk is om de werkloosheid in het land te
bestrijden. Dat geloofde zelfs een deel van
de regeringspartij niet en de wet leek het
dan ook niet te halen in het door de regering
gecontroleerde parlement President Fi
guelredo beriep zich toen op een nog steeds
geldende noodwet uit de tijd dat Brazilië
nog openlijk een militair bestuur had, waar
door de wet buiten het parlement om van
kracht kon worden.
Het argument van bescherming van de
werkgelegenheid voor de Brazilianen ls
nauwelijks geldig. Buitenlanders die in Bra
zilië werken, doen dat in functies waarvoor
enige opleiding is vereist. De grote werk
loosheid ligt echter in de sector ongeschool
de arbeid. En de wet maakt immigratie
nadrukkelijk wèl mogelijk als dat economi
sche wenselijk is.
Een nog in te stellen commissie zal iedere
aanvraag van een buitenlander beoordelen
op zijn economische wenselijkheid. Op deze
manier kan de regering politieke onruststo
kers buiten de deur houden en aan de
andere kant doorgaan met het inschakelen
van buitenlanders met kennis en geld bij de
kolonisatie van grote delen van het land.
Braziliaanse boeren die zitten te springen
om een eigen stukje land, bezitten volgens
de regering onvoldoende kennis hiervoor.
Japanner
Wat dat betreft heeft Brazilië goede ervarin
gen met Japanners, die zich zo'n vijftig Jaar
geleden ais contractarbeiders vestigden
rond de stad Sfto Paulo. Nu worden hun
700.000 nakomelingen in Brazilië geprezen
voor de bijdrage die ze leveren aan de
vooruitgang van het land. Zij worden gezien
als het wondermiddel, dat het land moet
redden. „Brazilië heeft helemaal geen land
hervorming nodig. Zet gewoon een Japanse
emigrant op ieders boerderij en alle proble
men zullen worden opgelost," is een gevleu
gelde uitspraak van minister Delfim Neto,
de man die speciaal is belast met de sane
ring van de Braziliaanse economie.
Hoewel van de 12 miljoen Inwoners van Sfto
Paulo slechts twee procent Japans is, bezet
ten ze twintig procent van alle plaatsen op
de universiteit. Voor de regering een teken
van hun intelligentie, voor anderen een be
wijs van de geringe kansen die de armere
autochtone bevolking krijgt.
Het hoeft dan ook geen verbazing te wek
ken dat de strenge beperkingen voor bui
tenlanders niet zullen gelden voor deze
mensen. Begin deze week meldde een grote
Braziliaanse krant zelfs dat Japan en Brazi
lië onderhandelingen voeren over drie gi
gantische projecten in het uitgestrekt Ama
zonebekken, waarvoor maar liefst tien mil
joen Japanners over zouden komen. De
Braziliaanse minister van buitenlandse za
ken, Bernardo Pericas. reageerde hierop
met de opmerking dat deze berichten on
juist zijn. Op de vraag of er dan wel Japan
ners zouden komen voor andere projecten,
antwoordde hij slechts: daarover is nog
niets besloten.