Wijziging strategie
VS verbaast Muskie
Kiesuwkado
Geknakte tanker in
Rozenburg gemeerd
Prinses Christina en Jorge
op Salzburgs politiebureau
NEEM HET ERVAN
Ex-premier Arron van
Suriname vrijgelaten
met Nieuwe Haagse/Nieuwe Leidse Courant
Trouw
Later regenkans
HET WEER
In deze krat
Duizenden zagen transport
'Ontvoering'
onschuldige
plezierrit
Jonge ooievaars
zijn vliegrijp
'Werktheater'
onderscheiden
Belg overleden na
zwemmen in zee
Vernielzucht in
kazerne Oirschot
kost duizenden
'Misverstand' over parkeerkwestie
BON Hierbij geefikcp als
I
I
Lees een krant met overtuiging: TtOUW
Trouw
38STE JAARGANG NR. 11014 - MAANDAG 11 AUGUSTUS 1980
Vandaag wolkenvelden en in de ochtend nog af en toe zon, maar tegen de
avond van het zuidwesten uit mogelijk regen. Middagtemperatuur ongeveer
21 graden, 's Middags lot matig toenemende wind uit zuid tot zuidwest.
Morgen en overmoregen kans op buien. Overigens zonnige perioden.
Weinig verandering m temperatuur.
Morgen: zon op: 06.16 zon onder: 21.09. maan op 07.55 maan onder:
22.00
Bel 020-917711, tst 631
en uw vakantieadvertentie staat op
vrijdag in onze speciale vakantierubriek
(1,2 miljoen potentiële vakantiegangers
kunnen 'm lezen)
West-Duitsland DM 2.00 - Italiè 900 lires - Luxemburg Bfrs 14
LOSSE NUMMERS 65 CENT
PAGINA 2:
Volle agenda
voor Wereldraad
PAGINA 3:
Miniatuur-vliegveld
Texel 25 jaar
PAGINA 4:
Sterke start
jazzfestival
PAGINA 5:
Iran bedreigt kerken
PAGINA 7:
Nederland leren
zingen
PAGINA 8:
Atletiekstrijd
op laag niveau
PAGINA 9:
Toernooiwinst
Ajax
WASHINGTON, GENÊVE (AFP, AP, DPA, Reuter) De Amerikaanse minister van buiten
landse zaken, Edmund Muskie, wist niets van de veranderingen in de Amerikaanse atoomstra-
tegie. Hij heeft het in de krant moeten lezen. De wijziging komt erop neer dat de aanvalsplan
nen meer worden gericht op militaire doelen dan op steden.
Tijdens Sail Amsterdam hielden zaterdag na zonsondergang 150 zeilschepen een spiegelgevecht. In
plaats van kanongebulder werd het waterspel begeleid met vuurwerk. Aan boord van de ronde en
platbodemjachten waren potten bengaals vuur ontstoken. Het afgelopen weekeinde bezochten
ongeveer twee miljoen mensen de Amsterdamse haven. Verslag op pagina 4. Foto: Erwin verheijen
Muskie zei dat over zo'n belangrijk
onderwerp met hem had moeten wor
den overlegd, voordat de president
een beslissing had mogen nemen. De
minister van buitenlandse zaken zal
Carter, minister van defensie Brown
en veiligheidsadviseur Brzezinski om
opheldering vragen en wil weten
waarom de zaak niet aan hem is voor
gelegd. Een woordvoerdster van het
ministerie van buitenlandse zaken
heeft verklaard dat het departement
tot voorjaar 1979 bij overleg over de
nieuwe strategie werd betrokken.
Muskie werd in april van dit jaar
minister. De zegsvrouwe erkende dat
de nucleaire doctrine formeel de zaak
is van het ministerie van defensie,
terwijl de president de uiteindelijke
beslissing neemt. Het niet inlichten
van Muskie is formeel niet onjuist.
Reden van de verandering is volgens
Brzezinski het vermijden van een
ROTTERDAM (ANP) Na een spannende, urenlang durende
tocht werd gisteravond tussen zes en zeven uur de geknakte
tanker „Energy Concentration" bij de Verolme-werf in Rozen
burg afgemeerd. Negen sleepboten hadden het gevaarte bege
leid op de reis via het Calandkanaal en de Nieuwe Waterweg,
die door duizenden mensen werd gadegeslagen.
Van een onzer verslaggevers
EINDHOVEN Een negenja
rige jongen uit Eindhoven, die
meende getuige te zijn van een
echte ontvoering, heeft de poli
tie daar gisteren behoorlijk wat
werk bezorgd. Er werd direct
groot alarm geslagen, zoekac
ties waren het gevolg en poli
tiekorpsen uit de omgeving
werden ingeschakeld. Uitein
delijk bleek het om een on
schuldig plezierritje te gaan,
maar voordat de politie dat
kon vaststellen, was het zes uur
's avonds.
I Twee Elndhovense zusjes had-
den met hun (gescheiden) va
der een afspraak gemaakt. De-
I ze zou hen, samen met drie
I I vriendinnen, mee uit rijden ne
men. De meisjes in de leef-
I tijd van twaalf tot vijftien, had-
J den hiervan thuis niets gezegd.
De man ontmoette de meisjes
op de Eschweilerhof in de wijk
het Hooi, waar hij zijn dochters
omhelsde. De jeugdige getuige
dacht, dat de man de kinderen
bij de hals greep en hen dwong
in de auto plaats te nemen. Hij
noteerde een deel van het num
merbord, de kleur van de auto
en het merk en waarschuwde
daarna de ouders van één van
de meisjes, die de politie alar
meerden.
De uitgebreide zoekactie van
de politie leverde echter niets
op en de vergissing kwam pas
aan het licht, toen de meisjes
na het autotochtje keurig wer
den thuisgebracht.
Vooral bij Hoek van Holland, waar de
slepers de tanker gistermiddag tus
sen een en twee uur lieten draaien,
was een enorme menigte op de been.
Om de spectaculaire sleeppartij
voortgang te doen vinden was het
scheepvaartverkeer op het Calandka
naal en de Nieuwe Waterweg stilge
legd. Het transport ging met een
'snelheid' van niet meer dan twee tot
drie kilometer per uur.
Tijdens de reis heeft het schip bijzon
der weinig verloren van de olie die na
het leegpompen nog in de tanks wa
ren overgebleven. Drie oliebestrij-
dings vaartuigen, waaronder de
„Smal-Agt" van rijkswaterstaat,
volgden het transport. Zij konden het
dunne olievliesje dat zich op het wa
ter vormde gemakkelijk aan.
Duidelijk was te zien hoe zwaar de
schade aan het schip is: alleen het
dek hield het schip nog bij elkaar.
Direct daaronder begon de romp te
scheuren en op de waterlijn was de
scheur zeker twee meter. Langszij de
tanker voeren mee een ponton en
twee bergingsvaartuigen die on
brandbaar gas in de tanks spoten om
explosieve gassen alle kans te ontne
men. Tijdens de tocht was het schip
zo „geballast" dat het transport inge
val van een breuk zonder extra sche
pen of mensen door had kunnen
gaan. De negen sleepboten hadden zo
vastgemaakt dat de delen ook apart
versleept hadden kunnen worden.
Op de werf In Rozenburg zal beslist
worden of het schip gerepareerd of
gesloopt zal worden. Wat de beslis
sing ook wordt, in elk geval zal de
tanker in twee stukken „gehakt" wor
den. Of er komt een nieuw stuk tus
sen. of de twee delen gaan naar de
sloper.
Beroep
Minder dan stapvoets be
woog de 'Energy Concen
tration' zich voort: alle ge
legenheid om de zaak goed
te bekijken
Van onze kunstredactie
LOCARNO Op het filmfestival van
Locarno is een bronzen luipaard toe
gekend aan het Nederlandse „Werk
theater" voor zijn gezamenlijk werk
in de film „Opname" van Eric van
Zuylen en Marja Kok.
De grote prijs, een gouden luipaard,
was bestemd voor de Italiaanse film
„Maledetti vi Amero" van Maroco
Tullio Giordano. Het zilveren lui
paard (speciale prijs van de jury) ging
naar de Amerikaanse regisseur Ro
bert Gardner voor „Clarence and
Angel".
AMSTERDAM De Suri
naamse ex-premier Henck Ar
ron is in Paramaribo op vrije
voeten gesteld. Arron werd in
de Memre-Boekoekazerne
vastgehouden op bevel van de
Nationale Militaire Raad, die
van hem verantwoording eis
te van de besteding van over
heidsgelden in de afgelopen
jaren.
De vrijlating werd bekendgemaakt
door de correspondent van het NOS-
programma Zorg en Hoop. Het Is niet
bekend of Arron zijn opdracht heeft
uitgevoerd. Hij was met pen en pa-
De raadslieden van de kapitein en
eerste stuurman van de tanker zijn in
beroep gegaan tegen het vonnis van
de Rotterdamse rechtbank. Donder
dag veroordeelde de rechtbank de
twee officieren tot vier maanden ge
vangenis straf voor de fouten die zij
hebben gemaakt en ten gevolge waar
van de tanker bij het lossen in de
Rotterdamse haven knakte. Daar
door had, aldus de rechtbank, een
catastrofe kunnen ontstaan. De straf
is aanzienlijk zwaarder dan de eis van
de officier van justitie: drie maanden,
waarvan twee voorwaardelijk met
een proeftijd van twee jaar.
MIDDELBURG (ANP) In het zie
kenhuis te Middelburg overleed zon
dag de 31-jarige Z. R. J. Victor uit
Deerlijk in België. Hij had zondag
middag in zee bij Domburg gezwom
men. Hij was de zwemkunst niet goed
machtig en is vermoedelijk onwel ge
worden.
APA.
Jorge Guillermo (aan het stuur) en
prinses Christina zaten in een Neder
landse auto met het kenteken FV-92-
XH. Bij aankomst in Salzburg werd
de bestuurder door een politieman,
die tot taak had zoveel mogelijk naar
een parkeerplaats zoekende iuto's
uit de propvolle binnenstad te weren,
naar een parkeergarage verwezen.
Jorge Guillermo weigerde deze aan
wijzing op te volgen en bleef trachten
de binnenstad binnen te rijden. De
politieman ging daarop vóór de auto
staan en opende tenslotte het portier
om de sleutels van de nu midden op
straat staande auto uit het contact te
trekken. Jorge Guillermo weigerde
zich te identificeren; na overleg van
de politieman met de centrale van de
verkeerspolitie werd besloten dat au-
Nou jongens, wegwezen
GRONINGEN (ANP) Uit het ge
bouw van de technische dienst van de
rijkspolitie in Groningen zijn vier to en inzittenden naar de recherche
complete mobilofooninstallaties ont- moesten,
vreemd. De waarde bedraagt volgens
de politie ettelijke tienduizenden gul
dens.
De zich rustig gedragende inzittende
van de auto, van wie de politieman
niet wist dat zij een Nederlandse prin
ses was, vroeg naar het politiebureau
mee te mogen gaan. Daarop reed de
auto, nog steeds bestuurd door Guil
lermo zelf, naar het bureau. Daar
deelde Guillermo mee dat hij de
echtgenoot van de Nederlandse prin
ses Christina was. Hij zei dat hij met
zijn auto naar een plaats in de bin
nenstad wilde, waar hij de Nederland
se consul zou ontmoeten, en dat hij er
niets voor voelde naar een parkeerga
rage te gaan, waar hij bovendien nog
parkeergeld zou moeten betalen. Dit
zou hij ook tegen de politieman ge
zegd hebben, maar die zou hem ten
gevolge van taalproblemen niet be
grepen hebben.
Excuses
Inmiddels was ook de Nederlandse
consul, Werner Winzer, op het bureau
verschenen. Zoals gezegd, werd het
Incident gesloten met het aanbieden
keus tussen „een atoomoorlog op gro
te schaal," - een apocalyptische keuze
„en onmiddellijke capitulatie". De
Verenigde Staten hebben nu, aldus
Carters veiligheidsadviseur in een ge
sprek met de Voice of Airerica, „een
grote flexibiliteit", in geval van een
atoomoorlog. De mogelijkheden voor
wat Brzezinski een „beperkte oorlog"
noemde zijn vergroot, doordat de ra
ketten gericht staan op militaire doe
len en niet op grote bevolkingscentra.
Volgens Carters naaste medewerker
vloeit de beslissing voort uit de ver
grote nauwkeurigheid van atoomwa
pens, en de groei van de militaire
mogelijkheden van de SowjetrUnie.
Stabiliteit
Brzezinski bestreed dat de nieuwe
politiek de stabiliteit in de wereld
verder bedreigt. Integendeel, de
maatregelen .zijn bedoeld het even
wicht in stand te houden en onder
handelingen mogelijk te maken, ook
in het geval van een crisis. De presi
dent heeft nu een ruimere keus". De
nieuwe wapensystemen die de VS op
het ogenblik ontwikkelen de Tri
dent en de MX-raketten passen
naar het idee van Brzezinski in de
nieuwe strategie.
In Nederland is onder meer in CDA-
kringen de vrees geuit dat de beleids
wijziging de kans op een atoomoorlog
vergroot. Gesproken werd over een
„verlaging van de atoomdrempel".
Proliferatie
Ondertussen begint vandaag de
tweede toetsing van het verdrag over
de niet-verspreiding van kernwapens
(het „non-proliferatieverdrag"). De
laatste jaren hebben zich niet open- -
lijk nieuwe kemwapenmogendheden 2jln
aangediend, maar de twijfel of niet «erd' oniier veel dienstplichtigen.
gaan. Deze landen beschikken over
een nucleair potentieel, dat eventueel
kan worden gebruikt voor de aan
maak van kernwapens. De mogelijk
heden daartoe zijn vergroot, door de
technische ontwikkeling met snelle-
kweekreactors en opwerkingsfa
brieken.
Kern van het verdrag is de versprei
ding van kernwapens het gevaar van
een atoomoorlog vergroot. De aange
sloten landen verplichten zich geen
kernwapens aan andere landen te le
veren, noch materiaal waarmee der
gelijk tuig kan worden gemaakt. Ook
is overeenstemming bereikt over vei
ligheidscontroles.
Nederland zal de eerste dagen van de
conferentie worden vertegenwoor
digd door minister van buitenlandse
zaken Van der Klaauw, die daartoe
zijn vakantie heeft onderbroken.
OIRSCHOT (ANP) In de Generaal-
majoor DeRuyter van 8teveninck ka
zerne in Oirschot wordt zo veel ver
nield. dat er maandelijks een schade
post is van tien- tot vijftienduizend
gulden. Zes mensen van de onder
houdsploeg hebben er een volle dag
taak aan om de vernielingen te her
stellen.
aangediend, maar de twijfel
landen zich in het geheim atoomwa
pens verschaffen bestaat nog steeds.
Tot het non-proliferatieverdrag zijn
inmiddels 144 landen toegetreden.
Het zijn vertegenwoordigers van 60
van die landen die in Genève bijeen
komen voor de toetsingsconferentie,
die vier weken zal duren.
Van de vijf erkende atoommogendhe-
den zijn de VS, de Sowjet-Unie en
Groot-Brittannië toegetreden tot het
verdrag, in tegenstelling tot Frank
rijk en China. Potentiële bezitters
van kernwapens als India. Pakistan.
Zuid-Afrika, Israël, Brazilië, Argenti
nië, Egypte en Libië zijn evenmin tot
ratificatie van het akkoord overge-
De militairen hebben geen bepaalde
voorkeur om hun vernielzucht bot te
vieren. Jonge boompjes worden afge
broken, asbakjes van de muur ge
schroefd, schakelaars verdwijnen, lei
dingen worden stukgetrokken, was
tafels moeten het ontgelden, ruiten
sneuvelen, plafondplaten worden ver
nield en douchekoppen meege
nomen.
De dader is altijd spoorloos, maar wel
staat vast, dat alcoholgebruik een rol
speelt bij deze vernielingen. Die zijn
namelijk het grootst rondom de bars
van de onderdelen, die te vinden zijn
in vrijwel elk legeringsgebouw.
pier opgesloten, met de mededeling
dat hij pas weer zou worden vrijgela
ten als hij alle overheidsgelden tot op
de laatste cent zou hebben verant
woord. Ook is niet bekend of er straf
vervolging tegen hem zal worden in
gesteld. Premier Chin A Sen had al
eerder opdracht gegeven het huisar
rest van Arron op te heffen en hem
met rust te laten. De militaire raad
trok zich toen van dat besluit echter
niets aan.
De Nederlander Krol en de Surina
mer Kasantaroeno zullen waarschijn
lijk pas in oktober voor de rechter
komen. Beiden worden ervan ver
dacht betrokken te zijn geweest bij
de plannen voor een tegencoup, die
een einde had moeten maken aan de
Nationale Militaire raad.
SALZBURG (ANP) Prinses Christina en haar man Jorge Guillermo zijn in de Oostenrijkse
stad Salzburg na een conflict met een politieman over een parkeerkwestie naar het
politiebureau gebracht. Het conflict was een gevolg van een misverstand, dat veroorzaakt
werd door taalproblemen. Nadat het misverstand op het politiebureau opgehelderd was,
werden van beide zijden verontschuldigingen aangeboden, aldus het Oostenrijkse persbureau
Schroevedraaiersel (A)
Grote, kleine en kruiskopschroeve-
draaicr in één Handgreepje met
omslagmechumek. voor extra gemak.
Authentiek Slavisch kleedje (C)
met fraai diermotief
Als onder lëgger of voor de sier.
Boetseerset (B)
Boetsecrklci met verf in .1 kleuren en
penseeltje Wordt zonder XTN
men ovenhard.
4 Houten (D)
eierdopjes
op sierlijk
blank houten
hangplankje
plus een
zandlopertje
als garantie
voor zacht
gekookte
Bovendien ontvangt de nieuwe abonnee Trouw
de eerste twee weken gratis.
van excuses van beide kanten. De
politie verontschuldigde zich voor
„eventueel fout optreden" van de po
litieman en prinses Christina en haar
man verklaarden „de kennelijke mis
verstanden" te betreuren. De prinses
en haar man verzochten de Salzburg-
se politieleiding niets aan journalis
ten mee te delen, maar toen er toch
iets uitlekte besloot de politie na
overleg met het Oostenrijkse ministe
rie van binnenlandse zaken medede
lingen te doen.
De politieleiding behoudt zich voor,
zo verklaarde zij, om tegen de betrok
ken politieman disciplinaire maatre
gelen te nemen. De man zou al vaker
„moeilijkheden" gehad hebben. De
rijksvoorlichtingsdienst in Den Haag
beperkte zich tot de mededeling dat
de prinses en haar man niet als leden
van het koninklijk huis kunnen wor
den beschouwd.
nieuwe Trouw-abonnee
Naam:.
Adres:_
Postcode:.
Plaats:
Mijn naam is:.
Adres:
Plaats:
.Giro-..
Postcode:.
-Tel.:
Ik kies voor kado DA DB OC OD (aankruisen s.v.p.)
Bon in open envelop zonder postzegel zenden aan:
Trouw, Antwoordnummer 2792,1000 PA Amsterdam.