Politie mag niet zomaar naam kraker doorgeven Inflatie in juli weer hoger Stadsverwarming kost te veel Luisteren orgels op naar vier één dag Vallende sterren dit jaar duidelijk te zien 'Geen grond om Chileens schip te weigeren' Officier van justitie of burgemeester beslist Lichamen vermiste zeilers gevonden WEG IN EIGEN LAND Wilhelminafonds betaalt derde van kankeronderzoek Huren en gas voornaamste oorzaken Conflict tussen machinisten en NS over beveiliging Rhoonse kerken niet eens met brief aan Haars Centrum voor energiebesparing: Bliksem doodt man 'Van der Louw minacht vrouwen niet' ZATERDAG 9 AUGUSTUS 1980 BINNENLAND TROUW/KWARTET 3 Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM Er zijn geen gron den voor de Nederlandse regering om het Chileense zeilschip „Blanca Este la" te verhinderen deel te nemen aan Sail Amsterdam. Volgens minister De Koning, die waarneemt voor zijn col lega van buitenlandse zaken, ls het schip een burgervaartuig en mag het dus zonder toestemming van de rege ring In Nederlandse wateren waren. Koningin Beatrix heeft gisteren In de Nieuwe Kerk te Amsterdam aan de bemanning van het Chileense schip een prijs gegeven. „Blanca Estela" behoorde niet tot de winnaars van de zeilrace Denemarken-Amsterdam, maar kreeg een aparte prijs. Verte genwoordigers van de Chili Beweging Nederland protesteerden gistermid dag langs de route, die driehonderd bemanningsleden van de windjam mers naar de Nieuwe Kerk aflegden, tegen de komst van het schip. „Blan ca Estela ls erkenning van fascisme In Chili", stond op een spandoek. Volgens het PvdA-Kamerlid De Vries, die de regering vragen had ge steld over de aanwezigheid van het schip, betreft het een opleidlngsvaar- tulg van de Chileense marine. De Koning zegt echter dat hem daar niets van bekend ls. Ook zou, voor zover de bewindsman heeft kunnen nagaan, het schip niet eerder ln ande re landen zijn geweigerd. De windjammers in de Amsterdamse IJ-haven trekken veel be kijks. Zowel op het water als op de kaden „flaneren" belangstellen den langs de schepen. Van onze parlementsredactle DEN HAAG De politie mag voortaan niet meer op eigen houtje namen van krakers verstrekken aan hulseigenaren. Daarover beslist de officier van justitie of de burgemeester. AMSTERDAM/LELYSTAD (ANP) De lichamen van de zeilers Leo Wit kamp (31), Jan Visser (40) en Peter Helda (34) uit Amsterdam, die sinds vorige zondag na een zeiltocht op het LJ ss elm eer werden vermist, zijn gis termiddag gevonden. Twee werden aangetroffen ln het water nabij Mar ken, waar maandag de omgeslagen zeilboot van het drietal werd gevon den, en de derde bij de Oranjesluizen ln Amsterdam. Volgens de politie moeten de drie mannen zondag zijn verrast door de opstekende storm, waarbij hun boot ls omgeslagen. De provincie Noord-Holland orga niseert nu al weer voor de tiende keer een serie van zeven orgel tochten. Per tocht worden vier in strumenten bespeeld. In tien jaar hebben mensen die altijd hebben deelgenomen een groot aantal or gels kunnen beluisteren. De mensen rijden met eigen ver voer en trekken van kerk naar kerk. Dat zal dus meestal per auto gebeuren, maar de tocht van van daag zou ook per fiets wel een beetje doortrappen kunnen worden meegemaakt, want de plaatsen die worden bezocht lig gen tamelijk dicht bij elkaar. Om hall elf vanmorgen wordt het eer ste concert op het orgel van de Hervormde kerk ln Oosthuizen ge geven. Daar krijgt men tegen be taling van het entreegeld een uit gebreide brochure. Vervolgens gaat de karavaan naar de Doops gezinde kerk in Mlddelie (12 uur). In Edam worden de orgels van de Lutherse kerk en de Grote kerk bespeeld. Organist ls Jan Jonge- pler. Een lunchpauze is ln het pro gramma opgenomen. Dit jaar zijn er behalve vandaag ook nog orgeltochten op 16 en 23 augustus. Volgende week zater dag is de eerste kerk die wordt aangedaan om halfelf de Her vormde kerk in West-Graftdijk De manifestatie Sail '80 houdt Amsterdam in zijn greep. Van middag is er op IJ een zeilparade van ongeveer 150 zeilende be- drijfsvaartuigen. Niet de echte Oudhollandse platbodems, maar de latere generatie van beurtsche pen die met grote offers door de eigenaars zijn opgeknapt. Van avond om tien uur ln de IJhaven een nagebootste zeeslag, waarbij vuurwerk, walbatterijen en bran ders voor de nodige effecten zorgen. I Morgen ls ln de Amsterdamse Westerkerk om half elf een oecu menische kerkdienst voor schepe lingen van de Sallvloot De dienst wordt ln het Engels en ln het Spaans gehouden. Belangstellen den zijn welkom. Om twee uur is er morgen op het IJ admiraalzei- len, waarbij de ronde- en platbo- demvloot met meer dan 250 jach ten zijn behendigheid ln het ma noeuvreren demonstreert. De schippers brengen een saluut aan „hun" admiraal, prinses Margriet, die zich aan boord van de gaffel topzeilschoener De Eendracht be vindt. Het vaartuig ligt voor anker bij de De Ruyterkade. Het Betuwse Bemmel staat mor gen en overmorgen ln het teken van het paard. Morgen is er een nationaal concours hipplque. De volgende ochtend, om zes uur reeds begint er de pony-jaar- markt, de grootste van het land. In Oirschot zijn morgen ook veel pony's bijeen. De vier plaatselijke ponyclubs stellen dan hun dieren ter beschikking van gehandicap ten. Ze kunnen ringsteken vanaf rijtuigen en biervütprikken vanaf de pony. Als variatie op het pro gramma zullen de ponyruiters en kele showwedstrijden houden, zoals ballonnenrace, stoelendans en paardenvoetbal. Bijna de hele bevolking heeft de handen uit de mouwen gestoken om ln Nederweert-Eind het oude- ambachten-, hobby-, en kunstfes tival tot een succes te maken. Het feest onderscheidt zich, doordat men praktisch geen hulp van bui tenaf nodig heeft. Er zijn allerlei ambachten vertegenwoordigd, zoals klompen maken, rieten da ken leggen, graan dorsen. De hoefsmid en de olieslager zijn er vertegenwoordigd en tal van dor pelingen laten zien tot wat voor interessante resultaten hun hobby heeft geleid. Het festival begint om 13 uur. Dit staat ln een tweetal circulaires van de ministers van Justitie en van binnenlandse zaken, die binnenkort worden gepubliceerd in de Staatscou rant. De circulaires zijn uitgebracht naar aanleiding van schriftelijke vra gen van de PvdA ln de Tweede Ka mer. De Amersfoortse politie had vo- Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM BIJ helder weer zal op en rond maandag 11 augustus weer een regen van vallende sterren te zien zijn. Een Jaarlijks om deze tijd terugkerend verschijnsel, maar dit keer ls de kans ln de avond- en nachturen de lichtflitsen (soms honderd op een avond) duidelijk waar te nemen extra groot, omdat het morgen (10 augustus) juist nieuwe maan is. Overigens ls de naam, die de volksmond nog steeds aan die re gen geeft, onjuist, want met ster ren heeft het verschijnsel niets te maken. In feite gaat het om een wolk van gruis en stof, waarschijn lijk restanten van een geëxplo deerde komeet Voor verreweg het grootste deel bestaat die wolk uit deeltjes stof of metaal, die niet groter zijn dan zandkorrels. Maar doordat zij njet een snelheid van zestig kilometer per seconde de dampkring bin nendringen veroorzaken ze een zo grote hitte, dat ze zelfs voor het blote oog duidelijk zichtbaar worden. Kern Een klein deel bestaat uit grotere stukjes, maar zelden zijn ze dan groter dan een appel, wat bete kent, dat ook dat gruis geen kans krijgt de aarde te bereiken omdat het; voordat het aardoppervlak zou zijn bereikt, allang verpulverd is. De wolk geen kinderachtige, want de breedte ls vijftig miljoen kilometer die zich in een con stante baan om de zon beweegt, ontmoet elk jaar in dezelfde tijd de aarde. De kern ervan dringt rond 11 augustus op een hoogte van ongeveer tachtig kilometer de dampkring binnen, maar in totaal heeft zij drie weken nodig om er doorheen te komen. Het ls dus zeer wel mogelijk, dat er ruim voor en na de élfde augustus eveneens waarnemingen kunnen worden ge daan. Men moet dan kijken naar Per seus, een sterrenbeeld in de Melk weg tussen Cassiopeia en de noor delijke horizon, uit welke richting de meteoren (ook wel Perselden genoemd) komen. In de avond uren zijn ze twintig graden en te gen zonsopgang zeventig graden boven de horizon te zien. rig Jaar de namen van krakers door gegeven aan een huiseigenaar om „de rechtsgang te bevorderen". De PvdA- Kamerleden Roethof, Stoffelen en Van der Doef hadden de verantwoor delijke bewindslieden erover ophel dering gevraagd. Via de circulaires wordt nu het optre den van de politie ln dit verband aan regels gebonden. Zijn de namen van krakers bij de politie bekend uit hoof de van strafrechtelijk onderzoek, dan beslist de officier van Justitie of ze worden vrijgegeven. De huiseigenaar wordt dan eventueel ln staat gesteld een civiele ontruimingsprocedure te beginnen. De beslissing komt bij de burgemeester te liggen, wanneer de namen van de krakers langs andere weg bij de politie bekend zijn. Levenssfeer Volgens de minister van justitie zal het belang van de eigenaar ln princi pe voorop staan als hij althans alleen vla de namen van de krakers een civiele procedure kan beginnen. De bescherming van de persoonlijke le venssfeer van de krakers moet ln dat geval op de tweede plaats komen, zo blijkt uit de justitiële circulaire. Overigens krijgt de huiseigenaar de namen van de krakers niet zo maar. Hij moet eerst aangeven hoe hij te weten is gekomen dat de namen van de krakers bij de politie bekend zijn. Dit ls van belang om na te gaan welke rol de huiseigenaar zelf heeft ge speeld in het onderzoek waarbij de namen van krakers zijn achterhaald. Mocht blijken dat de hulseigenaar zelf een strafbaar feit heeft gepleegd om op die manier via een alsnog ln te stellen onderzoek achter de na men van de krakers te komen, dan mogen die niet worden verstrekt. In de circulaires wordt erop gewezen dat de politie geen strafrechtelijk on derzoek mag instellen louter en al leen om de namen van de krakers te weten te komen. Koningin Beatrix overhandigde gisteren in de Nieuwe* Kerk te Amsterdam aan bemanningsle den van de „Dar Pormoza" uit Polen een miniatuur zeilschip uit. De windjammer had de zeil race Denemarken-Amsterdam in de klasse van grootste schepen gewonnen. AMSTERDAM ANP) De stichting Koningin Wilhelminafonds heeft vo rig jaar ongeveer twintig miljoen gul den uitgegeven voor wetenschappe lijk onderzoek Inzake kanker. Dat ls een-derde van het totale bedrag dat ln Nederland aan kankeronderzoek wordt besteed. Dit blijkt uit het Jaarverslag 1979 van de stichting. Het fonds geeft de groot ste bijdrage aan het laboratorium van het Nederlands kankerinstituur en aan het An toni Leeuwenhoekhuls ln Amsterdam. DEN HAAG De inflatie is de afgelopen maand weer erger geworden. De prijzen stegen met 0,9 procent. De huurvrhoging alleen al veroorzaakte 0,8 procent stijging van het gemiddelde prijspeil. Niettemin viel ook vorig Jaar de huurvrhoging in juli, en was toen de prijsstijging toch slechts 0,3 procent. In de afgelopen twaalf maanden ste gen de prijzen 7,1 procent. Een Jaar geleden bedroeg dit Inflatiecijfer prijsniveau Juli 1979 vergeleken met juli 1978 nog maar 3,8 procent Dat was toen een laagterecord voor meer dan tien Jaar. Vooral vanaf december heeft de Inflatie echter een nieuwe opmars Ingezet In Juni werd even de pas ingehouden. Die maand daalde het prijsniveau met 0,1 procent, en bedroeg de inflatie van de laatste twaalf maanden 6,6 procent tegen 6,7 in mei. Deze kleine stap terug ln het inflatietempo is dus slechts tijdelijk geweest, want door de grote prijsstij ging ln juli is dit cijfer nu weer opge lopen tot 7,1 procent Drie Jaar gele den Juli 1977 was de Inflatie precies even erg. In de tussenliggende periode is zU steeds minder geweest Behalve de huren gingen de afgelo pen maand ook de gastarleven om hoog. De Invloed daarvan op het alge mene prijsniveau bedroeg 0,3 procent stijging. De dure verse groenten en woonkamermeubelen waren verder elk goed voor 0,1 procent prijsstij ging. Hier stonden prijsdalingen te genover, vooral vanwege de uitver koop. Goedkopere kleding drukte het prijsniveau met een half procent, en goedkoper schoeisel met 0,2 procent Uiteindelijk kwam er dus een gemid delde prijsstijging van 0,9 procent uit de bus. Van onze soc.-economlsche redactie UTRECHT Er is onenigheid ont staan tussen het bestuur van de Vere niging van Machinisten (WM en de directie van de Nederlandse Spoor wegen. Aanleiding is een door de WM uitgegeven advies aan alle ma chinisten om niet langer blind te va ren op het systeem van de automati sche treinbeïnvloeding (ATB). De automatische treinbeïnvloeding corrigeert de fouten van een machi nist die afwijkt van de instructies die hij via dat systeem krijgt. Het geldt als het meest perfecte beveiligings systeem ter wereld. Volgens de WM ls dit systeem echter nog steeds niet veilig. Dit wordt echter door de direc tie van de Nederlandse Spoorwegen, de ondernemingsraad van de NS en de vervoersbonden FNV en CNV be streden. In 1978 vonden er enkele storingen plaats ln het ATB-systeem. Dit tech nische mankement werd echter door de directie van de NS verholpen, maar zo zegt de WM, dit zou niet afdoende zijn gebeurd. De NS-dlrectie heeft de WM-be- stuurders laten weten dat zij zich met het advies aan alle machinisten om niet langer blind te varen op het systeem bulten hun boekje zijn ge gaan. Drie bestuursleden van de WM zijn inmiddels door de NS gestraft met een ernstige terechtwijzing. Volgens een woordvoerder van de vervoers bond CNV zijn de klachten van de machinistenvereniging niet terecht. „Of bet systeem van de ATB helemaal veilig ls, is natuurlijk niet absoluut te beantwoorden. Tech nisch gezien ls het volgens ons volko men <eilig, maar een storing ln de elektriciteit kan natuurlijk altijd ge- beuren. Maar er is slechts een heel kleine kans aanwezig dat er zich een incident zou kunnen voordoen," al dus een woordvoerder van de CNV- bond, die de klachten van de WM van de hand wijst Van een onzer verslaggevers ROTTERDAM De meerderheid i van de Raad van Kerken in Rhoon neeft zich gedistantieerd van een brief die onlangs door enkele leden aan staatssecretaris Haars (justitie) werd verstuurd naar aanleiding van de dood van een 25-Jarige Marokkaan door een pistoolschot van een politie man. De raad wenst de Inhoud van de brief niet voor zijn rekening te nemen. In het bijzonder is men het oneens met verwijzingen in de brief naar de KGB en de Zuidafrikaanse pasjes- wet. De opstellers van de brief, een gereformeerd predikant en een pas toor, zouden volgens de meerderheid emotioneel hebben gehandeld. Van onze redacteur wetenschappen DEN HAAG Stadsverwarming zoals dat nu ln tal van steden wordt bedreven en opgezet, ls zo ongeveer de duurste manier om energie te besparen. Hiervoor waarschuwt het Centrum voor energiebesparing in een gisteren verschenen brochure over optimale woningverwarming. EPE (ANP) De 35-Jarige B. N. W. Koster uit Den Helder is gisteren ln de omgeving van een camping in Epe waar hij verbleef door de bliksem getroffen en op slag gedood. Zijn zwa ger werd eveneens getroffen. De man was enkele uren buiten bewustzijn maar liep geen verwondingen op. Het «achtoffer was gehuwd en vader van twee kinderen. In veel gevallen is een tech nisch kleinschaliger oplossing stukken voordeliger, aldus het centrum, dat zichzelf om schrijft als een „vereniging van groeperingen en organisa ties die zich richten op het scheppen van zinvolle werk gelegenheid en behoud van welvaart door vermindering van het gebruik van energie, milieu en grondstoffen. De huidige stadsverwarming vermindert niet alleen het energieverbruik maar ook de welvaart, vindt het centrum. Ondanks miljoenen over heidssubsidie worden bewo ners ln gemeenten als Nieuwe- gein en vooral Capelle aan den IJssel geconfronteerd met hogere rekeningen dan bij verwarming met een gasketeL Maar voorzitter ir. Theo Pot- ma heeft hardere argu menten. Het centrum werd in 1978 bij het probleem betrokken, toen de gemeenteraad van Breda om evaluatie vroeg van het door de KEMA (samenwer kende elektriciteitsbedrijven) opgestelde plan voor stads verwarming. Het centrum rapporteerde dat een klein schaliger opzet met betere Iso latie van de huizen nog meer energie zou besparen, voor de bewoners goedkoper zou uit komen en het financiële risico van het project zou verklei nen. „De besluitvorming lag echter al zo vast en zoveel partijen hadden zich al gecon formeerd aan het KEMA-plan dat een wijziging van de opzet onmogelijk bleek." Onderzoek In het verlengde van deze af faire besloot het centrum sa men met het regionale gasbe drijf Intergas uit Oosterhout, nu eens systematisch te gaan uitzoeken hoe je in de verwar- mingsscctor met het minste geld het meeste energie be- sppiri I hure is geha lten van die studie. Deze .t een uitge- b maar de be st .varring was zo groot it men met publikatle niet langer wilde wachten. Het rapport geeft geen een duidig antwoord. In sommige situaties blijkt dat verbeterde woningisolatie en individuele •CV-ketels (van het moderne type met hoog rendement) de grootste energiebesparing geeft tegen de laagste kosten. In andere gevallen zal blok- verwarming met een warmte krachtinstallatie (die ook elektriciteit produceert) de beste oplossing zijn. En er zijn ook situaties waarin de echte grootschalige stadsverwar ming het beste is. Dat is met name het geval als een elektri citeitscentrale vlakbij is, zo dat het geleverde water on derweg niet te veel afkoelt, en als de bebouwing zeer dicht is, zodat het distributienet niet te duur wordt. Lelystad In een opmerkelijk rekenvoor beeld laten de auteurs zien dat de investering per woning in de stadsverwarming van Lelystad, 10.000 gulden, daalt tot 6.600 gulden wanneer op papier het systeem ln blokken van honderd huizen wordt ge hakt, die elk een warmte krachtinstallatie krijgen. De bereikte energiebesparing is ongeveer gelijk. Bijna alle tot nog toe goedge keurde grootschalige projec ten voor stadsverwarming zijn ontstaan onder architec tuur van de KEMA. Onder deel van de filosofie is dat er in de wijken geen gasnet wordt aangelegd „alleen maar" voor het koken: dat is te duur, er zal elektrisch ge kookt moeten worden. Dat leidde ln eerste instantie tot beleefde onmin met de gasbe- drijven, die witte plekken za gen vallen ln de landkaart van hun monopolie. Dat lijkt nu te worden gecompenseerd, aldus het rapport, door de distribu tie van het warme water aan het gasbedrijf te gunnen. Concurrentie In Nieuwegeln was die koppe ling niet gelukt. De concur rentiepositie die daardoor bleef bestaan de bewoners kónden een gasaansluiting krijgen als ze dat wilden heeft volgens hun coördinator J. Engberts hun positie ver sterkt toen zij met het warm te bedrijf ln conflict kwamen over de tariefstructuur. Overi gens bestrijdt het Centrum voor energiebesparing de stel ling dat een kookgasnet bij stadsverwarming te duur zou zijn. Ze hebben het voor de gemeente Hoorn doorgere kend, en elektrisch koken bleek voor de bewoners duur der dan het aanleggen van een kookgasnet, nog afgezien van het extra energieverbruik bij elektrisch koken. De moraal van het verhaal blijft, dat de beste oplossing voor woningverwarming en wat daar aan vast zit, voor elke situatie apart uitgere kend moet worden. En dan, aldus het rapport, door een instantie die geen belang heeft bij het leveren van elek triciteit of gas. Van een onzer verslaggevers ROTTERDAM De Rotter damse hoofdcommissaris van politie A. Vermelj en burge meester Van der Louw hebben geen uitlatingen gedaan waar uit opgemaakt kan worden dat ze vrouwen zien als tweede rangs burgers, die minder ge schikt zijn om ln dienst te tre den van de politie. Dit heeft minister Wiegel (binnenlandse zaken) meegedeeld in ant woord op vragen van het PvdA- kamerlid mevrouw Schaapman. Volgens mevrouw Schaapman zou de hoofdcommissaris heb ben gezegd dat de komst van grote aantal vrouwen in een politiekorps ten koste zou gaan van het „mannelijk element". Burgemeester Van der Louw zou daaraan tijdens een ver gadering van de raadscommis sie voor politie-aangelegenhe- den in Rotterdam hebben toegevoegd dat gezien het gro te verloop onder vrouwelijk personeel gesproken zou kun nen worden van „constant min der ervaring bij de politie". Volgens minister Wiegel heeft de hoofdcommissaris met zijn opmerking over het .manne lijk element" willen wijzen op het feit dat opname van naar verhouding meer vrouwen dan mannen ln het korps ten koste zou gaan van dit mannelijk ele ment terwijl dit element vooral ln geweldsituaties hard nodig is. De burgemeester heeft, aldus de bewindsman, gezegd dat vrouwen gemiddeld maar ruim vier Jaar bij de Rotterdamse politie in dienst blijven. Zijn opmerking over de geringe er varing moet dan ook tegen de ze achtergrond worden gezien, aldus Wiegel. Overigens heeft burgemeester Van der Louw ook gezegd de komst van meer vrouwen bij de politie wense lijk te vinden, aldus de minis ter ln zijn antwoord. „Misschien brengen ze zoveel geluk, dat ik op zekere dag een pony krijg".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 3