Onder tien huizen
in Stolwijk gif
weer
kan boeren redden
[ijverheid gaat
leer investeren
De ooievaar wordt steeds schaarser
Nerveuze
spanningen
Valdispert
'Dag van het Paard'
op renbaan Duindigt
WEG IN
EIGEN
LAND
vreest rampzalige ontwikkeling langs grote rivieren
15
j Piloot komt om
bij neerstorten
ran straaljager
Kippenhouders
zijn actiegroep
een slag voor
daar blijft'n mens gezond bij!
Lodewijk Meeter
wint achtste race
bij skütsjesilen
Toren bezet tegen
plan kerncentrales
Onderzoek naar doodsoorzaak in het bekende Oudewaterse nest
jJJÉNSDAG 23 JULI 1980
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
3
Op de renbaan Duindigt (bij Den
Haag/Wassenaar wordt vandaag
voor de veertiende keer de ..Dag
van het Paard" gehouden met vele
..aangespannen" nummers, zoals
een demonstratie met vierspan
nen en vijfspannen Een hoogte
punt wordt ongetwijfeld, aldus de
organisatoren, het concours 2-
spannen Friezen, waaraan tien
combinaties zullen deelnemen
Het nummer wordt uitgevoerd
met de originele Friese sjezen met
een bemanning, gestoken in kle
derdracht.
Ook trekpaarden zullen op Duin
digt een eigen show verzorgen met
zeventien aanspanningen, terwijl
het rassendefilé centraal zal
staan, waarvoor alle in Nederland
gevestigde stamboeken een af
vaardiging sturen van één hengst
en drie merries.
Als bijzonderheid is in het pro
gramma het nummer ..Sprint van
mens tegen Paard" opgenomen
over vijftig meter. Een aantal atle
ten heeft deze uitdaging aan
vaard. maar in Duitsland bleek
dat over deze afstand vele paar
den sneller waren dan de mens
Vooral de pony-paarden blonken
hierin uit.
En natuurlijk wordt er op deze
dag ook „gedraafd" en „gerend",
respectievelijk om de Baron van
Heemstra-beker (2600 mi en de
Engelse Volbloed-prijs (3200 m).
De- „Dag van het Paard" begint
om 13.00 uur.
In Veere wordt vandaag een Vis
serijdag gehouden met nettenboe
ten en modelscheepsbouw op de
kaai. terwijl er gelegenheid is in de
stadshaven een vissersboot te be
zoeken. Hongerigen kunnen smul
len van verse vis en gekookte mos
selen en daarna 's avonds in het
verenigingsgebouw een film bekij
ken over visvangst en schelpdie
rencultuur.
Hellendoorn heeft de manifesta
tie „Landbouw 80 presenteert",
waarop van 9.30 tot 17.30 uur alle
facetten van het hedendaagse
boerenbedrijf worden getoond.
Dieren, produkten. mensen en ma
chines Plaats: Hofmansweide. En
s avonds om niet te vergeten een
boerenbal in „De Delle"
In Steenwijk is er de hele dag een
braderie met touwtrekken, een
disco-show. simultaan-dammen.
paalzitten en touwklimmen. Dit
alles in het kader van de Midweek
feesten
Tot eind augustus kan in het ge
meentehuis van De Lier het werk
worden bewonderd van tien ama
teurs. Er zijn olieverfschilderijen,
gouaches, aquarellen, pentekenin
gen. wandkleden en achterglas
schilderijen te zien Gedurende de
kantooruren is de tentoonstelling
gratis toegankelijk
Wie meer van de natuur houdt kan
in de Flevohof terecht, waar een
gp-oot assortiment van nieuwe le
lies de komende weken staat te
pronken. Bloemsierkunstenaar F.
Hulsken uit Bussum heeft voor
een passend arrangement gezorgd
en het geheel staat in het teken
van Nederlandse klederdrachten.
De stoffen die in de Stolwijkse wijk
gevonden zijn, zijn: benzeen, tolueen
en xyleen. Een zogenaamd snuffelon-
derzoek van een Wagenings bodemin
stituut zal deze week de precieze om
vang van de verontreiniging moeten
vaststellen, aldus een woordvoerder
van de gemeente Stolwijk. Een drink-
wateronderzoek heeft nog geen spo
ren van verontreiniging opgeleverd.
In de wijk waarom het gaat. Zwaluw
hof. staan tien woningen. De grond is
bouwrijp gemaakt onder meer door
stortingen in maart 1971 van het Rot
terdamse bedrijf Wijnstekers. De
werkgroep „Schoner Krimpener-
waard" attendeerde de gemeente
Stolwijk daarop, nadat bekend was
geworden dat Wijnstekers ook be
trokken was geweest bij stortingen in
Lekkerkerk-west.
Dit bedrijf trok zich in 1971 terug
voor verdere stortingen in Stolwijk,
nadat de gemeente lopende de hin
derwetprocedure de voorwaarden
daarvoor had aangescherpt. De wijk
Stolwijk-Oost. waar enkele tientallen
woningen staan, is nu met stortingen
op de traditionele wijze (zand en der
gelijke) bouwrijp gemaakt. „Daar
mogen we nu erg blij om zijn." aldus
de woordvoerder in Stolwijk
De gemeente gelooft niet dat er spra
ke kan zijn van een nieuw „Lekker-
kerk": het gaat hier maar om een
gering aantal woningen, de lucht in
de kruipruimten onder de woningen
is niet verontreinigd en de waterlei
ding- en gasbuizen zijn evenmin aan
getast.
Utrechts comité grendelt speeltuin af
STOLWIJK/UTRECHT (ANP) Onder een bungalowpark in"
de Zuidhollandse plaats Stolwijk in de Krimpenerwaard zijn
in het grondwater giftige stoffen aangetroffen. In het Utrecht
se Gifkomitee verenigde wijkcomités hebben gisteren de
hekken van een speeltuin in het eveneens verontreinigde
Griftpark met kettingen afgesloten.
In h?t Utrechtse Griftpark zijn de
giftige stoffen ben2een, fenol, nafta-,
leen en tolueen, aangetroffen, afkom
stig van de voormalige gasfabriek en.
een drukkerij In de afgelopen twee-
maanden zijn 108 bodem- en water
monsters onderzocht op de aanwezig
heid van de giftige stoffen en de tot
nu toe bekende resultaten van dat
onderzoek heeft de gemeente Utrecht-
voor advies gestuurd naar de inspec- ,-
tie volksgezondheid. Maar die ziet
voorlopig nog geen aanleiding tot het
nemen van maatregelen.
De wijkcomités uit de omgeving van
het park willen echter dat er snel
maatregelen worden getroffen. De
sluiting van het hele park is voor de
comités te kostbaar, maar volgens
een woordvoerder hebben zij met de
afsluiting van de speeltuin al vast iets
willen doen. Kinderen die gisteren
tevergeefs naar de speeltuin kwamen,
kregen een stencil mee voor hun ou-
ders, waarin de zaak nog eens uit de
doeken werd gedaan.
„Dat heeft de muzieklerares ge
daan
het minimale aantal van vijf
wilde broedparen. Opvallend
is dat buiten de bekende nes
ten zoals in Oudewater en
Schoonrewoerd sinds enkele
jaren ook een paartje broedt
midden in de reigerkolonie bij
Voorschoten.
De achteruitgang van de ooie
vaar is te wijten aan meerdere
oorzaken. Een van de belang
rijkste is de intensivering van
de landbouw, waardoor de
voor de ooievaar geschikte
leefwerelden verdwenen. De
ooievaar, die onder meer mui
zen. kikkers, mollen en wor
men eet, zag zijn voedselaan
bod ook dalen door het ge
bruik van bestrijdingsmidde
len. Verder eiste het toene
mend aantal hoogspannings
leidingen een hoge tol onder
ooievaars, die op weg naar
hun winterkwartier in Afrika
ook nog worden geconfron
teerd met een steeds meer
aantal Jagers.
Ringen
In sommige streken van Afri
ka hadden de jagers het voor-
een onzer verslaggevers
Ongeveer twee-
veehouders in Urn-
Gelderland en Overijs-
moeten ten gevolge van de
een flinke scha-
st incasseren. Volgens Ir.
f*'uteijn, voorzitter van het
bouwschap, wordt de
and voor een aantal boe-
werkelijk rampzalig, als
t weer veel gaat regenen.
vreest ook dat tal van boeren dan
deel van hun veestapel moeten
rkopen. Bestuurders van het land-
iwschap en van de boeren-organi-
ies hebben gisteren aan de drie
incies een werkbezoek gebracht,
it er uit het rivierengebied veel
otrustende signalen waren ont-
zitter J. D. Leeuwma van de Gro
ninger Maatschappij van landbouw
heeft gisteren in het noorden de toe
stand verkend. Hij denkt dat de Gro
ninger boer een regenschade zal heb
ben van tien- tot honderdduizend gul
den. In deze provincie gaat het vooral
om de suikerbieten- en aardappelen
oogst, die ernstig worden bedreigd.
De boeren langs de Maas, Rijn, Waal
en IJssel die hun vee uit de weilanden
hebben moeten halen, lijden volgens
de voorzitter van het Landbouw
schap een dubbele strop. De dieren
moeten worden bijgevoerd, zodat de
voor de winter bedoelde „kuil" moet
worden aangesproken, en de melk-
produktie loopt terug, in bepaalde
gevallen wel met 25 procent. Een boer
die bijvoorbeeld zestig koeien heeft
lijdt zo een schade van enkele hon
derden guldens per dag.
Steun
Indien de weersverbetering van giste
ren aanhoudt, dan zullen de boeren
het volgens Luteijn wel redden, maar
de schade blijft desondanks aanzien
lijk. Het Landbouwschap speelt met
de gedachte een beroep op de over
heid te doen als de situatie voor de
boeren al te ongunstig wordt. De
steun zou dan individueel kunnen
worden aangevraagd, maar eventueel
ook per gebied. In het dagelijks be
stuur van het Landbouwschap wor
den overigens al stemmen gehoord
dat er nu al niet meer kan worden
gesproken van een normaal bedrijfs
risico.
Behalve voor de veehouderij ziet het
er donker uit voor de akkerbouw, de
tuinderij en de sierteelt. Grote hoe
veelheden mais dreigen verloren te
gaan, maar ook hele velden met aard
appelen, groenten, fruit en bloemen
liggen te rotten in het water. In
noord-Limburg staat op veel plaatsen
het water vijftig centimeter hoog in
de kassen van de tuinders. Vooral de
komkommers hebben veel te lijden
omdat de wortels van de planten zijn
verrot.
Consument
„De consument zal er weinig van mer
ken wat de prijsontwikkeling be
treft". aldus Luteijn, die denkt dat de
toestand voor een aantal boeren
werkelijk rampzalig zal worden als
het weer niet blijft zoals het gisteren
was. „Onze grootste zorg is nog, dat
er straks onvoldoende ruwvoer voor
het vee zal zijn."
Overal langs de rivieren zijn de pro
blemen groot, maar speciaal voor
Limburg komt er nog bij dat daar, als
het water gaat zakken, een laag slib
achterblijft. Het vee heeft dan buiten
weinig te consumeren.
Tijdens de rondtocht door de drie
provincies is gisteren gebleken dat in
gebieden waar de ruilverkaveling is
doorgevoerd de problemen wat min
der groot waren dan elders.
EK HAAG (ANP) In de nijverheid
jaar beduidend meer worden
jffiwsteerd in vaste activa (gebou-
re.",,lachines en dergelijke) dan in
löe bedrijfstakken industrie en
1979.
IILZE-RIJEN (ANP) Op de vlieg-
asis Gilze-Rijen is gistermiddag
Drt een uur een NF-5A-straaljager
in de koninklijke luchtmacht neer-
tstort. De piloot. Hans Könings (30)
tOldenzaal, de enige inzittende van
t toestel, kwam daarbij om het
ren. De straaljager is bij het begin
in de startbaan na het maken van
n looping op de basis Gilze-Rijen
ergestort. Het toestel nam niet deel
in de oefening waaraan ondermeer
ik het F-16 testteam op dit moment
eedoet.
e verongelukte straaljager was af-
Dmstig van de vliegbasis Twente.
BARNEVELD (ANP) Pluim
veehouders hebben dinsdag
morgen een stokje gestoken
voor een demonstratieve actie
van „Lekker Dier." Als onder
deel van de actie „Trap je rot
voor een batterij verbod" wil
den actievoerders een krans
leggen bij een beeldje van een
kip in het centrum van Barne-
veld. Pluimveehouders waren
.Lekker Dier" evenwel voor: zij
hadden de kip gekooid in de
vorm van een batterij, waar
door „Lekker Dier" genood
zaakt was de krans op eerbiedi
ge afstand van de kip te plaat
sen. Naast het beeld hadden de
pluimveehouders verder een
immense Barneveldse kip met
erekransen opgesteld met de
tekst „Hier sta ik dan als trots
van de boerderij, groot gewor
den op de legbatterij". De ge
kooide kip droeg de leus „Ik wil
geen krans maar een kans".
..Lekker Dier" zet zich onder
meer in voor het welzijn van de
kip. De actiegroep wil de batte
rijen uitbannen, zodat de kip
weer vrij kan rondlopen. „Dat
is prachtig, maar kunnen de
actievoerders dan niet begrij
pen dat niet alle kippen in een
boomgaard gehouden kunnen
worden. Mensen kunnen zich
aanpassen aan gewijzigde om
standigheden, dieren bezitten
eveneens de mogelijkheid om
zich aan te passen. Wie daar
van doordrongen wil raken
moet zelf maar eens op een
pluim veebedrijf komen wer
ken". liet een woordvoerder
'ou de intensieve veehouderij
Barneveld weten
delfstoffenwinning voorzien een stij
ging van achttien procent, bij de
nutsbedrijven wordt gerekend op een
stijging van 22 procent. In 1979 werd
alleen door de bedrijfstak industrie
meer geld gestoken in vaste activa.
De bedrijfstakken delfstoffenwin
ning en bouwnijverheid gaven een
afname te zien vergeleken met 1978,
terwijl de nutsbedrijven evenveel in
vesteerden.
Uit de door het Centraal Bureau voor
de Statistiek gepubliceerde investe-
ringsgegevens voor de nijverheid
over de jaren 1979,1980 en 1981 blijkt,
dat de industrie in 1979 voor 7,9 mil
jard gulden investeerde, 2,1 procent
meer dan in het jaar daarvoor. Voor
1980 wordt in de industrie een duide
lijke toename verwacht: met achttien
procent tot 9,3 miljard. Die stijging
kan volgens het CBS voor een belang
rijk deel worden toegeschreven aan
de verwachte toename aan investe
ringen in de aardolie-industrie van 0,8
miljard gulden.
TILBURG (ANP) - Nederlands
grootste kermis, van afgelopen zater
dag tot en met morgen in Tilburg, is
door het zeer slechte weer voor de
meeste exploitanten uitgelopen op
een financieel debflcle. Vooral de ex
ploitanten van de grote onoverdekte
attracties zullen de staangelden in
totaal anderhalf miljoen gulden de
komende dagen niet meer kunnen
terugverdienen, zo menen zij.
Voorzitter Luteijn van het Landbouwschap, in Hasselt in gesprek
met de landbouwer Koers (links), die door de nattigheid zijn 110
koeien en honderd stuks jongvee op stal heeft staan.
ADVERTENTIE
Egmond aan Zee: waar maandag
de golven over het strand spoel
den en grote schade aanrichtten,
daar zaten gisteren duizenden
mensen van de zon te genieten.
Van een onzer verslaggevers
WOUDSEND Lodewijk Meeter, de
schipper van het skütsje uit Huizum.
heeft gisteren op het Heegermeer bij
Woudsend de achtste wedstrijd van
het skütsjesilen gewonnen. Meeter.
die dit jaar nog weinig heeft laten
zien, finishte met een flinke voor
sprong op de skütsjes van Lemmer.
Heerenveen en Langweer, die binnen
een paar seconden over de eindstreep
kwamen. Daarna volgden Sneek,
Grouw. en de Zuidwesthoek. In de
algemene rangschikking is de span
ning toegenomen: na aftrek van het
slechtste resultaat leidt Lammert
Zwaga uit Langweer (10,8 punten)
voor Jan van Akker uit Sneek (11,9).
Joop Mink uit Grouw (15) en Lode
wijk Meeter (16.9).
De centrale commissie voor het
skütsjesilen (SKS) die jaarlijks het
Friese zeilfestijn organiseert, bestond
gisteren 35 jaar. Amper twee maan
den na de bevrijding in 1945 werd
deze opgericht en deden twintig
skütsjes mee aan de allereerste zeil
wedstrijden. Zes jaar later waren er
nog maar drie skütsjes in de strijd.
Sinds een aantal jaren bestaat de
skütsjevloot uit veertien oude zeil
jachten.
Vandaag en morgen wordt het sküts
jesilen voortgezet op het IJsselmeer
bij Lemmer (14 uur), vrijdag is de
slotwedstrijd op het Sneekermeer bij
Sneek.
EMMELOORD (ANP) Leden van
de actiegroep „Zon" (zuinig op de
Noordoostpolder) hebben gisteroch
tend de watertoren van Emmeloord
bezet uit protest tegen het voorne
men van de regering om twee kern
centrales in de Noordoostpolder neer
te zetten. 'Toeristen die zomers de
toren plegen te beklimmen konden er
niet meer op. De actievoerders het
zijn er waarschijnlijk elf hebben
gezegd dat de drinkwatervoorziening
van de polder door hun actie niet in
gevaar komt.
Er hangen nu spandoeken met anti
kernenergie-leuzen aan de toren. In
Emmeloord zijn pamfletten met
soortgelijke teksten uitgedeeld.
EETHEN (ANP) Een verkeersonge
val in de Noordbrabantse gemeente
Eethen heeft gistermiddag het leven
gekost aan twee inwoners van Wijk
en Aalburg. De 50-jarige 8. A. Duister
uit die plaats verleende op een krui
sing met zijn auto geen voorrang aan
een andere personenwagen. Hij over
leed ter plaatse aan zijn verwondin
gen. Zijn passagier, de 49-jarige A.
van Vliet, overleed op weg naar een
ziekenhuis. De bestuurder van de an
dere auto raakte licht gewond.
door Hans Schmit
OUDEWATER De jonge ooievaar die vorige week dood op het bekende
ooivaarsnest op het stadhuis van Oudewater is aangetroffen, is door een
natuurlijke oorzaak om het leven gekomen. Het Centraal diergeneeskundig
instituut in Doom heeft echter nog niet de doodsoorzaak kunnen vaststellen
van het volwassen mannetje dat eveneens op het nest werd gevonden.
Het kadaver van de vader is
gisteren voor verder onder
zoek naar Rotterdam ge
stuurd, omdat er mogelijk
sprake van vergiftiging is.
Volgens drs. Th. Smit van het
instituut heeft het volwassen
mannetje een week of twee
dood op het nest gelegen. In
de slokdarm werden de resten
van een mol gevonden, waar
uit blijkt dat de ooievaar nog
kort voor zijn dood heeft gege
ten. In Rotterdam wordt on
derzocht of de mol vergiftigd
is geweest
Dood
Op het nest in Oudewater, dat
reeds voorkomt op een schil
derij van Dirck Stoop uit 1656.
werden dit jaar drie jonge ooi
evaars geboren. Vorige week
werd duidelijk dat er iets mis
was en bij een inspectie van
het nest werden het dode
mannetje, een dood jong en
nog één levend jong aange
troffen. Het derde jong was
kennelijk al eerder overleden
en het nest uitgewerkt. Het
nest in Oudewater wordt mo
menteel nog bewoond door de
moeder en het ene jong; beide
vogels maken het goed.
De dood van een volwassen en
twee jonge ooievaars bete
kent een gevoelig verlies voor
de zeer zorgelijke stand van
de ooievaar in Nederland.
Sinds het begin van de jaren
zeventig broeden nog maar
vijf tot elf paar wilde ooie
vaars in ons land. Dit jaar zijn
er nog slechts vijf wilde paren.
In vroeger eeuwen was de ooi
evaar met zijn opvallende
zwart-witte verenkleed en ro
de poten en snavel een veel
geziene verschijning. Hij
broedde niet alleen in bomen,
maar zocht ook de nabijheid
van de mens op, die de ooie
vaar beschouwde als een
toonbeeld van ouderliefde.
Achteruitgang
In de zeventiende en achttien
de eeuw (de mens stelde toen
al palen, daken en schoorste
nen als nestgelegenheid ter
beschikking) moet de ooie
vaar talrijk zijn geweest, maar
pas aan het begin van deze
eeuw werd begonnen met het
Het nest in Oudewater toen
er nog geen moeilijkheden
waren.
tellen van de nesten. Toen
had echter al, in het midden
van de vorige eeuw. een sterke
achteruitgang plaatsge
vonden.
In 1913 werden vijfhonderd
nesten geteld; kort voor het
begin van de Tweede Wereld
oorlog waren nog 312 nesten
bewoond. Na de oorlog zette
de afname zich sterk door. tot
al gemunt op geringde vogels
van de ringen werden amulet
ten en dergelijke gemaakt.
Om die reden is jaren geleden
het ringen van ooievaars ge
staakt.
Sinds kort echter worden er
weer ooievaars geringd om
enig inzicht te kunnen krijgen
in het effect van de helpende
hand die Vogelbescherming
de ooievaars biedt. Die steun
bestaat uit het ooievaarsdorp
Het Liesveld in Groot Am-
mers, waar zoveel mogelijk
ooievaars worden gefokt. Het
is de bedoeling dat deze ge
fokte ooievaars in buitensta
tions worden ondergebracht
en dat de jongen die in een
buitenstation worden gebo
ren, vrij kunnen opgroeien.
Momenteel zijn deze buiten
stations in Herwijnen en in
het Friese Eernewoude. In de
afgelopen jaren hebben reeds
enkele gemengde paren van
een wilde en een gefokte ooie
vaar gebroed (drie in 1978 en
twee in 1979). Vogelbescher
ming hoopt op deze wijze de
ooievaar als broedvogel voor
Nederland te kunnen be
houden.
ADVERTENTIE
rusteloosheid, examenvrees.
Ook u kunt kalmer leven met
een zuiver natuurprodukt
uit de valeriaanwortel.
Uitsluitend bij
apotheker en drogist.
Lees vooraf de gebruiksvoorschriften
