ïroente en fruit leden
log niet onder regen
Enorme gasvondst
voor Noorse kust
fVitte magiërs geven
strompelaars moed
Olie-opslagtanks in
Europa zitten vol
Lucifersreclame
op derde plaats
Spaarpandbrief 1980/85
Pandbrief 1980 per1982/88
oduktschap: Paniekberichten zijn loos alarm
-onderzoek
j aar gasprijs
sjor tuinders
Vaarwegen raken vol met tankschepen
^Wéstiand Utrecht Hypotheekbank
Cassetterecorder
voor krat pils
Texas Instruments
mag geen verplichte
vakantie opleggen'
STER-reclame
voor suikervrije
cola verboden
^WesÜand Utrecht Hypotheekbank
Tijdens vierdaagse 1350 uitvallers
Medaille
Volgend jaar ruim
60.000 werklozen
in de bouwwereld
bjjDAG 18 JULI 1980
FINANCIËN EN-ECONOMIE
TROUWKWARTET P 11 - R 15 - HS 13
onze redactie economie
[STERDAM Paniekberichten over aanzienlijke schade die door het aanhoudend slechte
er zijn toegebracht aan allerlei gewassen, zijn loos alarm. De Nederlandse tuinders hebben
inig of niet te lijden onder de nattigheid, die hun integendeel een meevaller lijkt te
lorgen.
retails M van 't Riet. van het dérland slechts onder glas geteeld",
duktschap voor Groente en Fruit aldus Van 't Riet.
an mening dat de Nederlandse 0ok h(.t Produ|<t5chap voor Akker-
bouwprodukten spreekt met klem al
le alarmerende berichten tegen: Voor
granen en aardappelen is het nog veel
te vroeg", zegt een woordvoerder. „Er
is nog geen zinnig woord over te zeg
gen. De vroege aardappels hebben
een klein beetje schade opgelopen
rN door belemmering in de groei. Maar
>ulans voor de export Daardoor veel aardappeis zijn er in Ne
gen de prijzen, met alleen in het derland niet." Mocht er onverhoopt
«nland. maar ook binnenlands.
ider heel wat beter tegen de huidi-
klimatologische omstandigheden
opgewassen dan tuinders in de
irlanden. die dan ook aanzienlijk
schade hebben geleden De
rdoor toenemende vraag naar
ente en fruit in het buitenland, is
-ens Van 't Riet een behoorlijke
houden om het gras niet te veel te
beschadigen, maar daar blijft het dan
ook bij Alleen de hooi-oogst dreigt
bij een aantal boeren te mislukken,
omdat het voor het drogen, dat ge
woonlijk op het land gebeurt, te nat
Van onze redactie
economie
AMSTERDAM Op
het continentale plat
voor de Noorse kust is
de „grootste aardgas
vondst tot nu toe" ge
daan. Het Noorse Olie
Directoraat, dat de
vondst wereldkundig
heeft gemaakt, voegt
daaraan toe. dat be
halve het grootste off
shore (buitengaatse)
gasveld, ook de aanwe
zigheid van omvangrij
ke oliereserves waar
schijnlijk is.
De vondst, in het zogenaam
de blok 31/2 voor de Noorse
kust ongeveer 100 kilome
ter uit de kust ter hoogte
van Bergen werd gedaan
door de Staoil/Shell Groep
na een derde boring in het
betrokken gebied Twee eer
dere boringen hadden al
aanwijzingen gegeven, dat
het bestaan van een groot
gasveld waarschijnlijk was.
Volgens voorlopige uitkom
sten bevat het nieuwe gas
veld tenminste 2000 miljard
kubieke meter aardgas, on
geveer evenveel als de oor
spronkelijke voorraad bij
Slochteren. Gebaseerd op de
huidige gasprijzen zou het
nieuw ontdekte veld een
waarde vertegenwoordigen
van om en bij de 800 miljard
gulden
Verwacht wordt, dat de pro-
duktie van het enorme gas
veld, aangetoond op 2570
meter onder de zeebodem,
niet voor 1990 een aanvang
zal kunnen nemen. De Noor
se Shell Groep heeft een be
lang van 35 procent in het
nieuwe veld, waarvan de
helft toekomt aan de Noorse
staatsoliemaatschappij Sta-
toil. Verder hebben drie an
dere maatschappijen elk
nog een belang van 5 pro
cent.
Staking verloopt
Als gevolg van de nieuwe
gasvondst ziet het ernaar
uit. dat in de jaren 1990 en
volgende de inkomsten van
Noorwegen uit hoofde van
olie en gas jaarlijks tussen
de 20 en 25 miljard gulden
zullen bedragen Tegen die
tijd zal olie en gas 40 a 45
procent van de totale Noorse
export uitmaken en 20 a 25
procent van het bruto natio
nale produkt van Noor
wegen
Het grootste deel van de
t weeduizend arbeiders op de
Noorse booreilanden is don
derdagochtend na een sta
king van vijftien dagen weer
aan het werk gegaan. Van
daag wordt een wet van
kracht die voorziet in instel
ling van een loonbemidde-
lingskantoor. dat bindende
besluiten kan nemen waar
op geen beroep mogelijk is:
Het zal de werknemers dwin
gen het werk te hervatten.
Het duurt enkele dagen
voordat de produktie weer
normaal wordt. Noorwegen
heeft al twee miljard dollar
aan belasting en rechten
door deze staking verloren.
De staking van tweeduizend
arbeiders bij de proefborin
gen op het Noorse continen
tale plat om hoger loon
wordt wèl voortgezet. Deze
staking duurt nu een week.
t Riet kan niet precies zeggen
veel onze export precies is geste-
in geld of in hoeveelheid
gens hem is het een misverstand,
vooral de natte periode van de
'r elopen vier. vijf weken voor scha-
heeft gezorgd, de droogte in mei
eft wel een slechte invloed op veel
passen gehad. Uit gegevens van
produktschap blijkt dat alleen de
jchte fruitsoorten" zoals kersen,
ipbozen. aardbeien en bessen on-
de regen te lijden hebben. Bij de
oogte in mei moesten vooral enkele
i peulvruchten, uien en poot-,
ipelen het ontgelden.
tote schade is geen sprake. In
feiling tot wat velen denken,
t amper onder de stortbuien
Komkommer wordt in Ne-
Ml
USSEL (ANP) De Europese
missie gaat een onderzoek instel-
naar de prijs die de Nederlaiidse
ij stuinders betalen voor aardgas.
opees landbouwcommissaris
JJjj idelach, die dit onderzoek giste-
aankondigde, constateert in een
kdocument dat het speciale tarief
a# de Nederlandse glastuinders be-
n, een element is dat de concur-
k in de Nederlandse glastuin-
v verstoort. Verderop in het do-
[9® ient zegt hij echter dat geen actie
emomen wordt voor en aleer is
gesteld of de Nederlanders voor-
n genieten die andere aardgasge-
ikers niet hebben. Gundelach legt
«Hfflief volgende week voor aan de
:rs van landbouw van de ge-
thap Het onderzoek is onder-
gebaseerd uit een artikel in het
Irag dat steunmaatregelen in
'meenheid verbiedt.
:ls wil Gundelach dat de mi-
komende dinsdag in hun ver-
piering al een resolutie aannemen
nann de lidstaten gevraagd wórdt
nop toe te zien dat tuinders voor hun
J udgas, vloeibaar petroleumgas. die-
l tlolie of residu-olie hetzelfde betalen
andere gebruikers. Een eerste Ne-
landse reactie in Brussel was dat
„absurd" lijkt een onderzoek aan
londigen en dan tegelijkertijd de
idkeuring te vragen van een reso-
e, waarin aangedrongen wordt op,
gelijkmaken van energieprijzen
mmissaris Gundelach heeft begin
al het onderzoek aangekondigd
arvan hij nu zegt dat het onderweg
opnieuw een periode van zware re
genval inzetten tegen de tijd dat er
geoogst moet worden (september)
dan is het volgens het produktschap
waarschijnlijk dat het leger wordt
ingeschakeld, zoals ook een aantal
jaren geleden gebeurde Het ministe
rie van landbouw overlegt hierover
met het ministerie van defensie. Gra
nen. die tegen eind augustus worden
geoogst, hebben nog niet zichtbaar
onder de regen te lijden gehad.
Hoewel hier en daar geruchten gaan
dat koeien niet in de wei zouden
kunnen, omdat de weilanden groten
deels blank staan, blijkt ook dit be
richt overdreven: het Landbouw
schap kwam na een uitvoerige inven
tarisatie die eergisteren werd uitge
voerd, tot de conclusie dat er weinig
reden tot klagen is. Hier en daar
worden koeien 's nachts op stal ge-
Van onze redactie economie
AMSTERDAM Er is op het ogenblik sprake van een groot
overschot aan olie op de wereldmarkt Oorzaak: de verminde
ring van het verbruik als gevolg van de economische achter
uitgang in de Westerse industrielanden, waar de voorraden tot
ongekende omvang zijn toegenomen.
Van onze
redactie economie
AMSTERDAM Na
dagblad- én vakblad
reclame wordt recla
me op lucifersdoosjes
en -boekjes in Neder
land het meest ge
bruikt. Dit blijkt uit
een onderzoek, dat het
NIPO in opdracht van
Atria Reclame onder
bedrijven en reclame
bureaus heeft ge
houden.
Op de vraag aan het
'bedrijfsleven en de re
clamebureaus van
welke media de laat
ste twee jaar werd ge
bruik gemaakt, scoor
de de lucifersreclame
met 50 procent de der
de plaats na dagbla
den (59 procent) en
vakbladen (51 pro
cent) en vóór media
als TV (23 procent) en
radio (18 procent).
Van de ondervraagde
bureaus werkte 60
procent de laatste
twee jaar met lucifers
reclame, tegen 47 pro
cent bij het bedrijfsle
ven. Lucifersreclame
wordt het meest toe
gepast om de bedrijfs-
of produktnaam be
kendheid te geven.
Volgens Atria wordt
de toenemende waar
dering van lucifersre
clame mede in de
hand gewerkt door de
sterke stijging in het
plaatsings- en uitzend-
kosten van de tradi
tionele media. Hier
door zouden zowel ad
verteerders als recla
mebureaus meer en
meer geneigd zijn an
dere media in te scha
kelen.
advertentie
g*0/ Pandbrief, looptijd maximaal 8 jaar. Huidig
rentepercentage 10/%; huidige afgifteprijs f1.000;+
B BQ opgelopen rente vanaf 15 januan 1980 (effectief ren-
mÊêê%& m* dement 10,47%)Jaarlijkse rente-uitkenng f 105,-.
Aan toonder. Tussentijds verhandelbaar op de effektenbeurs.
Verknjgbaar bij de kantoren van Westland/Utrecht Hypotheekbank,
of bij uw bank of commissionair in effekten.
Hoofdkantoor: Amsterdam, Sarphatistraat 1,020-26 31 31
De halfjaarlijkse uitverkoop
mag dan sterk aan betekenis
hebben ingeboet, stuntende win
keliers zijn er nog altijd. Een
Amsterdamse radio- en televi
siezaak verkocht een stereo-ver
sterker tegen inlevering van een
slagroomtaart en een casettere-
corder voor een krat pils.
ALMELO (ANP) Texas Instru
ments Holland mag van de rechter
geen verplichte vakantie opleggen in
de week van maandag 28 tot en met
vrijdag 1 augustus. De onderne
mingsraad had een kort geding aan
gespannen omdat geen overeenstem
ming was bereikt over een collectieve
vakantie voor 1980. De directie wilde
vervolgens toch een week sluiten
Volgens de ondernemingsraad heeft
de directie door individuele afspra
ken bereikt dat de bewuste week voor
alle werknemers binnen hun vakantie
ligt. De rechter heeft echter bepaald
dat de leiding met maximaal 25 werk
nemers van wie de namen door de
ondernemingsraad zullen worden op
gegeven, moet praten over een even
tuele wijziging van hun vakantie. De
ze besprekingen moeten op 26 juli
zijn afgerond.
De vice-president van de Almelose
rechtbank mr Talsma is van mening
dat Texas Instruments in haar beleid
onzorgvuldig is geweest.
HAARLEM (ANP) De Recla
meraad. die oordeelt over tv-
en radioreclame, heeft een
tweetal STER-spots verboden,
waarin een verband werd ge
legd tussen „suikervrije" cola
en „slank zijn"
Volgens de reclameraad wordt
door de groots opgezette recla
mecampagne (voor TEB-cola.
van Coca-Cola Nederland) het
overheidsbeleid ondergraven,
dat erop is gericht consumptie
van suikervervangers als cycla-
maat en saccharine te beper
ken. Deze stoffen komen in de
drank voor, terwijl dat niet op
de fles is aangegeven.
Daarnaast hebben ook de stijging
van de olieprijzen, de bezuinigings
maatregelen en het zachte weer van
de afgelopen winter bijgedragen aan
het grote olie-overschot. Aangezien
wordt verwacht, dat het voorlopig
met de wereldeconomie nog niet de
goede kant op zal gaan, lijkt het wel
zeker dat de voorraden nog verder
zullen oplopen.
Het duidelijkst komt de olie-over
vloed tot uitdrukking in de Ameri
kaanse havens aan de Golf van Mexi
co Daar liggen tankschepen met
meer dan dertig miljoen vaten aan
boord te wachten op kopers. De vaar
wegen raken langzamerhand vol De
grap gaat dat als je alle tankschepen
achter elkaar leg je te voet de Golf
van Mexico kunt oversteken.
In Europa en Japan zijn de opslag
tanks nagenoeg vol en zoeken de olie
maatschappijen naar nieuwe moge
lijkheden voor opslag Sommige gro
te maatschappijen zorgen voor een
extratoeneming van het aanbod op
de vrije markt door te proberen par
tijen die ze niet nodig hebben te ver
kopen. In Japan hebben de voorra
den een ongekende omvang bereikt.
Ook daar wachten buitengaats sche
pen met naar schatting dertig mil
joen vaten aan boord De meeste re
derijen laten hun tankschepen lang
zamer varen dan normaal.
Toeslagen weg
Het overschot op de vrije markt heeft
overigens alleen nog maar voor een
vermindering van de inkomsten van
de kleine olieleveranciers gezorgd,
zoals Doebai en Kameroen. Deze ma
ken vrijwel uitsluitend gebruik van
de vrije markt. De OPEC-leden ver
kopen hun olie voor het merendeel op
contract en dus tegen de officiële
prijs. De prijsdaling heeft wèl ge
zorgd voor afschaffing van de toesla
gen, die verscheidene OPEC-landen
tot voor kort vroegen.
Dat het olie-aanbod niet kleiner
wordt is het gevolg van de Saoedi-
sche weigering om zijn produktie te
verminderen Het land blijft zeker tot
het einde van het jaar. 9,5 miljoen
vaten per dag produceren, ook al heb
ben andere leden van de OPEC op
een drastische vermindering aange
drongen. Oorspronkelijk was de Sa-
oedische produktie voor dit jaar op
gemiddeld 8.5 miljoen vaten per dag
bepaald, maar het land wil een drasti
sche stijging van de prijzen voorko
men in het belang van de wereldeco
nomie
ADVERTENTIE
10/ Spaarpandbrief, groeit in 5 jaar naar f 1.650,-.
I l-=/0 Huldig rentepercentage 10 huidigeafgiftepnjs
H BO f990,- opgelopen rente vanaf 28 januari 1980
mm (effectief rendement 10.71%). Aan toonder.
Tussentijds verhandelbaar op de effektenbeurs. Verkrijgbaar bij dc kan
toten van Westland/Utrecht Hypotheekbank, of bij uw bank of com
missionair in effekten.
Hoofdkantoor: Amsterdam, Sarphatistraat 1,020-26 31 31
BINNENLAND
wr Jan Roelfs
Gisteravond heeft onze redacteur
Jan Roelfs uit handen van de
voorzitter van de Koninklijke Ne
derlandse Bond voor Lichamelij
ke Opvoeding, mr G. H. Heerding,
de eremedaille van verdienste
van de bond ontvangen. Onze ver
slaggever versloeg meer dan 25
jaar de vierdaagse voor Trouw.
HJMEGEN Het totaal aantal uitvallers bedroeg gisteren bij de vierdaagse 1350. Naar
aming zullen vandaag ongeveer 1750 wandellustigen de 64ste vierdaagse volbrengen,
e keizerstad brengt aan de doorzetters andermaal een grandioos welkom na de tocht
oor het land van de Maas met het stadje Cuyck als beloftevol keerpunt.
in is er de door tienduizenden
zoomde Mookse Baan en de St.
mastraat waar zeker 50.000 rui-
hs gereed worden gehouden en
aarin weinig uren meer wordt ge-
oend dan in jaren En in de binnen-
tod zal er weer uitbundig worden
Heest na de gedane, soms pijnlij-
e vrijwillige, maar voldoening ge-
ende arbeid Een sportieve gebeur-
nis die tot dusverre zeer geslaagd
verlopen, hoewel de dag van gis
pen uitermate zwaar was. Hulp-
°epen van het Rode Kruis moes-
n gistermiddag nog ijlings naar
•Hg en Dal worden gezonden
ledisch blarensnufje
grootste polikliniek van Neder-
nd vier dagen in functie in
Rode Kruisnoodziekenhuis aan
e Wedren, past een nieuw behan-
ilingssysteem toe voor ontvelde.
lUWe voetzolen Duizenden voeten
>n ingezwachteld" met het zoge-
°emde metalineverband dat ook
oor brandwonden wordt gebruik.
'aarbij zijn patiënten, die zich
'ris voor blijvende verzorging
loeten melden De meer dan 175
amaritanen van het Rode Kruis en
e Pioeg van dertig masseurs en
jasseuses hebben het in de spie-
nsector drukker dan vorige jaren
•oofd van dienst A Wels zegt dat er
vooral de eerste dagen snel is gelo
pen om de buien voor te zijn. Ge
raamd wordt dat het aantal massa
ges gistermiddag tot om en nabij de
vierduizend zal zijn gestegen.
Het aantal blaarbehandelingen zal
dan de 15.000 zijn gepasseerd In het
vakjargon van de „blarensnellers"
wordt, bij het zien van een sterk
beblaarde voet gesproken van een
„bloempje", een bloedbaar wordt
aangemerkt als een „roosje". Tijde
lijk kreupel worden gerust gesteld
met de toevoeging: „Een pracht van
een hieltje, een mooi teentje." Wie
een sodabad krijgt, behoort tot de
bewerkelijke patiënten. De sfeer in
het vierdaagse ziekenhuis is van
een aandoenlijke ernst. De patiën
ten zitten gelaten in rijen met hun
volgnummers in de hand. Het pleis
terwerk dat volgens het zogenoem
de dakpansysteem wordt aange
bracht, is vaak de laatste strohalm
voor de zwakken. Daar is men ook
psycholoog. Er wordt opgebeurd en
bemoedigd. Het zijn de wit gejaste
magiërs van het wandelevenement,
die dagelijks iedere strompelaar
met nieuwe moed wegzenden.
Koene Cathrien
De onbetwiste heldinnen van deze
vierdaagse zijn de vrouwen en meis
jes, die voor de eerste keer een
vrije keus vijftig kilometer per
dag afleggen. De jarenlange speci
fieke mannenafstand heeft er voor
alsnog een fleurig element bij ge
kregen. Dat geldt zeker voor Ca
thrien Berger (24) die voor het eerst
aan de marsen deel neemt en ter
stond de zwaarste afstand verkoos.
„Het gaat geweldig", aldus deze
huishoudelijk hulp van het bejaar
denoord Krimpenersteyn in haar
woonplaats Krimpen aan de IJssel
die met haar één jaar oudere
echtgenoot Jan tot de betere deel
nemers behoort Jan is tuinman bij
de plantsoenendienst in het rivie
rendorp
Cathrien, die wel duchtig heeft ge
traind, vindt dat de leiding nog on-
De deelnemers van de Nijmeegse Vierdaagse moesten gisteren de derde dag afrekenen met
de „Zeven Heuvelenweg", een van de zwaarste delen van de route. Hier een groepje Britse
deelneemsters, dat moedig de hindernis nam.
voldoende ingeschoten is op sani
taire stops voor de kleine groep van
wandelende amazones, die als rozen
temidden van de paardebloemen op
de maximale afstand aanwezig zijn.
Er lopen vandaag naar verwachting
minder dan honderd vrouwen op de
50 kilometer, er zijn er 117 op de
eerste dag gestart. Cathrien zal wel
ze vertoonde nauwelijks sporen
van vermoeidheid de finale mee
maken. De bewoners van het. be
jaardenhuis kunnen trots zijn op
Cathrien
Jarige Schakel
Het CDA-Tweede Kamerlid Maar
ten Schakel heeft gisteren de dag
van Groesbeek zijn 63ste verjaar
dag gevierd die hij vandaag hoopt
te bekronen met zijn 42ste vier
daagse. Gelukwensen alom en een
huldiging in Groesbeek waar de
muziek het „Lang zal hij leven"
heeft gespeeld „Taaie Maarten" is
zijn wandelbijnaam De immer
montere burgemeester-politicus
loopt in de regel in een groen shirt,
de kleur van de hoop
Het geluid van de miljoenen voet
stappen in en rondom Nijmegen is
milieuvriendelijk sinds de schoe
nenindustrie voor overwegend dik
ke rubberzolen zorgt Hoewel een
heel enkele klompendrager daarop
een uitzondering vormt, is het wan-
delleger wanneer er niet gezongen
wordt of gemusiceerd, een soort
sluipleger met in dit opzicht de Ja
panners als gangmakers Wandelen
is goedkoop, maar het euvel van de
gepeperde prijzen tijdens de par-
coursen is ieder jaar weer hetzelfde.
Voor een glas melk wordt soms 1.75
gulden gevraagd Alleen bij de Ca-
diwagens van het leger kan men
voor billijke prijzen terecht Een
dankbaar arbeidsveld voor de Ne
derlandse consumentenbond wan
neer de 65ste vierdaagse, van 21 tot
24 juli 1981. wordt gehouden
Van onze soc -econom. redactie
DEN HAAG Ondernemers in de
bouw verwachten dat er halverwege
het volgende jaar ruim zestigduizend
werklozen in de bouw zullen zijn. Het
aantal werklozen in de toeleverings
bedrijven zal. aldus de werkgevers, in
1981 veertigduizend bedragen.
De bouwondernemers gaan in hun
cijfers verder dan de bouw- en hout
bonden CNV en FNV. Zij voorspelden
voor de komende jaren een werkloos
heid in de bouw van zestigduizend
Voorzitter B Buys van de bouwbond
CNV zei vorige week te verwachten
dat van het totale werklozenbestand
in de komende jaren tien tot vijftien
procent afkomstig zal zijn uit de
bouw. Ook voorzitter Van Commenee
van de CNV-bond liet zich in gelijke
cijfers uit.
De bouwwerkgevers, vertegenwoor
digd in de knelpuntencommissie wo
ningbouw van het Algemeen Verbond
Bouwbedrijf, stellen als conclusie dat
de overheid nu maatregelen moet ne
men om op wat langere termijn te
komen tot een totaal ander bouwbe
leid Volgens de commissie zullen er
volgend jaar zestigduizend woningen
minder worden gebouwd dan was ge
pland. Hiervoor geeft de commissie
verschillende redenen aan De ombui
gingsoperatie van het kabinet is een
van de belangrijkste oorzaken Ook
kampen de ondernemers met het pro
bleem van tienduizend niet verkoch
te woningen ter waarde van twee mil
jard gulden, waarvoor jaarlijks 250
miljoen rente moet worden betaald.
De onzekere toekomst wat betreft de
aftrek van de hypotheekrente en ook
het kraken vormen belemmeringen
om nieuwe projecten te beginnen
Een gekraakte woning levert een ver
lies op. dat tot zeventig procent van
het erin gestoken geld kan oplopen
'Grote' CAO's te duur
voor kleinbedrijf
Van onze sociaal-economische re
dactie
DEN HAAG Het Nederlands Chris
telijk Ondernemers Verbond, het
NCOV. vindt dat het midden- en
kleinbedrijf de CAO's die in de grote
ondernemingen zijn afgesloten, niet
moeten navolgen.
Deze CAO's zijn volgens het NCOV te
duur. doordat ze een looptijd hebben
van twee jaar. herstel van de halfjaar
lijkse prijscompensatie inhouden en
daarnaast nog een reële inkomens
verbetering.
Wanneer deze CAO's toch ook in het -
midden- en kleinbedrijf worden afge
sloten dan zit er voor de overheid
niets anders op dan weer een loon
maatregel af te kondigen, aldus het
ondememersverbond.