Ook Schmidt wil sterker Europa Ultra-rechts grootste probleem in El Salvador' Pers Zuid-Afrika maakt zich zorgen Republikeinen VS: verkoop technologie aan Russen staken Vluchtelingen Thailand slaags met elkaar Sowjet-Unie verrijkt uranium uit Namibië Amerikanen kweken 'eigen' kunsthuid voor brandwonden Premier China gaat aftreden 'Vrijheid verder aan banden' Anderson op glad terrein Belgen in arrest wegens fraude België neemt nog geen beslissing over kemraketten Suzuki wordt premier Japan Interview met Amerikaanse ambassadeur ZATERDAG 12 JULI 1980 BUrTENLAND TROUW/KWARTET BONN (Reuter, AFP, AP) Frankrijk en West-Duitsland zijn overeengekomen West-Europa een sterkere politieke en mili taire rol op het wereldtoneel te laten spelen. De Westduitse bondskanselier Helmut Schmidt verklaarde gisteren het eens te zijn met opmerkingen van de Franse president Olscard d'Estaing eerder deze week. president Olscard, die gisteren zijn vijfdaagse staatsbezoek aan de Bondsrepubliek beëindigde had ge pleit voor een betere Duits-Franse samenwerking om Europa uit de schaduw te halen. Bondskanselier Schmidt antwoordde daar gisteren op, dat hij In het bijzonder het plei dooi voor een versterking van de sa menwerking steunde, maar dat deze samenwerking ook een „daadwerke lijke bijdrage voor de handhaving van het militaire evenwicht" moest betekenen. CAMBRIDGE, Massachusetts (AP) Amerikaanse onderzoekers hebben een levend, huidachtig weefsel ont wikkeld dat chirurgen kunnen ge bruiken om bij patiënten met brand wonden huid te vervangen. Het weef sel bestaat voor een deel uit cellen van de patiënt zelf, waardoor het vol gens prof. Eugene Bell van het Mas sachusetts Institute of Technology niet door het lichaam wordt afge stoten. De op ratten ontwikkelde techniek wordt binnenkort op de eerste patiën ten beproefd. Wanneer fibfoblasten (bindweefselcellen) worden gecombi neerd met een aantal ingrediënten, vormt zich op den duur een weefsel dat lijkt op de dermis, de op een na bovenste huldlaag. Wanneer hieraan cellen van de epidermis, de bovenste huldlaag, worden toegevoegd, groeit er een gelaagde, huidachtige struc tuur. „Wanneer we die op het beest plakken", aldus Bell, „zien we na drie of vier dagen dat zich daarin bloedva ten hebben gevormd. „Het aardige Is", zegt de Amerikaan, „dat we zoveel vel kunnen maken als we willen. We zouden genoeg kunnen kweken om mijn hele lichaam te be handelen, maar dat zou wel een maand tijd vergen." Ondanks het bij de methode onvermijdelijke tijdver lies, kan deze techniek als het ook bij mensen lukt een welkome vervanging zijn van de bestaande methoden met plastic of varkenshuidpreparaten, die alleen tijdelijk kunnen helpen. ropa te installeren. Ook Juichte Schmidt toe dat Frankrijk aan de andere kant de ontwapeningsge sprekken met Moskou wilde voortzet ten ondanks de internationale poli tieke spanningen. In dit verband noemde Schmidt de Sowjet-lnval van Afghanistan „onaanvaardbaar. Symbool Schmidt verwelkomde vooral de be slissing van Frankrijk om zijn onaf hankelijke kernmacht te modernise ren. HIJ zei dat deze beslissing geno men was met dezelfde motieven als de NAVO een dergelijke beslissing nam. Het Atlantische bondgenoot schap besloot in december vorig jaar om nieuwe middellange afstandra ketten met kernkoppen in West-Eu- TOKIO. PEKINO (AFP, DPA) Vol gens berichten In de Japanse pers zal de Chinese regeringsleider Hua-Guo- feng in augustus zijn functie neerleg gen. Hij zou echter wel partijvoorzit ter blijven. De Japanse krant Asahi Shimbun meldde dat de huidige vice-premier Zhao Ziyang de mogelijke opvolger van Hua zal worden. De krant had dit vernomen van de Japanse ondermi nister van buitenlandse zaken Matsu- moto. Deze had het nieuws over het komende aftreden van Hua verno men van de andere Chinese vice-pre mier Po Ipo bij een recent bezoek aan Peking. Met het aftreden van Hua komen vertrouwensmannen van Deng Xiao ping op Chinese sleutelposten te zit ten. Deng, de man van de pragmati sche lijn van na de culturele revolu tie, viel ten tijde van Mao Zedong twee maal in ongenade. Hua heeft zijn tweede rehabilitatie, ln 1977, lang tegengehouden. Tijdens de plenaire bijeenkomst van het centraal comité In 1978 legde Hua hierover een „pu blieke zelfkritiek" af. De tol van partijvoorzitter, die Hua blijft bekleden, is volgens waame- msra sinds de reorganisatie van de communistische partij in februari minder belangrijk geworden. De be langrijkste functie binnen de partij is nu volgens hen die van de secretaris generaal, Hu Yaobang, evenals de toekomstige premier een nauwe me dewerker van Deng. Deng Is zelf vice- voorzitter van de partij. Symbool van de groeiende Frans- Duitse samenwerking noemde de bondskanselier de gezamenlijke mili taire parade die hij en president Ols card eerder deze week in Baden-Ba- den afnamen. In deze plaats zijn 50.000 Franse militairen gestatio neerd. President Olscard noemde de ge sprekken van hem en Schmidt in Moskou met de Sowjet-lelder BrezJ- new een voorbeeld van de rol die Europa in de toekomst kan gaan spe len ten tijde van spanningen. „Stelu eens voor hoe de spanningen ln de wereld zouden zijn als Europa zich van de discussie had onthouden," zo zei de Franse president in een pers conferentie gisteren. Gevraagd over het aanbod van Mos kou om de raketten voor middellange afstand ln Europa te beperken, zei Discard dat Frankrijk daar niet di rect mee te maken had als onafhan kelijke kernmacht. Wel zei hij dat de westelijke landen gezamenlijk een voorstel zullen doen op de conferen tie in Madrid later dit Jaar. JOHANNESBURG (Reuter) Vrijwel de gehele Zuldafrl- kaanse pers roept regelmatig op tot afschaffing van de pas Ingestelde commissie die een onderzoek Instelt naar de mas sa-media. Zelfs regeringsgezinde kranten vrezen dat de pers vrijheid verder aan banden zal worden gelegd. Besprekingen Het Amerikaanse ministerie van bui tenlandse zaken verklaarde gisteren dat de Verenigde Staten en West- Duitsland volgende week besprekin gen zullen houden over de beperking van raketten op de middellange af stand ln Europa. De Amerikaanse delegatie wordt geleld door onder minister van buitenlandse zaken Warren Christopher en de Westduitse door staatssecretaris Günther van Well. Het belangrijkste onderwerp zal zijn het antwoord van de NAVO op het aanbod van Moskou. De Russische ambassadeur ln Wash ington Anatoli Dobrynln, sprak giste ren met Warren Christopher over de mogelijke beperking van de raketten. Het was het eerste officiële gesprek tussen de twee grootmachten over het voorstel van Moskou. De onafhankelijke Amerikaanse pre sidentskandidaat John Anderson heeft gisteren rijn bezoek aan Israël afgesloten en is nu in Egypte. Daar zal hij ongetwijfeld het nodige te horen krijgen over het onvervalste pro-Israëlische standpunt dat hij de afgelopen dagen heeft Ingenomen. Hij heeft een bezoek gebracht aan de nog in het ziekenhuis verblijvende premier Begin en maakte twee zeer omstreden nltstapjes naar het ooste lijke deel van Jeruzalem en een ge bied waar nederzettingen worden gebouwd op van Arabieren genaast terrein. Een Amerikaanse woord voerder verklaarde dat geen enkele regeringsfunctionaris zich in deze gebieden zou hebben gewaagd. In Jeruzalem bracht Anderson met zijn dochter Diane ook een bezoek aan de Klaagmuur (zie foto). Bij zijn aan komst in Cairo benadrukte Ander son gisteren zijn steun aan de ak koorden van Camp David en het hui dige vredesproces. WASHINGTON (Reuter, AP, AFP) De Amerikaanse Repu blikeinen zullen als Ronald Reagan dit najaar de presidents verkiezingen wint een eind maken aan de stroom van hoog waardige technologie naar communistische landen. De Sow- jet-Unle Is met die technologie naar de mening van de partij in staat gesteld wapens te ontwikkelen die de VS en hun bondgenoten bedreigen. De commissie van vijf leden hoopt volgend Jaar aan het parlement ver slag uit te brengen van haar bevin dingen. De Persunie van Zuid-Afrika (NPU) wees erop dat de huidige pers- raad een soort „waakhond" nog onlangs te kennen heeft gegeven dat de Zuidafrlkaanse pers zich ten volle bewust is van haar verantwoordelijk heid om het publiek eerlijk en op recht te informeren. Het regeringsgezinde blad Die Vader land vond dat de benoeming van de commissie de indruk versterkt dat de regering zoekt naar een „manier of in ieder geval een te rechtvaardigen ex cuus om perscensuur in te stellen". Minister van binnenlandse zaken Al- wyn Schlebusch zei dat de commissie tot taak krijgt het „gedrag van de massamedia" te onderzoeken en bo vendien te kijken of de media tege moetkomen aan de „belangen van de Zuidafrlkaanse gemeenschap en de eisen van de tijd, en zo niet, hoe dit veranderd kan worden". Minister Schlebusch verklaarde verder dat de huidige persraad „niet voldoende tanden" heeft en dat er voortdurend ernstige klachten komen van het pu bliek en van organisaties over de ma nier waarop de pers informatie afhan delt. Defensiezaken Twee weken voordat de Instelling van de commissie werd aangekondigd, legde de politie zowel Zuidafrlkaanse als buitenlandse Journalisten een ver bod op zich te begeven naar plaatsen waar onrust heerste. Dit was ten tijde van de herdenking van de opstanden ln Soweto. Het verbod werd opgehe ven toen de rust weerkeerde. De commissie staat onder leiding van rechter Morthinus Steyn, voormalig bestuurder van Namibië. Dezelfde Steyn leidde ook onlangs het onder zoek naar de berichtgeving over de fensiezaken. Dit leidde tot verdere beperking door de regering van ver slaggeving over „veiligheidsopera ties" van de politie tegen het verzet ln Zuid-Afrika. De Zuidafrlkaanse dagbladen wijzen erop dat er al minstens 100 wetten voor de pers bestaan. Een krant die gevaar oplevert voor de staatsveilig heid kan veroordeeld en zelfs verbo den worden. BRUSSEL (AFP) Dertien Belgert zijn ln staat van beschuldiging ge steld omdat ze miljoenen Belgische francs aan de belastingen hebben onttrokken. Onder hen zijn acht functionarissen van het ministerie van openbare werken. Het schandaal werd donderdag bekend gemaakt door het openbaar ministerie in Brus sel. Een anonieme brief was aanlei ding tot het ondersoek naar het Onder de beschuldigden zijn leden van een maatschappij die de kosten van openbare werken onderzoekt en vaststelt (BTB-batiments). Hun cliënten waren onder meer de Belgi sche staat en de regio Brussel. BRUSSEL (AFP, Reuter) België zal pas op zijn vroegst ln de herfst een besluit nemen over het plaatsen van kernraketten op zijn grondgebied. Donderdagnacht besloot het Belgi sche parlement het debat over bui tenlandse zaken uit te stellen tot na het zomerreces, omdat de beslissing over het plaatsen van de raketten in het Belgische politieke klimaat een zeer precaire zaak is. NEW YORK (AP) Ook de Sow jet-Unie verrijkt uranium uit Na mibië en steunt daarmee indirect het apartheidsbewind in Zuid- Afrika. Tijdens een hoorzitting over de uitvoer van uranium uit dit door Zuid-Afrika gecontro leerde land verklaarde Wolff Gel- sel van de Westduitse anti-apart heidsbeweging dat Namiblsch uranium werd verwerkt ln Groot- Brittannië, Frankrijk en de Vere nigde Staten en verrijkt in de VS en de Sowjet-Unie. De betrokkenheid van de Sowjet- Unie wekte de meeste verrassing omdat dit land destijds voor het besluit van de Veiligheidsraad stemde dat uitvoer en verwer king van bodemschatten uit Na mibië zonder toestemming van de Veiligheidsraad verbiedt. Gelsier had zijn informatie van een hooggeplaatse Iraanse politi cus die een lid van de Westduitse organisatie had gezegd dat urani um voor Iraanse kerncentrales werd verrijkt in de Sowjet-Unie. Een vertegenwoordiger van de Sowjet-Unie, Valentin Berezows- k! ging niet In op de verklaring van Geisler. Hij verklaarde wel dat Moskou had geweigerd een contract te sluiten met een firma die uranium uit Namibië leverde. Het voornemen maakt deel uit van het concept-verkiezingsprogramma dat volgende week op de partijcon- ventie in Detroit vrijwel ongewijzigd zal worden aanvaard. De opstellers hebben vooral veel aandacht besteed aan de versterking van de Ameri kaanse defensie en die van West-Eu ropa. De Republikeinen willen dat een regering met Reagan aan het hoofd de uitgaven voor bewapening drastisch zal verhogen. Het geld daar voor moet naar de mening van sena tor John Tower, de voorzitter van de programmacommissie, worden ver kregen door andere departementen ln Washington te laten Inleveren. Het programma pielt voor een min der kwetsbare versie van de Intercon tinentale MX-raket, een versnelde bouw van een nieuwe strategische bommenwerper en de plaatsing van Cruise-raketten op de grond, in vlieg tuigen, schepen en onderzeeboten. De marine van de VS moet worden versterkt met vliegdekschepen, on derzeeërs en amfiblevaartulgen en marinevliegtulgen. De Republikei nen leggen zich neer bij de over dracht van het Panamakanaal maar willen de Amerikaanse hulp aan Ni caragua intrekken. De relatie met Is raël moet worden verstevigd en de PLO mag niet deelnemen aan de vre desbesprekingen. In tegenstelling tot Reagan zeil bepleit de partij geen versterking van de banden met Taiwan. TOKIO (AP, Reuter) Zenko Suzuki kan er zeker van zijn dat hij de nieu we premier van Japan wordt Twee andere kandidaten voor het premier schap, Yasuhlro Nakasone en Toshio Komoto, hebben zich terugge trokken. Door het terugtrekken van Nakasone en Komoto is Suzuki er nu zeker van aanstaande dinsdag tot voorzitter van de Liberaal Democratische Partij (LDP) gekozen te worden. Twee da gen later moet het Lagerhuis stem men over een nieuwe premier, een post die Suzuki gezien de absolute meerderheid van zijn partij in het Lagerhuis niet kan ontgaan. Suzuki werd ln 1947 voor het eerst ln het Lagerhuis verkozen als kandidaat voor de socialistische partij. Twee Jaar later werd hij lid van de LDP. BANGKOK (AFP, AP, Reuter) Bij gevechten ln het vluch telingenkamp Nong Samet ln het Thais-Cambodjaanse grens gebied hebben aanhangers van de anti-communlstlsche Khmer Serel gevechten geleverd met volgelingen van de Rode Khmer. Daarbij zouden minstens honderd vluchtelingen zijn omgekomen. Meer dan vijfenzeventigduizend vluchtelingen zijn door de gevechten verder Thailand ln gejaagd. Militaire bronnen in Thailand kon den niets zeggen over de oorzaak van de gevechten tussen de twee tegen het bewind ln Phnom Penh gerichte guerrlllalegers. Het is niet de eerste keer dat de twee groeperingen elkaar in het kamp van Nong Samet bestrij den. Inzet van de gevechten was dan het verkrijgen van de macht over de vluchtelingen in het kamp, die even tueel als kanonnenvoer konden die nen ln de strijd met het door Vietnam gesteunde bewind ln Phnom Penh. Troepen van de Rode Khmer waren in Cambodja zelf ook nog in een zwa re strijd gewikkeld met legereenhe den van Vietnam en Cambodja. De door Hanoi gelelde troepen dringen de Rode Khmerstrijders hoe langer hoe meer terug naar de Thaise grens. Volgens het Vietnamese persbureau SPK is de regering van Heng 8amrin in Phnom Penh bereid besprekingen „zonder voorwaarden" te openen met de Thaise regering over de repatrië ring van de Cambodjaanse vluchte lingen uit het Thals-Cambodjaanse grensgebied. „De situatie ln Cambod ja zelf is niet meer te veranderen", aldus het persbureau. Thailand heeft eerder een dergelijk voorstel gene geerd, omdat het het bewind van Heng Samrin niet erkend. Van een medewerker SAN SALVADOR De Amerikaanse buitenlandse hulp kan een belang rijke rol spelen bij de installering van gematigde regeringen in de Middenamerikaanse landen. Dat zei de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Edmund Muskie deze week tijdens een diner van de vereniging voor buitenlandse politiek in New York. De Amerikaanse minister deed een beroep op het Congres de hulp voor deze landen zo «iel mogelijk goed te keuren. Hij gaf toe dat de Verenigde Staten langer dan een jaar de tegenstanders van het Sandinistisch Bevrij dingsfront, dat een jaar geleden in Nicara gua aan de macht kwam, gesteund hebben. "Het gevecht om de handhaving van de «oordamerikaanse invloed vereist meer dan projectielen en zeker meer dan retoriek. Het vereist de middelen om onze diplomatie effectief te maken," aldus Muskie. In El Salvador is voor de uitvoering van deze diplomatie de Amerikaanse ambassa deur Robert White verantwoordelijk. Hij staat bekend als een progressief man, die kan bogen op het predikaat „communist", hem toegekend door ultra-rechtse groepe ringen in El Salvador Deze groeperingen omsingelden enkele weken geleden de resi dentie van de ambassadeur en eisten zijn directe vertrek. „Het zijn de nostalgische elementen van de dictatuur," zei Robert white over hen. Geen alternatief Gevraagd naar de officiële politiek van de vs tegenover El Salvador, zegt Robert Whi te: „Wij ondersteunen de huidige regering, omdat wij van mening zijn dat er geen' alternatief is. Het programma van links is volgens hun eigen zeggen het marxisme- 'oninisme. Links wil aan de macht komen ooor geweld en de vernietiging van de in vloed van de VS in Midden-Amerika. Er oestaat weinig gemeenschappelijks tussen unks en de Verenigde Staten." In een democratie is de mening van de meerderheid doorslaggevend voor wat er met een land gebeurt. Bent u er zich niet van bewust, dat in El Salvador de meerder heid van de bevolking de linkse volksbe- wegingen steunt? White: „Het is niet aan mij om de publieke opinie van de Salvadorenen te beoordelen. Mij lijkt het dat de bevolking genoeg heeft van het geweld. Men wil vrede en rechtvaar digheid en ook economische hervormingen. Ik geloof dat er duidelijke bewijzen zijn dat zowel ultra-rechts als ultra-links de afgelo pen tijd veel steun verloren heeft. Een manier om dat te bewijzen is het uitschrijven van verkiezingen. Heeft de Amerikaanse ambassade dat het huidige regime niet aangeraden? Geen vertrouwen White: „In principe zijn wij voor verkiezin gen. Het probleem is dat in El Salvador degenen die hier veertig jaar de dienst heb ben uitgemaakt de verkiezingen altijd ge bruikt hebben om de democratie tegen te houden. Daardoor heeft de bevolking het vertrouwen in verkiezingen verloren en er is nog een heel proces nodig om dat te herstel len. Maar indien u met regeringsfunctiona rissen gepraat hebt, zullen zij u verteld hebben dat in het regeringsprogramma ver kiezingen voorzien zijn. alsook volledige amnestie en de uitnodiging aan linkse orga nisaties om politieke partijen te vormen. Er zal een verkiezingscomité worden gevormd en een grondwetgevende vergadering en daarna zullen verkiezingen worden uitge schreven." White: „Nou, hopelijk niet. Het is echter niet alleen ultra-rechts dat verantwoorde lijk is voor de vele niet te accepteren ge beurtenissen in El Salvador. Ook links is gewelddadig. De guerrillastrijd is geen kin derspel, het is een spel voor volwassenen. Degenen die wapens dragen moeten ook de verantwoordelijkheid daarvoor dragen." In dit land worden iedere dag op zijn minst dertig lijken gevonden en dat zijn In veel gevallen geen lijken van mensen die zijn omgekomen bij gewapende confrontaties tussen leger en guerrilla. De verantwoor delijkheid voor de meeste van deze doden kan men toeschrijven aan ultra-rechts. Een meestal aan.de veiligheidsdiensten van het leger. Hoe stelt de ambassade zich op te genover deze feiten? White: „Wij hebben bij de regering gepro testeerd tegen het machtsmisbruik, waar aan sommige leden van de veiligheidsdien sten zich schuldig maken. Daarvoor wil ik geen verontschuldigingen zoeken Maar ik ben ervan overtuigd dat de huidige Junta en het opperbevel van het leger alles in het werk stellen om dit machtsmisbruik te voorkomen. Gezien het algemene karakter van de on derdrukking, zou men tot de conclusie móeten komen dat het opperbevel van het Voor de stedelijke kathedraal van San Salvador staan de doodskisten van zeventien omgekomen guerrillastrijders die om het leven kwamen tijdens een treffen met de Nationale Garde. leger geen controle heeft over de veilig heidsdiensten. White: „Op dit moment bestaat in El Salva dor zeker geen effectieve controle." Lijkt het er niet veel meer op, dat de strijdkrachten en ook het staatsapparaat gecontroleerd worden door ultra-rechts? White: „Nee, nee. Ik geloof dat er in de veiligheidsdiensten en misschien ook in het opperbevel wel mensen zitten die sympati- seren met ultra-rechts. Er heeft hier altijd een traditionele alliantie bestaan tussen de strijdkrachten en ultra-rechts. Ultra-rechts heeft miljoenen dollars om officieren om te kopen en staatsgrepen te lanceren tegen de regering. Het probleem van dit ,anc* ligt voor mij dan ook niet zozeer bij links, maar bij ultra-rechts." Het is een feit dat deze regering en het leger ondanks hun harde optreden tegen links tot op dit moment nog geen enkele keer melding hebben gemaakt van de ar restatie van leden van ultra-rechts. Veron derstelt u niet, dat de betrekkingen tussen ultra-rechts en het machtsapparaat meer dan oppervlakkig zijn? White: „Goed, ik ben akkoord. Het grootste gedeelte van extreem rechts woont in Mia mi of Guatemala. Vandaar sturen zij geld naar hun aanhangers om een klimaat van geweld in het land te veroorzaken. Voor de strijdkrachten is links hier de vijand. Maar volgens mij bedreigt rechts net zo goed de vrede en rechtvaardigheid in dit land." Geen steun Op 28 maart verklaarde u dat „de Verenig de Staten alle middelen zullen gebruiken om te verhinderen dat de guerrillastrijders in El Salvador de macht zullen grijpen White: „Nee, ik heb duidelijk gezegd alle legitieme middelen zullen gebruiken om dat te verhinderen." Wat betekent dat, alle legitieme middelen? White: „Ik geloof in de traditionele diplo matie: praten, overtuigen en helpen." Gelooft n niet, dat het huidige regime dit alles snel nodig zal hebben, omdat zij steeds meer steun in het buitenland aan het verliezen is? White: „Inderdaad, deze regering heeft al deze hulp nodig. Zij is het gevecht in het buitenland aan het verliezen, omdat het geweld in het land doorgaat en de regering niet in staat is om dit geweld in de hand te houden én de discipline binnen het leger te herstellen."

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 7