Tegenoffensief of luchtballon
Chemici gaan zich
voor milieu inzetten
TrouwCommentaar
zwembad moet blijven
Siamese tweeling?
Vliegverbod na ongeluk
Turk moet land uit
KOMITEE TWEE
Groningen wil
snel PTT-plan
O
stuur 'n brief
Jtfjn
ïmonte
fries
kinderkens
en jent jat
ZATERDAG 5 JULI 1980
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
5
Onder het kabinet-Biesheuvel werd
als belangrijk criterium voor het
loon- en prijsbeleid het beginsel
van de Siamese tweeling gehan
teerd. Met deze uitdrukking wilde
men op indringende wijze de gelijke
behandeling van beide beleidson
derdelen onderstrepen. Als de prij
zen aangepakt werden, dan zou dat
ook consequenties moeten hebben
voor de lonen en omgekeerd.
Zo bezien lijkt minister Van Aar-
denne er inderdaad aardig in te zijn
geslaagd de pijn te verdelen. Ieder
een is namelijk ontevreden of zijn
belang nu juist een zo hoog moge
lijke. dan wel een zo laag mogelijke
prijs geldt De consumentenbon
den. de vakbeweging, middenstan
ders. ze klagen allemaal en naar het
lijkt met gelijke geluidssterkte. Kan
het beleid beter zijn gekozen?
Als momentopname waarschijnlijk
niet. maar juist daarin schuilt ook
de zwakheid van het beleid. Wie het
prijsbeleid over iets langere termijn
beziet, ontkomt niet aan de indruk
dat er toch wel eens met twee maten
gemeten wordt. Om te beginnen
had de looningreep van enkele
maanden geleden geen rechtstreek
se consequenties voor het prijsbe
leid. Als rechtvaardiging gold het
toch al strakke beleid op dit punt.
maar wie achteraf de prijsbeweging
juist op dat moment nog eens op
l zich laat inwerken, mag zich terecht
afvragen of de prijsontwikkeling
toen niet wat meer aandacht zou
'hebben verdiend, al was het alleen
al vanwege het psychologische ef
fect.
Voorts heeft men zich de afgelopen
maanden terecht zorgen gemaakt
over de koopkracht van met name
de laagste inkomens. Er zijn toe
zeggingen dat de regering die voor
AMSTERDAM <ANP) - Een 44-jari-
ge vlieginstructeur uit Apeldoorn
mag drie maanden niet vliegen, om
dat hij schuld heeft aan een vliegon
geluk waarbij een man om het leven
kwam. Dat is de uitspraak van de
Raad voor de luchtvaart na een on
derzoek naar het ongeval.
Het ongeluk gebeurde in mei vorig
jaar boven het Veluwemeer bij El-
burg. De instructeur vloog met een
leerling en twee passagiers boven het
meer toen hij iets in het water zag
drijven. Hij liet zijn Cessna dalen tot
vlak boven het water. Toen hij daarin
niets bijzonders zag, gaf hij gas om te
stijgen Maar het toestel raakte met
de neus het water en stortte neer. Een
passagier, die uit het toestel werd
geslingerd overleed later in het zie
kenhuis. De leerling werd ernstig en
de instructeur licht gewond. De ande
re passagier bleef ongedeerd.
Tijdens het onderzoek bleek, dat de
instructeur niet op zijn hoogtemeter
had gekeken toen hij wilde opstijgen.
Hij oriënteerde zich op wat hij buiten
zag. De raad neemt hem dat kwalijk,
omdat een vlieger, en vooral een in
structeur, moet weten dat bij bepaal
de weersomstandigheden (in dit ge
val spiegelglad water en niet zo'n
goed zicht) oriëntatie zonder instru
menten misleidend kan zijn.
Hieraan wordt tijdens de vliegoplei-
ding waarschijnlijk te weinig aan
dacht besteed, aldus de raad.
I ALMELO (ANP) Een 20-Jarige Sy-
risch-orthodoxe Turk uit Hengelo
heeft het kort geding dat hij tegen de
Nederlandse staat had aangespannen
en om zijn uitzetting uit Nederland te
voorkomen, verloren. De president
van de Almelose rechtbank, mr H. J.
J. van den Biesen, heeft gisteren uit-
spraak gedaan in het geding.
De rechtbank heeft tegelijkertijd be
slist dat de man die op illegale wijze
to Nederland verbleef en op 24 juni in
een kerk in Hengelo werd gearres
teerd. in bewaring mag worden ge
houden.
Het was de derde keer in veertien
maanden dat hij eenkort geding te
gen de Nederlandse staat heeft ge
voerd. Mr Van den Biesen meende
dat geen enkel nieuw feit naar voren
is gebracht. Hij verwerpt een beroep
op gezinshereniging omdat de moe
der van de verdachte al sind mei 1977
in Twente verblijft naar hij in het
geheel niet bij haar woont.
De jongeman heeft aangevoerd dat
hij bij terugkeer naar Turkeije als
desserteur zal worden gearresteerd
Mr Van den Biesen zei dat de man dit
aan zichzelf heeft te wijten.
dit jaar wil handhaven, maar hard
zijn die allerminst en maatregelen
als zodanig zijn nog niet in het
vooruitzicht gesteld. Deze aarzelin
gen steken op zijn minst schril af bij
de daadkracht die nu ter zake van
het prijsbeleid aan de dag wordt
gelegd hoe terecht de aanpassing
op zichzelf ook moge zijn.
In het oog springt ook de zoveel
royalere aanpassing van de over-
heidstarieven. Het bedrijfsleven zal
het wat dat betreft heel wat moeilij
ker hebben om de eindjes aan el
kaar te knopen. Juist waar er de
afgelopen week goede suggesties
zijn gedaan om de efficiency in
overheidsbedrijven aanzienlijk op
te voeren, is ontevredenheid op dit
punt wel te begrijpen. Zeker van
een liberale minister mag worden
verwacht iedere mogelijkheid om
de efficiency te verbeteren te zullen
aangrijpen, desnoods met het prijs
beleid als drukmiddel.
De spectaculaire verhoging van de
aardgastarieven vraagt ten slotte
speciale aandacht. Het is zeker niet
uitgesloten dat, waar het zo langza
merhand om forse bedragen gaat,
de pijn van deze verhoging niet
helemaal billijk meer wordt ver
deeld. Zo langzamerhand is er een
categorie mensen die de prijs kan
opvangen met isolatiemethoden en
een categorie die dat niet kan. Het
is vrijwel zeker dat juist de mensen
met de smalle beurs tot die laatste
categorie behoren.
Het huidige instrument van de
prijscompensatie werkt te globaal
om met deze specifieke omstandig
heid rekening te kunnen houden.
Het verdient daarom zeker overwe
ging het tarievenbeleid voor aard
gas op dit punt nog eens onder de
loep te nemen.
door Willem Breedveld
DEN HAAG Nog maar enkele maanden geleden konden
twee kroonministers uit het kabinet het niet eens worden over
de wijze waarop de steeds rafeliger eindjes van 's rijksfinan
ciën aan elkaar geknoopt moesten worden. Andriessen koos
voor de harde lijn van looningrepen en het mes in de overheid
suitgaven. Albeda daarentegen had zo zijn twijfels. Was het
wel verstandig een neerwaartse ontwikkeling van de econo
mie nog verder af te remmen? Wat zouden de effecten op de
werkgelegenheid zijn en waarom de vakbeweging zo hardhan
dig buiten spel gezet?
De afloop is bekend. De ministers
kregen geen van beiden gelijk. Pre
mier Van Agt deinsde op het beslis
sende moment terug voor een kabi
netscrisis en liet (tegen zijn zin welis
waar) de weegschaal licht ten gunst
van Albeda overslaan. Andriessen-
trad prompt af en omdat de WD een
minister liet gaan waar zij het volko
men mee eens was, kon de crisis be
perkt blijven. Een aftreden van Albe
da zou onvermijdelijk tot de val van
het kabinet hebben geleid.
Maar ook Albeda kreeg de ruimte
niet om zijn alternatieve beleid han
den en voeten te geven. Zijn flanke
rend beleid, waarmee onder meer de
vakbeweging overtuigd moest wor
den, verwerd in het politieke gedruis
al spoedig tot een flakkerend beleid,
waar slechts een enkele welwillende
criticus nog een flonkerende kerst
boom in kon ontdekken.
Oud zeer
Nu enkele maanden later liggen de
kaarten grimmiger dan ooit op tafel.
De zwaarst wegende factor is waar
schijnlijk dat Andriessen achteraf op
papier gelijk heeft gekregen. De fi
nanciële situatie is belabberder dan
ooit, onder meer omdat echte ombui
gingen zoals Andriessen gewild had,
achterwege zijn gebleven. Het weg
werken van die pijn (oud zeer geheten
in het vakjargon) samen met nieuwe
ombuigingen vergt een operatie van
naar schatting tussen de vijf en zes
miljard gulden.
En daarmee wijzen alle bordjes pijn
lijker dan ooit in de richting van
Albeda. Hij weet dat zijn vakbroeders
niet meer dan hooguit een miljard
gulden willen ophoesten. Het Jacht
terrein Is dus afgebakend: de sociale
uitkeringen en of de lonen zullen het
gelag moeten betalen. Bovendien ls
het gevaar groot, dat belde groepen
tegen elkaar uitgespeeld zullen wor
den, de sterken tegen de zwakken, de
actieven tegen de niet-actieven. Met
dit alles is Albeda de komende weken
de interessantste figuur geworden.
Tekent hij blindelings voor alles en
nog wat dan zal het kabinet het kar
wei klaren, zo niet dan is het afge
lopen.
Verscheurd CDA
Het moet gezegd, Albeda heeft het
zich niet gemakkelijk gemaakt. Hij
behoorde niet tot de meerderheid in
het kabinet die vorige week het boy
cotconflict tot en met een crisis wilde
uitvechten. Hij koos voor het com
promis en wist daarmee uiteindelijk
een onwillig kabinet op zijn hand te
krijgen. Crisis over deze kwestie zou
naar zijn mening alleen maar hebben
geleid tot een verscheurd CDA, tot
een complete verkettering van het
linkerdeel van de CDA-fractie en een
uiteindelijke polarisatie van de poli
tieke verhoudingen in Nederland. Het
is typerend dat velen deze conse
quenties bewust voor hun rekening
hebben willen nemen.
Voor Albeda betekent deze uitkomst
echter wel dat het kabinet zich nu
alsnog serieus aan de samenstelling
van de begroting moet zetten, een
karwei waaraan het deze week moei
zaam en met zichbare tegenzin ls
begonnen. Die katerachtige stem
ming is er vermoedelijk de ooreaak
van. dat de tot nu toe geuite hoeveel
heid visie minimaal ls
er zoveel drukte om maken. Als Je ziet
hoe we in de financiële moeilijkheden
zitten en hoe de minima de laatste
jaren toch nog met procenten er op
vooruit zijn gegaan, is het dan zo
verschrikkelijk als er een half procent
procent af gaat?"
Kleintjes
Minister Albeda
Globaal gaat het erom of het kabinet
zijn kracht zal zoeken in een defensief
dan wel een offensief beleid. Of pre
ciezer gezegd: neemt het kabinet het
voortouw of gaat het achter de ont
wikkeling aanlopen. Kiest het in de
levensgevaarlijk kans op een ont
branding van de strijd tussen de ac
tieven en de niet-actieven voor een
duidelijk beleid. Of komt er iets half
bakkens uit de bus, op grond waar
van achteraf aan anderen de schuld
kan worden gegeven.
Geen keus
De tekenen wijzen vooralsnog op een
zij het verhulde keus ten nadele van
de sector van de sociale zekerheid.
Premier Van Agt zei bij voorbeeld,
dat als de werknemers niet bereid
zijn tot loonoffers, aan een ingreep in
de sociale uitkeringen niet te ontko
men zal zijn. Daarmee omschreef hij
haarscherp het dilemma, overigens
zonder zelf een keus te doen, of ook
maar aan te geven waar hij als pre
mier zelf staat.
Minister Van der Stee, de nieuwe mi
nister van financiën zei het in een
recent interview in Elseviers Magazi
ne duidelijker. Over de haalbaarheid
van de koopkracht van de sociale
minima zei hij: ,,Dat vind ik niet het
belangrijkste. Het is onzinnig dat ze
Zo'n uitspraak impliceert al een keus,
namelijk die van de minste weer
stand. Het is namelijk uit puur finan
cieel oogpunt vele male lucratiever
de kleintjes aan te pakken (want
daarvan zijn er het meest) dan de
sterken. Voor loonoffers en met name
het aanpakken van de hogere inko
mens komt heel wat meer kijken.
Tegenoffensief
Tegen die achtergrond is het plan van
Albeda en staatssecretaris De Graaf
om de premies van volksverzekerin
gen zoals de AOW niet meer aftrek'
baar te doen zijn van de belastingen
weinig minder dan een tegenoffen
sief. Het noodplan zegt in gewoon
Nederlands niet anders dan dat Ne
derland er beroerd voorstaat en dat
er offers moeten worden gebracht,
waarbij met name de sterkste schou
ders de zwaarste lasten zullen moeten
dragen.
Tegelijkertijd staat echter wel vast
dat met het plan wel zoveel overhoop
wordt gehaald, dat het waarschijnlijk
onmogelijk is om het in zo korte tijd
op te tuigen. De werkelijke betekenis
van het plan is daarom veeleer die
van een politiek signaal. Albeda heeft
willen duidelijk maken dat het hem
emst is, dat hij de strijd van de-actie-
ven tegen de niet-actieven wil voor
komen. dat hij vast wil.houden aan
de solidariteit van werkenden met
niet-werkenden en dat hij bovendien
de aanpak van het financieringspro
bleem nadrukkelijk in het perspectief
wil zetten van het werkgelegenheids
vraagstuk.
Het zit Albeda echter niet mee. De
minister van financiën lijkt vast te
willen houden aan de eigen lijn en
daarmee aan de al eerder door zijn
voorganger Andriessen uitgestippel
de lijn.. En daarmee koersen we aar
dig aan op een herhaling van het
conflict van enkele maanden geleden.
Halfbakken
De keus voor Albeda is eigenlijk be
rusten in een reeks halfbakken maat
regelen. zoals het inpikken van het
maand extra loon dat een AOW'er
krijgt op het moment van zijn pensio
nering, het premie voordcel te niet
doen van werkende echtparen, het
opnieuw optuigen van het kostwin
nersbegrip, de WAO-franchise en een
reeks andere maatregelen. Die echter
een ding gemeen hebben, dat zij an
dermaal de keus verbloemen en het
uiteindelijk toch de sector van de
sociale zekerheid is die het gelag
moet betalen. En bij dit alles zou
Albeda dan ook nog eens moeten
tekenen voor een serie looningrepen
om een reële koopkrachtdaling voor
iedereen af te dwingen.
De komende weken zal moeten blij
ken of Albeda echt een tegenoffensief
in gang heeft gezet, dan wel dat alles
bij een luchtballonnetje ls gebleven.
Tekeningen, bij voorkeur in liggend for
maat. sturen aan Trouw. |ury politieke
prent, postbus 859. 1000 AW Amster
dam. Naam en adres aan de achterzijde
vermelden Voor geplaatste prenten is er
een boekenbon.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG „Al dragen nog zo vele Individuele staatsbur
gers hun steentje bij aan de milieubelasting en -vervulling
(insecticiden ln de sloot, de matras in de gracht, afgewerkte
olie in de put), het geeft geen pas dat allerlei bedrijven even
nonchalant of onmaatschappelijk blijken op te treden." Dit
schrijft het bestuur van de Koninklijke Nederlandse chemi
sche vereniging in een verklaring over de recente afvalvond-
sten.
Het bestuur ziet zelf in dat de reactie
„misschien wel wat laat" komt, maar
verzekert dat het hiermee „niet voor
het laatst" op het afvalprobleem te
rugkomt. Volgens de vereniging „is
het duidelijk dat diegenen die afval
aanbieden aan niet ter zake kundige
„vernietigers", niet hun handen in
onschuld kunnen wassen. Ook al is
tolueen helemaal niet zo'n „gif" als de
persberichten doen denken, het hoort
niet thuis op een vuilnisbelt en er
behoort ook geen kleuterschool op te
worden gebouwd."
Anderzijds verwijt de chemische ver
eniging de overheid dat zij niet, tege
lijk met het in werking treden van de
Wet chemische afvalstoffen, heeft ge
zorgd voor gecontroleerde mogelijk
heden van afvalstorting. „Het is dui
delijk dat dit het clandestien storten
in de hand zal werken."
De vereniging wil „naar beste vermo
gens bijdragen tot verbetering van de
situatie, ook op wettelijk gebied" Zij
„kan niet passief toezien als het vele
goede dat de chemie heeft gebracht
en nog vermag te doen, wordt over
schaduwd door onverantwoord han
delen."
ADVERTENTIE
helpt de medewerkers van
Dom Helder Camara, o.a. met
onderwijsprojekten voor kinde
ren in de favelas (volkswijken)
in N.O. Brazilië.
giro 33822 Komitee Twee,
Postbus 4300, Haarlem.
GRONINGEN B en W van Gronin
gen willen dat het kabinet zeer snel
met de plannen voor de spreiding van
de PTT over de brug komt.
Die plannen zouden voor 1 juli door
staatssecretaris Smit-Kroes van ver
keer en waterstaat bekend worden
gemaakt, maar daarin is enige vertra
ging opgetreden.
B en W gaan er van uit dat de rege
ring zich aan de gemaakte afspraken
houdt. „We kijken niet op een paar
dagen," aldus loco-burgemeester Jac
ques Wallage, „maar aan de onzeker
heid die hier en daar weer de kop
opsteekt, moet door de regering een
eind worden gemaakt. We kunnen
ons niet voorstellen dat er nu weer
opnieuw een discussie wordt gevoerd
Groningen gaat onverminderd door
met de voorbereiding voor de sprei
ding. Wij willen nu duidelijkheid, zo
wel over het tempo als over het aan
tal ambtenaren dat hier komt.
Q
Het zwembad in Barlo, in de Oel-
derse Achterhoek, draait uitste
kend. Zeker duizend mensen per
week komen naar het bad op het
terrein van de Paulusstichting en
genieten er van het warme water.
Het zijn vooral gehandicapten,
die in bad gaan: uit Barlo maar
ook uit de hele (wijde) omgeving.
Toch ziet het er naar uit dat het
bad op het vakantie-recreatie
park „Groot Deunk" per 1 augus
tus dicht gaat, ook al zouden zeer
velen (en niet alleen gehandicap
ten) dat erg betreuren.
Al eerder was er sprake van slui
ting van het bad, in februari, toen
Groot Deunk door de financieel
aan de grond verkerende Paulus
stichting als een „wezensvreemd
project" moest worden gesloten.
De vakantieboerderij, de sport
hal en de manege raakten leeg en
met het zwembad was hetzelfde
gebeurd, als het actiecomité tot
behoud van het zwembad er niet
ingesprongen was en het bad met
minimale arbeidskracht draaien
de had gehouden.
Mevrouw A. van der Heide uit
Bredevoort (net als Barlo vlakbij
Aalten), voorzitster van het comi-
té en bovendien werkzaam in het
zwembad, vreest dat het bad niet
langer open gehouden kan wor
den „Dankzij het steunfonds
voor gehandicapten, dat ons sub
sidie verleende, konden we het
bad tot 1 augustus blijven run
nen. Maar dan moeten we de ex
ploitatie volledig rond zien te
krijgen. We zouden al geld uit
fondsen moeten krijgen en ge
meenten, provincie en CRM zou
den verder bij moeten springen
om door te kunnen gaan. Voor
het komende half jaar hebben we
26.000 gulden nodig om het vol te
houden."
Sluiting van het zwembad zou
zeer te betreuren zijn, vindt me
vrouw Van der Heide: „Het bad
functioneert erg goed, de accom
modatie is aangepast, het water
is er warmer dan in een gewoon
bad. Er zijn gehandicapten die
rustig twintig kilometer rijden
om hier te kunnen zwemmen. De
grootste groep bestaat uit min
der validen, die hier op dokters
advies komen: mensen die last
hebben van bronchitis, astma,
hernia, spieren. Verder veel be
jaarden, geestelijk of lichamelijk
gehandicapten uit tehuizen en
jonge kinderen, die hier ook les
kunnen krijgen
De Provinciale Sportraad heeft
al als advies gegeven de gemeen
telijke zwembaden in de wijde
omstrek op één en dezelfde tem
peratuur te houden, omdat een
extra verwarming voor een paar
uur zwemmen voor gehandicap
ten erg duur is. Het lijkt verstan
diger om één bad voor dit doel
permanent warmer te stoken.
Mevrouw Van der Heide: „De
mensen vinden het geweldig dat
ze de hele week hier terecht kun
nen in plaats van één uurtje per
week in het gemeentebad."
Het comité hoopt dat de actie om
het bad open te houden toch fi
nanciële steun krijgt „De over
heid en de fondsen zijn bang dat
ze de Paulusstichting daarmee
spekken en dat het geld in een
bodemloze put terecht komt.
Daarom voeren wij onze actie he
lemaal buiten de stichting om.
Die heeft er verder niks mee te
maken."
Wljbke Verhoek, een scouts-hop
man uit Den Haag, heeft tijdens
de Olympische Spelen voor ge
handicapten in Arnhem al heel
wat gouden medailles in handen
gehad. „Medaille-koning" wordt
hij genoemd; niet omdat hij zo
veel gewonnen heeft, maar om
dat hij er zoveel heeft mogen
uitreiken. In twee weken tijd
mag Verhoek er 500 uitdelen,
tweeëneenhalf keer zoveel als er
straks bij de Olympische Spelen
in Moskou weggegeven zullen
worden. Poseert Verhoek hier
met een handvol geld, vijftig ki
lometer verderop ln Barlo bij
Aalten zouden ze blij zijn met
de waarde van deze medaillons.
Met 26.000 gulden kan het speci
aal voor gehandicapten geschik
te zwembad in Barlo weer een
half jaar open blijven.
In april zou de Tsjechoslowaakse
arbeider Petr Cibulka (29) wiens
gezondheid achteruit is gegaan
door de slechte omstandigheden
waaronder hij al twee jaar in zijn
land gevangen zit, worden vrijge
laten. Maar hij zal, zo blijkt nu,
nog langer gevangen gehouden
worden en onder strenger regime.
Met nog twee anderen werd Petr
Cibulka in april 1978 gearres
teerd. omdat hij verantwoorde
lijk gesteld werd voor het in be
sloten kring ten gehore brengen
van muziek en poëzie door dissi
dente kunstenaars, en voor het
laten circuleren van brochures
met een kritische inhoud over het
sociale stelsel van Tsjechoslowa-
klje. In november van dat jaar
werd hij veroordeeld wegens
„agitatie" tegen het systeem.
Hoewel zijn lichaamsgewicht ver
ontrustend gedaald is, wordt hij
gedwongen zwaar werk te doen.
Begin vorig Jaar zou hij tweemaal
eenzaam opgesloten zijn, waarbij
hij op een stenen vloer moest
slapen en twee weken lang op
streng rantsoen werd gezet.
Daarna zou hij nog gestraft zijn
door opsluiting in een onder
grondse cel, terwijl zijn rantsoen
gehalveerd werd. Na bij herha
ling door „gewone" gevangenen
geslagen te zijn zou hij boven
dien in hongerstaking gegaan
zijn. Bij een verhoor door de
rechtbank (op beschuldiging van
overtreding van de gevangenisre-
gels) verklaarde Cibulka dat hij
in hongerstaking gegaan was uit
protest tegen zijn werkomstan
digheden en tegen de mishande
lingen. Hij werd opnieuw veroor
deeld: op 30 januari dit jaar kreeg
hij nog eens zes maanden gevan
genisstraf met een strenger regi
me. De officier van justitie had
vijf jaar geëist en ging in beroep.
Amnesty heeft de rechtbank ver
zocht clementie te betrachten.
Amnesty is ter ore gekomen, dat
Petr Cibulka wegens zijn slechte
gezondheid sinds het proces niet
in staat is geweest de vereiste
hoeveelheid werk te leveren, op
grond waarvan hij in een onder
grondse cel is opgesloten en weer
op een extra karig rantsoen ge
zet. Ook zou hij opnieuw gesla
gen zijn door gewone gevan
genen.
Brieven in Engels of Duits
met het beleefde verzoek om de
onmiddellijke vrijlating van Petr
Cibulka kunnen gestuurd wor
den aan: Dr. Gustav Husak
president of the Czechoslovak
Socialist Republic Praha-
Hrad, CSSR, en naar: Dr. Jan
Nemen Minister of Justice of
the CSSR Praha 2 Nove
Mesto Vysehradska 16
CSSR.
Fries kunnen spreken en ver
staan en of dat zij bereid zijn die
vaardigheid te verwerven, meen
de onze commentaarschrijver.
Bij het benoemingsbeleid in offi
ciële functies in Friesland wordt
daar immers ook steeds meer op
gelet.
Natuurlijk wordt er over een der
gelijke opvatting schamper ge
sproken en de eerste collega
heeft al weer de zin geciteerd dat
„Friezen geen reden hebben om
verontwaardigd te zijn, wanneer
hun taal een dialect wordt ge
noemd" (J. A. Meijers: „Taal en
leven"). Maar zo ludiek is het
betoog van onze commentator nu
ook weer niet. Want wat zei ko
ningin Wilhelmina, toen zij op 15
september 1906 in Leeuwarden
het beeld onthulde van Us Heit,
graaf Willem Lodewijk? „Waar in
1702 in stadhouder-koning Wil
lem III de laatste manlijke lijn
van Willem van Oranje overleed
en diens waardigheden later op
de tak van graaf Jan van Nassau
overgingen en deze zijn gewest
vaarwel moest zeggen, dèr bliuwe
de tagenegenheit en de ljeafde
troch alle tiden hinne ünforswakt
bestaen for Fryslén, hweroan hy
troch safolle bénnen forboün wie
(daar blijven de toegenegenheid
en de liefde door alle tijden heen
omverminderd bestaan voor
Friesland, waaraan hij met zo
veel banden verbonden was).
Of de koningin het ook allemaal
zo mooi heeft uitgesproken, heb
ben wij niet kunnen achterhalen.
„Grafici" zijn niet alleen in Am
sterdam actief. In Haarlem staat
aan de Straatweg een kern, waar
kinderen voortdurend op het
plein speelden. Daar is zo'n kerk
plein niet voor en het kerkbe
stuur besloot er dan ook een hek
om heen te zetten. Wat de kinde
ren daarvan vinden, maakten ze
duidelijk met een met viltstift op
het hek gekalkte tekst: „Laat de
kinderkens tot mij komen, en
verhindert ze niet!"
Half april sprak koningin Beatrix
(toen nog kroonprinses) tijdens
de herdenking van het Fries ver
zet in de iaren '40-'45 in Leeuwar
den. Zij deed dat in het Neder
lands en dat was voor de com
mentator van Trouw (16 april
1980) aanleiding zijn verbazing
uit te spreken. Gezien de aard
van de herdenking, de plaats van
samenkomst (Leeuwarden) en de
samenstelling van het publiek
zou een toespraak in het Fries
geen vreemde indruk maken, al
dus het commentaar. Het is wen
selijk dat bij volgende generaties
van het ambt van staatshoofd
ook eens de vraag onder ogen
wordt gezien of de kandidaten
ilimr FefZr l'ijlnini,
Deze maand zijn ..Harmonie en Fanfare'' de stad uit
