Rijksmunt gaat reorganiseren Lloyd's past zich aan Gevaar wereldwijde recessie aanwezig Hercofina aan zijden draad Rank Xerox op detailhandelspad Aantal bedrijven profiteert niet van hogere uitgaven S a a Venezuela en Mexico maken olie duurder Westduitse instituten vrezen: Behoud van werk voor 120 mensen Miljoenen verlies in kunstvezel-grondstof Statiegeld op plastic fles Straffe regels verdringen traditie A. J. van Meegeren overleden Anticlimax Issalène m ft ft 0 1 ft S ft nWiV - ZATERDAG 5 JULI 19B0 FINANCIEN EN ECONOMIE TROUW/KWARTET 23 Van onze redactie economie DEN HAAG Of de consumptieve bestedingen de komende tien Jaar met anderhalf of met drie procent toenemen; er zijn middenstandsbe- drijven die hun verkopen zullen zien teruglopen. Die achteruitgang wordt roet name verwacht in de uitgaven voor zuivelprodukten, brood en ta bakswaren, alsmede in de bestedin gen in hotels, cafés en restaurants. Dit blijkt uit een rapport van het Economisch Instituut voor het Midden- en Kleinbedrijf, waarin voor de Jaren 1985 en 1990 een prognose wordt gegeven. Hierin worden vijf alternatieve ramingen gegeven van de consumptie per hoof van de bevolking. Dit uitgaande van een veron derstelde jaarlijkse (volume)stijging van de totale consumptie per hoofd van de bevolking met Vh. I3'». 2, 2'/j en 3 procent. De totaal-uitgaven aan voedings- en genotmid delen per hoofd van de bevolking zullen toene men. De detailhandel in zmvelprodukten, brood en tabakswaren zal daarvan, zoals opge merkt, niet profiteren Er wordt zelfs een terug gang verwacht, óók als de consumptieve beste dingen met 3 procent zouden stijgen. Als de consumptieve uitgaven met niet méér dan l'/i of IV. stijgen, zullen de detaillisten in vis en visconserven eveneens met een terug gang rekening moeten houden. Een zelfde ont wikkeling wordt verwacht in de banket- en chocoladezaken, als de jaarlijkse stijging van de totale binnenlandse consumptie tot 2 pro cent beperkt blijft. Duurzaam Ook de uitgaven voor duurzame consumptie goederen per hoofd van de bevolking zullen stijgen. Maar die groei moet voor de detaillis ten in textiel en kleding wel boven de 2 procent uitkomen om te voorkomen dat de verkopen teruglopen. Hetzelfde geldt voor lederwaren- zaken. Voor de rijwielzaken (fietsen, bromfietsen en motoren) zal de jaarlijkse volumestijging bo ven de 2'/ï procent moeten uitstijgen, wil een teruggang voorkomen worden. Hotels De hotels, cafés en restaurants moeten, zelfs bij een jaarlijkse stijging van 3 procent van de totale binnenlandse consumptie per hoofd van de bevolking, met een achteruitgang rekening houden. Ook voor de vermakelijkheidsinstellingen ziet de toekomst er niet zo vrolijk uit. Want bere kend wordt dat de groei 3 procent moet zijn. wil een teruggang worden voorkomen. In alle andere sectoren voedings- en genot middelen, duurzame consumptiegoederen, overige goederen en diensten zit verder „muziek". De ene sector zal het daarbij beter doen dan de andere. Het aardige van de publi- katie is, dat een idee wordt gegeven op de onderlinge verschuivingen in het pakket van goederen en diensten, die onder invloed van de uiteenlopende bestedingspercentages zullen ontstaan. UTRECHT (ANP) De Rijksmunt in Utrecht gaat zelf het hele produktieproces van centen, stuivers, dubbel tjes, kwartjes, guldens en rijksdaalders ter hand nemen. ;u worden deze nikkelen en ironzen munten nog In het buitenland gemaakt en in Utrecht alleen beslagen. Over vijf jaar wil de Rijksmunt de rountplaatjes (de onbeslagen munten) zelf uit de ruwe grondstoffen maken, zodat de produktle van het Nederland se muntgeld dan geheel in el- gen land zal geschieden. Dit ls een van de belangrijkste pun ten uit een nota van staatssecretaris Van Amelsfoort van financiën over de toekomst van 's Rijksmunt te Utrecht. De nota maakt een einde aan de sinds 1974 heersende onzeker heid over het voortbestaan van de muntfabriek van de overheid. Eerde re plannen om het bedrijf weer renda bel te maken hielden een verlies in van tweederde van de werkgelegen heid. Deze inkrimpingsplannen zijn nu definitief van de baan. De nieuwe reorganisatieplannen betekenen be houd van werk voor de 120 mensen die bij de Rijksmunt werken. Voor een aantal werknemers zal de reorga nisatie omscholing en herplaatsing betekenen omdat de werkzaamheden bij Rijksmunt worden uitgebreid en gewijzigd. Moderne installatie Er komt in Utrecht een vele miljoe nen kostende moderne smelt- giet- en walsinstallatie voor het aanmaken van de muntplaatjes voor de nikke len en bronzen munten. Om* een in druk te geven van het próduktiever- mogen van deze apparatuur: in 1980 Van onze redactie economie MIDDELBURG De directie van het chemische bedrijf Hercofina in Middelburg (een dochtermaatschappij van de Amerikaanse Hercofina) zoekt naar mogelijkheden om de produktie van dmt, een grondstof voor kunstvezel, uit te S kunnen breiden. Het bedrijf draalt al Jaren miljoenen verlies door een stagnerende verkoop, die ervoor zorgt dat de produk- tiecapaciteit maar voor de helft kan worden benut. Lukt het niet de verkoop te vergro ten, of het bedrijf te verhuren of te (verkopen, dan bestaat de mogelijk- "iheid dat Hercofina wordt gesloten. Bij de produktie van dmt zijn 170 mensen betrokken. Het bedrijf heeft de ondernemingsraad en de vakbon den van de moeilijkheden op de hoog te gesteld. Uit een toelichting van Hercofina- directeur F. J. Harryman blijkt dat het opvoeren van de verkoop niet bepaald een eenvoudige opgaat is. Het bedrijf heeft ernstig te lijden onder de hoge energiekosten (25 pro cent van de variabele kosten). Vanwe ge de ligging van het bedrijf werd bij ADVERTENTIE de oprichting gekozen voor gas, in plaats van goedkopere stookolie. Nu de gasprijzen langzaam maar zeker gekoppeld worden aan de olieprijzen, wordt de concurrentiepositie van Hercofina er bepaald niet beter op. Gelijksoortige Duitse bedrijven beta len zo'n vijftien procent minder voor hun energie (Nederlands gas), en Amerikaanse zelfs vijftig procent. Hoewel in een land als Japan, even eens een grote concurrent, de energie prijzen even hoog liggen als hier, zijn daar de lonen weer aanmerkelijk lager. kunsthars Hoewel Hercofina zijn problemen herhaaldelijk aan de' overheid heeft voorgelegd, is van financiële hulp tot nog toe geen sprake geweest. De pro duktie van dmt zou al sinds 1975 zwaar verliesgevend zijn. De tweede poot onder het bedrijf, kunsthars, zal gewoon worden voortgezet. Hierin zijn zestig mensen werkzaam. Een bepalende termijn voor het ver kopen of verhuren van het bedrijf, of voor het vergroten van de verkoop, heeft de directie zich niet gesteld- Zolang er gepraat wordt, is er hoop. We zullen al blij zijn als één van de drie mogelijkheden overblijft. Hope lijk is dat geen bedrijfssluiting", al dus Harryman die eraan toevoegt: „We maken noodsprongen. Dat doen we op het ogenblik allemaal in deze branche." Hij verwijst daarmee naar de Emmense vestiging van Akzo, dat zich voor dezelfde problemen ge plaatst ziet. worden ruim 300 miljoen munten ge slagen. te weten tien miljoen rijks daalders, twintig miljoen guldens, 45 miljoen kwartjes, 135 miljoen dub beltjes, tachtig miljoen stuivers en vijftien miljoen centen. De bronzen stuivers en nikkelen dubbeltjes, kwartjes, guldens en rijksdaalders komen nu nog in de vorm van onbe slagen plaatjes uit fabrieken in Cana da, België en Frankrijk om in Utrecht van de Nederlandse munttekens te worden voorzien. Het nieuwe machinepark van de Rijksmunt in Utrecht zal naast de Nederlandse munten ook Surinaam se en Antilliaanse muntsoorten gaan aanmaken. Ook andere kleine landen die zelf geen muntfabriek hebben kunnen bij de Rijksmunt terecht. „Gat in de markt" Daarnaast gaat de Rijksmunt zich op „een gat in de markt" werpen: het maken van speciale munten voor commerciële doeleinden. Mede door het succes van herdenkingsmunten als de unie-rijksdaalder, uitgegeven ter gelegenheid van het 400-jarig be staan van de Unie van Utrecht, en de inhuldigingsmunten van Koningin Beatrix gaat de Rijksmunt zich meer richten op de verzamelaarsmarkt door de uitgifte van speciale munten. De vervaardiging van koninklijke on derscheidingen, die sinds jaar en dag door de Rijksmunt geschiedt, zal waarschijnlijk in gemoderniseerde vorm worden voortgezet. Volgens de reorganisatienota zal dit afhangen van een eventuele regeringsbeslissing om het aantal onderscheidingen te vergroten en de uitvoering ervan te vereenvoudigen. Bonden verheugd De ambtenarenbonden, die zich van meet af aan hebben verzet tegen in krimping van de Rijksmunt, zijn ver heugd over de nieuwe plannen met de muntfabriek. Bestuurder C. Borst van de Christelijke Federatie van Overheidspersoneel (CFO) stelde, dat hiermee het ingrijpende reorganisa tierapport van Bureau Berenschot van tafel is geveegd en de weg is geopend voor een betere toekomst voor de muntfabriek. „Het personeel heeft ruim vijf jaar in onzekerheid verkeerd over de toekomst van het bedrijf. Daar is nu eindelijk een eind aan gekomen". LEIDENSCI1ENDAM (ANP) Minister Ginjaar (Volksge zondheid en Milieuhygiëne) wil een statiegeldregeling tot stand brengen voor koolzuur houdende frisdranken met een glazen of kunststof verpak king. Met zo'n regeling via een algemene maatregel van bestuur zal minstens een jaar gemoeid zijn, zo heeft het ministerie meegedeeld. De minister had het bedrijfsle ven vorig jaar gevraagd aan te geven, op welke manier de af valstroom op het gebied van de drankverpakkingen zou kunnen worden ingedamd. Handel en industrie, vertegen woordigd in de Stichting Ver pakking en Milieu, zeiden daarop mee te zullen werken aan beheersing van de afval stroom. Ze beloofden herge bruik te zullen stimuleren. BONN Twee instel lingen voor econo misch onderzoek in Duitsland waarschu wen voor het gevaar van een wereldomvat tende recessie als ge volg van de achteruit gang van het economi sche klimaat in de Ver enigde Staten, West- Europa en Japan. De instellingen zijn het In stituut voor Econo misch Onderzoek in München en het Insti tuut voor Wereldecono mie in Hamburg. Het instituut in Mün chen zegt in zijn laatste maandoverzicht, dat de economische situatie in Amerika en Groot- Brittannië zorgwek kend is. De vraag en de produktie in deze lan den zakken in, de werk loosheid neemt toe en de inflatie dreigt uit de hand te lopen. Het instituut verwacht dat Canada spoedig dit voorbeeld gaat volgen. Het verwacht boven dien een achteruitgang in Italië, België en Ne derland. Door een koersverbetering van de yen zal Japan min der kunnen profiteren van de export. „Het ri sico van een wereldwij de recessie is reëel aan wezig," aldus het insti tuut in München. In zijn jongste kwar taaloverzicht laat het Instituut voor werelde conomie in Hamburg een soortgelijk geluid horen: Het schrijft: „Een economische ach teruitgang in de hele wereld is zeker, als de olie exporterende lan den bij hun agressieve prijsbeleid blijven." AMSTERDAM Rank Xerox gaat op het detailhandelspad. Het bedrijf wil dit najaar in Europa waar precies wil een woordvoerder van het bedrijf nog niet kwijt een aantal winkels openen. Klanten kunnen daar allerlei apparatuur, variërend van zakmachines tot mini-computers, kopen. „De consument komt dus straks naar ons toe. in plaats van dat wij naar de consument toe gaan", aldus de Rank Xerox zegsman. In de Rank Xerox-winkels zullen niet alleen produkten uit eigen huis worden verkocht. Het ligt in de bedoeling dat ook artikelen van andere ondernemin gen zullen worden verkocht, zoals bijvoorbeeld rekenmachines van Hewlett Packard en Texas Instruments, schrijfmachines van Remington enzovoort Dit overigens wel onder Rank Xerox-etiket. Van onze redactie economie LONDEN De al driehon derd jaar bestaande Lloyd's of Londen de grootste marktplaats (beurs) voor ver zekeringen in de wereld gaat zich aan de huidige tijd aanpassen. Té lang, zo heeft een onderzoek naar het reilen en zeilen van Lloyd's aange toond, ls té zwaar aangeleund op traditie. Het als gevolg hiervan ontbreken van een straf toezicht op de „elite-club in Lime Street in de Londense city" heeft de laatste jaren tot enkele schandalen aanleiding gegeven. Re den, waarom er nu plannen bestaan het gebeuren bij Lloyd's in de toe komst aan duidelijke regels te binden. Eén van de uitvloeisels van deze plan nen is het voornemen een uit 25 man bestaande raad, waarin ook onafhan kelijke buitenstaanders zullen zijn opgenomen, in te stellen, die de nu bestaande vorm van toezicht zal moe ten verbeteren. Momenteel wordt dit toezicht op papier uitgeoefend door een commissie van een zestiental le den. De voor een belangrijk deel on geschreven regels in het kader waar van Lloyd's op grond van de traditie werkt, zullen onder handen worden genomen. Voortaan zal niets meer aan een gebrek aan duidelijkheid mo- In de leeftijd van 75 jaar is in België gen ujden zo wil de aanbeveling, overleden de heer A. J. van Meegeren. Van Meegeren was vele Jaren verbon- Het nieuwe toezichtsorgaan zal de den aan de redactie economie van bevoegdheid krijgen in geval van Trouw, laatstelijk als chef van deze overtreding van de regels straffen op redactie. leggen. Voorts zal het mogelijk zijn De zogenaamde „Underwriting Room" worden gesloten. leden van de ongeveer vierhonderd „syndicaten" dit zijn groepen van van assuradeuren (hiervan zijn er in totaal zo'n 18.500 bij Lloyd's aange sloten), die zich op de „vloer" van Lloyd's bewegen en die zich belasten met het eigenlijke afsluiten van ver zekeringen de toegang tot het ge beuren bij Lloyd's te ontzeggen. Er is echter nog iets aan de hand dan alleen de paar schandalen van enkele jaren geleden, die de syndicaten ver scheidene honderden miljoenen aan dollars hebben gekost. Dat is het feit, dat Lloyd's meer en meer wordt be laagd door Amerikaanse verzeke ringsfirma's. Deze zijn de laatste tijd bij Lloyd's, waar de verzekeringen CARACAS/MEXICO STAD (Reuter) Venezuela en Mexico hebben hun prijzen van ruwe olie met terugwer kende kracht tot 1 juli verhoogd. Dit blijkt uit verklaringen van het Vene zolaanse ministerie van mijnbouw en energie en van de Mexicaanse staats oliemaatschappij Pemx. Venezuela, één van de leden van de Organisatie van Olie-Exporterende Landen (OPEC), heeft de prijzen van lichte, middelzware en zware ruwe olie met 0,60 dollar per vat verhoogd. Ongeveer de helft van de Venezolaan se olie-export van 850.00 vaten (van 159 liter) per dag valt onder deze verhoging. De prijzen liggen nu tus sen de 17,90 en 34,85 dollar per vat. Mexico, dat niet tot de OPEC be hoort, heeft zijn olieprijzen met één dollar per vat verhoogd. De Mexi caanse lichte olie van standaardkwa liteit kost nu 34,50 dollar per vat. Mexico herziet zijn prijzen elk kwar taal en volgt daarbij in het algemeen het prijsbeleid van de OPEC. Het land produceert ongeveer twee mil joen vaten per dag. De prijsverhogingen door Mexico en Venezuela vormen een uitvloeisel van de ministerconferentie van de OPEC van vorige maand. Daar werd beslo ten de prijs van lichte olie van stan daardkwaliteit vast te stellen op 32 dollar per vat. Afhankelijk van de kwaliteit en van de afstand tot de afzetmarken mogen de OPEC-landen meer in rekening brengen tot een maximum van 37 dollar per vat. De directeur van de Indonesische staatsoliemaatschappij Pertamina heeft vrijdag verklaard dat zijn land de olieprijzen wellicht volgende week zal verhogen in het kader van de OPEC-besluiten. Indonesië zal echter pas een beslissing nemen, wanneer bekend is wat Saoedi-Arabië met zijn prijzen gaat doen. Op het ogenblik kost de Indonesische olie van standaardkwaliteit nog 31,50 dollar per vat. Voor soorten van bete re kwaliteit worden prijzen tot 34,75 dollar per vat gevraagd. Indonesië, dat lid is van de OPEC, produceert 1,59 miljoen vaten per dag. actief doende Engelse verzekerings makelaars op te kopen. Verder speelt ook een rol, dat door het ontbreken van een zekere efficiency bij Lloyd's in Londen nogal eens wat zaken ver loren gaan. Lloyd's werd in 1680 gesticht in het Londense koffiehuis van een zekere Edward Lloyd in Tower Street. Het was hier, dat scheepskapiteins en handelaren elkaar ontmoetten ten einde informatie uit te wisselen over de scheepvaart en verzekeringen te sluiten tegen piraterij en de gevaren van de zee. Uit dit nederige begin groeide een verzekeringsbeurs, die per dag een slordige 20 miljoen dollar aan premies incasseert. Premies voor verzekeringen, die variëren van een grote supertanker tot de kostbare vingers van een pianist. Juist nu bij Terschelling naarstig wordt gespeurd naar het goud van de daar in 1799 vergane Lutine, een schip waarvan de lading bestond uit baren goud en zilver, is het aardig om te weten, dat de scheepsbel van deze Lutine die bij Lloyd's voor meer dan één miljoen Engelse ponden was ver zekerd, nog altijd hangt in de zaal bij Lloyd's, waar een belangrijk deel van de verzekeringen wordt gesloten. Vroeger werd de bel geluid als er belangrijk nieuws moest worden aan gekondigd. Thans gebeurt dit alleen, nog maar bij allerlei ceremoniële ge legenheden. Vandaag de partij Jansen-Issalè- ne uit Arta Terme. We zullen maar direct van wal steken. Wit: Jansen. Zwart: Issalène 1.34-30 17-21. Een typisch Frans antwoord. Meer agressieve tegen standers zetten hier meestal voort met 20-25 of 17-22 (18-22). 2.30-25 21-36 3.40-34 11-17 4.45-40 6- 11 5.34-29 17-22. In deze rubriek heb ik al eens eerder laten weten dat de stijl van Jansen in geen enkel hokje valt onder te brengen, maar echt uniek is. Dat blijkt ook in dit duel weer eens uit zijn volgende zet. 6.32-28 19-23. Zelf zou lk dit soort stand- uitdunnende acties niet toelaten, maar Jansen krijgt dan een soort speltype op het bord waarbij hij zich happy voelt en dan vindt hij het niet erg dat er vier schijven van het bord verdwijnen. 7.28x6 23x45 8.31-27 20-24 9.37-31 26x37 10.41x32 14-20 11.25x14 10x19 12.46-41 5-10 13.41-37 10-14 14.36-31 15-20. De symmetrie blijft nog steeds gehandhaafd en met hun volgende zetten geven beide spelers te kennen een ver doorge voerde aanval tegen de korte vleu gel van de ander te willen doorzet ten. Tijdens deze partij dachten zowel Clerc als ik, dat de arme Fransman in dit ongebruikelijke spelgenre zijn meerdere in Jansen zou moeten erkennen maar niets blijkt straks minder waar te zijn. 15.31-26 20-25 16.27-21 16x27 17.32x21 18-23. Zwart verbreekt als eerste de symmetrie en dit is van belang voor de heerschappij in het centrum. 18.37-32 24-30 (nu wel!) 19.35x24 19x30 20.32-27 13-18 21.38-32 14-19 22.42-38 9-13 23.21-16 4-9 24.47-41 9- 14 25.41-36 19-24 26.33-28 14-19. Het is niet doenlijk echt steekhoudend commentaar te leveren met be hulp van analyses en het is ook niet te zeggen wie hier nu beter staat, al gaat in eerste instantie mijn sympathie (mijn gevoel) uit naar de witte stand wegens zijn flexibiliteit. Ook Jansen dacht, dat hij beter stond, maar hij kon na afloop niets concreets aan tonen. 27.39-34 30x39 28.43x34 (krijgt zo te zien redelijk greep op de zwarte positie, maar 24-30 29.49-43. Op 44-39 zou ongetwijfeld de actie 19-24 en 24-29 mogelijk zijn, zoals Issalène later een soortgelijke ac tie zou ondernemen. 29.30x39 30.43x34 3-9 31.26-21 (wit bezorgt zwart met gemak van nog een speelbare schijf). 9-14 32.36-31 (zie diagram 1). Diagram I Iedereen in de speelzaal verkeerde in de veronderstelling, dat de sym pathieke Daniel hier uit de leeu- wekuil zou kruipen met 23-29x29. Maar na niet al te veel bedenktijd te hebben opgesoupeerd speelde hij 3214-20! Ja u ziet het goed. Q ft ft i Ï-Jfi ft Öfe 1 e o li e s e „O, 'o. IT§ W w 'W r/" ft Diagram I geen vraagteken maar een uit roepteken! Want de uiteindelijke finalist houdt hier niet alleen Jan sen. maar tegelijk ook alle andere „kenners" voor het lapje. 33.31-26 20-24 34.48-43. Waar schijnlijk heeft Jansen hier alleen maar rekening gehouden met 34.24-29 35.44-40 en nu de ver rassende maar een erg slecht af- Diagram II spel opleverde combinatie 3518-22 36.27x9 8-13 37.9x18 7- 11 38.6x8 2x42, waarna wit meer goede kansen biedende plannen ter beschikking staan 34. ...24-30 35.43-39 19-24!! Deze uitermate sterke zet verhangt de bordjes volledig en het is vanaf dit moment duidelijk, dat wit een bijzonder lastige zo niet hopeloze strijd moet uitvechten. 3628x19 24-29! 37.34x23 13x24 38.23-19 24X13 39.38-33 30-34 40.39x30 25x34 41 33-28 (andere speelbare zetten zijn er bijna niet meer). 18-23 42.28x19 13x24 43.27- 22 12-18 44.22x13 8x19 45.32-28 24- 29. Dit gedeelte speelde zich in razende tijdnood van beide spe lers af en iedereen dacht aan overwinningen door tijdsover schrijding, maar met de moed der wanhoop wisten ze hun vijftig zetten te vervolbrengen. 46.28-22 29-33 47. 21-17 34-39 48.16- 11. Om nog door te kunnen breken moet materiaal worden geofferd. Het gaat er steeds somberder uit zien voor wit. 48 7X16 49 17-12 39-43 50 44-39 43X34 51.22-17 19-24 52.26-21 16x27 53.17-11. Hier viel de vlag van Issalène en na de controle op een ander bord bleek, nadat de twee heren hun notatie hadden bijge werkt, dat er toch nog drieënvijf tig zetten waren gehaald. Vervol gens besteedde de Fransman vijf tig, let wel vijftig!, minuten aan zijn volgende zet en dat was di rect zo'n beetje de slechtste zet die hij kon spelen! Winst is hier 53 24-30 54.12 7(A) 1x12 55.6-1 12-17 56.11x31 33-38 enz. A: 54.11-7 2x11 55.6x17 1-7! 56.12x1 30-35 57.1x40 35x44! en de rest gaat van zelf. Diagram II Vanuit de diagramstand wist «wart echter niet hoe hij moest winnen en verknoeide zijn uitste kende partij nog met 53. 33-38 54.11-7 2x11 55.6x17 34-39 56 12-8 39-44 57 50x39 45-50 58.17-12 50x28 59.8-2 24-29 60.12-8 28-46 61.8-3 en hier werd remise overeengeko men. Een bijzondere partij, voor al door het ongebruikelijke spel type, dat tot het eind van de par tij consequent is volgehouden. Dat hét slot een anti-climax is, moeten we dan maar glimlachend voor lief nemen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 23